10e jaargang september 2013

AMER

BREED Magazine van Amerpoort / 10e jaargang september 2013

prinsen op het witte paard kunstenaars maken mooizooi!

3

AGENDA 2 oktober 2013

8 november 2013

60 jaar Christophorus

Namen Noemen

Toermalijnzaal, Duinweg 35, Bosch En Duin. Vanaf 15.00 uur. Op 2 oktober vieren we dat Christophorus 60 jaar bestaat. De kinderen vertellen in een musical over zijn leven. Na afloop is er frites! Aanmelden via [email protected].

Locatie Nieuwenoord, Zandheuvelweg 11, Baarn. Van 19.00 tot 21.00 uur. Amerpoort organiseert in Baarn voor de vierde keer Namen Noemen: bezoekers herdenken hun dierbaren tijdens een speciale (kunst)wandel­ route op het bosrijke terrein van Nieuwenoord. Kijk ook op namen-noemen.nl.

7 oktober, 4 november en 2 december 2013

Vanaf 26 september 2013

MooiZooi! Preview Zonnehof 4A, Amersfoort (033 432 80 33) Ma. t/m vrij. en elke derde zaterdag. Van 9.00 - 17.00 uur en op afspraak. De vijftiende Amerpoort Kunstagenda draagt de titel ‘MooiZooi! Jopie Huisman inspireert kunstenaars met een beperking’. Vanaf 26 september kunt u een preview zien in Galerie Special Arts in Amersfoort. Lees meer op pagina 16.

Koffie-inloopavond In het zelfde schuitje

9 november 2013

De Brink of De Berkenzaal, locatie Nieuwenoord. Van 19.30-21.30 uur. Iedere eerste maandagavond van de maand komen verwanten van bewoners van locatie Nieuwenoord bijeen om met elkaar te praten. Meer info via [email protected] of 035 647 54 01.

Themadag CCR Verwanten

2 november 2013

Werkconferentie Vriendschap KNVB-terrein Zeist. Van 10.30 tot 14.30 uur. Vierde editie van de werkconferentie voor cliënten van divisie Regio van Amerpoort. Het thema is dit keer ‘Vriendschap’.

MONIQUE VAN DEVENTER

De tekeningen en schilderijen van cliënt Monique van Deventer (1966) vertellen een verhaal dat al werkend ontstaat. Haar gedachten en tekenhand kunnen elkaar maar net bijhouden, haar fantasie lijkt onbegrensd. Een speurtocht met steeds nieuwe ontdekkingen.

2

AmerBreed september 2013

Cultureel centrum, locatie Nieuwenoord, Muzeplein 105, Baarn. Van 9.45 tot 13.00 uur. Op 9 november is de jaarlijkse themadag van de CCR voor verwanten van Amerpoort. De veranderingen in de AWBZ en de Wmo zijn de thema’s van deze dag. Jo Terlouw (directeur Kansplus) en Paul Willems (bestuurder Amerpoort) vertellen over de gevolgen hiervan voor de cliënten van Amerpoort. Belangstellenden kunnen zich aanmelden vóór 1 november via [email protected].

REDACTIONEEL

In dit nummer Een makkelijk mannetje

Klaar staan Deze zomervakantie ontmoette ik een jongen die anders was. Ik zal hem Boris noemen. Hij was 25 jaar en met zijn ouders op reis. Na twee weken gingen zij naar huis en mocht Boris nog een week blijven. Hij hielp de campingbaas met allerlei klussen. Een vriendelijke landgenoot bracht hem uiteindelijk naar het dichtstbijzijnde vlieg­ veld voor de terugreis. Boris had een fijne tijd met zijn ouders, maar pas tijdens de laatste week leefde hij helemaal op. Bij het maken van AmerBreed moest ik aan hem terugdenken. In dit nummer vertelt de moeder van Jaap Maassen hoe goed het is dat haar zoon naar een logeerhuis kan. Niet alleen voor haar, maar ook voor Jaap zelf. Hij voetbalt en zwemt samen met vrienden en leert er zelfstandiger te worden. Ook het verhaal van Mariska van Eersel op de achterkant van dit nummer bracht me terug bij mijn vakantieontmoeting. Boris vond het fijn om iets te betekenen voor een ander en een vrijwilliger hielp hem op weg naar huis. Mariska vertelt hoe belang­ rijk het is dat we voor elkaar klaar staan. Lees dan zeker ook de column van Koko waarom de vrijwilliger van zijn cliënt ‘goud’ waard is.

Jaap Maassen is een trouw bezoeker van logeerhuis De Buitenhof van Amerpoort. Zijn moeder stond bij de eerste logeerpartij niet te juichen, maar wil nu niet anders meer.

6 Samenwerken is de toekomst

11

Amerpoort en Amfors werken samen op het terrein van dag­besteding. Linde Maas, algemeen directeur van Amfors Groep, is enthousiast. “Er zullen altijd mensen zijn die een beschutte werkomgeving en begeleiding nodig hebben. Daarom zijn we gaan kijken hoe we kunnen samen­ werken.”

Een hoop ervaring en wijsheid

12

Sinds een jaar is Jos de Beer voorzitter van de raad van toezicht van Amerpoort. Hij vindt de advies- en klankbord­ functie van de raad van toezicht erg belangrijk. “Via het toezicht op het functioneren van de bestuurder houden we toezicht op het functioneren van de organisatie.”

Marlieke is amazone

18

Liefde voor paarden zit bij Marlieke (21) in het bloed. Ondanks twee drukke banen maakt zij tijd om elke maandag paard te rijden. Trots vertelt zij dat ze met paardrijden de eerste prijs heeft gewonnen. “De beker staat bij mijn ouders thuis.”

En verder:

Lisette Stekelenburg Eindredacteur

20

>4 Amerpoort In Ontwikkeling >9 Nieuwenoord ontmoet >14 Wetenschappelijk onderzoek in de praktijk >16 Mooi­ Zooi! Jopie Huisman inspireert kunstenaars Jans Pakhuys >19 Servicepagina >20 De andere kant van Mariska van Eersel

september 2013

AmerBreed

3

IN ONTWIKKELING

rland n Nede i s i s he cri slag in de nomisc r en om De eco k zijn wee edwong e g o s o i t t t vind kabine aatregelen ok t e H m . n d o zorg igen e t uiteraar alt n i u z e f hee Zo v te b en dat Amerpoort. rlening e nemen r v en voo nze dienst woordeo t gevolg n el van e vera er een de 15 onder d en. In ied 0 t 2 n e e f e w a m ge van ten id van ed pra lijkhe an Amerbre rijkste v op ng nummer er de bela manier waar v o e ert. n en d u bij elinge op anticipe k k i w t on ar ort da u op Amerpo vindt e i t a rm e info Actuel poort.nl er www.am

Afgelopen zomer wisselden per 1 juli 250 cliënten van Amerpoort van dagbestedingplek als gevolg van de kabinetsbezuinigingen op de vergoeding op vervoer. Hoe is het cliënten en medewerkers vergaan? “De berichten zijn over het algemeen positief”, zegt Rick Schepers, divisiedirecteur Regio en voorzitter van de Stuurgroep Vervoer. “Cliënten en medewerkers zijn enthousiast. Verder lijken de beoogde bezuinigingen te zijn gerealiseerd hoewel we dat over een half jaar pas echt weten.”

De balans na de ‘dagbestedingcarrousel’ Door: Marieke van Dommele / Foto’s: Amerpoort

Hoewel veel medewerkers positief zijn over de nieuwe situatie, moest een aantal van hen ook wennen. “Ik weet van een locatie waar medewerkers met een nieuwe doelgroep aan de slag gingen. Voorheen werkten ze met cliënten met een laag niveau. De nieuwe cliënten - met een beduidend hoger niveau - gaven hen weerwoord en dat waren ze niet gewend.” Ook vertegenwoordigers lijken tevreden met de nieuwe situatie. “Als je bedenkt dat er op zo´n grote groep maar drie officiële klachten zijn binnengekomen, valt dat erg mee. De klachten hebben vooral betrekking op de prijs van de eigen bijdrage en op de reisafstand. Daarbij wordt soms in twijfel getrokken of de betref­ fende cliënten wel hadden moeten wisselen van plek.” Kinderdagcentra Voor de kinderen van kinderdagcentra Onder één Dak en De Blauwe Vogel en andere rolstoel­ gebonden cliënten is op dit moment nog onduide­

Wat opvalt, is dat cliënten die op hun plek konden blijven, de meeste moeite hadden met de veranderingen. “Ze waren blij dat ze mochten blijven, maar na 1 juli was het niet meer hun vertrouwde plek. Soms moesten ze naar een andere ruimte in het pand verhuizen en er kwamen ineens veel nieuwe cliënten bij. Dat was voor hen verwarrend.”

AmerBreed

september 2013

Nieuwe dagbestedinglocaties Als gevolg van de bezuinigingen op het ver­ voer, hebben ondernemende managers en medewerkers de afgelopen maanden vijf nieuwe locaties in het leven geroepen. Schepers: “Ik vind het prachtig om te zien hoe we in korte tijd en met veel creativiteit betekenisvolle dag­ besteding hebben ontwikkeld, in de gemeenten waar de cliënten wonen.” Jongeren in Vinkeveen betekenen iets voor school Woonlocatie Prins Bernhardlaan was vanaf de start al op zoek naar dag­ besteding dichterbij huis. Annike van der Kouwen, begeleider C en geboren en getogen in Vinkeveen, vroeg de directeur

Nieuwe

4

lijk hoeveel geld er in 2014 beschikbaar is voor hun vervoer. Hoewel de Nederlandse Zorgautoriteit de tarieven voor 2014 bekend heeft gemaakt, staat nog niet vast hoe het zorgkantoor hier daadwerkelijk mee omgaat. Amerpoort volgt alle ontwikkelingen nauw­ gezet - ook via de VGN - en heeft inmiddels een pro-forma bezwaar ingediend bij ons zorg­ kantoor. “Wij realiseren ons dat dit voor alle betrokkenen heel spannend blijft. Waarschijnlijk is pas in december bekend wat het definitieve tarief is. Amerpoort zal uiteraard de ouders van de KDC’s blijven informeren en betrekken bij het vinden van oplossingen”, aldus Schepers.

dagbest

eding C hristo

phorus

graag creatief aan de slag wil, kan terecht in het voor­ malige Washuis. Kinderen en jongeren van alle leeftijden met uiteenlopende beperkin­ gen leren hier onder meer houtbewerken, weven, breien of vilten. Het Theehuisje is een klein­ schalige dagbestedingplek voor Kunsten a a r s v vier jongeren met een verstande­ a in de n ieuwe d n Jans Pakhuy s aan h ependan lijke beperking en moeilijk ver­ et werk ce. staanbaar gedrag. Milly: “Hier wordt zorgvuldig gekeken naar het individu. De begeleiding is in­ van haar vroegere basisschool (de St. Jozefschool) of ze voor de jongeren een tensief omdat bijna alle activiteiten lokaal had. “Zij reageerde meteen enthousiast, individueel plaatsvinden.” De dagbesteding vertelt Annike. “Sinds juli gaan de jongeren van Christophorus is gebaseerd op de antropo­ twee ochtenden per week naar hun nieuwe sofische visie. Milly: “De sfeer is huiselijk en dagbesteding. Ze betekenen ook iets voor de warm. Behalve leren, ontwikkelen en werken, school. Ze kunnen helpen met koffie rond­ is genieten ook belangrijk.” brengen, kopieerklussen en voorlezen bij de kleuters.” Kunstenaars op Nieuwenoord Myrthe is blij met haar nieuwe plek. “We doen “Eigenlijk is het allemaal heel soepel gegaan. hier leuke creatieve dingen en projecten. Zo Wij maakten ons van tevoren druk of de cliënten oefen ik samen met Mark om met het openbaar zo´n overgang wel aankonden, maar in de prak­ vervoer te gaan.” tijk blijkt dat ze het prima aankunnen”, zegt Erika Spil, wethouder van gemeente De Ronde begeleider Herman Verheul, werkzaam in de dependance van het atelier van Jans Pakhuys Venen, complimenteert Amerpoort: “Ik ontmoet in Baarn. Veertien kunstenaars werken sinds veel organisaties met mooie verhalen, maar augustus op woensdag en donderdag op locatie Amerpoort viel op door haar daadkracht. Het Nieuwenoord. samen denken in mogelijkheden en openstaan voor andere doelgroepen was opvallend. Ik wil graag verder praten over een brede dagbesteding.“ Daar is animo voor, al zeven nieuwe cliënten hebben zich gemeld. Leren, ontwikkelen, werken en genieten “We zijn heel enthousiast over de twee nieuwe locaties van Christophorus en de kinderen die er naar toe gaan ook”, vertelt manager Milly Bouter trots. Wie

Kleurrijke kunstwerken luisteren de twee mooie werkruimten op. “Ik vind het hier heel gezellig en ruim”, zegt Caroline Sterkman. “Het is fijn dat ik nu minder ver met de taxi hoef te gaan.” Ook Jolande Geurtsen geniet van haar nieuwe dagbesteding­ plek. “Ik kom lekker op de fiets, ik mis Jans Pakhuys niet. Ik vind het gezellig om hier bekenden tegen te komen.” Het ziet er naar uit dat de dependance binnenkort een extra dag opengaat. Meer in de ‘gewone wereld’ Sinds begin juli zit er ook een LeOn-groep in wijkcentrum De Sleutel in de Amersfoort. LeOn staat voor Leren en Ontwikkelen. “Een aantal jongeren dat eerst naar Baarn ging, komt nu elke maandag en dinsdag naar dit wijkcentrum in het Soesterkwartier”, vertelt docent Marleen Wever. “Tijdens de zomermaanden hebben we eerst de buurt verkend. Deze week is het gewone programma begonnen; de jongeren werken in het atelier en leren meer over sociale vaardig­ heden, brandpreventie en computervaardighe­ den. De jongeren vinden het fantastisch om meer in de ‘gewone wereld’ te zijn. Ze kunnen hier zelf naar de supermarkt en bakker gaan.” Er zijn inmiddels ook leuke contacten ontstaan met medegebruikers van het wijkcentrum. Een buurtbewoonster gaat muziekles geven en er vindt binnenkort een uitwisseling plaats tussen de jongeren van LeOn en het leerwerkbedrijf. Bij het ter perse gaan van dit nummer van AmerBreed is nog niet bekend wat de consequenties zijn van het voorgenomen beleid dat het kabinet op Prinsjesdag bekendmaakt en betrekking heeft op de zorg voor mensen met een verstandelijke beperking. Kijk op www.amerpoort.nl/ organisatie/in-ontwikkeling voor de reactie van Amerpoort.

een. rk in Vinkev Myrthe en Ma

september 2013

AmerBreed

5

Jaap:

een makkelijk mannetje

het Netwerk Jaap Maassen is een trouw bezoeker van logeerhuis De Buitenhof van Amerpoort. Hij heeft er vrienden en leert er zelfstandig te worden. Zijn moeder stond bij de eerste logeerpartij niet te juichen, maar wil niet anders meer.

Door: Bert van der Kruk / Foto’s: Joost Bataille

Jaap ligt nog te slapen. Hij is zeventien jaar, en ja, dan sta je natuurlijk niet voor tien uur op. “Uitslapen is zijn nieuwste hobby”, zegt zijn moeder Bauke Maassen. Bovendien is het vakantie, en ook nog eens een bijzondere vakantie. Jaap gaat morgen voor het eerst een hele week naar logeerhuis De Buitenhof. Daarna voegt hij zich bij de rest van het gezin, in een huisje in Zeeuws-Vlaanderen. Jaap vindt het allemaal prima. Hij is volgens Bauke “wel een makkelijk mannetje”. Het logeer­huis in Amersfoort-Noord is bekend terrein voor hem. Hij komt er sinds januari om het weekeinde en in de meivakantie was hij er vijf nachtjes. Ze herinnert zich dat ze zich toen nauwelijks zorgen maakte. Ze had geen enkele behoefte om de telefoon te pakken om te vragen of de begeleiders wel aan Jaaps medicijnen hadden gedacht. Dat was op de logeerplekken waar hij eerder naartoe ging wel anders geweest. Navelstreng In de zonnige achtertuin in Maarssen vertelt Bauke hoe lastig het was om voor de eerste keer de zorg voor haar zoon uit handen te geven. Dat is inmiddels al zo’n tien jaar geleden. Jaap

zit op een zmlk-school in Utrecht, die elk jaar een kamp organiseert. Jaap vond het geen enkel probleem – het kamp deed hem goed – maar zijn moeder vond het ingewikkeld. Jaaps juf zag haar worsteling en gaf Bauke de tip eens na te denken over een logeerhuis voor Jaap. “Dan kun je als moeder een beetje los­ komen van je zoon. Dan kun je de navelstreng, die er nog steeds zat, proberen door te knippen.” Ze is gaan zoeken naar een logeerplek voor Jaap en vond die in Melchior (en later Franciscus) bij Christophorus in Bosch en Duin. Toen de eerste logeerpartij in zicht kwam, doemden de twijfels weer op: het loopt toch allemaal best goed thuis, ik kan het heus wel aan, waarom moet dit allemaal? En toen Jaap eenmaal aan het logeren was, miste ze hem voortdurend. Of ze liep hem te zoeken op het voetbalveld waar ze was om naar haar andere zoons te kijken. Oh nee, dat hoefde nu even niet. Handen vol Toen die eerste weken eenmaal voorbij waren en het gezin in een nieuw ritme kwam, ont­ dekte ze dat het niet alleen goed was voor haarzelf om de zorg even uit handen te geven. Ook voor de rest van het gezin was dat prettig. “We hebben in drie jaar tijd drie kinderen ge­ kregen. We hadden de handen dus vol aan de opvoeding. Daarbij is altijd veel aandacht uit­ gegaan naar Jaap. Dus voor die andere jongens was het goed dat hij af en toe ging logeren. En de laatste tijd ook voor ons als echtpaar: Bas en ik zijn afgelopen jaar voor het eerst met z’n tweeën een paar dagen weg geweest. Heel fijn.” Niet minder belangrijk was dat ze zag dat de logeerpartijen Jaap zelf enorm goed doen. In het dorp heeft hij weinig aanspraak. En sinds zijn oudere broers Daan en Luc steeds meer hun eigen gang gaan, is er ook thuis niet zoveel meer te beleven. In het logeerhuis daarentegen heeft hij vrienden van zijn eigen leeftijd, jongens die net als hij op stage gaan. Hij gaat met ze zwemmen of voetballen, of ze bezoeken

september 2013

AmerBreed

> 7

het Netwerk samen een voetbalwedstrijd. “Dat soort dingen doen wij ook met hem, maar voor Jaap is het leuker om het met vriendjes te doen, en niet altijd alles met zijn vader en moeder.” Jaap heeft het dus erg naar zijn zin in De Buiten­hof en steekt er bovendien veel op. “We zien dat hij zelfstandiger wordt. Dat merken we als hij thuis zijn taakjes doet, bijvoorbeeld tafeldekken. Op de koelkast hangt een schema waarop staat wat hij moet doen, dat neemt hij heel serieus. We zien ook dat hij steeds makke­ lijker afscheid neemt voordat hij naar De Buitenhof gaat.”

‘We zien dat hij zelf­standiger wordt. Dat merken we als hij thuis zijn taakjes doet.’ Trekjes Maar over wie hebben we het nou eigenlijk steeds? “Jaap is een heel vrolijk, open mannetje”, zegt zijn moeder. “Maar ook wel heel kwetsbaar, erg gevoelig voor pesten bij­ voorbeeld. Als hij het gevoel heeft dat iets niet kan of mag, kan hij ook heel boos worden. Maar dat is altijd van korte duur: het is Jantje lacht, Jantje huilt.” Op dat moment meldt Jaap zich in de tuin, uitgeslapen en wel. Een slanke jongeman met een grote bos krullen, nog een beetje in de slaapstand. Hij verontschuldigt zich: “Ik heb soms trekjes, vooral ’s ochtends.” Om er met­ een aan toe te voegen: “Iedereen is anders.” En ja, hij heeft zin om naar De Buitenhof te gaan. Wat hij daar gaat doen? “Uitslapen. En hopelijk kan ik voetballen, met Aron en Michael.” Dat Michael voor Vitesse is en niet voor PSV vergeeft Jaap hem bij voorbaat. Jaap heeft tubereuze sclerose, legt Bauke uit, een multi-orgaan aandoening. “Fout geweven cellen, in onwijs veel organen. In zijn hersenen,

8

AmerBreed

september 2013

waardoor hij epilepsieaanvallen heeft en een geestelijke achterstand heeft opgelopen. Maar ook in zijn nieren, op zijn huid en in een van de ogen. Tubereuze sclerose is de ziekte van de onzekerheid: je weet niet waar het naartoe gaat.” Jaap heeft een tijdje geleden een flinke oor­ ontsteking gehad, waardoor hij naar het zieken­ huis moest. Die gang heeft hij in het verleden talloze malen moeten maken, maar de laatste vijf jaar is het gelukkig een stuk minder geworden, omdat de grote epilepsieaanvallen zijn uitgebleven. Bauke klopt het af op de massief houten tuintafel. De wereld van zieken­ huizen en gehandicaptenzorg kent voor haar geen geheimen meer. Als dochter van een kinderarts en zelf opgeleid in de oogheelkunde, was die wereld haar toch al vertrouwd. En Jaap vond al die ziekenhuisbezoeken ook geen groot probleem. Hij kreeg na afloop altijd een sticker. “De hele autoruit zat er vol mee.”

Afmaken Jaap komt nog even terug op de trekjes die hij ’s ochtends vaak heeft. “Dan voel ik me raar, in mijn rechterhand, maar ook in mijn gezicht. Soms ga ik ook vieze woorden zeggen. Als ik het voel aankomen, zeg ik het tegen mijn moeder of de begeleiding.” Maar daarna hebben we het al gauw weer over atletiek, waar hij op zit, en over voetbal natuurlijk. Hij mag dan PSV-aanhanger zijn, maar blijft kritisch. Hij vond de spelers in de laatste wedstrijden wel erg gauw moe. “Ik denk dat ze te veel bier ophadden.” Toen hij onlangs samen met zijn moeder de bekerfinale Ajax – PSV bezocht, viel hem ook het gedrag van de sup­ porters nogal tegen. “Die hadden de hele tijd ruzie. Ze gooiden bier over de tribune en zei­ den ‘Ik ga je afmaken’ tegen elkaar. Begrijp jij dat nou?”

‘Nieuwenoord Ontmoet’: basis voor de toekomst

‘Als je elkaar aanspreekt, leidt dat tot betere samenwerking’ De afgelopen anderhalf jaar heeft de divisie Nieuwenoord met ‘Nieuwenoord Ontmoet’ geïnvesteerd in samenwerking van en tussen teams en managers. In een speciale leergang zijn zeventig teams getraind. “Er is een mooie basis gelegd om blijvend met elkaar op zoek te gaan naar antwoorden op de vraag: hoe kunnen we in tijden van krapte en verandering kwalitatief hoogwaardige en toekomstbestendige zorg blijven leveren aan de cliënten van Nieuwenoord? Die vraag is nu nog net zo actueel als ruim een jaar geleden”, aldus divisiedirecteur Nieuwenoord Gerard de Kruijk. Door: Marieke van Dommele / Foto’s: Amerpoort

De Kruijk heeft de leergang als “heel waardevol” ervaren: “Er was tijd voor zelfreflectie, om stil te staan bij wat goed gaat en wat verbeterd kan worden in het team. Medewerkers gingen met elkaar in gesprek over vragen als: hoe gaan we om met veranderingen? Hoe blijven we kwaliteit garanderen terwijl we aanlopen tegen de grenzen van de zorg? Ze hebben geleerd om onderling feedback te geven en te ontvangen. Dat is niet altijd gemakkelijk maar wel nodig om optimale zorg te verlenen. Als je elkaar aanspreekt, leidt dat tot betere samenwerking.”

Werken aan vertrouwen Het team van Vijverlaan 5 volgde ook de speciale leergang onder leiding van bureau Verwondering. Willie Oppedijk, begeleider C, bevestigt het beeld dat De Kruijk schetst: “Het waren mooie momenten waarin ik meer inzicht kreeg in zowel mijn eigen manier van samen­ werken en begeleiden, als die van andere team­ leden. We bespraken elkaars sterke punten en punten die we kunnen verbeteren, persoonlijk en als team. Heel zinvol.” Naar aanleiding van de training belegde het team in februari 2013 een avond met ouders over de vraag: hoe kunnen we de samenwerking optimaliseren? Op dit moment verloopt die samenwerking goed maar dat is wel eens anders geweest. Vijverlaan 5, een locatie waar zeven jong­ volwassenen tussen de 25 en 35 jaar wonen, heeft bewogen jaren achter de rug. “Wederzijds moesten we in de afgelopen jaren werken aan het opbouwen van vertrouwen”, vertelt Willie. Janny Baldwin, moeder van één van de bewoners en lid van de lokale verwantenraad, beaamt

dat. Haar zoon Nick (nu 31 jaar) verliet 7,5 jaar geleden het ouderlijk huis om zijn intrek te doen op Vijverlaan 5. Voor zijn ouders een grote stap. “Vier van de zes cliënten kwamen rechtstreeks uit hun ouderlijk huis. Het was een nieuwe groep bewoners en een nieuw team. Ouders wilden inbreng en vaak op bezoek komen. Dat was het toenmalige team niet gewend. De meeste teamleden hadden op groepen gewerkt waar ouders hun kinderen tientallen jaren geleden naar Nieuwenoord hadden gebracht. Die ouders kwamen één keer per maand op zondagmiddag op bezoek.” Er was vanaf het begin veel verloop onder de medewerkers. “Daardoor bouwden we nauwe­ lijks een band op met de begeleiding, laat staan onze kinderen. Als ouders hebben we op een gegeven moment geëist dat er teamleden zouden komen met meer levenservaring en in­ levingsvermogen. Sinds die tijd gaat het veel beter. Ik moet er niet aan denken dat er nu één uit het team vertrekt.”

>

Foto links: Willie Oppedijk Foto rechts: Janny Baldwin

september 2013

AmerBreed

9

Kippenvel Janny en Willie blikken beiden met plezier terug op de ouderavond. “We hebben de avond goed voorbereid met ouders en trainers van Verwondering,” aldus Willie. “Alle medewerkers en ouders waren er, op één ouderpaar na. We gingen in groepjes uiteen en kregen allemaal de opdracht een mooi of bijzonder moment van de cliënten te beschrijven. Daar kwamen heel mooie dingen uit naar voren. Echt kippenvel­ momenten. Ouders vinden het natuurlijk fijn als je leuke dingen over hun kinderen met hen deelt. Er zijn al genoeg moeilijke dingen waar ze mee te dealen hebben. Ook bespraken we wat we als team nog kunnen verbeteren. Twee punten sprongen eruit; de communicatie met ouders en meer variatie in activiteiten in de weekenden voor cliënten.” Zelf denkt Willie dat het wel goed zit met haar eigen communicatie richting ouders. Maar, zo geeft ze aan, daar hebben het team en zij ook veel in moeten leren. Bijvoorbeeld door de training ‘Samenwerking in de Driehoek’; ouders - cliënt – professionals’. Zodra ze merkt dat er iets niet goed gaat op dit punt, praat ze erover met haar collega’s. Ook het tweede punt ziet Willie voor een deel als een communicatievraagstuk. “We doen echt leuke dingen met de cliënten in de weekenden, maar we maken dat te weinig zichtbaar.” Toch is Willie nog niet helemaal tevreden over

10

AmerBreed

september 2013

het resultaat van de avond. “Wij weten nu wat de ouders graag anders willen maar andersom is de vraag niet aan de orde geweest. Ik zou hen graag meer inzicht willen geven waarom we handelen zoals we handelen. Ik hoop dat er meer vrijheid komt om dingen uit te spreken

tegenover elkaar. Uiteindelijk hebben we alle­ bei hetzelfde belang voor ogen: we willen dat het goed gaat met de cliënten. In oktober volgt de tweede avond en dan komt dit punt aan bod.” Janny kan zich hier helemaal in vin­ den: “We moeten leren om ons meer te ver­ plaatsen in elkaars situatie.”

Positieve benadrukken Ouders hebben rechten en plichten, benadrukt Janny Baldwin. De ouders van Vijverlaan 5 organiseren al jaren het Sinterklaasfeest op een andere locatie dan het woonhuis, zodat het team er geen werk aan heeft. “Daarmee willen we het team bedanken, ze krijgen ook allemaal een cadeautje. De laatste keren maakte het team ook voor de ouders een cadeautje met een gedicht. Dat is mooi, zo probeer je allebei het positieve te benadrukken.” Janny vindt het onvermijdelijk dat in de toe­ komst familieleden meer bijdragen aan de zorg van hun kinderen, broers of zussen. De discussie die onlangs oplaaide over de ´morele plicht` bij ouderenzorgorganisatie De Vierstroom, volgde ze met veel belangstelling. “We moeten in de toekomst nu eenmaal meer doen met minder middelen. Je moet je toch doodschamen als je niet vier uur per maand wil besteden aan de zorg voor je zoon. Als ouders doen we wel eens wat in de tuin maar vervolgens wordt die niet bijgehouden. Ik denk dan wel eens als ik de begeleiding buiten zie zitten; pak de schoffel even. Andersom mogen ze van ons ook wat vragen. Ik zou het prima vinden om af en toe het huis schoon te maken. Als je er maar goede afspraken over maakt.” Blijvende relaties Divisiedirecteur Gerard de Kruijk ziet de toe­ komst van Nieuwenoord met vertrouwen tege­ moet. “De leergang is de start geweest van nog veel meer ontmoetingen om met elkaar te bouwen aan een gezond Nieuwenoord. Daarbij willen we bijvoorbeeld kijken hoe we het schaalvoordeel van deze locatie beter kunnen benutten met meer samenwerking tussen teams. Daarnaast gaan we op zoek naar blijvende rela­ ties met bedrijven waarbij we over en weer iets voor elkaar kunnen betekenen. Naast de leergang zijn andere geplande ontmoetingsmomenten in het afgelopen jaar nauwelijks van de grond gekomen. De ambitie om bijvoorbeeld themalunches en Nieuwenoordlezingen te organiseren, is er nog steeds.” De Kruijk: “Als er één ding is dat we hebben geleerd, is dat we wel van alles kunnen bedenken, maar dat de behoefte vooral uit de mensen zelf moet komen. We nemen de tijd om gefaseerd te starten met dit soort activiteiten.”

va n b u i t e n Linde Maas:

samenwerken is de toekomst

Amerpoort en Amfors werken samen op het terrein van dagbesteding. Linde Maas, algemeen directeur van Amfors Groep, is enthousiast. Door: Bert van der Kruk / Foto: amfors

“Ik vind Amerpoort een fijne samenwerkingspartner. Dat is niet zo vreemd, want anders hou je het niet met elkaar vol. De samenwerking is vorig jaar bezegeld met de komst van Remke Schaap (manager van arbeidscentrum De Wissel van Amerpoort, red.). Zij is voor een gedeelte bij ons gedetacheerd, vooruitlopend op de komende veranderingen op het gebied van AWBZ en Wmo. Zij zorgt ervoor dat de dagbesteding, die wij zo’n twee jaar geleden hebben opgericht binnen Amfors, goed wordt ingebed in onze organisatie. Ik vind haar komst nog steeds een cadeau. Als Amfors leren wij mensen werken; wij ontwikkelen mensen naar werk. Zij hebben een indicatie voor de Sociale Werkvoorziening. Ze zijn werkzaam binnen een van onze bedrijfs­ onderdelen: het productiebedrijf en ons facilitair bedrijf of werken via Amfors bij een externe werkgever. De dagbesteding die we sinds twee jaar binnen het productiebedrijf hebben, voor mensen met een AWBZ-indicatie, is een andere tak van sport. Wij zijn vanuit de sociale werk­ voorziening sterk gericht op bedrijfsmatig werken. We kijken naar de arbeidscapaciteit die iemand heeft. Vanuit de AWBZ staat veel meer het perspectief van zorg centraal: wat kan deze cliënt met zijn of haar beperking? Ook het soort begeleiding is verschillend. En dat terwijl de overeenkomsten heel groot zijn. Als je vanaf een afstandje naar beide groepen kijkt, zien ze er een beetje hetzelfde uit. Het verschil zit ‘m in de aanvliegroute, de indicatie die zij hebben. Soms komen mensen in hun leven bij Amerpoort terecht en krijgen ze vanuit de AWBZ een indicatie voor dagbesteding. Soms komen ze bijvoorbeeld via het speciaal onderwijs in aanmerking voor een indicatie voor de Sociale Werkvoorziening. Maar die indicaties gaan verdwijnen. De groepen zullen steeds meer naar elkaar toe groeien en op een gegeven moment één worden. Er zullen altijd mensen zijn die een bijdrage aan de samenleving kunnen leveren, maar daarvoor een beschutte werkomgeving nodig hebben. Daarop moeten we voorbereid zijn. Dat was de reden dat we een paar jaar geleden samen met Amerpoort zijn gaan kijken hoe we dat kunnen organiseren en hoe we daarbij gebruik kunnen maken van elkaars mogelijkheden. Dat is heel inspirerend. En ook noodzakelijk. Ik ben ervan overtuigd dat de toekomst voor ons soort organisaties ligt in samenwerking, in bundeling van krachten. Zo af en toe gebeurt dat ook op andere, heel praktische manieren. Onlangs hadden we in ons productiebedrijf een grote opdracht van Douwe Egberts, om allemaal cupjes in actie­ verpakking te steken, honderdduizenden, in een beperkte tijd. Het was echt spitstijd. Remke heeft toen van De Wissel een groep mensen gehaald, die hier een hele week heeft meege­ werkt. Zoiets is toch heel mooi.”

Linde Maas (58) Achtergrond “Voordat ik bij Amfors begon, bekleedde ik als interim-manager directiefuncties bij onder meer het SW-bedrijf Paswerk, de GGD Amersfoort en het UMC St. Radboud. Daarvoor was ik algemeen directeur bij het BovenIJ ziekenhuis, revalidatiecentrum Jan van Breemeninstituut en het RIAGG Amersfoort en omstreken.” Werk nu “Sinds 2009 ben ik algemeen directeur van de Amfors Groep. Amfors ziet het hebben van werk als voorwaarde om mee te doen in de maatschappij. Daarom bieden wij duurzaam werk aan mensen met een indicatie voor de Wet sociale werkvoorziening (Wsw). Daarnaast helpen wij mensen met een uit­ kering via een leer-werktraject te leren werken.”

september 2013

AmerBreed

11

Raad van toezicht: klankbord voor de bestuurder

Een hoop ervaring en wijsheid Sinds een jaar is Jos de Beer (62) voorzitter van de raad van toezicht van Amerpoort. De raad is wat hem betreft vooral een klankbord voor de bestuurder. “Iedereen in de raad heeft zijn eigen verdienste; we brengen een hoop ervaring en wijsheid in. Een verstandig bestuurder houdt daar rekening mee.” Door: Bert van der Kruk / Foto: Joost Bataille

De vergadering van de raad van toezicht is zojuist afgelopen, maar Jos de Beer blijft nog even achter in de vergaderzaal op locatie Nieuwenoord. Hij trekt zelfs zijn jasje uit voor een gesprek over zijn werk als voorzitter van de raad van toezicht van Amerpoort. Onderwijl verzucht hij dat de bijeenkomst eigenlijk wel wat langer had mogen duren. Anderhalf uur was gewoon te kort voor de informele sessie die de raad, samen met bestuurder Paul Willems, had belegd om te praten over de ingrijpende veranderingen die op Amerpoort en andere zorgorganisaties af komen. Daarvoor brengen de afslanking van de AWBZ en de overheveling van taken naar de gemeente (als gevolg van de Wmo) te veel consequenties met zich mee. Maar het is nog geen 2015 en de raadsleden komen heus nog wel vaker bij elkaar. “Zo’n discussie is natuurlijk nooit af.” Wat was in dit geval uw rol als raad van toezicht? “Dit was geen officiële vergadering, er zijn geen besluiten gevallen. Het ging ons erom een beeld te krijgen: hoe ziet de analyse van de bestuurder eruit? Zijn de risico’s voldoende helder? Welke keuzes moeten er gemaakt

12

AmerBreed

september 2013

worden? Amerpoort is een grote en complexe organisatie, met veel soorten zorg, dus is het ook voor ons belangrijk om zicht te hebben op de strategie: is de organisatie klaar voor 2015? In zo’n gesprek worden aan beide kanten zaken scherper. We waren in dit geval vooral een klankbord voor de bestuurder.”

‘Het uitgangspunt is vertrouwen’

Is dat ook uw belangrijkste taak als raad? “Ik vind de advies- en klankbordfunctie van de raad van toezicht wel heel erg belangrijk. Daarnaast hebben we nog twee rollen: die van werkgever en toezichthouder van de bestuurder. Via het toezicht op het functioneren van de bestuurder houden we toezicht op het functio­ neren van de organisatie. We spreken natuurlijk

ook met anderen in de organisatie, maar de bestuurder is voor ons de belichaming van de organisatie, ons primaire aanspreekpunt. In een goedlopende raad van toezicht gaat dit toezicht eigenlijk vanzelf, hoe gek dat mis­ schien ook klinkt.” Hoe kan dat? “Als je uitgaat van een goede verstandhouding met de bestuurder, wederzijds respect en helder­ heid over de verschillende rollen, dan kom je als raad met je advies- en klankbordfunctie al een heel eind. Het uitgangspunt is vertrouwen. Deze raad heeft Paul Willems zelf benoemd en daar hebben we gelukkig geen spijt van, dus met dat vertrouwen zit het wel goed. Ik heb nog niet meegemaakt dat onze standpunten diametraal tegenover elkaar stonden. Daarom vind ik de rol van klankbord zo belangrijk. Iedereen in de raad heeft zijn eigen verdienste; we brengen een hoop ervaring en wijsheid in. Een verstandig bestuurder houdt daar rekening mee. Dat wil niet zeggen dat hij altijd moet doen wat wij zeggen. Wij beogen slechts dat hij door ons toedoen misschien tot nog betere besluiten komt.” Waarom vervult u deze functie? Wat drijft u persoonlijk? “Ik voel mij sterk verbonden met de zorg. Ik ben er bij toeval in gerold, via het ministerie van Binnenlandse Zaken, waar ik begin jaren tachtig plaatsvervangend directeur Financiën was. Ik werd gevraagd naar het ministerie van VWS te komen, dat toen anders heette. Dat was

Koko van Dordrecht Goud

een kantelpunt, een heel gelukkig moment in mijn loopbaan. Op een uitstap naar Philips na, ben ik sinds 1983 werkzaam in de zorg en heb ik die tot in de haarvaten leren kennen. Die kennis en ervaring wil ik ook als toezichthouder beschikbaar stellen.” U heeft een cv vol bestuursfuncties. Ik begin me een beetje zorgen te maken over een man die de hele dag zit te vergaderen. Terecht? “Nee hoor, dat hoeft niet, ik doe ook wel andere dingen. Ik heb een gezin, laat ik daar eens mee beginnen. Ik heb drie kinderen, inmiddels het huis uit, en een kleinkind. Ik speel graag gitaar. Grappig, met de geboorte van mijn kleinzoon heb ik dat na een jaar of dertig weer opgepakt. Verder speel ik graag golf en loop ik drie keer in de week hard, puur voor de conditie. En straks ga ik het gras maaien. Ik amuseer mij dus wel.

Volgende week gaat Jacob met vakantie. Hij gaat een week logeren bij zijn vrijwilliger en diens vrouw. Hij vindt dat heerlijk; gezellig bij hen in de tuin zitten, samen fietsen en een keer lekker uit eten. Alleen moeten we nog even checken of er genoeg geld op zijn rekening staat, zodat hij kan pinnen. Zo’n twee jaar geleden kon Jacob nog hele­ maal niet pinnen. Eigenlijk was het omgaan met de euro nog steeds moeilijk voor hem. Best raar, want rekenen kan hij als de beste. Maar zelf pinnen wilde hij wel leren! Samen met zijn vrijwilliger heeft hij geoefend. Eerst samen; elke week naar de pin­automaat, elke keer precies hetzelfde automaat en op precies dezelfde manier oefenen. Die kwali­ teit vind je alleen bij vrijwilligers. Zij komen elke week op dezelfde dag, dezelfde dingen op dezelfde manier doen. Nu kan Jacob zelf pinnen: bij de bank, op zijn manier, op zijn tijd en onder zijn regie. Elke week pint Jacob zo een beetje ‘goud’ uit de automaat. Goud omdat hij het na twee jaar zelf kan, goud vanwege zijn vrij­ williger die het hem heeft geleerd en goud omdat hij weer een beetje meer midden in de samenleving staat. Midden in de samenleving. Ik merk dat zijn vrijwilliger daar ook rekening mee heeft gehouden. Als ik zeg: “Jacob, we moeten nog even bij de bank kijken hoeveel er op je rekening staat, neem je je pasje mee?’’, kijkt hij mij enigszins geschrokken aan. “Eeuhhh, nee, dat mag niet. Ik mag aan niemand mijn pasje geven en ook niet mijn pincode vertellen!” Oei, dat is waar natuurlijk. “Maar ik ben je begeleider?”, probeer ik hoopvol. Maar Jacob is onverbiddelijk. Hij belt eerst zijn vrijwilliger of hij met mij naar de bank mag. Dan is het goed. Eenmaal bij de bank toetst Jacob zijn code in. Ik kijk niet, maar hoor hem fluisteren: “3..6..X..X”. Koko van Dordrecht is begeleider C op locatie Gaastgracht.

september 2013

AmerBreed

13

Onderzoek vanuit de praktijk

Gedragsdeskundigen volgen masterclass Amerpoort-gedragsdeskundigen Harriët Schoenmakers en Claudia Wendersteyt volgen dit jaar de VGN-masterclass ‘Wetenschappelijk Onderzoek in de gehandicaptenzorg’. Hun doel is om aan het eind van het jaar een gedegen en kansrijk onderzoeksplan te hebben geschreven en vervolgens een eigen onderzoek te beginnen. De VGN vindt praktijkgericht onderzoek belangrijk voor de verdere professionalisering van de gehandicaptenzorg. Die visie sluit naadloos aan bij één van de strategische keuzes uit het Meerjarenbeleid 2013 - 2016 van Amerpoort: het versterken van de expertise rond complexe zorgvragen. Door: Simone Lensink / Foto’s: ineke oostveen, amerpoort

Harriët Schoenmakers is als gedragsdeskundige verbonden aan De Blauwe Vogel. Zij wil onder­ zoek doen naar de puberteit bij kinderen met een ernstig meervoudige beperking (EMB). Harriët: “Ik geef geregeld les binnen Amerpoort over de puberteit. In die cursus moet ik het doen met mijn praktijkkennis, er is weinig theorie beschikbaar. Daar wil ik aan werken. Ik loop al jaren rond met het idee om dit onder­ werp nader te onderzoeken en te beschrijven. De masterclass is een mooi duwtje in de rug.”

Roerige periode Harriët: “De puberteit is ook voor kinderen met een ernstig meervoudige beperking een roerige periode. Kinderen zijn vaak twee of drie jaar oud als ze bij De Blauwe Vogel komen en acht­ tien als ze weggaan. In die periode gebeurt er heel veel. Als ze bij ons komen, huilen ze vaak veel en hebben ze je nabijheid hard nodig. Gaandeweg worden ze steeds zelfstandiger en evenwichtiger. Dat proces fascineert me al elf jaar lang. Ik heb het idee dat deze kinderen in de puberteit meer open staan voor wat er om hen heen gebeurt. Ineens heeft een kind aan­ dacht voor iets wat twee meter verderop in het lokaal gebeurt, terwijl hij voorheen alleen aan­ dacht had voor wat zich heel dichtbij afspeelde.

Foto links: Harriët Schoenmakers Foto rechts: Claudia Wendersteyt

14

AmerBreed

september 2013

We zien dat maar weten niet wat er écht gebeurt. Wat is er van invloed op hun veranderende gedrag? Zijn het hormonen, is het de ontwikkeling van hun persoonlijkheid, of de levenservaring die ze hebben opgedaan? Daarover is nog niets bekend en dat is ook moeilijk te onderzoeken. Ik wil proberen te achterhalen wat voor ervaringskennis er is bij ouders en professionals. Ook ga ik uitgebreid literatuuronderzoek doen. Ik denk dat het zowel voor ouders als voor de begeleiders van deze kinderen belangrijk is om meer te weten over deze tijd. Ieder kind met een ernstige meervoudige beperking heeft zijn eigen beperking. Er is niet één standaard antwoord op de vragen waar je als begeleider tegenaan loopt. Maar als je weet wat je kunt verwachten, kun je je wel beter voorbereiden.”

Foto links: Harriët Schoenmakers betrekt ouders en kinderen van De Blauwe Vogel bij onderzoek.

Goed nadenken Zowel Harriët als Claudia werken nu aan de opzet van hun onderzoek. Harriët: “Die opzet is heel belangrijk, daar gaat veel tijd in zitten. Iedere stap moet je kunnen verantwoorden en onderbouwen. Dat betekent dat je over alles goed moet nadenken. Je begint heel breed en wordt gedwongen je te beperken. Ik wil de er­ varingen die mensen hebben met deze kinde­ ren in de puberteit bundelen. Daarom leg ik de vragen die ik nu heb eerst aan groepen bege­ leiders, andere professionals en ouders voor. Vervolgens ga ik in persoonlijke gesprekken meer de diepte in. Ik heb twee stagiaires ge­ vonden die mij gaan helpen. Zij studeren peda­ gogiek en ondersteunen bij het maken van de analyses. Het onderzoek moet eind 2014 zijn afgerond. Ik hoop dat ik dan vervolgens in 2015 op basis van de uitkomsten een boekje kan schrijven.”

Claudia Wendersteyt werkt als gedragsdeskun­ dige bij de divisie BinG! en als jobcoach bij WerktZo. Zij gaat onderzoek doen naar de ‘sa­ menhang tussen problemen in de sociale infor­ matieverwerking en gedragsproblemen bij vol­ wassenen met een licht verstandelijke beperking’. Als jobcoach ervaart zij dagelijks dat deze mensen zich zonder professionele hulp niet kunnen handhaven in de maatschap­ pij. Daarbij spelen allerlei sociale omgevings­ factoren een belangrijke rol. Met haar onder­ zoek wil ze kennis en inzicht ontwikkelen in de onderliggende factoren. De vraag is waarom zij problemen hebben om zich aan te passen. Claudia: “Ik hoop dat de informatie uit mijn onderzoek praktisch van aard zal zijn en een bijdrage levert aan het ontwikkelen van nieuwe interventies. Uiteindelijk hoop ik dat door de inzet daarvan wordt voorkomen dat cliënten in een crisissituatie terechtkomen.”

Dagelijkse praktijk “Ik heb na mijn studie ‘OntwikkelingsExperimenteel Klinische Psychologie’ aan de universiteit geen onderzoek meer gedaan. De masterclass waarin ‘Praktijk & Wetenschap’ centraal staat, is een mooie kans om dat weer op te pakken. Doordat je onderzoek in de da­ gelijkse praktijk doet, kun je aansluiten bij op­ gedane relevante kennis uit eerdere onderzoe­ ken. Je weet aan welke inzichten het ontbreekt en waaraan behoefte is. Daardoor kun je heel gericht onderzoek doen. Vanaf het begin heb ik mijn ideeën met diverse managers, gedragsdes­ kundigen en begeleiders van BinG! gedeeld. Daardoor voelt het als iets wat van ons allen is. Ik hoop aan het einde van dit jaar een the­ oretisch goed onderbouwd onderzoeksplan te hebben. Op dit moment ben ik mijn onderzoek aan het opzetten. Ik ben er van overtuigd dat ik via goed empirisch onderzoek nieuwe praktische informatie kan verzamelen. In de gesprekken met mijn coaches van de masterclass krijg ik veel bruikbare tips en adviezen. Het is ook heel zinvol om met Harriët te sparren. We wer­ ken ieder vanuit een ander perspectief en doen heel verschillend onderzoek, maar we voelen elkaar goed aan. Het is leuk dat je door deze opleiding heel veel mensen binnen en buiten Amerpoort spreekt. Ik vind het daarbij van groot belang om de ontwikkelingen in de ver­ standelijke gehandicaptenzorg goed te volgen. Daarom praat ik met veel mensen over mijn on­ derzoek en ik krijg veel enthousiaste reacties. Dat is natuurlijk ook leuk!”

september 2013

AmerBreed

15

‘Emotie en puurheid die anderen raakt en ontroert’

MooiZooi! Jopie Huisman inspireert kunstenaars Jans Pakhuys Voor de Amerpoort Kunstagenda 2014 lieten de kunstenaars van atelier Jans Pakhuys in Amersfoort zich inspireren door het werk van schilder Jopie Huisman. Het geheim van deze bekende Friese schilder is de manier waarop hij met mededogen naar zijn omgeving keek: de mensen, het Friese landschap en de spullen die hij als handelaar in handen kreeg. De kunstenaars van Jans Pakhuys keken op dezelfde manier naar hun omgeving. Met een indrukwekkend resultaat. door: Lisette Stekelenburg

Het idee om de kunstenaars te laten kennismaken met het werk van Jopie Huisman kwam van Berry Slok, grafisch ontwerper van de jaarlijkse Kunst­ agenda. Hij legde het contact met het Jopie Huisman Museum in Workum. Volgens Berry een logische ‘match’. “Jopie Huisman was een eigenzinnige, bijzondere schilder: hij zag als voddenkoopman de schoonheid van het gewone in de spullen die door zijn handen gingen en is ze gaan schilderen. In de kunstwereld is hij een buitenbeentje. Kunstenaars van Amerpoort zijn ook zulke outsiders – dat past dus heel goed bij elkaar.” Vanaf januari 2014 zijn de werken een jaar lang te bewonderen in het Jopie Huisman Museum. Het team van Jans Pakhuys bezocht vervolgens het museum, nam materialen mee en vroeg de kunstenaars niet zozeer Jopie’s werk na te schilderen, maar volgens zijn gedachtegang te werken. Begeleider Chris Nauta vertelt: “Samen met de kunstenaars hebben we eerst een documentaire en verschillende boeken van Jopie Huisman bekeken. Daarna zijn de kunstenaars aan de slag gegaan.

16

AmerBreed

september 2013

MooiZooi! Preview Vanaf 26 september 2013 t/m 18 januari 2014 in Galerie Special Arts. Adres en openingstijden: www.specialarts.nl.

MooiZooi! Jopie Huisman inspireert kunstenaars met een beperking Vanaf 17 februari 2014 t/m 11 januari 2015 in het Jopie Huisman Museum. Adres en openingtijden: www.jopiehuismanmuseum.nl.

Sommigen maakten portretten van dierbare mensen om hen heen. Anderen namen oude spullen mee van huis om na te schilderen, zoals oude schoenen of knuffels. En weer anderen gingen aan de slag met oude materialen van de Kringloop; een oud dienblad of grote kartonnen dozen.” Grappig mannetje Wat de kunstenaars van Jopie vonden? Stijn Zeelenberg weet nog goed wat hij dacht na het zien van de documentaire: ”Ik vond het een grappig mannetje. Hij kon goed

Wie was Jopie Huisman? De Friese autodidacte schilder Jopie Huisman (1922-2000) tekende en schilderde van jongs af aan zijn eigen wereld; de mensen en de natuur rond Workum, het stadje waar hij was geboren en opgroeide. Vanaf 1974 wordt zijn werk gekenmerkt door de heel eigen, ongeëvenaard fijne penseelvoering, waar hij zo beroemd mee is geworden. De handel in lompen en metalen vormde zijn belangrijkste bron van inspiratie. Vooral in de afgedankte vodden en schoenen herkende hij de kwetsbare en vertrapte medemens. Sinds de oprichting in 1986 heeft het Jopie Huisman Museum meer dan twee miljoen bezoekers mogen verwel­ komen.

Jopie Huisman - Zelfportret

vertellen, over impressionisme en zo. Een aparte man. Dat zie je niet vaak, dat iemand zoveel oude spullen bewaart en naschildert. Ook ik heb mijn oude schoenen meegenomen en nageschilderd.” Volgens begeleider Chris is het resultaat van het kunstproject erg mooi geworden: “In een korte periode hebben kunstenaars uniek werk gemaakt. Eigenlijk moet je het gaan zien! Zeker de werken die gemaakt zijn op grote kartonnen dozen komen het best tot hun recht in het museum.” Ook Pepy Huisman, zoon van Jopie, was onder de indruk. Hij schreef in het voorwoord van de Kunstagenda: “De manier waarop kunstenaars van Amerpoort en Jopie Huisman omgaan met hun kunst is heel bijzonder en treffend. Niet gehinderd door ‘wat hoort’, maar luisterend naar hun gevoel en vanuit een grote passie. Daardoor ontstaat de emotie en puurheid die anderen raakt en ontroert. En dat is misschien wel de belangrijkste waarde van (schilder)kunst!

William Meerbeek - Jopie

Wij verwelkomen deze geestverwanten met enthousiasme.” Tentoonstelling Het resultaat van dit bijzondere kunstproject vormt de basis van de Amerpoort Kunstagenda 2014 en is vanaf 17 februari volgend jaar te bewonderen in een schitterende, kleurrijke (verkoop)tentoonstelling in het Jopie Huisman Museum in Workum. Een deel van het werk is al eerder en dichter­ bij te bekijken. Paul Willems, bestuurder van Amerpoort, overhandigt eind september het eerste exemplaar van de Kunstagenda aan Pepy Huisman. Samen met Pim van den Berg, wethouder Cultuur van gemeente Amersfoort, openen zij vervolgens met de kunstenaars de preview van MooiZooi! in Galerie Special Arts in Amersfoort. Kunstagenda De Kunstagenda 2014 is vanaf 26 september te koop. De opbrengst van de agenda gaat naar nieuwe kunst- en cultuurprojecten voor

de cliënten van Amerpoort. U kunt de agenda online bestellen via www.amerpoort.nl/webwinkel of kopen bij één van de verkoopadressen. Met de kortingbon betaalt u € 10,95!

Korting op de Kunstagenda Wilt u de agenda aan iemand cadeau geven? Dat kan. Knip deze bon uit, neem het mee naar één van de verkooppunten en profiteer van de korting: u betaalt niet € 12,95 maar € 10.95 voor de Kunstagenda 2014. Kijk op www.janspakhuys.nl voor alle verkoopadressen.

september 2013

AmerBreed

17

wa t d o e j i j ? Marlieke Mol:

prinsen op het witte paard

Liefde voor paarden zit bij de familie Mol duidelijk in het bloed. Vader en moeder Mol hebben paard gereden. Niet vreemd dat deze liefde aan Marlieke (21) is doorgegeven. Ondanks twee drukke banen maakt zij ook nog tijd om elke maandag paard te rijden. Door: Marcel Eckenbach / foto: Joost Bataille

Marlieke woont in Tiuri in Amersfoort. We spreken af op haar kamer om over haar grote liefde te praten: paarden. Als we haar kamer betreden, lijkt het alsof paarden in allerlei soorten en maten ons tegemoet galopperen. Paardentekeningen, -schilderijen en -beeldjes… op Marlieke’s kamer is het allemaal te vinden. Sanne Marlieke werkt bij lunchroom Downeys en bij Jans Pakhuys. Een behoorlijk druk bestaan dus. Maar dit weerhoudt haar er niet van om ook nog tijd vrij te maken om paard te rijden. Pakweg vier jaar geleden bracht haar moeder haar op eigen aandringen naar de manege. Sindsdien is zij elke maandag op de Prinses Maxima Manege in Den Dolder te vinden. Marlieke is heel duidelijk: “Paardrijden is het leukst, maar verzorgen en borstelen van de paarden is ook heel fijn om te doen.” Haar favoriete paard? Dat is zonder twijfel ‘Sanne’. Bokken Marlieke krijgt samen met Carolien, Jill en Igor lessen in dressuur en op speciale dagen mag zij haar bekwaamheid in wedstrijdvorm tonen. Trots vertelt zij dat ze afgelopen december zelfs de eerste prijs heeft gewonnen. “De beker staat bij mijn ouders thuis!” Ze maakt op de manege veel leuks mee. Zoals een fee die in een mooie jurk tijdens een paar­ denshow allerlei kunsten vertoonde. Toch is

18

AmerBreed

september 2013

het is niet altijd rozengeur en maneschijn met haar paarden. Eén keer, toen we aan het rijden waren in de bak, struikelde het paard over zijn eigen benen. Het paard lag op de grond en Marlieke viel uit het zadel. “Gelukkig viel het paard niet bovenop mij, maar ik hield er wel een pijnlijke rug aan over.” Nick en Simon Dan laat ze een DVD zien waarop haar winnende dressuur is te zien. Vooraf is de spanning te snijden, maar als Marlieke met haar paard Percy de bak betreedt loopt alles op rolletjes. Op aangeven van een instructeur en onder toeziend oog van een strenge jury, lijkt zij met Percy door de bak te zweven. De grote volte en het rijden in draf gaan haar goed af. Met spanning wordt gewacht op de uitslag, maar uiteindelijk mag Marlieke als beste amazone de eerste prijs in ontvangst nemen. Een rapport van haar proef en een glimmende beker is haar beloning. Dan zien we in de hoek van de kamer een kartonnen afbeelding op ware grootte staan van het Volendamse duo Nick en Simon. Met glimoogjes fluistert ze: “Dit zijn nu mijn prinsen op het witte paard.”

in de etalage

colofon

‘De lekkerste appeltaart van Amersfoort’

AmerBreed is een uitgave van Amerpoort en verschijnt vier keer per jaar. Het magazine is bestemd voor verwanten van cliënten, voor personeel, vrij­willigers en externe relaties.

Herfstachtig weer, een kopje warme thee… daar hoort toch een stuk verse appeltaart bij? In de keuken van dagbesteding De Elleboog in Amersfoort bakken cliënten al jaren heerlijke appeltaart voor particulieren en bedrijven. Het is gewoon leuk om samen te doen. De één doet boodschappen, de ander schilt de appels, weegt de ingrediënten of maakt het deeg. Zo maken zij samen een overheerlijke appeltaart. Het recept is geheim. Maar wat deze appeltaart de lekkerste maakt? Achmed weet dat wel. Hij doet bij Albert Heijn de boodschappen en zorgt daarna als dj voor de nodige ‘arbeidsvitaminen’. Het belangrijkste ingrediënt is volgens hem de liefde waarmee zij de taart maken. “Het is gewoon de lekkerste appeltaart van Amersfoort!”

Cliënten die AmerBreed willen ontvangen, kunnen een mail sturen naar [email protected] Amerpoort is een organisatie voor dienstverlening aan mensen met een verstandelijke beperking. Hoofdredactie: Marieke van Dommele Eindredactie: Lisette Stekelenburg Bureauredactie: Angelique van Holland, Angelique Borra Vormgeving/Illustraties: Mark van Herpen

Wilt u ook één of meerdere appeltaarten bestellen? Een taart kost € 8,- en is op werk­ dagen tussen 9.00 – 15.00 uur te bestellen via 033 461 68 48 (vraag naar de keuken) en op te halen bij De Elleboog, Langegracht 37 in Amersfoort.

Aan dit nummer werkten mee: Monique van Deventer, Koko van Dordrecht, Marcel Eckenbach, Bert van der Kruk, Simone Lensink. Fotografie: Joost Bataille, Ineke Oostveen, Amerpoort Drukwerk: Klomp Reproka Adressering: Klomp Reproka Redactieadres: Tips en suggesties kunt u sturen naar: Amerpoort, afdeling Communicatie, Postbus 1020, 3740 BA Baarn, [email protected], telefoon 035 647 52 14 Internet: www.amerpoort.nl Foto cover: Marlieke Mol

wegwijzer Algemeen telefoonnummer 035 647 55 55

Divisie Nieuwenoord 035 647 54 01

Ook in het weekend en buiten kantoortijden is Amerpoort op dit nummer te bereiken.

Divisie Kind en Jeugd 035 647 56 01

Zorgbemiddeling en Zorgadministratie 035 647 52 52

Divisie BinG /Zorgondersteuning 035 647 52 21

Directiesecretariaat 035 647 52 02

Pastoraat 035 647 52 32

Afdeling Communicatie 035 647 52 14

Stichting Vrienden van Amerpoort 035 647 52 03

Divisie Regio 033 451 11 17

Stichting Vrienden van Christophorus 035 647 53 32 / 06 10 20 21 16

CCR, deelraad Cliënten­vertegenwoordiging en deelraad Cliënten 035 647 52 31 Vrijwilligerswerk/Bezoekrelaties 035 647 52 30 Maatschappelijk betrokken ondernemen 035 647 52 44 Helpdesk Facilitaire Service 035 647 53 33 Medisch Secretariaat Gezondheidscentrum Zandheuvelweg 035 646 37 60

Personeel & Organisatie­ontwikkeling 035 647 52 67 F&I 035 647 53 51 Nieuwenoord-Fonds 035 647 54 05 Cultureel Centrum 035 647 56 65 Stichting Huydecoper 035 647 52 03 Klachtencommissie Secretaris Klachtencommissie Postbus 1020, 3740 BA Baarn

september 2013

AmerBreed

19

DE ANDERE

Mariska van Eersel

KANTVAN

Werk: Mariska werkt vijftien jaar bij Amerpoort. Sinds 2004 is zij gezinscoach bij BinG! in Amersfoort. De andere kant: Naast haar 32-urige werkweek en drukke gezin, werkt Mariska al vijf jaar als vrijwilliger in de Wereldwinkel in Weesp. Regelmatig staat ze in de winkel en als lid van het PR-team probeert ze ‘haar winkel’ op de kaart te zetten. Leeftijd: 35 jaar. Waarom de Wereldwinkel? Reizen zit me in mijn bloed. Na mijn SPH-opleiding, maakte ik mijn eerste verre reis. Ik werkte een maand als vrijwilliger in de Verenigde Staten en daarna reisde ik drie maanden door verschillende staten. In 2006 ging het weer kriebelen en nam ik onbetaald verlof om door Thailand, Laos en Vietnam te trekken. Thuisgekomen ging ik naar de Wereldwinkel om een Boeddha te kopen. Terloops vroeg ik of zij vrijwilligers konden gebruiken. Binnen een week stond ik achter de kassa. Wat spreekt je het meest aan? Ik vind het superleuk om in de winkel te werken en daarmee wat voor andere mensen te betekenen. Tijdens mijn reizen in Azië schrok ik van de armoede. Ik zag hoe mensen hun producten aan de weg voor weinig geld aanboden en dat toeristen ook nog probeerden af te dingen. Voor de producten die de Wereldwinkel verkoopt, krijgen mensen tenminste een eerlijke prijs. Ik had bij terugkomst in Nederland grote moeite met de overvloed die we hier hebben, het graaien in de supermarkt en het zeuren om kleine dingen. Ik ben blij dat ik zo iets kan terugdoen. Wat neem je mee van Amerpoort in dit werk? In mijn werk ben ik cliëntvolgend. Cliënten stellen mij een vraag en daar probeer ik zo goed mogelijk op in te spelen. In een winkel is dat natuurlijk net zo: klantvriendelijkheid staat voorop. Ik probeer goed te luisteren naar wat iemand zoekt. Ook het zorgzame neem ik mee. Als gezinscoach wil ik dat mensen het goed hebben. Door in de Wereldwinkel te werken, help ik mee dat mensen in ontwik­ kelingslanden het beter hebben.

‘Voor elkaar klaar staan’

En andersom? Duurzaamheid. Ik merk dat we hier in Nederland veel verspillen. Ik vertel cliënten dat je ook tweedehands mooie spullen kan kopen. Juist omdat ze weinig geld hebben, probeer ik hen er van bewust te maken dat het anders kan. Ook het idee van ‘voor elkaar klaarstaan’, zet me aan het denken. Sommige cliënten krijgen vanaf 2015 geen indicatie meer. Ik kan hen dan niet meer begeleiden. In minder ontwikkelde landen zie je dat buren elkaar helpen en dat bejaarde ouders bij hun kinderen wonen. Ik ben heel benieuwd of onze maatschappij klaar is voor de komst van de Wmo. En of een buurman in de toekomst mijn cliënt een uurtje per week met de post gaat helpen. Ze vragen mij waar ik de tijd vandaan haal voor vrijwilligerswerk. Ik ben geen wereldverbeteraar. Maar je moet ergens beginnen. Iedereen heeft toch wel een uurtje per week over? Als we allemaal voor elkaar klaar staan, maken we samen het verschil. Kijk voor meer informatie op www.wereldwinkelweesp.nl