Transitiecursus zorg en welzijn Ee n ni euw tr ans iti eku ndi g p ers pec tie f o p h et soc ial e d ome in
Hoe kunnen we ons zorg-‐ en welzijnssysteem meer mensgericht en tegelijk economisch volhoudbaar maken? Dat is momenteel de cruciale vraag binnen het sociale domein. Er worden veel pogingen tot antwoorden ondernomen: transitie, samenredzaamheid, doe-‐ democratie, wijkgericht werken, de participatiesamenleving. Niemand is het er mee oneens, maar het is niet altijd helder wat we er mee bedoelen en of ze de belofte die ze in zich dragen, kunnen waarmaken. Deze cursus gaat een laag dieper door de veranderingen in het sociale domein te plaatsen in een wetenschappelijk onderbouwd transitieperspectief. Daarnaast stelt het een andere kernvraag centraal: wat is jouw eigen rol en de rol van jouw professionele partners in deze transitieopgave? De eerstvolgende cursussen vinden plaats op 13 en 14 februari 2014 en op 17 en 18 april 2014. Aanleiding cur sus Welzijn, langdurige zorg, jeugdzorg: ons Nederlandse zorgsysteem bevindt zich in een fundamentele omslag, die iedereen raakt. Het zijn externe factoren die het huidige systeem onder druk zetten: de roep om kostenbeheersing, nieuwe technologie en nieuwe vormen van communiceren. Maar ook interne factoren spelen een rol: veel professionals voelen ongemak bij de dienstverlening zoals ze die de afgelopen jaren hebben geleverd en zijn op zoek naar wegen om vorm te geven aan uitingen van zorg en welzijn die bovenal mensgericht en maatschappelijk ingebed zijn, en tegelijk economisch volhoudbaar. Het betekent dat van alle spelers – gemeenten, zorgaanbieders, zorgverzekeraars en burgers -‐ een andere rol verwacht wordt, die gepaard gaat met nieuwe werkwijzen (lokaal en regionaal, over schotten heen, participatief), nieuwe structuren (nieuwe vormen van sturing, nieuwe samenwerkingsvormen) en nieuwe culturen (vraag-‐ i.p.v. aanbodgedreven). Dat raakt niet alleen onze organisaties, maar ook onszelf als bestuurders, adviseurs en zorgverleners. Een werkelijke transitie naar duurzame zorgverlening vraagt een transitie van onszelf, van de manier waarop wijzelf werken, praten, organiseren en doen. Deze tweedaagse cursus is gericht op professionals die door hebben dat voor een duurzame transitie in zorg en welzijn meer nodig is dan alleen nieuwe methoden. Voor professionals die wetenschappelijke inzichten over innovatie en transitie willen verbinden met en reflectief durven zijn op de koers van hun eigen organisatie en zichzelf daarbinnen als professional. 1
Bouwstenen van de cursus Deze cursus reikt een aantal theoretische perspectieven, denkrichtingen en praktische handvatten aan om ingrijpende veranderingsprocessen in het sociale domein te begrijpen en beweging te creëren. Transitiekunde Met het woord transitie wordt binnen deze cursus een bepaald type verandering bedoeld, te weten een: fundamentele, lange termijn veranderingen op verschillende domeinen en schaalniveaus. Transitiekunde is een zich ontwikkelende discipline die op basis van wetenschappelijk inzicht lange termijn processen ontrafelt en in de praktijk methoden ontwikkelt om op de korte en middellange termijn deze lange termijn processen te beïnvloeden. Het heeft een stevige theoretische basis in vele disciplines zoals systeemkunde, innovatiewetenschappen en sociologie. De afgelopen jaren hebben Viatore en DRIFT veel praktijkwerk en onderzoek gedaan naar de specifieke problemen en kansen in de zorg. Het document ‘Mensenzorg, een transitiebeweging’, is daar één van de resultaten van. Leren en ontwikkelen Echte verandering begint van binnenuit. Om mensen daartoe uit te dagen moeten ze de veiligheid en ruimte voelen om te kunnen experimenteren met nieuw en ander gedrag. Er moet een proces van bewustwording optreden dat de dingen ons niet overkomen, maar dat ze mede door ons gevormd worden en dat wij zelf aan het begin van een verandering kunnen staan. De cursus faciliteert een veilige lerende omgeving waarin mensen persoonlijk worden aangesproken op hun verlangen, autonomie en kwaliteiten om veranderaars te worden in hun beweging en organisatie. Wat de cursus u oplevert! Op basis van deze bouwstenen krijgt u nieuwe inzichten en handvatten aangereikt. Hiermee zult u met een ander perspectief terugkeren naar uw werkplek. Concreet levert de cursus u het volgende op: -‐ Door een herbezinning met betrekking tot de diverse veranderingen en discussies binnen het sociale domein, krijgt u hier meer grip op. -‐ Basiskennis aangaande transitiekunde en transitiemanagement en de toepassing daarvan in het sociale domein. -‐ Een uitgewerkte reflectie over uw eigen rol binnen de transities in het sociale domein en de rol van andere belangrijke spelers in uw werkveld. -‐ Een eerste aanzet van een transitiearena en actor-‐analyse, waarmee u in uw eigen praktijk aan de slag kunt. 2
Pro gramma De transitiecursus zorg en welzijn is een tweedaagse cursus. De theorie en praktijk worden in blokken verdeeld, waarbij de eerste dag de nadruk ligt op de theoretische grondslagen achter transitie en organisatieverandering en de tweede dag de praktische toepassing daarvan centraal staat. Beide dagen zijn ingebed in een persoonlijke benadering, waarbij ook de deelnemers een spiegel wordt voorgehouden met de vraag wat hen persoonlijk raakt en wat dit betekent voor het werk van de cursisten. Cursusdag 1 – De basis 09:15 Kennismaking 10:00 Blok 1 – Het sociale domein in een transitievogelvlucht Ir. Jord Neuteboom (Viatore) en Ir. Roel van Raak (Drift) 13:00 Lunch 14:00 Blok 2 – Transitiekunde en -‐management Dr. Derk Loorbach (Drift) 16:00 – 17:15 Dialoogwandeling: koppeling aan eigen praktijk Ir. Arin van Zee (Viatore) Cursusdag 2 – De toepassing 09:30 Blok 3 – Transitiearena’s en multi-‐stakeholder processen Drs. Frank van Steenbergen (Drift) en Ir. Arin van Zee (Viatore) 13:00 Lunch 14:00 Blok 4 – Actorcarrousel – luisteren naar stakeholders uit de praktijk Met diverse actoren uit het werkveld, die partijen vertegenwoordigen als burgerinitiatieven, de zorgverzekeraar, een zorgaanbieder en een welzijnsaanbieder. 16:30 – 17:15 Afronding: een persoonlijk doorkijkje naar de toekomst Ir Jord Neuteboom
3
Doc enten
Derk Loorbach – is universitair hoofddocent en directeur van Drift. Hij is grondlegger van de transitiemanagementtheorie vanuit de praktijk. Hij heeft uitgebreide ervaring geweest in tal van transitie-‐arena’s op het gebied van duurzame energie, bouw, zorg en ruimtelijke ordening.
Frank van Steenbergen – Roel van Raak -‐ is technisch is werkzaam als bestuurskundige en beleids-‐ onderzoeker bij DRIFT en analist en promoveert op richt zich op de lokale en het probleem van sociale aspecten in tijdschalen in transities: hoe transitiestudies. Dit kan de praktijk van vandaag perspectief past hij toe met lange termijn op stedelijke wijken en in doelstellingen verbonden het sociale domein worden. Hij heeft de (welzijn, zorg, onderwijs afgelopen de toepassing van en opvang). transitiemanagement in de zorg verkent en is vanuit daar op landelijk en instellingsniveau bij diverse projecten betrokken geweest. Jord Neuteboom – is directeur en Arin van Zee – is adviseur bij Viatore. Hij oprichter van Viatore. Hij heeft het heeft zowel een economische als sociale transitieprogramma in de Langdurende achtergrond en is deskundig op het gebied Zorg opgezet en is programma-‐ van sociale innovatie. Hij past manager “Wijk-‐ en buurgericht transitiekundige en antropologische werken” geweest. Hij is hoofdauteur methoden toe in wijk-‐ en zorgprojecten. van het boek “Mensenzorg een transitie-‐beweging”.
4
Aan anisat Org meldin ie gsfor mulier Het Dutch Research Institute for Transitions (DRIFT), een onderzoeksbureau verbonden aan de Erasmus Universiteit Rotterdam, en heeft op Nederlandse, Europese en internationale niveau een leidende rol in het ontwikkelen van beleids-‐, strategie en sturingsmodellen voor transities. Bij DRIFT wordt kennis op het gebied van duurzame ontwikkeling en maatschappelijke transities ontwikkeld, toegepast en overgedragen met het doel deze te versnellen en richting te geven. DRIFT is als actieonderzoeksinstituut zowel kenniscentrum voor het bestuderen van maatschappelijke transities en de sturingsmogelijkheden hiervan, als ook pionierend op het gebied van het aanjagen en versnellen ervan. Viatore is een adviespraktijk die zich richt op de transities van verschillende maatschappelijke sectoren naar een duurzame samenleving. Viatore heeft jarenlange ervaring met vraagstukken in de langdurige zorg en met wijk-‐ en buurtgericht werken. Zij ontwerpt en voert innovatie-‐ en transitieprogramma’s uit voor de overheid, branche-‐ organisaties en verzekeraars. Zie voor inspiratie www.wijkenbuurtgerichtwerken.nl en www.viatore.nl. Amb itie DRI FT en Viatore DRIFT en Viatore geloven dat de ervaringen de afgelopen 10 jaar opgedaan rond transities betekenisvol kunnen zijn voor de vraagstukken waar de samenleving zich op het gebied van het sociale domein zich momenteel voor gesteld ziet. Samen begeleiden zij naast deze tweedaagse cursussen, ook transitielabs en bouwen zij samen een netwerk op van koploper professionals die zichzelf voortdurend een kritische spiegel durven voor te houden en die vanuit een transitiekundig perspectief werken aan vraagstukken in het sociale domein. Wilt u onderdeel worden van deze ambitie? Neem deel aan de cursus. Voor vragen kunt u contact opnemen met: Arin van Zee Frank van Steenbergen Viatore DRIFT
[email protected] [email protected] 06 – 37 34 39 13 06 – 47 95 62 09
5
Ins chrijv ing Gelooft u ook in de noodzaak van een echte transitie en wilt u daarmee aan de slag in de praktijk, schrijf u dan nu in voor de transitiecursus Zorg en Welzijn. Je wordt daarmee deel van een groeiende groep echte transitieprofessionals, die weten wat veranderen inhoudt. De kosten bedragen voor de tweedaagse € 990,-‐ (inclusief 21% BTW) en we werken met groepen van minimaal 10 en maximaal 14 personen, zodat persoonlijke aandacht gegarandeerd is. We streven, indien mogelijk, naar zo divers mogelijke groepen. Wilt u zich inschrijven, mail dan uw aanmelding (naam, organisatie, e-‐mail en telefoonnummer) naar: Arin van Zee (
[email protected]). Zodra wij uw aanmelding hebben ontvangen, sturen we u een definitieve bevestiging van uw aanmelding en een factuur. De eerstvolgende cursussen vinden plaats op: 13 en 14 februari 2014 17 en 18 april 2014 De trainingsdagen zijn van 9.15 tot 17.00 uur, inclusief lunch en vinden plaats in Utrecht in het Springhuys, Springweg 7 nabij Station Utrecht Centraal. Met je aanmelding verplicht je je de factuur te voldoen die je na ontvangst van het deelnameformulier krijgt. Kosteloze annulering is mogelijk tot uiterlijk 4 weken voor de start van het programma. Bij annulering tot 2 weken van tevoren, is 50% van het totaalbedrag verschuldigd. Bij annulering binnen 2 weken van tevoren, is 100% van het totaalbedrag verschuldigd. Wanneer je moet annuleren, is het mogelijk iemand anders in je plaats te laten komen.
6
