Bovenste rij v.l.n.r.: Erik Feekes (trainer jongerenbuurtbemiddeling), Anne Buskes (directeur Trajekt) en Mieke Damsma (wethouder welzijn gemeente Maastricht). Middelste rij rechts: Sandra Smeitink (projectleider jongerenbuurtbemiddeling) Op de trappen van het stadhuis Maastricht: alle jongeren van jongerenbuurtbemiddeling.
Inhoud: Aanspreken op eigen kracht 2 | Picobello in de prijzen 2 | Vrijwilligers in actie: Vrijwilligers begeleiden taakgestrafte jongeren 3 | Trajekt-nieuws 4+5 | ‘Mien buurt, dien buurt’, stimuleringsprogramma met succes afgesloten 6 |
Bij ons in de buurt: Buurtcentrum De Heeg als ontmoetingsplek en uitvalsbasis voor Trajekt in de buurt 7 | Project ‘Kwartiermaken in Wittevrouwenveld’ 8 | Andi Druk over duurzaam produceren 8 | Colofon 8 |
Jongeren ontvangen certificaat
Eerste lichting buurtbemiddelaars actief in Maastricht De eerste dertien jongerenbuurtbemiddelaars van Maastricht zijn op donderdagmiddag 17 februari officieel benoemd in het stadhuis van Maastricht. Allen ontvingen een certificaat van wethouder Welzijn Mieke Damsma. De jongerenbuurtbemiddelaars zullen worden ingezet in Maastricht om te voorkomen dat conflictsituaties gaan escaleren tussen buurtbewoners en jeugd of jeugdigen onderling. Allen hebben zij een tweedaagse training gevolgd, die gegeven werd door trainer Erik Feekes. Feekes heeft aan de wieg gestaan van jongerenbuurtbemiddeling in diverse steden in Nederland. Maastricht is de zesde stad die dit wapen tegen overlast inzet en zo de dialoog tussen mensen in de buurt weer op gang wil brengen.
Trajekt-info is een uitgave van
Waardering
onder medewerkers, vrijwilligers
De feestelijke certificaatuitreiking werd ingeleid door Sandra Smeitink, Trajekt-medewerker en projectleider van jongerenbuurtbemiddeling in Maastricht. Wethouder Mieke Damsma sprak namens de gemeente haar waardering uit voor de inzet die deze bemiddelaars willen gaan leveren aan het leefbaar maken van hun buurt. Ook de nieuwe directeur/bestuurder van Trajekt, Anne Buskes, stak de jongeren een hart onder de riem. Na een hapje en een drankje in het stadhuis trokken de jongeren huiswaarts om zich voor te bereiden op hun eerste ‘klussen’. Ze staan te popelen om hun ervaringen, opgedaan in de cursus, in praktijk te brengen. Trajekt wenst hun heel veel succes! Wenst u meer informatie over jongerenbuurtbemiddeling? Neem dan contact op met projectleider Sandra Smeitink van Trajekt: E
[email protected] T 043 – 347 73 50 M 06 - 556 952 79 Meer foto’s op pagina 5
»
welzijnsorganisatie Trajekt en verschijnt 4 keer per jaar. Het blad wordt in een oplage van 2500 exemplaren verspreid en relaties van Trajekt.
jaargang 19 | maart 2011
Trajekt info
Aanspreken op eigen kracht Na ruim twee maanden werkzaam te zijn bij Trajekt, zijn er een aantal zaken die mij aangenaam verrast hebben. Wat mij vooral opvalt, en waarvan ik onder de indruk ben, is dat wij er echt in slagen om onze doelgroep te bereiken. Bij mijn vorige baan – de dienst Sociale Zaken bij de gemeente Tilburg – hadden wij veel kansarme mensen in ons bestand, die niet geschikt waren voor de arbeidsmarkt, en voor wie sociale activering de enige optie was. Het was echter heel moeilijk om vanuit onze dienst deze groep te bereiken. Trajekt heeft als welzijnsorganisatie een rechtstreekse verbinding naar de samenleving, zit in de buurthuizen, en vormt een onderdeel van die buurten. Dat schept de mogelijkheid om die mensen die het nodig hebben te bereiken, en hen door middel van gerichte activiteiten en projecten weer in hun eigen kracht te zetten. Dat vind ik een belangrijke opdracht van het welzijnswerk: mensen helpen hun toegevoegde waarde te zoeken en ze het besef geven dat ze ertoe doen. Ze moeten weer geloven in hun eigen kunnen, en waardering krijgen van hun omgeving. Velen vinden dat in hun familie en/of hun werk. Als mensen dat niet meer krijgen, worden ze ongelukkig. Gedurende de afgelopen periode ben ik bij een aantal projecten en activiteiten aanwezig geweest, die er heel goed in slagen om mensen aan te spreken op hun eigen kracht. Dat gebeurt bij Trajekt bijvoorbeeld bij de vier buurtbrögke in verschillende wijken van Maastricht. Een fantastisch project, dat kwetsbare buurtbewoners activeert in de samenleving én tegelijkertijd een laagdrempelige ontmoetingsplek is waar iedereen welkom is. Een plek waar alle buurtbewoners hun eigen kracht kunnen inzetten voor de buurt en in de buurt. In de buurtbrögke wordt alles gedaan voor en door mensen uit de buurt. Iedereen wordt erbij betrokken, zelfs de mensen van wie je je afvraagt of ze nog wel een bijdrage kunnen leveren. En iedere buurtbewoner kán een bijdrage leveren. In de wijk zijn er bijvoorbeeld vrijwilligers met groene vingers die de tuintjes verzorgen voor bewoners die
dat niet meer zelf kunnen. Een mevrouw was daar zo blij mee, dat ze graag iets wilde terugdoen. Zij kon heel goed breien, en als tegenprestatie zit zij nu een paar dagen in de week te breien in de buurtbrök. Mensen kunnen daar hun wol brengen, en zij breit een trui tegen een kleine vergoeding. Dat gaat dan in het potje van de buurtbrök. Of ze breit met goedkope wol, die ze vervolgens verkoopt tegen kostprijs. Er zijn ook buurtbewoners die goed kunnen koken. Zij bereiden een of twee keer in de week voor hun buurtgenoten een maaltijd. Zeker voor oudere mensen die alleen zijn is dit een uitkomst. Ook een leuk voorbeeld is de administratie van de buurtbrök. Alle inkomsten en uitgaven worden bijgehouden in een kasboek. In de buurt woont een mevrouw met pleinvrees, ze komt nergens en zit de hele dag thuis. Zij wilde ook graag een bijdrage leveren. Boekhouden was haar specialiteit. Nu krijgt zij iedere avond een envelop in haar brievenbus met alle bonnetjes van de inkomsten en de uitgaven van de buurtbrök. De volgende dag is alles keurig bijgewerkt in een boekhoudprogramma. En buurtbewoners die goed zijn in het werken met computers, kunnen anderen wegwijs maken in het gebruik van de computer en internet. Dat zijn allemaal mensen die op hun manier een bijdrage leveren, en daar ben ik erg van onder de indruk. Mensen stimuleren om steeds meer uit zichzelf te halen en ze steeds verder laten participeren. Als zo’n project eenmaal goed loopt, dragen we het over aan de buurt of aan andere instellingen. Wij gaan dan weer op zoek naar nieuwe groepen die onze ondersteuning nodig hebben. Dat geldt ook voor de buurtbrögke: er zijn er nu twee die grotendeels zelfstandig draaien, met de inzet van buurtbewoners. Trajekt geeft nu nog vier uren ondersteuning per week. Een ander voorbeeld is Picobello, een project dat eerst onder Droomjongeren viel, en dat nu valt onder de Werkschool bij de MTB/Yonder. Trajekt is verant-
woordelijk voor de werving en de begeleiding van de jongeren. Wat ik zo sterk vind aan dit project, is dat het gebeurt met als uitgangspunt maatschappelijk verantwoord ondernemen. Ik zal het even uitleggen: Picobello wordt ondersteund door Instituut Kosmos Maastricht, een familiebedrijf. Zij zijn in 2007 begonnen met het verzorgen van een opleiding tot schoonheidsspecialiste voor jongeren in een achterstandssituatie. Het gaat om kwetsbare jongeren die even de aansluiting missen naar school of arbeidsmarkt. Bij Picobello leren ze weer gezag te aanvaarden, krijgt hun leven weer een dagritme en structuur. Ze behalen daar een certificaat, en hebben weer toekomstperspectief. Het project heeft zeer goede resultaten geboekt, met een slagingspercentage van 90%; 40% van de jongeren vindt een baan, 50% gaat verder met een vervolgopleiding. Kosmos heeft in februari een prijs gekregen: de Employee Volunteering Award van MKB Nederland. Een hele prestatie! In deze Trajekt-info kunt u meer lezen over bovenstaande projecten. Ik wens u veel leesplezier! Anne Buskes, Directeur | bestuurder Trajekt
Project voor kanszoekende jongeren
Picobello in de prijzen
Instituut Kosmos Maastricht, opleidingsinstituut voor de beauty- en schoonheidsbranche, is de Nederlandse winnaar van de Employee Volunteering Award 2011 voor het MKB, en neemt daarom deel aan de Europese competitie. Kosmos investeert in het kader van maatschappelijk betrokken ondernemen in de schoonheidssalon/leerwerkplaats Picobello in Wittevrouwenveld te Maastricht. De begeleiding van Picobello ligt in handen van Trajekt. Trajekt startte in 2007 met het project. Vrijwel direct werd Kosmos een enthousiaste samenwerkingspartner. Tot 2010 was Picobello onderdeel van het programma Droomjongeren van Trajekt; nu valt het onder Werkschool Maastricht van de MTB/Yonder (en partners). Jaarlijks verzorgt Kosmos een opleiding tot schoonheidsspecialiste voor maximaal 20 kanszoekende jongeren die een extra steuntje in de rug nodig hebben. Na afloop van de opleiding worden de deelnemers doorgeleid naar werk of keren ze terug naar het reguliere onderwijs. Het project is zeer succesvol, met een hoog slagingspercentage (90%). 40% van de jongeren vindt een baan; 50% gaat een vervolgopleiding doen. Op maandag 7 februari was er, ter ere van de prijs, een kleine huldiging voor Lilian en Veronique Castermans van Kosmos op de locatie van Picobello in Wittevrouwenveld, met (oud)deelnemers en vertegenwoordigers van Trajekt, de gemeente Maastricht, MTB/Yonder en ROC Leeuwenborgh Opleidingen. Trajekt wil langs deze weg Kosmos nogmaals bedanken voor de positieve en enthousiaste samenwerking binnen het project Droomjongeren!
Foto boven: deelneemster Whitney Hendriks en Veronique Castermans in actie. Foto beneden vlnr: Lea Kessels (MTB), Veronique Castermans en Lilian Castermans (directie Kosmos), Anne Buskes (directeur Trajekt).
Vrijwilligers in actie: Bij Trajekt werken ruim 1000 vrijwilligers. Zij vormen de drijvende kracht achter veel activiteiten en projecten, die zonder hun inzet vaak niet uitvoerbaar zouden zijn. Dat verdient een blijk van waardering! Daarom belichten we in deze rubriek telkens een project of activiteit, waarin een of meer vrijwilligers een prominente rol vervullen. Dit keer aandacht voor het project ‘begeleiding van taakgestrafte jongeren’ in de buurt Maastricht Noordoost, waar we spreken met twee voor dit project werkzame vrijwilligers.
Inzet als coaches succesvol
door Guido Doijen
Vrijwilligers begeleiden taakgestrafte jongeren
Vrijwillige coaches Pierre Reneerkens en Roel Raeven
Het is zaterdag, vroeg in de ochtend. Een groepje jongeren meldt zich. En niet bepaald vrijwillig. Het zijn jonge taakgestraften, die hun straf uitdienen door het uitvoeren van maatschappelijk relevante werkzaamheden. Dit doen ze onder begeleiding van coaches, die dit werk doen op vrijwillige basis. Lees het verhaal van twee gemotiveerde vrijwilligers, Piërre Reneerkens en Roel Raeven, die deze jongeren begeleiden.
Pierre Reneerkens gaat iedere zaterdag als coach met een groepje jongeren op pad om klusjes te klaren. “De jongeren hebben een vergrijp gepleegd en zijn als minderjarige veroordeeld tot een aantal uren taakstraf,” verklaart hij. “Bij zo’n vergrijp kun je denken aan diefstal, vernieling, maar ook aan mishandeling.” Hoe is het project tot stand gekomen? “Michel Doriga, directeur van Kringloop Zuid, nam eind 2008 het initiatief voor het project,” vertelt Pierre. “Daarbij worden jonge taakgestraften in de leeftijd van 12 tot en met 17 jaar in de gelegenheid gesteld hun straf uit te dienen door het uitvoeren van maatschappelijk relevante werkzaamheden. Het initiatief is door Kringloop Zuid, de Raad voor de Kinderbescherming, de wijkagent en Trajekt als pilot in Maastricht Noordoost opgezet.”
Maatschappelijk relevante werkzaamheden Wat moeten we verstaan onder maatschappelijk relevante werkzaamheden? Roel Raeven geeft enkele voorbeelden. “De jongeren ruimen een kelder op, zijn betrokken bij sloopwerkzaamheden, maar worden ook ingezet bij seizoensgebonden werkzaamheden als bladeren vegen of sneeuw ruimen.”
Bij alle werkzaamheden geldt dat veiligheid voorop staat. “We beschikken over goed materiaal om mee te werken en over de juiste kleding, zoals veiligheidsschoenen, hesjes en helmen.” De gegevens worden via de Raad voor de Kinderbescherming doorgegeven. Roel: “We krijgen telkens de namen door van de jongeren die we op zaterdag kunnen verwachten. We laten ze niet zomaar wat klusjes klaren, maar coachen ze echt.. Want zo zien we ons werk, wij stimuleren hen niet te recidiveren. Oftewel, we voorkomen dat ze opnieuw in de fout gaan.”
Verschillende achtergronden Wat zijn het voor soort mensen die ervoor kiezen om als vrijwilliger deze jongeren te begeleiden? “Ons team bestaat momenteel uit zes personen, met verschillende achtergronden, maar wel allemaal met dezelfde interesse,” verklaart Piërre. “Zo hebben we in ons team een aantal studenten criminologie van de universiteit. Ikzelf heb altijd al interesse gehad in het begeleiden van taakgestraften.” Roel Raeven vult aan: “Doordat je met deze jongeren werkt, kom je er soms ook achter dat er meer bij hen speelt. Thuis, bij familie of in hun vriendenkring. Iets waar ze ook daadwerkelijk hulp bij kunnen gebruiken. Dat geef ik dan meteen door aan Roel Nuss van Trajekt. Roel is opbouwwerker en begeleidt ons en helpt als wij vragen of problemen hebben.“
“Nieuwe vrijwilligers ondergaan een heel traject, voordat ze zelfstandig als coach aan de slag gaan”, vertelt Roel. “Zo heb ik vooraf een of meerdere gesprekken over hun motivatie. Het moet allemaal 100% klikken. Ze gaan ook proefdraaien, waarbij ze op een zaterdag met de ervaren coaches meelopen. Zo blijkt of ze goed op situaties reageren, kunnen optreden en of ze zich thuis voelen bij dit soort werk.” Hoe zit het eigenlijk met de eigen veiligheid van de coaches? “We hebben ons nog nooit bedreigd gevoeld,” antwoordt Roel Raeven. “Het is natuurlijk ook de kunst om bij bepaalde situaties op de juiste manier te reageren. Dat doen we door zelf rustig te blijven en de jongeren te laten merken dat zij het niet voor het zeggen hebben; en door ze, als zij het goed doen, te belonen. We beschikken over een mobiele telefoon, dus mocht er bijvoorbeeld iemand weglopen, dan kunnen we meteen ouders en de Raad voor de Kinderbescherming informeren. Zo nodig kunnen we ook politie of Roel Nuss bellen.” Inmiddels is gebleken dat de pilot geslaagd is. Het project wordt dan ook omgezet in een permanent project. Nu alleen nog in Maastricht Noordoost, maar het ligt in de planning dit project ook aan de andere kant van de brug op te starten.
3
Trajekt-nieuws ‘t Leeft hier, eerste voorstelling van Malberg op de planken uit 2009.
Première ‘Stapelwolken’ van theatergroep Malberg op de planken Op vrijdag 18 maart vindt om 20.00 uur in de Theaterzaal van het Centre Manjefiek Malberg de première plaats van ‘Stapelwolken’, de tweede voorstelling van de theatergroep Malberg op de planken. Komt dat zien! Stapelwolken gaat over het reilen en zeilen van een tiental buurtbewoners in een flatgebouw. In de flat gelden algemene leefregels om het samenwonen zo gezellig mogelijk te maken.Toch gaat niet alles van een leien dakje. Er worden zaken kapot gemaakt en mensen voelen zich niet meer veilig. Het gevolg is dat ieder zich terug trekt in zijn eigen flatje. Dan worden er maatregelen getroffen, die alles ten goede moeten keren… De voorstelling is, behalve op vrijdag 18 maart, ook te bewonderen op zondag 20 maart (14.30 uur), zaterdag 26 maart (20.00 uur) en zondag 27 maart (14.30 uur). De toegangsprijs, inclusief een consumptie, bedraagt 5 euro. Voor meer informatie kunt u contact opnemen met Nico Senden: T 043 - 328 85 68, E
[email protected] ‘Stapelwolken’ is een samenwerkingsverband tussen Kumulus, de gemeente Maastricht, Woonpunt, Trajekt, Stichting Elisabeth Strouven, Buurtplatform Malberg en Manjefiek Malberg.
Nieuwe website voor Trajekt Trajekt heeft een nieuwe website. Vol met informatie over Trajekt, haar diensten en activiteiten. De website is zo opgezet, dat u snel kunt zien wat er waar en wanneer te doen is. Dat kunnen activiteiten van het kinderwerk of tienerwerk zijn, maar ook spreekuren van het algemeen maatschappelijk werk. Daarnaast vindt u regelmatig nieuwsberichten over actuele onderwerpen, fotoboeken en filmpjes. En kunt u diverse documenten downloaden. De basis is nu operationeel en zal verder uitgebreid worden. Naast de algemene website van Trajekt, zullen er in de loop van de tijd ook miniwebsites van een specifieke dienst in een buurt komen. Zoals het kinderwerk in Malberg of het jongerenwerk in De Heeg. Ga eens kijken op www.trajekt.nl en laat ons weten wat u ervan vindt.
Driejarig stimuleringsprogramma
‘Nao Väöre’ Op 8 februari jl. is door het bestuur van de Stichting Elisabeth Strouven een nieuw driejarig stimuleringsprogramma van Trajekt en de nieuwe Stichting Maatschappelijke Projecten Maastricht goedgekeurd. In dit programma zal Trajekt, in nauwe samenwerking met overige partners, aandacht besteden aan Maatschappelijk Betrokken Ondernemen, aan kwetsbare jeugd en geïsoleerde ouderen. Voor Kunst en Cultuur met de wijk (Via 2011) is vooralsnog voor drie maanden subsidie gegeven. Activiteiten worden ten tijde van het schrijven van dit artikel opgestart. In het volgende nummer van Trajekt-info volgt meer informatie over dit programma.
»
4
Resultaten klanttevredenheidsonderzoek Trajekt zeer positief Uit het eind vorig jaar door Trajekt uitgevoerde klantevredenheidsonderzoek in de gemeente Maastricht en alle Heuvellandgemeenten blijkt dat Trajekt een hoog rapportcijfer krijgt van haar klanten. Het onderzoek betrof nagenoeg alle werksoorten. Een echte opsteker voor Trajekt! Het onderzoek is uitgevoerd met behulp van gestandaardiseerde vragenlijsten, die ontwikkeld zijn voor en door de branche welzijn en maatschappelijke dienstverlening. Op deze manier kunnen resultaten heel eenvoudig worden vergeleken met andere instellingen en met het landelijk gemiddelde. Vragenlijsten werden op papier ter beschikking gesteld, de vragenlijsten konden worden geretourneerd middels een envelop met antwoordnummer. De vragenlijsten zijn ingevoerd in de webbased applicatie van Welzijn.tevreden.nl en geven zowel een weergave van de bevindingen per Trajekt-locatie, per werksoort als ook een landelijke benchmark. De resultaten geven een zeer positief beeld van de waardering door klanten/cliënten over de kwaliteiten van medewerkers, bereikbaarheid, locatie en faciliteiten, maatschappelijk rendement en de organisatie van activiteiten. In totaal hebben 695 respondenten een rapportcijfer gegeven. Met name de cliënten van het algemeen maatschappelijk werk, het ouderenadvieswerk en loketbezoekers geven een hoger rapportcijfer dan het landelijk gemiddelde.
Trajekt
Landelijk
Maatschappelijk werk Ouders m.b.t. kindactiviteiten Straathoekwerk Ouderenadvies Jongerenwerk (incl. activiteiten voor kinderen vanaf 4 jaar) (Activiteiten) wijksteunpunten (waaronder MBvO en activiteiten voor volwassenen en ouderen) Schoolmaatschappelijk werk Voortgezet Onderwijs Schoolmaatschappelijk werk Primair Onderwijs Bewonersgroepen over opbouwwerk Loketbezoek (Buurtloket en Wijkservicepunt) Opvoedingsondersteuning Vrijwilligerssteunpunt (voor vrijwilligers)
9,0 8,9 9,5 9,3
8,3 8,0 cijfer niet bekend 7,9
9,2
8,4
9,1 9,0 7,4 8,3 9,5 7,2 7,7
7,9 8,2 8,0 7,5 8,2 7,6 7,2
Maatjesproject KunstExpress in Mariaberg Trajekt en Kumulus hebben het maatjesproject KunstExpress naar Maastricht gehaald. Het project wordt nu uitgevoerd in de Maastrichtse wijk Mariaberg. Het Oranje Fonds doneerde maar liefst 90.000 euro. Kinderen tussen 9 en 13 jaar van de basisschool Emile Wesly, afkomstig uit financieel minder draagkrachtige gezinnen, krijgen door dit project de kans om hun talenten op creatief gebied te ontwikkelen. Een heel schooljaar lang krijgen ze een middag per week een maatje dat hen begeleidt in hun oriëntatie in de kunstwereld. Samen gaan ze leuke, kunstzinnige activiteiten doen, zoals schilderen, muziek maken of toneel spelen. De maatjes zijn onder andere afkomstig van de Hogeschool Zuyd.
Vrijwilligers staan centraal bij ‘Maastricht doet!’ Tijdens de ‘Maastricht doet!-dagen’ op 18 en 19 maart staan de schijnwerpers gericht op vrijwilligers en vrijwilligerswerk. Samen met de Gemeente en Kracht12 is Trajekt verantwoordelijk voor de organisatie.
Certificaten voor de eerste lichting buurtbemiddelaars in Maastricht (artikel voorzijde).
Gedurende deze dagen staat de Maastricht doet!-bus op diverse locaties in Maastricht. In de dubbeldekker presenteren zich een aantal organisaties die op zoek zijn naar vrijwilligers. Ook kan er informatie worden ingewonnen over vrijwilligerswerk. Mensen die op zoek zijn vinden wellicht een leuk vrijwilligersbaantje via de digitale vacaturebank. De bus wil, behalve mensen motiveren voor het verrichten van vrijwilligerswerk en mensen bemiddelen naar vrijwilligerswerk, ook de organisaties in de buurt bij dit gebeuren betrekken. De Maastricht doet!-bus staat op zaterdag 19 maart van 11.00 tot 15.00 uur op de Markt in Maastricht, maar misschien komt u op vrijdag 18 maart de bus ook wel tegen in uw eigen wijk! Op 19 maart vindt er in het stadhuis een feestelijke bijeenkomst voor alle vrijwilligers plaats. Een goed moment om dé vrijwilliger van het jaar in het zonnetje te zetten. Bent u benieuwd welke genomineerde er met de prijs vandoor gaat? Zorg dan dat u op 19 maart om 15:30 uur in het stadhuis bent! Meer informatie? Ga naar www.maastrichtdoet.com
5
Mien buurt, dien buurt
Stimuleringsprogramma met succes afgesloten door Maria Roovers
Regelmatig haalden ze de pers, de afgelopen jaren: vernieuwende en verrassende initiatieven die een frisse wind deden waaien door de zwakkere Maastrichtse wijken. Kunstketel, Eigen Kracht, Kan wél!, de Buurtbrögke. Rode draad door de projecten: ze vallen onder het overkoepelende project Mien buurt, dien buurt van Trajekt en buurtbewoners zijn actief betrokken. Eigenlijk begon het in 2007, met de opstart van de eerste Buurtbrök in Wyckerpoort. Met deze ‘gezelligheidswinkel’ dóór en vóór buurtbewoners werden vele vliegen in één klap geslagen: de wijk beschikte over een ontmoetingsplek van zeer vitaal belang als kloppend hart van een gemeenschap, en kwetsbare stadsgenoten kregen de mogelijkheid tot zinvolle dagbesteding. Als verkoper, barkeeper, kok of klushulp groeiden zij dankzij de verantwoordelijkheid die hen werd toevertrouwd om de Buurtbrök draaiende te houden.
Welzijnswerk Nieuwe Stijl Met deze Buurtbrök zette Trajekt de toon voor Welzijnswerk Nieuwe Stijl, nog vóór de regering voorjaar 2010 in een notitie deze term lanceerde. Uitgaan van de eigen kracht van bewoners; je specifiek richten op hun vraag; integraal en resultaatgericht werken. Ingrediënten die de notitie opsomt, die deel uitmaken van de formule van de Buurtbrök. Trajekt had in 2008 een project gereed dat voortborduurde op deze formule, maar dat buurtrevitalisering nog breder trok: Mien buurt, dien buurt wilde eigen initiatieven van burgers en directe betrokkenheid stimuleren door middel van nieuwe Buurtbrögke, kunst en nieuwe methodieken. Stichting Elisabeth Strouven, mede overtuigd door het succes van de pilot in Wyckerpoort, kwam over de brug met financiële steun.
Kumulus “Het mooie aan Mien buurt, dien buurt is, dat we ruimte krijgen om initiatieven te ontplooien”, zegt Geerte Courtens, kartrekker van het project samen met Ed Kemmerling, die zich vooral bezighoudt met de Buurtbrögke. “Door die vrijheid heeft Community Art bijvoorbeeld een hoge vlucht kunnen nemen. Het is een landelijke primeur dat een welzijnsinstelling hierin het voortouw neemt. Trajekt zocht aanknopingspunten met de wereld van de kunst; Kumulus wilde meer buurtgericht werken. Samenwerking lag dus voor de hand, waarbij Trajekt organiseert en faciliteert en Kumulus de vakkrachten levert.”
Honderden fototoestellen Met de Kunstketel, één van de Community Art-initiatieven, is een droom van Trajekt-kinderwerker Manon
6
Pachen in vervulling gegaan: de voormalige Pizzeria in de Frankenstraat is nu een levendig en laagdrempelig kunstactiviteitencentrum voor buurtbewoners, met een cursusaanbod van Kumulus. “Dat de betrokkenheid van de buurt groot is, blijkt wel uit het feit dat er honderden fototoestellen werden binnengebracht, toen Manon om camera’s vroeg voor een fotowedstrijd”, zegt Geerte. Naast Kumulus droegen ondere andere Seth theater (toneelstuk Malberg op de Planken) en Marijke Greweldinger van het Brede Spoor (programma Gèt lèkkers voor peuterspeelzalen en laagste klassen lagere scholen) hun steen bij aan het succes van Community Art.
Nieuwe methodieken Nieuwe methodieken die dankzij Mien buurt, dien buurt werden opgezet, zijn Kan wel!, Aon de geng en Eigen kracht. Geerte: “Met Kan Wel!, waarbij buurtbewoners met een goed idee ondersteuning krijgen van een professional, gaan we verder. Aon de geng bedt de gemeente waarschijnlijk in in het armoedebeleid. Eigen Kracht deed het in Maastricht minder goed dan in andere steden; we zoeken uit wat de reden daarvan is.” Over het vervolg op de eerste Buurtbrök zegt Ed Kemmerling: “Dankzij de steun van Stichting Elisabeth Strouven konden we Buurtbrögke in Malpertuis en Pottenberg opzetten. Een eis van de stichting was dat buurtbewoners de projecten op eigen kracht kunnen voortzetten na afloop van Mien buurt, dien buurt. Of het helemaal zonder begeleiding kan, is onzeker, maar in Malpertuis en Pottenberg draaien de Buurtbrögke in ieder geval met minimale begeleiding vanuit Trajekt.”
Out of the box Geerte Courtens en Ed Kemmerling zijn al met al heel enthousiast over de kansen die Mien buurt, dien buurt Trajekt én de Maastrichtse bevolking heeft geboden. Geerte: “We hebben hele innovatieve werkwijzen laten zien en we hebben ze kunnen inbedden. Voor Trajekt heeft het project vernieuwende activiteiten opgeleverd waar we anders nooit aan hadden kunnen beginnen. Belangrijk is ook dat we leerden out of the box te denken en dat we heel goed hebben gekeken wat de mensen zélf vragen.” “Ik heb binnen de Buurtbrögke mensen rondlopen die héél erg blij zijn dat hun dit is overkomen”, vult Ed aan. “Het project betekent enorm veel voor hen én voor de buurt. Daar is het ‘m natuurlijk om te doen.”
Van het project Buurtbrögke is een mooi boekje verschenen, waarin de werkwijze uit de doeken wordt gedaan. Ook zijn er filmpjes gemaakt, die binnenkort te zien zijn via Youtube. Meer informatie over Mien buurt, dien buurt in het algemeen via Geerte Courtens, T 043–362 00 66 en over de Buurtbrögke via Ed Kemmerling, T 06-150 035 26. Foto boven dit blok: Ed en Geerte voor Buurtbrök Mariaberg.
Bij ons in de buurt Trajekt heeft haar voeten in de klei; dat wil zeggen in de buurt. Heel dichtbij mensen voeren we onze dienstverlening uit. In onze nieuwe organisatie onderstrepen we dat nog eens met een gebiedsgerichte indeling: we hebben teams in Maastricht Oost, Maastricht West/Centrum en in het Heuvelland. We nemen u telkens mee naar een buurt in een van deze gebieden en kijken hoe dat werkt, zo’n buurtgerichte aanpak. Dit keer zijn we in het eind vorig jaar gerenoveerde Buurtcentrum De Heeg in Maastricht Zuidoost.
Buurtcentrum De Heeg
Ontmoetingsplek en uitvalsbasis voor Trajekt in de buurt door Anja Kickken
Eind vorig jaar is het buurtcentrum in De Heeg grondig gerenoveerd. Op 10 oktober vond de opening plaats van het vernieuwde buurtcentrum, met een ontmoetingsruimte en ‘de Flits’, een tiener- en jongerencentrum. Trajekt is zeer actief in De Heeg. Bijna al haar disciplines zijn hier vertegenwoordigd: van kinder-, tiener-, en jongerenwerk tot opvoedingsondersteuning, van ouderen- en volwassenenwerk en ouderenadvies tot opbouwwerk. Wij beperken ons vandaag tot de werksoorten die zich op de jeugd van De Heeg richten. Het woord is aan Ans Borro (kinderwerker) en aan Madelon Claessens en Paul Maessen (tiener- en jongerenwerkers).
Ans Borro (16 uur kinderwerk, 7 uur opvoedingsondersteuning) “Op de woensdagmiddag ben ik met een nieuw project voor kinderen begonnen, genaamd ‘De natuur als buur’. De bedoeling is dat kinderen op een andere manier naar hun buurt gaan kijken, met de natuur als kapstok. Op 31 januari ben ik met de kinderen, samen met medewerkers van het CNME (Centrum voor Natuur en Milieu Educatie) natuurplekjes gaan bekijken in De Heeg. We hebben bijvoorbeeld gekeken welke soorten bomen en planten er zoal groeien. Naar aanleiding van onze bevindingen worden er allerlei leuke activiteiten georganiseerd. Op deze manier willen we bereiken dat kinderen meer interesse krijgen in hun woonomgeving, en dat er meer buurtbinding ontstaat. En het is de bedoeling dat ook de buurtbewoners zich voor dit project gaan interesseren, en op den duur mee willen doen, bijvoorbeeld als vrijwilliger. Dat sluit ook weer aan bij de werkwijze van Welzijn Nieuwe Stijl. Dit project wordt ondersteund door het Buurtplatform De Heeg. Dankzij hun bijdrage hebben wij Trajekt-tassen kunnen laten maken, met de tekst ‘De natuur als buur”. Op donderdag voer ik het project ‘Korte cursussen naar school’ uit, een samenwerkingsovereenkomst van Trajekt met de basisscholen De Schans en BSO Nielson. Dit project bevat een cursusaanbod van 5 weken, verdeeld over twee leeftijdsgroepen, namelijk groep 3 tot en met 5, en groep 6 tot en met 8. In het kader van opvoedingsondersteuning ben ik, in samenwerking met het schoolmaatschappelijk werk, gestart met sociale vaardigheidstrainingen voor kinderen van 7 tot en met 13 jaar. Deze training duurt 9 weken, en leert de kinderen om voor zichzelf op te komen en op een andere manier naar hun gedrag te kijken.”
Madelon Claessens (11 uur tienerwerk en 13 uur jongerenwerk) “Ik werk pas sinds korte tijd in De Heeg. Er zijn in de Flits twee openingsmomenten voor tieners en vijf voor jongeren. Paul en ik bekijken nog hoe we de uren gaan verdelen. Binnenkort ga ik aan de slag met de Week van de Liefde, die in april plaatsvindt. Rond dit thema worden een aantal toepasselijke activiteiten georganiseerd. Deze week is voor alle collega- tiener- en jongerenwerkers een goede gelegenheid om de vernieuwde Flits te bezoeken: het openingsfeest zal namelijk hier in De Heeg plaatsvinden.”
Vanl links naar rechts: Ans, Madelon en Paul.
Paul Maessen (18 uur jongerenwerk en 18 uur maatschappelijk werk gericht op jongeren) “Onder de jongeren die de Flits bezoeken zijn een aantal dj’s en rappers. In onze nieuwe jongerenaccommodatie zijn alle faciliteiten aanwezig om optredens te doen. Naast het reguliere jongerenwerk ben ik nu met een groepje jongeren bezig met het maken van een cd. Op 26 maart houden we een cd-presentatie. Het maatschappelijk werk bestaat uit individuele hulpverlening. Daar is voor gekozen, omdat we binnen het jongerenwerk behoorlijk wat jongeren tegenkwamen met heftige en meervoudige problematieken. Juist deze jongeren vinden de weg niet naar het reguliere maatschappelijk werk. Juist door mijn dubbelfunctie bereik ik deze groep wel.”
7
Colofon Eindredactie
Anja Kickken Redactieadres
Postbus 312, 6200 AH Maastricht T 043 – 328 85 88
[email protected] www.trajekt.nl
Redactiecommissie
Vormgeving
Adressen
Petra Debets | kinderwerk Peer Haemers | secretariaat Anja Kickken | communicatie Riëlle Schols | assistant to Kees Smit | opbouwwerk Sjef Zwackhalen | kinderwerk
ARTs Now design [bNo], Nathalie Arts
Voor de adressen van de overige Trajekt-locaties, zie www.trajekt.nl
Drukwerk
Andi Druk, Maastricht-Airport Fotografie
Sacha Ruland Trajekt
Correspondenten
Guido Doijen (Trajekt) en Maria Roovers
De personen op beide foto’s behoren niet bij het beschreven project.
Project ‘Kwartiermaken in Wittevrouwenveld’ Ondersteunen van kwetsbare groepen in de buurt Kwetsbare mensen die geen aansluiting kunnen vinden in de buurt waar ze wonen, voelen zich vaak eenzaam en geïsoleerd. Om deze groep een steuntje in de rug te bieden bij het doorbreken van hun isolement, hebben Trajekt en Mondriaan in Wittevrouwenveld in Maastricht de handen in elkaar geslagen. Er is een werkgroep opgericht van buurtbewoners en afgevaardigden van Mondriaan en Trajekt, die samen aan de slag gaan met het organiseren van kleinschalige activiteiten op buurtniveau.
door Anja Kickken
In Nederland is een omslag bezig in het denken over opvang en zorg voor kwetsbare groepen in onze samenleving. Steeds meer worden kwetsbare groepen in zelfstandige wooneenheden geplaatst met zorg op afstand. Deze vermaatschappelijking van de zorg vereist andere verhoudingen in de buurten. Van buurtbewoners wordt verwacht dat zij hierin hun sociale verantwoordelijkheid nemen. Deze sociale verandering komt echter niet vanzelf tot stand. De weg naar deelname van kwetsbare groepen in de buurtsamenleving is een ingewikkeld proces, dat slingert tussen stigmatisering en isolement. Kwetsbaren hebben, naast een aantal specifieke zorgvragen, gewoon behoefte aan sociale contacten en willen participeren in de samenleving. Het kost hen echter grote moeite om dit te realiseren.
Een brug slaan Jan Segerink, opbouwwerker bij Trajekt in Wittevrouwenveld, is een van de kartrekkers van het project Kwartiermaken in Wittevrouwenveld. Wat wil het project bereiken en hoe gaat het te werk? Jan: “We
willen een brug slaan tussen de kwetsbare en minder kwetsbare buurtbewoners van Wittevrouwenveld. Om dit te bereiken zijn Trajekt en de GGZ – de Geestelijke Gezondheidszorg – gaan samenwerken. Door het koppelen van kwetsbare groepen aan bestaande én nieuw te ontwikkelen buurtactiviteiten, komen mensen uit hun isolement en leren ze andere mensen uit de buurt kennen. Om te voorkomen dat sommige buurtbewoners afwijzend reageren op mensen met afwijkend gedrag, werken we aan meer begrip voor elkaar. Dit kan bijvoorbeeld door goede voorlichting te geven over hoe verschillend mensen zijn. Ook wijzen wij buurtbewoners erop dat harmonieus samenleven in de buurt de leefbaarheid zal verbeteren.” Het project bevindt zich nog in de beginfase. In samenwerking met de Kunstketel zijn er de laatste maanden een aantal activiteiten geweest gericht op ontmoeting, gezellig praten en samen creatief bezig zijn. In de toekomst zullen meerdere activiteiten worden georganiseerd, in goed overleg met de werkgroep en de huidige deelnemers.
Andi Druk: Duurzaam produceren, zo doen wij dat! Tegenwoordig is duurzaamheid een steeds belangrijker item. Niet alleen kijken naar vandaag, maar ook oog hebben voor morgen. Hoe duurzaam een eindproduct is, is uiteindelijk een optelsom van grondstoffen (hoeveelheid en samenstelling), productie (geografische ligging, energieverbruik, productiemiddelen, afvalmanagement en dergelijke) en transport (van bosbouw voor het papier tot kant-enklaar product). Het uitgangspunt moet natuurlijk zijn
8
om het resultaat van deze optelsom zo laag mogelijk te houden. Andi Druk is leverancier van het product dat nu voor u ligt, en besteedt volop aandacht aan duurzaam produceren. Om te kunnen voldoen aan alle criteria, heeft Andi Druk ervoor gekozen om haar milieumanagementsysteem op te zetten volgens de ISO 14001 norm. Dit is een internationale norm, die aangeeft waar een goed milieumanagementsysteem aan dient te voldoen.
Bij de ontwikkeling van dit product, is er bewust gekozen voor papier met FSC keurmerk. FSC zorgt ervoor dat bossen, zowel tropische als niet-tropische, goed worden beheerd door boseigenaren. Doordat het hout en de houtproducten worden gecertificeerd, kunnen deze door de hele handelsketen worden gevolgd, vanaf de boom van herkomst. Trajekt geeft hiermee het signaal af voor verdere verduurzaming van haar drukwerk.
