Training 4C-ID methodologie

Training 4C-ID methodologie voor de vaststellers van het ROC ID College 10-12 oktober 2011, Waddinxveen en Gouda

Wendy Kicken en Bert Hoogveld

Aangenaam kennis te maken.. • • • •

Wie ben je? Wat doe je? Waarom ben je vaststeller worden? Wat verwacht je van deze training?

Huidig <> toekomstig curriculum Huiswerkopdracht - Beschrijving nieuw curriculum - Curriculum na invoering FLEX ID

Conclusie

Wat zijn jouw conclusies? Wat is er anders? Voor wie? Positief of negatief?

Doel van deze training Gereedschapskist vullen om een blauwdruk voor het curriculum te ontwerpen Oefenen met het inzetten van het gereedschap

Programma van de training - overzicht per dag dag 1 •

blok 1

kennismaking

•

blok 2

doel van de training

•

blok 3

introductie 4C-ID ontwerpmethodologie

•

blok 4

de hele taak ontwerpen

dag 2 •

blok 5

reeksen hele taken bedenken

•

blok 6

ordenen van leertaken in taakklassen

•

blok 7

doelen en prestatiecriteria voor reeksen leertaken

•

blok 8

intermezzo: de rol van vaststeller

4C-ID training ID College/vaststellers 2

Programma van de training - overzicht per dag dag 3 •

blok 9

theorie verbinden met praktijk

•

blok 10

ontwerpen van routines en praktica

•

blok 11

het maken van een projectplan voor je eigen ontwerp

•

blok 12

evaluatie en afsluiting van de training


Na afloop van deze training • Ondersteuning bij ontwikkeltraject – 1ste lijns: Nelleke Kikkert – 2de lijns: Bert Hoogveld / Wendy Kicken

• Van elkaar leren in een leernetwerk Community ROC ID College

leernetwerk Mj projectleiding Mj

leernetwerk

OU Mj adviseurs Mj O&I Mj stafleden Mj vaststeller Mj

vaststeller Mj vaststeller Mj ontwikkelaar Mj

ontwikkelaar Mj ontwikkelaar Mj

ontwikkelaar Mj

Aandachtspunten • 4C/ID is een ontwikkelsystematiek • Er wordt gestreefd naar uniformiteit tussen afdelingen: format • Vaststellers zullen straks de coaches worden van de leertakenmakers

Trainingscascade

Het 4C/ID model Een ontwerpmethodologie

De kracht van het 4C-ID model • Wetenschappelijk onderbouwd • • • • •

Probleemgericht Activeert al aanwezige kennis Demonstratie van principes Principes toepassen op een nieuw probleem Integratie van de nieuw geleerde vaardigheid integreren in het bestaande kennisgeheel

Vertaald naar de praktijk.. • Integratie van theorie en praktijk • Zinvolle, authentieke taken ontleend uit de beroepspraktijk Opleiden voor het BEROEP in plaats van voor het BOEK Leertaken baseren op taken die ook in het beroep uitgevoerd worden

De 4 componenten 1) Leertaken  Variatie  Taakklassen  Hulp en begeleiding

2) Ondersteunende informatie 3) Procedurele informatie 4) Deeltaakoefening

Studiegenoot speelt klant. Ontvang klant, was haar, knip punten, voer een gesprek, droog haar, reken af, ruim op

Soorten scharen gesprekonderwerpen

Schaar hanteren Afdeling maken

Kniplijnen Docent kijkt mee

Ontwerpstappen

5 ontwerpactiviteiten

3

4

5 2

1

Cognitieve belasting

Cognitieve belasting •

John Sweller: Cognitieve Belastingstheorie

•

beperkingen menselijke geheugenarchitectuur

•

lange termijngeheugen: onbeperkte capaciteit

•

korte termijngeheugen: beperkte capaciteit (nieuwe pincode, tel nr, 7 nummers maximaal )

•

niet alleen onthouden: al ons (professionele) handelen aandacht is klein en kort van duur

•

truck van experts: slaan zo gestructureerd op dat ze in LTM kunnen werken vanuit KTM: cognitieve schema's

•

schema's: bv. weten hoe je motor in auto demonteert en monteert, brood bakt, haar knipt, ouderen verzorgt.

•

voorbeelden: de dansinstructie en navigeren in de auto

Schema construction Schema automation

Opdracht 1 cognitieve belasting In drietallen: a) Geef zelf voorbeelden van situaties van cognitieve overbelasting uit je eigen onderwijs b) Hoe zou je cognitieve overbelasting kunnen voorkomen? Bij de struikelende dansers? Bij de navigerende automobilist?

Teach as you preach • • • •

Uitgewerkt voorbeeld van aanpak Werken aan een half opgelost probleem Toepassing op eigen probleem Uitwerking blauwdruk

Opbouw van de training instructie leertaken

instructie instructie ondersteunende informatieprocedurele informatie

instructie deeltaak oefening

voorbeelden

voorbeelden

voorbeelden

oefenprobleem 1

oefenprobleem 2

Component 1 voor eigen ontwerp

component 2 voor eigen ontwerp

voorbeelden oefenprobleem 3


Blauwdruk één of meer opleidingen

oefenprobleem 4


Lunchpauze

Aan de slag met het 4C-ID Hele taken beschrijven

Wat is een hele taak? • De taken die een beroepsbeoefenaar uitvoert (dus het einddoel voor de student) • Wat de student straks moet kunnen in de beroepspraktijk

De kapster Welke hele taken voert een kapster allemaal uit?

klant ontvangen vragen wat moet gebeuren klant installeren

voorraad bijhouden

behandeling uitvoeren

bestelling plaatsen

tijdens behandeling gesprek voeren

Contact onderhouden met leverancier

behandeling afrekenen klantenbestand bijwerken

Nieuwe mode volgen

werkplek opruimen

Training volgen

Projectmanager in de metaal-elektro-branche

Projectmanager metaal-elektro branche Is verantwoordelijk voor hele procesgang Werkt samen met vakmensen uit energiebranche (metaal en elektro) Communiceert met vakmensen Stuurt vakmensen aan Rapporteert resultaten en voortgang Plant het werkproces Organiseert het werkproces

Opdracht 2 Analyseer wat de hele taak is in het voorbeeld van de dansinstructie

Opdracht 3 (voortzetting huiswerkopdracht 5)

Hele taken definiëren van een beroepsbeoefenaar van uw keuze

Welke taken voert de beroepsbeoefenaar uit? • Beschrijf mij eens een typische dag uit het leven van… • Als ik deze beroepsbeoefenaar een week lang, de hele dag een week volg, wat zie ik hem/haar doen? • Welke taken komen incidenteel voor, maar behoren wel tot zijn/haar taken?

Van beroepstaak naar leertaak

Reductie van de complexiteit van de hele taak eenvoudigere versies van de hele taak

De kappersopleiding – eenvoudige taak De leerlingkapster ontvangt in de simulatiesalon een vaste klant op leeftijd (familielid of kennis) en installeert haar in de stoel. De haren van de klant moeten gewassen worden en vervolgens met grove wikkels gewikkeld worden. Tijdens het wikkelen wordt een kort gesprek gevoerd. De klant wordt vervolgens onder de droogkap geplaatst en krijgt een kopje koffie en tijdschrift aangeboden. De leerlingkapster vraagt aan haar leidinggevende welke werkzaamheden zijn ondertussen nog kan verrichten. Vervolgens wordt het kapsel met de kam, föhn en lak in model gebracht. De klant rekent contant af. Er hoeft geen nieuwe afspraak gepland te worden (klant komt wekelijks)

Kappersopleiding – complexe taak De leerlingkapster ontvangt een klant en installeert haar in de stoel. De klant weet eigenlijk niet precies weet wat voor kapsel ze wil. Ze heeft wel in enkele boekjes wat gezien, maar dit past niet helemaal bij haar uiterlijk. Wel is duidelijk dat het haar geknipt moet worden, dat de gehele haarkleur geverfd wordt en dat er enkele highlights in het kapsel gemaakt worden. De kapster adviseert de klant over een passend kapsel. De kapster verft het haar van de klant en plaatst de highlights. Vervolgens wordt het haar gewassen en de kapster adviseert de klant over het verzorgen van het kapsel in verband met de kleuring. Vervolgens wordt het haar geknipt en prijst de kapster de producten uit haar assortiment aan. De haren worden tot slot in model geföhnt en gestyled. De klant is tevreden met het eindresultaat. De klant rekent de behandeling met de pinpas af. Er wordt een nieuwe klantenkaart aangemaakt.

Opdracht 4 Maak een gereduceerde versie van de hele beroepstaak zoals geformuleerd bij opdracht 3 Zorg ervoor dat alle belangrijke elementen van de taak na reductie aanwezig blijven van beroepstaak naar leertaak

Bedankt voor jullie aandacht en inzet! Tot morgen

Welkom op de 2de dag van de training 4C-ID methodologie voor vaststellers

Programma van de training - overzicht per dag

• • • • • • • •

dag 1 blok 1 blok 2 blok 3 blok 4 dag 2 blok 5 blok 6 blok 7 leertaken blok 8

4C-ID training ID College/vaststellers

kennismaking doel van de training introductie 4C-ID ontwerpmethodologie de hele taak ontwerpen reeksen hele taken bedenken ordenen van leertaken in taakklassen doelen en prestatiecriteria voor reeksen intermezzo: de rol van vaststeller

2

Even opfrissen • Introductie 4C-ID methodologie • Hele taken • Reductie van complexiteit

Opdracht 4 Maak eenvoudigere versies van de hele beroepstaak zoals geformuleerd bij opdracht 3 van beroepstaak naar leertaak

leertaken ordenen: taakklassen creëren

Taakklassen •

Taakklassen zijn een middel om de taak als geheel opklimmend moeilijk te maken.

•

Elke taakklasse bevat een reeks leertaken waarmee de hele taak op één en hetzelfde niveau van moeilijkheid geoefend kan worden. Je springt pas naar een nieuwe taakklasse als je student genoeg taken geoefend heeft om op het niveau van die taakklasse de leertaken zelfstandig uit te kunnen voeren.

•

Een taakklasse bundelt dus een reeks leertaken.

•

Door taakklassen te gebruiken bevorder je schemavorming.


Taakklassen •

Taakklassen zijn een middel om de taak als geheel opklimmend moeilijk te maken.

•

Elke taakklasse bevat een reeks leertaken waarmee de hele taak op één en hetzelfde niveau van moeilijkheid geoefend kan worden. Je springt pas naar een nieuwe taakklasse als je student genoeg taken geoefend heeft om op het niveau van die taakklasse de leertaken zelfstandig uit te kunnen voeren.

•

Een taakklasse bundelt dus een reeks leertaken.

•

Door taakklassen te gebruiken bevorder je schemavorming.

•

De ondersteuning van de leertaken binnen één taakklasse wordt afgebouwd


Hoe orden je? • Wat is de meest complexe vorm v/d hele taak? • Wat is de meest eenvoudige vorm? • Zoek naar vormen hier tussen • Waarop baseer je of iets eenvoudiger of moeilijker is?

Wat als het niet makkelijker kan? Benadruk steeds 1 aspect van de hele taak

Wat als zelfs de meest eenvoudige vorm moeilijk is om als leertaak? Neem een deel van de vaardigheden en bouw hierop voort

leren autorijden

verkeersregels kunnen toepassen in situatie

situatie regels herken- toepasnen sen

vooruitrijden

machine kunnen bedienen in het verkeer

rijden Weg- Inpar- inrijden keren halen op een helling

sturen

starten instap Otec, Open Universiteit Nederland © 2002 pen

stoppen kijken in spiegel

van a naar b rijden

weten waar je bent

vervolg richting bepalen

leren autorijden



vooruitrijden



sturen



van a naar b rijden

weten waar je bent


leren autorijden



vooruitrijden



sturen



van a naar b rijden

weten waar je bent


leren autorijden



vooruitrijden



sturen



van a naar b rijden

weten waar je bent


Opdracht 5 Taakklassen maken voor de kappersopleiding

Opdracht 6 De zelf geformuleerde hele taken ordenen in taakklassen

Lunchpauze

Prestatiecriteria en doelen Standaarden voor een acceptabele uitvoering

Op welke aspecten moet feedback gegeven of beoordeeld worden? Handige hulpmiddelen • Een vaardighedenhiërarchie • competentiemap

Wat is het prestatiedoel voor elk van deze aspecten? • Wat moet de lerende onder welke omstandigheden en met welke middelen doen? • Wat is daarbij de standaard voor een acceptabele uitvoering? – Criteria – Waarden/normen – Houding

Opdracht 7 Analyse van vaardigheden die je mede-cursist beheerst

Opdracht 8 boomstructuren,doelen en criteria

Even heel iets anders

training, rol en begeleiding vaststellers

1ste en 2de lijnsbelegeiding

trainingscascade

4C-ID training ID College/Welzijn Pagina 65

Leren in een leernetwerk

leernetwerk Mj

leernetwerk

projectleiding Mj

OU Mj adviseurs Mj O&I Mj stafleden Mj vaststeller Mj vaststeller Mj vaststeller Mj ontwikkelaar Mj

ontwikkelaar Mj ontwikkelaar Mj


ontwikkelaar Mj


Welkom op de 3de dag van de training 4C-ID methodologie voor vaststellers

Programma van de training - overzicht per dag Dag 3

• • • •

blok 9 blok 10 blok 11 blok 12

4C-ID training ID College/vaststellers

theorie verbinden met praktijk ontwerpen van routines en practica het maken van een projectplan voor je eigen ontwerp evaluatie en afsluiting van de training

74

Even opfrissen • Taakklassen maken • Prestatiecriteria en doelen formuleren • Leren in een leernetwerk

Ondersteunende informatie Theorie verbinden met praktijk

Ondersteunende informatie: definitie Ondersteunende informatie helpt bij de vorming van complexe cognitieve schema’s. •

Cognitieve schema’s zijn mentale voorstellingen van de taak en alle kennis die nodig is om de taak uit te kunnen voeren

•

Slaat bruggen tussen wat de novice al weet en wat hij moet weten om de taak uit te kunnen voeren


ondersteunende informatie: soorten cognitieve schema’s 1. mentale modellen (denkgereedschap): welke kaart bij tocht; auto 2. cognitieve strategieën (aanpakkennis): organiseren van de tocht, keuze middelen (auto trein, vliegtuig), stappen oplossing (etappes, boeking, uitzoeken, kosten), vuistregels (als je een autotocht organiseert, verdeel in etappes, kies logis mogelijkheden tent, hotel, pension, caravan, vergelijk prijzen en kwaliteit, …etc).

Ondersteunende informatie: analyse van denkgereedschap 1. analyse van denkgereedschap 1. wat is het?-kennis (Bij de dans: de passen en figuren) 2. hoe zit het in elkaar?-kennis (welke figuur en welke passen bij welke muzikale figuur?) 3. hoe werkt het?-kennis (maatwissels = figuren ‘horen aankomen’)

Ondersteunende informatie: analyse van aanpakkennis 1. analyse van aanpakkennis 1. systematische probleemoplossingsaanpak (SPA) 2. Vuistregels Als je een kapotte motor moet repareren, hoe kom je erachter wat er kapot is en hoe ga je te werk om het te repareren? Hoe voorkom je besmetting tijdens het wassen van bejaarden? Geef uit je eigen onderwijspraktijk voorbeelden van probleemoplossingsaanpakken

Instructie ondersteunende informatie: Hoe onderwijs je dit? denkgereedschap Colleges, uitgewerkte voorbeelden van de taakuitvoering met uitleg van de elementen, zelfstudie voorafgaand aan de taakuitvoering van cases

aanpakkennis Uitgewerkte voorbeelden, cases waaraan je de aanpak demonstreert, zowel de stappen, tussenproducten en eindproducten als de processen: de effecten van handelen.

Ondersteunende informatie cognitieve feedback Ipv uitgewerkt voorbeeld ligt er nu een uitgewerkte taak door de leerling: loop met hem/haar/hen na hoe het resultaat tot stand kwam en of daar de uitgelegde elementen en aanpak in terugkomen. Koppel ook terug op welk niveau het resultaat bereikt is en eventueel waar het zou moeten komen en hoe je dat doet. Met andere woorden: werk steeds op inzicht en beheersing

Ondersteunende informatie: ontwerp van ondersteunende informatie

ondersteunende informatie 9: voorbeeld van de vorm van ondersteunende informatie


ondersteunende informatie: opdracht antiallergische zeep

Voer deze opdracht in drietallen uit.

Stel u bent verzorgende van bejaarden in een verzorgingstehuis. Bij het ochtendritueel dat bestaat uit het helpen van de bejaarden bij het opstaan, naar het toilet gaan, wassen en aankleden, kun je natuurlijk de zepen en cosmetica gebruiken die om arbo-redenen ‘van instituutswege’ aanwezig zijn. Kun je echter ook redenen bedenken, waarom je zoveel mogelijk voor elke individuele bejaarde vertrouwde eigen cosmetica zou gebruiken? Kun je vervolgens situaties bedenken waarin deze redenering zeker zou moeten gelden? Kun je tenslotte hulpmiddelen voor het personeel bedenken die de nadelen van het gebruik van ‘eigen cosmetica’ bij het wassen van de bejaarden compenseren?

4C-ID training ID College Vaststellers

ondersteunende informatie: opdracht antiallergische zeep

Het zelf leren bedenken van oplossingen voor probleemsituaties (heuristisch redeneren) bevorderen Omgekeerd laten redeneren, vanuit het resultaat een probleemsituatie laten bedenken. Is andere vorm van een leertaak. ‘omgekeerd of doelvrij’ probleem. Vanwege tijdgebrek niet echt geoefend. Maar hier illustratie van gezien. Lees na in het boek, van Janssen en van Merriënboer of kijk in cursus Ontwerpen van onderwijs en opleidingen Studietaak 3.5-3.7.


Opdracht 10 Ondersteunende informatie voor de eigen ontworpen taak

ondersteunende informatie: opdracht 10 ondersteunende informatie eigen ontwerp

Werk in tweetallen. Specificeer voor elk van de taakklassen uit je eerdere ontwerp de kennis die nodig is om de leertaken in die taakklasse te kunnen uitvoeren. Maak onderscheid tussen -

Wat is het kennis

-

Hoe zit het in elkaar kennis

-

Hoe werkt het kennis

En -

Aanpakkennis

-

En geef aan hoe je die vormen van kennis aan denkt te kunnen brengen

-

Rapporteer hoe die kennis gerelateerd is aan het kunnen uitvoeren van de leertaken in die taakklasse.


Rapporteer in opdracht 10: •

•

•

Welke soort kennis is nodig? – Wat is het? – Hoe is de structuur? – Hoe werkt het? Hoe wil je die kennis laten verwerven? – Boek – Video – College – Zelfstudie – Uitgewerkt voorbeeld, case, demonstratie, – …………….. Relatie tussen kennis en hele taak (waarom nodig?)

Routines Deeltaakoefeningen ontwerpen

Procedurele informatie • Stap-voor-stap instructie, just-in-time • Correctieve feedback direct na uitvoering • Checklists, handleidingen • Docent (assistent looking over your sholder)

Deeltaakoefeningen • Eerst nadruk op accuratesse • Dan snelheid • Dan combinatie met andere aspecten • Afwisselen met werken aan leertaken • Aanbieden op moment dat het ook in de leertaak aan bod komt

Procedurele informatie/deeltaakoefeningen • Kies een taakklasse en ga na welke procedurele informatie studenten nodig hebben. Wat bied je aan, wanneer en hoe? • Geef ook voor deze taakklasse aan welke deeltaakoefeningen studenten zouden moeten uitvoeren

Projectplan

Projectplan Werk in de tweetallen per afdeling Maak een planning voor het ontwerpen van: de analyse van de hele taak de taakklassen de hiërarchie en de prestatiecriteria de ondersteunende informatie het ontwerpen van routinetaken: procedurele informatie en deeltaakoefening

Zet de resultaten in het leernetwerk Plan besprekingen van de resultaten in deze groep vaststellers Op aanvraag becommentariëren wij cumulatief.


Evaluatie Tops en Tips


Training 4C-ID methodologie

Recommend Documents