Tour Experience Hollands Wielerglorie Inhoudsopgave Inleiding De Tour door Nederland Stad der Hollanders: Bordeaux De Hollandse Berg ‘Alpe d’Huez’ Hollandse Glorie in Parijs
1 1 2 4 5
Inleiding Deze zomer staat de Kunsthal Rotterdam in het teken van de Tour de France. De tentoonstelling Tour Experience. Hollandse Wielerglorie gaat over de (historische) rol van Nederland en Nederlanders in de Tour de France en bevat veel doeactiviteiten voor jong en oud. De tentoonstelling is te zien van 5 juni tot en met 29 augustus 2010 in Kunsthal Rotterdam, hal 2. De tentoonstelling bestaat uit de volgende onderdelen: 1. De Tour door Nederland 2. Stad der Hollanders: Bordeaux 3. De Hollandse berg ‘Alpe d’Huez’ 4. Hollands Glorie in Parijs In de tentoonstellingsruimte komt een loungeplek waar de beelden uit de Tour 2010 vanuit zitzakken op een heel groot scherm live te volgen zijn. Er is ook een twitterscherm met berichten van Nederlandse renners. Terug naar de inhoudsopgave
1
De Tour door Nederland Startplaatsen in Nederland Jaartal Plaats 1954
Amsterdam
1969 (Finish) 1973
Maastricht Scheveningen
1978 1996
Leiden Den Bosch
2010
Rotterdam
Bijzonderheden De eerste keer dat de Tour buiten Frankrijk start! In Rotterdam wordt de lunch uitgedeeld: tasjes pakken (NB: er is een film gemaakt door een Rotterdammer waar te zien is dat de renners door de stad rijden) Tweede etappe finisht in Maastricht Joop Zoetemelk wint de proloog waarvan de finish in Rotterdam is. De 2e rit (zelfde dag) leidt tot St. Niklaas in België (NB: het is de eerste keer dat Mart Smeets commentator van de Tour is) Jan Raas wint de proloog van 5,2 km Het Tourdebuut van Michael Boogerd, Rabobank is sponsor. Zülle wint de eerste etappe (Zülle is ½ Nederlands, ½ Zwitsers)
Parafernalia • Beeldfragmenten: NOS, Beeld en Geluid • Boekjes: verzamelaars • Tijdschriften: verzamelaars • Albums met knipsels: verzamelaars • Fotomateriaal: fotografen, verzamelaars Vergelijk tussen huidige fiets en fiets 1954 Aan de hand hiervan wordt de ontwikkeling in technologie van de fiets en bijbehorende objecten toegelicht o.a. bidons, fietspompen, het oortje. Parcours van Rotterdam 2010 en Amsterdam 1954 Hierbij wordt uitleg gegeven over de proloog en over de etappes. De promofilm Grand Départ Rotterdam 2010 is te zien. Na het weekend van 3 en 4 juli wordt dit vervangen door en/of afgewisseld met de werkelijke beelden van de proloog. Fotogalerie • Nederlandse ploegen en hun truien • Nederlandse sponsors zoals de Rabobank, TI Raleigh, PDM • Nederlandse deelnemers waaronder Wout Wagtmans, Gerrie Knetemann, Joop Zoetemelk, Cees Priem • Nederlandse Ploegleiders zoals Erik Breukink, Cees Priem en Peter Post Doeactiviteiten 1. Kinderen krijgen bij binnenkomst een deelnemerskaart. In dit mapje waarop ze hun naam en foto kunnen zetten, zit een Tour-door-de-Tour-gids. Hierin staan allerlei opdrachten die kinderen tot een echte wielerkenner maken, zoals het ontwerpen van een eigen Tourtrui met logo’s. Daarnaast behendigheidsspelletjes zoals het zoveel mogelijk bidons proberen te proppen onder de trui. 2. De bezoeker kan zijn eigen favoriete Rabobankploegrenner kenbaar maken door hem te nomineren. 2
3. Het is mogelijk om het virtuele parcours van Rotterdam te rijden, hierbij is de werkelijke zwaarte in hoogte en weerstand van de etappe in Rotterdam voelbaar. De snelste, na afloop van de tentoonstelling, wint een gele trui. Terug naar de inhoudsopgave
Stad der Hollanders: Bordeaux Bordeaux is de Nederlandse etappestad, de wijnstad waar Nederland met veel etappezegens zogenaamd een soort eigendomsrecht verwierf. Dit begon in 1952 met Hans Dekkers en eindigde met Rob Harmeling in 1992. “Ik vind het schitterend dat ik nog steeds de laatste winnaar van Bordeaux ben, al is deze gedachte wel een beetje dubbel want sindsdien zit ik thuis bij elke Touretappe de pannen van het dak te schreeuwen in de hoop dat er een Nederlander wint”. Rob Harmeling Nederlandse etappezegens in Bordeaux Jaartal Wielrenner 1952 1953 1954 1955 1965
Hans Dekkers Jan Nolten Henk Faanhof Wout Wagtmans Jo de Roo
1976 1979 1980 1983 1984 1988 1992 2003
Gerben Karstens TI Raleigh Cees Priem Bert Oosterbosch Jan Raas Jean-Paul van Poppel Rob Harmeling Servais Knaven
De overwinning van Servais Knaven in Bordeaux is de dertiende Nederlandse zege in deze stad. De coureur van Quick Step-Davitamon tekende tevens voor de 150ste Nederlandse Tourritzege ooit. Theofiel Middelkamp was in 1936 in Grenoble verantwoordelijk voor de allereerste. Parafernalia - Citaten van de Nederlandse etappe - Filmfragmenten van sprint en overwinningen - Objecten (fietsen, groene truien, parafernalia) Uitleg - De sprint zoals de tussensprint, de massasprint en tactisch rijden - De Nederlandse sprintoverwinnaars 3
- Nederlanders die in de groene trui gereden hebben en hem gewonnen hebben Verder wordt er een film vertoond met de massale valpartijen die vaak plaatsvinden bij de sprint. Ravitaillering Aan de hand van foto’s wordt getoond hoe de renners hun eten krijgen onderweg. Er wordt tastbaar gemaakt wat en hoeveel een Tourrenner eet. Doeactiviteiten bij Stad der Hollanders; Bordeaux 1. De bezoeker kan zijn eigen favoriete Nederlandse Toursprinter kenbaar maken door hem te nomineren. 2. Er is een mogelijkheid om te fietsen op de Wii Cyberbikes. Op deze sportfiets kunnen verschillende circuits gereden worden. 3. Bezoekers kunnen op een fiets hun reactievermogen testen bij het ΄etenszak-grijpen΄. 4. Elke dag horen we het commentaar van ondermeer Herbert Dijkstra, Maarten Ducrot en Mart Smeets. Zij vertellen ons wie er voorop rijden en wat de actualiteit in de Tour is. De bezoeker krijgt de mogelijkheid om commentaar in te spreken bij een massasprint. Terug naar de inhoudsopgave
De Hollandse Berg ‘Alpe d’Huez’ Jarenlang luidde Jaap Reuten, de Nederlandse pastoor op de Alp, zijn klokken als er weer een Nederlandse winnaar (Joop Zoetemelk, Hennie Kuiper, Peter Winnen, Steven Rooks en Gert-Jan Theunisse) in de ijle lucht de finish passeerde. In totaal is er (tot aan 2004) 23 keer over de Alpe d’Huez gereden. Nederlanders als eerste op de top van de Alpe d’Huez Jaartal Wielrenner 1976 1977 1978 1979 1981
Joop Zoetemelk Hennie Kuiper Hennie Kuiper Joop Zoetemelk Peter Winnen
1983 1988 1989
Peter Winnen Steven Rooks Gert-Jan Theunisse
Hennie Kuiper was in 1977 en in 1978 als eerste boven op de Alpe d’Huez, de berg van de Nederlanders. Hiervan worden in de tentoonstelling fragmenten getoond op een videoscherm. Tijdens de Tour kleurt deze berg oranje van alle Nederlandse supporters en hun parafernalia. Dit is te zien op levensgrote foto’s van oranje fans die de Tour gadeslaan. Daarnaast kunnen interviews met Tourfans beluisterd worden. De bergetappes zoals in de Alpen of Pyreneeën zijn fameus in de Tour. De klimmers vertonen hierbij hun kunsten. Er wordt ingegaan op Nederlandse klimmers, Nederlandse bolletjestruidragers, Nederlandse winnaars van de bolletjestrui, maar ook de Nederlanders die in de bergetappes te laat binnen komen of in de bus meerijden of treurig in de bezemwagen plaatsnemen. Daarnaast illustreren foto’s en objecten opmerkelijke valpartijen van Nederland4
se renners, zoals Wim van Est in de bergetappes. Aan het woord komt een Nederlandse expert die alles weet van processen die plaatsvinden in het lichaam in het geval van het beklimmen van de helse cols en het gebruik van doping. Dit wordt ondersteund met beeld en objecten. Bij het afdalen, bestaat het gevaar dat renners te vlug afkoelen. Vroeger stopten de renners kranten achter hun trui, tegenwoordig zijn zij hier beter op gekleed. Aan de hand van kleding van vroeger en nu (wollen trui - strak pak, worstenhelm - gestroomlijnde helm, handschoenen en bril) wordt hierover uitleg gegeven. Hierbij wordt ingegaan op het nut van gladgeschoren benen en er worden andere tips gegeven zoals het omgaan met rotweer en grote hitte. En welke medische verzorging er komt kijken bij de Tour. Doeactiviteiten bij De Hollandse berg ‘Alpe d’Huez’ 1. De bezoeker kan zijn eigen favoriete Nederlandse bergetappewinnaar kenbaar maken door hem te nomineren. 2. Als bezoeker mag je net als een Tourrenner een wiel vervangen. 3. Er staan massagetafels opgesteld. Door het gat in de tafels kan de bezoeker een film zien over de verzorging tijdens de Tour. Op gezette tijden is er een sportmasseur aan het werk. Terug naar de inhoudsopgave
Hollandse Glorie in Parijs Het is meer dan 40 jaar geleden dat Jan Janssen in 1968 op de laatste dag van de Tour de France de tijdrit won, de Belg Herman van Springel versloeg en met het kleinste verschil sinds jaren de Tour de France won. Joop Zoetemelk was na Jan Janssen de tweede Nederlandse tourwinnaar. Zoetemelk beschikte in 1980 over alle kwaliteiten die een tourwinnaar nodig heeft: hij was zowel sterk in tijdritten als in bergetappes. Op een ereplaatsje staan de fietsen waarmee Joop Zoetemelk en Jan Janssen de Tour hebben gereden en de truien die zij aan gehad hebben. Daarnaast worden er anekdotes verteld zoals over de podiumtrui van Zoetemelk die in het publiek werd gegooid en in stukjes gescheurd is. Dit wordt geïllustreerd met een stukje van deze gele trui. Hierbij wordt uitleg gegeven over de gele trui (leider van het klassement; overall de snelste). En er wordt ook ingegaan op andere Nederlanders zoals Wim van Est en Wout Wagtmans die de gele trui mochten dragen. Verder wordt er uitleg gegeven over de andere truien die nog te winnen zijn zoals de witte trui voor de beste renner onder de 25 jaar. Jonge renners zoals Robert Gesink worden belicht. Goed uitgelicht • Bekers • Medailles • Plaquettes • Vaantjes te zien die te winnen zijn in de Tour 5
Pers Ook wordt de rol van de pers belicht, geïllustreerd aan de hand van: • Krantenberichten • Foto’s • Radiofragmenten • Tv-fragmenten Er wordt op een groot scherm een documentaire (door Mart Smeets) vertoond met fragmenten van de Touroverwinning van Jan Janssen in 1968 en Joop Zoetemelk (1980). Daarnaast is het mogelijk om in een ruimte de legendarische radioverslagen van Theo Koomen hierover te horen.
Doeactiviteiten bij Hollands Glorie in Parijs 1. Op een erepodium kan de bezoeker een geënsceneerde foto laten nemen met Jan Janssen en Joop Zoetemelk. De foto wordt verwerkt in een kleurige Kunsthal Tour de France krant waarin de naam van de bezoeker als Tourwinnaar wordt genoemd. Deze is van de website te downloaden. 2. Kunsthal online: in een speciaal programma is de foto van de bezoeker in te passen, terwijl hij winnend over de meet gaat. 3. De bezoeker kan zijn eigen favoriete Nederlandse Tourwinnaar kenbaar maken door hem te nomineren. 4. Er is een mogelijkheid om een wedstrijd te fietsen net als in Holland Sport ( televisieprogramma van Wilfried de Jong). In Holland Sport mogen vier gasten twee ronden op het Vélodrome rijden en in een korte tijd, een ultieme krachtsinspanning verrichten. 5. De bezoeker (journalist) wordt de mogelijkheid geboden om een van zijn favoriete Tourhelden te interviewen Terug naar de inhoudsopgave
6