Toezeggingen tijdens raadsbehandeling Jaarrekening 2006 op 21 juni 2007 1. Uitwerking bedrag van € 226.000 over de diverse projecten (VVD). Project Hart van Beugen Plan Renkens Elderom Pauluskerk Madeleine Elsendonck Herontw.ziekenhuislocatie Marktstraat Pantein Van Speijk Groeningen/Maashees Van Elk Tiendplein/Dorpsstraat Brakels Eng Saarloos Laageindsedijk (Bongers) Locatie aardappelhandel Bongers Klaphekken Cornelisstr./Hubertusstr. Totaal
Bedrag in € 9.517,08 8.871,89 50.666,69 315,00 3.597,00 29.135,66 9.701,00 10.481,91 5.030,35 20.610,73 5.163,49 13.613,20 8.251,48 1.180,00 8.898,40 15.545,46 1.812,50 24.280,01 226.671,85
2. Vraag over betrekken ondernemens bij beleid R&T (VVD) Er vindt maandelijks overleg plaats met de recreatieondernemers van de OverloonsVierlingsbeekse Ondernemersvereniging over alle onderwerpen waar gemeente c.q. ondernemers behoefte aan hebben. 3. Exploitatieopzetten Centrumplan en Sterckwijck komen nog dit jaar ter vaststelling in Raad. College zegt toe dat beide exploitatieopzetten nog dit jaar aan uw raad ter vaststelling worden aangeboden. 4. Nota reserves en voorzieningen nog dit jaar opstellen. College zegt toe dat de nota reserves en voorzieningen nog dit jaar voorgelegd wordt. 5. Vragen VDB zullen spoedig schriftelijk worden beantwoord. Zie vervolg. 6. Aktieplan opstellen aanbevelingen accountant. In het Rapport van bevindingen is een aantal aanbevelingen/ opmerkingen opgenomen. Deze zijn: 1. Nog niet in exploitatiegenomen gronden: geadviseerd wordt zodra de exploitatieopzetten voor Sterckwijck en Centrumplan vastgesteld worden, voorzieningen te vormen om de (eventuele) verliezen af te dekken. Reactie: Akkoord, wordt uitgevoerd bij vaststelling van de exploitatieopzetten 2. Toepassen van één methodiek van afwaarderingen grondbedrijf. Reactie: akkoord.
1
3. Advies aan de raad in te stemmen met het voorstel om uit de resultaatbestemming een bedrag te reserveren voor dubieuze debiteuren. Reactie: raad heeft op 21 juni 2007 besloten € 50.000 toe te voegen aan de voorziening via de bestemming van het resultaat 2006. 4. Aandacht schenken aan analyse en onderbouwing van de hoogte van de voorzieningen in 2007. Reactie: in de 2e helft van 2007 zal een nota reserves en voorzieningen opgesteld worden, waarin hieraan aandacht wordt geschonken. 5. Advies om de stand van rekening courant tussentijds te monitoren. Reactie: akkoord. 6. Nadrukkelijk aandacht besteden aan toelichting begrotingsoverschrijdingen. Reactie: één van de resultaten van het smarter maken van de begroting zal beter inzicht zijn in meetgegevens en daardoor meer inzicht in afwijkingen, waardoor de kwaliteit van de verklaring van de afwijkingen zal toenemen. 7. Opstellen van gemeentebrede kaderstelling met regels Misbruik & oneigenlijk gebruik. Reactie: in MT planning bespreken om hiertoe in 2008 te komen. 8. M&O-toets integreren in jaarlijkse interne toetsing. Reactie: opnemen interne controleplan 2008. 9. Per specifieke uitkering risicoanalyse uitvoeren. Met name van belang voor sociale zaken, in werkprocessen opnemen.
VRAGEN VDB Jaarrekening 2006 Allereerst wil het VDB de ambtenaren en het college de complimenten overbrengen ten aanzien van de jaarrekening. Het jaarresultaat is met ruim 9 ton positief ruim hoger dan vooraf ingeschat. Ook de ontwikkeling van de reservepositie ziet er goed. Op hoofdlijnen is het VDB dan ook zeer tevreden over de geleverde prestaties en het financiële resultaat. Deze tevredenheid is echter geen reden om genoegzaam achterover te gaan leunen, want zelfs als iets goed gaat kan er toch nog wel wat verbeterd worden. Dit zullen wij toelichten. Om onnodige tijdsverspilling tegen te gaan en te herhalen wat iedereen al gelezen heeft: VDB gaat ervan uit dat wij hier de bevindingen van de accountant niet hoeven te herhalen en dat het college deze zelf ter harte neemt. Enkele kanttekeningen bij het geheel hebben wij wel:
ORGANISATIE •
• • • • • •
De oorzaak van het positieve resultaat is deels gelegen in het feit dat bepaalde activiteiten doorgeschoven worden naar het volgend jaar. Het ligt dus ook voor de hand om dit deel van het resultaat te reserveren om het werk alsnog uitgevoerd te krijgen. Nog beter is het vooraf reëel te zijn in het ambitieniveau en te toetsen of het ze in balans zijn met de middelen en ambtelijke capaciteit om alles tijdig uitgevoerd te krijgen. Dit brengt ons op het punt van de ambtelijke formatie. (Pag 46 programmarekening) Deze is in vergelijking met vergelijkbare gemeenten aan de lage kant. Daarnaast zijn er nog 7fte niet ingevuld. Ons ambitieniveau is hoog en we hebben majeure projecten zoals het gemeentehuis, Sterkwijk en een zeer forse woningbouwopgave onderhanden. Wij kunnen ons voorstellen dat dit tot spanning bij de organistorische invulling lijdt. Kortom, we moeten er wel in onze plannenmakerij voor uitkijken dat we niet gaan struikelen over onze eigen ambities. De stagnatie in de woningbouw is een bron van zorg voor het VDB. Er wordt beweerd dat dit komt door de bezwaren uit de buurt. Maar hoe helder ligt de oorzaak van stagnatie werkelijk in de praktijk ? Het VDB
2
•
vraagt zich af welk deel van de stagnatie veroorzaakt wordt door onderbezetting van de behandelende afdeling danwel veel inhuur door externen. Deze externen zijn niet alleen 2 tot 4 keer zo duur als eigen personeel, maar hebben ook een andere betrokkenheid bij de zaak dan eigen medewerkers. Daarnaast kan er tijdens een project eerder gewisseld worden van externe, zodat de continuiteit ook onder druk staat.
Het VDB zou graag zien, dat het college de volgende acties onderneemt: • Er onderzocht wordt gegeven de projecten die er op stapel staan, hoeveel FTE er structureel noodzakelijk zijn om de projecten optimaal door de procedure te trekken • Aan de hand van de bevindingen, aan de raad het voorstel te doen omtrent de optimale organisatorische invulling en een dekkingsvoorstel aan de raad te doen. Zoals bekend is, staat het functioneren van de organisatie onder druk, ook de rekenkamercommissie is in haar rapportages daar op in gegaan. Thans liggen op dit terrein wederom een aantal terechte zorgpunten. Mede door de wisselingen van de gemeentesecretarissen zijn deze zorgpunten nog niet weggenomen. Het college zet voor de komende periode in op een organisatie brede cultuur verandering, waarbij zaken als dienstbaarheid, formatieve sterkte, verantwoordelijkheid en projecten de revue zullen passeren. Het college is overigens van mening dat dit soort projecten een langere doorlooptijd hebben en zijn van plan u onder het hoofdstuk bedrijfsvoering blijvend te informeren over de ontwikkelingen.
BOUWEN Elke politieke partij zal willen dat er voldoende en tijdig gebouwd wordt naar behoefte, dit is in de algemene beschouwingen breed uitgemeten. Toch blijkt dat we achter liggen op schema en daarvoor zijn verschillende oorzaken aan te wijzen. VDB vermoedt dat een deel van de stagnatie ook gelegen is in de personele capaciteit van de gemeente in relatie tot het ambitieniveau. Daarover hebben wij onze visie al weergegeven. Een ander deel ligt in de weerstand in de omgeving, en ook daaraan kan met de juiste mensen op de juiste plek en een klantvriendelijke gerichte manier aan gewerkt worden om deze te voorkomen c.q. te verminderen, hetgeen de doorlooptijd flink kan verminderen. Het blijkt dat als de buurt de hakken in het zand gaat zetten, dat we snel al vele jaren verder zijn voor de eerste schop de grond in kan. Bij dat proces zijn louter verliezers: de ontwikkelaar die jarenlang renteverlies lijdt, de gemeente die het woningtekort ziet oplopen, de buurt die op kosten gejaagd wordt door procedures en tot slot de eigen inwoners, voor wie we het allemaal bedoeld hebben die niet naar behoefte aan een woning kunnen komen. Daarbij komt ook dat hoe langer een project duurt, hoe moeilijker het wordt. Het afbreukrisico wordt vergroot doordat er kikkers uit de kruiwagen gaan springen. Als je projecten doet met veel weerstanden, krijg je een hele lastige uitvoering. Dit blijkt ook uit de diverse bouwprojecten in onze gemeente. Belangrijk is daarbij dat als we plannen maken, kijken hoe plannen passend gemaakt kunnen worden binnen hun omgeving, we eerst heel goed luisteren naar de omwonenden, kijken hoe zij tegemoet gekomen kunnen worden en dan ook als gemeente flink gaan doorpakken. Actief zonder vertraging door personeelstekort zo vlot mogelijke procedures doorlopen. Maatwerk leveren als het gaat om het verminderen en voorkomen van onnodige weerstand. Het VDB vraagt het college er alles aan zal doen om de organisatie en houding zodanig in te richten, dat er slagen gemaakt worden op gebied van woningbouw. Alhoewel de aanleiding c.q. omstandigheid van een achterstand in de bouwproductie veelal buiten de organisatie is gelegen, onderschrijven wij uw pleidooi volledig, en zullen onze activiteiten gericht op het laten slagen van een inhaalslag dan ook voortzetten.
3
STARTERSREGELING Het college heeft bij behandeling van de algemene beschouwingen toegezegd de door het VDB voorgestelde mogelijkheden om starters aan een woning te helpen nader te onderzoeken en daar uiterlijk in april 2007 op terug te komen. Wij hebben hier nog niets over teruggehoord maar verzoeken het college haar afspraken in deze op korte termijn na te komen. De gemeente stuurt gericht op het laten ontstaan van starterswoningen. Voorbeeld zijn plannen van de Stichting volkshuisvesting Vierlingsbeek in het plan Achter de school in Groeningen, gemeentewerf in Vierlingsbeek, alsmede een locatie in plan Bossenhoekweg in Overloon. Deze plannen zijn in wording. Wij verwachten daaromtrent in september 2007 meer concreet te kunnen worden. Daarnaast zijn de binnen de gemeente actief zijnde toegelaten instellingen gepolst inzake het maken van specifieke regelingen, zoals een terugkoopregeling. Die regeling beoogt dan ook de starterswoning voor de toekomst voor de doelgroep starters te behouden. Wij bespeuren enige terughouding bij partijen om uitwerking aan dat soort regelingen te geven. In september zullen wij ook hieromtrent nader rapporteren, hetgeen ook geldt voor de vraag in hoeverre het gemeentelijk grondbeleid, middels verlaging van de grondprijs, voor deze doelen kan worden ingezet. Besluitvorming binnen het kader van de vast te stellen Grondnota.
Wij constateren tevens dat de huidige mogelijkheden tot het verlenen van startersleningen onvoldoende benut worden. We zouden graag zien dat er vanuit de gemeente actief beleid gevoerd wordt om deze startersleningen via het Stimuleringsfonds Volkshuisvesting ook daadwerkelijk bij de doelgroep terecht te laten komen. Er wordt inderdaad een beperkt beroep op de regeling gedaan. Een gerichte voorlichting daaromtrent wordt voorbereid.
TREASURYBELEID Met een leningportefeuille van ruim 34 miljoen is rente een belangrijke kostprijsfactor voor de gemeente. Een gericht en actief treasurybeleid kan de gemeente veel geld besparen. Geldstromen kunnen zodanig gereguleerd worden dat de kostenpost rente zo laag mogelijk is bij een aanvaardbaar risico. Ten aanzien van het huidige gevoerde treasurybeleid hebben wij vanuit de jaarrekening 2006 niet goed in beeld in hoeverre daaraan een pro- actieve en ondernemende invulling wordt gegeven. Wij vragen ons af in hoeverre het college van mening is dat treasurybeleid belangrijk is en hoe dat vertaald wordt in het prioriteit geven aan een creatieve en pro- actieve invulling van dit beleid. Wellicht kan hier vanuit het college een reactie op gegeven worden. Basis voor het treasurybeleid vormt het door uw raad op 14 juni 2001 vastgesteld treasurystatuut. In dit statuut zijn regels opgenomen waarbinnen de treasury-activiteiten dienen plaats te vinden. Daarnaast worden in dit statuut de bevoegdheden en verantwoordelijkheden geregeld. Via een verplichte treasuryparagraaf in de begroting en jaarrekening wordt uw raad op de hoogte gehouden van de treausury-activiteiten. De Wet FIDO beperkt in hoge mate de vrijheid van de decentrale overheid in het gebruik van renteinstrumenten en het “bankieren”. Wij staan dan ook conform de wettelijke bepalingen een terughoudend beleid voor. Belangrijkste basis vormt het contract met onze huisbankier, waarin een aantal automatische rente-instrumenten zijn ingebouwd om een zo gunstig mogelijk rentepost te bewerkstelligen. Daarnaast wordt intern dagelijks de geldstromen bewaakt om zo snel mogelijk actie te kunnen ondernemen.
RISICO’S IN GRONDEXPLOITATIE Zoals ook de accountant terecht opgemerkt heeft, dienen te verwachten verliezen genomen te worden op het moment dat ze voorzienbaar zijn. Ten aanzien van Sterkwijk en het Centrumplan Boxmeer is het de verwachting
4
dat deze met een negatieve exploitatie zullen sluiten. Het ligt voor de hand dat hiervoor voorzieningen getroffen hadden moeten worden. Het verbaast ons overigens dat er geen actuele exploitatie- opzetten en kostprijscalculaties voorhanden zijn over degelijke majeure projecten. Het VDB zou graag zien dat deze kostprijscalculaties op korte termijn geactualiseerd worden en voorgelegd aan de raad, alsmede hoe de dekking daarvan geregeld wordt en welke financiele buffer er dan nog overblijft in het grondbedrijf. Vraag aan het college: op welke termijn kan de raad dit overzicht tegemoet zien. Toezegging: exploitatieopzetten Centrumplan en Sterckwijck nog dit jaar in de Raad.
ROOD VOOR GROEN- EN MOBILITEITSFONDS Natuurlijk nemen wij een accountant uitermate serieus want hij is ervoor opgeleid om financiën in beeld te brengen. Echter ten aanzien van het standpunt met betrekking tot stortingen in het Rood- voor Groenfonds vragen wij ons af, of hij zich de praktische gevolgen van dit voorschrift realiseert. Bij de controle van de jaarrekening heeft de accountant aangegeven dat de stortingen in het rood- voor- groenfonds ongedaan gemaakt moeten worden; een correctie van 420.000 euro. Stortingen zouden volgens de accountant pas gedaan mogen worden bij de afwikkeling van een project. Als gevolg daarvan zijn de stortingen teruggedraaid en is het saldo van de bestemmingsreserve Rood – met – Groen nihil. Bij elke RODE ontwikkeling (lees uitbreidingsplannen woningbouw en industrie) wordt door de provincie getoetst: • Of er geld gereserveerd wordt voor de compensatie in GROENE ontwikkelingen • Daarnaast wil de provincie ook concreet weten welke groene projecten met de gelden gerealiseerd worden. Juist daarvoor is het landschapsontwikkelingsplan een uitgelezen instrument om de bouwontwikkelingen niet onnodig te frustreren, want daarmee haal je zo de projecten van het schap om als wisselgeld bij de provincie in te brengen. • Standpunt van de provincie is : zonder groen geen rood. • Bij het vullen van het rood- voor- groenfonds bij de Afwikkeling (lees achterkant: vaak jaren na de voorkant) van het project, mis je de financiële ruimte aan de voorkant van het project om te voldoen aan de voorwaarde om uberhaupt te mogen bouwen. Dit kan zo niet gaan werken. Het VDB denkt dat er 2 opties mogelijk zijn om de rode ontwikkeling niet onnodig te frustreren: • We onderzoeken in hoeverre het geoorloofd is om van het standpunt van de accountant af te wijken • Als dat niet kan, gaan we deze kwestie voorleggen aan de commissie BBV (besluit begroting en verantwoording). VDB hoort graag van het college hoe deze problematiek voorkomen kan worden. De vorming van beide fondsen staat niet ter discussie. Het feit dat uw raad heeft uitgesproken dat beide fondsen worden gevoed confom het raadsbesluit is voor de Provincie voldoende. De wijze waarop (lees hier ook: het moment waarop) is geregeld in het BBV. Dit betekent dat pas bij afsluiten van een complex de stortingen kunnen plaatsvinden. Op uw vraag of het geoorloofd is af te wijken van het standpunt van de accountant: uw raad kan afwijken van het standpunt van de accountant door wel vast te houden aan de stortingen vooraf. Dit kan echter leiden tot een afkeurende accountantsverklaring. Dit kan weer invloed hebben op het Provinciale toezicht. De kwestie voorleggen aan de commissie BBV is mogelijk, echter de commissie is tot nu toe zeer duidelijk geweest over het activeren van stortingen in de reserves/voorzieningen. Wij achten de kans op aanpassing van het BBV erg klein. Er is echter nog een 3e optie: uw raad kan wel besluiten om op een andere wijze de fondsen te voeden, bijvoorbeeld ten laste van de Algemene Reserve van het Grondbedrijf. Feitelijk is het gevolg ten opzichte van het eerdere besluit hetzelfde, maar wel rechtmatig.
5
RESERVEPOSITIE De hoogte van de reservepositie van de gemeente Boxmeer ziet er goed uit. Toch hebben we moeite om de dekking van het gemeentehuis te regelen. Het valt het VDB op dat bij bepaalde reserves dat je vraagtekens kunnen plaatsen in hoeverre ze noodzakelijk c.q. reëel zijn. Wij vinden het een prima zaak als het college actie onderneemt om eens goed met de stofkam door de reserves en voorzieningen te halen, zodat we een helderder beeld krijgen hoe de financiële positie eruit ziet. En wij zien met belangstelling tegemoet, wat dit zal betekenen voor de dekking van het gemeentehuis. Op welke termijn kunnen wij een voorstel tot opschoning van bestemmingsreserve en voorzieningen verwachten ? Toezegging: eind dit jaar gereed.
Tot slot komt het VDB tot de conclusie dat politiek een richting is en geen punt. We zijn op de goede weg, en danken daarvoor onze collega- raadsleden en het college. Samen kunnen we de gemeente Boxmeer maken tot een plek, waar het fijn wonen, werken en politiek voeren is !
6