Bijlage 1
Toelichting op Adviesnota Bureau Jeugdzorg
Argumenten 1.1 Continuering
van de
dienstverlening
Bureau Jeugdzorg heeft schriftelijke budgettoezeggingen nodig om de continuïteit van haar dienstverlening te kunnen garanderen en de reorganisatie te kunnen starten (met instemming van OR, vakbonden en UWV). Met de regio's moet daartoe een kostendekkend exploitatiebudget overeengekomen worden voor 2015 en 2016. 1.2
Beperkin g van
frictiekosten
Naar aanleiding van de brieven van 28 februari 2014 stelde BJZ NB dat er 15,7 miljoen C aan frictiekosten zou resteren. In overleg met de stuurgroep en regio's is deze post aanzienlijk naar beneden gebracht en resteert nu een bedrag van 7,2 miljoen aan frictiekosten voor BJZ NB. Deze frictiekosten kunnen gedekt worden vanuit de risico reserve BJZ NB (van 7,8 miljoen ) waarvan de provincie recentelijk heeft goedgekeurd dat BJZ NB deze inzet ter dekking van de frictiekosten. Dit betekent dat er geen frictiekosten resteren voor de regio's. 2.1 Budgetten
bepaald in onderlinge
afstemming
De budgetten uit de budgetbrief hier genoemd voor de diverse onderdelen zijn op voorstel van een begroting vanuit BJZ beoordeeld door een werkgroep bestaande uit drie controllers (vanuit elke regio 1). Zij komen t o t het oordeel dat BJZ een begroting heeft opgesteld dat past binnen de daarvoor op 28 februari door de regio Midden- en West-Brabant overeengekomen financiële kaders met Bureau jeugdzorg van C 2 1 mln. 3.1 Door het mandateren
van de heer R. Bakker kan hij onze regio vertegenwoordigen
in de
Brabantbrede
Stuurgroep. Er is een Brabantbrede stuurgroep gevormd bestaande uit een wethouder (vertegenwoordiger) uit iedere regio, de gedeputeerde en de directeur van BJZ. Bij de vorming van de stuurgroep is gekozen voor wethouders die het dossier BJZ zowel in de vorige als de huidige bestuursperiode in portefeuille hebben: -
regio Noordoost, R. Peters;
-
regio Zuidoost, M. de Leeuw;
-
regio Midden-West, A. van der Weegen en R. Bakker.
De Brabantbrede stuurgroep w o r d t daarbij ondersteund door een transitiemanager en een ambtelijke werkgroep. Zij richt zich op de afbouw van BJZ. De opbouw van de nieuwe GI's in en via de regio's w o r d t belegd bij de nog te vormen stuurgroep M W B en de al bestaande ambtelijke werkgroep MWB. Om de continuïteit van de dienstverlening te kunnen garanderen, is het noodzakelijk dat de overeenkomsten er voor 1 juli 2014 zijn. Om te zorgen dat de stuurgroep de komende weken slagvaardig kan opereren, geven wij mandaat aan onze regiovertegenwoordiger (dhr. R. Bakker, gemeente Waalwijk). De afgelopen periode is op basis van goede samenwerking en afspraken (en gezien de hoge tijdsdruk) al gestart met bovenstaande. Echter, formeel hebben de betrokken colleges geen mandaat gegeven aan de bestuurders om als vertegenwoordiger namens hen in dit proces op te treden. Voorgesteld w o r d t om dat wel te doen. 4.1 Inhoud
mandaat
Het mandaat w o r d t gevraagd voor het kunnen maken van de continuïteitsafspraken met BJZ op de verschillende onderdelen en daarover de onderhandelingen te kunnen voeren. Verder om de deskundige ambtelijke ondersteuning te kunnen regelen en om een bovenregionaal transitiemanager (procesbewaking) aan te kunnen stellen. Gemeenten, provincie en BJZ dragen daarvan gezamenlijk de kosten. Voor Midden Brabant worden deze betaald uit het regionaal transitiebudget dat reeds beschikbaar is gesteld. Het mandaat heeft geen betrekking op het beschikbaar stellen van budgetten, omdat dat een bevoegdheid blijft van de respectievelijke colleges. Vandaar ook dat dit expliciet is opgenomen bij beslispunt 1 en 2.
1
Uitvoering besluit Algemeen In de budgetbrief worden afspraken gemaakt op basis van de wettelijke taken en geldende normenkaders uit de jeugdwet en daarvoor geldende consequenties over respectievelijk: jeugdbescherming, jeugdreclassering, spoedeisende zorg, coördinatiepunt gesloten jeugdzorg en (voor Midden Brabant) AMK. Onder verwijzing naar de jeugdwet en het normenkader zijn deze daarom op hoofdlijnen en niet in detail beschreven.
Advies en Meldpunt
Kindermishandeling
Ten aanzien van de taken van het AMK binnen het huidige BJZ-NB geldt dat deze taken voor w a t betreft West Brabant West en West Brabant Oost met de daarbij behorende financiën en het uitvoerend personeel met ingang van 1 januari 2015 aan BJZ-NB worden onttrokken. Gemeenten zijn wettelijk verplicht per 1 januari 2015 een Advies en Meldpunt Huiselijk geweld en Kindermishandeling (AMHK) te hebben. WBO en W B W hebben er voor gekozen om dit vanaf 1-1-2015 al buiten BJZ NB vorm te geven. Midden-Brabant heeft er voor gekozen om voor de inrichting meer tijd te nemen en de taak vanaf 1-1-2016 buiten BJZ-NB vorm te geven. Hierbij zullen de financiele consequenties ten aanzien van eventuele overhead en frictiekosten de komende periode met BJZ-NB worden bezien. Budget allocatie
2016
Voor wat betreft de regio M W B is het uitgangspunt dat er per 1 januari 2016 één gecertificeerde instelling t o t stand is gekomen bestaande uit drie afzonderlijke vestigingen (zoals vermeld in de brief van 28 februari 2014). Op deze manier kan er optimaal worden aangesloten tussen de GI en het voorliggend veld en kunnen we in manier van werken een daadwerkelijke transformatie realiseren. Na 1 juli 2014 werken we de totstandkoming van 1 GI verder uit, waarbij de regio's als opdrachtgever het initiatief nemen. Uitgangspunt bij de inrichting van de GI voor M W B is het zelfstandig inzetten van bedrijfsvoeringstaken. In de regio's Noord Oost en Zuid Oost Brabant zullen ook twee GI's worden opgericht. Om dit te kunnen realiseren w o r d t de huidige stichting (nu BJZ/in 2015 GI) eind 2015 opgesplitst of opgeheven. O.a. omdat de 3 nieuwe GI's (Brabant breed) de taken overnemen van de oude GI, geldt de wettelijke verplichting "overgang van onderneming". Hierdoor gaat het totale personeelsbestand verplicht over naar de 3 nieuwe rechtspersonen. Dit betekent dat BJZ in 2015 geen medewerkers kan ontslaan. Om in alle kosten te kunnen voorzien is, door het college sanering zorginstellingen, aangegeven dat er in 2016 een gelijkblijvend budget nodig is. De efficiencykorting 2016 die de regio's op het jeugdbudget door het Rijk doorberekend zal w o r d e n , kunnen wij hiermee niet doorberekenen aan de GI. Met de budgettoekenning van 80% is er echter in 2015 al een aanzienlijke besparing gerealiseerd. De totale besparing 2015 is overigens geen 20%, maar ongeveer K ^ . Dit omdat een aantal medewerkers van BJZ voor de toegangstaken worden overgenomen. Mocht de invoering naar een nieuw verdeelmodel, van historisch zorggebruik naar objectief, wijzigingen in het budget met zich meebrengen, dan betekent dit een risico (of voordeel) voor de regio.
Afwegingen Budget 2015 De budget toekenning 2015 past binnen de oorspronkelijke budgetgarantie van 28 februari 2014. Structurele
kosten
2
In onderstaand overzicht w o r d t de financiële toekenning, inclusief verdeling over de regio's, weergegeven die gebaseerd is op begrotingscijfers van BJZ NB 2015 d.d. 20 juni 14 en afspraken in de stuurgroep (totaal C 17,7 mln).
Budgettoekenning regio M W 2015
Incidentele
MB
WBO
WBW
Totaal
C 8.855.171
C 4.478.115
C 4.368.104
C 17.701.390
kosten
Door het onttrekken van het AMK in West (WBO en WBW per 2015) krijgen andere regio's (Noord Oost en Zuid Oost Brabant) te maken met hogere overheadkosten. In de stuurgroep is afgesproken dat de andere regio's geen nadeel van het onttrekken van het AMK in West mogen ondervinden. Verdeling kosten naar
regio's
De regio's Midden Brabant, West Brabant Oost en West Brabant West hebben gezamenlijk sluitende afspraken gemaakt met BJZ-NB. Tussen de regio's moeten nog onderlinge afspraken worden gemaakt, onder andere over de verdeling van kosten, meer en minderwerk en efficiency behaald per regio. Deze afspraken zullen zo spoedig mogelijk worden gemaakt en hebben mogelijk nog effect op de onderlinge verdeling van de kosten tussen de regio's. Ten opzichte van de oorspronkelijke budgetgarantie is het aandeel Midden-Brabant iets toegenomen in de later door BJZ-NB aangeleverde begrotingen. Verwachting is dat de besprekingen met WBO en WBW zorgen voor een lager aandeel van Midden-Brabant. De in bijlage 2 genoemde per gemeente worden binnenkort waarschijnlijk dus nog neerwaarts aangepast. In elke regio zal zelf afgesproken worden op basis van welk verdeelmodel deze kosten toegerekend worden aan de verschillende gemeenten. Afspraken m.b.t beperken frictiekosten Naar aanleiding van de brieven van 28 februari 2014 stelde BJZ-NB dat er 15,7 miljoen C aan frictiekosten zou resteren. In overleg met de stuurgroep en regio's is deze post aanzienlijk naar beneden gebracht en resteert nu een bedrag van 7,2 miljoen C frictiekosten voor BJZ-NB. Deze frictiekosten kunnen gedekt worden vanuit de risico reserve BJZ-NB (van 7,8 miljoen C) waarvan de provincie recentelijk heeft goedgekeurd dat BJZ-NB deze inzet ter dekking van de frictiekosten. Dit betekent dat er geen frictiekosten resteren voor de regio's. Op de volgende punten heeft de regio M W B bijgedragen in het beperken van deze frictiekosten: * Wachtgeldfrictiekosten Het College Sanering Zorginstellingen vond de preferente sollicitatieprocedure, zoals toegezegd in de brief van 28 februari 2014, niet voldoende vindt om mee te nemen in de berekeningen. Daarom is er vanuit regio M W B een toezegging gedaan dat 80% van de toegangsmedewerkers, waaraan een preferentie sollicitatieprocedure was toegekend, geplaatst zal worden in het voorliggend veld om wachtgeld frictiekosten te voorkomen. De regio M W B heeft aangegeven voor in totaal 48,1 f t e een preferente sollicitatie procedure in het voorliggend veld te zien, volgens de volgende uitsplitsing per regio: WBO 19 fte WBW 11 fte Midden 18,1 fte Per saldo is door de regio M W B dus toegezegd dat 80 %, d.w.z. in totaal 38,5 f t e , w o r d t overgenomen. Dit betekent dat deze medewerkers eerst worden ontslagen cq ontslag nemen en zij vervolgens per 2015 een andere baan accepteren. Hiermee doen zij afstand van hun wachtgeld en huidige arbeidsvoorwaarden.
* Huisvestingsfrictiekosten
3
De frictiekosten huisvesting zijn door BJZ NB in april 2014 ingeschat op 9,2 miljoen C. Door de garanties die de regio's geven voor 2015 en 2016 zijn ook de huisvestingskosten in 2015 en 2016 gedekt. BJZ NB heeft echter drie huurpanden waarvoor de huurcontracten langer doorlopen, die niet zijn op te zeggen of tegen een redelijk bedrag af te kopen. Dit betreft het pand in Den Bosch (huurcontract t o t eind 2020), Tilburg (huurcontract t o t eind 2021) en Roosendaal (huurcontract t o t eind 2022). Door toezegging van de stuurgroep worden de nieuwe GI's eigenaren van de huurcontracten en blijven zij in deze panden gehuisvest. BJZ-NB zal de medewerkers van de vestiging Breda huisvesten in Roosendaal, omdat het contract van het pand in Breda per april 2015 afloopt en zo leegstand in Roosendaal w o r d t voorkomen. T.a.v. het pand in Tilburg geldt een verwacht leegstandpercentage van 40%. Gezocht w o r d t naar onderhuurders. In de berekening van frictiekosten is 0,8 miljoen meegenomen om de eventuele 40% leegstand te compenseren. Doorwerking afspraken beperken frictiekosten Door de afspraken met BJZ-NB zijn er geen frictiekosten die ten laste van de regio's komen. Wel hebben de afspraken de volgende consequenties: »
De vestiging van BJZ NB in Breda w o r d t gesloten. In overleg met BJZ-NB worden werkafspraken gemaakt waarbij de uitvoerend medewerkers van de GI goed bereikbaar zijn bij vindplaatsen van jeugd en ouders in WBO. Daarnaast is voor WBO een loket in Breda uitgangspunt.
»
De GI's nemen de lopende huurcontracten over. Via hun exploitatie begrotingen krijgen de GI's dekking voor hun huurkosten. Vergelijking van de huurkosten die de contracten voor Roosendaal en Tilburg meebrengen, leert dat deze hoger zijn dan marktconforme huur. Dit is in de exploitatiebegrotingen van de GI's verwerkt.
»
De budgettoezegging 2016 moet gelijk zijn aan die van 2015. De efficiency korting van het Rijk kunnen de regio's daarmee niet doorvertalen naar de GIs en zullen op andere onderdelen van het jeugdzorg budget gehaald moeten w o r d e n . Op de begroting van BJZ is in 2015 echter een bezuiniging ingeboekt van ongeveer 10%.
»
Mocht de invoering naar een nieuw verdeelmodel, van historisch zorggebruik naar objectief, wijzigingen in het budget met zich meebrengen, dan betekent dit een risico (of voordeel) voor de regio.
Juridisch Het doel van deze overeenkomst is dat de gemeenten zekerheid hebben over continuïteit van zorg; de dienstverlening door stichting BJZ-NB (in 2015 GI) gaat in 2015 t.b.v. de jeugdige cliënten ook uit deze regio door. Omgekeerd heeft stichting BJZ-NB zekerheid dat de gemeenten uit deze regio die dienstverlening financieren. Er is hier nu gekozen voor een overeenkomst dus t o t dienstverlening (opdracht). Dat lijkt het best aan te sluiten bij: * het karakter van het gelopen voortraject tussen de partijen (voortdurende wisselwerking/onderhandeling (geen formeel programma van eisen of uitvraag), * het stelsel van de Jeugdwet (gemeenten kunnen hulp overlaten aan derden, maar mogen dan geen dienstverlener contracteren tegen de laagste prijs) en * de wens van gemeenten zich nog het minst vastleggen op de verdere toekomst (voorkomen moeizamer eventueel af te bouwen structurele subsidie cfm art. 4:51 AWB). Vanwege het korte tijdsbestek waarin de budgetbrief t o t stand heeft moeten komen is ervoor gekozen de opdracht voor 2015 direct te verlenen aan BJZ-NB om zo tijdig duidelijkheid te geven over de dienstverlening die in 2015 door regio M W B w o r d t ingekocht. Bij voorkeur waren deze afspraken door middel van een offertetraject t o t stand gekomen. De brief kan worden gezien als een beginsel overeenkomst waarmee enkele hoofdlijnen vastliggen, maar die nadien, zeker voor 2016, verder uitgewerkt moet w o r d e n . 4
Financieel Zie paragraaf "Afwegingen". De toekenning BJZ-NB 2015 van C 17.911.370 en de reservering voor de Veilig Thuis West Brabant van C 3.327.603 past binnen de budgetgarantie van C 21.311.043 die op 2 8 / 2 / 1 4 is afgegeven. Verdeling van het toegekende budget 2015 aan BJZ van C 17.911.370 moet tussen de drie regio's nog nader uitgewerkt w o r d e n . In elke regio zal zelf afgesproken worden op basis van welk verdeelmodel deze kosten toegerekend worden aan de verschillende gemeenten. De bijdrage per gemeente zal elke gemeente individueel moeten inpassen binnen de middelen jeugdzorg 2015 die de individuele gemeenten vanuit het Rijk toegekend krijgen. Communicatie Persbericht via stuurgroep woensdag 25-6. Raadsmail n.a.v. persbericht 26-6
Evaluatie In het Regionaal Beleidskader Jeugdstelsel Hart van Brabant zijn afspraken gemaakt over monitoring en evaluatie van het jeugdstelsel. Deze zijn uiteraard ook van toepassing op de werkwijze van de nieuw te vormen onderdelen vanuit het huidige BJZ.
5