Tips en informatie. voor een betere speelplek. Actieboek

Tips en informatie voor een betere speelplek

Actieboek

SpeelruimteActie Help, er is voor onze kinderen geen leuke plek om te spelen. Help, op het trapveldje voor jongeren worden huizen gebouwd. Help, de skatebaan is afgekeurd. Help, onze speeltuinmedewerker wordt wegbezuinigd. Veel mensen bellen en schrijven naar Jantje Beton met noodkreten over de speelruimte in hun buurt. En met vragen wat ze kunnen doen. Of Jantje Beton ze wil helpen. Het liefst zouden we iedereen persoonlijk te hulp schieten. Maar omdat ons hiervoor de menskracht ontbreekt, hebben we dit actiepakket ontwikkeld. Het bevat tips en materialen die u kunt gebruiken bij uw acties voor het behoud of de verbetering van speelruimte. Want Jantje Beton vindt het heel belangrijk dat alle kinderen kunnen spelen. Door kinderen samen te laten spelen, leren ze samenleven! Jantje Beton SpeelruimteActie Speelruimte is van levensbelang voor kinderen en jongeren. Ruimte in Nederland staat onder druk; vele gebruikers strijden om de openbare ruimte. Mensen willen hun auto parkeren, hun hond uitlaten. Maar kinderen willen ook buiten kunnen spelen en jongeren willen elkaar buiten ontmoeten. Globaal gezien zijn er twee redenen om in actie te komen voor speelruimte. Het kan zijn dat er in uw wijk gewoonweg een tekort is aan ruimte om te spelen. De kinderen spelen noodgedwongen binnen, of op het hondenpoepveldje of tussen de auto’s op straat. Het is duidelijk dat uw wijk dringend behoefte heeft aan een speelruimtelobby. Maar het kan ook zijn dat een speelplek in uw buurt dreigt te verdwijnen: de gemeente wil er een parkeerplaats van maken of huizen bouwen, of de buurt klaagt over overlast en wil dat de speelplek verdwijnt. Ook dat vraagt om actie. Voor u daarmee begint is het wel handig om te controleren of de berichten kloppen. U kunt dat navragen bij de gemeente (bijvoorbeeld de wijkcoördinator), gemeenteraadsleden of het opbouwwerk. Gaat het om een serieuze bedreiging? Kom dan in actie!

2

Voor het in actie komen voor speelruimte biedt dit actieboek praktische tips. Omdat iedere gemeente, iedere wijk, iedere speelplek en iedere groep bewoners uniek is, zullen niet alle adviezen aansluiten bij uw situatie. Dus: blader door dit actieboek en pluk de tips die u kunt gebruiken. Heeft u extra actieposters nodig? Deze kunt u bij ons per e-mail bestellen. Wij wensen u véél succes!

Inhoud stap één

Medestanders gezocht.....................4

stap twee

Werkgroep vormen ..........................6

stap drie

Samenwerken met kinderen.............8

stap vier

Op onderzoek................................10

stap vijf

Wij zijn met velen ..........................12

stap zes

Lobby bij de gemeente ...................14

stap zeven Pers inschakelen ...........................16 stap acht

Actie voeren ..................................18

stap negen Tips voor de organisatie ................20 stap tien

Vier uw successen, deel de smart...22

Medestanders gezocht Het eerste wat u te doen staat, is medestanders zoeken. Samen met anderen staat u sterker, houdt u het langer vol en legt u meer gewicht in de schaal bij de gemeente en andere partijen waar u mee te maken krijgt. Er zijn verschillende manieren om medestanders te vinden. Het werkt het beste als u verschillende wegen tegelijk bewandelt. Ga praten met ouders en buurtbewoners die u kent. Herkennen zij het probleem? Zijn ze bereid om samen met u actie te ondernemen? Leg contact met mensen die beroepshalve veel contacten hebben in de buurt: de opbouwwerker, de coördinator van het wijkcentrum, de wijkagent of de directeur van de basisschool. Vraag aan hen tips (en hulp) om medestanders te vinden. Schijf een korte oproep om in actie te komen (zie voorbeeld). Geef of stuur die aan alle mensen waarvan u verwacht dat ze u steunen. Deel de oproep uit aan (ouders van) kinderen die op de betreffende speelplek spelen en aan wachtende ouders bij de naburige basisschool. U kunt uw oproep ook breder verspreiden. Maak gebruik van de posters uit het pakket en hang deze op het prikbord van de supermarkt, de bibliotheek, het wijkcentrum en de kinderopvang. U kunt uw oproep ook huis aan huis verspreiden in de buurt of stuur uw oproep naar de redactie van de schoolkrant, het wijkblad en het lokale weekblad. Als u onvoldoende reacties krijgt, kunt u mensen persoonlijk aanspreken. U kunt ook de pers bellen met de vraag of zij aandacht willen besteden aan de zaak (zie ook stap zeven).

voorbeeld HELP! Ons trapveldje verdwijnt

Op het veldje aan de Bisonlaan spelen elke dag tientallen kinderen. Nu is de gemeente van plan om op deze plek huizen te bouwen. Dat kan natuurlijk niet zomaar. Want waar moeten onze kinderen dan spelen? Als we snel in actie komen, kunnen we de plannen misschien nog tegenhouden of er in ieder geval voor zorgen dat er andere speelruimte komt. Wie doet mee? Neem contact op met Ewout Pietersen, tel. 123 4567 of [email protected].

De patsboemstrategie

4

Soms is een zaak zo urgent dat er geen tijd is om eerst rustig een werkgroep te vormen. In dat geval kunt u de bal soms aan het rollen krijgen door meteen naar de lokale pers te stappen. Doe uw verhaal in geuren en kleuren en vraag of men er in de krant, op de radio of op de tv aandacht aan wil schenken. Als uw verhaal aanslaat, kan van het een het ander komen: onderzoek door de journalist, een vlammend stuk in de krant, één gemeenteraadslid dat alarm slaat, buurtbewoners die wakker worden. De vraag is wel hoe u vervolgens verder gaat. Toch een werkgroep vormen misschien?

Stap één

! U heeft vaak meer medestanders dan u in eerste instantie verwacht. Naast ouders en buurtgenoten kunt u denken aan het buurthuis, het jeugdwerk, het opbouwwerk, de wijkpolitie, scholen, sportclubs, het wijkcomité en de kinderopvang. Betrek hen van begin af aan bij uw actie.

5

Werkgroep vormen Als u genoeg mensen weet die geïnteresseerd zijn, kunt u hen uitnodigen voor overleg. Waar gaat het om? Vertel waar u zich zorgen over maakt en vraag wat de ervaringen en ideeën zijn van de anderen. Maak een eerste globale beschrijving van uw belangrijkste punt van zorg (“Er is onvoldoende speelgelegenheid in onze buurt” of “Het trapveldje wordt volgebouwd en er komt geen nieuw veldje voor in de plaats”). Later (zie stap vier) kunt u deze tekst verder aanscherpen. Kennismaken Vraag wie van de aanwezigen zich actief willen gaan inzetten en samen een werkgroep willen vormen. Neem even de tijd om met elkaar kennis te maken. Vraag waar iedereen goed in is en wat men wil en kan doen voor de actie: brieven en persberichten schrijven, netwerken, gemeentelijke stukken lezen, technische of artistieke tekeningen maken, brieven rondbrengen. Taken verdelen Maak afspraken over praktische zaken. Dat past misschien niet helemaal bij uw strijdvaardige stemming, maar het is toch echt erg handig om vooraf een paar dingen te regelen en taken te verdelen. Laat iedereen doen waar hij/zij goed in is en dring mensen geen taken op die ze niet zien zitten. Overleg hoe u eventueel nog extra mensen kunt vinden voor bepaalde taken. Zaken waar u afspraken over kunt maken, zijn onder andere: Hoe vaak, waar en hoe laat komt de werkgroep bij elkaar? Wie zit de vergaderingen voor? Wie maakt elke keer een kort verslag en stuurt het rond? Wie treedt naar buiten toe op als contactpersoon en woordvoerder? Wat wordt het contactadres, telefoonnummer en e-mailadres van de werkgroep? Wie maakt adreslijsten van de leden van de werkgroep en van belangrijke personen en instanties? Wie gaat de administratie bijhouden? Als u vanaf het begin de papierwinkel goed op orde heeft, kunt u later precies terugvinden wie wat wanneer heeft gevraagd of toegezegd. Denk aan een map met uitgaande en inkomende post, een map met notulen en een map met krantenberichten en andere interessante documentatie. Hoe zit het met de financiën en wie gaat die bijhouden? Maak hierover heldere afspraken, zodat er later geen onenigheid over ontstaat. Waarvoor is geld nodig? Doet iedereen voorlopig een duit in het zakje? Is er een subsidiepotje bij het wijkcentrum? Kunt u wellicht gebruik maken van (kopieer)faciliteiten van een instelling in de buurt?

6

Naam Kies een naam voor uw werkgroep. Hiermee geeft u uw groep naar buiten toe een eigen gezicht. Als er een tekenaar in de groep zit, is het ook leuk om een eigen logo te ontwerpen. U kunt ook het speciale actielogo van Jantje Beton gebruiken, dat op de bijgevoegde cd-rom en op internet staat. Het gebruik van dit logo is vrij. Wel verwachten we dat u ons via e-mail of post op de hoogte houdt van uw acties. Verslag Maak een verslag van de bijeenkomst met daarin alle afspraken, plus een adreslijst van de werkgroep (met e-mailadressen). Zorg dat iedereen een en ander snel in zijn/ haar bezit heeft. Maak eventueel een aparte actiepagina op internet. Hierop kunt u snel nieuwtjes doorgeven aan belangstellende buurtbewoners.

Stap twee

Neem even de tijd om met elkaar kennis te maken.

7

Samenwerken met kinderen Natuurlijk moet u ook de kinderen betrekken bij uw activiteiten. Het gaat tenslotte om hun speelgelegenheid. Ga in ieder geval praten met de kinderen waar het om gaat. Spelen ze graag op de plek in kwestie? Wat vinden ze van de plannen van de gemeente? Willen ze ook actie voeren? Denk goed na hoe u de kinderen wel en niet kunt betrekken bij uw acties. Uitgangspunt moet daarbij zijn dat de kinderen alleen meedoen aan acties die ze begrijpen en zelf helpen voorbereiden. Gun de kinderen de ruimte om hun eigen stem te laten horen. Gebruik ze dus niet als leuk ‘uithangbord’ voor uw eigen actie. Benader - als die er is - de kinder- of jongerenwerker en vraag of die de kinderen wil begeleiden. Als het om een sport- of ontmoetingsplek voor jongeren gaat, ligt het voor de hand dat de jongeren zelf - samen met het jongerenwerk - het voortouw nemen in acties. Ondersteuning van volwassen buurtbewoners is wel erg prettig, al was het maar om duidelijk te maken dat niet alle volwassenen ‘tegen’ jongeren zijn.

8

“Betrek kinderen op een juiste manier bij uw actie.”

Stap drie

! Maak gebruik van de ervaringen van anderen als u met kinderen gaat samenwerken.

9

10

Op onderzoek Voor u als werkgroep naar buiten treedt, is het verstandig om enig onderzoek te doen. Zo komt u straks goed beslagen ten ijs als u met de gemeente of anderen in gesprek gaat. Wat u precies onderzoekt, hangt natuurlijk af van het speelprobleem dat u onder handen heeft. Een paar ideeën: De plannen van de gemeente De gemeente is verantwoordelijk voor alle openbare speelruimte. In de meeste gevallen zult u dus te maken hebben met plannen die de gemeente heeft met de speelruimte in uw buurt (of juist met het ontbreken van plannen). Het ligt voor de hand om uw onderzoek bij de gemeente te starten. In bijlage één vindt u een korte introductie op de hoofdrolspelers in de gemeente. Geen idee waar u moet beginnen? Roep dan de hulp in van het opbouwwerk of van gemeenteraadsleden. Zij kennen de weg in het gemeentehuis, weten wie u waarvoor moet hebben en wanneer uw zaak aan de orde komt. Dingen die u kunt onderzoeken zijn bijvoorbeeld: Wie zijn verantwoordelijk voor het speelruimtebeleid? Vaak zijn er verschillende gemeentelijke afdelingen en dus ook wethouders bij betrokken. Bijvoorbeeld ‘jeugdbeleid’, ‘stadsontwikkeling’ en ‘groen’. Welke wethouders hebben deze zaken in hun portefeuille en wie is eindverantwoordelijk voor uw speelplek? Welke raadsleden zijn hierin gespecialiseerd? En hoe heten de verantwoordelijke ambtenaren? De gemeentegids kan u al een eind op weg helpen. En anders kunt u informatie vragen bij het opbouwwerk, de afdeling voorlichting van de gemeente of via internetsites. Wat zijn precies de plannen van de gemeente met de speelruimte waar het u om gaat? Zijn er al concrete voorstellen of zijn het alleen nog globale ideeën? Op welke termijn wil de gemeente haar plannen realiseren? Is er een inspraakprocedure gepland of is die al geweest? Bestaat de mogelijkheid om bezwaarschriften in te dienen? Is al bekend wanneer de plannen worden besproken in de gemeenteraad (scommissie)? U kunt dit navragen bij de afdeling voorlichting van de gemeente. Welke argumenten gebruikt de gemeente voor haar plannen? Gaat het om geld? Zijn er andere plannen voor het gebied? Zijn er klachten uit de buurt? Zijn de speeltoestellen verouderd of vernield? Vindt de gemeente de speelplek overbodig? Zijn er wensen van andere groepen om deze plek anders in te richten? Het is belangrijk dat u deze argumenten opspoort. Zij vormen het vertrekpunt voor uw verdere strategie. Als er een beleidsnota is, staan daarin de argumenten op een rij. In bijlage twee hebben we alvast een aantal veel gebruikte argumenten verzameld, met tips voor uw weerwoord. Wie hebben er belang bij dat het plan wordt uitgevoerd? En wat zijn die belangen dan? Denk bijvoorbeeld aan de gemeente die geld wil verdienen met de verkoop van grond, de woningbouwcorporatie of de projectontwikkelaar die woningen wil bouwen, bewoners die niet houden van spelende kinderen en autobezitters die graag voor de deur parkeren. Gegevens over de speelruimte in de buurt Het is erg nuttig om zelf wat gegevens te verzamelen over de samenstelling van de bevolking in uw wijk en het gebruik van de speelplek(ken) in kwestie. Wat voor u zinnige informatie is, hangt natuurlijk af van uw situatie en de plannen en argumenten van de gemeente. Hiernaast vindt u een paar voorbeelden.

Stap vier Hoeveel kinderen wonen er in uw buurt of wijk? Gegevens hierover kunt u opvragen bij de gemeente, al kan het enige moeite kosten om ze los te krijgen. Maak zo mogelijk een onderverdeling in leeftijdsgroepen. Welke speelplekken zijn er beschikbaar in de wijk? Hoe groot zijn die plekken? Voor welke leeftijden zijn ze bedoeld? Zijn ze ook veilig bereikbaar voor kinderen? Hoe intensief wordt de speelplek gebruikt? U kunt op verschillende dagen tellingen houden en foto’s maken. Wat zijn de ervaringen van jeugdige en volwassen buurtbewoners met de speelruimte in de buurt? U kunt hierover informele gesprekken houden met kinderen en hun ouders. Maar u kunt er ook een echte enquête van maken, die u later kunt gebruiken bij uw lobbyactiviteiten (zie stap vijf). Zijn er misschien plekken in de buurt die - met een paar eenvoudige ingrepen geschikt te maken zijn als speelplek? Denk bijvoorbeeld aan schoolpleinen, plantsoenen met stekelstruiken of pleinen bij kerken. Spelen er in andere wijken wellicht vergelijkbare problemen? En zijn daar ook bewoners die in actie komen? Zoek dan contact en houd elkaar op de hoogte van uw ontdekkingen en actieplannen. Werk zo mogelijk samen. Gegevens over spelen Tenslotte kan het handig zijn als u over wat algemene informatie en argumentatie beschikt over spelen en speelruimte. Denk bijvoorbeeld aan: Waarom is buiten spelen zo belangrijk voor kinderen? Meer hierover leest u in bijlage drie. Hoe zit het met de wet- en regelgeving op het gebied van speeltoestellen? Meer informatie kunt u vinden op: www.keurmerk.nl/Accommodatie/Speeltuin/Attractiebesluit.html Zijn er subsidiepotjes voor speelgelegenheid? U kunt informeren bij de gemeente, de woningbouwcorporatie of het wijkbeheer. Ook bij Jantje Beton kunt u terecht voor informatie. Nogmaals: wat is uw punt? Nu u beter weet hoe de zaak in elkaar zit, kunt u wat exacter omschrijven wat uw probleem is en wat de oorzaak ervan is. Bijvoorbeeld: “Er wonen in de Bloemenwijk ruim 200 kinderen tussen de 8 en de 12 jaar, maar de speelplekken in de wijk zijn alleen geschikt voor peuters en kleuters. De oudere kinderen spelen er toch, waardoor de jongste kinderen nergens terecht kunnen en de speeltoestellen kapot gaan. Zowel de jongere als de oudere kinderen moeten een eigen plek krijgen.” Spreek met elkaar af wat het doel is van uw actie. Bijvoorbeeld: “Er moet in onze wijk voldoende en gevarieerde speelruimte komen voor kinderen boven de 8 jaar. Die speelruimte moet voor deze kinderen zelfstandig bereikbaar zijn.” U kunt ook alvast een aantal concrete manieren bedenken waarop dat doel kan worden bereikt (“De speelplek in het Berkenplantsoen moet worden omgebouwd”). Maar klamp u niet aan die ene oplossing vast en blijf open staan voor andere suggesties die in de loop van de actie naar voren komen (“Het schoolplein van de Driemaster kan worden opengesteld voor alle kinderen”). Bedenk een pakkende actieslogan, plus een korte en krachtige verklaring waarmee u verder naar buiten kunt treden.

11

12

Wij zijn met velen U kunt uw positie bij de gemeente aanzienlijk versterken als u kunt laten zien dat veel buurtbewoners het met u eens zijn. Tegelijkertijd versterkt u hiermee uw contact met de buurt. U kunt op verschillende manieren te werk gaan. Handtekeningen Verzamel zoveel mogelijk handtekeningen van buurtbewoners onder uw verklaring. Zorg dat op iedere pagina staat waarvoor men tekent. Let er op dat de naam en het adres van iedere ondertekenaar duidelijk leesbaar is. Uw handtekeningenlijst is anders voor veel gemeenten niets waard! Huis aan huis langs de deuren gaan, is de beste manier om aan zoveel mogelijk handtekeningen te komen. Bundel de handtekeningenlijsten in een mapje en overhandig ze op een geschikt moment aan de wethouder. Voorbeeld Wij willen voetballen!

In de omgeving van Anna’s Hoeve wonen veel jongeren die graag op straat voetballen. Dit is niet veilig voor hen en onplezierig voor de buurtbewoners en de geparkeerde auto’s. Samen met de jongeren gaan we de gemeente er van overtuigen dat er in deze buurt een poepvrij voetbal- en speelterreintje moet komen. Door hieronder uw handtekening te zetten, geeft u aan dit initiatief te steunen. Voor vragen en/of opmerkingen kunt u terecht bij Erik Jansen, tel. 123 45 67. Naam:

Adres:

Handtekening:

Enquête Houd een enquête onder volwassen en jeugdige bewoners en vraag naar hun mening over de speelgelegenheid in de buurt en de plannen van de gemeente. U kunt dit bijvoorbeeld doen vanuit een stand op de speelplek, in een buurtwinkel of bij een school. U kunt gesprekken houden aan de hand van een lijstje met drie of vier vragen. Zo legt u de uitkomsten meteen vast en kunt u ze later gebruiken in uw contacten met de gemeente. Voorbeeld

Hoe vaak speel je hier per week? Wat doe je dan? Vind je dit een fijne speelplek? Waarom wel/niet? Als deze plek er niet zou zijn, waar zou je dan spelen?

Comité van aanbeveling Stel een comité van aanbeveling samen. Daarin zitten mensen die vanuit hun deskundigheid of functie extra gewicht in de schaal kunnen leggen. Denk bijvoorbeeld aan beroemde buurtgenoten, de voorzitter van de bewonerscommissie, de directeur van de basisschool, de voorzitter van de ouderraad, de kinder- of jongerenwerker, een bevriende pedagoog of psycholoog. Vraag ook of Jantje Beton uw actie wil ondersteunen. Vraag of de leden van het Comité een gezamenlijke steunbetuiging willen sturen naar de gemeente. Mogelijk kunt u ook op andere momenten een beroep doen op de deskundigheid of het gezag van een of meer leden van het comité.

Stap vijf

! Doe niet alles via brieven, maar leg ook persoonlijk contact en ga in gesprek. Dat geldt voor het contact met uw buurtgenoten, met raadsleden en met de wethouder.

13

14

Lobby bij de gemeente Na alle voorbereidingen is het hoog tijd om in actie te komen. Dat kunt u op allerlei manieren doen. Kies een aanpak die bij u past en waarvan u denkt dat die effectief is. De meest gangbare strategie is om te beginnen met lobbyen bij de gemeente en pas later - als dat niet het gewenste effect heeft - de pers in te schakelen (zie stap zeven) en actie te gaan voeren (zie stap acht). Maar er zijn natuurlijk situaties denkbaar waarin het beter is om meteen te beginnen met een spectaculaire actie. Aangenomen dat u de weg der geleidelijkheid bewandelt, begint u met een rondje lobbyen. Ambtenaren Ambtenaren werken plannen uit in opdracht van de wethouder. Zij nemen zelf dus geen beslissingen, maar zijn vaak wel deskundig en geven adviezen aan de wethouder en de gemeenteraad. Het is daarom de moeite waard om uw lobby te beginnen met contact op te nemen met de ambtenaar die het meest te maken heeft met uw speelplek. Stel uw werkgroep voor en vertel wat uw zorgen zijn. Een ambtenaar zal vaak een wat afwachtende houding aannemen en geen toezeggingen doen. Maar hij/zij kan als adviseur van de wethouder wel degelijk invloed uitoefenen. Als u bij de ambtenaar helemaal geen gehoor krijgt, stap dan naar diens chef. Wethouder Wethouders vormen samen met de burgemeester het dagelijks bestuur van de gemeente. Zij zetten de beleidslijnen uit en nemen beslissingen. Schrijf een brief aan de betrokken wethouder(s) en licht daarin uw zorgen en standpunt toe. Onderbouw uw verhaal zo goed mogelijk met gegevens en argumenten die u heeft verzameld (zie stap vier). Nodig - als dat relevant is - de wethouder(s) uit om de zaak persoonlijk in ogenschouw te komen nemen. In bijlage vier vindt u een voorbeeld van zo’n brief. Het kan soms erg lang duren voordat u antwoord krijgt op uw brief. Zorg dus dat u de druk op de ketel houdt. Probeer daarbij het evenwicht te bewaren tussen geduld en ‘gedram’. U kunt contact opnemen met de ambtenaar die uw brief behandelt en vragen naar de wijze waarop deze wordt afgehandeld. U kunt ook naar het spreekuur van de wethouder gaan en uw zaak persoonlijk toelichten. Als de wethouder op bezoek komt, laat hem/haar dan zien wat het probleem is, zorg dat er volwassenen (en kinderen) zijn die de zaak kunnen toelichten en overhandig de verzamelde handtekeningen aan de wethouder. Sluit het bezoek af op een rustige plek, waar u de zaken nog eens op een rij zet en afspraken maakt voor een vervolg. Maak direct na afloop een verslag van het gesprek en stuur dit naar de wethouder toe.

!

Als u een ambtenaar belt om een afspraak te maken, zal deze meteen willen weten waar het om gaat. U kunt aanbieden om per email een korte samenvatting van uw probleem te sturen. Zo kan de betreffende ambtenaar even bekijken of u bij hem/haar wel aan het juiste adres bent, of dat u beter met een collega kunt afspreken.

Stap zes Gemeenteraad De gemeenteraad is het hoogste bestuursorgaan van de gemeente. De raad controleert of het college het beleid naar behoren uitvoert, maar kan daarnaast ook zelf onderwerpen aankaarten. Gemeenteraadsleden horen graag wat er leeft onder de bevolking en kunnen u waardevolle steun geven. Ze weten precies de weg in het gemeentehuis, weten wie waarover gaat en wanneer bepaalde zaken worden besloten. Probeer te voorkomen dat uw zaak het stokpaardje wordt van één partij. Benader dus altijd alle partijen. Schrijf een brief aan alle partijen in de gemeenteraad, dus ook naar de partijen waarvan u geen steun verwacht. Leg uit wat uw probleem is en vraag wat het standpunt is van de partij en of men uw actie wil ondersteunen. Als u na een week of drie nog geen reactie hebt gehad, pak dan de telefoon. Alle raadsleden staan in de gemeentegids en op internet. U kunt ook eerst de fractiemedewerker bellen en vragen welk raadslid dit onderwerp in portefeuille heeft. Nodig geïnteresseerde gemeenteraadsleden uit voor een werkbezoek aan de speelplek waar het om gaat. Raadsleden zijn hiervoor meestal wel te porren. Raadsleden kunnen een vastgelopen zaak soms in beweging krijgen door vragen te stellen in de raadscommissie of de gemeenteraad. U kunt ook zelf spreektijd aanvragen bij de raadscommissie die (mede)verantwoordelijk is voor uw speelplek.

“Licht uw plan persoonlijk toe bij de gemeente.”

!

15

Nodig gemeentelijke gasten als het even kan uit op een moment dat het speelspitsuur is op uw speelplek.

16

Pers inschakelen De pers kan een machtige bondgenoot zijn. Een journalist die zich vastbijt in uw zaak kan veel in beweging krijgen. Maar let op: publiciteit werkt niet altijd in uw voordeel. Journalisten zullen ook altijd de andere partijen raadplegen en soms andere conclusies trekken dan u. Ook kan het gebeuren dat uw woorden net een beetje anders in de krant komen dan u bedoelt. Of de buurt reageert verontwaardigd op uw spontane plannen. Of de gemeente denkt ‘wat een drammers’. Bedenk dus goed op welk moment u de pers wilt inschakelen en wat u er mee wilt bereiken. Wanneer en waarom? U kunt de pers op verschillende momenten en met verschillende doelen benaderen. Medestanders werven Helemaal aan het begin van uw actie kunt u de pers inschakelen om medestanders te vinden (zie stap één). U kunt de pers bellen en uw verhaal doen of een persbericht sturen met een algemene oproep aan buurtbewoners en anderen om in actie te komen. Werkgroep presenteren Als werkgroep kunt u via de pers naar buiten treden. Uw persbericht gaat dan in op de speelproblemen die er zijn en de manier waarop u die als werkgroep wilt gaan aanpakken. Mogelijk komt er een journalist langs voor een interview. Actie aankondigen Als u wilt dat er pers aanwezig is bij een actie, kunt u een uitnodiging sturen, met gegevens over het wie, wat, waarom, wanneer en waar. Geef duidelijk aan of de uitnodiging alleen bedoeld is voor de pers, of dat u het bericht ook graag vooraf gepubliceerd wilt hebben. In dat geval wordt het een uitnodiging aan alle bewoners om te komen. Druk uitoefenen Als uw contacten met de gemeente vastlopen, kunt u proberen om de zaak via de pers weer in beweging te krijgen. In dat geval moet u ‘nieuws maken’, bijvoorbeeld door het organiseren van een opvallende actie (zie stap acht). Een goede timing is hierbij van belang. Als de gemeente net serieus aan uw zaak werkt, kunnen zo’n actie en een stuk in de krant ook averechts werken. Algemene tips Contactpersoon Investeer in het leggen van contacten met journalisten van de krant en de lokale omroep. Probeer uit te zoeken welke journalist het meest geïnteresseerd is in uw zaak en adresseer het persbericht dan ter attentie van deze persoon. Persbericht Zorg dat uw persberichten goed geschreven zijn, overzichtelijk en verzorgd. Zeker voor huis-aan-huisbladen geldt: ze moeten zó in de krant kunnen. In bijlage vijf staat een voorbeeldpersbericht. Lever uw persbericht op tijd in. U kunt de tekst persoonlijk bij de redactie langs brengen en eventueel ook nog per fax en e-mail sturen. Bel er een dag later nog even achteraan om te vragen of uw persbericht in goede orde is ontvangen.

Stap zeven Interview Oefen vooraf even op de meest voor de hand liggende vragen: “Waarom houdt u deze actie? Wat denkt u hiermee te bereiken? Hoeveel bewoners steunen uw actie? Wat vindt u dat er moet gebeuren? Wat gaat u na deze actie doen? Wat vindt u van het standpunt van de gemeente?” Blijf in uw contacten met de pers vriendelijk en correct. Speel nooit op de persoon van de wethouder of andere functionarissen waarmee u het oneens bent. Laat u niet op de kast jagen door suggestieve vragen van journalisten (“Denkt u nou echt dat dit helpt?”), maar blijf rustig bij uw eigen verhaal.

Blijf in uw contacten met de pers vriendelijk en correct.

17

18

Actie voeren Naast lobby en overleg is er natuurlijk nog een manier om aandacht te vragen voor uw zaak: vrolijke acties, waarin u op een speelse manier duidelijk maakt waar het u om gaat. Dergelijke acties zijn arbeidsintensief en het effect ervan is tijdelijk. Overleg dus goed met elkaar op welk moment het zinvol is om dit middel in te zetten. Bijvoorbeeld als de gemeente na herhaaldelijk aandringen niets van zich laat horen, of om de dialoog met de gemeente nieuw leven in te blazen. Zorg dat uw actie past bij het probleem dat u onder de aandacht wilt brengen. Zo is een ‘speelmeteractie’ een goed middel als speelruimte moet concurreren met parkeerplaatsen, terwijl het uitroepen van een ‘speelreservaat’ zeer geschikt is in de strijd tegen huizenbouw. Daarnaast moet de actie ook doeltreffend zijn. Als u de dialoog met de gemeente weer op gang wilt krijgen, heeft u niets aan een actie waarmee u iedereen op de kast jaagt. U kunt dan het beste een uitnodigende en ontwapenende actie verzinnen, die geen politicus onberoerd laat. Voor de aankleding kunt u gebruik maken van de posters uit het pakket en deze voorzien van een pakkende tekst. Voorbeelden van acties Het verzinnen van een leuke en doeltreffende actie zal u niet veel moeite kosten. Hieronder vindt u alvast een paar ideeën. Speelreservaat Roep een bedreigde speelplek uit tot Beschermd Speelreservaat en verzin daaromheen allerlei toepasselijke activiteiten. Hang posters en/of een spandoek op van de Vereniging tot Behoud van Bedreigde Speelplekjes, zet bij de entree een bord ‘verboden voor huizenbouwers’, laat de ingang bewaken door een Parkwachter in uniform en open een bezoekerscentrum van waaruit safari’s worden georganiseerd. Vraag of de wethouder een bezoek wil brengen aan het reservaat. Misschien kunt u hem/haar dan meteen benoemen tot erelid van de Vereniging. Waar speelde de wethouder zelf? Bouw een tijdmachine, nodig de wethouder, gemeenteraadsleden en ambtenaren uit en tover alle volwassenen terug naar hun kindertijd. Vertel zelf iets over uw vroegere speelavonturen en vraag daarna aan de gemeentelijke gasten waar zij zijn opgegroeid en wat hun favoriete speelplekken en spelletjes waren. Wedden dat dit glimmende ogen en warme verhalen oplevert? Natuurlijk komt tenslotte de hamvraag: ‘En hoe zorgen we er nou voor dat onze kinderen ook zo fijn kunnen spelen?’ Rondleiding Vraag of de kinderen uit de buurt een speelrondleiding willen verzorgen voor de wethouder en/of gemeenteraadsleden. Zorg dat de kinderen zich goed voorbereiden en geef ze de ruimte om hun eigen verhaal te vertellen (en dus niet dat van u). Vraag hiervoor eventueel ondersteuning van het kinder- en jongerenwerk.

Stap acht Gemeentehuis als speelplek Richt voor één middag een speelplek in op de stoep of in de hal van het gemeentehuis onder het motto: ‘We moeten toch ergens spelen?’. Zorg voor meeneem-straatspelletjes als stoepkrijten, hinkelen, voetballen, knikkeren en huttenbouwen (van dozen). Een paar klapstoelen en jerrycans limonade erbij en uw speelplek is helemaal àf. Zorg ervoor dat u uw tijdelijke speelplek na afloop weer opgeruimd achterlaat. Overleg van tevoren met sympathiserende raadsleden hoever u kunt gaan met deze actie. De speelmeters Kraak op een rustige plek een aantal autoparkeervakken, betaal parkeer/speelgeld, zet ze af met dranghekken of rood-wit lint, hang posters en/of een spandoek op waaruit blijkt wat er aan de hand is en verklaar de ‘speeltuin’ voor geopend. Licht de politie en parkeerwacht in over uw plannen. Zorg dat er voldoende volwassenen bij zijn om ongelukken te voorkomen en boze automobilisten te kalmeren.

“Waar speelde de wethouder zelf?”

19

20

Tips voor de organisatie Coördinatie Spreek af wie de actie gaat coördineren. In de voorbereiding heeft deze persoon als taak te zorgen dat iedereen doet wat hij/zij heeft toegezegd. Tijdens de uitvoering van de actie heeft de coördinator de eindverantwoordelijkheid. Als de zaken anders lopen dan gepland, neemt hij/zij de beslissingen. Zorg dat de coördinator tijdens de actie geen praktische taken heeft. Kinderen Bedenk op welke wijze u kinderen en jongeren wilt betrekken bij de actie. Zijn ze gewoon aanwezig om te spelen, of wilt u ze ook een actieve rol geven? In dat laatste geval moet u hen tijdig bij de voorbereidingen betrekken en ze de ruimte geven om hun eigen stem te laten horen. Roep eventueel de hulp in van een kinder- of jongerenwerker. Draaiboek Maak een draaiboek, zowel voor de voorbereiding als voor de actie zelf. In een draaiboek staat precies wat er gedaan moet worden, wanneer dat moet gebeuren en wie dat zal doen. Een voorbeeld vindt u in bijlage zes. Geld Maak een begroting en ga bijtijds op zoek naar geld. Spreek af wie de inkomsten en uitgaven bewaakt. Overigens kunt u met wat creativiteit de kosten zeer beperkt houden. Hoog bezoek Als u heel graag wilt dat de wethouder aanwezig is bij uw actie, overleg dan ruim van tevoren met diens secretariaat en stem de planning van uw actie zo nodig af op de agenda van de wethouder. Politie Als u acties gaat houden op de openbare weg, is het verstandig om van tevoren ruggespraak te houden met de (wijk)politie. Pers Nodig de pers uit. Aandacht in de krant en op de lokale omroep kan het effect van uw actie enorm vergroten. Tips voor het benaderen van de pers vindt u in stap zeven. Publiek Als u wilt dat passerend publiek begrijpt wat er aan de hand is, hang dan de posters uit het pakket op en voorzie deze van een pakkende tekst, maak een spandoek of een bord en deel eventueel folders uit. Ook kunt u vragen of het publiek uw actie wil ondersteunen, bijvoorbeeld door het ondertekenen van een petitie.

Stap negen

21

22

Vier uw successen, deel de smart Acties om speelruimte veilig te stellen kunnen lang duren en gaan vaak gepaard met ups en downs. Het is een hele kunst om vol te houden en gemotiveerd te blijven. U kunt uzelf en anderen daarbij helpen door uw succes(jes) te vieren en de smart te delen als het tegenzit. Zorg eens voor een kleine attentie, trakteer op iets lekkers of stuur een kaartje met nieuwjaar. Zo maakt u van uw werkgroep een club waar mensen graag bijhoren, in voor- en tegenspoed. Ook mensen buiten uw groep stellen prijs op waardering. Een bedankje voor een behulpzame ambtenaar, een kaartje voor de opbouwwerker, een bedankbrief voor de wethouder en de gemeenteraad: het maakt alles zoveel prettiger en u effent de weg voor de burgers die na u komen.

“Vier uw successen samen!”

Inhoud Stap tien

! Kijk voor meer informatie in de bijlagen en op www.jantjebeton.nl

23

Meer info kijk op www.jantjebeton.nl

Co lo f o n Uitgave Jantje Beton Postbus 85233 3508 AE Utrecht t (030) 244 70 00 f (030) 244 48 57 e [email protected] i www.jantjebeton.nl Tekst Marian Schouten Redactie Froukje Hajer Machteld van Rees Anne-Marie Slager Foto’s Jantje Beton Hester Doove Ontwerp SAZZA Vormgeving Rudy Horsten

Actie!