Time-outproject secundaire scholen Sint-Ferdinand OV3 OV4: DE TANDEM

Secundaire Scholen Sint-Ferdinand – O V 3 – O V 4 St. Ferdinandstraat 1

3560 LUMMEN

(013)53 06 30

(013)53 06 29

e-mail : [email protected]

Time-outproject secundaire scholen Sint-Ferdinand OV3 – OV4: DE TANDEM

Thiewinkelstraat 42, 3560 Lummen (Thiewinkel) Info:0486/17 89 78 Departementshoofd de tandem: Kelly Van Ouytsel [email protected]

Inhoudstafel INLEIDING .............................................................................................................................. 3 WAAROM EEN TIME-OUT PROJECT?............................................................................ 5 VISIE ACHTER HET PROJECT.......................................................................................... 6 DE TANDEM............................................................................................................................ 7 ALGEMENE SCHETS VAN HET TIME-OUT PROJECT ............................................... 8 DOELEN VAN HET TIME-OUT PROJECT ..................................................................................... 8 DOELGROEP VAN HET PROJECT ................................................................................................ 8 SITUERING VAN HET PROJECT (WANNEER, WAAR, HOE?) ......................................................... 9 VOORWAARDEN OM ALS LEERLING TOEGELATEN TE WORDEN TOT HET PROJECT .................. 10 Voorwaarden op niveau van de school ........................................................................... 10 Voorwaarden op niveau van het begeleidende CLB ........................................................ 11 LANGE TIME-OUT IN DE TANDEM ........................................................................................... 11 De aanmelding ................................................................................................................. 11 De intake .......................................................................................................................... 12 De time-out....................................................................................................................... 13 De nazorgfase................................................................................................................... 19 KORTE TIME-OUT IN DE TANDEM ........................................................................................... 20 De aanmelding ................................................................................................................. 20 De intake ......................................................................................................................... 20 De time-out....................................................................................................................... 21 De nazorgfase................................................................................................................... 21 SAMENGEVAT........................................................................................................................ 21 Bijlage 1: aanmeldingsfiche lange time-out................................................................. 23 Bijlage 2: intakebundel lange time-out ........................................................................ 26 Bijlage 3: samenwerkingsovereenkomst tussen de tandem enerzijds en de moederschool anderzijds .............................................................................................. 34 Bijlage 4: samenwerkingsovereenkomst tussen de tandem enerzijds en het begeleidende CLB anderzijds....................................................................................... 35 Bijlage 5: samenwerkingsovereenkomst tussen de leerling enerzijds en de tandem anderzijds ..................................................................................................................... 38 Bijlage 6: het handelingsplan ....................................................................................... 39 Bijlage 7: principes creatieve vaardigheden in de tandem........................................... 41 Bijlage 8: visietekst middelen binnen de tandem......................................................... 42 Bijlage 9: Reglement de tandem .................................................................................. 53 Bijlage 10: aanmeldingsfiche en intakeformulier korte time-out................................. 69 BIBLIOGRAFIE .................................................................................................................... 72

2

Inleiding Vanuit de secundaire scholen Sint-Ferdinand OV3 – OV4 te Lummen wil men een initiatief nemen voor jongeren die zeer moeilijk te begeleiden zijn binnen het secundair onderwijs. Het gaat om leerlingen die voortdurend de regels en afspraken binnen de school schenden en zo in een tuchtprocedure terecht komen die uiteindelijk leidt tot definitieve schorsing uit de school. Het kan ook gaan om leerlingen met een internaliserende problematiek, die het tijdelijk moeilijk hebben op school. Leerlingen die momenteel in het gewoon secundair onderwijs zitten, komen via hun problematiek vaak in het buitengewoon secundair onderwijs terecht terwijl ze cognitief bekeken misschien toch eerder in het gewoon onderwijs thuishoren. Voor leerlingen die in het buitengewoon secundair onderwijs zitten en waarbij een definitieve schorsing

of een vastlopen van de schoolse situatie dreigt, is de

situatie zo mogelijk nog penibeler. Voor hen zijn er vaak geen alternatieven na het buitengewoon onderwijs.

Uit de LOP- vergaderingen van de regio Houthalen-Helchteren, Beringen, Leopoldsburg en Heusden-Zolder, besluiten we dat zowel scholen uit het gewoon als uit het buitengewoon secundair onderwijs dringend op zoek zijn naar een initiatief dat beantwoordt aan de hulpvraag van deze probleemjongeren. In de regio Limburg zijn er voor zover wij weten geen time-out projecten die zich openstellen voor leerlingen uit het buitengewoon onderwijs. Maar ook voor jongeren uit het gewoon onderwijs is er nood aan meer opvangmogelijkheden om schooluitval te voorkomen. Met de tandem nemen wij een initiatief dat zich in de eerste plaats richt tot leerlingen uit het buitengewoon secundair onderwijs. Leerlingen uit het gewoon secundair onderwijs die nood hebben aan een time-out, kunnen normaliter terecht bij andere initiatieven in de regio.

In wat volgt beschrijven we waarom we denken aan een time-out project voor deze leerlingen en lichten we de visie achter het project toe. Vervolgens schetsen we de inhoudelijke invulling van het project. We staan achtereenvolgens stil bij de doelen van het project, de doelgroep, de situering van het project en de

3

voorwaarden om als leerling toegelaten te worden tot het project. Daarna lichten we de verschillende fasen binnen het time-out project toe.

4

Waarom een time-out project? vanuit een leemte in de hulpverlening: de probleemleerlingen uit het buitengewoon secundair onderwijs dreigen definitief geschorst te worden of vast te lopen in de school en vinden zeer moeizaam een andere school. Zij lopen het risico om lang thuis te zitten zonder school, zonder begeleiding, zonder toekomstperspectief met alle risico’s vandien.

vanuit de ervaring dat de begeleiding van één leerling op een bepaald moment zodanig kan doorwegen dat het onderwijsleerproces van de andere leerlingen in de klas in het gedrang komt. De draagkracht van de school wordt op dat moment overschreden. Er is dan nood aan een time-out waarbij de school en haar personeel even op adem kan komen en terug energie kan opdoen om de begeleiding verder te zetten na de time-out.

vanuit een overtuiging dat een time-out project voor een deel van de probleemjongeren een verschil kan maken. Een derde van de probleemjongeren die deelnemen aan een time-outproject, krijgt een positievere houding tegenover school, leraren en medeleerlingen. 45 % keert terug naar de eigen school. Twee op vijf scholen ontwikkelen een meer positieve kijk op probleemjongeren. Dat blijkt uit een time-out experiment van de Koning Boudewijnstichting dat liep in vier steden (Vettenburg en Vandewiele, 2003)

We willen als school een extra aanbod doen voor moeilijk begeleidbare leerlingen. Tegelijkertijd zijn we er ons van bewust dat dit aanbod niet voor elke jongere succesvol zal zijn. Ons project streeft ernaar om voor zoveel mogelijk jongeren een verschil te maken, maar zal helaas geen ultieme oplossing zijn voor alle jongeren die met definitieve schorsing uit de school bedreigd worden.

5

Visie achter het project Met ons project willen we de missie van de Broeders van Liefde: ‘een oplossing bieden voor nieuwe noden van jongeren’ in praktijk brengen. Vanuit het opvoedingsproject willen we elementen gebruiken die op elk individu afzonderlijk van toepassing zijn. Na een individuele ondersteuning van minimum 1 maand tot maximum 3 maanden waarbij leren-werken-ontwikkelen centraal staan, willen we de kans op slagen van deze jongeren in de opleiding binnen hun moederschool vergroten. We laten de jongere een nuttige activiteit uitvoeren naast de emotionele en sociale ondersteuning onder coördinatie van de orthopedagoog.

6

De tandem Ons time-out project krijgt de naam ‘de tandem’. Tandem verwijst naar ‘Traject Alles Nieuw Doen en Maken’. In de eerste plaats refereert het dus naar een soort nieuwe start die de jongere maakt. Een tandem is een fiets waar je met twee moet opzitten om hem te besturen. Met dit beeld verwijzen we in de eerste plaats naar onze houding ten opzichte van de jongere: we gaan met hem/haar samenwerken en zoeken naar het juiste spoor. Begeleider en jongere zitten hierbij in een evenwaardige positie, met wederzijds respect. Het geeft ten tweede ook aan dat de jongere niet alleen staat met zijn problemen. Bij een tandem is er altijd één iemand die door te sturen de weg bepaalt. De jongere aanvaardt dat de begeleider ‘het stuur in handen neemt’: hij/zij leert omgaan met iemand die de leiding neemt. De ‘bestuurder’ van de fiets kan aan de andere kant ook niet anders dan rekening houden met zijn medepassagier. Als de medepassagier zich niet begrepen voelt, kan hij immers de rit stoppen door bijvoorbeeld zijn voet op de grond te zetten of niet mee te trappen. Met deze beeldspraak willen we aangeven dat er ook duidelijk geluisterd wordt naar wat de jongere te vertellen heeft en wat de jongere inbrengt in het handelingsplan. We vertrekken vanuit een emancipatorische basishouding. Het beeld van een tandem roept ook een associatie op met sport en activiteit. Zij spelen een belangrijke rol in het beloningssysteem van onze time-out. Tot slot verwijst de naam ook naar de fietsenhersteldienst die we willen openstellen voor externe klanten.

7

Algemene schets van het time-out project

Doelen van het time-out project

-definitieve schorsing vermijden door de leerling minimum één en maximum drie maanden buiten de school te begeleiden. Reïntegratie op school is duidelijk het doel. Uitzonderlijk kan er een verwijzing plaatsvinden naar een andere setting indien het terug starten in de moederschool niet mogelijk is.

-de leerling een aangepast hulpverleningsaanbod bieden: enerzijds streven naar een gedragsverandering in positieve zin, anderzijds een individuele beroepsgerichte en algemeen sociale vorming aanbieden.

-de school ademruimte geven: door een tijdelijke opvang van de leerling kan de verstoorde klaswerking/ het verstoorde onderwijsgebeuren weer op gang gebracht worden. Leerkrachten krijgen de tijd om opnieuw tot rust te komen en een ‘tweede adem’ te vinden zodat de leerling terug binnen de klas kan begeleid worden.

-aan de school ondersteuning bieden in de omgang met de probleemjongere (en hopen dat dit ook toegepast kan worden bij andere casussen in de school). Op die manier wordt de draagkracht van de school ook vergroot en werken we preventief naar toekomstige probleemgevallen toe.

Doelgroep van het project

Ons project richt zich op leerlingen uit het buitengewoon secundair onderwijs die onderwijs volgen in opleidingsvorm 2, 3 of 4. Het gaat om jongeren die een moeizame schoolloopbaan kennen. In de opstartfase richten we ons voornamelijk op de twee scholen die middelen investeren in ons project, namelijk VIBO Sint-Barbara uit Beringen en de secundaire scholen Sint-Ferdinand uit Lummen. Wanneer leerlingen uit andere scholen aangemeld worden, dient hun aanmelding bekeken te worden door het kernteam.

8

Jongeren die de regels van de school zodanig met de voeten treden, dat de school alle begeleidingsmiddelen reeds heeft aangewend maar zonder significant resultaat, hebben nood aan een dergelijke time-out. Bij deze jongeren dreigt immers vaak een uitsluiting uit de school. De leerlingen moeten minstens 14 jaar oud zijn. Er kan maximum twee maal overgegaan worden tot opname van eenzelfde jongere in hetzelfde schooljaar. Naast jongeren met een externaliserende problematiek, kunnen ook leerlingen met een eerder internaliserend probleem in aanmerking komen voor time-out. Vaak gaat het ook om maatschappelijk kwetsbare jongeren die zich in een problematische opvoedingssituatie (POS) bevinden.

Situering van het project (wanneer, waar, hoe?)

Het time-outproject startte in september 2006 met de eerste time-outs. Tijdens het eerste werkjaar werd er voor gekozen om ook te werken met twee vaste leerlingen, die een gans jaar onderwijs volgden in het project. Vanaf september 2007 wordt deze keuze niet meer gemaakt en verblijven jongeren slechts maximum drie maanden in de time-out.

In totaal kunnen niet meer dan acht jongeren gelijktijdig in de tandem stappen. Bij een gemiddelde verblijfsduur van twee maanden kunnen jaarlijks een dertigtal jongeren in de tandem een aanbod krijgen. De jongere die deelneemt aan het project blijft ingeschreven in de verwijzende school, hierna moederschool genoemd. Het tijdelijke verblijf in de tandem zal aan de verzekering van de moederschool doorgegeven worden en ook aan de verzekering van de tandem.

Wat de kosten van deelname van een jongere betreft zijn er twee mogelijkheden. Ofwel stemt de moederschool van bij de aanvang van het project in met het afstaan van enkele uren-leerkracht aan het project. Wanneer deze school dan een leerling aanmeldt, zal er geen extra werkingskost gevraagd worden en is deze school ook een bevoorrechte partner. Een school die dit niet wenst, zal bij aanmelding van een

9

leerling gevraagd worden om 1/12 van de ontvangen werkingstoelage voor die leerling op het einde van elke verblijfsmaand door te storten aan de tandem. Er wordt ook verwacht dat de jongere zijn/haar werkkledij, veiligheidskledij en sportkledij meebrengt vanuit de moederschool.

De registratieformulieren die vanuit het departement onderwijs uit doorgestuurd worden naar de gesubsidieerde time-outprojecten, worden ook binnen de tandem gehanteerd. Alle officiële documenten worden ingevuld en bezorgd aan het departement, zodat zij ook zicht hebben op de activiteiten binnen ons timeoutproject. De tandem vindt onderdak in de vroegere lagere school van Thiewinkel (Lummen). Het gebouw is gelegen langs de weg Lummen – Hasselt (N 257 richting Kermt).

Voorwaarden om als leerling toegelaten te worden tot het project

Voorwaarden op niveau van de school

-de middelen die de school ter beschikking heeft om gedragsmoeilijke leerlingen te begeleiden moeten (bijna volledig) uitgeput zijn. Dit betekent dat een school reeds heel wat begeleidingsmiddelen heeft aangewend om de negatieve spiraal waarin de leerling zich bevindt te doorbreken. Als een school, samen met het begeleidende CLB, moet vaststellen dat er een intensievere begeleiding geïndiceerd is, kunnen zij zich wenden tot ons project.

-de school mag geen leerling aanmelden die definitief geschorst werd omdat er dan voorbijgegaan wordt aan de doelstellingen van het project.

-de moederschool duidt per leerling een aanspreekpersoon aan die het traject van de leerling in de tandem van nabij opvolgt. Dit is noodzakelijk om een succesvolle reïntegratie mogelijk te maken op school (de aanspreekpersoon dient de begeleiding dan op school immers verder te zetten). We vragen bovendien de aanwezigheid van

10

de klastitularis bij het intakegesprek en bij het evaluatiegesprek van de leerling omdat deze leerkracht het vaakst met de leerling te maken krijgt op school.

-een doorverwijzing naar de tandem kan niet passen in het sanctiebeleid van de school, maar moet gezien worden in het kader van hulpverlening. We vragen dan ook aan de school om het project niet voor te stellen als een ‘straf’ of ‘sanctie’ want medewerking van de leerling in het project kan dan gehypothekeerd zijn. De time-out moet gezien worden als een kans voor school en jongere om terug samen op weg te kunnen gaan. Als je onderwijs bekijkt als een interactioneel gegeven, kan de schuld voor het falen van een leerling in het schoolsysteem ook niet alleen bij de leerling gelegd worden. Beide partijen (school en leerling) moeten reflecteren over wat er fout liep en wat er zal moeten veranderen na de time-out.

-de klassenraad van de moederschool dient er zich van bewust te zijn dat de jongere na één tot na maximum drie maanden terugkeert naar de eigen school.

Voorwaarden op niveau van het begeleidende CLB

- het begeleidende CLB van de school is betrokken partij bij zowel de aanmelding en intake van een jongere, als bij diens time-out periode.

-het begeleidende CLB van de moederschool speelt ook een belangrijke rol in de nazorgfase, bijvoorbeeld bij heroriëntering als de leerling toch niet succesvol gereïntegreerd kan worden op de moederschool.

In de tandem bieden we twee vormen van time-out aan: een lange en een korte vorm. Een lange time-out duurt minstens vier weken en maximum drie maanden. Een korte time-out neemt welgeteld tien dagen in beslag. In wat volgt worden de verschillende fasen binnen beide vormen van time-out uiteengezet.

11

Lange time-out in de tandem

De aanmelding

De moederschool maakt melding van een kandidaat-leerling voor het time-out project. Deze aanmelding is het resultaat van een klassenraad waarbij CLB en de coördinator van de opleiding aanwezig zijn. Alvorens over te gaan tot een intake, maakt de orthopedagoog een eerste beeldvorming van de casus (zie bijlage 1: ‘aanmeldingsfiche lange time-out’). Hierbij wordt er ook nagegaan of de ouders en andere betrokken hulpverleners (oa CLB, bijzondere jeugdzorg, internaat,…) instemmen met deelname van de jongere aan het project.

De intake

Indien de moederschool dit zinvol en nodig acht, wordt er een huisbezoek gepland bij de ouders van de aangemelde jongere. Op die manier krijgen ouders de kans om zonder schroom hun mening te geven (een intakegesprek met veel hulpverleners kan erg bedreigend overkomen bij bepaalde ouders) en wordt de betrokkenheid van de ouders op het project verhoogd. We peilen tevens naar de motivatie van de leerling die aangemeld werd.

Na dit oudergesprek nodigt de orthopedagoog alle betrokken partijen uit voor een intakegesprek. We kiezen ervoor om ‘geïntegreerd’ te werken: we verzamelen zoveel mogelijk informatie uit zoveel mogelijk verschillende bronnen. Bij het intakegesprek dienen de leerling zelf, de ouders en de contactpersoon van de moederschool samen met de klastitularis aanwezig te zijn. Ook het begeleidende CLB en alle betrokken externe hulpverleners (denk aan opvoeders uit het internaat, thuisbegeleidingsdienst, comité bijzondere jeugdzorg,…) worden uitgenodigd op het overlegmoment. Wanneer de externe hulpverleners niet aanwezig kunnen zijn bij het intakegesprek, wordt er telefonisch informatie opgevraagd. Wanneer de leerling, de ouders, de school of het CLB niet aanwezig kunnen zijn, wordt het intakegesprek uitgesteld naar een latere datum.

12

Tijdens het intakegesprek (zie bijlage 2: ‘intakebundel lange time-out’) verzamelen we enerzijds relevante informatie over de leerling, anderzijds proberen we met alle betrokken partijen tot een consensus te komen met betrekking tot het traject van de kandidaat-leerling. Er worden ook concrete afspraken gemaakt (bijvoorbeeld contactpersoon school, datum bezoek klastitularis aan de leerling in het project, datum rondetafelgesprek na drie weken time-out,…). We geven ook meer informatie over de werking van de tandem. Zowel aan de moederschool als aan het begeleidende CLB en aan de leerling zelf, wordt gevraagd een samenwerkingsovereenkomst te ondertekenen (zie bijlage 3, 4 en 5 ). Hierin staan duidelijk de wederzijdse afspraken en verwachtingen genoteerd.

Er wordt gekeken of de voorwaarden tot toelating vervuld zijn nadat de intake doorlopen is. Als dit zo is, wordt de leerling toegelaten (tenzij we volzet zijn). Als dit niet zo is, wordt dit meegedeeld aan de school en aan het begeleidende CLB zodat zij naar een andere oplossing kunnen zoeken.

Vooraleer een leerling start in time-out wordt er op de teamvergadering van maandag- of donderdagavond stilgestaan bij de aanmelding en de intake van de leerling. Er wordt een eerste aanzet tot handelingsplan gemaakt (zie bijlage 6: ‘het handelingsplan’). Dit handelingsplan bevat een samenvattende beeldvorming en probeert kernachtig de hulpvraag van de leerling weer te geven. De doelstellingen die de moederschool en de ouders naar voren schuiven in het intakegesprek, worden opgenomen in het handelingsplan. Bij de aanvang van de time-out wordt er ook naar gestreefd om met de jongere tot een probleembesef te komen en hem/haar zelf ook enkele werkdoelen te laten verwoorden. Deze worden nadien aangevuld in het handelingsplan. De time-outmedewerkers proberen de middelen waarmee zij de doelstellingen zullen nastreven bondig weer te geven en er wordt vastgelegd wanneer er zal overgegaan worden tot een evaluatie.

De time-out

13

De minimumduur van de time-out periode is één maand. Na drie weken time-out is er een rondetafelgesprek met alle betrokken partijen die ook bij de intake aanwezig waren. Tijdens dat gesprek wordt het traject van de leerling opnieuw besproken. Er wordt dan beslist of de leerling na vier weken time-out terugkeert naar de school of dat deze terugkeer nog uitgesteld wordt. Het verblijf van de leerling in de tandem kan maximum drie maanden in beslag nemen.

Het time-out team werkt vanuit een emancipatorische en responsabiliserende houding. Hierbij wordt er geluisterd naar hoe de jongere zelf zijn/haar problemen ziet en is er respect voor de keuzes die de jongere maakt. We willen dat de jongere zelf leert om acties te ondernemen om iets te bereiken wat hij/zij graag wil en zelf verantwoordelijkheid leert dragen voor zijn/haar eigen situatie. Als time-out medewerker staan we naast – en uitdrukkelijk niet ‘boven’– de jongere en ondersteunen we hem/haar in het leerproces naar meer autonomie. Door de positieve krachten en mogelijkheden van de jongere te onderstrepen, te waarderen, te versterken neemt het zelfvertrouwen en het zelfwaardegevoel van de jongere toe en leert deze om met moeilijke situaties om te gaan. We gaan hierbij uit van een evenwaardige relatie tussen leerling en begeleider en bij probleemsituaties doen we een duidelijk appèl op het verantwoordelijkheidsgevoel van de leerling. Het is cruciaal dat alle medewerkers ernaar streven om een vertrouwensrelatie op te bouwen waarin de leerling zich gewaardeerd voelt, waarin hij/zij kansen krijgt en fouten mag maken. Een fout van een leerling wordt dan niet onthaald met luid geroep en onmiddellijke straf, maar eerder met een rustig gesprek over de consequenties van het foutieve gedrag en mogelijke herstelkansen. Dit is een duidelijke keuze voor een autoritatieve in plaats van voor een autoritaire opvoedingsstijl.

We verkiezen het belonen van goed gedrag en het onthouden van een beloning bij negatief gedrag, boven het bestraffen van negatief gedrag. We werken hiertoe met een beloningssysteem dat erin bestaat dat de jongeren die zich tijdens de week goed gedragen hebben, op vrijdagnamiddag mogen deelnemen aan een beloningsactiviteit tijdens de les sport. Jongeren die een negatieve gedragsbeoordeling kregen, moeten een werkactiviteit doen terwijl de anderen een beloningsactiviteit doen. Er vindt dan ook een kort gesprek plaats over het waarom van het wegvallen van de beloning voor de jongere en over hoe dit in de toekomst beter kan. 14

In de time-out periode beogen we de motivatie van de leerling om zich in te zetten op school te verhogen. We dagen de leerling uit om na te denken over zijn/haar eigen toekomstperspectief en de rol van diens eigen gedrag hierin. Het is de bedoeling om de leerling te brengen tot een probleembesef en hieruit samen met hem of haar werkdoelen te abstraheren. De jongere leert zijn/haar eigen aandeel te benoemen in de scheefgegroeide situatie op school en werkt via gesprekken, via sociale vaardigheidstraining maar ook via het samenwerken in kleine groep aan de individuele werkdoelen. De werkdoelen die de leerling selecteert (in samenspraak met de begeleiding) worden ook expliciet opgenomen in het handelingsplan van de leerling. We zien de leerling dus niet als iemand ‘waarover’ we overleggen, maar als een evenwaardige partner in de handelingsplanning. Via deze inspraak van de leerling hopen we een verhoogde betrokkenheid bij het nastreven van de werkdoelen te bekomen. Uiteraard vragen we ook aan de school en aan de ouders wat volgens hen de belangrijkste werkdoelen zijn (tijdens het intakegesprek).

We geven de leerling de kans om nieuwe positieve ervaringen op te doen. Concreet krijgt dit vorm in een fietsenhersteldienst met bijhorend magazijn. De leerlingen zullen op termijn externe klanten mee ontvangen, de fietsen van deze klanten herstellen, een bijhorend magazijn beheren en fietsen die in goede staat gebracht werden verkopen. De leerlingen krijgen met andere te woorden te maken met realistische en nuttige taken die op relatief korte termijn tot een resultaat leiden. Bovendien leren ze hoe belangrijk het is om een beleefde omgangsvorm te hebben doorheen de contacten met echte klanten. De fietsenhersteldienst zal tijdens schooldagen open zijn zoals geafficheerd aan het lokaal. Met de gemeente Lummen is er de overeenkomst gemaakt dat gevonden fietsen, waarvan de eigenaar niet teruggevonden wordt, bezorgd worden aan de tandem.

In de praktijklessen (fietsenhersteldienst) ligt de nadruk op het opdoen van succeservaringen. Langs deze weg willen we werken aan het vaak lage zelfvertrouwen en het negatieve zelfbeeld van onze jongeren. We willen er ook toe komen dat ze intrinsiek gemotiveerd zijn om een taak tot een goed einde te brengen, ondanks mogelijke hindernissen en frustraties. 15

In de algemene vakken kiezen we ervoor om de nadruk te leggen op het ontwikkelen van de sociale vaardigheden van de jongere. Als basis gebruiken we de doelstellingen die tijdens de intake genoemd worden door de ouders, de school en de leerling zelf. Mogelijke thema’s voor een sociale vaardigheidstraining zijn het leren omgaan met een conflict, consequenties van eigen gedrag leren aanvaarden, omgaan met groepsdruk, op een gepaste manier een mening weergeven, omgaan met pesten en gepest worden,…Vaak komt ook de thuissituatie of het verleden van de jongere aan bod, als dit samenhangt met de schoolse problematiek. De medewerkers van de tandem bieden een sociale ontwikkeling aan gecombineerd met creatief werken en sporten vanuit een christelijk geïnspireerd denkkader. Voor het onderdeel crea wordt er vertrokken vanuit een aantal belangrijke principes (zie bijlage 7). Sport gaat voornamelijk door in de gemeentelijke sporthal, die de gemeente ons gratis ter beschikking stelt.

Alle medewerkers in de tandem werken volgens een vast stramien:

Week 1: acceptatie en veiligheid – een band aangaan

Tijdens de eerste week in lange time-out ligt de nadruk op onvoorwaardelijke acceptatie van de persoon die gestart is in time-out. Deze week is een belangrijke week in het werken aan een band met een leerling. Er wordt nog niet gepraat over de problemen die er zijn en zeker niet gemoraliseerd of beschuldigd. De leerling doet mee aan de activiteiten vanuit een streven van ons naar een zo veilig mogelijke positie voor hem of haar (bijvoorbeeld niet dwingen om actief deel te nemen aan het groepsgesprek, gewoon luisteren volstaat). We streven er naar om niet meer dan 1 leerling tegelijkertijd te laten starten op dezelfde dag, omdat we merken dat dit het verkrijgen van een band ernstig bemoeilijkt doordat de aandacht voor de nieuwe leerling gedeeld moet worden.

Week 2: Contact krijgen en houden en cognitieve dissonantie

Vanaf week 2 hebben we meestal een band verkregen met de nieuwe leerling. Hierin wordt blijvend geïnvesteerd tijdens de ganse time-out en zelfs ook daarna in de nazorgfase. Als er nog steeds geen band verkregen is, blijven we de hoofstrategie 16

van 'week 1' volgen, namelijk in ons omgaan met de leerling laten voelen dat we hem of haar graag hebben. Nadat er een band ontstaan is, beginnen we met het creëren van een dissonantie, zij het zonder beschuldigend te worden naar de leerling toe. We proberen via elke activiteit in de tandem een cognitieve dissonantie te creeëren bij de leerling. Enerzijds doen we dit door onze bezorgheid te uiten en de bezorgdheid van de leerling te laten toenemen door hem of haar meer bewust te maken van het probleem op school. Anderzijds proberen we het gevoel van eigenwaarde van de leerling te verhogen, hem of haar weer te laten geloven in zichzelf.

Vanaf week 3: actief werken rond verantwoordelijkheden en rechten

Vanaf de derde week wordt er intensief en meer confronterend dan in vorige fases gewerkt met de leerling rond de probleemsituatie op school. We benadrukken enerzijds dat de leerling zelf heel veel verantwoordelijkheden draagt, maar anderzijds ook zijn of haar rechten. Weerstanden worden niet zomaar van tafel geveegd of genegeerd, er wordt voor een stuk meegegaan in de redenering van een leerling. De houding van de begeleider is er met andere woorden één van begrip (joining), maar ook één die heel subtiel kritische vragen stelt. Via samen werken aan de doelstellingen van ouders, school en leerling zelf proberen we de leerling voor te bereiden op herinstap in de moederschool.

Elke leerling krijgt een werkmapje. Dit mapje blijft in de klas liggen en is bedoeld als ondersteuning voor de jongere in de tandem en biedt een rode draad. Het mapje bevat bijvoorbeeld de werkdoelen die de jongere zelf verwoordt en de werkdoelen die de school belangrijk vindt. Er is ook ruimte voorzien om dagelijks te noteren wat er die dag gedaan werd, hoe de leerling presteerde op de gekozen werkdoelen, … Er is ook expliciet ruimte voor positieve opmerkingen. In het mapje staat ook visueel voorgesteld hoe lang de jongere minstens nog in de tandem verblijft en wanneer welke gesprekken (bijvoorbeeld evaluatiegesprek na drie weken) gepland zijn.

Van bij de aanvang van het project wordt er duidelijk aan de jongere uitgelegd dat er een nultolerantie is voor fysiek geweld naar begeleiders toe. Fysiek geweld wordt onmiddellijk gevolgd door ontslag uit de tandem. Wat het gebruik, bezit en onder 17

invloed zijn van alcohol en andere drugs betreft, verwijzen we naar de visietekst van de tandem rond middelengebruik (zie bijlage 8). Voor een goede gang van zaken is het schoolreglement van Sint-Ferdinand (zie bijlage 9) van toepassing op het project. Ouders of meerderjarige leerlingen ondertekenen bij aanvang van de time-out voor akkoord. De schooluren zijn als volgt (34 lesuren per week): -maandag: van 8u25 tot 14u25 -dinsdag: van 8u35 tot 15u25 -woensdag: van 8u35 tot 12u10 -donderdag: van 8u25 tot 14u25 -vrijdag: van 8u35 tot 15u25 Tijdens de middag is er twintig minuten pauze voorzien. Voor het overige gaat het om aaneengesloten lesmomenten waarin de leerkracht zelf een pauze voorziet. Afwezigheden worden nauwgezet opgevolgd en doorgegeven aan de moederschool. Leerlingen die een dag afwezig zijn of die te laat komen, worden hierover aangesproken vanuit een bezorgdheid en vanuit een appèl dat gedaan wordt op hun verantwoordelijkheden. Ook het contact met ouders wordt gelegd en het belang van aanwezigheden wordt benadrukt. We proberen ook binnen onze werking te kijken of er voor de leerling aanleiding is tot demotivatie om naar de time-out te komen en naar oplossingen te zoeken als dit het geval is. Leerlingen die te vaak afwezig of te laat zijn en hiervoor zelf verantwoordelijk zijn (niet de ouders met andere woorden), kunnen

de

beloningsactiviteit

ontzegd

worden.

Dit

wordt

beslist

op

de

teamvergadering van donderdagavond. Er is geen leerlingenvervoer mogelijk om naar school te komen. De jongere die deelneemt aan het time-out project moet met andere woorden op eigen kracht naar school komen. Dit kan via het openbaar vervoer of via persoonlijke vervoermiddelen. In de mate van het mogelijke wordt bekeken of er een Buzzy Pass kan aangevraagd worden als de jongere hierover nog niet beschikt. Na de periode van aanwezigheid wordt een attest van de gevolgde opleiding, fietsenherstelling, op het aanwezigheidsattest vermeld.

We vinden het belangrijk om de ouders, de moederschool en het begeleidende CLB sterk te betrekken tijdens de time-out periode. Tijdens de intake worden ouders uitgenodigd om na enkele weken in de time-out hun kind te bezoeken in de tandem.

18

Zij mogen ook een kijkje nemen in de les en krijgen te horen wat er reeds gerealiseerd is. We vragen ook dat de klastitularis van de moederschool een bezoek brengt aan de leerling in het project. Dit fungeert als een soort herstelmoment voor de negatieve periode die de leerling en de leerkracht samen doorgemaakt hebben. De leerkracht kan de positieve evolutie van de leerling met eigen ogen zien en de leerling krijgt op een positieve en niet-conflictueuze manier aandacht van de leerkracht. Dit is een belangrijk gesprek in het kader van de reïntegratie op de moederschool. Het staat de moederschool uiteraard ook vrij om contact op te nemen met het timeout team en zelf te informeren hoe het loopt. Het begeleidende CLB krijgt telefonisch of via email te horen hoe de leerling evolueert. Bij eventuele vermoedens bij het time-out team van nood aan verder onderzoek/doorverwijzing/hulpverlening voor de leerling, krijgt het CLB dit ook te horen via de orthopedagoog.

Na drie weken time-out is er een evaluatiegesprek gepland met alle betrokkenen die ook aanwezig waren op het intakegesprek. De orthopedagoog bereidt dit gesprek vooraf voor met de jongere: er wordt gepeild naar diens beleving van de time-out en naar diens voornemens die een goede start op school terug mogelijk maken. In het evaluatiegesprek wordt de time-out geëvalueerd door alle betrokkenen. Er wordt beslist of de jongere klaar is voor een reïntegratie na vier weken time-out of niet. Indien nodig kan de time-out periode dan nog met twee maanden verlengd worden. Als de jongere terugkeert naar de moederschool, worden er duidelijke afspraken gemaakt om goed te kunnen starten op school.

De nazorgfase De orthopedagoog bezorgt de moederschool een verslag over de time-out periode van de leerling en diens vorderingen. In dit verslag proberen de time-out medewerkers ook enkele handelingsgerichte adviezen mee te geven om het gedrag van de jongere te hanteren. De orthopedagoog wil op vraag van de school het verslag ook toelichten op de klassenraad. De school kan ook na de time-out een

19

beroep doen op de orthopedagoog, bijvoorbeeld voor wekelijkse nazorgcontacten met de leerling en de leden van de klassenraad. In de moederschool zal de leerlingbegeleider de rol van de time-out medewerkers voor een groot stuk moeten proberen over te nemen. Vandaar het grote belang van betrokkenheid van deze leerlingbegeleider tijdens de time-out. Op vaste tijdstippen zal er nagegaan worden hoe de reïntegratie van de jongere loopt. De orthopedagoog bevraagt dit telefonisch bij de contactpersoon op school en vraagt na enkele weken ook een gesprek aan met de jongere op school om te horen hoe het loopt. Het time-out team zou graag op de hoogte gesteld worden als een leerling uiteindelijk toch volledig geschorst wordt op de moederschool. Het verzamelen van informatie over de reïntegratie heeft als voornaamste doel het effect van de interventie in kaart te kunnen brengen.

20

Korte time-out in de tandem De time-out zoals we die tot nu toe beschreven hebben is een lange vorm van timeout vermits de leerling minstens vier weken weg is uit zijn/haar moederschool. Naast deze lange vorm van time-out kan er in de tandem ook plaats zijn voor een korte time-out van slechts tien dagen. Een leerling komt in aanmerking voor een korte time-out wanneer hij/zij zich in een probleemsituatie bevindt die binnen een termijn van 10 dagen aangepakt kan worden met herstelgerichte activiteiten. Herstel is het doel van deze korte time-out. De korte time-out mag geen sanctie zijn voor de jongere. De time-out is een middel om tot een oplossing te komen bij een schools probleem. Als de school straf als gepast antwoord ziet op dat probleem, heeft aanmelding bij de tandem geen zin.

Een korte time-out duurt tien schooldagen. In principe is er geen afwijking mogelijk van deze termijn. Een leerling kan slechts twee maal per schooljaar voor time-out in de tandem aangemeld worden. In wat volgt beschrijven we de procedure die we hanteren bij een korte time-out. De aanmelding De moederschool meldt de leerling aan op advies van de klassenraad (waarbij het CLB en de coördinator van de opleidingsvorm aanwezig zijn). De aanmeldingsfiche voor korte time-out (zie bijlage 10) wordt ingevuld. Belangrijk is hier dat de klassenraad zelf aangeeft welke herstelgerichte activiteiten er nodig zijn tijdens de time-out. Er wordt een afspraak gemaakt om langs te komen samen met de jongere voor het intakegesprek. Bij een korte time-out streven we er uitdrukkelijk naar om dit zo snel mogelijk te plannen, liefst de dag zelf of de dag nadien zodat de jongere zo snel als mogelijk kan starten in de tandem.

De intake Bij een korte time-out vragen we aan de school om zelf de ouders en andere betrokken hulpverleners op de hoogte te brengen van de opvang in de tandem. We

21

vragen dat de leerlingbegeleiding samen met de leerling naar de tandem komt om concrete afspraken te maken. Gezien de aard en de duur van de time-out achten we het niet nodig dat ouders, CLB en andere hulpverleners aanwezig zijn op het intakegesprek. Tijdens het intakegesprek focussen we op de herstelgerichte activiteiten die de klassenraad voorgesteld heeft. We werken hieromtrent een handelingsplan uit voor de komende tien dagen. De time-out

Bij een korte time-out krijgt de moederschool net zoals bij de lange vorm van time-out even ademruimte en reïntegratie op school blijft uiteraard de doelstelling. Naast de herstelgerichte activiteiten die gepland werden, draait de leerling mee in onze werking (fietshersteldienst, sociale vaardigheidstraining, beloningsactiviteit,…). We vragen aan de school respect voor onze pedagogische vrijheid tijdens de timeout. De korte onderbreking in de tandem mag niet gepercipieerd worden als straf en dient niet om schrijfstraffen af te werken die de school opgedragen heeft aan de jongere. De nazorgfase Wanneer de korte time-out ten einde loopt, neemt de orthopedagoog contact op met de moederschool om door te geven hoe de herstelgerichte activiteiten doorlopen zijn. Hiervan wordt ook een korte schriftelijke neerslag bezorgd. De contactpersoon van de moederschool kan dit dan verwoorden naar de klassenraad van de leerling net voor die opnieuw start op school. We vragen ook dat de moederschool ouders, CLB en andere betrokken hulpverleners op de hoogte houden.

Samengevat

Met ons time-out project willen we voorkomen dat probleemjongeren definitief geschorst worden in een school. Door een tijdelijke opvang van deze jongeren krijgt enerzijds de school tijd en ruimte om na te gaan wat er in de eigen organisatie en

22

aanpak veranderd kan worden opdat de probleemjongere kan gedijen op school. Anderzijds wordt er ook intensief met de jongere gewerkt. Binnen de time-out ligt de nadruk op het ontwikkelen van sociale vaardigheden en het verhogen van de motivatie van de leerling om zich terug in te zetten in de moederschool. Samenwerking met alle partijen die betrokken zijn bij de opvoeding van de jongere is onontbeerlijk om van een succesvol traject te kunnen spreken. We denken hierbij in de eerste plaats aan de ouders, maar ook aan de moederschool, het begeleidende CLB en andere betrokken hulpverleners.

23

Bijlage 1: aanmeldingsfiche lange time-out Naam leerling: Geboortedatum: Aangemeld door: Datum en uur aanmelding:

Leeftijd:

Schoolse info Moederschool: Telefoon: Contactpersoon moederschool: Emailadres contactpersoon: Naam klastitularis: Onderwijsvorm: OV 2 - OV 3 - OV 4 Type: 1 – 2 – 3 – 4 Afstudeerrichting: Jaar: 2 – 3 – 4 – 5 – 6 Ouders/verantwoordelijken Vader Adres Telefoon thuis GSM Gezinstoestand (gehuwd, gescheiden,…):

Moeder

Adres jongere als ouders gescheiden: bij vader – bij moeder Ouders zijn door moederschool op hoogte gebracht van aanmelding: ja – nee Motivatie ouders: Jongere is op de hoogte gebracht van de aanmelding: ja – nee Motivatie jongere: Betrokken hulpverlening Telefoonnummer Begeleidende CLB Internaat CBJ … …

24

contactpersoon

Diagnostiek (vastgestelde stoornissen?)

Problematiek: waardoor dreigt definitieve schorsing?/ reden time-out aanvraag?

Reeds ondernomen acties moederschool

Verwachtingen moederschool (tav time-out, tav wat leerling leert)

25

Afspraken:

26

Bijlage 2: intakebundel lange time-out DATUM INTAKE: AANWEZIGEN:

VERONTSCHULDIGD:

De leerling Naam: Voornaam: Adres: Telefoonnummer jongere: Geboortedatum: Geslacht: Nationaliteit: Etnische afkomst: Onderwijsvorm: OV 2 - OV 3 - OV 4 Type als Buitengewoon onderwijs: 1 - 2 - 3 - 4 Afstudeerrichting: Jaar: 2 – 3 – 4 – 5 – 6 Het gezin Naam vader: Naam moeder: Gezinssituatie:

Aantal brussen: Adres vader: Adres moeder indien gescheiden:

De moederschool Contactpersoon: Telefoon contactpersoon: Emailadres contactpersoon: Directie: Klastitularis: Adres school:

27

Leeftijd:

Tel.: Tel.:

Het begeleidende CLB Naam CLB: Adres: Naam CLB-medewerker: Telefoon CLB-medewerker: Emailadres CLB-medewerker: Externe hulpverleners Welke hulpverlening is betrokken: contactpersoon + tel. 0 MPI: 0 comité bijzondere jeugdzorg: 0 jeugdrechtbank: 0 thuisbegeleidingsdienst: 0 psychiatrie: 0 centrum geestelijke gezondheidszorg: 0 OOOC: 0 OCMW: 0 andere:

Schoolloopbaan Lager onderwijs Schooljaar Leerjaar (gewoon onderwijs)

Type + jaar School (buitengewoon onderwijs)

Secundair onderwijs Schooljaar BSO

BUSO

28

School

Hulpverleningsgeschiedenis

29

Visie jongere Wat is het probleem op school?

Wat gaat goed op school?

Houding tov time-out/verwachtingen tov time-out:

Concrete werkdoelen voor in time-out:

Toekomstperspectief jongere:

30

Visie ouders Wat is het probleem op school?

Wat gaat er goed op school?

Hoe gaat het thuis?

Houding tov time-out:

Verwachtingen tov time-out:

Verwachtingen tov jongere (werkdoelen):

31

Visie moederschool Wat is het probleem op school?

Wat loopt er nog wel goed op school?

Wat zijn de verwachtingen naar ons project toe?

Wat zijn de verwachtingen naar de jongere toe (werkdoelen)?

32

Welk engagement is de school nog bereid te nemen?

Visie CLB Wat stappen ondernam het CLB reeds in deze casus?

Intelligentiegegevens, diagnostische gegevens?

Visie externe hulpverleners (eventueel extra blz toevoegen)

33

Medische bijzonderheden Medische info:

Medicatie (wanneer, hoeveel):

Huisarts (naam + tel): Afspraken Datum start time-out: Jongere brengt hetvolgende materiaal mee uit de moederschool (vb werkkledij, turnkledij, materiaal, agenda,…):

Vervoermiddel jongere:

Datum bezoek ouders aan de tandem:

Datum bezoek klastitularis aan de tandem:

Datum rondetafelgesprek (drie weken na start):

Aanwezigen rondetafelgesprek:

34

Bijlage 3: samenwerkingsovereenkomst tussen de tandem enerzijds en de moederschool anderzijds

De Tandem, een initiatief van de secundaire scholen Sint-Ferdinand Thiewinkelstraat 42 3560 Lummen (Thiewinkel) Tel: 0486/17 89 78 Email: [email protected] en de volgende moederschool: Naam: Adres: Directie: Telefoon: Contactpersoon: Emailadres contactpersoon: zijn overeengekomen dat de volgende leerling start in het time-out project de tandem: Naam leerling: Onderwijsvorm: Richting en jaar: Klastitularis: De time-out vangt aan op ………………………… en duurt minstens tot ………………. De moederschool is er zich van bewust dat: de leerling na minimum één en maximum drie maanden terugkeert naar de moederschool. de leerling administratief ingeschreven blijft in de moederschool tijdens de time-out periode. Het verblijf van de leerling in het time-out project wordt doorgegeven aan de verzekering van de moederschool. de opname van de leerling in de tandem niet mag voorgesteld worden als een sanctie maar gezien moet worden in het kader van hulpverlening. Zowel de school als de leerling zelf krijgen op die manier de tijd en de ruimte om na te denken over de samenwerking na de time-out. de medewerkers van de tandem een actieve betrokkenheid verwachten van de school. Concreet wordt er verwacht dat de time-out opgevolgd wordt door de persoon die hierboven wordt aangeduid als de contactpersoon. We verwachten ook dat de klastitularis aanwezig is bij het intakegesprek, het evaluatiegesprek en dat deze tussen deze twee gesprekken minstens één maal een bezoek brengt aan de leerling in het project. 35

Dit mag de school verwachten van het time-out project: tijdens de time-out probeert het team op een emancipatorische en responsabiliserende wijze te werken met de leerling. Er wordt gewerkt aan werkdoelen die de school, de ouders en de leerling zelf verwoord hebben. na afloop van de time-out ontvangt de school een kopie van het werkmapje van de leerling. Hierin kan de school de evolutie van de leerling aflezen. de orthopedagoog is tijdens de time-out maar ook daarna nog bereikbaar voor vragen, suggesties, opmerkingen,…Zij staat ook open voor gesprekken met de leerling wanneer die na de time-out opnieuw in een negatieve spiraal dreigt terecht te komen. na de time-out is de orthopedagoog bereid om de evolutie van de leerling toe te lichten op de klassenraad. De school krijgt ook een verslag van de time-out periode en het time-out team probeert handelingsgerichte adviezen aan te reiken in verband met de leerling.

De tandem verwacht van de leerling dat hij/zij het volgende meebrengt uit de moederschool: 0 0 0 0 0

werkkledij veiligheidskledij: sportkledij: agenda materiaal:

Wat de werkingskost van deze leerling betreft is het volgende overeengekomen

1

0 De moederschool is van bij de aanvang van het project betrokken partner geweest door het afstaan van uren-leerkracht. Er wordt dan ook geen extra werkingstoelage verwacht voor de opgenomen jongere.

0 De moederschool gaat ermee akkoord 1/12 van de werkingstoelage voor de betrokken leerling door te storten op het rekeningnummer van de tandem op het einde van elke verblijfsmaand. Voor akkoord: De moederschool

1

36

De time-out medewerker

Gelieve het gepaste aan te kruisen en hetgeen niet van toepassing is te doorstrepen

Bijlage 4: samenwerkingsovereenkomst tussen de tandem enerzijds en het begeleidende CLB anderzijds

De Tandem, een initiatief van de secundaire scholen Sint-Ferdinand Thiewinkelstraat 42 3560 Lummen (Thiewinkel) Tel: 0486/17 89 78 Email: [email protected] en het begeleidende CLB van de moederschool: Naam CLB: Adres: Directie: Contactpersoon: Tel. Contactpersoon: Emailadres contactpersoon: zijn overeengekomen dat de volgende leerling start in het time-out project de tandem: Naam leerling: Onderwijsvorm: Richting en jaar: Klastitularis: De time-out vangt aan op ………………………… en duurt minstens tot ………………. Het begeleidende CLB is er zich van bewust dat: de leerling na minimum één en maximum drie maanden terugkeert naar de moederschool. de leerling administratief ingeschreven blijft in de moederschool tijdens de time-out periode. Het verblijf van de leerling in het time-out project wordt doorgegeven aan de verzekering van de moederschool. de opname van de leerling in de tandem niet mag voorgesteld worden als een sanctie maar gezien moet worden in het kader van hulpverlening. Zowel de school als de leerling zelf krijgen op die manier de tijd en de ruimte om na te denken over de samenwerking na de time-out. Het CLB kan vooral in de school mee impulsen geven om na te denken over de schoolwerking wat probleemjongeren betreft. de medewerkers van de tandem een actieve betrokkenheid verwachten van het begeleidende CLB. Concreet wordt er verwacht dat de time-out opgevolgd wordt door de persoon die hierboven wordt aangeduid als de contactpersoon. We verwachten ook dat deze aanwezig is bij het intakegesprek en het 37

evaluatiegesprek. Het begeleidende CLB speelt ook een belangrijke rol in de nazorgfase, bijvoorbeeld bij heroriëntering als de leerling toch niet succesvol gereïntegreerd kan worden op de moederschool. Dit mag het begeleidende CLB verwachten van het time-out project: tijdens de time-out probeert het team op een emancipatorische en responsabiliserende wijze te werken met de leerling. Er wordt gewerkt aan werkdoelen die de school, de ouders en de leerling zelf verwoord hebben. de orthopedagoog is tijdens de time-out maar ook daarna nog bereikbaar voor vragen, suggesties, opmerkingen,…Zij staat ook open voor gesprekken met de leerling wanneer die na de time-out opnieuw in een negatieve spiraal dreigt terecht te komen. na de time-out is de orthopedagoog bereid om de evolutie van de leerling toe te lichten op de klassenraad. Zowel de school als het begeleidende CLB krijgen ook een verslag van de time-out periode en het time-out team probeert handelingsgerichte adviezen aan te reiken in verband met de leerling. Voor akkoord: Het begeleidende CLB

38

De time-out medewerker

Bijlage 5: samenwerkingsovereenkomst tussen de leerling enerzijds en de tandem anderzijds

De Tandem, een initiatief van de secundaire scholen Sint-Ferdinand Thiewinkelstraat 42 3560 Lummen (Thiewinkel) Tel: 0486/17 89 78 Email: [email protected] en de volgende leerling: Naam leerling: Onderwijsvorm: Richting en jaar: Klastitularis: zijn overeengekomen dat de leerling start in het time-out project vanaf ………………. De medewerkers van de tandem willen de jongere helpen om terug naar school te kunnen gaan. Hiervoor willen zij luisteren naar wat de jongere te vertellen heeft vanuit een houding van respect. In ruil verwachten zij respect terug van de leerling. De volgende afspraken zijn hierbij zeer belangrijk. Bij overtreding kunnen zij leiden tot onmiddellijke stopzetting van de samenwerking: geen fysiek geweld naar begeleiders toe niet roken geen alcohol of andere drugs, zelfs niet op weg van en naar de tandem We spreken ook af dat te laat komen gevolgd wordt door een uur nablijven ’s avonds. Wie een dag spijbelt, zal een dag langer in de tandem blijven dan afgesproken was. We hopen op een goede samenwerking!

Voor akkoord, De leerling

39

De time-out medewerker

Bijlage 6: het handelingsplan NAAM LEERLING: MOEDERSCHOOL: ONDERWIJSVORM: Beginsituatie (samenvattende beeldvorming uit intake)

Doelstellingen time-out *Werkdoelen zoals geformuleerd door de moederschool * * *

Werkdoelen zoals geformuleerd door de leerling zelf * * *

Werkdoelen zoals geformuleerd door de ouders * * *

40

Middelen

Evaluatie (welke doelen zijn bereikt, nagaan waarom bepaalde doelen niet bereikt werden + bijsturingen handelingsplan) Datum evaluatie: Evaluatie door time-out medewerkers:

Evaluatie time-out door leerling:

41

Bijlage 7: principes creatieve vaardigheden in de tandem

42

Bijlage 8: visietekst middelen binnen de tandem

Visietekst: middelengebruik in de tandem

Drie pijlers in de omgang met middelen

Het CAD poneert drie pijlers om op te steunen bij het uitschrijven van een visie omtrent de omgang met middelen op school. Vooreerst groeit er vanuit de visie binnen de tandem een reglementering, die zegt hoe men in de tandem tegenover middelengebruik en alles wat er bij komt kijken staat. In de tweede plaats zijn er afspraken rond interventie. Op dit niveau willen we een neerslag maken van mogelijke sancties en mogelijke hulpverlening die we willen aanbieden. Het derde luik is preventie. In dit derde luik kan zowel gewerkt worden met de begeleiders van de tandem (vb vorming over middelengebruik), als met de leerlingen in de tandem (preventief inspelen op de problematiek in de lessen).

Visietekst: vertrekkend vanuit de visie van de secundaire scholen SintFerdinand

De visie van de tandem vertrekt van de algemene visietekst rond middelengebruik die gangbaar is in de secundaire scholen Sint-Ferdinand. We hernemen kort de acht uitgangspunten:

Als onderdeel van onze missie en ons opvoedingsproject schenken we aandacht aan het bevorderen van gezond gedrag als een noodzakelijke voorwaarde voor kwaliteit van leven. Daartoe streven we naar een o.c. dat vrij is van illegale drugs en waar onze populatie met legale drugs kritisch kan omgaan. Als verantwoordelijke opvoeders erkennen we hierin onze voorbeeldfunctie. Begeleiden staat in ons handelen op de eerste plaats en blijft onze voornaamste opdracht. We begeleiden onze populatie door een globale aanpak waarin reglementering, interventie en preventie goed op elkaar zijn afgestemd.

43

We beogen een sfeer te scheppen waarin onze populatie in alle openheid kan praten over de redenen en gevolgen van alle vormen van druggebruik. Dit draagt bij tot een klimaat van veiligheid en geborgenheid. We kijken niet enkel naar het middel maar ook naar de mens. Omwille van de kenmerken van onze populatie wordt elk druggebruik geproblematiseerd. Het verspreiden van drugs in of op weg van en naar de tandem zien we als ernstig grensoverschrijdend gedrag dat gesanctioneerd moet worden. Het gebruiken van drugs in de tandem of het onder invloed naar de tandem komen, wordt tevens gesanctioneerd (zie verder). De persoon zelf en zijn directe omgeving beschouwen we als volwaardige partners en worden optimaal betrokken binnen de grenzen van onze begeleidingsopdracht. De aard van de overtreding kan inhouden dat de politie wordt ingelicht. Naast het sanctioneren blijft de tandem bereid om te begeleiden, eventueel in samenwerking met een gespecialiseerde dienst.

De reglementering, interventie en preventie zal er binnen de tandem op bepaalde punten anders uitzien dan binnen de secundaire scholen Sint-Ferdinand. De kleine setting die de tandem is, de grote nadruk die er gelegd wordt op binding met de gasten, de vele uren die er geïnvesteerd worden in gesprek en sociale vaardigheidstraining,

de

voortdurende

zoektocht

achter

de

betekenis

van

probleemgedrag, de nadruk die we leggen op wie de mens is (niet alleen de leerling),…Dit alles maakt dat de tandem een unieke visietekst nodig heeft als het op middelengebruik aankomt. In wat volgt proberen we die te concretiseren.

44

Reglementering binnen de tandem

Wat roken betreft…

Leerlingen die een rokerspasje hebben in de moederschool (= toestemming van de ouders), mogen roken in de tandem op de afgesproken plaats en op de afgesproken momenten. Verhandelen van rookgerief is – zoals alle vormen van handel-verboden.

Wat alcohol en pepdranken betreft…

Voor de leerlingen geldt een volledig alcoholverbod. Het is niet toegestaan om alcohol mee te brengen naar de tandem of om onder invloed te verschijnen in de tandem. Ook pepdranken zijn niet toegestaan in de tandem.

Wat medicatie betreft…

Bezit en gebruik van verdovende of stimulerende medicijnen – volgens medisch voorschrift en voorgeschreven dosis – zijn enkel toegelaten indien vooraf een medische verklaring werd voorgelegd aan de directie. Tijdens de intake overleggen we met ouders rond de in te nemen medicatie. Als een jongere medicatie nodig heeft, wordt dit enkel toegediend door een begeleider, die ook het soort medicatie en het uur van inname noteert. Voor interne leerlingen wordt altijd de toestemming van de ziekenzaal gevraagd.

Wat zogenaamde softdrugs en harddrugs betreft…

In de tandem zijn het bezit, het gebruik, het onder invloed zijn en het verhandelen van dergelijke drugs strikt verboden.

Wat al deze voorgaande middelen betreft…

We willen het gesprek over alle mogelijke middelen die een gevaar kunnen betekenen voor de gezondheid van onze leerlingen stimuleren. We streven ernaar 45

om een sfeer van openheid en vertrouwen te creëren waarin jongeren aangezet worden om kritisch na te denken over hun eigen levensstijl en mogelijke nefaste gevolgen.

Interventie binnen de tandem: sanctie en begeleiding In wat volgt beschrijven we de algemene interventies die we wensen te volgen bij overtreding van de reglementering. Toch vinden we het belangrijk om elke casus apart te bekijken, er grondig rond te overleggen in team en eventueel af te stappen van de algemene stappen die we hieronder uitschrijven. Binnen een setting zoals de tandem moet dit mogelijk zijn. Belangrijk is ook dat we bij elke regel die overtreden wordt, eerst goed aangeven wat de regel is en wat er verwacht wordt van de leerling. Een overtreding van een regel, is voor ons ook signaal om naast een individueel gesprek de regel bespreekbaar te stellen in de lessen sociale vaardigheidstraining.

Wat roken betreft…

Leerlingen die roken in de tandem zonder rokerspasje of roken op plaatsen en momenten die niet afgesproken zijn, worden er in een gesprek van op de hoogte gebracht dat dit gemeld wordt aan ouders. Er wordt een appèl gedaan op het verantwoordelijkheidsgevoel van de jongere om hiermee in de toekomst op een correcte manier om te gaan. Dit betekent dat er in eerste instantie niet naar een sanctie gegrepen wordt. Het oogtoezicht wordt wel verhoogd. Leerlingen die blijven in overtreding gaan op dit punt, kan de beloningsactiviteit op vrijdagnamiddag ontzegd worden. Ouders worden hiervan dan ook op de hoogte gesteld. Ook de moederschool wordt verwittigd.

Wat alcohol en pepdranken betreft…

Leerlingen die alcohol meebrengen naar de tandem, worden er in een gesprek van op de hoogte gebracht dat dit gemeld wordt aan de ouders. Leerlingen die een pepdrank meebrengen naar school, wordt gevraagd dit niet meer te doen. Er wordt uitgelegd dat deze genotsmiddelen misschien wel kunnen thuishoren in de vrije tijd, 46

maar niet op de school. Tevens wordt er nagegaan of jongeren wel op een gezonde manier omgaan met alcohol en pepdranken. Bezorgdheden worden naar ouders en school toe geuit. Een jongere die met alcohol op school verschijnt, kan de beloningsactiviteit op vrijdag onthouden worden als het team dit aangewezen vindt. Wat pepdranken betreft, wordt er bij een eerste overtreding uitgelegd dat ze niet toegelaten zijn en dat we ze niet meer willen zien in de tandem. Als een jongere na dit gesprek opnieuw een pepdrank bijheeft, kan de beloningsactiviteit op vrijdagnamiddag hierdoor wegvallen. Leerlingen die niet op een gezonde manier met dergelijke middelen omgaan in hun vrije tijd, worden aangemoedigd om met externe hulp hieraan iets te doen. We zijn bereid hen hierin te begeleiden zodat de drempel naar externe hulp kleiner wordt.

Wat medicatie betreft…

Bij een vermoeden van problematisch medicatiegebruik, gaan we vooreerst het gesprek aan met de jongere. Eventueel doen we een beroep op de schoolarts van het CLB, vermits deze vermoedelijk meer thuis is in de materie. Als deze oordeelt dat het medicatiegebruik inderdaad geproblematiseerd moet worden, brengen we de jongere er van op de hoogte dat ouders en eventueel opvoeders ingelicht worden. In een gesprek over medicatie kan nooit volledig beroepsgeheim beloofd worden aan jongeren.

Wat softdrugs en harddrugs betreft…

Vermits elk druggebruik geproblematiseerd wordt bij onze doelgroep, noemen we sofdrugs en harddrugs in één adem. Beide zijn verslavend en kunnen ernstige schade toebrengen aan de gezondheid.

…bij het vermoeden dat de jongere onder invloed in de tandem verschijnt

We spreken ons vermoeden uit naar de jongere toe en uiten bezorgdheid. Als de jongere ontkent onder invloed te zijn, starten we geen heksenjacht naar bewijsmateriaal maar gaan we blijvend het gesprek aan over drugs tijdens zijn/haar verblijf in de tandem. Als we een vermoeden hebben van onder invloed zijn (maar de 47

jongere ontkent) en het gedrag van de jongere is hierdoor extreem storend, brengen we de jongere naar huis en spreken we ons vermoeden uit naar ouders toe in het bijzijn van de jongere. Als we een vermoeden hebben, maar toch ook sterke twijfels, gaan we het gesprek met ouders nog niet aan. We gunnen de jongere het voordeel van de twijfel en spreken uit hoe we in de toekomst reageren op mogelijke signalen. Bespreekbaar maken primeert boven ouders inlichten op dat moment. De school wordt op de hoogte gebracht van vermoedens zodat zij dit verder kunnen opvolgen eens de leerling opnieuw bij hen de lessen volgt. Sowieso zijn vermoedens bij de begeleiders aanleiding tot preventieve lessen rond het thema binnen de sociale vaardigheidstraining. Als de jongere toegeeft onder invloed te zijn, brengen we de leerling naar huis en voeren we een gesprek met de ouders hierrond in het bijzijn van de jongere. De jongere wordt één of meerdere dagen geschorst. Tijdens een huisbezoek proberen we de ernst van de overtreding toe te lichten. Als het team van oordeel is dat de jongere voldoende openstaat om hieruit zijn/haar les te leren, kan de begeleiding verder gaan onder strikte voorwaarden. Deze voorwaarden worden vastgelegd in de klassenraad en kunnen verschillen naargelang de situatie. Het CLB en de moederschool worden op de hoogte gebracht van de schorsing en de voorwaarden. Het gesprek over drugs wordt blijvend aangegaan met de jongere als de samenwerking met de tandem verdergezet wordt. Als een jongere meldt dat een andere jongere drugs bij heeft in de tandem, gaan we omzichtig te werk. We proberen tot een eerlijk gesprek te komen zonder dat de meldende leerling er slachtoffer van wordt. Begeleiders kunnen vragen om de inhoud van de boekentas, de jas, broekzakken te tonen. Fouilleren van jongeren is niet wettelijk en doen we ook niet. Het doorzoeken van kastjes en banken die eigendom zijn van de school is een maatregel die slechts in zeer uitzonderlijke gevallen gebeurt (liever vragen dat de jongere zelf de inhoud toont) en altijd in bijzijn van de jongere en een getuige. We zijn ook geen vragende partij van urinetests omwille van de technische en juridische beperkingen en omwille van de sfeer van wantrouwen die er hierdoor gecreëerd wordt.

…bij het betrappen op meebrengen van deze drugs naar de tandem en/of dealen van deze drugs in of op weg van en naar de tandem 48

Na een gesprek met de jongere worden ouders ingelicht van deze overtreding. Ook de moederschool en het CLB worden op de hoogte gebracht. Er wordt een schorsing van één of meerdere dagen uitgesproken. Hiermee willen we een krachtig signaal geven dat drugs niet welkom zijn in de tandem en dat dealen in een time-outproject ernstige gevaren kan inhouden. Tijdens deze schorsing vindt er een huisbezoek plaats om uit te maken of de jongere de ernst van de overtreding begrijpt. Als deze niet voldoende kan duidelijk gemaakt worden, kan de begeleiding vanuit de tandem stoppen vanuit de noodzaak om de andere leerlingen in de tandem te beschermen. Als het team van oordeel is dat de jongere voldoende openstaat om hieruit zijn/haar les te leren, kan de begeleiding verder gaan onder strikte voorwaarden. Deze voorwaarden worden vastgelegd in de klassenraad en kunnen verschillen naargelang de situatie. Het gesprek over drugs wordt blijvend aangegaan met de jongere als de samenwerking met de tandem verdergezet wordt. Gevonden drugs worden overhandigd aan het CAD. Met de jongere wordt er een papier opgemaakt en ondertekend (liefst met getuige) over de aard en de hoeveelheid van de gevonden drugs.

…bij het betrappen van een jongere op het gebruiken van drugs in of op weg van en naar de tandem

Na een gesprek met de jongere worden ouders ingelicht van deze overtreding. Ook de moederschool en het CLB worden op de hoogte gebracht. Er wordt een schorsing van één of meerdere dagen uitgesproken. Hiermee willen we een krachtig signaal geven dat drugs niet welkom zijn in de tandem, maar ook niet onderweg van en naar de tandem. Tijdens deze schorsing vindt er een huisbezoek plaats om uit te maken of de jongere de ernst van de overtreding begrijpt. Als deze niet voldoende kan duidelijk gemaakt worden, kan de begeleiding vanuit de tandem stoppen vanuit de noodzaak om de andere leerlingen in de tandem te beschermen. Als het team van oordeel is dat de jongere voldoende openstaat om hieruit zijn/haar les te leren, kan de begeleiding verder gaan onder strikte voorwaarden. Deze voorwaarden worden vastgelegd in de klassenraad en kunnen verschillen naargelang de situatie. 49

Het gesprek over drugs wordt blijvend aangegaan met de jongere als de samenwerking met de tandem verdergezet wordt. Ook hier wordt de drugs overhandigd aan het CAD volgens de afspraken die hierboven beschreven werden.

…bij een jongere die vertelt over zijn druggebruik (tegen anderen en/of tegen begeleiding)

Een jongere die opschept tegen anderen over eventueel druggebruik, wordt niet zomaar sec afgeblokt door de begeleider. We moedigen het gesprek (in het bijzijn van een begeleider) aan en proberen tot discussie te komen in de groep. In dit gesprek proberen we uitdrukkelijk niet met een kijvende vinger het gesprek over die heerlijke drugs te laten stokken…tot aan de bushalte…zonder begeleider. We proberen wel via correcte productinfo, via verhalen van andere jongeren,… in te spelen op wat er gezegd wordt. Doel is de jongeren te stimuleren om kritisch na te denken over het onderwerp zonder al te directief over te komen. Een jongere die in een begeleidingsgesprek spontaan vertelt over zijn druggebruik, wordt in eerste instantie bekrachtigd voor de eerlijkheid en openheid waarmee hij/zij met ons communiceert. Jongeren komen pas met dergelijke verhalen bij volwassen begeleiders als ze het gevoel hebben dat het veilig genoeg is om er over te vertellen. We kiezen er dus voor om niet onmiddellijk na een bekentenis ouders en politie te alarmeren. Dit zou een ernstige hypotheek kunnen leggen op de gesprekken die de jongere in de toekomst nog wil voeren hierrond en op de binding tussen jongere en begeleider. We engageren ons wel om met deze jongere zeer veel te praten over drugs en zijn/haar gebruik. Uiteindelijke doel is twijfel zaaien bij de jongere over de in hun ogen vaak onschuldige drug en proberen te komen tot volledig willen stoppen met drugs. Als we van oordeel zijn dat het niet verantwoord is dat de andere opvoeders in het leven van de jongere niet op de hoogte zijn van het verhaal, proberen we de jongere te overtuigen om samen het gesprek hierrond aan te gaan. Als dit niet lukt, melden we een jongere dat we gedwongen zijn door de ernst van de situatie om andere opvoeders (ouders,school, internaat, CLB,…) in te lichten. We proberen deze beoordeling in alle eer en geweten te maken.

50

…bij een jongere die vertelt dat hij wil stoppen met zijn druggebruik

Deze jongere moedigen we aan om: -het gesprek met de ouders hierrond in volledige eerlijkheid aan te gaan (samen met ons of alleen) vanuit de veronderstelling dat het stoppen met druggebruik gefaciliteerd wordt als het netwerk rondom de jongere hieraan meewerkt -het stoppen niet alleen te doen, maar onder begeleiding van externe hulpverlening. De contacten met de hulpverlening kunnen vanuit de tandem gelegd worden en ondersteund worden. Eventuele gesprekssessies kunnen doorgaan tijdens de schooluren, op voorwaarde dat (minstens één van de) ouders hiermee akkoord gaan. -het gesprek met ons blijvend aan te gaan: dus ook bij een terugval, bij een moeilijk moment, bij een twijfel,… -de drugs die hij/zij nog in bezit heeft te overhandigen aan het CAD.

We zijn van oordeel dat ouders best op de hoogte zijn als hun kind drugs gebruikt en hiermee wil stoppen. Toch zullen we in elke situatie afzonderlijk afwegen of het in het belang is van de jongere of ouders ingelicht worden hiervan. Een jongere die bijvoorbeeld buiten de schooluren een beroep doet op hulpverlening en die er op staat dat ouders niet ingelicht worden, zal in een gesprek gevraagd worden om dit niet inlichten te motiveren. Als de begeleider in alle eer en geweten van oordeel is dat het inderdaad beter is in functie van een goed verloop van de verdere hulp dat ouders dit op dit moment beter niet weten, worden ouders niet gecontacteerd. Sowieso wordt er zo open mogelijk met de jongere gecommuniceerd wie over wat wordt ingelicht (bv CLB, school, ouders, andere hulpverleningspartners,…).

Preventie binnen de tandem

Wat roken betreft…

Begeleiders hebben een belangrijke voorbeeldfunctie voor jongeren. Om deze reden hebben we in team beslist dat begeleiders niet roken tijdens de schooluren. Na de schooluren, als er geen jongeren meer op het domein zijn, kan er wel gerookt 51

worden maar dan alleen buiten. Dit om te vermijden dat jongeren ruiken dat er binnen gerookt werd en zo nonverbaal een dubbele boodschap krijgen van de begeleiders. Begeleiders kunnen wel praten over hun eigen rookgedrag, op voorwaarde dat het geproblematiseerd wordt in het gesprek. Jongeren mogen gerust weten dat ook volwassenen soms worstelen met verslaving of bv met de moeite die het kost om te stoppen met roken. Waar mogelijk gaan we het gesprek aan met de jongere over de negatieve gevolgen van roken, zonder dat dit terechtwijzend overkomt. Het uiteindelijke doel is jongeren kritisch laten nadenken over eigen rookgedrag.

Wat alcohol en pepdranken betreft…

Ook hier hebben begeleiders een belangrijke voorbeeldfunctie. Het spreekt voor zich dat begeleiders niet onder invloed van alcohol komen werken. Maar ook in houding en taal ten opzichte van alcohol, proberen we altijd onze voorbeeldfunctie in het achterhoofd te houden. Alcohol die verbruikt werd tijdens bijvoorbeeld een receptie wordt zo snel mogelijk verwijderd uit de tandem. Als we met jongeren op uitstap gaan, bestelt er niemand alcohol of pepdranken. Ook als er gevierd wordt samen met jongeren, is er geen alcohol aanwezig. Dit ook om te voorkomen dat er een automatische koppeling ontstaat tussen feesten en alcohol.

Wat medicatie betreft…

Tijdens de intake vragen we aan ouders welke medicatie hun kind dient in te nemen tijdens de schooluren en of dit onder oogtoezicht dient te gebeuren. Op deze manier proberen we medicatiegebruik op te volgen. Als er andere medicatie opduikt, melden we dit op het teamoverleg en gaan we het gesprek met de jongere hierover aan. Jongeren die medicatie vragen voor hoofdpijn, keelpijn, buikpijn,… worden eerst aangemoedigd om zonder medicatie te proberen. Een glas water, een verfrissend snoepje, even rusten op ons ziekenbed, even een luchtje scheppen,… zijn middelen die we eerst uitproberen. Als de jongere blijft klagen, gaan we pas over tot het 52

toedienen van medicatie als we hiervoor de toestemming hebben. Bij interne leerlingen vragen we de toestemming aan de medische dienst van het internaat (sommige jongeren kregen bv ’s morgens al medicatie of zijn allergisch aan bepaalde dingen). Bij externe leerlingen vragen we dit na tijdens de intake en zeggen we ouders welk soort medicatie we eventueel toedienen.

Wat softdrugs en harddrugs betreft…

Tijdens het eerste begeleidingsgesprek met de orthopedagoge wordt duidelijk gemaakt dat het gesprek over drugs meer dan welkom is in de tandem. Er wordt gezegd dat openheid en eerlijke communicatie geapprecieerd worden. Anderzijds wordt er duidelijk gemeld aan de leerling dat het gebruik, het bezit, de handel of het onder invloed zijn in de tandem absoluut verboden is en kan leiden tot onmiddellijke stopzetting van de samenwerking. Er wordt toegelicht welke argumenten we hiervoor hebben (beïnvloedbaarheid andere gasten, imago fietshersteldienst bij klanten, onze visie op soft en harddrugs, de theorie van het CAD in verband met hardgebruik van zogenaamde softdrugs,…).

Wat al deze voorgaande middelen betreft…

De begeleiders hebben in overleg met het CAD een vormingstraject uitgestippeld. In het schooljaar 2006-2007 worden er twee vormingen gevolgd door het ganse team: 1.

Productinformatie en materialenbeurs: 16/02/07

2.

Motivationele gespreksvoering: 27/04/07

Uit deze vormingen pogen we preventieve acties te putten naar onze doelgroep toe.

Samenwerking met het CAD

In het tot stand komen van de visietekst rond middelengebruik is er een nauwe samenwerking met het CAD. Zowel bij het opstellen van de reglementering, als bij de uitwerking van de interventie en van de preventie deden en zullen we in de toekomst nog beroep doen op deze dienst. Contactpersoon voor de tandem is Marjet Vanderstraeten, telefonisch te bereiken op 089/32 97 75.

53

54

Bijlage 9: Reglement de tandem

Beste ouders,

Uw zoon/dochter zal de komende weken onderwijs volgen in De Tandem. De Tandem biedt een time-outmogelijkheid voor jongeren die op school in een problematische situatie terecht gekomen zijn. Het is de uitdrukkelijke bedoeling en afspraak dat uw kind na een aantal weken terugkeert naar zijn/haar oorspronkelijke school. Uw kind blijft ook gewoon ingeschreven in zijn/haar moederschool tijdens het verblijf in de tandem.

De medewerkers van De Tandem zullen de komende weken proberen om samen met uw kind opnieuw perspectief te zoeken op zijn/haar huidige school. We doen dit in nauwe samenwerking met de school en het begeleidende CLB. Ook u als ouder vinden we een belangrijke partner in dit proces.

Jean Hulshagen, directeur

55

Beste leerling,

Welkom in De Tandem. De Tandem is een plaats waar leerlingen enkele weken naartoe kunnen als ze op school ernstige problemen hebben. We willen in De Tandem samen met jou zoeken naar mogelijke oplossingen voor die problemen. Jouw eigen school en CLB willen hier ook bij helpen, net zoals je ouders. Na een aantal weken keer je met onze hulp terug naar je eigen school. We duimen dan allemaal voor jouw nieuwe start…

Kelly Van Ouytsel, departementshoofd externe projecten

56

Hoofdstuk 1 : 10 NORMEN UIT ONS OPVOEDINGSPROJECT

1. De tandem staat onder leiding van de Broeders van Liefde. De leden van deze congregatie en het lekenpersoneel willen een bijzondere zorg in acht nemen voor de jongeren met een handicap.

2. De tandem is katholiek geïnspireerd. Het personeel en de leerlingen worden uitgenodigd om te leven naar het voorbeeld van Christus en volgens de leer van de katholieke kerk. Deze christelijke inspiratie leeft in het time-outproject en zij wordt langs de begeleiding aan de leerlingen overgedragen.

3. Als opvoedingsdoel wordt gesteld de leerlingen tot een bereikbare vorm van volwassenheid te brengen. Als voornaamste opvoedingsmiddel hanteren we een rustige, liefdevolle en vertrouwenwekkende omgang. Er wordt meer aandacht besteed aan preventie dan aan bestraffing : door grote zorg te dragen voor het toezicht en meer gebruik te maken van beloning en aanmoediging dan van straffen en berisping voor het bijbrengen van goede attitudes.

4. De tandem is er voor alle leerlingen : elk kind wordt aanvaard met zijn eigenheid en zijn problemen. Aan moeilijke leerlingen besteden wij de grootste zorg en aan zwakke leerlingen geven we speciale leerondersteuning en begeleiding. De tandem kan de inschrijving van een leerling weigeren indien deze onverenigbaar wordt geacht met het eigen opvoedingsproject.

5. Leerlingen die de tandem verlaten zijn blijvend welkom in de school en het instituut voor verdere begeleiding.

6. De ouders worden zoveel mogelijk betrokken in het opvoedingsproces. Er zijn verschillende contactmogelijkheden voorzien voor de ouders. Via huisbezoeken, telefonische contacten, intake- en opvolgingsgesprekken worden ouders geïnformeerd en betrokken. Indien er moeilijkheden rijzen die een directe aanpak vereisen, worden de ouders daarover telefonisch of schriftelijk ingelicht. Het is steeds de bedoeling voorstellen te doen om samen zo vlug mogelijk tot een bevredigende oplossing te komen. 7. De Inrichtende Macht heeft voor de voornaamste onderwijs- en opvoedingsmiddelen algemene einddoelstellingen geformuleerd in de brochure “Schoolproject”. Belangrijke elementen over de godsdienstige, morele, verstandelijke, praktische en levensgerichte opvoeding worden erin omschreven. Het betreft uiteraard een algemene richtlijn die in onze specifieke situatie aangepast en aangevuld moet worden. De scholen van de Broeders van Liefde zijn principieel 57

gastvrij. Vanuit het respect voor een andere godsdienst of levensovertuiging en vanuit humanitaire overwegingen, maken we het mogelijk dat leerlingen hun religieuze praktijken of leefgewoonten kunnen naleven in zoverre zij het normale lesverloop of de schoolorganisatie niet storen. Voor alle leerlingen is godsdienst een verplicht vak, gericht op overdracht van kennis, inzicht en houdingen.

8. De Inrichtende Macht en het personeel van de tandem engageren zich om een schoolcultuur te ontwikkelen waar op de eerste plaats aandacht is voor de mens. Deze schoolcultuur is verwerkt in ons reglement en omvat het geheel van waarden, normen en verwachtingen die wij in onze school als grondslag voor een degelijke opvoeding hanteren om richting en vorm te geven aan o.a. godsdienstigheid, goedheid, sociale omgang, rechtvaardigheid en positieve ingesteldheid.

9. In al onze scholen wordt er onderwijs en begeleiding gegeven in aangepaste gebouwen, volgens hedendaagse methodieken, en met een bijzondere zorg voor de aangepaste inhoud van het onderwijs. Het is de bedoeling om aan kinderen en jongeren kennis en technieken aan te leren die ze later nodig zullen hebben om zich zo goed als mogelijk te integreren en te engageren in de huidige maatschappij. De doelen zullen sterk aangepast en geïndividualiseerd moeten worden.

10. Alle personeelsleden vormen een gemeenschap waarbij iedereen het geluk van de andere beoogt. Ze hebben aandacht voor hun pedagogische taak en begeleiden de leerlingen met bijzondere zorg.

58

Hoofdstuk 2 : de tandem 1. Wat beogen wij? Als katholieke organisatie werken wij naar het voorbeeld van Jezus Christus. Wij willen jonge mensen helpen groeien : naar de noden die de maatschappij vraagt. Als school van de Broeders van Liefde hebben wij een stichter P.J. Triest die ons een weg uittekende. Met ons project willen we de missie van de Broeders van Liefde: ‘een oplossing bieden voor nieuwe noden van jongeren’ in praktijk brengen. Vanuit het opvoedingsproject willen we elementen gebruiken die op elk individu afzonderlijk van toepassing zijn. Na een individuele ondersteuning van minimum 1 maand tot maximum 3 maanden waarbij leren-werken-ontwikkelen centraal staan, willen we de kans op slagen van deze jongeren in de opleiding binnen hun moederschool vergroten. We laten de jongere een nuttige activiteit uitvoeren naast de emotionele en sociale ondersteuning onder coördinatie van de orthopedagoog.

Hoe ziet de tandem concreet haar opdracht. De tandem probeert een eigentijdse formulering van haar christelijke identiteit op verschillende wijzen binnen het vormings- en opvoedingsproject waar te maken. Wij waarborgen in elk geval een geloofsaanbod aan de jeugd. Ons time-outproject heeft tot doel jongeren te begeleiden bij hun geestelijke, intellectuele en sociale groei naar volwassenheid. In dat groeien in menselijkheid, wil zij meteen de kans leggen om tot de ontdekking te komen hoe God met ieder van ons een Verbond wil aangaan. Onze christelijke levensopvatting kleurt bovendien de manier waarop wij onze medemens, de werkelijkheid rondom ons, bepaalde leerinhouden en levenswaarden als eerlijkheid, liefde, verdelende rechtvaardigheid, zelfdiscipline en dergelijke meer, benaderen. Om al deze doelstellingen te bereiken staan in de eerste plaats de lessen, maar ook andere opvoedings- en vormingselementen ter beschikking. In onze school vormen alle leerlingen, ouders, leraars en opvoeders, begeleiders, leden van het opvoedend hulppersoneel, het administratief personeel en het onderhoudspersoneel, directeur, onderdirecteur, werkplaatsleider, werkmeesters en Inrichtende Macht één grote levende gemeenschap. Ieder lid van de schoolgemeenschap is medeverantwoordelijk voor heel de schoolgemeenschap. De leerlingen ervaren dat hun “opvoeders” met hen begaan zijn. Met zijn allen dragen we de verantwoordelijkheid voor wat zich op onze schoolafspeelt.

59

Wij bouwen aan een time-out waar iedereen zich geborgen weet en thuis voelt. Wij willen van de tandem een plaats maken waar samen-geleefd wordt, waar jonge mensen groeien in relatiebekwaamheid tegenover zichzelf, de anderen, de wereld en God. 2.

Wie is wie?

Voor je begeleiding zijn vanzelfsprekend in de eerste plaats de leraars verantwoordelijk. In de tandem werken echter vele anderen mee om de begeleiding, de administratie en het sociale leven te organiseren. Een aantal van die verantwoordelijken is direct bij je studie betrokken; de anderen, die je wellicht minder leert kennen, werken mee achter de schermen.

2.1.

Inrichtende Macht : VZW Broeders van Liefde

De Inrichtende Macht is de eigenlijke organisator van het onderwijs in ons timeoutproject. Zij is namens de kerkgemeenschap verantwoordelijk voor het beleid en de beleidsvorming en schept de noodzakelijke voorwaarden voor een goed verloop van het onderwijs. 2.2.

Directeur

De directeur staat in voor de dagelijkse leiding van de school waartoe ook de tandem behoort. Samen met het directieteam bestuurt hij de school. 2.3.

Personeel

De medewerkers die je in de tandem ziet, zijn leerkrachten, een opvoeder, een ergotherapeut en een orthopedagoog. Maar ook achter de schermen helpen er mensen mee: we denken dan aan de opvoeder-huismeester en de medewerkers van het secretariaat van de secundaire scholen Sint-Ferdinand. Ook het personeel dat zorgt voor het onderhoud van de gebouwen, dat alles netjes en proper blijft, is belangrijk voor het goed functioneren van onze school. De directeur zorgt ervoor dat alles in goede banen geleid wordt. 2.4. C.L.B. Het CLB is een belangrijke partner in de time-out. Zij zijn betrokken partij vanaf de intake. De CLB-begeleider van uw jongere in de moederschool, is ook de CLBbegeleider wanneer er een time-out ingeroepen wordt.

3. Wat bieden wij aan?

60

We bieden een time-out aan aan leerlingen die tijdelijk in een problematische situatie op hun moederschool verzeild zijn geraakt.

61

Hoofdstuk 3 De tandem als opvoedings- en leefgemeenschap

In dit onderdeel volgen een aantal reglementaire bepalingen in verband met de organisatie van het leven in de tandem. In het algemeen kan men zeggen dat ze bedoeld zijn om de bovengenoemde doelstellingen zo goed mogelijk te kunnen verwezenlijken. Groeien in verantwoordelijkheid, in vrijheid en liefde, kan in een school het best lukken via duidelijke doelstellingen en informatie, klare afspraken, orde en regelmaat. Geen enkele samenlevingsvorm kan zonder rechten en verplichtingen, afspraken en regels. Een organisatie die van haar doelstellingen werk wil maken, besteedt daarom veel zorg aan de naleving van deze afspraken en regels. Afspraken houden niet enkel verplichtingen in, maar maken ook duidelijk dat je als leerling een aantal rechten hebt in de school. Naast het recht op degelijk onderwijs, dat uiteraard het belangrijkste is, heb je in de tandem ook recht op een faire behandeling, op begeleiding bij je taak als leerling en op inspraak op een aantal vlakken. Wij roepen je dan ook op om er samen het beste van te maken. 1. Klare afspraken en regels 1.1.

Regelmatige leerling

Wil je op het einde van het schooljaar het studiebewijs behalen van het leerjaar dat je volgt, dan moet je een “regelmatige leerling” zijn, d.w.z. - je moet voldoen aan de wettelijke toelatingsvoorwaarden tot het leerjaar waarin je bent ingeschreven (zie 1.2.); - je moet, behoudens in geval van gewettigde afwezigheid, het geheel van de vorming van dit leerjaar werkelijk en regelmatig volgen (zie1.3.). Dit is trouwens ook nodig om eventueel te voldoen aan je leerplicht, en voor je kinderbijslag. De school ziet er op toe dat deze regels worden gerespecteerd. 1.2. Administratief dossier van de leerling Om een goede werking mogelijk te maken, vragen we in de tandem informatie op bij jouw school en jouw CLB. Uiteraard gaan we op een deontologisch verantwoorde manier om met deze gegevens. 1.3.

62

Afwezigheden

1.3.1. Behalve als je gewettigd afwezig bent, neem je deel aan alle lessen en activiteiten van de tandem. Ook bezinningsdagen, studie-uitstappen, e.d. worden als normale schooldagen beschouwd. Ze geven je een kans om je te verrijken en je verder te ontwikkelen. Indien je om een ernstige reden niet aan deze activiteiten kan deelnemen, dan bespreek je dit vooraf met de directeur of zijn afgevaardigde. We volgen afwezigheden nauwgezet op en proberen door samen te werken met jou en jouw ouders hiervoor oplossingen te zoeken. Wij brengen ook telkens jouw moederschool op de hoogte van afwezigheden.

1.3.2. De onderwijsreglementering laat slechts afwezigheden toe om volgende redenen : - wegens ziekte of ongeval, - wegens het bijwonen van een begrafenis- of huwelijksplechtigheid van een familielid of persoon die onder hetzelfde dak woont. - wegens deelname aan een familieraad; - wegens de oproeping of dagvaarding voor een rechtbank; - wegens deelname aan proeven voor de examencommissie van de Vlaamse Gemeenschap. - wegens de onbereikbaarheid van de instelling door overmacht (bv. overstromingen) - wegens het onderworpen zijn aan maatregelen in het kader van bijzondere jeugdzorg - wegens het beleven van de feestdagen die inherent zijn aan de door de grondwet erkende levensbeschouwelijke overtuiging van de leerling. - wegens het actief deelnemen aan culturele en/of sportieve manifestaties. Andere afwezigheden bespreek je steeds vooraf met de directeur of zijn afgevaardigde. Hij gaat na of deze afwezigheden reglementair mogelijk zijn en hij beslist of hij ze al dan niet aanvaardt. Je hebt geen recht op afwezigheid, de directeur beslist hierover. Bij onvoorziene afwezigheid delen je ouders aan de orthopedagoge de reden telefonisch mee ‘s morgens tussen 08.00 uur en 08.30 uur op het nummer 0486/17 89 78.

1.3.4. Voor elke afwezigheid moet uiteindelijk een schriftelijk bewijs kunnen worden voorgelegd. Deze bewijsstukken moeten op de dag dat je terug naar school komt op het secretariaat worden bezorgd. Blijf je langer dan 10 schooldagen ziek, dan laat je het eerder op school bezorgen of stuur je het op. Als het team van de tandem samen met de afgevaardigde van de moederschool en je ouders van oordeel zijn dat je klaar bent om terug de lessen te gaan volgen in de moedersschool geven we alle schriftelijke bewijsstukken van afwezigheden door aan jouw moederschool. Voor afwezigheden om medische redenen bestaan er vaste regels : 63

- een medisch attest is niet nodig bij gewoon schoolverlet, d.i. een korte afwezigheid wegens ziekte van één of twee opeenvolgende schooldagen. Dan breng je gewoon een ondertekende verklaring van je ouders binnen; - een medisch attest is wel nodig bij langdurig en veelvuldig schoolverlet : - ben je vier of meer opeenvolgende schooldagen afwezig wegens ziekte (d.i. een lange afwezigheid), dan volstaat een verklaring van je ouder(s)/verantwoordelijke niet; - heb je gewoon schoolverlet reeds vier maal met een ondertekende verklaring van je ouder(s)/verantwoordelijke verantwoord, dan moet je voortaan voor elke afwezigheid voor ziekte een medische attest binnenbrengen. (ook voor ziekte van 1 schooldag) 1.3.5. Als je om gelijk welke reden aan een overhoring, klasoefening of persoonlijk werk niet kan deelnemen, kan je verplicht worden die achteraf te maken. 1.3.6. De klassenraad (van jouw eigen school) beslist of afwezigheden aanleiding kunnen geven, tot het jaar overdoen of het niet behalen van een kwalificatiegetuigschrift.

1.3.3. Als je vooraf weet dat je de lessen niet zult kunnen bijwonen, dan breng je de directeur of zijn afgevaardigde daarvan op de hoogte met een geschreven bewijsstuk of met een door één van je ouders geschreven en getekende verantwoording. 1.3.7. Overtredingen van deze regels brengen de “regelmatigheid van de leerling” in het gedrang, met mogelijk negatieve gevolgen voor studiebekrachtiging, leerplicht en kinderbijslag. De tandem heeft het recht documenten die een afwezigheid willen verantwoorden te controleren en bij twijfel te verwerpen. Dit geldt ook voor doktersbriefjes, die dus eventueel geweigerd kunnen worden. Briefjes met de vermelding “familiale redenen” of “persoonlijke redenen” worden niet aanvaard en zullen aanleiding geven tot een onderzoek naar de reden van afwezigheid. Wanneer een afwezigheid niet verantwoord wordt, zal je, ook vanuit het C.L.B., van kortbij gevolgd worden. 1.4. Dagindeling 1.4.1. Schooluren : -maandag van 8u25 tot 14u25 -dinsdag van 8u35 tot 15u25 -woensdag van 8u35 tot 12u10 -donderdag van 8u25 tot 14u25 -vrijdag van 8u35 tot 15u25

In de voor- en namiddag last de leerkracht kort een pauze in tussen twee lesmomenten. Tijdens de middag is er een korte pauze voorzien van twintig minuten.

64

1.5.

Te laat komen

Wie te laat komt in de les, stoort het klasgebeuren. Vertrek dus tijdig. Kom je te laat, dan moet je je aanmelden op het secretariaat vóór je naar de klas gaat. 1.6. Veiligheid en gezondheid op school De tandem staat in voor de veiligheid en de gezondheid van de personen die er leven en werken. 1.6.1. In het kader van veiligheid, treft zij ook maatregelen betreffende brandpreventie-bestrijding. Zij brengt veilige elektrische installaties aan. Zij zorgt voor EHBO-voorzieningen. Het spreekt vanzelf dat je deze inspanningen eerbiedigt en dat je je mee inzet om de veiligheid te bevorderen. Wij doen inspanningen om defecten en storingen te vermijden en op te sporen. Het is echter eenieders taak om deze te signaleren. 2.6.2. De tandem wil ook actief kennis, vaardigheden en attitudes bijbrengen die gericht zijn op je eigen gezondheid en die van anderen. Zij wil bewust meehelpen jongeren te behoeden voor overmatig drinken, roken en voor het misbruik van genees- en genotmiddelen. 2. Belangrijke aandachtspunten : Tijdens de speeltijden of middagpauze blijft niemand in de klas of werkplaats zonder uitdrukkelijke toelating. Ieder is beleefd tegen de leerkracht en andere personen. Alcohol en drugs zijn verboden in de school. Ook pepdranken blijven verboden in de school. Roken is toegelaten op afgesproken plaatsen en tijdstippen op voorwaarde dat de leerling zijn of haar rokerspas van op school kan tonen. Messen en andere wapens blijven verboden in de tandem. Computerspelen walkmans en MP3-spelers zijn enkel te gebruiken op eigen verantwoordelijkheid tijdens de pauzemomenten op de speelplaats. GSM gebruik tijdens de schooluren (zie hoger) blijft verboden. De tandem heeft geen enkele verantwoordelijkheid bij diefstal of beschadiging.

Niet spuwen op de grond. Afval, papier, fruitresten en blikjes in de juiste vuilbak. Dreigen, bedreigen, afpersen en pesten van andere personen wordt niet getolereerd. 65

Kledij dient verzorgd en proper te zijn. Een hoofddoek dragen is niet toegelaten in de school. Een hoofddeksel (uitgezonderd uit veiligheid) dragen tijdens de les en middagpauze in de refter is niet toegelaten. Hoofdhaar kleuren kan enkel indien de kleur overeenstemt met een natuurlijke haarkleur. Ieder draagt ook zorg voor het gerief, materiaal en kledij van zichzelf, van een ander en van de school. Waardevolle zaken laat men best thuis. Voor opzettelijke vernielingen wordt een vergoeding (=kostprijs) gevraagd. Ieder (ook migranten) praat beschaafd Nederlands. Ieder mijdt onfatsoenlijke taal en grove woorden. Bijkomende aandachtspunten kunnen op elk ogenblik via de schoolagenda meegedeeld worden. Aandachtspunten in de klas en in de werkplaats - Eten en snoepen tijdens de lessen is verboden. - Tijdens de les en in de praktijk is de houding en het gedrag van ieder : beleefd, ordelijk, stil, net, vriendelijk en meewerkend. - Ieder heeft steeds zijn/haar schoolagenda bij. De schoolagenda is steeds in orde. Ieder is steeds in het bezit van de nodige leerboeken en schoolgerief. - Werkkledij wordt wekelijks mee naar huis genomen om te reinigen. - Verandering van lokaal gebeurt in groep, in stilte. - Elke leerkracht kan nog bijkomende aandachtspunten voor zijn klas of werkplaats meedelen.

Aandachtspunten tijdens de speeltijd - Niemand verlaat de speelplaats zonder toelating. -De toiletten worden zoveel mogelijk gebruikt tijdens de speeltijden. De sleutel wordt gevraagd aan de leerkracht die toezicht doet. - Ieder draagt zorg voor de netheid op de speelplaats en het toilet. - Geen voetbal op de speelplaats, geen sneeuwballen in de winter.

- Bijkomende aandachtspunten voor elke speelplaats worden meegedeeld door de verantwoordelijke op de speelplaats.

66

Aandachtspunten voor de middagpauze en het busvervoer (externen) Het gebruik van een brooddoos is verplicht. Het gedrag van ieder op de lijnbus : net, vriendelijk, stil en beleefd. Van huis naar school, maar ook omgekeerd, volg je steeds de normale en meest veilige weg. Ieder plaatst zijn fiets of bromfiets in de fietsenloods.

In de tandem geven we de voorkeur aan het onthouden van een beloning bij negatief gedrag in plaats van het bestraffen van negatief gedrag (alhoewel dit soms ook nodig kan zijn). Meerdere negatieve evaluaties op één week kunnen leiden tot een uitsluiting van de beloningsactiviteit op vrijdagnamiddag.

Hoofdstuk 4 Middelenbeleid in de tandem De tandem wil tenvolle participeren aan een preventiebeleid, zoals dit ons door het Verbond en door diverse andere instellingen zoals de Vereniging voor Alcohol en andere Drugproblemen (VAD) gepromoot wordt. Ook wij willen aan leerlingen actief kennis, vaardigheden en attitudes bijbrengen die gericht zijn op de eigen gezondheid en die van anderen. Wij willen bewust meehelpen jongeren te behoeden voor overmatig drinken en roken en voor het misbruik van genees- en genotmiddelen. Leerlingen die een rokerspasje hebben in de moederschool (= toestemming van de ouders), mogen roken in de tandem op de afgesproken plaatsen en momenten. Verhandelen van rookgerief is – zoals alle vormen van handel-verboden. Het tonen van rookmateriaal buiten de toegelaten uren en plaatsen wordt eveneens gezien als een overtreding en wordt eveneens strafbaar gesteld. Voor de leerlingen geldt een volledig alcoholverbod. Ook andere legale genotmiddelen, z.a. pepdranken, snuiftabak, …….. zijn verboden. Bezit, gebruik, onder invloed zijn en verhandelen van dergelijke middelen zijn strikt verboden. Bezit en gebruik van verdovende of stimulerende medicijnen – volgens medisch voorschrift en voorgeschreven dosis – zijn enkel toegelaten indien vooraf een medische verklaring werd voorgelegd aan de directie. Sommige genotsmiddelen, en meer bepaald de illegale drugs – “drugs” genoemd-, zijn door de wet verboden en zijn een ernstig gezondheid van de jongeren zelf en van hun medeleerlingen. In de bezit, het gebruik, het onder invloed zijn en het verhandelen drugs dan ook strikt verboden.

67

verder kortweg gevaar voor de tandem zijn het van dergelijke

De tandem zal in eerste instantie een hulpverleningsaanbod doen voor leerlingen die met drugs of andere middelen in moeilijkheden geraakt zijn of dreigen te geraken. De ouders worden ingelicht overeenkomstig de visie van de tandem. Dit zal met de nodige omzichtigheid gebeuren. De tandem heeft een eigen visietekst rond middelengebruik uitgewerkt, die ter inzage is op het secretariaat.

68

Hoofdstuk 5 Gedragscode De gedragscode is een reglement waarin staat wat de tandem van iedereen verwacht om pesten aan te pakken en te voorkomen. Wat is pesten? 1. Pesten kan op verschillende manieren gebeuren. Het kunnen ook hele kleine dingen zijn. Duwen, trekken, pitsen, knijpen, slaan, stampen…………Maar ook boekentassen verstoppen, aan brooddoos in de vuilbak gooien, tekeningen vernielen, kwetsende dingen zeggen, schelden. Ook bedreigen en geld afpersen of iemand uitsluiten. Je kan dus iemand heel diep raken zonder “aan te raken”. 2. Pesten gebeurt niet één keer, maar steeds opnieuw en opnieuw en opnieuw……………. 3. Bij pesten is het éne kind altijd sterker dan het andere. De éne heeft meer kracht, een grotere mond, meer invloed op de rest van de klasgroep. Die éne is dus altijd de winnaar, de andere altijd de verliezer. De winnaar is zelden alleen, meestal wordt hij geholpen door anderen. Waar wordt er gepest? - op de speelplaats; - in de klas; - tijdens de les; - tijdens de praktijkles; - tijdens het wisselen van de lessen;

- in de eetzaal; - voor en na de school; - aan de bushaltes; - op de bus; - tijdens het naar huis gaan.

Pesten kan niet ! ! ! * Al het personeel : de directie, de diensten, de opvoeders, de leerkrachten, het onderhoudspersoneel en de busbegeleiding zal ingrijpen als er gepest wordt en de namen van alle leerlingen die meedoen doorgeven aan de directie. * De nodige gesprekken en straffen zullen volgen en de ouders worden verwittigd. * De pestkoppen dienen de schade te herstellen. Materiële schade moet terugbetaald worden. Voor de andere schade wordt een herstelcontract door de pester ondertekend. Wat te doen bij pesten ? 1. Laat je niet stom gebruiken door pesters door mee te doen en kom op voor je eigen mening. Als je pesten niet tof vindt, zeg dat dan en stel voor iets anders te doen. Ga voetballen, vertel over een film, over muziek, vertel over je weekend,………..

69

2. Je kan de pester duidelijk laten merken dat je pesten niet leuk vindt als je hem of haar bezig hoort of ziet. Doe dit niet alleen tegen de pester maar ook tegen de leerlingen die mee-pesten. 3. Ga naar de gepeste jongen of naar het gepeste meisje en laat die niet alleen. Laat hem of haar meedoen met de groep. 4. Vecht nooit terug, scheld nooit terug, of zo…… Doe niet hetzelfde als de pesters. 5. Indien er iets is gebeurd, meld het onmiddellijk aan de directie, de diensten, de leerkrachten, je ouders, de opvoeders,……………. Melden is niet klikken ! Je naam zal niet bekend gemaakt worden.

Vergeet niet : Slachtoffers van pesterijen doen niets verkeerd, zijn niet ongewoon. Pesten maakt slachtoffers onzeker en ongelukkig. Pesten kan alleen als anderen meedoen,

zorg dat jij niet meedoet ! Gedragscode voor ouders :

Wat te doen bij pesten? is er een vermoeden van een pestprobleem, meld dit zo snel mogelijk aan ons : de directie, de diensten, de opvoeders, de leerkrachten,……………. Voor ouders van pestkoppen : - De ouders worden geïnformeerd wanneer een herstelcontract met hun kind wordt opgesteld en hun kind gevraagd wordt dit te ondertekenen. - De tandem zal de ouders uitnodigen wanneer het pesten niet vermindert. Voor ouders van gepeste kinderen : -

70

De tandem neemt contact op wanneer ernstige feiten aan het licht komen.

Belangrijke samenvattende gegevens *Schooluren de tandem: Maandag: 8u25 tot 14u25 Dinsdag: 8u35 tot 15u25 Woensdag: 8u35 tot 12u10 Donderdag: 8u25 tot 14u25 Vrijdag: 8u35 tot 15u25

*De lijn: Bus 91 en bus 35c stoppen op regelmatige tijdstippen aan halte Thiewinkelstraat, even verderop aan de tandem.

*Bij problemen, doorgeven ziekte,... 0486/17 89 78 (Kelly Van Ouytsel, departementshoofd de tandem) of [email protected] *Wat brengt een leerling mee naar de tandem? -boterhammen -drank; koffie en thee krijgt de leerling gratis tijdens het middagmoment in de eetzaal -agenda -op donderdag: sportieve kledij en sportieve schoenen -werkoveral uit de moederschool (elke voormiddag behalve woensdag) *Bezoek van ouders... ...is meer dan welkom, na telefonische of mondelinge afspraak met de orthopedagoge.

71

Bijlage 10: aanmeldingsfiche en intakeformulier korte time-out Naam leerling: Geboortedatum: Aangemeld door: Datum en uur aanmelding:

Leeftijd:

Schoolse info Moederschool: Telefoon: Contactpersoon moederschool: Emailadres contactpersoon: Naam klastitularis: Onderwijsvorm: OV 2 - OV 3 - OV 4 Type: 1 – 2 – 3 – 4 Afstudeerrichting: Jaar: 2 – 3 – 4 – 5 – 6 Ouders/verantwoordelijken Vader

Moeder

Adres Telefoon thuis GSM Gezinstoestand (gehuwd, gescheiden,…): Adres jongere als ouders gescheiden: bij vader – bij moeder Ouders zijn door moederschool op hoogte gebracht van aanmelding: ja – nee Motivatie ouders: Jongere is op de hoogte gebracht van de aanmelding: ja – nee Motivatie jongere: Betrokken hulpverlening: Telefoonnummer CLB Internaat CBJ … …

72

contactpersoon

Op de hoogte van de aanmelding?

Schoolloopbaan Lager onderwijs Schooljaar Leerjaar (gewoon onderwijs)

Type + jaar School (buitengewoon onderwijs)

Secundair onderwijs Schooljaar BSO

BUSO

Hulpverleningsgeschiedenis

Medische bijzonderheden Medische info:

Medicatie (wanneer, hoeveel):

Huisarts (naam + tel):

73

School

Problematiek: wat is het probleem en welke herstelgerichte activiteiten zijn er nodig om tot een oplossing te komen (+ tijdsplanning + eventuele afspraken welk deel de school opneemt)?

Diagnostiek (vastgestelde stoornissen?)

Afspraken: -moederschool verwittigt ouders, CLB en andere betrokken hulpverlening -vervoer leerling: -intake:

74

Bibliografie

-Danschutter, W. (2003). Alternatieve straffen op school. www.caleidoscoop.be

-LOP Hasselt secundair (2005). Ontwerp van een intentieverklaring ‘jongeren op de dool’. Lop Hasselt SO. Zesde versie.

-LOP secundair onderwijs Grimbergen, Machelen en Vilvoorde (2005). Time-out conceptnota. www.digiclb.be

-Tijdschrift voor leerlingenbegeleiding (2002). Time-out: afkoelingsperiode voor probleemleerlingen. www.leerlingbegeleiding.nl

-Vettenburg,

N.

en

Vandewiele,

B.

(2003).

Time-outprojecten

met

schoolvervangende programma’s. Beschrijving van een experiment 2001-2003. Leuven, Majong vzw.

-vzw arktos: www.arktos.be

75