Verslag focusgroep ouders met jongeren in secundaire scholen Doelgroep Methodiek Thema’s
11 ouders van jongeren in secundaire scholen (2014) Waarderende benadering Ouderbetrokkenheid Communicatie Ondersteuning ‘talentontwikkeling en competenties’
Dit verslag geeft de mening weer van 11 ouders met kinderen in het secundair onderwijs over de manier waarop zij hun rol zien met betrekking tot de school. Vraag 1: Hoe kunnen ouders leerlingen en leerkrachten samenwerken rond het thema talenten/competenties zodanig dat ze allen meer inzicht hebben in de talenten van de jongeren en de jongere kunnen ondersteunen om betere studiekeuzes te maken. 1. Methodes om jongeren en hun ouders te helpen bij studiekeuze
Secundaire scholen zijn de afgelopen jaren sterk gegroeid, er zijn veel projecten met veel mogelijkheden In 1ste / 2de middelbaar krijgen jongeren boekjes mee over zelfreflectie Geef evenveel aandacht aan kleine en grote vakken: Bvb ook in kleinere vakken kan je talent ontwikkelen en later je beroep van maken. Een belangrijk uitgangspunt naar de jongeren moet zijn: niet “alles is gelijk” maar “wat voor jou belangrijk is, heeft meer waarde dan…”
2. Warme overgang
Een ouder vertelt: “in de vakantie kreeg ik telefoon van de nieuwe school met de vraag : “wat kan de school doen om de overgang van uw kind makkelijker te maken”. Dit vond ik heel goed.
3. Inhoud gesprekken/ dialoog
Er lijkt voor een school een (negatieve) aanleiding nodig te zijn: “als het goed gaat word je niet echt verwacht”; het is dus ook niet altijd duidelijk dat de school met heel veel zorg met de kinderen omgaat. Als de school feedback geeft, verwacht ik dat het concreet is. Een school die zegt “hoe kan uw kind zich aan onze school aanpassen”is helemaal anders dan een school die vraagt “hoe kunnen wij ons aan uw kind aanpassen” De intentie van de school is positief: de school probeert bvb op de klassenraad ook iets positiefs te zeggen Ouders ervaren als positief als er concrete zaken door school aangekaart worden. Als je samen aan de oplossing wil werken.
Als ik naar oudercontacten ging, dacht ik: weet ik nu meer dan het maandelijks “rapport”? Er waren ook leerkrachten die vanuit een ander standpunt begonnen. Een GESPREK met inbreng van de ouder. Er moet een dialoog zijn, een heen-en-weer-gesprek, niet alleen informatie-overdracht van de leerkracht naar de ouder. Als er vertrouwen is, hoef ik als ouder niet elke week iets te horen. Maar vertrouwen is ook 2 verschillende dingen: als ik mijn zoon hoor spreken over school lijkt alles goed. Maar als ik de uitspraken op het rapport zie, dan maak ik me zorgen.
4. Leren uit de vrije tijd
In de korte tijd dat kinderen in buitenschoolse activiteiten waren kreeg ik veel meer feedback over het “talent” van mijn kind dan van de school. Dus informatie geven, heeft niet noodzakelijk te maken met “te weinig tijd”. Verwachten we meer feedback van buitenschoolse activiteit? Of zijn we meer geïnteresseerd waarom ze kiezen voor iets vrijwilligs? Niet iedereen heeft de ervaring dat er in de vrije tijd zinvolle gesprekken plaats vinden ivm talenten van kinderen Buiten school heb ik vooral positieve ervaring via jeugddienst. Via school weet ik niet wat mijn kind leuk vindt.
5. Sfeer op de school
Er wordt vanuit de school heel veel druk gelegd op de kinderen. Direct en indirect (vanuit school en vanuit medeleerlingen). Dit komt talenten niet altijd ten goede. Het kan interessant zijn voor schoolbeleid om te komen tot een soort antistressplan.
6.Vaardigheden voor ouder :
Als je je als ouder zelf goed geïnformeerd en assertief bent (of niet) heeft dit onmiddellijk effect op je kind. Als ouder moet je dus bijna aandringen om met de school in contact te gaan Vragen we als ouders genoeg “hoe is ’t geweest in school?” tov “hoe was het in de jeugdbeweging?”. We veronderstellen niet dat de school interessant en boeiend was! Hoe kunnen leerkrachten ouders ondersteunen om gesprekken te voeren? Soms is er een aanbod van de school, ouders beseffen niet altijd hoe belangrijk dit is Ga ook naar een leerkracht waar je zoon/dochter goede punten haalt! Ouders moeten zich bewust-zijn van hun rol als ouder Een ouder heeft nood aan concrete informatie
7. Mogelijke uitdagingen ouderverenigingen:
Ik vind het positief hoe onze oudervereniging duiding geeft bij algemene zaken. (bvb competentiedenken, omgaan met faalangst) er nemen soms weinig ouders deel aan dergelijke intiatieven, ouders grijpen niet altijd de kansen die ze krijgen
8. Contactpersoon:
In school waar mijn dochter zit, kan je alleen terecht bij de zorgjuf. Daar kan je terecht als je kind problemen heeft. Verder ken ik de leerkrachten niet. Ik zou wel liever willen dat ik ook contact heb met school als er geen problemen zijn. In onze school is er een coach op school die een 6-tal jongeren en hun ouders begeleid. Dat is haalbaar om dan te weten hoe het met die jongere gaat bij de verschillende leerkrachten. Voor een klastitularis is dit niet altijd mogelijk
Enkele belangrijke onderliggende gedachten:
Keuzes kunnen beïnvloed worden door de situatie van het kind zelf: bij “normaal” kind veel keuze, maar als je een kind hebt dat ander parcours doet, dan is keuze zeer beperkt en gaat het niet meer over talenten/competenties gaat dan vaak alleen maar over “waar is er plaats” (buso) Voor ouders die weinig kennis van onderwijscontext hebben is het moelijk om hun weg te vinden
Conclusies op vlak van
Schoolbeleid - Zoek gericht naar informatie van buitenschool, de ouder kan hier zeker een partner zijn - Geef jongeren de kans om zich te kunnen tonen op verschillende vlakken - + informatie is een motor voor jongeren en hun ouders - Kijk bij het zoeken naar mogelijkheden voor jongeren buiten het aanbod van de eigen school Gesprek - Het gesprek moet oplossingsgericht zijn - Het is een evenwichtige dialoog tussen evenwaardige partners - Geef als leerkracht concrete feedback - geef alle ouders en alle leerlingen ook positieve feedback - een echt gesprek geeft iedereen de kans om stil te staan bij zijn eigen rol. ( reflectie) Ouders - Ouders hebben recht op volledige informatie - Ouders moeten soms vaardigheden, houdingen aanleren: assertiviteit, de juiste vragen stellen,… - Maak ouders bewust dat ze een belangrijkr rol spelen - Ouder, ga ook naar leerkrachten waar het goed gaat. De kans is groter dat je zoon/dochter later verder gaat vanuit de dingen die goed lopen, dan vanuit de struikelblokken!
Vraag 2: We staan stil bij de communicatie tussen ouders en de school. We hebben het vooral over brieven, sms, flyers, affiches en huisbezoeken. We willen van ouders weten welke communicatiemiddelen werken en aan welke voorwaarden ze moeten voldoen. 1. Persoonlijk contact -
-
-
Persoonlijk contact is voor ons de beste communicatie die er kan zijn. daardoor kan je daarna ook makkelijker bellen als er iets is. Ook in de school zou het concept “peptalk” heel belangrijk kunnen zijn. bij confrontatie met rapport ben je geneigd naar de leerkrachten te gaan waar er een negatief resultaat is. Klastitularis geeft zelden een “globaal” beeld van je kind. Een ouder wil ‘gezien’ worden. Bij laatste oudercontact werd niet met mij gesproken. Leerkracht sprak over voorbereide feedback en keek mij niet aan. Individuele gesprekken zijn interessant. Belangrijk om ouders tijdig te informeren vanuit de school. Een ouder had hier heel positieve ervaring met school en CLB: Ze werd door school doorverwezen naar clb; via clb naar nodige instanties voor testen; perfect verlopen voor 2 kinderen. Een ouder ervaart het als fijn dat er een brede marge is voor het oudercontact van 14u21u en dit verspreid over verschillende dagen. Een rechtstreeks contactpersoon maakt de drempel voor de ouder makkelijker . Een ouder vertelt dat ze het fijn vond dat bij de start van het schooljaar werd gevraagd aan de ouder hoe de ouder wenste dat er gecommuniceerd zou worden.
2. SMS Een Sms kan voor “banale” zaken. 3.Een brief En brief is voor ons niet de beste manier (evt wel om dan uit te nodigen voor een gesprek.) 4.Telefoon -
De telefoon is meestal negatief. Ouder vindt brief veel duidelijker. Telefoontjes die in de school binnen komen zouden beter moeten worden opgevolgd Leerkrachten zijn vaak moeilijk te bereiken
5.Smartschool -
Algemeen: digitale borden zoals smartschool worden niet ervaren als laagdrempelig. Vaak moet ouder zelf initiatief nemen om aan informatie te komen. Nog altijd veel ouders zonder toegang tot internet en pc. School liet bvb wel keuze internet / brief Smartschool geeft ouder de kans om “kort op de bal” kind te kunnen zien werken op school.
-
-
-
Ouder geeft aan dat ze in basis ook de toets meekrijgt. “ik zie het resultaat en ik zie wat ik zelf als ouder dan kan doen” Conclusie: toetsen (meer dan punten) zijn ook een communicatiemiddel Smartschool zou nog sterker kunnen gebruikt worden bvb door te werken met een portfolio waar alle info over een jongere wordt bijgehouden uit zijn brede leer en leefomgeving Soms is er veel communicatie, het is belangrijk dat er doordacht gecommuniceerd wordt. ‘rust in de communicatie’ voor ouders en leerkrachten! Uitleg over hoe Smartschool werkt wordt als positief ervaren
Conclusie -
-
Voor kleine problemen wordt heel goed gecommuniceerd. (via agende, daarna gesprek), als het complexer wordt is het niet meer zo eenvoudig. De persoonlijke gesprekken worden als de meest waardevolle ervaren. De commnunicatie is heel persoonsgebonden, persoonlijke kwaliteiten van de leerkracht of CLB-medewerker zijn essentieel. Een duidelijk communicatiebeleid wordt gewaardeerd: - wat wordt hoe gecommuniceerd! - wie is contactpersoon voor je kind. ( of de coach) Digitale communicatie heeft veel mogelijkheden en nog veel niet ontwikkelde mogelijkheden zoals werken met een portfolio maar… maar niet iedereen is digitaal bereikbaar!
Enkele items uit de droomoefening: Een droomschool is/ doet/ heeft….
Contacten - Maakt tijd voor ouders en leerlingen - Goede oudercontacten met leerkrachten die een totaalbeeld hebben van het kind en samen zoekt naar oplossingen. - Een betrokken leerkracht die mee zoekt naar mogelijke studiekeuzes - Extra contactmogelijkheden buiten de formele oudercontacten - Open communicatie ook bij moeilijke leerlingen
Communicatie over talenten en mogelijkheden - Geeft een eerlijke neerslag van kennen en kunnen - Geen beoordeling met punten maar met concrete feedback - Van feedback naar feedforward - Aandacht voor formeel en informeel leren - Een portfolio waarin informatie wordt gedeeld
Kwaliteiten van leerkrachten: - Leerkrachten met open visie, betrokkenheid, focus op het positieve - Kunnen met ouders lange termijn denken over de jongere nu en in de toekomst
Inclusie - Gaat goed om met de diversiteit aan leerlingen - Aandacht voor de eigenheid van elke leerling, breder dan schooltijd
Methodieken - Peer-tutoring - Klasdoorbrekend werken
Voorwaarden - Een plek in de richting die de zoon/dochter graag wil volgen