Tigranne Hakobjan doet werkervaring op bij NS Dankzij het UAF komt mijn loopbaan op gang

JAARVERSLAG 2014

Tigranne Hakobjan doet werkervaring op bij NS

‘Dankzij het UAF komt mijn loopbaan op gang’

Foto: Venus Veldhoen

Inhoud

Zij studeerden in 2014 af met steun van het UAF.

RESULTATEN 4-11 Hoogtepunten 5 Resultaten in beeld 6-7 De weg van de vluchtelingstudent 8 Kosten 9 Kenmerken 9 Kees Bleichrodt Award 10 Peter Baehr Prijs 10 Promoties 11 Het verhaal van Maher 11

BEGELEIDING 12-16 Verdubbeling Syrische aanmeldingen 13 Aanmelding nieuwe stijl 13 Extra begeleiding bij toelating studie 13 Taal 13 Sociaal leenstelsel 14 Steun voor studenten in procedure 14 Uitgenodigde vluchtelingen 15 Mbo-opleiding 15 Scholars at Risk 16

INNOVATIE 17 Projecten: Duurzaam & Divers en Met Zorg 17

BELANGENBEHARTIGING EN SAMENWERKING 18-21 FONDSENWERVING 22-27 Werving 22 Inzamelingen en nalatenschappen 22 Begunstigers 23 Fondsen 23 Periodiek schenken 23 Bob Vlake Fonds 23 Mbo-fonds 24 Nationale Postcode Loterij 25 Ministerie van OCW 25 Europees Vluchtelingenfonds 25 Artsencampagne 27 Creative Press Challenge 27

ORGANISATIE 28-31 Bestuur 28 Comité van aanbeveling 29 Beroepscommissie 30 Medewerkers 30 Scholing 30 Ondernemingsraad 30 CBF 30 People, Planet & Profit 30

SAMENVATTING VERANTWOORDINGSVERKLARING 32

Foto voorkant: Venus Veldhoen Ontwerp: Piraña grafisch ontwerp

Convenant VU Amsterdam 19 Gemeenten 20 Ambassadeursnetwerk 20 Bedrijven 21

Een baken in een wereld vol onrust


Het afgelopen jaar zijn de spanningen in de wereld toegenomen. Aan de vloedgolf van verschrikkingen leek geen einde te komen, en met de aanslagen in Parijs bleek dat het idee van veiligheid zelfs in het rustige Europa betrekkelijk is. Dat heeft onmiddellijk invloed op het werk van het UAF. Eén van de meest zichtbare gevolgen daarvan is de flinke toename van het aantal vluchtelingen, met name uit Syrië. Wekelijks kloppen dertig tot veertig hoogopgeleide Syrische vluchtelingen aan bij het UAF. Dat is meer dan we aankunnen. Daarom ontwikkelden we een alternatief; een deel van de Syrische vluchtelingen begeleiden we naar een passend taaltraject, dat ze met hun DUO-lening bekostigen. Zo kunnen wij de mensen begeleiden die onze steun het hardst nodig hebben en geven we anderen toch de kans op een goede start in Nederland. Wij deden meer. Wij hebben ingezet op minder uitval van studenten, op meer stageplaatsen en banen, wij zijn samenwerkingsverbanden aangegaan, wij hebben gewerkt aan nog betere begeleiding van talentvolle studenten en het versterken van onze plek in de keten. Dat was de kern van ons werk in 2014. Met nog meer focus op resultaat en zelfredzaamheid – er zijn grenzen aan onze begeleiding van studenten die (te) weinig vooruitgang boeken. Zo proberen wij onze middelen zo goed mogelijk te besteden – opdat wij zoveel mogelijk rendement boeken met de aan ons toevertrouwde middelen. Dat is ook het komend jaar van belang, met de grote uitdagingen die een wereld in onrust ons biedt. Zo proberen wij voor zoveel mogelijk vluchtelingen een baken te zijn. Want een kans op een goede toekomst zou de normaalste zaak van de wereld moeten zijn. Oók voor vluchtelingen. Job Cohen Voorzitter UAF

UAF jaarverslag 2014 3

Wat doet het UAF? Sinds 1948 steunt Stichting voor Vluchteling-Studenten UAF hoger opgeleide vluchtelingen bij hun studie en het vinden van een baan op niveau. Veel vluchtelingen studeerden en behaalden hun diploma al in het land van herkomst. De diploma’s van deze artsen, ingenieurs, juristen, economen en vele anderen worden hier niet erkend. Daarom is opnieuw studeren hun enige kans om zich te ontwikkelen en hun talenten te benutten. Dit vergroot ook hun maatschappelijke bijdrage.

Belangenbehartiging

Financiële steun

Belangen behartigingen

Financiële steun

Speciale programma’s

Begeleiding


Begeleiding

Financiële steun

Begeleiding


Belangen behartigen

Het UAF steunt vluchtelingen met giften en leningen, zodat zij een studie in het hoger onderwijs kunnen volgen. Dit geld is uitsluitend bestemd voor collegegeld, taalcursussen, boeken, computer, reiskosten en andere studiekosten.

Het UAF adviseert vluchtelingen over hun studiekeuze, begeleidt hen tijdens de studie en sollicitaties. In de beginfase helpt de stichting vluchtelingen bij het ontwikkelen van hun taal- en studievaardigheden. Ook organiseert het UAF trainingen en netwerkbijeenkomsten voor studerende en afgestudeerde vluchtelingen.

Het UAF heeft een speciaal programma ontwikkeld voor gevluchte artsen en andere medici en helpt gevluchte wetenschappers aan een tijdelijke aanstelling in Nederland. Voor andere specifieke doelgroepen zoals kunstenaars en vrouwelijke vluchtelingen maakt het UAF programma’s op maat.

Het UAF treedt op als belangen behartiger van hoger opgeleide asielzoekers en vluchtelingen in Nederland. Ons doel is het beïnvloeden van het beleid van gemeenten, provincies en de landelijke overheid rondom zaken die van belang zijn voor onze doelgroep. Ook mengen we ons nadrukkelijk in maatschappelijke discussies en zoeken we gericht de publiciteit op.

De doelstelling van het UAF is verwoord in artikel 2 van de statuten. Deze luidt als volgt: ‘De Stichting voor Vluchteling-Studenten UAF, zich beroepend op de Universele Verklaring van de Rechten van de Mens, stelt zich tot doel hoger opgeleide vluchtelingen uit alle delen van de wereld, die vanwege gegronde vrees voor vervolging het land hebben verlaten, bij voldoende gebleken capaciteiten de nodige materiële en geestelijke steun te verlenen om hun studie in Nederland te kunnen voortzetten en succesvol te beëindigen, en hen steun te verlenen bij het verwerven van een plaats op de arbeidsmarkt die aansluit bij hun opleiding alsmede voorlichting te geven over bovenomschreven doelgroep en activiteiten.’ 4 UAF jaarverslag 2014

HOOGTEPUNTEN 2014 Studieresultaat centraal Om het resultaat van onze vluchtelingstudenten te verbeteren hebben we de begeleiding en ondersteuning geoptimaliseerd. We hebben een nieuwe acceptatieprocedure ontwikkeld waarin we factoren meenemen die bepalend zijn voor het studiesucces: de achtergrond, de leefsituatie en de vooropleiding van de vluchteling. Lees meer

Veel aanmeldingen Als gevolg van de aanhoudende oorlog in Syrië verdubbelde het aantal Syrische vluchtelingen dat zich bij het UAF aanmeldde. Omdat de middelen ontbraken om hen allemaal aan te nemen ontwikkelde het UAF een alternatief: een persoonlijk advies om het budget voor inburgering te besteden aan een passend taaltraject. Lees meer

Hoog aantal vluchtelingen start met studie In 2014 zijn 354 vluchtelingen met hun studie gestart, de meesten na een intensieve periode van voorbereiding. Het aantal starters is vergelijkbaar met vorige jaren, ondanks de verhoogde toe latingseisen van onderwijsinstellingen en het groeiend aantal studies met loting. Lees meer

190 afgestudeerde vluchtelingen, 219 banen Een Nederlands diploma is onmisbaar voor hoogopgeleide vluchtelingen die in Nederland op hun eigen niveau willen werken. Vorig jaar rondden 190 vluchtelingstudenten hun studie af. Ondanks de slechte economische situatie vonden 219 vluchtelingen een baan.

Samenwerking met onderwijsinstellingen en gemeenten Vrije Universiteit Amsterdam en gemeente Utrecht ondertekenden een samenwerkingsovereenkomst met het UAF. Gesprekken met een aantal andere hoger onderwijsinstellingen en gemeenten zijn gaande. Lees meer

Twee nieuwe fondsen op naam Naast de zeven al bestaande fondsen op naam kreeg het UAF er twee bij: het Phoenix Fonds voor ondersteuning van vluchtelingstudenten uit het Midden-Oosten en het Popp-Snijders Talenfonds voor vluchtelingen die een andere taal dan de Nederlandse willen leren. Lees meer

Mede mogelijk gemaakt door 25.063 donateurs 83 fondsen 9 fondsen op naam 46 onderwijsinstellingen 30 bedrijfspartners 93 mentoren 2,5 miljoen Postcode Loterij-deelnemers Ministerie van OCW 2.306 Facebook-fans 1.475 Twitter-volgers 678 LinkedIn-groepsleden 80 medewerkers 5

Het UAF begeleidde in 2014

2.596

vluchtelingen bij hun studie of de voorbereiding daarop en bij het zoeken naar een baan op niveau.

BELANGRIJKSTE RESULTATEN 2014

190

67

181

11

afgestudeerden

219 banen

vrijwilligersplekken

ie zich en d g n eli ht c u

startende ondernemers

133 0

vl

stageplaatsen

studierichtingen

26%

Economie

ig ez 5b

Informatica, techniek & exact

93

26%

o

Zorg & welzijn

22% w

29%

m

9%

6 UAF jaarverslag 2014

Rechten

5%

Kunst & cultuur

5%

Overig

47 %

et

ee

hb st o ud ien ive au' s

ns

tudi

e

In 2014 hebben we ruim € 583.000 meer uitgegeven dan dat we aan baten hebben ontvangen. De hogere uitgaven passen binnen het beleid om tot 2020 een deel van onze reserves in te zetten voor de doelstelling.

Inkomsten totaal € 8.545.815

Uitgaven totaal € 9.129.548

€ 4.215.264

Subsidie ministerie van OCW

€ 2.835.443

Nationale Postcode Loterij

€ 1.098.564

Europees Vluchtelingenfonds

€ 119.403

Subsidie overheid overig

€ 89.632

Overig

€ 187.509

Fin. ondersteuning vluchtelingstudenten

€ 4.148.369

Studentenbegeleiding

€ 1.376.170

Begeleiding naar werk

€ 584.042

Projecten

€ 931.522

Werving

€ 882.123

Communicatie en samenwerking

€ 665.228

Beheer en administratie

€ 542.094

de er

759 ge ac ce pt op een s e tud ie v oo rb

Eigen fondsenwerving

n inge eld nm aa

en eid er

werkrichting

33

1o p n a z o ek ar b aan

Zorg & welzijn 37%

m 31%

bo

Informatica, techniek & exact

21%

Economie

16%

Rechten

6%

Overig 20%


De weg van de vluchtelingstudent Het UAF begeleidt vluchtelingen door hun hele studie heen, vanaf voorbereiding tot en met het vinden van een baan. Daarbij is samenwerking met externe partners van onmisbaar belang.

AZC

Vluchteling in azc met een studiewens

UAF

Admission Office

extern

Voorlichter

UAF

UAF Advies: aanmelden of eerst Nederlands leren

Meldt zich aan

extern

extern

Wordt geaccepteerd door het UAF

Taalinstituut

Studentenbegeleider / Consulent Job Support

COA, VluchtelingenWerk

Studentenbegeleider

UAF Ondertekening begeleidingsovereenkomst

Voorbereiding op studie: Nederlands en aanvullende vakken

extern

Studiekeuze

extern Taalinstituut, schakeljaar

Staatsexamen NT2 programma 2 Studentenbegeleider

Consulent Job Support UAF

Stage

Studeren

extern Bedrijf, organisatie, onderwijsinstelling

Universiteit, hogeschool

Studeert af Consulent Job Support UAF

Zoekt werk

Vindt een baan

extern


Loopbaanbegeleiding

Hoeveel kost een student? De financiële ondersteuning van vluchtelingstudenten door het UAF verschilt per student, afhankelijk van zijn situatie. Onderstaande voorbeelden van een vluchteling in voorbereiding op een studie en een hbostudent geven een indicatie van de kosten per studiejaar. Voorbereider Taal- en schakelonderwijs

STUDENT

€ 1.005

Collegegeld

€ 1.900 € 3.000(max.)

Examentraining

€ 220

Reisgeld

Examengeld

€ 180

Boekengeld

€ 700(max.)

Computerlening

€ 400

Extra taalcursus

€ 750

Reisgeld

€ 3.000(max.)

Boekengeld

€ 650

Computerlening

€ 400

Waarmee worstelt een vluchtelingstudent? Iedere vluchteling heeft een eigen verhaal. Die verhalen vertonen op onderdelen veel overeenkomsten. Hieronder een kort overzicht van de niet geringe problemen waarmee veel vluchtelingen worstelen. DE LAST VAN HET VERLEDEN

Achtergebleven familieleden van vluchtelingen moeten veelal overleven in moeilijke omstandigheden. Communicatie is vaak moeizaam. Het afgesneden zijn en eigen vlucht ervaringen veroorzaken veel psychische problemen. Soms zijn familieleden in het land van herkomst financieel afhankelijk van vluchtelingen in Nederland. Het vroegere leven leeft door. De vlucht heeft een prijs. Soms ook letterlijk. ONZEKERHEID IN DE ASIELPROCEDURE

Langdurig wachten op een asielstatus levert veel spanning op. Ook met een status blijft de onzekerheid en blijft teruggestuurd worden jarenlang mogelijk. AZC

DE OPVANG KENT VEEL BEPERKINGEN

Veel gedwongen verhuizingen, weinig privacy en leven in vaak zeer afgelegen asielzoekerscentra maakt geworteld raken in Nederland moeilijk. De opbouw van een netwerk is mede daardoor niet eenvoudig. Strikte regels beperken een zelfstandige ontwikkeling; zo is bijvoorbeeld bijverdienen vaak onmogelijk. EEN VREEMDE TAAL IN EEN VREEMD LAND

Het Nederlands leren beheersen op universitair of hbo-niveau vraagt een krachtige inspanning. Net als wennen aan Nederlandse omgangsvormen en de Nederlandse onderwijscultuur. UAF jaarverslag 2014 9

Het talent van 2014 Eerste Kees Bleichrodt Award uitgereikt Foto: Emiel Elgersma

De Kees Bleichrodt Award – voor een vluchtelingstudent die een uitzonderlijke prestatie heeft neergezet – is in 2014 voor het eerst uitgereikt. Erna Suman (26) ontving de prijs omdat ze haar rechtenstudie aan de Erasmus Universiteit Rotterdam cum laude afrondde. Sinds ze als kind uit Servië naar Nederland vluchtte, ontwikkelde Suman zich in een indrukwekkend tempo.

Ondanks een moeizame asielprocedure werkte ze zich met hulp van het UAF op tot een uitmuntend rechtenstudent. Aan ambitie ontbrak het haar nooit. Al tijdens haar studie kon ze aan de slag als buitengriffier bij de rechtbank Amsterdam. De jury van de Kees Bleichrodt Award beloonde haar focus op studie en loopbaanperspectief met een beeldje en een cheque voor een taalcursus. De jaarlijkse prijs is vernoemd naar de in 2012 overleden UAF-directeur, die zeer betrokken was bij het lot van vluchtelingen en veel voor hen heeft bereikt. De motivatie van Erna Suman en de andere twee genomineerden in woord en beeld.

Promoveren op vrijheid


het UAF. Met de prijs stimuleert het UAF onderzoek op het terrein van mensenrechten, organisatie en buitenlands beleid. Shahin Nasiri vluchtte als veertienjarige naar Nederland en studeerde aan de TU Delft en de Universiteit Leiden.

‘Dankzij het UAF kunnen vluchtelingen doen waar ze goed in zijn. Het UAF voorkomt menselijke, intellectuele en culturele kapitaalvernietiging. De prijs is mijn manier om daarbij te helpen.’ Meindert Fennema Lees het interview met Meindert Fennema

Foto: Aleksandra Mihajlovic


Wat betekenen vrijheid en mensenrechten vanuit het perspectief van een vluchteling? Die vraag staat centraal in het voorstel tot promotieonderzoek van filosofiestudent Shahin Nasiri (28). Een gedurfd, wetenschappelijk vernieuwend en scherp afgebakend voorstel, vond de jury van de Peter Baehr Prijs. Zij kende Shahin dan ook unaniem de prijs van € 10.000 toe om zijn onderzoeksvoorstel uit te werken. De Peter Baehr Prijs is ingesteld door prof. dr. Meindert Fennema, politicoloog en emeritus hoog leraar politieke theorie aan de Universiteit van Amsterdam en trouw donateur van het UAF. Hij vernoemde de prijs naar prof. dr. Peter Baehr, emeritus hoogleraar mensenrechten en oud-voorzitter van

Promoties van UAF-alumni in 2014 Met een promotieonderzoek leveren voormalig vluchtelingstudenten een belangrijke bijdrage aan de Nederlandse samenleving. Zij promoveerden in 2014: • Alan Kabki, student beleidswetenschappen (1997-2001), promoveerde aan de Tilburg University op het proefschrift Fraude ontrafeld. Een studie naar de werkwijzen en drijfveren van fraudeurs. • Tekleh Zandi, student geneeskunde (1998-2000), promoveerde aan de Universiteit van Amsterdam op het proefschrift The role of cultural background in diagnosing psychotic disorders. Misclassification of psychiatric symptoms in Moroccan immigrants in the Netherlands. • Youbaraj Paudel, student actuariële wetenschappen (2007-2010), promoveerde aan de Vrije Universiteit Amsterdam op het proefschrift Catastrophe Risk Management through Public-Private Partnerships. An Actuarial Assessment.

Stel dat het UAF er níet was geweest… Stel dat het UAF er niet was geweest. Hoe zou het leven van vluchtelingstudent Maher Al Bayaty er dan uitzien? Hij schetste een grimmig beeld, tijdens het afscheid van Ruud Lubbers als voorzitter van het UAF op 11 juli 2014: ‘Ik ben Maher. Ik kwam in 2007 naar Nederland. Toen was ik negentien jaar. Ik heb ongeveer twee jaar moeten wachten op mijn verblijfsvergunning. Tijdens het wachten heb ik niets gedaan, behalve in het asielzoekerscentrum zitten, ’s ochtends doorslapen en ’s avonds wakker blijven. Ik heb mezelf een beetje Nederlands geleerd. Toen ik mijn verblijfsvergunning kreeg, verhuisde ik met mijn gezin naar een appartement. Nadat ik een jaar lang een uitkering had gehad, vond ik werk als vakkenvuller in een supermarkt. Omdat mijn Iraakse diploma van de middelbare school niet erkend werd in Nederland, werd ik beschouwd als iemand zonder vooropleiding. In 2011 is mijn verblijfsvergunning ingetrokken. Ik ben een paar maanden illegaal in Nederland geweest en daarna werd ik uitgezet, terug naar Irak. Op 16 juni 2014 werd ik gedood bij een bomaanslag in Bagdad.’ Gelukkig is het UAF er wél. Dit is Mahers echte verhaal: ‘Ik ben Maher. Ik kwam op mijn negentiende naar Nederland. Terwijl ik op mijn verblijfsvergunning

wachtte, gaf het UAF mij de kans om taalcursussen Nederlands te volgen. Daarom was mijn Nederlands, toen ik in 2009 de vergunning kreeg, goed genoeg om toegelaten te worden tot het taal- en schakelcentrum van de Hogeschool van Amsterdam. Nog hetzelfde jaar behaalde ik het staatsexamen Nederlands als tweede taal, programma II. Ondertussen was mijn middelbareschooldiploma al erkend en zo kon ik in 2010 beginnen met mijn droomstudie: informatica. In 2011 is mijn verblijfsvergunning ingetrokken, maar dankzij het UAF kon ik blijven studeren. Binnen een paar maanden had ik een vervangende verblijfsvergunning en behield ik de financiële steun. Op 16 juni 2014 had ik mijn afstudeerzitting. Mijn afstudeerproject heb ik met een acht afgerond. Nu ben ik ingenieur. Dit is het verschil dat het UAF voor mij en voor duizenden andere vluchtelingen heeft gemaakt en blijft maken.’


BEGELEIDING

Focus

op resultaat In 2014 is de begeleiding en ondersteuning van vluchtelingstudenten in onze hele organisatie geoptimaliseerd. In eerdere jaren bleek al dat de uitval in de voorbereidingsfase op de studie te hoog was. Sommige studenten halen slechtere resultaten dan verwacht, vaak door een combinatie van factoren. Dat is jammer. Niet alleen voor de student, maar ook voor het UAF. Wij zijn er om talentvolle en gemotiveerde studenten tijdens hun studie te begeleiden. Om de kans op uitval te verkleinen, besteden we nog meer dan voorheen aandacht aan factoren die de kans op studiesucces bepalen. De achtergrond, leefsituatie en vooropleiding van de vluchteling wegen mee bij het besluit om een hoogopgeleide vluchteling te begeleiden. Ook brengen we de behoefte aan begeleiding nu beter in kaart. Zo kunnen studentenbegeleiders intensievere begeleiding bieden aan studenten die dat nodig hebben. Ten slotte houden we gedurende de eerste fase de vinger aan de pols: op gezette tijden en volgens een vast stramien bepalen we of het zinvol is om door te gaan met het begeleiden van een vluchtelingstudent. Vanwege de economische crisis was de arbeidsmarktsituatie in het verslagjaar slecht, ook voor vluchtelingen. Mede dankzij financiële en immateriële bijdragen van partners en intensievere begeleiding door het UAF hebben toch 219 vluchtelingen een baan gevonden.


Verdubbeling Syrische aanmeldingen Een van de gevolgen van de aanhoudende oorlog in Syrië is een sterke toename van het aantal Syrische vluchtelingen dat zich aanmeldt bij het UAF. In 2014 meldden zich 543 Syriërs aan: een verdubbeling ten opzichte van 2013. Dat is meer dan de organisatie kon aannemen. Om ze toch te helpen, hebben we deze vluchtelingen gewezen op de mogelijkheid om alvast met taalonderwijs te starten. De meeste Syrische aanmelders hebben namelijk al een verblijfsvergunning en komen daarom in aanmerking voor een studielening van de Dienst Uitvoering Onderwijs (DUO). Daarmee kunnen zij Nederlands taalonderwijs volgen en hebben ze niet direct de steun van het UAF nodig. We hebben een taalvoorlichter aangesteld om de Syrische vluchtelingen aan de juiste taaltrajecten te helpen. Als deze vluchtelingen eenmaal het basisniveau hebben gehaald, kunnen ze zich bij het UAF aanmelden. Pogingen van het UAF om extra geld te krijgen bij het ministerie van OCW voor de groeiende vraag, leidden vooral tot meer aandacht voor de Syrische vluchtelingen, niet tot extra middelen. Om toekomstige aanmeldpieken beter op te vangen, legt het

UAF begin 2015 een nieuwe handelingswijze vast. Die moet ervoor zorgen dat vluchtelingen die de steun van het UAF het hardst nodig hebben die ook krijgen. Aanmelding nieuwe stijl Welke factoren beïnvloeden het studiesucces? Het UAF deed er in 2014 samen met externe deskundigen onderzoek naar. Met de uitkomst daarvan wil het UAF de slagingskans van een aankomend student nog beter inschatten, zodat de studie-uitval beperkt blijft. Dit onderzoek was mogelijk dankzij de bijzondere samenwerking met organisatieadvies bureau Accenture die op pro bono basis dit traject begeleidde. Daaruit blijkt dat bijvoorbeeld motivatie en haalbaarheid van de studie factoren zijn die mede het toekomstig studiesucces bepalen. Aan de hand van het onderzoek heeft het UAF de selectiecriteria aangepast. Voor een aantal vluchtelingen betekent de aanmelding ‘nieuwe stijl’ die begin 2015 wordt ingevoerd, dat zij niet meer in aanmerking komen voor begeleiding van het UAF. Daar staat tegenover

10

10 onderwijsinstellingen met meeste vluchtelingstudenten aantal studenten 1

Hogeschool van Amsterdam

1

78

2

Hogeschool Utrecht

63

3

Vrije Universiteit Amsterdam

63

4

Fontys Hogeschool

51

5

ROC Midden-Nederland

39

6

Haagse Hogeschool

35

7

Hogeschool InHolland

34

8

Hogeschool Rotterdam

33

9

Saxion Hogeschool

32

10 Hanze Hogeschool

28

3 2

6 7

9 5

8 4


BEGELEIDING

dat wel toegelaten vluchtelingen een grotere kans hebben op goede studieresultaten. De uitval zal daardoor de komende jaren flink dalen en het aantal diploma’s zal stijgen. Extra begeleiding bij toelating studie Door een matige beheersing van het Nederlands en een grote afstand tot het onderwijssysteem was het voor vluchtelingstudenten al moeilijk genoeg om aansluiting te vinden op het Nederlandse onderwijs. Dat is er de laatste jaren niet beter op geworden. Veel onderwijsinstellingen verhoogden recentelijk de toelatingseisen. Daar komt bij dat loting steeds vaker voorkomt en selectie voor toelating meer en meer decentraal plaatsvindt. Deze ontwikkelingen kunnen nadelig uitpakken voor vluchtelingstudenten. Om hun kansen zo groot mogelijk te maken, biedt het UAF extra begeleiding en zetten we in op het aan leren van belangrijke studievaardigheden. Van verminderde aansluiting was dankzij die aanpak niets te merken: in 2014 zijn 354 vluchtelingstudenten met een studie of een vervolgstudie gestart. Dat aantal is vergelijkbaar met de hoeveelheid studenten die in voorgaande jaren aan een studie begon. Taal bepaalt succes Goede kennis van de Nederlandse taal verlaagt de kans op uitval en verhoogt de kans op een succesvolle studie en loopbaan aanzienlijk. Het is daarom van groot belang dat vluchtelingstudenten

taalonderwijs volgen bij de juiste taalaanbieder. Dat is lang niet altijd vanzelfsprekend. Sinds de nieuwe Wet inburgering kunnen vluchtelingen met een verblijfs status bij de Dienst Uitvoering Onderwijs (DUO) geld lenen voor een taalcursus. Van het Centraal Orgaan opvang asielzoekers (COA) krijgen vluchtelingen vaak een taalcursus op een te laag niveau aangeraden. Dat heeft ingrijpende gevolgen voor de studie: die duurt vaak te lang of moet zelfs worden afgebroken, omdat de student het taalniveau niet aankan. Het UAF heeft daarom veel tijd en energie gestoken in het maken van goede afspraken met tientallen geaccrediteerde taalinstituten door het hele land die speciale taaltrajecten voor hoogopgeleide vluchtelingen aanbieden. In overleg met deze taalinstituten zorgt het UAF ervoor dat iedere vluchteling een passend traject volgt. Inmiddels volgen 450 vluchtelingen zo’n taaltraject met hun DUO-geld. Hierdoor dalen voor het UAF de uitgaven aan taalonderwijs. Het UAF besteedt een deel van de gespaarde uitgaven aan het begeleiden van de vluchtelingstudenten en vergoedt eventuele aanvullende kosten die niet inbegrepen zijn in de DUO-lening, zoals reiskosten naar het taalinstituut. In 2014 heeft het UAF het landelijke netwerk van taalinstituten nog verder uitgebouwd. Ook hebben we een standaardprocedure ontwikkeld voor de taalintake en de monitoring van studievoortgang. Hierdoor kunnen vluchtelingen op het juiste niveau instromen en hun eigen leertempo aanhouden.


‘Vlucht uit de ellende’


Kaakchirurg Anas Al Ahmad (31) moest Syrië ontvluchten nadat hij met de dood werd bedreigd. Het UAF hielp hem aan een intensieve cursus Nederlands, zodat hij in de toekomst ook hier zijn beroep kan uitoefenen. ‘Na alle ellende zit ik graag met mijn neus in de boeken. Dan vergeet ik alles om me heen.’ Lees het verhaal van Anas Al Ahmad

De belangrijkste herkomstlanden van nieuw aangenomen v luchtelingstudenten

288 Syrië

Iran

53 Eritrea

14 Armenië

10 Egypte

8 Ethiopië

6 Azerbeidjan

4 Myanmar

56

137 Irak

33 Afghanistan

12 China

9 Oeganda

8 Soedan

6 Turkije

16

Dem. Rep. Congo

12 Palestina

9 Pakistan

8 Somalië

5 Burundi

Snelle studenten kunnen dan eerder hun taaltraject afronden en studenten die meer moeite hebben, krijgen extra begeleiding. Wij besteden aandacht aan taalondersteuning in alle studiefases, tot en met het afstuderen. Sociaal leenstelsel treft ook vluchtelingstudenten Met de invoering van het sociaal leenstelsel vanaf studiejaar 2015/2016 verhogen ook de lasten voor de ongeveer vijfhonderd vluchtelingstudenten die nu studiefinanciering ontvangen. Voordelig voor vluchtelingstudenten is dat de aanvullende beurs voor financieel minder draagkrachtigen iets verhoogd wordt. Ook de partner- en eenoudertoeslag blijven binnen het sociaal leenstelsel behouden. Daarnaast begint terugbetaling niet meer op bijstandsniveau maar wanneer iemand het minimumloon verdient en is de terugbetalingstermijn verlengd naar 35 jaar. Wo-, hbo- en meerjarige mbo-studenten behouden hun ov-jaarkaart. Extra steun voor vluchtelingstudenten in procedure Vluchtelingstudenten wiens aanvraag voor een verblijfsvergunning nog loopt ervaren zo veel stress dat er grotere kans is op studie-uitval. Het UAF richtte in 2014 een noodfonds op om ze extra steun te geven. Het UAF wil met het fonds voorkomen dat talentvolle vluchtelingen hun toekomstdromen in duigen zien vallen, vaak al voor de tweede keer in hun leven. Met de gelden uit het fonds monitort het UAF de studievoortgang van vluchtelingstudenten wier aanvraag voor verblijfsvergunning nog loopt en biedt extra ondersteuning aan uitgeprocedeerde vluchtelingstudenten en studenten die al bijna klaar zijn met hun studie. Momenteel begeleidt het UAF 170 vluchtelingstudenten die nog geen verblijfsvergunning hebben. Het noodfonds is opgericht na een financiële meevaller in 2013 en treedt in 2015 in werking.


Het UAF maakt uitgenodigde vluchtelingen wegwijs Jaarlijks biedt de Europees Vluchtelingenfonds Nederlandse overRuimte voor innovatieve heid (volgens afspraprojecten ken met de UNHCR) 500 vluchtelingen uit vluchtelingenkampen onderdak in Nederland. In 2014 begeleidde het UAF 53 vluchtelingstudenten uit deze groep. De Internationale Organisatie voor Migratie (IOM), COA, VluchtelingenWerk Nederland en het UAF hebben afgesproken meer en beter samen te werken, om deze vluchtelingen zo goed mogelijk te helpen. Het UAF werft bovendien mentoren die de vluchtelingen op vrijwillige basis wegwijs maken in Nederland en in het Nederlandse onderwijs – een contact dat de vluchtelingen zeer waarderen. In 2014 waren 34 mentoren actief. Als er genoeg middelen zijn, wil het UAF in 2015 nog meer mentoren werven. Alternatief voor hbo Sommige hoogopgeleide vluchtelingen kiezen om pragmatische redenen voor een middelbare beroepsopleiding (mbo) in Nederland. Hoewel zij hoogopgeleid zijn in het land van herkomst en daarmee tot de doelgroep van het UAF behoren, vallen zij buiten de begeleiding van het UAF vanwege hun keuze voor een beroepsopleiding. Het UAF ziet goede mogelijkheden voor hun integratie en perspectieven op de arbeidsmarkt. Vandaar dat het UAF goede afspraken wil maken met de roc’s, zodat ook deze vluchtelingen passend onderwijs krijgen. Eerste lustrum Scholars at Risk In 2014 bestond het project Scholars at Risk (SAR) vijf jaar in Nederland. Met het project biedt het UAF een veilige werkplek aan gevluchte wetenschappers. Om het eerste lustrum te vieren organiseerde het UAF op 10 april een internationaal congres in Amsterdam, met als titel: ‘Freedom to think, responsibility to act: universities, academic freedom 16 UAF jaarverslag 2014


BEGELEIDING

‘Studeren heeft me sterker gemaakt’ Shoki Ahmed Hayir (32) vraagt door waar anderen ophouden. Vanwege zijn kritische houding moest hij in 2008 Somalië ontvluchten. Met steun van het UAF studeert hij European Studies. Volgend jaar als hij zijn hbo-studie afgerond heeft, wil hij beginnen met een universitaire masterstudie. ‘Het leven is te kostbaar om je kwaliteiten te laten liggen.’ Lees het verhaal van Shoki Ahmed Hayir

and human rights.’ Co-organisatoren waren de Universiteit van Amsterdam, Hogeschool van Amsterdam en Vrije Universiteit Amsterdam. Sinds 2009 vonden 68 vervolgde wetenschappers een tijdelijke werkplek op een Nederlandse of Belgische universiteit of hogeschool. Zo konden zij hun onderzoek voortzetten. Momenteel zijn 17 wetenschappers werkzaam aan een van de 17 onderwijsinstellingen die lid zijn van het SAR-netwerk in Nederland en België.

Innovatie Soms is het nodig om extra kansen te creëren voor specifieke groepen studenten. In de meeste gevallen lukt dat niet binnen het reguliere aanbod. Daarom zoekt het UAF naar mogelijkheden en partners om innovatieve projecten op te zetten. Duurzaam & Divers Het doel: Samen met Seba cultuurmanagement ontwikkelde het UAF het tweejarige project Duurzaam & Divers, gericht op werkgevers. Het project ondersteunde de deelnemende werkgevers om het talent van vluchtelingen optimaal te benutten en moedigde hen aan meer loopbaankansen te creëren voor vluchtelingen. Het doel: vijftig banen voor vluchtelingen. De financiering kwam van het VSBfonds en de Nederlandse Vereniging voor Psychotechniek. Het resultaat: Het project liep af in april 2014. In twee jaar tijd hadden 31 vluchtelingen werk gevonden. Door de recessie bleef dat aantal onder de beoogde 50, maar desondanks keken alle deel nemende partijen tevreden terug op de samen werking. In 2015 begeleidt het UAF de geplaatste vluchtelingen in hun loopbaan om hun banen te kunnen behouden. Het verdere verloop: Het project is weliswaar afge lopen, maar werkgevers kunnen de speciaal ontwikkelde website raadplegen om het talent van een vluchteling te herkennen en optimaal in te zetten. De in het project opgedane kennis gebruikt het UAF in 2015 voor workshops aan werkgevers met wie het UAF samenwerkt.

Met Zorg Het doel: In het project Met Zorg zette het UAF een speciaal voorbereidingstraject op voor vluchtelingstudenten die een mbo- of hbo-opleiding in de zorg willen volgen. Een intensieve, op maat gesneden voorbereiding vergroot de kans op een succesvolle afronding van hun studie. Het traject bestond uit medisch Nederlands, effectief communiceren en timemanagement. Het resultaat: Alle 38 deelnemende vluchtelingen hebben hun voorbereidingstraject met succes afgerond. Inmiddels zijn 14 studenten begonnen aan een mbo- of hbo-studie. Het verdere verloop: Als tweede speerpunt van het project wilde het UAF een netwerk van onderwijs instellingen en werkgevers opbouwen om vraag en aanbod op elkaar af te stemmen. Vanwege de huidige arbeidsmarktsituatie lukte het minder goed dan gehoopt om werkgevers te vinden die leer-werkplekken voor vluchtelingstudenten beschikbaar stelden. Het UAF blijft werken aan deze doelstelling.

‘Bijvoorbeeld op het terrein van onderzoek is bij ons veel werk en hebben we regelmatig te maken met instroom uit niet-westerse landen.’ Renée Hermans, hr-adviseur bij het Radboud Ziekenhuis in Nijmegen. Europees Vluchtelingenfonds Ruimte voor innovatieve projecten

Bekijk de methodiek Duurzaam & Divers UAF jaarverslag 2014 17

BELANGENBEHARTIGING EN SAMENWERKING

Betere randvoorwaarden,

minder obstakels

Hoewel het begeleiden van vluchtelingen de kerntaak is van het UAF, houdt ons werk daar niet op. Zonder goede afspraken met onder andere overheden, onderwijsinstellingen en werkgevers zijn er nog steeds veel obstakels voor hoger opgeleide vluchtelingen. Het UAF werkt hard aan deze randvoorwaarden. Bijvoorbeeld door bij lokale en landelijke overheden, politiek, onderwijsinstellingen, werkgevers, pers en publiek op te komen voor de belangen van hoogopgeleide vluchtelingen. Gesteund door het Vluchtelingenverdrag en de Europese richtlijnen voor asiel en integratie weet het UAF weten regelgeving regelmatig zo te beïnvloeden dat er betere mogelijkheden ontstaan voor studie en werk voor hoger opgeleide vluchtelingen. Daarnaast werkt het UAF samen met andere organisaties aan de bescherming en integratie van bredere groepen vluchtelingen in Nederland. In incidentele gevallen treedt het UAF ook op als individuele belangenbehartiger van een vluchtelingstudent.

Arbeidsmarktmodule In 2014 ontwikkelde het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid de arbeidsmarktmodule in de inburgering, die vluchtelingen beter bekend maakt met de Nederlandse arbeidsmarkt. Studenten van het UAF maakten er al kennis mee en waren overwegend positief. De deelnemers gaven aan het prettig te vinden om stil te staan bij de vraag welk beroep ze in Nederland zouden willen uitoefenen en hoe ze dit moeten verwezenlijken. Het UAF blijft benadrukken dat het vinden van een passend beroep lastig is zonder betrokkenheid van


gemeenten en werkgevers. De kortste route naar werk die sommige gemeenten hanteren, beperkt namelijk de mogelijkheid van vluchtelingen om de nodige scholing of studie te volgen. Het UAF pleit er bij de overheid daarom voor dat vluchtelingen na hun inburgering de mogelijkheid krijgen om te studeren met behoud van uitkering. In 2015 onderzoekt het UAF welke rol zij bij de arbeidsmarktmodule kan spelen. De arbeidsmarktmodule is vanaf 1 januari 2015 verplicht voor alle nieuwe inburgeraars.

Nieuw convenant met Vrije Universiteit Amsterdam Op 20 oktober 2014 vierde de Vrije Universiteit Amsterdam (VU) haar 134e verjaardag. Op dezelfde dag ondertekende de universiteit een samenwerkingsconvenant met het UAF. De instellingen hebben al jaren een nauwe band met elkaar. Met het convenant wordt de samenwerking nog intensiever. De speerpunten zijn: ¢ succesvolle deelname van vluchtelingstudenten aan het onderwijs bevorderen ¢ kennis delen over en onderzoek doen naar behoeften en studiesucces van vluchtelingstudenten ¢ vervolgde wetenschappers een veilige werkplek bieden ¢ banen creëren voor afgestudeerde vluchtelingen ¢ betrokkenheid van studenten en medewerkers bij vluchtelingstudenten versterken. Mardjan Seighali, directeur UAF, en prof. dr. Frank van der Duyn Schouten, rector magnificus van de VU, ondertekenen het convenant.

De VU is na de Hogeschool van Amsterdam en Hogeschool Windesheim de derde onderwijsinstelling waarmee het UAF een samenwerkingsconvenant heeft. Zo kan het UAF ervoor zorgen dat vluchtelingstudenten op de onderwijsinstellingen die begeleiding op maat krijgen die ze nodig hebben, vooral in de beginfase van hun studie. De samenwerking helpt het UAF ook om haar begeleiding nog beter toe te spitsen op de behoeften van de vluchtelingstudenten en draagt bij aan het draagvlak voor vluchtelingen en fondsenwerving. Er zijn convenanten in

voorbereiding met de Hogeschool Rotterdam, de Haagse Hogeschool, de Hanzehogeschool Groningen, de Erasmus Universiteit Rotterdam en de Radboud Universiteit Nijmegen. Zichtbaarheid door cultuur Onderwijsinstellingen bieden het UAF een uit stekend platform voor het vergroten van zichtbaarheid, het werven van inkomsten en nieuwe donateurs, en het kweken van solidariteit met vluchtelingstudenten. Daarom organiseerde het UAF in 2014 op verschillende locaties filmen toneelvoorstellingen: ¢ Refugees: who needs them?, een film van Miles Roston over uitgenodigde vluchtelingen die met steun van het UAF studeren, in vijf filmtheaters en op het filmfestival van de Hogeschool van Amsterdam. ¢ Vertreksvergunning, een toneelstuk van UAFalumnus George Tobal, in vier universiteitssteden, met aansluitend een discussiebijeenkomst. ¢ De Verboden Wetenschapsmonologen, een toneelstuk over vervolgde wetenschappers (in samenwerking met het Scholars at Risk-netwerk, zie pag. 16), in het Erasmus Paviljoen Rotterdam.

In aanloop naar Vertreksvergunning verspreidde het UAF 100.000 Boomerangpostkaarten in de voorstellingssteden. Mede hierdoor waren de voorstellingen bijna uitverkocht en kreeg de speciale UAF-webpagina veel extra bezoek. Opmaak_Kaart_UAF.indd 2

02-09-14 10:54


Bij de voorstellingen werkte het UAF nauw samen met studentenorganisaties en culturele partners zoals Studium Generale. Diverse universitaire media besteedden aandacht aan vluchtelingstudenten en het UAF. De artikelen en advertenties leverden vooral (gratis) publiciteit en nieuwe achterban op. In 2015 ontwikkelt het UAF een strategie om de publiciteit beter te benutten voor het generen van inkomsten. Studeren met behoud van uitkering Het UAF zoekt samenwerking met gemeenten om vluchtelingen met behoud van uitkering te kunnen laten studeren. In Amsterdam bestaat die samenwerking al, Utrecht volgde in 2014. Vluchtelingen met een uitkering kunnen in de meeste gemeenten niet studeren. Daarmee mist Nederland veel talent en krijgen de vluchtelingen onvoldoende kansen voor ontplooiing. Dankzij het UAF is die situatie langzaam maar zeker aan het veranderen. In september 2014 tekenden de Utrechtse wethouder Victor Everhardt en UAFvoorzitter Job Cohen een convenant voor samen werking. Een van de afspraken is dat de gemeente zich zal inzetten voor stages en werkervarings plekken voor vluchtelingen. Het UAF heeft in 2014 ook met onder andere Almere, Den Haag, Groningen, Naarden-Bussum, Nijmegen en Zeist de mogelijkheden tot samenwerking verkend. Deze gesprekken zijn nog gaande. De gemeenteraad in Wageningen heeft in oktober bijna unaniem een motie aangenomen voor samenwerking met het UAF. Amsterdam ging al in 2013 een intensieve samenwerking aan met het UAF. Deze samenwerking maakt het voor vluchtelingen in Amsterdam mogelijk om met behoud van uitkering te studeren of zich op een studie voor te bereiden. De gemeente zet gespecialiseerde klantmanagers in voor de


‘Vluchtelingen zijn flexibel en veerkrachtig. Het bedrijfsleven heeft daar behoefte aan.’ Engelhardt Robbe, Chief Financial Officer NS


BELANGENBEHARTIGING EN SAMENWERKING

begeleiding van vluchtelingen en betaalt de begeleidingskosten van het UAF. In 2014 kwam dat neer op € 30.000. Ambassadeursnetwerk Acht vooraanstaande personen uit de top van het Nederlandse bedrijfsleven en het onderwijs traden in 2014 op als ambassadeur voor het UAF. Zij stellen hun netwerk open en helpen ons daarmee om toegang te krijgen tot stakeholders op het gebied van onderwijs (onderwijsinstellingen, gemeenten) en arbeidsmarkt (werkgevers, belangenorganisaties, ministerie van SZW). Ook kan het UAF gebruik maken van hun netwerk om het draagvlak te vergroten en fondsen te werven. De ambassadeurs zijn: ¢ Doekle Terpstra (oud-voorzitter CvB InHolland, oud voorzitter HBO-Raad, aanjager Techniekpact) ¢ Rein Willems (op persoonlijke titel: oud-Kamerlid, oud president-directeur Shell) ¢ Manon van Beek (directeur Accenture Nederland) ¢ Engelhardt Robbe (CFO/directie Nederlandse Spoorwegen) ¢ Rob Stolk (Vice-president HR Unilever Benelux) ¢ Remi Smeets (HR directeur Siemens Nederland) ¢ Karina van den Berg (CAO Nederland Royal Bank of Scotland) ¢ Reinier van Zutphen (Voorzitter College van beroep voor het bedrijfsleven, Nationale Ombudsman vanaf 1 april 2015)

Bedrijfspartners belangrijk Onder de noemer ‘UAF meets partners’ werkt het UAF nauw samen met het bedrijfsleven om kansen voor hoogopgeleide vluchtelingen op de arbeidsmarkt te creëren. Met het bedrijfsnetwerk hoopt het UAF haar naamsbekendheid te vergroten, het draagvlak voor vluchtelingen te versterken en fondsen te werven. Voor bedrijven is het UAF een interessante partner omdat zij op zoek zijn naar divers hoogopgeleid personeel. In 2014 hebben vier bedrijven een financiële bijdrage gegeven met een totale waarde van € 50.000: Accenture, Movares, Redevco en RBS. Deze bedrijven bieden ook werk ervaringsplekken aan vluchtelingstudenten en hun werknemers treden op als mentoren. In 2015 wil het UAF de relaties met bedrijven uitbreiden en benutten voor fondsenwerving.

UAF en VluchtelingenWerk Nederland werven banen Hoogopgeleide vluchtelingen zijn talentvol, maar hebben nauwelijks een netwerk, zijn niet goed bekend met sollicitatieprocedures of komen uit culturen waar bescheidenheid de norm is. Met het project Startbaan werven het UAF en VluchtelingenWerk Nederland banen, werkervaringsplaatsen en stages bij bedrijven. Het project wordt mogelijk gemaakt door de Nationale Postcode Loterij. Sinds de start van het project in 2013 hebben driehonderd vluchtelingen een werkplek gevonden. Het oorspronkelijke doel was zeshonderd banen, maar door de recessie bleek dat niet haalbaar. In 2015 werkt het UAF aan verdere uitbreiding van het netwerk van werkgevers en brancheorganisaties.


Aan de slag bij NS De Armeense Tigranne Hakobjan (24) studeerde economie met steun van het UAF. Ze kreeg een werkervaringsplaats bij NS en gaat onderzoeken hoe het merk van NS wordt ingezet. ‘We hebben met Tigranne een professional in huis gehaald die heel secuur is’, zegt Rutger Hamelynck, hoofd merk en sponsoring bij NS. ‘Wij kunnen heel veel van haar leren. Ze heeft bovendien een ervaring achter de rug die niemand van ons heeft. Haar aanwezigheid helpt ook mij bij mijn persoonlijke ontwikkeling. Ze verruimt mijn blik op de wereld.’


FONDSENWERVING

Stabiel wervingsjaar De zeggingskracht van het UAF zit in de persoonlijke verhalen van vluchteling studenten. Daarom zijn zij het gezicht van onze wervingsacties. En actieve werving blijft hard nodig. Werving Het aantal trouwe donateurs dat we met direct mail werven, vangt de uitval van donateurs op, maar is niet voldoende om het aantal donateurs te laten groeien. Naast directmailcampagnes werft het UAF indirect: via samenwerking met onderwijsinstellingen en bewustwordingsacties of evenementen. Dat pad blijven we bewandelen in 2015. We gaan het zelfs uitbreiden en met een pool van studenten starten die bereid zijn het UAF bij wervingsacties te vertegenwoordigen. Inzamelingen en nalatenschappen De opbrengst van inzamelingsacties steeg niet, ondanks de doorgevoerde vernieuwing. De acties bleken te beperkt en te conventioneel. Het UAF wil dat veranderen en gaat donateurs in 2015 actief betrekken bij de ontwikkeling van vernieuwende concepten voor inzamelingsacties. De inkomsten uit nalatenschappen vielen tegen, zeker ten opzichte van 2013 toen deze inkomsten extreem hoog waren. Het UAF stelde in 2014 een derde fondsenwerver aan, die tijd en energie steekt in relatiebeheer bij grote donors, fondsen en bedrijven. Dit heeft geresulteerd in twee nieuwe fondsen op naam en een aanzienlijke uitbreiding van het bedrijfsnetwerk. 22 UAF jaarverslag 2014

Begunstigers Het UAF kan haar werk mede doen dankzij de giften van particulieren, fondsen, onderwijsinstellingen en bedrijven. In 2014 leverde eigen fondsenwerving € 4.215.264 op. Fondsen op naam In 2014 had het UAF negen fondsen op naam. Dankzij deze fondsen kan het UAF specifieke groepen vluchtelingen ondersteunen. Twee van de fondsen zijn nieuw: ¢ Het Phoenix Fonds is opgericht door Piet Ruijtenberg die jarenlang in het Midden-Oosten gewerkt heeft. Hij wil graag vluchtelingstudenten uit Irak, Syrië of andere delen van de regio steunen. ¢ Het andere nieuwe fonds op naam is opgericht door de heer en mevrouw Popp-Snijders. Het Popp-Snijders Talenfonds heeft als doel het verlenen van extra ondersteuning aan hoogopgeleide vluchtelingen bij het leren van een andere taal dan de Nederlandse. Het Annette Bogtstra Taalfonds is voor vijf jaar verlengd en de jaarlijkse bijdrage wordt vanaf 2015 verhoogd van € 16.000 naar € 20.000. Periodiek schenken Vanaf 2014 kan een periodieke schenkingsovereenkomst opgesteld worden zonder tussenkomst van een notaris. Dit maakt het sluiten van een overeenkomst makkelijker en goedkoper. Het UAF stelt daarom geen minimumbijdrage meer voor periodieke schenkingsaktes, met als gevolg veel nieuwe aktes, helaas voor een laag bedrag. In 2015 voert het UAF een minimumbedrag van € 100 in om een gezonde verhouding tussen de inkomsten en administratieve kosten te herstellen.

Fondsen Het UAF krijgt steun van ongeveer zeventig fondsen, waaronder: Nationale Postcode Loterij Europees Vluchtelingenfonds Rabobank Foundation Adessium Foundation Gieskes-Strijbis Fonds Stichting Oud Raade Fundatie Stichting Van den Elft Fonds Stichting IJsselvliedt Ribbink van den Hoek Familie Stichting Stichting Bossche Beurzen Weeshuis der Doopsgezinden Hartstra Stichting Charity Office Insinger de Beaufort Erasmus Education Fund Erasmus Trustfonds Stichting Loglijn Stichting Elise J.H. Spijkman Vien Sinke Fonds Van den Brink Houtman Stichting Hil Schats Groenenberg Stichting Van den Hoek de Haas Stichting Stichting VDU Care N. Van Ballegooijen Fonds Fondsen op naam Annette Bogtstra Taalfonds Bob Vlake Fonds Dorrie Stoop Fonds Goede Buren Fonds Jacoba Felicie Fonds Sadeq Hedayat Studiefonds 4U Studiefonds Phoenix Fonds Popp-Snijders Talenfonds

Bob Vlake Fonds Het talent van gevluchte kunstenaars etaleren: dat is het doel van UAF-donateur Bob Vlake, die zijn huis in Amsterdam aan het UAF ter


FONDSENWERVING

beschikking heeft gesteld als expositieruimte. In 2014 organiseerde het UAF vier tentoonstellingen in samenwerking met Stichting De Werkelijkheid, een werkmaatschappij van gevluchte kunstenaars. De exposerende kunstenaars waren: Olga Grigorjeva, Mirjana Tomic & Senad Alic, Fatima Brzange en Salam Djaaz. De drukbezochte openingen in het Bob Vlake Huis waren toegankelijk voor donateurs, stakeholders en andere geïnteresseerden. In dit kunst- en cultuurhuis werd op 5 mei op uitnodiging van het 4 en 5 mei Comité Amsterdam ook een Vrijheidsmaaltijd geserveerd en vond op Wereldvluchtelingendag een speciaal programma plaats. In 2015 staat een nieuwe reeks van vier exposities met nevenprogrammering op de agenda. Het doel is meer (kunst)onderwijsinstellingen bij de exposities te betrekken.

Mbo-fonds Het Weeshuis der Doopsgezinden ondersteunt jaarlijks 20 tot 25 vluchtelingstudenten bij hun mbo-opleiding. Het betreft een specifieke groep jonge vluchtelingen die (nog) geen verblijfsvergunning hebben of om andere redenen geen ondersteuning door de overheid krijgen bij hun studie. Zonder financiële steun van het UAF kunnen zij niet studeren. Dankzij het voor dit doel opgerichte mbo-fonds kon het UAF deze groep al in het verslagjaar intensief begeleiden. Het UAF zoekt passende, intensieve taaltrainingen voor deze groep en organiseert een mbo-sollicitatietraining. Ook bouwen we expertise op over de situatie van deze groep vluchtelingstudenten. De Ribbink Van den Hoek Familie Stichting heeft besloten ook een bijdrage te leveren aan het mbofonds. Het UAF zoekt ondersteuning bij nog meer vermogensfondsen om de nodige intensieve bege leiding aan deze groep vluchtelingen te kunnen blijven bieden.

Salaam Djaaz: Flower on Water Kunstenaar Salam Djaaz wordt geïnterviewd bij de opening van zijn expositie in het Bob Vlakehuis


Nationale Postcode Loterij Het UAF is blij met de substantiële bijdrage van de Nationale Postcode Loterij. Omdat deze steun niet geoormerkt is, kan het UAF het geld gebruiken waar dit het hardst nodig is.

boekengeld en reisgelden. Ook het ministerie van Veiligheid en Justitie ondersteunde het UAF in 2014 met een subsidie van € 27.530, waarmee het UAF kon werken aan het project Hervestiging van Vluchtelingen en studievisa kon verlenen aan vluchtelingstudenten.

Het UAF volgt de recente politieke ontwikkelingen rondom het kansspelbeleid op de voet. Het kabinet stelde in juli de nieuwe wijze van vergunningverlening uit tot 2017. Goed nieuws voor de Loterij, aangezien de andere EU-lidstaten hun loterijen nog steeds afschermen. Ook gaat de verplichte afdracht omlaag, met als gevolg hogere prijzengelden. Daarnaast is er de fusie van de Staatsloterij met de Lotto. Voorlopig heeft deze samenwerking geen gevolgen voor de jaarlijkse bijdrage aan goede doelen. In 2015 eindigt de vijfjarige overeenkomst tussen het UAF en de Nationale Postcode Loterij en evalueren beide partijen de samenwerking. Vanzelfsprekend zet het UAF zich in voor continuering van de steun.

Steun uit Europa Van het Europees Vluchtelingenfonds Ruimte voor innovatieve (EVF) ontving het projecten UAF in 2014 € 119.403 voor de projecten Studie en Ontmoeting en Instroom hoger opgeleide vluchtelingen in de zorg (Met Zorg). Het EVF is een fonds van de Europese Unie, dat projecten financiert voor de opvang en integratie van asielzoekers en vluchtelingen. Europees Vluchtelingenfonds

Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap Het UAF heeft niet alleen een breed draagvlak onder donateurs, onderwijsinstellingen en fondsen: ook de minister van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap onderkent het belang van het UAF. Daarom ontvangt onze organisatie elk jaar een onmisbare doelsubsidie. In 2014 bedroeg de bijdrage van de OCW-afdeling Hoger Onderwijs aan het UAF € 2.399.000 en die van de afdeling Beroeps- en Volwasseneneducatie € 250.000. Daarmee biedt het UAF vluchtelingen met een verblijfsvergunning de mogelijkheid een studie te volgen en met een Nederlands diploma de arbeidsmarkt te betreden. De bijdrage dekt een belangrijk deel van de primaire kosten van voor bereiding op een studie en studeren aan een Nederlandse onderwijsinstelling. Die kosten bestaan bijvoorbeeld uit taallessen, collegegelden,


FONDSENWERVING

’t kofschip Vluchtelingen. Dagelijks arriveren ze in Nederland.

hier niet geldig zijn. Het UAF helpt deze hoog opgeleide

Vaak met een hoge opleiding op zak. Ervaren artsen,

mensen om in Nederland opnieuw af te studeren in

ingenieurs, wetenschappers… Specialisten die de

hun vak. Dat begint met een bootcamp Nederlands.

Nederlandse samenleving veel te bieden

Want zonder een goede beheersing van onze

hebben. Toch mogen ze vaak niet aan de slag

taal strandt hier elke studie. Interessant?

in hun vak, simpelweg omdat hun diploma’s

Kijk dan op www.uaf.nl/taal

Studie en werk voor hoger opgeleide vluchtelingen


Creative Press Challenge Het UAF was in 2014 het goede doel van de Creative Press Challenge van de Persgroep. Uit de schetsen van 47 reclamebureaus voor een vernieuwende UAF-advertentie koos de jury het ontwerp ‘t kofschip van het bureau Van Santen Netwerk als winnaar. Op 16 december verscheen de advertentie paginagroot in de Volkskrant. Met deze advertentie bereikte het UAF 730.000 lezers. Op diezelfde dag werd de website van het UAF 1106 keer bezocht door 996 unieke bezoekers, bijna vijf keer zoveel als op een gemiddelde dag. Jurylid Philippe Remarque, hoofdredacteur van de Volkskrant: ‘Deze simpele combinatie van één woord en één beeld vertelt het hele verhaal: de ellende die vluchtelingen doormaken en de kansen die de beheersing van de Nederlandse taal, en dus het UAF, hen biedt.’


Operatie ‘Artsen aan het werk’ Buitenlandse artsen moeten in Nederland een zware beroepstoets afleggen om hier als arts te kunnen werken. Zonder intensieve voorbereiding lukt het maar weinigen om de toets te behalen, terwijl deze artsen nodig zijn in ons land en het beroep zien als hun roeping. Daarom werft het UAF specifiek fondsen om gevluchte artsen een voorbereidingstraject te bieden. In de laatste fase van dit wervingsproject is het dankzij een speciale donateurscampagne gelukt om de benodigde € 48.000 bijeen te brengen. In de projectperiode zijn 34 artsen gestart met de voorbereiding: 4 meer dan de doelstelling van 30 artsen. Hoewel een deel van de groep nog bezig is met de voorbereiding, is het succes van het traject duidelijk: 15 artsen zijn al geslaagd voor de toets. Het UAF blijft deze speciale ondersteuning aan gevluchte artsen bieden.

‘Ik wil laten zien wat ik kan’ De Iraakse arts Firas Al-Khoury (29) was het gezicht van onze artsencampagne in 2014. Hij werd in Irak met de dood bedreigd en moest vluchten. Drie jaar geleden kwam hij in Nederland aan. Zijn droom is om hier weer als arts te kunnen werken. Daarom studeert hij nu hard voor de beroepstoets en doet hij werkervaring op in een ziekenhuis in Venlo. ‘Ik begrijp heel goed dat ik hier niet zomaar aan het werk kan als dokter en dat respecteer ik ook. Ik vind het een goede zaak dat de overheid haar bevolking wil beschermen en hooggekwalificeerde gezondheidszorg vereist. Je moet je eerst bewijzen, laten zien dat je het kunt én dat je echt goed Nederlands spreekt.’ Lees het verhaal van Firas Al-Khoury


ORGANISATIE

Het UAF heeft een onafhankelijk bestuur, dat de jaarcijfers, de begroting en het jaarplan van het UAF vastlegt. De dagelijkse leiding ligt bij het managementteam, dat bestaat uit de directeur en de afdelingshoofden. De zeggenschap van de directeur is vastgelegd in het directiestatuut. De directeur vertegenwoordigt de organisatie bij het bestuur.

Hoe werkt het UAF? Afscheid Ruud Lubbers als voorzitter UAF

auditcommissie/ internal auditor

Foto: Dirk Hol

Organigram UAF

bestuur

directeur

staf

management ondersteuning Ruud Lubbers, voorzitter UAF 2006-2014

Blij en dankbaar kijken wij terug op de tomeloze inzet van dr. Ruud Lubbers, die zich acht jaar lang met enorme bevlogenheid heeft ingespannen voor vluchtelingstudenten. Op 1 mei 2014 is de heer prof. mr. Job Cohen unaniem gekozen als voorzitter van het UAF. Wij zijn vereerd en verheugd met Job Cohen als het nieuwe boegbeeld van de organisatie. Zijn kennis en inzichten op velerlei gebieden en zijn capaciteiten als verbindende bestuurder zijn een verrijking voor het UAF.


communicatie & fondsenwerving

interne bedrijfsvoering

studentenbegeleiding, intake en studiefinanciering

job support

Bestuur In het bestuur van onze stichting zijn de werkvelden van het UAF vertegenwoordigd: vluchtelingen en asiel, onderwijs en werk en internationale betrekkingen. De maximale zittingstermijn voor bestuurs leden is negen jaar (drie keer drie jaar). Nieuwe bestuursleden worden benoemd door coöptatie. De bestuursleden doen hun werk onbezoldigd.

In 2014 bestond het bestuur uit: De heer dr. Ruud Lubbers (voorzitter tot 1 mei 2014) De heer prof. mr. M.J. Cohen, bijzonder hoogleraar Universiteit Leiden, voormalig burgemeester van Amsterdam, voormalig staatssecretaris van Onderwijs en Justitie (voorzitter) De heer G.P.M. van den Goor, directeur van First Consulting (penningmeester) De heer mr. dr. M. den Heijer, Universitair docent internationaal recht, Universiteit van Amsterdam (secretaris) De heer prof. mr. R. Fernhout, voormalig Nationale Ombudsman en emeritus hoogleraar in Nijmegen (voorzitter auditcommissie) Mevrouw drs. S.J. Stuiveling, president Algemene Rekenkamer De heer B. Warner, voormalig hoofd Corporate Communicatie Gasunie / Gasterra en voormalig docent voor de bijzondere leerstoel strategische communicatie van de Universiteit van Amsterdam De heer drs. J.M. Dijkman, Head of Philips HR Benelux De heer mr. B.E.P. Myjer, voormalig Rechter Europees Hof voor de Rechten van de Mens (vertrouwenspersoon) De volgende bestuursleden zijn in 2014 afgetreden: Drs. I. van Doorn (1 april afgetreden, einde derde termijn) Dr. ir. B. Taebi (1 augustus afgetreden wegens een baan in het buitenland) E. Verhoef (1 april afgetreden, einde derde termijn) Kijk voor de nevenfuncties van de bestuursleden op onze website

In 2014 vergaderde het bestuur zes keer, waarvan één keer telefonisch. Op de agenda stonden onder meer: ¢ Zelfevaluatie van het bestuur en governance. Het bestuur heeft Bureau Berenschot gevraagd om het huidige model te evalueren en met een voorstel te komen over inrichting van een nieuwe governancestructuur ¢ Notitie bedrijfsvoering ¢ Aanscherpen van de selectiecriteria en verkennen van een warme overdracht naar het mbo voor studenten die niet tot de doelgroep van het UAF behoren ¢ Solide analyses en rapportages op basis van kengetallen en onderzoek naar de capaciteitsberekening ¢ Samenwerking met gemeenten, onderwijsinstellingen en werkgevers ¢ Vaststellen van het jaarverslag, de jaarrekening, de begroting en het meerjarenplan ¢ Instellen van een noodfonds voor uitgeprocedeerde vluchtelingstudenten die hun studie niet kunnen afronden en vaststellen van bijbehorende criteria ¢ Vaststellen van een aangescherpte missie en visie en strategie onder de titel ‘Vooruit’. Comité van aanbeveling Het comité van aanbeveling van het UAF bestaat uit de volgende leden: De heer prof. dr. Th. C. van Boven De heer prof. dr. P.J.D. Drenth Mevrouw prof. dr. ir. L.O. Fresco De heer dr. A.H.G. Rinnooy Kan De heer dr. H.D. Tjeenk Willink De heer dr. H.J. Witteveen De heer S.S.F. Hazewinkel


ORGANISATIE

Beroepscommissie Vluchtelingen die – ook in bezwaar – zijn afgewezen door het UAF, kunnen beroep aantekenen bij de beroepscommissie. Deze bestaat uit externe leden met een vluchtelingrechtelijke achtergrond. Als specialisten in vreemdelingen- en asielrecht waarborgen zij de kwaliteit van de besluitvorming van het UAF. Medewerkers Het UAF telde in het verslagjaar een bezetting van 58,6 fulltime-equivalents (fte’s), verdeeld over gemiddeld 80 medewerkers.

Per afdeling bedroeg het aantal fte’s: fte Directie 1,0 Studentenbegeleiding 25,5 Job Support 9,8 Communicatie & Fondsenwerving 7,4 Interne Bedrijfsvoering 7,3 Managementondersteuning 4,8 Staf 2,8

In 2014 werden 17 nieuwe medewerkers aange nomen, van wie 4 voor tijdelijke ondersteuning en 3 stagiairs. In dezelfde periode verlieten 10 medewerkers de organisatie. ¢ De

gemiddelde leeftijd van de UAF-medewerker is 41 jaar. ¢ 75 procent van alle medewerkers heeft een vast contract. ¢ 67 procent van de werknemers is vrouw. ¢ 24 procent van de medewerkers is van nietwesterse afkomst. ¢ 22 procent van het totaal aantal medewerkers komt uit de eigen doelgroep.


Scholing Veel UAF-medewerkers volgden in 2014 scholing. De bedrijfshulpverleners ontvingen (bij)scholing. Ook besteedde het UAF een gedeelte van het opleidingsbudget aan coaching en/of intervisie, met name voor de teamleiders. Het managementteam heeft een managementontwikkelingstraject gevolgd, gericht op het ontwikkelen van leiderschap, verandermanagement en het creëren van verbindingen. Ondernemingsraad In 2014 stemde de ondernemingsraad (or) in met het arbobeleid bij het UAF, het aanstellingsbeleid en de verplichte vrije dagen en uren 2015. Ook is de or regelmatig geïnformeerd over de contouren van de begroting van 2015 en over ontwikkelingen die de organisatie aangaan: missie, visie, strategie en de governancestructuur. CBF Het UAF heeft het CBF-Keur voor goede doelen en is dus gebonden aan de Code Goed Bestuur. Het UAF houdt zich aan ‘Richtlijn 650 voor Fondsenwervende instellingen van de Raad voor de Jaarverslaggeving’. People Het succes van onze organisatie valt of staat met de kwaliteit én de diversiteit van onze medewerkers. De essentie van diversiteit is dat iedereen zijn eigen kwaliteiten heeft, ongeacht geslacht, leeftijd, afkomst of geaardheid. Als we al die verschillende kwaliteiten benutten, geeft dat enorme rijkdom. Onze ambitie is hierin een voorbeeldfunctie te vervullen. Bij de selectie van nieuwe medewerkers kijken we eerst of (voormalige) vluchtelingen beschikbaar zijn. Talent is altijd leidend. Voorkomen is beter dan genezen. Daarom hebben we een arbo-preventiemedewerker, een computerontspanningsprogramma en doen we ontspanningsoefeningen in de pauze.

Planet ¢ Het schoonmaken van de UAF-panden is uit besteed aan U-werkbedrijven (die mensen met een arbeidshandicap in dienst hebben). ¢ Het UAF gebruikt milieuvriendelijke schoonmaakmiddelen. ¢ We kopen fairtrade- en (indien mogelijk) biologisch geteelde producten. ¢ We stimuleren het gebruik van openbaar vervoer. Profit Voor verantwoord beheer van de middelen geldt een ethische code. Het UAF vermijdt betrokkenheid bij: schending van mensenrechten, kinderarbeid, discriminatie, corruptie, dwangarbeid, een niet-vrije vakvereniging en de productie en levering van wapensystemen. Uitgangspunt is de bescherming van natuur, milieu en klimaat. Het UAF heeft een kleine aandelenportefeuille die wordt belegd in aandelenfondsen van de ASN Bank.

MARDJAN SEIGHALI BLOGT

Met hard werken komt excellentie tot bloei 11 april 2014 - Er waren eens twee studenten. Student A voltooit haar studie in recordtempo en promoveert op haar dertigste. Een bijzondere academische carrière ligt voor haar open. Student B leefde jarenlang in een vluchtelingenkamp, kwam als asielzoeker naar Nederland en moest jaren in onzekerheid wachten op zijn status. Zijn Nederlands is goed, maar niet vlekkeloos. Hij studeerde af met redelijke cijfers en zoekt nu een goede plaats op de arbeidsmarkt. Wie van beiden leverde de meest excellente prestatie? Excellentie is meer dan bijzondere prestaties leveren. Het is vooral het resultaat van persoonlijke inspanningen. Van blijven proberen, ondanks tegenslagen. De wil, de intrinsieke motivatie, is de kiem van excellentie. Met hard werken komt het tot bloei. Maar er moet ook een omgeving zijn die stimuleert. Er is veiligheid nodig, een klimaat dat niet beheerst wordt door beperkende tradities, een omgeving waarin ruimte is om na te denken. Bij het UAF weten we daar alles van. De 3.000 vluchtelingen die wij begeleiden zoeken naar mogelijkheden om het beste uit zichzelf te halen. Ze beschikken over veel intellectuele bagage, een enorm doorzettingsvermogen en kunnen zich goed aanpassen. Ze moeten veel hobbels overwinnen: de taal, de nieuwe cultuur, het onderwijssysteem en de financiering van de studie. Voor hen is studeren in Nederland op zichzelf al een topprestatie. En daarom zoeken ze naar mogelijkheden om dat ook te doen. Die mogelijkheden vinden ze bij het UAF. Wij begrijpen de vluchteling. En dat zeg ik niet zomaar. Zoals sporters een coach nodig hebben om hun topprestaties te kunnen leveren, hebben studenten een docent en mentor nodig. Ook zij moeten er van tijd tot tijd aan herinnerd worden dat ze het talent en het vermogen hebben om hun doel te bereiken. Ga naar de blogs van UAF-directeur Mardjan Seighali UAF jaarverslag 2014 31

Samenvatting verantwoordingsverklaring 2014 1. Onderscheiden van de functies toezicht houden, besturen en uitvoeren Stichting voor Vluchteling-Studenten UAF wordt bestuurd door een bestuur (artikel 4 van de statuten). Aan het eind van het verslagjaar bestond het bestuur uit acht leden, voor wie deze functie in alle gevallen een nevenfunctie betreft. Bestuursleden ontvangen geen bezoldiging. Selectie van bestuursleden vindt plaats op basis van het profiel (zoals vastgesteld in september 2009). Om de toezichthoudende rol van het bestuur te versterken, heeft het UAF een auditcommissie. In het directiestatuut is uitgebreid beschreven wat de taken en bevoegdheden van de directeur zijn met betrekking tot zijn bestuurlijk functioneren, het organisatiebeleid, de interne organisatie, personele zaken, financiën, externe contacten en publiciteit. De directeur is voorzitter van het managementteam, waarvan ook de hoofden van de afdelingen Studentenbegeleiding, Communicatie & Fondsenwerving, Job Support en Interne Bedrijfsvoering deel uitmaken. De directeur benoemt een plaatsvervangend directeur die als directeur kan optreden bij afwezigheid van de directeur. De voorzitter van de auditcommissie en de voorzitter van het bestuur voeren jaarlijks een functioneringsgesprek met de directeur om een optimale werking van de organisatie te garanderen. Het bestuur stuurt op hoofdlijnen en evalueert periodiek het beleid in het licht van nationale en internationale ontwikkelingen. De uitvoering is gedelegeerd aan de directie. De directeur voorziet zowel de auditcommissie als het bestuur periodiek van alle relevante informatie zoals beleidsvormende documenten, kwartaalrapportages, begroting, jaarverslag en jaarrekening. Ook maakt zij ‘rapportages managementteam’. In dit rapportage-instrument komen in het kort alle externe en interne onderwerpen aan de orde die relevant zijn voor het werk van de organisatie.

2. Verhogen van de effectiviteit en efficiency van de bestedingen Volgens de doelstelling steunt het UAF hoger opgeleide vluchtelingen uit alle delen van de wereld, die vanwege gegronde vrees voor vervolging het land hebben verlaten. Bij voldoende gebleken capaciteiten wordt: ¢ N aar vermogen materiële en morele steun verleend om studie in Nederland te kunnen voortzetten en voltooien; ¢ Steun verleend bij het verwerven van een plaats op de arbeidsmarkt, die aansluit bij de opleiding. In haar 66-jarig bestaan heeft het UAF een zorgvuldige besluitvorming voor het accepteren van vluchtelingen ontwikkeld. De beoordelingscriteria zijn vastgelegd. Besluiten worden door een tweede instantie beoordeeld, voordat ze definitief zijn. Er zijn bezwaar- en beroepsprocedures voor (aspirant-)studenten die het niet eens zijn met een beslissing van het UAF. Deze procedure heeft als doel een zo rechtvaardig mogelijk acceptatiebeleid en een zo effectief mogelijke inzet van de aan het UAF ter beschikking gestelde middelen te waarborgen. 3. Verbeteren van de omgang met belanghebbenden Het UAF ziet het adequaat omgaan met belanghebbenden als een wezenlijk onderdeel van goed bestuur. Daarom besteedt de organisatie veel aandacht aan een goede samenwerking en communicatie met, en voorlichting aan alle betrokkenen. In deze verantwoordingsverklaring zijn de volgende hoofdgroepen onderscheiden: a) vluchtelingstudenten b) (aspirant-)studenten c) medewerkers d) particuliere donateurs e) onderwijsinstellingen (wo, hbo en mbo) en de koepelorganisaties f) andere financiers (fondsen, Nationale Postcode Loterij en bedrijfsleven) g) overheid (de politiek en ministeries van OCW en Veiligheid en Justitie).

De volledige verantwoordingsverklaring is te vinden op onze website 32 UAF jaarverslag 2014

Tigranne Hakobjan doet werkervaring op bij NS Dankzij het UAF komt mijn loopbaan op gang

Recommend Documents