Met Allah op de gang

FoliaMagazine weekblad voor HvA en UvA



nr. 20 8/02/2012

g n a g e d p o h a l l A t e er. ld e M k e d in idden b n e t e o sm m li ? s o M A Hv Is dat erg

ter s it r z r e o d i o v e l e e Ideal hun gedroomd iezen k s r e ’ A v nH UvA’ers e Joris Kidlain oorlogsgebied rfgoe e r e v o h zic Ontfermt den Downlovarijheid zijn voorbij van n e r ja e t t De ve

(advertentie)

Leven Lang Leren: HBO4 Ruim 7.000 HvA-studenten combineren een hbo-opleiding met een (fulltime) baan, het opvoeden van kinderen en een veeleisend privéleven. Aan deze bijzondere doelgroep, die vaak in deeltijd studeert, is de afgelopen twee jaar extra aandacht besteed in het kader van de project ‘Leven Lang Leren: excelleren door differentiëren’. Ook wel bekend als ‘Doorleren werkt!’ Meer flexibiliteit in opleidingen en de juiste student op de juiste plek zijn het resultaat. ‘Werkenden zijn erg doelgericht, zij weten vaak wat ze nodig hebben om hogerop te komen of beter te functioneren in hun huidige baan’, geeft Bep Ruting, programmamanager Leven Lang Leren, aan. ‘Bovendien brengen ze al ervaring en kennis mee, waarop voortgebouwd kan worden. Ze willen het geleerde ook graag direct in de eigen praktijk kunnen toepassen. Bij de vormgeving van opleidingen wordt daarmee rekening gehouden. Dat kan op verschillende manieren. In alle domeinen

zijn programma’s (door)ontwikkeld die rekening houden met de diversiteit van deze doelgroep.’ Zo startte afgelopen september de deeltijdopleiding Toegepaste Psychologie met zo’n 75 studenten. ‘Deeltijders staan middenin de praktijk. Door bij de praktijkkennis en ervaring aan te haken, kun je het leerproces versterken. Wij hebben de opleiding Toepaste Psychologie opgebouwd rondom kerntaken uit de beroepspraktijk. Dat is heel herkenbaar voor werkenden en het biedt meer mogelijkheden

voor flexibilisering van het onderwijs’, legt projectleider Marloes ter Beek uit. ‘De term ‘deeltijd’ is eigenlijk misleidend, want studenten moeten 60 studiepunten per jaar halen. De snelheid en het hoge niveau van de studie moeten niet onderschat worden. Je kan daarom alleen in deeltijd studeren als je beschikt over een relevante werkplek.’

‘Wat wij nadrukkelijk doen is werk centraal stellen. We zoeken samenwerking met de werkgevers, niet alleen op het operationele niveau van stages en gastcolleges, maar ook op strategisch gebied. Daar willen we diep in investeren.’ - Dorien Nelisse, afdelingsmanager deeltijd en duaal. Ze is ook verantwoordelijk voor de commerciële tak van het Domein Economie en Management. ‘Werken aan flexibilisering van een opleiding roept veel vragen op’ vertelt Bep Ruting. De één ziet flexibel onderwijs als een kostenbesparing, de ander juist als een extra kostenpost. We hebben in het project geleerd hoe je binnen bestaande kaders van de WHW en accreditatie flexibilisering goed kan vormgeven en dat dit op een betaalbare manier mogelijk is. We hebben daarbij kunnen voortbouwen op de ervaringen van de deeltijdopleidingen van DEM, die al lang vanuit een transparant en flexibel concept werken. Kennisdeling tussen domeinen was sowieso heel belangrijk in het project. Positief was ook de afstemming met medewerkers van het ministerie van OCW, die graag wilden weten waar we in de praktijk tegenaan liepen. We merken dat het bijzondere karakter van het onderwijs aan deze doelgroep daar inmiddels goed tussen de oren zit en dat zij daar nieuw beleid op ontwikkelen.’

4Life ‘Voorheen nam ik vaak beslissingen vanuit intuïtie, nu kan ik mijn keuzes en motivatie veel beter onderbouwen doordat ik meer theoretische kennis en praktijkvoorbeelden heb.’ - Nathalie Hoen, werkt als personeelsmanager bij Kneipp en studeert Human Resource Management in deeltijd. Een focus op flexibel opleiden betekent ook het investeren in goede intakegesprekken met aspirant-studenten. Dergelijke intakes kosten tijd, maar leveren vooral veel op. ‘Wij hebben zowel de instroom als ons rendement verbeterd’, vertelt Iraj Khaksar van Informatica in deeltijd. ‘Dit studiejaar startten we met nieuwe 82 studenten, dat is één derde van de totale landelijke markt van de bekostigde onderwijsinstellingen. Uiteindelijk zijn er maar elf studenten afgevallen aan het eind van het eerste semester. Vorig jaar was ons marktaandeel 20 tot 25 procent en na één jaar viel ongeveer de helft van de studenten af.’ Dat het nu zo veel beter gaat, ligt volgens Khaksar onder andere aan de uitgebreide intake. ‘Je kunt studenten gericht advies geven en waar mogelijk rekening houden met individuele onderwijsvragen. Je sluit als het ware een studieovereenkomst met als uitgangspunt: de juiste student op de juiste plek. Zo kun je de opleiding beter op maat structureren.’ Het domein Onderwijs en Opvoeding werkt al langer met intakes voor deeltijdstudenten. Nieuw is de intake voor werkend leren trajecten in samenwerking met een grote werkgever, de Regionale Opleidingsschool West-Friesland (ROWF) Hier vallen 11 VO/BVE scholen onder. Paulien Langedijk, beleidsmedewerker DOO, vertelt: ‘Het bijzondere is dat het intakegesprek gevoerd wordt samen met de werkgever, iemand van de opleiding en

de student, zodat meteen duidelijk wordt wat de werkplek heeft te bieden op het gebied van begeleiding en faciliteiten. De lerarenopleider van DOO schetst in het gesprek een reëel beeld van de vereisten van de opleiding tot startbekwaam docent. En werkgevers hebben meteen een instrument in handen, waarmee valt in te schatten of de student de opleiding succesvol zal afmaken.’

‘Door het verbinden van werkgever, opleiding en professional kom je tot kwaliteitsverbetering. In deze cocreatie is de professional mede verantwoordelijk voor inhoud en leerproces. Er ontstaan leergemeenschappen en dat geeft energie!’ - Angelique Rondagh, projectmedewerker leergang bij het Kenniscentrum van DMR Meer flexibiliteit, betere intakes en meer samenwerking met werkgevers zijn niet de enige resultaten van het project. Ook de ontwikkeling van de digitale leer- en werkomgeving (DLWO) heeft hierdoor een geweldige impuls gekregen. Discussiefora en videoconferencing zijn bijvoorbeeld in het domein techniek ingezet om deeltijdstudenten te ondersteunen bij struikelvakken als wiskunde en mechanica. Met een spectaculaire stijging van het rendement als gevolg. ‘Studenten lopen bij het maken van opdrachten thuis niet meer zo snel vast en komen beter voorbereid naar colleges. Een DLWO is niet zozeer een vervanging van contacturen, maar een effectieve aanvulling hierop’, stelt projectleider Emil Diephuis vast. ‘Een DLWO versterkt bovendien het communitygevoel, heel belangrijk voor deeltijders. In de pilot bleek 90% van de studenten het discussieforum en de videoconferencing te

gebruiken. Sinds dit studiejaar is het systeem ook beschikbaar voor voltijdstudenten.’

‘Het is af en toe best zwaar om werk, gezin en opleiding te combineren, maar ik vind het ook heel leuk. Ik ben in een stroomversnelling terecht gekomen en daar heb ik helemaal geen spijt van!’ - Malika van Mourik, NT2-trainer, doet tweedegraads lerarenopleiding Nederlands aan de HvA ‘Werkenden zijn een dankbare doelgroep’, zegt Bep Ruting tot besluit. ‘De druk om verder te leren, neemt steeds meer toe. Ook omdat mensen steeds langer moeten doorwerken. Het is onze maatschappelijke verantwoordelijkheid om mensen de kans te bieden het beste uit zichzelf halen, ook op latere leeftijd. We hebben laten zien dat we in staat zijn dit goed te doen. Deeltijdopleidingen dragen bovendien op een heel directe wijze bij aan een versterking van de Amsterdamse kenniseconomie, want het geleerde wordt direct toegepast in de eigen praktijk. En deeltijdstudenten verrijken de HvA ook met hun praktijkervaring. Docenten komen hierdoor voortdurend in aanraking met de actualiteit.’ Kortom, een win-win voor werkenden, werkgevers en hogeschool.

‘Deeltijders benader je meer als collega’s. Ze zijn een gemotiveerder maar ook kritischer publiek en ze functioneren vaak al op hbo+ niveau. Echt een verrijking voor het onderwijs.’ - Iraj Khaksar is opleidingsmanager Informatica Deeltijd.

Excelleren door differentiëren: Leven Lang Leren in Amsterdam De HvA is één van de zeven hogescholen die van het ministerie van OC&W subsidie ontving om een voortrekkersrol te vervullen op het gebied van een Leven Lang Leren. De subsidie van twee miljoen euro werd mede toegekend op basis van resultaten die behaald werden met voorgaande projecten op het gebied van EVC en maatwerk. Het project liep van januari 2010 tot en met 31 december 2011. Alle domeinen hebben – binnen een gezamenlijk ontwikkelde visie – voorzieningen ontwikkeld die passen bij de doelgroep van werkenden, aansluitend op de vraag in de eigen sector. Bijdragen aan de employability van werkenden en de innovatiekracht van bedrijven is het uiteindelijke doel van het project. Het project werd gecoördineerd en ondersteund door het EVC Centrum (Dienst Studentzaken). Voor meer informatie kun je contact opnemen met Bep Ruting, programmamanager Levenlang Leren. Het eindverslag van het project is 1 april 2012 beschikbaar.

inhoud #20 Er knielt een moslim op de gang 10

De stilteruimte is gesloten, dus moeten moslims hun geloof op de gang praktiseren. ‘Het uiten van je geloof is een privézaak.’

Knuffelrock voorbij 23

De frontvrouwen van The Secret Love Parade vertellen wat hun favoriete liefdesliedjes zijn.

Cruijff for CvB-voorzitter 28

Als het aan de achterban ligt wordt Johan Cruijff voorzitter van het CvB. Of Oprah Winfrey.

Erfgoedbeschermer 34 Joris Kila reist naar conflictgebieden om culturele plaatsen en objecten te beschermen. ‘Overal liepen gewapende figuren.’

Strijd tegen downloaders 40 De entertainmentindustrie wil haar inkomsten beschermen, desnoods ten koste van de vrijheid van het internet.

en verder uitgelicht 6-7 de week/het moment/navraag 8-9 op de tong 15 passie 17 opinie 18-20 Robbert Dijkgraaf 19 Fatihya Abdi 20 brieven/promoties 21 objectief 26-27 drift 33 de adviesdienst 39 lezingenladder 44 overigens 45 prikbord 46-47 wasdom 48-49 stage 49 toehoorders 50 de lezer/deining 51

4

FoliaMagazine

redactioneel 10

23 Ajax

28

34

Een onlangs uitgevoerd mini-onderzoek onder HvA-studenten wees uit dat de rubriek ‘Passie’ onder hen een van de meest gelezen onderdelen van Folia Magazine is. Zelf vind ik het ook een prettige pagina. Het is elke keer anders, gaat zowel over HvA als UvA en ook kunnen medewerkers én studenten erin figureren. En het is altijd vermakelijk te lezen dat collega x geobsedeerd is door taarten van marsepein, terwijl een student helemaal lyrisch wordt van Egypte. Deze week staat Richard Liefting in ‘Passie’. In het dagelijks leven is Liefting directeur planning & financiën bij de HvA, maar als hij genoeg heeft van maandrapportages en andere aan geld gerelateerde zaken, is hij vooral te vinden in het stadion van voetbalclub AZ. AZ is in zo ongeveer alles het tegenovergestelde van Ajax, de favoriete club van de meeste redactieleden van Folia Magazine. Bij AZ staat het voetbal voorop, het liefst aanvallend, bedacht door een uitermate intelligente trainer en uitgevoerd door voetballers die uitstralen dat ze vooral voetballen omdat ze het leuk vinden. Bij Ajax niets van dat alles. De UvA- en HvA-organisatie wordt wel eens vergeleken met een wespennest; dan is Ajax een verzameling bloeddorstige horzels met maar één doel: elkaar volstrekt het leven zuur maken. Ajax is uitgeschakeld voor de beker, doet niet meer mee in de competitie en wordt deze maand weggespeeld op Europees niveau. De gemiddelde basisspeler – Blind, Anita, Ebecilio, Vermeer – verdient het niet om het Ajax-shirt aan te hebben; trainer Frank de Boer valt vooral op door zijn dubieuze wisselbeleid. Ik ben geen waarzegger, maar de komende jaren zie ik het niks meer worden. De situatie bij Ajax is zo door en door verrot dat het me opeens een stuk logischer voorkomt als AZ je passie is. Jim Jansen, hoofdredacteur Folia Magazine, [email protected], @jimfjansen (twitter)

48

FoliaMagazine

5

Het laatste redmiddel Vrouwen met lekkende borstimplantaten zijn inmiddels welbekend, maar ook de man blijft niet gespaard van protheseproblemen. Penisimplantaten, die een oplossing kunnen zijn voor erectieproblemen, zorgen tijdens de operatie namelijk niet zelden voor flink wat complicaties. De Egyptische uroloog Osama Shaeer promoveerde vorige week aan de UvA op chirurgische technieken waarmee problemen bij penisoperaties voorkomen kunnen worden. tekst Clara van de Wiel / foto AMS

De penisprothese is een laatste redmiddel voor mannen met erectieproblemen bij wie andere opties geen effect hebben gehad. De techniek wordt al zo’n dertig jaar toegepast en wereldwijd zijn inmiddels ruim twee miljoen mannen bij wie de bloedreservoirs zich niet kunnen vullen toegerust met een prothese. Promovendus Shaeer is al ruim vijftien jaar hoofd van een prestigieuze kliniek in Egypte en behandelde de afgelopen jaren patiënten van over de hele wereld.

Met behulp van de prothese kan de man volledig op eigen kracht een erectie opwekken op een zelfgekozen moment. Ook de duur van de erectie kan zelf bepaald worden. Volgens Shaeer is een implantaat zowel wat betreft vorm als wat betreft ervaring de meest natuurlijke oplossing van erectieproblemen. Op de grootte van de penis en de intensiteit van de erectie heeft de prothese in principe geen invloed.

6

FoliaMagazine

De twee cilinders worden beide in de penis geïmplanteerd. Het bolvormige pompje wordt in het scrotum aangebracht en kan door de patiënt zelf bediend worden. Drie keer drukken zorgt ervoor dat vloeistof in de penis wordt gepompt die een erectie van enkele uren mogelijk maakt. Naast het pompje zit tevens een knop waarmee je de penis kan laten leeglopen.

De operatie is relatief eenvoudig en verloopt over het algemeen zonder moeilijkheden. In zo’n drie procent van de gevallen liep Shaeer echter tegen verschillende complicaties aan. ‘Bij een aantal patiënten verhindert een teveel aan bindweefsel in de penis een soepele implantatie. Ook na de operatie kunnen er complicaties optreden en kan de prothese plotseling door het weefsel naar buiten komen. Ook zijn er patiënten bij wie de prothese een duidelijk negatieve invloed heeft op de penislengte en -dikte.’

In zijn kliniek experimenteerde Shaeer met oplossingen voor de complicaties en in zijn proefschrift beschrijft hij zijn bevindingen. Met een speciale endoscoop spoorde hij overtollig bindweefsel op om dit vervolgens van binnenuit te kunnen verwijderen. Ook ontwikkelde hij een techniek waarbij door een transplantatie van onderhuidweefsel de top van de penis hersteld kan worden. Met zijn dissertatie hoopt Shaeer een aanzet te geven voor verder onderzoek naar obstakels in de penischirurgie. yyy De afgebeelde AMS 700 prothese is een handelsmerk van American Medical Systems.

FoliaMagazine

7

de week

H

De horrorwinter drong diep binnen op de UvA en de HvA.

Nou stonden studenten deze week sowieso in de kou. De Universiteit Utrecht schrapte drie kleine opleidingen, omdat het volgens het bestuur kwalitatief en financieel niet meer rendabel was de opleidingen in de lucht te houden. Ook voor de leerstoel Roemeens aan de UvA – met een gemiddelde instroom van nul tot één student per jaar – ziet het er niet bepaald zonnig uit. Maar de Roemeense ambassadeur Călin Fabian bood onlangs een sprankje hoop voor die halve student die wel Roemeens studeert. Hij wil de opleiding sponsoren. Kersvers decaan Van Vree heeft het voorstel in beraad. De goedlachse decaan van de Faculteit der Geesteswetenschappen kondigde twee weken geleden in een interview met dit weekblad ook aan dat hij het plezier in het studeren terug wil brengen. Deze week kwam het nieuws naar buiten dat studenten aan zijn faculteit een onvoldoende mogen compenseren met een zeven. Leuk toch? Maar de studenten bleken dit helemaal niet zo plezierig te vinden. Zij noemden

8

FoliaMagazine

foto Eva Rooijers

et heeft even geduurd, maar de alom geanticipeerde horrorwinter heeft dan toch eindelijk zijn intrede gedaan. De eerste schaatstocht op natuurijs werd gereden, pannen snert werden op het vuur gezet en Twitter en Facebook stroomden vol met foto’s van mensen die hun tweedehands bontmuts tentoonspreidden. Het was blauwbekken deze week. En niet alleen buitenshuis. Enkel glas en defecte verwarmingen zorgden ervoor dat het koufront diep de UvA-HvA-burelen binnen kon dringen. Facility Services kreeg verschillende klachten binnen van medewerkers die aan het vernikkelen waren achter hun computer. Ze hadden het er maar druk mee. Zo druk dat ze niet beschikbaar waren voor verder commentaar.

Facility Services, het samenwerkingsverband tussen de facilitaire organisaties van de UvA en de HvA, had het er maar druk mee deze week. Zij kregen verschillende klachten binnen van medewerkers die zaten te rillen achter hun computer. ‘Als ik dit had geweten, was ik thuisgebleven vanochtend,’ zei een promovenda op Folia Web.

het plan ‘verschrikkelijk’ en ‘idioot’ en vrezen dat het bedoeld is om zo veel mogelijk studenten zo snel mogelijk door het systeem te jassen. Maar wordt er überhaupt nog naar studenten geluisterd tegenwoordig? In een Asva-enquête konden HvA-studenten aangeven wat ze belangrijk vinden aan een docent. Kennis uit de beroepspraktijk scoort hoog, terwijl maar 1,5 procent van de studenten het belangrijk vindt dat een docent een master heeft. Laat staatssecretaris Zijlstra die master nu net verplicht willen stellen voor alle hbo-docenten. De enquête was trouwens onderdeel van de Docent van het

Jaarverkiezing aan de HvA. Hopelijk wordt die net zo’n doorslaand succes als de verkiezing aan de UvA begin januari. Daar werd een van de vijf genomineerde docenten krap twee weken na de uitreiking de laan uitgestuurd. Het kan vriezen en het kan dooien. Zoveel is duidelijk. yyy Eva Rooijers en Gijs van der Sanden 30 januari 2012

tweet van de week @stijnk Stijn Kruijssen Hey #uva, doe eens normaal. Mensen die bij faculteit geesteswetenschappen geen 6 kunnen halen, verdienen geen propedeuse maar enkeltje HBO https://twitter.com/#!/stijnk/

foto Danny Schwarz Op 3 februari overhandigde partij Mei de petitie ‘Behoud David en Piet’ aan decaan Frank van Vree. Ruim 1200 handtekeningen werden gezet uit protest tegen het dreigende ontslag van de ‘onmisbare’ docenten klassieke talen Rijser en Gerbrandy. De nieuwe decaan liet prompt weten dat er bij het nieuwe Amsterdam Centre for Ancient Studies and Archeology van UvA en VU vacatures aankomen, waarbij interne kandidaten voorrang krijgen.

navraag Piet Bakker De NS vraagt studenten met een ov-jaarkaart en reizigers met een abonnement sinds kort ook in te checken op de trajecten waar het abonnement al in voorziet. Piet Bakker, universitair hoofddocent communicatiewetenschap, vindt het bespottelijk en heeft opgeroepen tot een incheckoorlog.

Eén tweet en het is oorlog. Incheckoorlog. ‘Eergisteren maakte ik me boos en zette dat op Twitter. Wat één tweet teweeg kan brengen: ik krijg veel respons van mensen die het met me eens zijn en zelf de meest idiote dingen hebben meegemaakt. Overigens had ik er al eerder over getweet, maar toen werd het nergens opgepikt.’ Wat is precies het probleem? ‘De NS heeft besloten dat reizigers met een abonnement ook overal moeten inchecken. Het nieuwe reizen noemen ze dat. Ik heb een abonnement waarop staat dat ik vrij kan reizen, dat is op zichzelf een geldig vervoersbewijs. Waarom moet ik dan inchecken? Volgens de

NS omdat de controleurs niet kunnen zien wat voor een abonnement ik heb, maar dat staat er gewoon op.’

Ik zou me kunnen voorstellen dat de NS graag inzicht heeft in het reispatroon van reizigers. ‘Dat zou me niet verbazen, maar dat argument gebruiken ze niet. Dat mag ook niet vanwege de wet op de persoonsregistratie.’ Welke argumenten gebruikt de NS dan? ‘Geen, ze geven geen uitleg. Wel dreigen ze met maatregelen. Dat de poortjes niet meer opengaan als je een station uitkomt bijvoorbeeld. Ik heb al verhalen gehoord van mensen die zeggen

dat hun kaart geblokkeerd werd toen ze niet incheckten, of zelfs ingenomen.’

Het werd studenten al eerder verplicht om in te checken. ‘Ja, en nu blijkt dat de NS studenten als proefkonijnen heeft gebruikt om te zien of inchecken was aan te leren. Als meer dan 90 procent incheckt, willen ze de rest gaan beboeten. Ik denk dat het wettelijk geen stand houdt, maar ze proberen het toch.’ Wat denkt u dat erachter zit? ‘Ik heb werkelijk geen flauw idee. Daarom ageer ik er ook zo tegen. Ik wacht nu af wat er gebeurt als ik er niet aan meedoe.’ yyy Floor Boon

FoliaMagazine

9

Op je knieën tussen de kauwgomresten Op verschillende locaties van de HvA kun je opeens een groep biddende moslims tegen het gebogen lijf lopen. Sinds de stilteruimte gesloten werd moeten zij, wanneer zij zich aan de voorschriften uit hun heilige boek willen houden, hun toevlucht nemen tot gangen en kelders. ‘Het moet niet zo zijn dat je in de hal struikelt over knielende mensen.’ tekst Jojanneke Spoor / foto’s Danny Schwarz

A

ls zijn telefoon trilt, loopt Haluk Kinaci naar zijn kluisje om een kleedje te pakken. De app Islamic Compass waarschuwt hem dat het tijd is om te bidden. Samen met wat studiegenoten loopt de 22-jarige student bouwkunde van de derde verdieping van het Leeuwenburggebouw naar -3. Daar, vlak onder de parkeergarage, bij de afdeling forensisch onderzoek, is een plekje onder aan de trap waar Haluk en andere moslims dagelijks bidden. Wie geen kleedje mee heeft, pakt een van de kartonnen dozen die onder de trap verborgen liggen. ‘Hiernaast is een wc, daar kunnen we ons wassen. De vrouwen bidden iets verder om de hoek.’ Haluk wijst naar een doodlopende gang, net voorbij de deur die vorig jaar nog open stond.

10

FoliaMagazine

Tot maart 2011 konden moslims nog bidden in een stilteruimte, een groot leegstaand lokaal in de kelder. ‘Met vloerbedekking en een kast waar we onze spullen konden bewaren,’ zegt Haluk.

Wie geen kleedje mee heeft, pakt een kartonnen doos De ruimte was vrij toegankelijk, maar werd in de praktijk alleen door moslims gebruikt. Totdat, zo was de verklaring, de hogeschool extra opslagruimte nodig had. Er werd een briefje op de deur geplakt met de oproep aan de gebruikers om hun spullen mee te nemen. Kort daarna

werd de deur gesloten. ‘We zijn toen in gesprek gegaan met het bestuur om een andere ruimte te realiseren,’ vertelt een van de studenten die naar beneden is gekomen om te bidden, ‘maar daar is het nooit van gekomen’. De jonge student technische informatie wil niet met naam genoemd worden omdat hij binnenkort een weekje naar Israël gaat. Je als moslim in de media uitlaten over religie kan dan wel eens gevoelig liggen. Handenschudaffaire Dat religie gevoelig ligt, bleek wel vorig jaar. Een HvA-docent die na zijn bedevaart in Mekka vrouwen geen hand meer wilde geven, werd onderwerp van een heuse mediahype. PowNews kreeg lucht van de brief die hij

Verdieping -3 van de Leeuwenburg

schreef om zijn besluit toe te lichten en sprak er schande van. GeenStijl sprong er bovenop, waarna andere media reageerden en er zelfs Kamervragen volgden. Het College van Bestuur reageerde in eerste instantie terughoudend en benadrukte dat de docent bedrijfseconomie vrouwen voortaan begroette met een eervolle buiging. Astrid de Jager, voorzitter van de Centrale Medezeggenschapsraad, vond dat onacceptabel en ‘in strijd met artikel 1 van de Grondwet’. Na felle discussie in de media tussen voor- en tegenstanders van de mogelijkheid om handen schudden te weigeren, ontstond er een ‘onwerkbare situatie’ en werd de man weggestuurd. Terwijl de storm over het handen schudden nog

in alle hevigheid woedde, werd de stilteruimte gesloten. Officieel hebben de twee beslissingen niets met elkaar te maken, maar toevallig is het wel. Toch zien de jongens op -3 geen direct ver-

‘Ik heb voor de HvA gekozen omdat ik hier kon bidden’ band. ‘Ik weet niet precies waarom de ruimte is gesloten,’ zegt student bedrijfseconomie Bilal Yalcin. ‘Maar ik geloof niet dat het iets te maken heeft met die docent. Het is niet zo dat door één slechte ervaring het respect voor moslims op

de HvA is verdwenen.’ Achmed Boutahri (21, student technische informatica) is het met hem eens. ‘Je ziet op de HvA hoofddoeken, keppeltjes en mensen die een kruis dragen zonder raar aangekeken te worden.’ Geloof als privézaak ‘Uitingsvormen van religie zijn geen onderwerp van discussie,’ zegt ook Leonie van der Valk, docent sociaal werk en promovenda op het gebied van religiositeit en de functie van gebed. ‘Hoofddoekjes zijn geen probleem,’ meent ze. ‘Het probleem met die docent was een incident, dat heeft geen invloed op de geloofsbeleving op de Hogeschool.’ Van der Valk is zelf boeddhist en zou het heer-

FoliaMagazine

11

lijk vinden een plek te hebben om te mediteren of tot rust te komen, maar het gebrek daaraan is geen heikel punt. ‘De school heeft daar simpelweg geen ruimte voor. Dat is geen probleem. Wel vind ik het belangrijk om de diversiteit onder studenten en docenten te benutten. In ons onderwijs doen we dat door discussies te voeren over bijvoorbeeld man-vrouwverhoudingen en homoseksualiteit.’ Wie wil bidden, vindt altijd wel een plekje. ‘Natuurlijk, het was fijner om een stilteruimte te hebben,’ zegt Haluk. ‘Maar nu die dicht is, bidden we op de gang. Dat is ook prima.’ Bilal: ‘Ik leg mijn jas meestal ergens in een hoekje, bij een brandtrap of zo. Ergens waar niemand er last van heeft.’ ‘En zo hoort het,’ zegt Astrid de Jager van de CMR. ‘Zolang het onzichtbaar blijft, is het geen probleem. Het moet niet zo zijn dat je in de hal struikelt over knielende mensen en bij binnenkomst denkt in een kerk of moskee te zijn beland.’ De Hogeschool van Amsterdam is een openbare instelling, stelt ze, en daarbij hoort De app Islamic Compass

een strikte scheiding tussen kerk en staat. ‘Het uiten van je geloof is een privézaak. Dat doe je in je eigen tijd.’ De Jager vertelt na de handenschudaffaire veel positieve reacties te hebben gekregen vanuit de emancipatiebeweging. ‘Ik kreeg ook mails van moslimmeisjes die blij waren dat ze op de hogeschool niet geconfronteerd worden met mensen die eisen dat ze op hun knieën gaan.’

‘Het uiten van je geloof is een privézaak’ Het imago van de hogeschool als tolerante instelling loopt door de sluiting van de stilteruimte een deuk op, denkt Bilal. ‘Ik heb voor de HvA gekozen omdat ik wist dat ik hier kon bidden. Ik weet dat andere studenten dat ook hebben uitgezocht. Jammer genoeg is dat nu niet meer zo makkelijk.’ Op -3 is het ondertussen een komen en gaan van jongens die even snel gaan bidden. Het is

tien over twee, nog een klein halfuur tot het volgende gebed. Onder de trap is het leeg, maar in een klein hoekje naast een branduitgang staat een paar bruine schoenen naast een Perzisch kleedje. Een lange, donkere jongen zakt net op zijn knieën als er twee jongens in trainingsjacks langslopen. ‘Hier is het, toch?’ vraagt de een. ‘Ja, kom, hier is de wc.’ Op gebedstijden komen hier zo’n tien à vijftien mensen samen. ‘We bidden meestal in stilte,’ vertelt Haluk. ‘Maar er kan ook iemand voorgaan in gebed. In de moskee is dat de imam, maar dat is niet noodzakelijk zo. We rouleren vaak een beetje. Meestal gaat degene met de meeste kennis naar voren. Erg veel stelt dat niet voor, hoor. Even bidden, een paar versjes en daar blijft het bij.’ Vrouwen zijn een uitzondering in de grauwe kelder. ‘Ze bidden ook wel hoor, maar voor vrouwen is het lastiger. Zij hebben een hoofddoek. Wij kunnen ons makkelijk even wassen, maar zij moeten die hoofddoek afdoen, wassen, hoofddoek weer om. Hetzelfde met make-up. Het merendeel kiest ervoor om niet te bidden. Het is dan wel een religieuze verplichting, maar wat niet kan, hoeft niet. Ze kunnen het ’s avonds inhalen.’ Respect ‘Als je het goed brengt, dan staat de Nederlandse samenleving overal voor open,’ zegt Haluk. ‘Ik heb nog nooit problemen gehad als ik ergens wilde bidden. Op mijn stageplek deed ik het in de koffiepauze, dan had niemand er last van.’ Maar toch wringt het ergens. Het zou van respect getuigen als het bestuur een ruimte zou creëren voor bezinning, zeggen de jongens. En erg hygiënisch is het nu niet. In het hoekje onder de trap zit hier en daar nog vastgeplakte kauwgom in het tapijt. De gebruikers van de ruimte verenigden zich daarom vorig jaar in de Werkgroep Realisatie Stilteruimte. Ze bespraken alternatieven en gingen in gesprek met de facilitaire dienst. Op 4 juli stond een afspraak met het bestuur gepland, maar die ochtend maakte bestuursvoorzitter Karel van der Toorn bekend dat hij

12

FoliaMagazine

Een van de bidders, die anoniem wil blijven.

per direct zijn functie neerlegde. ‘Daarna is er eigenlijk niks meer gebeurd,’ vertelt een van de werkgroepleden, een jonge jongen met hippe bril en een driedagenbaardje, die anoniem wil blijven. ‘Na de zomervakantie begonnen de eerste afmeldingen voor de werkgroep binnen te komen. De voorzitter stopte en zelf moet ik in mijn laatste jaar ook meer tijd in mijn studie steken.’ Wel bidt hij nog iedere dag. En hij zou het fantastisch vinden als er meer mensen op zoek gingen naar een moment van bezinning. ‘Er zijn manieren te bedenken waarop mensen van verschillende geloven samen een ruimte kunnen delen.’ Daarom is hij samen met een studentlid van de CMR aan het kijken of het mogelijk is om een petitie uit te schrijven voor heropening van de stilteruimte. Ook Achmed ziet dat het liefst. ‘Ik vind niet dat dit een ruimte voor alleen moslims

moet zijn, maar voor iedereen die behoefte heeft aan een stilteruimte.’ Maar het lijkt onwaarschijnlijk dat er een nieuwe stilteruimte komt. Het bestuur heeft na

‘Ik kreeg ook mails van moslimmeisjes die blij waren’ alle heisa van vorig jaar laten weten dat het niet de taak is van een onderwijsinstelling om in de behoefte aan een gebeds- of stilteruimte te voorzien. Via een woordvoerder laat het College van Bestuur weten dat er ruimte is ‘voor ieders persoonlijke gedragingen’. Studenten en docenten hebben individuele bewegingsvrijheid, aldus het bestuur. ‘De een luistert even naar muziek, iemand anders tuurt even uit het raam en weer

iemand anders neemt een moment voor het gebed. Dat kan, zolang anderen daar geen last van hebben.’ Ook meldt het dat er op de Leeuwenburg nooit officieel een stilteruimte heeft bestaan. ‘Dat klopt,’ zeggen de jongens, die hun kleedjes inmiddels weer in hun kluisjes hebben opgeborgen. ‘Er hing geen bordje met “stilteruimte” op de deur. Het werd gewoon gedoogd.’ Bijna niemand wist van het bestaan van de ruimte. Haluk: ‘Het stond niet op de plattegrond of zo, of in de brochures van de hogeschool. Ik ben gewoon een keer meegelopen met iemand die het wist.’ Nu kijken ze naar een dichte deur. Wat daarachter zit, weten ze niet. ‘Opslag of zo.’ In plaats van in een eigen ruimte, knielen ze nu maar in de hoek. Een schietgebedje voor een nieuwe stilteruimte dan maar? Is dat de oplossing? Haluk lacht en neemt met een stevige handdruk afscheid. ‘Inshallah.’ >>>

FoliaMagazine

13

Wat vindt de Leeuwenburger? Theo

(19, commerciële economie voor toekomstige ondernemers) ‘Ik ben ook gelovig, maar ik bid thuis, in de rust van mijn eigen kamer. Maar het hangt er maar net van af hoe je je geloof invult. Sommige mensen willen graag een ruimte hier. Ik vind het respectloos tegenover de gebruikers om zo’n ruimte dan weg te halen, ook al was het in de eerste plaats misschien geen gebedsruimte.’

Kate

(20, commerciële economie voor toekomstige ondernemers) ‘Het is wel een beetje een raar idee, een gebedsruimte op school. Aan de andere kant zou ik er totaal geen probleem mee hebben als ik in de stilteruimte zat, en er was iemand daar aan het bidden. Zelf ben ik nuchter als de pest, ik geloof nergens in, maar ik respecteer het geloof van anderen wel. Als er een ruimte leeg zou staan, moeten ze daar dan maar een gebedsruimte van maken. Er is toch wel ergens een hoekje te vinden?’

Khadija en Mariam

(23, Human Resource Management) en Mariam (22, communicatie) Khadija: ‘Ik vond het heel mooi dat de HvA dat aanbood. Zelfs mensen van de Wibautstraat kwamen speciaal hier om te bidden. Ik ben sinds de sluiting een paar keer in de kelder geweest, maar dat is minder rustig. Nu spaar ik het op en haal het ’s avonds thuis in.’ Mariam: ‘Studenten hadden er kleedjes neergelegd en gewaden om in te bidden, een Koran en wat andere boekjes. Wat me vooral stoort is dat de reden voor de sluiting is nog steeds niet duidelijk is en op een recente handtekeningenactie hebben we geen reactie gehad.’

14

FoliaMagazine

Jesper Post

(24, communicatie duaal) ‘Toen we laatst voor een filmpje op zoek waren naar een stoffige kelder gingen we naar -2. Daar zagen we mensen knielen in die smerige gang. Echt een beetje mensonterend, tussen de troep. Of een gebedsruimte nodig is? Nodig vind ik een groot woord, maar we betalen allemaal om hier naar school te gaan. Als je dan vijf keer per dag moet bidden moet daar toch wel een lokaaltje voor vrij te maken zijn, of het nu voor christenen of moslims is. Ik vind niet dat de HvA verplicht is om het te regelen, maar als school sta je ergens voor – zoals diversiteit – of niet.’

Tagel

(27, reclame, marketing & communicatie) ‘Het is een lastige discussie, zeker als je niet alle argumenten kent zoals de meeste studenten hier. Ik weet ook niet precies wat er speelt, maar ik vind het wel zonde, als er vraag is naar zo’n ruimte. Maar je kunt de HvA niet verplichten; ze zijn in principe vrij om hun ruimtes in te delen. Als er dan plaats wordt gemaakt voor een gebedsruimte moeten studenten daar dankbaar voor zijn, als er ruimtegebrek heerst begrijp ik het wel van de HvA.’

Alexander van Os

(23, commerciële economie voor toekomstige ondernemers) ‘In principe heb ik er geen moeite mee als mensen willen bidden op de HvA, zolang daar ruimte voor is. Als de HvA die ruimte ergens anders voor nodig heeft wegens ruimtegebrek snap ik dat. Maar als ze zeggen dat het in de kelder mag mits het ‘onzichtbaar’ is, vind ik dat wel intolerant. Er staan ook mensen te roken bij de uitgang, en je mag toch ook overal in het gebouw sms’en? Zolang je mensen niet ergert mag je wat mij betreft overal bidden, ook in de hal.’ yyy Bob van Toor

foto restaurant BAK

op de tong

Restaurant BAK Van Diemenstraat 210 (West)

I

k was al wel eens eerder in hetveem theater geweest, maar niet om te eten. Gelukkig hangen er drie letters op de deur in kerstverlichting: B-A-K. Daar komen we ook voor. BAK is het reizende restaurant van chef Benny, horecadier Alessandro en marketeer Piet. Vanavond is de eerste

Try-out

Dit was nog maar de tryout van BAK Restaurant. De jongens zijn hard op zoek naar locaties voor volgende edities van hun reizende restaurant, die zeker gaan komen. Volg ze op Facebook voor updates. Op 17, 18 en 19 februari kun je nog terecht in hetveem theater. Voor reserveringen kun je mailen naar [email protected] of bellen met 06 42 44 80 17.

editie. Boven is het nog leeg, maar het ziet er helemaal niet reizend uit, eerder heel professioneel. Alessandro heeft stoelen geleend van zijn vaders pizzeria en de jongens hebben zich suf gedronken aan appelsap om mooie (kraan) waterflessen op tafel te kunnen zetten. Er is een vast menu voor twintig euro per persoon, een

Filosofie

Een van de initiatiefnemers, Benny Blisto, legde de filosofie van BAK uit in Het Parool: ‘Voor jonge mensen is uit eten gaan vaak gewoon moeilijk. Goede restaurants zijn veel te duur en in eetcafés is het vaak niet goed. Dan betaal je trouwens vaak alsnog achttien euro voor vieze biefstuk met friet. Wij willen laten zien dat het ook anders kan. Met goeie spullen, alles biologisch, met bijzondere details, maar zonder bullshit en voor een lage prijs.’

glas wijn kost drie euro. Als amuse krijgen we een plantenbakje met eiersalade, bekroond met peterseliepesto en een miniatuurbos van wortel en kruidentakjes. Zelfs het doperwtenbloemetje eten we op. Hier schemeren Benny’s ervaring en zijn contacten met leveranciers via zijn werk bij restaurant As in door. Het voorgerecht is een salade van verschillende bieten, met bloed­ sinaasappel, grapefruit, dragon en crème fraîche met mierikswortel. De salade had iets uitgesprokener gemogen. Mijn zusje kreeg een mals longhaasje met zelfgemaakte kalfsworst, aardappelpuree en jus van gepofte knoflook. Ik kreeg een halve artisjok, belegd en gevuld met schijfjes schorseneer en gegrilde radicchio (een soort rode witlof). Alessandro schonk het kraanwater bij zonder dat we er erg in hadden, en hield de wijn goed in de gaten. Als toetje deelden we een ruime, ronde polentataart met peer en honing, en huisgemaakt yoghurtijs. Daar ging weer een leeg bord terug de keuken in. BAK kan er wat van. yyy Barbara Putman Cramer Folia Magazine ontvangt graag je restaurant­recensie en vergoedt tot € 50,-. Maximaal 270 woorden, (suggesties voor de) kaders zijn welkom, maar niet verplicht. Mail [email protected].

hetveem theater hetveem theater is een theater- en productiehuis in Amsterdam. Vanaf de oprichting in 1986 heeft het zich ontwikkeld tot een werkplaats, productiehuis, podium en laboratorium. Aanvankelijk enkel voor hedendaagse mime, later voor performing arts in bredere zin. En af en toe dus zelfs voor een restaurant.

FoliaMagazine

15

(advertenties)

RESEARCH BATTLE HET BESTE ONDERZOEK VAN DE HVA 7 DOmEiNEN 7 ONDERZOEKERS 1 wiNNAAR

fiNALE 13 mAART, 19.00 uuR KOHNSTAmmHuiS (Bij fLOOR), wiBAuTSTRAAT 2-4 HOOfDpRijS € 2.000,- REiSCHEquE puBLiEKSpRijS ipAD pRESENTATiE pAuL VAN DE wATER (fOLiA) juRy jET BuSSEmAKER, mARCELLE pEETERS, LOuiS TAVECCHiO, wijNAND DuyVENDAK, pAuL VAN DE wATER KijK VOOR mEER iNfORmATiE Op www.HVA.NL/RESEARCH-BATTLE CREATiNG TOmORROw

passie AZ Richard Liefting (39, directeur Planning & Financiën op de HvA) zit soms meerdere keren per week in Vak N van het AZ-stadion.

FoliaMagazine

foto Fred van Diem

‘Ik ben een ontzettende voetballiefhebber en als geboren en getogen Alkmaarder is het dan niet meer dan logisch dat je voor AZ bent. Als kind voetbalde ik zelf ook en nam mijn vader mij regelmatig mee naar het gezellige Alkmaarderhoutstadion in het centrum van Alkmaar. Een jaar of vier geleden heeft het voetbal van AZ me weer gegrepen. Na enige tijd op de wachtlijst te hebben gestaan voor een seizoenkaart, heb ik er sinds een jaar eindelijk een. Alle wedstrijden die thuis worden gespeeld (competitie, beker en Europees) zit ik sowieso op de tribune. Ik heb een extra kaart waardoor ik steeds een van mijn twee kinderen mee kan nemen of bijvoorbeeld mijn vader. De historie herhaalt zich. Wekelijks gaan we in vol ornaat richting het stadion. De kinderen vinden het geweldig en kunnen zo het clublied oplepelen. Het is voor mij puur ontspanning: je hoofd leegmaken en opgaan in dat vrij zinloze spelletje. Maar ik ben wel een geëmotioneerd aanhanger en verlies kan mijn humeur ook wel even beïnvloeden. Thuis hangen op de studeerkamer de kampioenssjaal en de poster van het kampioenselftal. Op maandagochtend stang ik graag mijn collega’s op het Maagdenhuis met de uitslagen. Vooral nu AZ het zo goed doet is dat natuurlijk leuk. Tijdens belangrijke wedstrijden regel ik een tap en staat de huiskamer vol vrienden. Dat vind ik het mooie aan voetbal: het verbroedert. Toen AZ drie jaar geleden kampioen werd, was het hier ook één groot feest. Voor zo’n klein clubje gebeurt dat niet vaak: hiervoor was het 28 jaar geleden. Dat meemaken was natuurlijk fantastisch en blijft me altijd bij.’ yyy Clara van de Wiel

17

opinie

Tel je zegeningen Het College van Bestuur zou er goed aan doen zich in zijn beleid niet blind te staren op de bètawetenschappen, vindt Flip Lindo. illustratie Marc Kolle

U

niversiteiten worden tegenwoordig als één merk ‘in de markt gezet’. Branding is niet alleen essentieel bij het werven van studenten en stakeholders, maar ook in de communicatie met de medewerkers. Het is voor onze bestuurders volledig vanzelfsprekend dat wij juist door ons unieke ‘UvA-gevoel’ gemotiveerd worden ons beste beentje voor te zetten. De notie van een monolithische corporate identity lijkt echter vooralsnog vooral onze bestuurders zelf te betoveren. Dit is direct herleidbaar tot hun onwankelbare overtuiging dat de UvA als geheel in een commerciële markt opereert. De discussie over de UvA-VU-samenwerkingsplannen wordt er sterk door gekleurd. Hetzelfde geldt voor het obsessief te noemen belang dat het CvB aan internationale lijstjes hecht. In zijn voorkeur voor een van de wereldrankings – de Shanghai-ranking – kan bovendien een merkwaardige eenzijdigheid worden waargenomen. De CvB-ambitie is dat wij de UvA in de top-75 van deze lijst brengen. De UvA-VUsamenwerking moet deze doelstelling dichterbij brengen. De Shanghai-ranking staat internationaal hoog aangeschreven bij de bètawetenschappen en dekt een groot deel van de gammadisciplines, maar heeft als eigenaardigheid dat de alfadisciplines in hun geheel, en daarnaast nog

18

FoliaMagazine

andere grote vakken zoals psychologie, niet worden gemeten. Een groot deel van de UvAwetenschappers kan dus onmogelijk bijdragen aan deze doelstelling.

Dijkgraaf Het is interessant dat de sociale wetenschappen, waar algemeen met veel scepsis tegen de UvA-VU-samenwerkingsplannen wordt aangekeken, de Shanghai top-75 al hebben bereikt. De Europese toppositie voor deze UvA-disciplines wordt door alle andere serieuze wereldrankings bevestigd. De meest prestigieuze, de THE- en QS-rankings, geven voor de UvA posities aan binnen de top-40. Deze laten daarnaast zien wat de Shanghai-ranking niet meet: ook geesteswetenschappen aan de UvA behoren tot de absolute wereldtop. Dit goede nieuws lijkt aan de aandacht van ons CvB te zijn ontsnapt – onze bestuurders blijven wonderlijk genoeg op het UvA-brede beeld gefixeerd. Dat beeld is heus niet slecht

‘Het draait uiteindelijk  allemaal om geld’ (hetgeen het CvB beklemtoont), maar op de algemene lijstjes gaan veel Europese universiteiten de UvA voor. De obstinate aandacht van het CvB voor ‘het algemene plaatje’ en de ondertoon van zorg die achter de wervende slogans is te horen, verhult, vermoed ik, het belang dat het hecht aan in het bijzonder de verbetering van de precaire positie van veel van de bètawetenschappen aan de UvA. Dat gevoelde belang is volkomen terecht, en daarmee blijft het toch wat vreemd dat die specifieke zorg in het grotere verhaal zo impliciet blijft. Ondanks de wereldfaam van een aantal van onze bètawetenschappen staat een groter deel van dit veld van de UvA namelijk internationaal minder hoog aangeschreven. Dat men alles op alles zet om de FNWI-positie te verbeteren blijkt uit allerlei beslissingen, waarvan de keuze voor de Shanghai-ranking één voorbeeld is. Een ander is dat de daadwerkelijke UvA-VU-samenwerking binnen

de FNWI al lang en breed was opgestart voordat het CvB op het idee kwam er een UvA-breed beleidsmantra van te maken. Die noodzaak werd aan de FNWI natuurlijk al eerder ingezien, omdat voor de meeste bètadisciplines veel geld en dus volume van doorslaggevend belang zijn. Jan Bergstra, hoogleraar aan de FNWI en voorzitter van de COR, presenteerde vorig jaar in Folia Magazine een plan voor een derde universiteit in Amsterdam, Amsterdam International University. Een plan dat naar het nu lijkt de stralende verpakking moest zijn om de bittere noodzaak van de bètaclustering voor de binnen- en buitenwacht salonfähig te maken. Eind januari zei hij het zonder opsmuk: ‘We moeten ophouden met dat getut over wie zich in meer of mindere mate prettig voelt op de VU of de UvA. Het draait uiteindelijk allemaal om geld.’ Juist. En behalve om geld ook om de wonderbaarlijke vermeerdering van Shanghai-punten, want de simpele samenvoeging van onderzoeksgroepen brengt al een stijging op de lijst teweeg (samenwerking is niet eens nodig). Niks excellentie en wereldfaam: het gaat bij de FNWI om het volume. Intussen worden ook bij de alfa’s en gamma’s selectief kansen gepakt in de maalstroom van het samenwerkingsproces dat al langer aan de gang is bij de bèta’s. Voor een groot deel van de alfa- en gammadisciplines is volume echter van veel minder groot belang, ook omdat zij er internationaal gezien al zeer goed voorstaan. Juist het uitmuntende brede profiel van onze sociale en geesteswetenschappen lijkt dé troef om uit te spelen in onze internationale jacht op talentvolle studenten en wetenschappers. Enige aandacht vanuit het CvB voor onze werkelijk sterke punten in de UvA-branding zou al wonderen verrichten. yyy Flip Lindo is docent en onderzoeker bij de afdeling sociologie & antropologie en lid van de Centrale Ondernemingsraad van de UvA.

Hoogvlakte Nederland is het langste land ter wereld. De gemiddelde lengte van Nederlandse mannen ligt nu rond de 1,85 meter. En we komen van ver, want in de negentiende eeuw stonden de Nederlanders nog bekend als opvallend klein. Vele argumenten worden genoemd om deze anomalie te verklaren, zoals onze goede genen voor lactosetolerantie, waarmee wij onbeperkte hoeveelheden melk en kaas kunnen verorberen, en de hoge stapels volkoren boterhammen die onze kinderen voorgeschoteld krijgen. De economische historicus Jan Willem Drukker heeft een andere verklaring geopperd. Hij wijt de spectaculaire groei van de Nederlander na 1850 aan de verregaande democratisering en emancipatie van ons land. Die ontwikkeling heeft geleid tot een zeer afgeplatte verdeling. Er is hier maar weinig ruimte voor welvaartsverschillen. In slechte dagen noemen we dit het maaiveld, in goede dagen de hoogvlakte. Als je de gemiddelde lengte wilt laten toenemen, zo gaat de redenering, is het voordelig de rijkdom breed te verspreiden. Als alle mensen beter te eten hebben, zodat ze, zeg, 1 centimeter langer worden, dan stijgt de gemiddelde lengte natuurlijk ook met 1 centimeter. Wil je hetzelfde effect bereiken met slechts tien procent van de bevolking, dan moet die elite wel 10 centimeter groeien. Heb je een bananenrepubliek voor ogen waar slechts één procent de vruchten van het goede leven plukt, dan zullen die welgestelden allemaal een volle meter moeten doorgroeien. Ook het Nederlandse universitaire landschap wordt wel een hoogvlakte genoemd. De onderlinge verschillen zijn klein: bijna alle universiteiten staan in de top-200 van de wereld. En de gemiddelde kwaliteit is hoog: zowel in aantal als impact van hun publicaties staan onze onderzoekers wereldwijd in de top-3. Misschien hebben die twee effecten wel iets met elkaar te maken. We zijn gewoon wereldkampioen gemiddeld zijn, of het nu de lengte van ons lichaam of onze publicatielijst betreft.

FoliaMagazine

19

Abdi

opinie

Zet uitgevers buitenspel Wetenschappers moeten hun steun betuigen aan open access, volgens Krzysztof R. Apt, Christian Schaffner en Ronald de Wolf.

S

tel je de volgende situatie voor. Ergens staat een fabriek waarvan de eigenaar erin is geslaagd om de mensen die in de buurt wonen vrijwillig onbetaald in zijn fabriek te laten werken. Bovendien verkoopt hij de producten van zijn fabriek voor veel geld terug aan diezelfde buurtbewoners. Een prima deal voor de fabriekseigenaar, maar waarom zouden de buurtbewoners hieraan meedoen? Veel wetenschappers bevinden zich in deze situatie: hun publicaties zijn de producten, en de fabrieken zijn wetenschappelijke uitgeverijen zoals Elsevier en Springer. Praktisch alle stappen in het publicatieproces worden door wetenschappers verricht zonder dat het uitgevers iets kost. Achtereenvolgens: het doen van het onderzoek; het schrijven en insturen van artikelen over dat onderzoek; het beoordelen van ingestuurde artikelen door een redactielid; én vaak het typesetten van artikelen. De eindresultaten van dit proces, kant-en-klare artikelen, worden door de uitgever gedrukt en/ of op een website geplaatst, en verkocht aan diezelfde wetenschappers via de bibliotheken van hun universiteiten en andere wetenschappelijke instellingen. De wetenschap koopt dus haar zelfgemaakte producten van de uitgevers. Voor de belastingbetaler is dit helemaal een slechte deal, want die betaalt twee keer: een keer in de vorm van het salaris van de wetenschapper die de artikelen schrijft, en een keer (via de bibliotheken) als abonnementsgeld voor de uitgever. Dit systeem werkt al decennia zo, maar de

20

FoliaMagazine

absurditeit ervan is de laatste jaren steeds duidelijker geworden door twee ontwikkelingen. Enerzijds worden de commerciële tijdschriften steeds duurder, en anderzijds is de waarde die uitgevers toevoegen praktisch nul geworden: het printen en verspreiden van papieren tijdschriften is dankzij internet niet meer nodig, en ook de andere elementen van het productieproces kunnen tegenwoordig makkelijk door wetenschappers zelf gedaan worden. Dit systeem kan echter alleen veranderen wanneer wetenschappers zich hier bewust van worden en wanneer er voldoende alternatieven gecreëerd worden in de vorm van goede gratis open access tijdschriften. Deze omslag vindt gestaag plaats (inmiddels zijn er 7452 open access tijdschriften, zie www.doaj.org), maar zou veel sneller kunnen gaan. Daarom is recent een petitie opgesteld op www.thecostofknowledge.com, specifiek gericht tegen Elsevier (een van de worst offenders). Hierin verklaren wetenschappers publiekelijk dat ze niet voor Elsevier-tijdschiften werken: ‘Won’t publish, won’t referee, won’t do editorial work.’ Ook NWO heeft onlangs een belangrijke stap in de goede richting gezet door publiekelijk open access te steunen, zie ww.nwo. nl/openaccess. Wij roepen alle wetenschappers en universiteiten op hieraan mee te doen. yyy Krzysztof R. Apt, Christian Schaffner en Ronald de Wolf zijn onderzoekers bij het Institute for Logic, Language and Communication en Centrum Wiskunde & Informatica.

Neutraal

Sinds kort werk ik als redacteur bij de VPRO aan een programma over de geschiedschrijving van de Nederlandse economie, getiteld ‘Het Snelle Geld’. Nu word ik door een goede vriend van mij er continu op gewezen dat ik mijn PvdA-lidmaatschap moet opzeggen. Ik zie mezelf niet per se als journalist, maar mocht ik een journalistieke carrière ambiëren dan moet dat volgens hem mijn eerste stap zijn. Hijzelf, journalist in spe, heeft kort geleden zijn lidmaatschap van D66 opgezegd. Waarom? Omdat je als journalist ‘objectief ’ dient te zijn. Neutraal. En lid zijn van een politieke partij maakt je per definitie minder objectief. Ik vraag me af of neutraliteit überhaupt mogelijk is. Iedere journalist heeft een gekleurd beeld. Een mening. Gevoed door zijn omgeving, ouders, idealen, noem maar op. De hedendaagse nadruk op objectiviteit is een lege ideologie die op redacties weinig ruimte overlaat voor debat. Het gaat er alleen maar om dat je de ‘klant’ van informatie voorziet om vervolgens weer achter het volgende ‘nieuwtje’ aan te rennen. Zonder erbij stil te staan of het überhaupt nieuws is. Tegenwoordig wil iedereen een zo breed mogelijk publiek aanspreken. De grootste zijn en vooral winst maken. Dus krijg je verschrikkelijke nieuwe websites, lay-outs en allerlei nietszeggende bijlagen. Vergeet investeringen in de kwaliteit van redacties en in het opleiden van aankomende journalisten. Vergeet kritisch denken waarbij je de gehaastheid van onze samenleving, de concurrentie en de angst om in een bepaalde hoek gedrukt te worden naast je neerlegt. Journalistiek is verworden tot een product waarin men ANP-berichten herkauwt, geld steekt in de verpakking in plaats van in de inhoud en het belangrijker is wie iets schrijft dan wat er staat. De verloedering van de journalistiek is jaren geleden begonnen. Het wordt tijd dat we de trend terugdraaien. yyy Fatihya Abdi

brieven

promoties DINSDAG 14/02 12.00 uur: Erik Thoonen – Onderwijskunde

Lange tenen

Ongeveer de helft van de medewerkers van de Universiteit van Amsterdam houdt zich niet bezig met wetenschap, maar met het managen van allerlei zaken. Zo ook Mariëtte Diderich, die haar salaris deze maand weer heeft verdiend door het gewenste prestige van het AUC te verdedigen met een brief in Folia Magazine. Ze komt heftig in verweer tegen de zinsnede ‘We vermoeden, en dat is puur een verdenking, dat het twee studenten van het Amsterdam University College zijn.’ Heeft hier iemand lange tenen? Voor het salaris van een ‘woordvoerder’ kunnen ongetwijfeld ook twee werkgroepdocenten worden betaald. yyy Julia Attevelt, masterstudent theoretische fysica en Timo Kluck, alumnus

Teleurgesteld

Nu de rubriek ‘Drift’ is veranderd zijn wij zeer teleurgesteld. De verhalen zijn vaak saai en gaan nergens naartoe. De motivatie om de Folia te pakken is nu veel minder. Eerst zouden wij hem pakken om de leuke rubriek ‘Drift’ te lezen, en dan lees je automatisch ook de andere rubrie-

olia maakt adio

Live geeft je iedere week

en informatie over het onderwijs in Amsterdam.

iedere woensdag van 17:00 naar Folia Live sterdam FM (106.8 in er en 103.3 op de kabel).

te beluisteren als podp www.foliaweb.nl. ter via een app op je of je tablet.

ken. Maar nu ‘Drift’ ook niet meer leuk is, laat je hem sneller liggen. Beetje jammer. O btw, de voorkant van deze week was niet erg smakelijk, en daardoor ook niet erg motiverend om er een te gaan gebruiken. We willen dus graag de oude vorm van ‘Drift’ terug in de Folia! yyy

Improving Classroom Practices: The impact of Leadership, School Organizational Conditions, and Teacher Factors (Agnietenkapel)

WOENSDAG 15/02 12.00 uur: Machtelt Bouwman – Geneeskunde

Fabry Disease: Studies on Diagnoses, Screening and Patients’ Perspectives (Agnietenkapel)

14.00 uur: Simon Vlaar – Tandheelkunde

Namens vele studenten van media, informatie & communicatie, Avya Amitai

Wikipedia

In ‘De Week’ (Folia Magazine 18) werd het belang van Wikipedia voor studenten – en waarom niet voor docenten – en passant nog eens onderstreept. En meteen rees bij mij de vraag: Hoeveel heeft de HvA-UvA financieel bijgedragen na de oproep van Wikipedia om dit zo sympathieke en nuttige instituut te ondersteunen? yyy Alex van Heeswijk, docent vastgoedbeheer en management De redactie verwelkomt ingezonden brieven en opiniestukken. We behouden ons het recht voor deze zo nodig in te korten. Vermeld altijd uw naam en relatie tot de UvA/HvA; anonieme reacties worden niet geplaatst. Mail naar [email protected].

(advertentie)

Folia Radio zoekt stagiair

Validation Procedures in Computerized Dentistry (Agnietenkapel)

DONDERDAG 16/02 14.00 uur: Marcel Plugge – Scheikunde

On the Fluorescence Properties of Chromophores Near Metallic Nanostructures (Agnietenkapel)

VRIJDAG 17/02 10.00 uur: Frans Schilder – Economie Essays on the Economics of Housing Subsidies (Agnietenkapel)

11.00 uur: Camiel van Winkel – Kunstgeschiedenis

During the Exhibition the Gallery Will Be Closed: Contemporary Art and the Paradoxes of Conceptualism (Aula)

12.00 uur: Raymond Heijmans – Geneeskunde Molecular Typing of Treponema Pallidum and Neisseria Gonorrhoeae (Agnietenkapel)

14.00 uur: Katja Ritz – Geneeskunde

Phenotypes and Mechanisms in Myoclonus-Dystonia (Agnietenkapel)

afscheidscollege VRIJDAG 17/02 15.00 uur: Wim Honselaar, bijzonder hoogleraar Culturele relaties Nederland-Oost-Europa Het volledige woordenboek (Aula) Voor uitgebreide informatie zie www.uva.nl/agenda.

4 – 5 dagen per week Vooral redactioneel werk Info bij [email protected] of 06 39478895

Folia het platform voor hoger opgeleid Amsterdam Amsterdam FM.nl de stem van de hoofdstad

FoliaMagazine

21

(advertenties)

Folia maakt radio Folia Live geeft je iedere week nieuws en informatie over het hoger onderwijs in Amsterdam. Luister iedere woensdag van 16:00 - 17:00 naar Folia Live op Amsterdam FM (106.8 in de ether en 103.3 op de kabel).

Daarna te beluisteren als podcast op www.foliaweb.nl. Of: luister via een app op je mobiel of je tablet.

Folia het platform voor hoger opgeleid Amsterdam Amsterdam FM.nl de stem van de hoofdstad

FLOOR AGENDA

KOHNSTAMMHUIS, WIBAUTSTRAAT 2-4 | WO 8 FEBRUARI - MA 20 FEBRUARI LANDELIJKE MBO DEBAT FINALE 10 februari, 12.00-18.00, Arena MBO studenten gaan met elkaar in debat om te bepalen wie de beste MBO debater van 2012 is. Met o.a. interviews door Prem van PREMtime. Live uitgezonden op Radio 1. SEKSUALITEIT EN DE ISLAM 16 februari, 18.30-21.00, Arena Denk en debatteer mee met Barbara Schouten (Gedragswetenschapper UvA) en Zakaria Buhktari (Organisator stichting OntdekIslam). Met Stand-up comedy van Omar Ahaddaf (Islama’s).

CREATING TOMORROW

VVAO AMSTERDAM 20 februari, 20.00-22.00, Kohnstammzaal Lezing van Annette Evertzen zij zal vertellen over de “Subtiele belemmeringen voor vrouwen op weg naar de top”. Binnenkort komt professor Mick Healey naar floor voor een unieke 1 daagse workshop. Zeer interessant voor docenten. Mick Healey is bekend van “de docent als reflective practioner”. Hou de floor agenda in de gaten voor meer informatie. FLOOR.HVA.NL Agenda en nieuws vind je op onze website.

The Secret Love Songs Met Valentijnsdag in aantocht moet een beetje romanticus zijn playlist voor de avond nu reeds gaan samenstellen. En met Knuffelrock volume 38 kun tegenwoordig niet meer aan komen zetten. Romantische popband The Secret Love Parade brengt op de dag van de liefde 14 februari zijn nieuwe album Mary Looking Ready uit en weet als geen ander wat de mooiste liefdesliedjes zijn. Zeven onconventionele lovesongs volgens frontvrouwen Janna Coomans (l) en Aino Vehmasto. tekst Clara van de Wiel / foto’s Pascal Tieman FoliaMagazine

23

Air – ‘Playground Love’

Janna: ‘Dit is het zwoelste nummer dat er bestaat. Een soort warme deken. Maar een echt seksnummer is het ook weer niet: daarvoor is het te mooi. Misschien voor achteraf, als je gaat slapen. Voor mij gaat het bij dit nummer ook echt om de muziek en niet om de tekst. Het is bovendien het enige nummer met een saxofoonsolo dat ik niet vreselijk vind. Deze stond op een cd die mijn vriendje voor me had gebrand voordat we verkering kregen. Daarbij vormden alle bandnamen onder elkaar een geheime boodschap: Janna ik vind je leuk. Toen was ik natuurlijk om.’ Aino: ‘Ik weet niet hoe het komt, maar ik heb hier altijd een heel sterk gevoel bij. Het gaat over middelbareschoolliefde, ontluikende seksualiteit. Als hij zingt over shaking hands voel je het bijna. Dat je zo zenuwachtig bent om iemand aan te spreken. Ik ben misschien wat weemoedig ingesteld.’

Aino: ‘Dit is misschien wel het vrolijkste liefdesliedje dat er bestaat. Het is nu al leuk, hoe leuk moet het straks wel niet zijn? Laten we snel samen oud worden! En het is zelfs niet erg dat het er nog niet is, want nu kun je er alvast lekker over praten. Wij denken misschien niet direct aan trouwen, maar als je verliefd bent ga je wel heel veel plannen maken. Zo van: in de zomer kunnen we dit en dat allemaal samen gaan doen.’ Janna: ‘Het is ook zo’n waanzinnig goed nummer. Het intro is heel mooi en het lied bestaat uit allemaal verschillende stukjes. Vroeger werd dit gezien als meisjesmuziek, maar inmiddels mag je het ook als serieuze criticus goed vinden. In de jaren zestig gingen alle populaire liedjes eigenlijk heel simpel over verliefd zijn op een meisje. Dat is nu nog steeds zo, al gaan ze nu misschien meer over seks.’

The Chills – ‘Pink Frost’

Broadcast – ‘Colour Me In’

Aino: ‘Dit vind ik dus echt een liefdesliedje. Ik kreeg dit van mijn toenmalig vriendje op een cd’tje en bij hem thuis vertelde hij me waar het over gaat. De zanger heeft een droom gehad waarin hij zijn vriendin vermoordt. Als hij wakker wordt kan hij niet ophouden met huilen. Hij is er zo ontzettend van geschrokken. Hoe kan ik nog leven als ik dat heb gedaan? Dat raakte mij heel erg: wat ben ik nog als zij dood is? Als je heel erg van iemand houdt sta je er soms even bij stil dat iemand er ook niet meer kan zijn. Dat is dan totaal beangstigend.’ Janna: ‘Dat hoort ook bij liefde. Ons lied “Second Thoughts” is een liefdesverklaring, maar wel vanuit een negatief idee. Ik heb voor jou gekozen, maar daardoor ben ik de controle kwijt over alle andere dingen die ik had kunnen kiezen. Een tragische manier om te zeggen dat je wel blijft.’

24

The Beach Boys – ‘Wouldn’t It Be Nice?’

FoliaMagazine

Janna: ‘We hebben deze weleens gecoverd, mede om de mooie tekst. “I am grey, still on the page. Oh colour me in.” Een heel poëtische manier om te zeggen: ik wil graag dat je me beter leert kennen. “I am just the idea”: dat je iemand wel kent maar nog niet echt bestaat voor die persoon. Je bent eigenlijk nog eendimensionaal. Ik heb nog nooit in een ander liedje gehoord over iemand inkleuren. Inkleuren heeft voor mij ook geen seksuele lading. Eerder iets heel voorzichtigs. Dit is waarschijnlijk het meest poëtische nummer dat ertussen zit. Maar tekst is niet essentieel bij een liefdesliedje. De filmmuziek van Ennio Morricone vind ik op de een of andere manier ook heel romantisch. Maar in die films komt nauwelijks een vrouw voor. Cowboys zijn niet zo bezig met liefde. Alleen met geweren.’

The Knife – ‘Pass This On’

Janna: ‘Dit is een grappig liefdeslied. De aankleding is niet zo zwoel en romantisch. Ik las laatst dat “She Loves You” van The Beatles revolutionair was, omdat het naar iemand anders verwijst. Dat is hier ook zo: zij vertelt aan iemand dat ze verliefd is op zijn of haar broer. Ik ken de context van het lied verder niet. Dat maakt ook niet uit in je waardering. Maar ik vind het zelf niet erg als mensen mij vragen waar een liedje over gaat. Het is ook leuk om het zelf tijdens een optreden in een of twee woorden uit te leggen.’ Aino: ‘Dit refereert aan iets dat iedereen wel kent. “I wasn’t looking for some more than some company on the dancefloor.” Dat je gewoon even zoekt naar contact. Dat je uitgaat en op zoek gaat naar iemand, gewoon omdat andere mensen ook iemand hebben. Liefde in het hier en nu is dan voldoende.’

Joy Division – ‘Love Will Tear Us Apart’

Aino: ‘In de film Control wordt gesuggereerd dat het gaat over dat het meisje zwanger thuiszit en hij gaat toeren en zichzelf verliest. In elk geval gaat het over het kwetsbare van liefde. Je bent bij elkaar, maar dat betekent ook dat het tegenovergestelde bestaat. Het kan ook stuk. Mijn literatuurdocent zei altijd: “Er bestaan geen boeken over gelukkige mensen.” Weinig liedjes gaan over de perfecte liefde en het ultieme gevoel van veiligheid.’ Janna: ‘Liefde die je uit elkaar drijft: dat is de ultieme paradox. Dat zit ook in de muziek. De melodie is heel zwijmelend en zweeft erboven, terwijl de drums maar doorgaan. Daarom kun je er wel op dansen. Op liefdesliedjes kun je sowieso best dansen. Ik vind het ook wel interessant dat het dus geen lieve gitaarmuziek hoeft te zijn. Gruizige elektronica, dat kan gewoon ook.’

Beck – ‘Everybody’s Gotta Learn Sometime’

Janna: ‘Dit is echt huilen. Het is trouwens een cover van The Korgis. Maar die versie is iets afstandelijker. De stem van Beck en de hele productie maken dit nummer ontzettend intiem en dichtbij. Dat komt ook door Eternal Sunshine of the Spotless Mind: dat is een van de allermooiste liefdesfilms. Ik geloof dat niemand het drooghoudt bij de scène waarin dit nummer voorkomt. Dit soort nummers moet je op precies het goede moment luisteren, dan kan het je echt keihard raken. Als je het op de fiets hoort langskomen is dat minder.’ Aino: ‘Beck heeft ook een album, Seachange, dat helemaal gaat over zijn liefdesverdriet over één vrouw. Heel mooi. En The Magnetic Fields hebben een driedubbelalbum gemaakt met de titel 69 Love Songs. Dat is ook een fantastisch concept, gewoon zo veel mogelijk liedjes over de liefde op één plaat.’

The Secret Love Parade The Secret Love Parade bestaat uit Janna Coomans (25, UvAstudent onderzoeksmaster geschiedenis) en Aino Vehmasto (23, afgestudeerd lerares Engels HvA), die elkaar al vanaf de middelbare school kennen. In 2009 kwam hun titelloze debuutalbum uit met daarop romantische gitaarpopliedjes met een flinke jarenzestigsound. Naast goede recensies in Nederland werd de plaat ook over de grens opgepikt: positieve reacties in Zuid-Korea en Japan volgden. Ook trad The Secret Love Parade de afgelopen jaren op bij De Wereld Draait Door en op Noorderslag, en maakten ze een kleine clubtour. Nu is er het tweede album Mary Looking Ready, waarop elektronica een grotere rol speelt en dat daardoor volgens Janna en Aino een dieper en donkerder geluid heeft. Op 14 februari is de cd-presentatie in de kleine zaal van Paradiso. Zie ook www.thesecretloveparade.com.

FoliaMagazine

25

26

FoliaMagazine

objectief Gemeentekunst Dat Amsterdam een frisse, artistieke wind wilde laten waaien door het Amsterdamse stadhuis in het interbellum en daarom kunstenaars de vrije hand gaf bij de uitbreiding ervan, zullen maar weinig mensen weten. Zeker gezien het feit dat creatieve vrijheid voor kunstenaars en beeldhouwers in die jaren geen vanzelfsprekendheid vormde in de meeste gemeenten.‘Maar wél bij de gemeente Amsterdam,’ zegt kunsthistorica Petra Grooteman, die op 31 januari met haar masterscriptie De uitbreiding van het Amsterdamse stadhuis 1922-1932. De gemeente als opdrachtgever voor beeldende kunst en bouwkunst de scriptieprijs van de Vereniging Vrienden Nieuwe Kunst 1900 (VVNK) won. In het gebouw huist tegenwoordig Hotel The Grand. Die artistieke vrijheid ging ver, voor aangewezen kunstenaars als Hildo Krop, Chris Lebeau en Janus en Christina van Zeegen. Iedere beeldhouwer kreeg een eigen ruimte in het stadhuis toegewezen om ‘de kunst in eigen stijl te laten werken’, zegt winnaar Grooteman. Het is een van de verrassende conclusies uit haar masterscriptie waar ze, naast de eeuwige roem, ook nog eens een bedrag van zeshonderd euro mee won. Een andere opmerkelijke ontdekking van Grooteman is dat de oorspronkelijke uitbreidingsplannen voor het stadhuis aan de Oudezijds Voorburgwal veel grootser waren dan uiteindelijk uitgevoerd. Grooteman: ‘De Oudezijds was uiteindelijk geen handige plek voor die plannen, maar eerder een noodoplossing.’ Dat de studente een goed onderzoek in handen had wist ze wel – ze studeerde af met een negen – maar dat ze zou winnen had ze niet bedacht. ‘Ik hoopte er natuurlijk wel op, ik ben erg blij dat ik met het gewonnen bedrag nu verder onderzoek kan doen.’ yyy Annemarie Vissers foto: Glas-in-loodramen van Chris Lebeau in de Trouwzaal in het voormalige Amsterdamse stadhuis

FoliaMagazine

27

Die nieuwe voorzitter kiezen we zelf wel Mysterieuze searchbureaus en schimmige sollicitatierondes. Het selectieproces voor de nieuwe voorzitter van het College van Bestuur geeft het begrip achterkamertjespolitiek een geheel nieuwe betekenis. Terwijl We the People toch eigenlijk zelf heel goed weten wie onze nieuwe roerganger zou moeten worden. Enkele betrokken UvA- en HvA-burgers lobbyen voor hun kandidaat. tekst Annemarie Vissers en Clara van de Wiel / foto’s Bob Bronshoff

Eline Peters

voorzitter Asva Studentenunie ‘Als de Asva het voor het zeggen zou hebben, kiezen wij unaniem voor Johan Cruijff als nieuwe collegevoorzitter. Cruijff is iemand die ergens volledig voor gaat, die hart heeft voor onderwijs en studenten. Dat zie je heel duidelijk terug in zijn oprichting van de Johan Cruyff University. Hij heeft dus ervaring genoeg, bovendien heeft hij oog voor maatwerk en individuele begeleiding van studenten. Cruijff is iemand die niet meegaat in vaag bestuurlijk gelul, en zo iemand kan het hoger onderwijs goed gebruiken. Diplomatie is er al genoeg, het wordt tijd dat er een prettig iemand aanschuift in het College. Iemand die niet per se het nut van vele bestuurlijke lagen inziet, die al die managers eens goed onder de loep gaat nemen. Kortom: Cruijff rekent volgens ons af met alle politieke spelletjes die er in achterkamertjes worden gespeeld.’

28

FoliaMagazine

Laurens Buijs voorzitter UvA Pride

‘Omdat ik vind dat de wetenschap weer meer onderdeel moet worden van de samenleving en zich niet buiten de maatschappij moet plaatsen, kies ik vol overtuiging voor Martha Nussbaum, een Amerikaanse filosofe die hier zeer overtuigend over heeft geschreven in Not for Profit. Ze legt naar mijn idee feilloos de vinger op de zere plek van wat er mis is in de wetenschap en op universiteiten. Kort gezegd gaat het steeds meer om economisch gewin; onderwijs is tegenwoordig een marktgerichte bezigheid, in plaats van een manier om burgerschapszin te ontwikkelen. Kennis moet weer de mensheid gaan dienen, en niet het economisch nut voorop stellen. De UvA moet af van de gedachte dat wetenschap economisch nuttig moet zijn voor het bedrijfsleven. Nussbaum weet volgens mij hoe de UvA zich weer een echte gemeenschap kan gaan voelen, waar mensen bij wíllen horen.’

Jean Tillie

hoogleraar politicologie UvA ‘Belangrijk voor de nieuwe collegevoorzitter is dat hij creatief en onorthodox is in zijn wetenschapsbeoefening en openstaat voor nieuwe ideeën. Verder moet hij decentraal kunnen denken en niet vanuit een top-downstructuur de faculteiten willen leiden. Ook een internationale uitstraling is van belang. Vanzelfsprekend is het iemand die gepromoveerd is en bestuurlijke ervaring in de wetenschappelijke wereld heeft. Al deze eigenschappen komen terug in Brian May, gitarist van Queen. Creatief en open-minded is hij natuurlijk als geen ander. Ook heeft hij voldoende ervaring met de media en wist hij de wereldberoemende band Queen goed te besturen. Bovendien is May in 2007 gepromoveerd in de astrofysica en tevens benoemd tot rector aan de Liverpool John Moores University.’

FoliaMagazine

29

Jan Drost

docent filosofie HvA ‘Een lastige vraag, omdat iedereen die voor de hand ligt het juist níét moet worden. Zoals filosoof Thomas More in zijn boek Utopia al aangeeft, is de beste leider eigenlijk iemand die tegen wil en dank die taak op zich neemt. Mijn ervaringen met mensen die heel ambitieus zijn en zichzelf aanbieden als manager zijn bijzonder slecht. Een geschikt persoon is daarom wellicht Dominee Gremdaat. Dat is een man met gezag, maar zeker ook met voldoende zelfspot. Hij heeft een duidelijke moraal, maar kan zichzelf tegelijkertijd goed relativeren. Belangrijkste is dat hij de ambitie in elk geval niet heeft, maar wel het verantwoordelijkheidsgevoel dat er toch iemand voor de functie nodig is. Iemand die ondanks zijn eigen tegenzin het besef van plicht heeft, zo’n persoon hebben we hier nodig!’

Sam de Nijs

voorzitter studentenpartij Ons Kritisch Alternatief ‘Echte veranderingen in het beleid van de universiteit kunnen alleen van onderop komen, of wanneer er meer mensen in het college vervangen worden. Desondanks pleit ik voor Bart van Heerikhuizen als nieuwe voorzitter. Hij heeft zich de afgelopen tijd laten zien als iemand die heel scherp is op wat er hier allemaal omgaat. Ik deel zijn kritiek op het nieuwe model van studiesucces, dat het academisch klimaat aantast. Ook pleit hij terecht voor meer bevoegdheden op faculteitsniveau en vergroting van de invloed van de opleidingscommissies. En ten slotte is het een ontzettend goede en populaire docent. Het is belangrijk dat de nieuwe voorzitter van de UvA afkomstig is en weet wat er hier speelt. Het moet niet iemand uit het bedrijfsleven zijn die allerlei rare modellen gaat toepassen.’

30

FoliaMagazine

Mualla Sahin

lid Centrale medezeggenschapsraad HvA ‘Met de lastige situatie waarin studenten tegenwoordig verkeren door alle bezuinigingen, lijkt het mij van belang dat er iemand voorzitter wordt die een zorgzame rol kan vervullen. Iemand die niet alleen bezig is met keihard besturen, maar ook oog heeft voor de individuele gevallen. Daarom pleit ik voor een vrouw, en wel Nebahat Albayrak. Zij heeft ervaring in het hoger onderwijs door haar functie als voorzitter van de adviesraad van het Nuffic. Ook belangrijk is dat ze heel internationaal aangelegd is; ze heeft zowel in Parijs als Ankara gestudeerd. Het lijkt me bovendien fantastisch als iemand uit een gastarbeidersgezin het tot voorzitter zou schoppen. Een prachtig voorbeeld voor allochtone studenten en een mooi symbool in een multiculturele stad als Amsterdam.’

Yke Ntoane

voorzitter studievereniging voor politicologie Machiavelli UvA ‘Persoonlijk zou ik – stiekem natuurlijk – hopen op Oprah Winfrey als voorzitter van het College. Dat lijkt me namelijk de perfecte keuze; Oprah geeft mensen altijd hoop op een betere toekomst. Dat hebben studenten nodig in deze barre tijden. Ook niet onbelangrijk: ze heeft geld genoeg, dat kan ze dan prima investeren. Als studievereniging kiezen we echter collectief voor Lodewijk Asscher; hij heeft aan de UvA gestudeerd en weet hoe het wereldje in elkaar steekt. Bovendien is hij bekend onder Amsterdammers, wat goed is voor de relatie tussen de stad en de UvA. Asscher is volgens ons ook iemand die met zijn poten in de modder gaat staan als dat nodig is; hij bekijkt zaken ook van onderop en niet alleen top-down. Natuurlijk is het ook fijn dat hij lekker jong is; een echte frisse wind zal er met hem door de UvA waaien.’

FoliaMagazine

31

(advertentie)

STEVEN DE PEVEN AKA Awanto3

Zanillya DE FOUTMIJN het grootste overdekte

minifestival!

GREEN ROOM

(KRISTOF, LANTEI, INUK & SPECIAL GUEST)

CIRQUE VALENTIN

Harry Foolish ZATERDAG 18 FEBRUARI // 22.00 - 04.00 STUDIO-K.NU VVK 10,- // DEUR 12,50 Timorplein 62 // Amsterdam

illustratie Denise van Leeuwen

drift

‘Het kon eigenlijk niet’

K

urt (42), docent aan de FGw: ‘Ik ben niet ingehuurd om verliefd te worden op studenten. Al die meiden zijn hartstikke mooi en aantrekkelijk, maar daar gaat het niet om. Ze komen hier om te leren. Ik vond het in het begin dan ook vooral heel vervelend toen ik merkte dat ik gevoelens kreeg voor een studente van mij. Bijna een jaar had ik Ina in mijn werkgroep. Natuurlijk had ik gezien dat ze een prachtige vrouw is, misschien heb ik zelfs een seconde gedacht: wow, zij is leuk. Tegelijkertijd wist ik: daar zit ze niet op te wachten. Het kwam voor mij dan ook out of the blue toen ze me, aan het einde van het tweede semester, een mail stuurde: ze schreef dat ze me leuk vond, en of ik misschien koffie met haar wilde drinken. Ik voelde me gevleid, tegelijkertijd dacht ik meteen: ojee. Ik kon die mail niet luchtig opvatten. Zij was nog een studente van mij en het kon dus eigenlijk niet. Ik heb de situatie daarom meteen voorgelegd aan mijn leidinggevende. Twee weken later zijn Ina en ik koffie gaan

drinken, het was meer een zakelijke bespreking, helemaal niet romantisch. Ik wilde vooral dat ze wist dat ik niet alleen de docent ben die voor de klas staat; ik heb een kind, een ex en een hond. Ik vond dat ze al die dingen moest weten voor ze zich ergens instortte.

‘We moesten wachten tot het semester klaar was’ Natuurlijk heb ik haar die dag ook gezegd dat ik haar leuk vond, en dat ik me erg tot haar aangetrokken voelde. Maar het kon niet, zei ik haar. We moesten wachten tot het semester klaar was en de cijfers waren doorgegeven. Voor mezelf kon ik het toen even loslaten, zelfs als we elkaar zagen tijdens de werkgroepen. Het helpt natuurlijk ook dat je 42 bent, dan zijn dat soort dingen makkelijker. Een paar maanden later hebben we onze eerste date gehad. Er was chemistry tussen ons. Het is heel maf, maar als je dat allebei voelt, is het ook echt zo. Ik probeerde het luchtig te zien, maar bij de tweede

date was ik verkocht. Natuurlijk is dat eng. Ik dacht ook wel eens: wie weet gaat ze toch liever met iemand van haar eigen leeftijd, en is ze binnen de kortste keren uitgekeken op mij. Maar na twee maanden was ze er nog. We zijn nu iets meer dan een halfjaar samen. Zij woont in een studentenwoning, ik in een nieuwbouwwoning in een vinexwijk. We zien elkaar meestal bij mij. Supersaai voor studenten, maar zij vindt het niet erg. Ik ben heel gelukkig. Aan de andere kant is er het “Disgraceverhaal” van de schrijver Coetzee. In het land waar ik vandaan kom is het absoluut ongepast met een studente te gaan, dat doe je niet. Haar vriendinnen zijn oud-studenten van mij, dat is soms best ongemakkelijk. En een collega vroeg me pas: “Hoe oud is ze? Hoe oud ben jij?” Natuurlijk word je beoordeeld. Maar soms moet je je gevoelens volgen. Het is heel serieus tussen ons, dat is verliefdheid.’ yyy Roos Menkhorst De naam van de geïnterviewde is op haar verzoek gefingeerd. Wil je ook meedoen aan deze rubriek, mail dan een korte motivatie naar [email protected].

FoliaMagazine

33

‘Je weet nooit wat je aan gaat treffen’ Wat gebeurt er met cultureel erfgoed tijdens conflicten? En wie bekommert zich daarom? ­Cultuurwetenschapper Joris Kila zoekt naar antwoorden op de eerste vraag, en ís het antwoord op de tweede. Hij reisde onder meer naar Irak, Egypte en Libië om te kijken hoe het met de bescherming van cultureel erfgoed gesteld is. ‘Het gaat er ook om hoe je het land achterlaat na het conflict.’ tekst Eva Rooijers / portret Jan van Breda / foto’s Joris Kila

C

ultuurwetenschapper Joris Kila (1954) wilde zijn proefschrift eigenlijk Stuff Happens noemen. Dat was de reactie van Donald Rumsfeld, voormalige Amerikaanse Defensieminister, op het plunderen van eeuwenoude kunstschatten uit het Bagdad Museum. De Amerikanen, die Bagdad net hadden ingenomen, stonden erbij en keken ernaar. Rumsfelds reactie staat niet op zich. De internationale gemeenschap doet veel te weinig om cultureel erfgoed te beschermen in tijden van conflict, concludeert Kila, die 3 februari op het onderwerp promoveerde. Zijn proefschrift kreeg uiteindelijk de meer diplomatieke titel Heritage Under Siege – Military Implementation of the 1954 Convention for the Protection of Cultural Property. ‘Mijn promotor vond Stuff Happens niet zo’n goed idee,’ zegt hij lachend. Tijdens het interview in het Haagse café de Posthoorn toont Kila zich van zijn kritische kant. Zo heeft hij weinig lovende woorden over voor de militairen van de internationale coalitie die in Irak de omheiningen van militaire kampementen vulden met aarde die vol zat met archeologische resten. Hij is ook kritisch op ‘logge’ organisaties als Unesco die een belangrijke rol zouden moeten spelen in het beschermen van

34

FoliaMagazine

cultureel erfgoed maar het vaak af laten weten. Omdat zij weinig doen en om het goede voorbeeld te geven, trekt Kila er zelf maar op uit met zijn Oostenrijkse compagnon Karl von Habsburg. Op eigen kosten reizen ze naar de brandhaarden van de wereld om te registreren wat daar met cultureel erfgoed gebeurt. Wat is er verdwenen? Wat is beschadigd? En door wie?

Door er te zijn geef je een signaal af: je komt hier niet mee weg’ ‘Het is heel belangrijk om dat in een vroeg stadium vast te stellen zodat partijen kunnen worden aangesproken op hun verantwoordelijkheid. Door er te zijn en alles te documenteren geef je een signaal af: je komt hier niet mee weg. ’ Reisde hij voor zijn promotieonderzoek eerder al naar Irak en Macedonië, het afgelopen jaar was helemaal hectisch. De Arabische Lente brak uit in landen waar je haast struikelt over het cultureel erfgoed. Zoals Egypte met zijn piramides, sfinxen en archeologische opgravingsplaatsten. Maar ook Libië, dat heel oude Romeinse en Griekse steden, middeleeuwse Arabische

kunstschatten en prehistorische rotsschilderingen herbergt. De eerste keer Egypte Toen begin 2011 de revolutie in Egypte uitbrak, kregen Kila en Von Habsburg steeds meer berichten binnen dat er plunderingen gaande waren. ‘En niemand deed iets. Niemand!’ zegt Kila fel. ‘We zochten contact met Unesco, de VN-organisatie die verantwoordelijk is voor cultureel erfgoed, maar kregen geen antwoord. Dan gaan wij maar, dachten we. Want er moest iets gebeuren.’ Op het moment dat buitenlandse toeristen massaal werden geëvacueerd, namen Kila en Von Habsburg op 12 februari een van de schaarse vluchten naar Caïro. Toen ze in het vliegtuig stapten, zat president Mubarak nog in het zadel. Toen ze uitstapten was hij afgetreden. ‘Op de hoeken van de straten stonden tanks, er gold een nachtklok en overal liepen gewapende figuren rond,’ herinnert Kila zich. Kila en Von Habsburg wilden zo veel mogelijk archeologische sites en musea bezoeken om te kijken wat er beschadigd en gestolen was. ‘Want de berichten die we hierover ontvingen, waren heel tegenstrijdig.’ Om op de juiste plekken te kunnen komen, zochten ze contact met de minister van Antiquiteiten Zahi Hawass. ‘Voor het

ministerie had zich een meute gewapende mensen verzameld, dus we moesten via een achteringang naar binnen sluipen.’ Na enige druk door hooggeplaatste buitenlandse diplomaten, beloofde Zahi Hawass zijn medewerking aan hun onderzoek. ‘We hadden maar drie of vier dagen de tijd, dus we moesten ons beperken tot de omgeving van Caïro. Het oudheidkundig museum vermeden we; daar waren al veel journalisten aanwezig om de resultaten van plunderingen te filmen.’ Kila en Von Habsburg reisden naar de oude Egyptische hoofdstad Memphis, gelegen aan de Nijl en rijk aan oude beelden en sfinxen. Ook bezochten ze de oude ‘dodenstad’ Saqqara, waar veel tombes liggen en piramides staan. Op beide plaatsen viel de schade mee. Maar in Dashur, even zuidelijker, was er duidelijk op grote schaal geplunderd. Zo was een archeologische opslagplaats opengebroken en leeggeroofd. In Egypte waren het volgens Kila ordinaire criminelen die met de kunstschatten aan de haal gingen of kwade menigten die schade aanrichtten. Maar het stelen of vernietigen van cultureel erfgoed gebeurt ook om strategische redenen. ‘Bijvoorbeeld om volkswoede op te roepen of de identiteit van een groep moedwillig te beschadigen of uit te wissen. Veel oorlogen worden tegenwoordig niet meer uitgevochten tussen twee landen, maar tussen groepen binnen de landsgrenzen,’ legt hij uit. ‘Cultuur en de daaraan verbonden identiteit spelen daarin vaak een belangrijke rol. In voormalig Joegoslavië werden in de strijd tussen de Bosnische moslims en orthodoxe Serviërs doelbewust culturele en religieuze symbolen en iconen in kerken en moskeeën beklad met graffiti. Door dat soort vandalisme beschadig je ook de identiteit van een groep.’ Libië Soms is het ook gewoon domheid volgens Kila. Militairen hebben dan simpelweg geen besef van wat cultureel erfgoed is of waar het zich bevindt. In Libië voerde de NAVO luchtbombardementen uit. Daarom stelden internationale deskundigen onder wie Kila een lijst met coördinaten samen van belangrijke culturele objecten en plaatsen waar niet gebombardeerd zou mogen worden. ‘Toen ik de Nederlanders een no-strike list wilde geven, zeiden ze dat ze die niet nodig hadden, want ze vlogen alleen maar boven zee. Ze realiseerden zich niet dat landsgrenzen de afgelopen

FoliaMagazine

35

De verwoesting van Carthago derde eeuw v. Chr. Carthago was in de derde eeuw voor Christus een belangrijke handelsstad, gelegen in wat nu Tunesië is. De inwoners werden Puniërs genoemd en waren in die periode de belangrijkste rivalen van het Romeinse Rijk. In 146 voor Christus werd Carthago door de Romeinen volledig met de grond gelijkgemaakt. De inwoners werden afgeslacht of als slaaf verkocht. Omdat de bibliotheek ook in vlammen opging is er nog maar weinig bekend van het Carthaagse rijk. De Romeinen bouwden de stad honderd jaar later overigens wel weer op.

Boven: Joris Kila bij de oude Romeinse stad Leptis Magna, Libië (september 2011) Onder: Joris Kila op het Tahirplein tijdens de revolutie in Cairo, Egypte ( februari 2011)

eeuwen nogal wat verschoven zijn en dat er voor de kust van Libië heel veel oude tempels onder water staan.’ In september besloten Kila en Von Habsburg zelf naar Libië te gaan. Volgens Kila was er wederom geen enkele organisatie ter plekke die objectief verslag kon doen van mogelijke plunderingen of beschadiging van cultureel erfgoed. In

36

FoliaMagazine

Libië was het heel onrustig op dat moment. In sommige steden werd hevig gevochten. Khadaffi was nog niet gedood maar wel op de vlucht voor de rebellen. ‘We proberen van tevoren altijd een inschatting te maken van de veiligheidsrisico’s, maar je weet natuurlijk nooit zeker wat je aan gaat treffen. Het voordeel was dat we in Libië goede

contacten hadden, onder andere met een Libische archeoloog. Maar zij hebben er natuurlijk belang bij dat we komen, waardoor ze geneigd zijn de veiligheidssituaties iets rooskleuriger voor te stellen.’ Vanwege de veiligheidssituatie kon Kila niet zomaar een retourtje Libië boeken. Hij moest via Tunesië het land zien binnen te komen. Bij Djerba lukte het om de grens over te steken, maar alleen nadat hun Libische reisgenoot urenlang op de grenswachten had ingepraat. De grensstreek lag bezaaid met lege munitiehulzen. Overal liepen mannen die hun geweren afschoten in de lucht. ‘Echt angstaanjagend was dat niet,’ zegt Kila. ‘Het leek er meer op dat ze revolutietje aan het spelen waren, verkleed als een soort Che Guevara’s, dan dat ze iemand kwaad wilden doen.’ Ook de vele roadblocks – iedere drie à vier kilometer was er een opgeworpen – konden ze veilig passeren. In en rondom de hoofdstad Tripoli bezochten ze verschillende plaatsen met een grote culturele waarde, zoals de oude Romeinse stad Leptis Magna. Die bleek nog helemaal intact, net zoals veel andere plekken. ‘We zagen dat de Libiërs veel affiniteit voelen met hun erfgoed en dat ze echt hun best deden om het te beschermen.’ Zo nodigden de medewerkers van het museum in Leptis Magna herders uit om op historische sites hun schapen te laten grazen. Die herders konden vervolgens alarm slaan wanneer er verdachte figuren rondliepen. Dit was tevens een manier om te voorkomen dat er landmijnen werden gelegd. ‘Als er al landmijnen lagen, had je hooguit een ontploft schaap.’ Ook de revolutionairen waren begaan met het erfgoed.‘Toen Khadaffi’s huurlingen zich in augustus verschansten in de Romeinse stad ­Sabratha, besloten ze in veel gevallen niet terug

Beeldenstorm 1566

Boeddha’s van Bamyan 2001

In 1566 raasde de Beeldenstorm door de Lage Landen. Calvinisten vernielden en plunderden honderden katholieke kerken en kloosters. Beelden, schilderijen, altaren, preekstoelen en orgels werden verwoest. De calvinisten vonden dat een kerk zo sober mogelijk ingericht moest zijn en waren tegen het vereren van heiligen. Ook in de rest van Europa moesten kerken en kloosters het ontgelden in deze periode.

In 2001 bliezen de Afghaanse taliban de beroemde Boeddha’s van Bamyan op. De twee grootste staande boeddhabeelden in de wereld (55 en 37 meter hoog) waren in de zesde eeuw uitgehouwen in een klif op een hoogte van 2500 meter. De taliban wilden alle nietislamitische elementen uit de samenleving verwijderen. De boeddha’s beschouwden ze als heidens. De internationale gemeenschap reageerde geschokt.

Joris Kila (rechts) op onderzoeksmissie in Tripoli, Libië (september 2011)

te vechten om te voorkomen dat de stad aan puin zou worden geschoten.’ Kila constateerde daarnaast dat op plekken waar precisiebombardementen waren uitgevoerd, de Navo rekening had gehouden met de no-strike list. ‘Een radarpost was met de grond gelijkgemaakt. Tien meter verderop stond een oud Romeins kasteeltje dat, afgezien van een paar kleine kogelgaatjes, niet was beschadigd.’ Ook de belangrijkste schatten in het Nationaal Museum in Tripoli waren in veiligheid gebracht door het museumpersoneel. Alleen de schilderijen waarop Khadaffi stond afgebeeld waren verdwenen. Volgens de museumdirecteur in Tripoli waren verschillende musea buiten de stad wel geplunderd. Kila: ‘In dit soort gevallen is het raadzaam om zo snel mogelijk foto’s te publiceren van de gestolen objecten, zodat de stukken herkenbaar zijn als ze verschijnen op de internationale kunstmarkt. Want helaas is er een markt voor dit soort gestolen antiquiteiten.’ Thee drinken met bedoeïenen Inmiddels lijken steeds meer organisaties en overheden het belang in te zien van Kila’s werk. Een organisatie – ‘schrijf die naam maar niet

op’ – claimde tijdens een persconferentie zelfs trots dat ze hem hadden uitgezonden. Kila vertelt het lachend als een boer met kiespijn. ‘Ik ben inmiddels zo blasé geworden dat ik mijn schouders ophaal en verder ga met mijn werk.’ Een ander deel van dat werk is militairen overtuigen dat het beschermen van cultureel erfgoed belangrijk is. ‘Ze moeten daarin onderwezen worden. Dat is ook vastgelegd in het Haagse Verdrag van 1954 over de bescherming

‘Als er landmijnen lagen, had je hooguit een ontploft schaap’ van culturele eigendommen tijdens gewapende conflicten. Maar in Nederland is dat allemaal moeilijk. Ze denken bijvoorbeeld dat ze al aan cultuurbescherming doen omdat ze les krijgen in cultureel bewustzijn. Dat betekent dat je rekening houdt met de lokale gebruiken. Thee drinken met de bedoeïenen noem ik dat altijd. Dat is natuurlijk totaal iets anders dan bescherming van cultureel erfgoed. Of men zegt botweg

het belang er niet van in te zien,’ zegt Kila. ‘Want ze hebben wel wat beters te doen, zoals wegen en ziekenhuizen bouwen.’ Op de vraag of de prioriteit inderdaad niet uit moet gaan naar het beschermen van mensenlevens of het uitdelen van voedsel, barst hij los in een vurig betoog. ‘Dat is zo’n onzinargument. Die twee dingen hoeven elkaar toch niet uit te sluiten? De gelden voor cultuurbescherming komen bovendien heel ergens anders vandaan. Daarnaast heeft het beschermen van cultureel erfgoed ook direct militaire voordelen. Dat probeer ik ook altijd uit te leggen aan militairen.’ Die uitleg gaat als volgt: ‘Wanneer jouw tegenstander musea en opgravingsterreinen plundert, kunnen ze de buit doorverkopen. Van dat geld kunnen ze weer wapens en munitie aanschaffen. Een ander aspect is dat als je cultureel erfgoed beschermt, je als “bezettingsmacht” aan de bevolking laat zien dat je respect hebt voor hun cultuur en dat kweekt goodwill. Dat is allemaal in het voordeel van de militairen. Dus dan leg ik uit dat je geen zandzakken moet vullen met archeologische resten. Want het gaat er ook om hoe je het land achterlaat na het conflict. Je beschermt archeologische sites niet alleen omdat archeologen daarna vrolijk verder kunnen gaan met hun werk, maar ook omdat het voor de bevolking een belangrijke bron van inkomsten kan zijn. Erfgoed trekt namelijk toeristen.’ De Amerikanen staan inmiddels meer open voor zijn boodschap, vertelt Kila. ‘Want die uitspraak van Rumsfeld, “Stuff happens”, was wel heel slechte pr. En dat kunnen ze natuurlijk niet gebruiken.’ yyy Wil je meer weten over het werk van Joris Kila? Kijk dan op foliaweb.nl/radio en luister naar de uitzending van 1 februari.

FoliaMagazine

37

(advertentie) Het grootste carrière-evenement van Nederland met de beste werkgevers!

16 & 17 maart Amsterdam RAI www.carrierebeurs.nl

De Anne Frank Stichting is een onafhankelijke organisatie die de plek beheert waar Anne Frank tijdens de Tweede Wereldoorlog was ondergedoken en waar zij haar dagboek schreef. De Stichting brengt haar levensverhaal wereldwijd onder de aandacht ter bezinning op de gevaren van antisemitisme, racisme en discriminatie en het belang van vrijheid, gelijke rechten en democratie.

De Anne Frank Stichting zoekt per direct voor het Museum enthousiaste:

inval publieksmedewerkers m/v Ben je geïnteresseerd in deze vacature? Kijk dan voor meer informatie op: www.annefrank.org/vacatures De uiterste reactie datum voor de vacature is t/m 15 februari 2012

folia-anne frank 120202.indd 1

02-02-2012 13:44:26

MASTERDAG JOUW TOEKOMST, JOUW MASTER

Luister naar Radio AmsterdamFM: De stem van de hoofdstad!

Van 07:00 tot 19:00 uur op 103.3 op de kabel, 106.8 in de ether. En 24 per dag op www.amsterdamfm.nl Als het in Amsterdam gebeurt, hoor je het hier!

Radio AmsterdamFM: De stem van de hoofdstad!

meld je aan!

is de publieke radio van Amsterdam. Nieuws, kunst en cultuur en politiek: als het in Amsterdam gebeurt hoor je het op AmsterdamFM. Kijk voor meer informatie op www.amsterdamfm.nl

uva.nl/masterdag

18 FEBRUARI

Kijk voor meer informatie op www.amsterdamfm.nl

de adviesdienst

Voortrekken

E

Karakter De docent in kwestie dient haar een voldoende te geven. De studente heeft ondanks alle tegenslagen in haar leven bewezen dat zij een doorzetter is en over een sterk karakter beschikt. Dat is waar het om draait in het leven. Haar vastberadenheid dient te worden beloond en niet de kwaliteit van de opdracht. De docent dient, correctheidshalve, dit duidelijk naar haar te communiceren. Deze aanpak zal beide partijen tot een beter mens maken. De student heeft bewezen dat zij diplo-

mawaardig is en daarom kan er ook geen sprake zijn van bevoordeling, maar van empathie en leiderschap ten tijde van technocratie. Farrokh Foladgar (communicatie)

Band Je hebt wel een hele goede band met je student, als je van al deze problemen afweet. Ik weet niet of ik snel zo’n band met een docent zou krijgen. De docent schrijft al dat het een slimme meid is. Het klinkt alsof ze haar student al eens eerder door zoiets heen heeft

illustratie Pascal Tieman

en student van mij kreeg het afgelopen halfjaar nogal wat te verduren. Haar moeder overleed, haar relatie ging uit, ze worstelt met een depressie en financieel heeft ze het bepaald niet breed. Toch studeert ze door, wat ik ontzettend knap vind. Recentelijk heeft ze haar eindopdracht voor mijn vak ingeleverd. Hoewel ik weet dat het best een slimme meid is, is dit echt een belabberd stuk werk. Maar door haar nu een dikke onvoldoende te geven, maak ik haar situatie alleen maar uitzichtlozer. Hoe kan ik haar helpen, zonder haar voor te trekken? Anonieme HvA-docente

geholpen. Ik zou eens met haar om de tafel gaan zitten en haar feedback geven, maar het daar dan ook bij laten. Carmen (Business Studies)

opnieuw schrijven en inleveren, dan is het misschien beter. Bianca Poederbach (medewerker bibliotheek Leeuwenburg)

Uitstel

Studentendecaan

Kun je niet gewoon voorzichtig zeggen: ‘Weet je zeker dat je het zo in wilt leveren?’ En haar dan wat uitstel geven. Je weet nu eenmaal van haar situatie, je kan het niet maken om dat helemaal te negeren. Maar het cijfer daarom aanpassen is niet eerlijk tegenover de rest van de studenten. Laat het haar

Ik zou gericht feedback geven op haar eindrapport, zodat het voor haar duidelijk is wat ze moet verbeteren. Ook zou ik haar adviseren om zo snel mogelijk bij de studentendecaan langs te gaan. Eigenlijk zijn dit dingen die elke (goede) docent zou moeten weten en doen. Jerke van der Woerdt (32, medewerker HvA)

volgende week: Lenen Vanaf het begin van mijn studie hebben mijn ouders me aangeboden om mij geld te lenen als ik niet rondkom van mijn bijbaantje. Dat gebeurt regelmatig, en ik heb nu een niet al te grote schuld bij mijn ouders opgebouwd. Ik vind het echter steeds vervelender om ze om geld te vragen, omdat het voelt alsof ik me dan moet verantwoorden voor mijn uitgaven. Daarom heb ik laatst voor het eerst bijgeleend bij DUO. Ik vind het erg

makkelijk en heb de neiging het vaker te doen. Is het stom om de rentevrije lening bij mijn ouders op te geven, of is de vrijheid van zelfbeschikking dat wel waard? J. (21, beta-gamma) Mail je advies voor J., of een eigen kwestie waarin je geadviseerd wilt worden, aan redactie@folia. De redactie behoudt zich het recht voor bijdragen in te korten.

FoliaMagazine

39

Permanent onder bewaking Het vrije, ongecensureerde internet staat onder druk. Niet door toedoen van een handjevol dictators, maar door de invloedrijke entertainmentindustrie. Via ingrijpende verdragen en wetsvoorstellen strijdt de sector voor auteursrechten en tegen downloaders. ‘Het zijn verstrekkende maatregelen die we buiten het internet om nooit zouden bedenken.’ tekst Luuk Heezen en Jeff Pinkster / illustraties Bas Kocken en Pascal Tieman

K

ans dat je ze hebt zien langskomen op Facebook, een van de vele anti-Sopa- en anti-Pipacampagnes. De afgelopen maand waren de ogen van de wereld gericht op de Amerikaanse volksvertegenwoordiging, waarin gestemd zou worden over twee gevreesde internetwetten die volgens velen het einde van het vrije internet zouden inluiden. Een golf van protest trok door de wereld: de Engelstalige Wikipedia ging een dag op zwart en internetgiganten als Yahoo, Google en Twitter schreven in een open brief aan de Amerikaanse overheid te vrezen voor internetcensuur als in China en Iran. De wetsvoorstellen werden daarop weliswaar voor onbepaalde tijd uitgesteld, maar zijn exemplarisch voor de invloed die de entertainmentindustrie via wetgeving probeert uit te oefenen op het internet.

40

FoliaMagazine

SOPA en PIPA Waar ging het allemaal om? De Sopa (Stop Online Piracy Act) en Pipa (Protect IP Act) zijn wetsvoorstellen, ontstaan door een intensieve lobby van de Amerikaanse entertainmentindustrie. Ze hebben als doel websites uit de lucht te halen die auteursrechtelijk beschermd materiaal

‘Het blijft vreemd dat de industrie haar beste klanten wil vervolgen’ aanbieden, zoals je favoriete HBO-serie, of het nieuwste album van Adele. Maar aangezien de meeste van die sites hun basis buiten de Amerikaanse landsgrenzen hebben, voorzagen de voorgestelde wetten in enkele verregaande maatregelen. De Amerikaanse overheid zou

internetproviders – de bedrijven bij wie je een abonnement op internet afsluit – kunnen dwingen een downloadsite als The Pirate Bay. org te blokkeren. Bovendien zou zelfs het linken naar zo’n downloadsite verboden worden. Geen enkele Amerikaanse website, dus ook geen zoekmachine, weblog of forum, zou mogen verwijzen naar een site die inbreuk maakt op auteursrecht. Samengevat zou de wet tot gevolg hebben dat iedere websitebeheerder voortdurend als politieagent op moet treden: hij is immers zowel verantwoordelijk voor de inhoud van zijn site, als voor iedere link op zijn site die naar een andere website verwijst. Voor websites als Youtube, Facebook en Twitter is dit praktisch onmogelijk, om van een zoekmachine als Google nog maar te zwijgen. Het gevolg voor ons, de internetgebruikers? Permanent toezicht op alle content en iedere link die we plaatsen. Een verregaande inbreuk op onze

drie jaar lang hebben negenendertig landen achter gesloten deuren onderhandeld over een handelsverdrag, de Acta (Anti Counterfeiting Trade Agreement, vertaald als anti-namaakhandelsovereenkomst). Deze overeenkomst tussen Amerika, Japan en de landen uit de EU is er evenals Sopa en Pipa op gericht om de auteursrechten te beschermen. Wat het verdrag precies zou inhouden is onzeker. Zoals vaker

Ook downloaders voor thuisgebruik zouden de klos kunnen worden

privacy, en volgens velen zelfs het einde van het vrije internet. Websites zouden immers uit zelfbescherming al bij de geringste verdenking van het overtreden van de wetten een gebruiker kunnen weren van hun site. Wie denkt dat deze wetten alleen in Amerika spelen komt bedrogen uit. Ook in Nederland heeft de entertainmentindustrie een flinke vinger in de pap. Stichting Brein, de organisatie die de belangen van Nederlandse auteurs behartigt, stapte onlangs naar de rechter om internetproviders XS4All en Ziggo te dwingen downloadsites als The Pirate Bay af te sluiten voor hun klanten. De rechter gaf ze gelijk. De internetproviders gaan tegen de uitspraak in hoger

vonnis van de rechter.

beroep, maar moeten ondertussen wel gehoor geven aan het

ACTA Ook op Europees niveau is er een wet in de maak die de vrijheid van internet sterk kan beperken, in de vorm van een verdrag. Al

bij verdragen het geval is, zijn de bepalingen zo ruim geformuleerd dat ze voor meerdere interpretaties vatbaar zijn. Normaal kunnen de onderhandelingspapieren op basis waarvan een verdrag is ontstaan licht werpen op de oorspronkelijke intenties van de makers, maar in het geval van de Acta hebben de Europese lidstaten zich onderworpen aan een zwijgplicht. Minister van Buitenlandse Zaken Maxime Verhagen, de onderhandelaar namens Nederland, wil zijn informatie alleen met het parlement delen als het een geheimhoudingsplicht in acht neemt. Uit de tekst van het voorgestelde verdrag is wel af te leiden dat dit zogenaamde handelsverdrag een verregaande beperking van vrijheid tot gevolg kan hebben. Een nieuwe bepaling is dat de individuele internetter kan worden gestraft voor het downloaden van auteursrechtelijk beschermd materiaal. Op dit moment is dat in Nederland nog niet zo. Justitie vervolgt namelijk alleen downloaders van auteursrechtelijk beschermd materiaal die dat materiaal ook weer aan anderen aanbieden. Met andere woorden, downloaden voor eigen

FoliaMagazine

41

De FBI komt je halen

Naar een buitenlandse gevangenis wegens illegaal downloaden: het lijkt een ver-vanje-bed-show. Toch heeft de Amerikaanse FBI in Nieuw-Zeeland de negentwintigjarige Nederlander Bram van der K. gearresteerd. Hij werkte bij de website Megaupload.com, een site waar gratis grote bestanden te up- en downloaden zijn. De verdenking van inbreuk op auteursrecht was voor de FBI voldoende reden om Van der K. op te pakken. Hiernaast de boodschap van de FBI die je ziet als je megaupload.com bezoekt.

gebruik wordt niet bestraft. Maar als Acta ingevoerd zou worden, dan overstijgen de Actabepalingen de nu geldende Nederlandse wet en zouden dus ook downloaders voor thuisgebruik voortaan de klos zijn. Verder wil Acta net als Sopa en Pipa bedrijven verantwoordelijk stellen voor de inhoud van hun websites. Het ligt voor de hand dat rechtszaken, of zelfs maar de dreiging met rechtszaken, tot gevolg zal hebben dat websites censuur gaan toepassen op hun inhoud en hun gebruikers intensief in de gaten zullen gaan houden. Ook wordt gevreesd dat het onder Acta voor een internetprovider mogelijk wordt om de gegevens van individuele internetters op te vragen, mocht het vermoeden bestaan dat die gebruiker illegale content uploadt. Op donderdag 26 januari zette de Europese Commissie namens de Europese lidstaten de eerste stap naar invoering van het verdrag. In februari is het Europees Parlement aan zet. Als dat het verdrag goedkeurt, moet iedere EU-lidstaat het verdrag op nationaal niveau accepteren. Inmiddels zwelt het protest tegen Acta aan. De Franse Europarlementariër Kader Arif legde zijn functie als waarnemer bij de totstandkoming van het verdrag neer, als protest tegen de ondemocratische en ontoegankelijke manier waarop het verdrag tot stand kwam en het herhaaldelijk negeren van kritiek die door het Europees Parlement werd geuit. De online petitie van Avaaz, een organisatie die een brug wil slaan tussen burger en machthebbers, is inmiddels ruim 1,73 miljoen keer ondertekend. Ook in de Nederlandse politiek klinkt kritiek, met name van D66. Economisch vraagstuk Het ziet er niet naar uit dat de entertainmentindustrie van plan is haar strijd met juridische middelen te staken. Terwijl er toch steeds meer

42

FoliaMagazine

stemmen opgaan dat niet het inperken van internetvrijheid, maar het veranderen of uitbreiden van businessmodellen haar belangen het beste zou dienen. Zo ook in de wetenschap. De alweer drie jaar oude conclusie van de onderzoekers van het Instituut voor Informatierecht (Ivir) is nog altijd even opmerkelijk als verrassend: internetters die vaak onbetaald muziek, films en games downloaden zijn tegelijkertijd de grootste klanten van de amusementsindustrie. Deze groep

‘Internetters zijn op allerlei manieren bereid te betalen voor content’ gaat vaker naar concerten, geeft meer geld uit aan merchandise, films en games en koopt evenveel cd’s als niet-downloaders. De voorgestelde strengere wetten slaan volgens de wetenschappers de plank mis. ‘Het gaat veel te ver om mensen verantwoordelijk te maken voor hun downloadgedrag,’ zegt Nico van Eijk, als hoogleraar media- en telecommunicatierecht verbonden aan het Ivir en verantwoordelijk voor het onderzoek. ‘Bovendien wordt daar echt niet mee bereikt dat mensen weer naar de winkel gaan om een cd te kopen. Het is niet zozeer een juridisch, maar een economisch vraagstuk.’ Het onderzoek toont dat ook aan: zo’n vijf miljoen Nederlanders downloaden zonder daarvoor te betalen. Maar voor elke vijftien tot twintig muziekdownloads wordt naar

schatting slechts één track minder verkocht. De entertainmentindustrie is de afgelopen twintig jaar zelfs enorm gegroeid, omdat er behalve aan muziek ook aan tal van randproducten geld wordt uitgegeven: van het uitbrengen van een stem per sms op de favoriete artiest bij The Voice of Holland tot de aankoop van een beltoon in de iTunes-store. Tussen 2001 en 2008 steeg de omzet van de sector met grofweg driehonderd miljoen euro. Gebrek aan innovatie Ook Joost Poort, die als econoom van SEO Economisch Onderzoek meewerkte aan het onderzoek en inmiddels verbonden is aan het Ivir, heeft bedenkingen bij het zware juridische geschut dat de entertainmentindustrie inzet. ‘Het blijft vreemd dat de industrie haar beste klanten wil vervolgen. Natuurlijk praten we downloaden niet goed en ontkennen we niet dat er schade is voor de sector. De platenindustrie heeft de omzet van cd’s zien dalen. Maar voor de entertainmentindustrie in zijn geheel gaat dat niet op. Ze heeft lange tijd onvoldoende geïnnoveerd, terwijl gebruikers op internet op allerlei manieren bereid

SOS Internet

Uit protest tegen het feit dat internetprovider XS4All door de rechter gedwongen wordt om downloadsite The Pirate Bay af te blokkeren, heeft het bedrijf de stichting SOS Internet in het leven geroepen. De afkorting staat voor Steunfonds Open en Stabiel Internet, en zal opkomen voor de belangen van de Nederlandse internetter door te informeren over internet en de implicaties van internetblokkades. Ingezameld geld gaat naar onderzoek en eventuele acties, niet naar rechtszaken.

zijn te betalen voor content.’ Poort spreekt uit eigen ervaring. ‘In een groepsgesprek met vertegenwoordigers uit de amusementsindustrie gaf ik een voorbeeld van de vraag van consumenten naar bepaalde producten. Ik wilde voor mijn kinderen op een klein muziekspelertje een film meenemen. Nergens tegen betaling op het internet te vinden in het juiste formaat, dus heb ik de film gedownload. De reactie was verbijsterend: dat ik het recht in eigen hand nam; en waarom ik niet gewoon de dvd kocht en meenam. Bij mij is de koopbereidheid aanwezig, maar ik wilde wat anders dan een dvd en die mogelijkheid werd niet gezien.’ Volgens van Eijk geeft dit voorbeeld aan waarom de entertainmentindustrie het probleem beter economisch kan benaderen dan juridisch. ‘Downloaden is de norm geworden,’ zegt Van

Brein

‘Xs4all moet zich als access provider niet met de inhoud van sites bemoeien. Zij moet dus ook een rechterlijk veroordeelde illegale site niet in bescherming nemen, maar gewoon afsluiten. Dat is wat de wet voorschrijft en daar heeft ook Xs4all zich aan te houden. De rechter heeft alle argumenten, inclusief die over vrijheid van meningsuiting en andere grondrechten, zorgvuldig afgewogen,’ aldus Brein-directeur Tim Kuik.

Eijk. ‘Dat zie je duidelijk in de discussie die speelt. De wetten die nu worden voorbereid hebben weinig of geen maatschappelijk draagvlak. Het is een bekend fenomeen in het recht: wetten die vooral geaccepteerde normen vastleggen zijn beter te handhaven. Het is buitengewoon moeilijk met nieuwe wetten normen te creëren of normen te handhaven zonder dat daar draagvlak voor is.’ Dat betekent echter niet dat de volledige bescherming van het auteursrecht bij het grof vuil hoeft. ‘De kernwaarden van het auteursrecht worden nog altijd gedeeld. Het gaat om de erkenning van de maker en een billijke vergoeding aan hem voor het gebruik van zijn materiaal.’ De vraag is alleen: hoe pas je dat principe in

een tijd als deze toe op het internet? Van Eijk heeft geen pasklaar antwoord, maar kijkt naar de manier waarop het online muziekdienst Spotify gelukt is om de wens van downloaden en streaming aan de ene kant en het regelen van de auteursrechten met de makers aan de andere kant te verenigen. Terug naar een situatie waarin niet gedownload wordt is een illusie, en dus zullen er wat hem betreft nieuwe verdienmodellen moeten worden verzonnen. Vasthouden aan een juridische strijd heeft volgens Van Eijk hoe dan ook geen zin: ‘Als je op dit moment individuele gebruikers aan gaat pakken, dan gaat het illegaal downloaden ondergronds, bijvoorbeeld door middel van encryptie.’ yyy

Het Ivir hoopt in februari te starten met een vervolgonderzoek. Daarin wordt opnieuw het downloadgedrag van de Nederlander in kaart gebracht. Beluister op www.foliaweb.nl/radio het radioitem uit Folia Live van 18 januari, waarin burger­rechtenbeweging Bits of Freedom uitlegt hoe het er voor staat met onze internetvrijheid.

FoliaMagazine

43

lezingenladder

het cultureel studentencentrum van de UvA & HvA

Voor eenieder die geïnteresseerd is in lezingen en debatten is er de Folia Magazine-lezingenladder. Wij streven ernaar hierin de meest interessante lezingen en debatten in Amsterdam op één plek te verzamelen.

Regional Cooperation: The Case of Europe

Arab Spring: One Year Anniversary

Auditorium VU MA 13/02, 18.00 uur

Pakhuis de Zwijger DI 14/02, 18.30 uur

De Indiase hoogleraar Europese Studies Ummu Salma Bava over de gevolgen van de crisis voor de rol van de natiestaat binnen de EU. Voertaal Engels.

Sprekers uit Washington, Berlijn en Londen geven hun visie op de Arabische Lente. Met Gary Weaver, Nafeez Ahmed en Ali Aslan.

Verlangen en verdoven

Perdu VR 10/02, 20.30 uur

Amsterdam Bright City DO 09/02, 16.00 uur Schrijver Anna Enquist liep een half jaar mee met de anesthesisten in het VU medisch centrum en schreef daar een roman over. VUhoogleraar Ad Verbrugge spreekt met haar.

INK + DRINK Bar 22 DO 09/02, 21.00 uur Een avond met literatuur en een stevige borrel. Dit keer met Matthijs Kleyn, Kluun, Renske Jonkman en de Poëzie Escribano.

Kick-off Green Metropole

Avond van de literatuurkritiek

Rode Hoed DI 14/02, 20.00 uur Heeft Afrika voldoende potentie om zichzelf te voeden en hoe kunnen wij daar vanuit Nederland aan bijdragen? Met Eric Smaling van het Koninklijk Instituut voor de Tropen en Madelon Meijer van OxfamNovib.

Festival over de relatie tussen geld en kunst. Met o.a. blogger Ernst-Jan Pfauth, nachtburgemeester Isis van der Wel en Vincent Reinders van online jukebox 22tracks.nl.

De euro. De beslissers van toen aan het woord Singelkerk DO 09/02, 17.00 uur Oud-premiers Wim Kok en Ruud Lubbers en oud-directielid van de Nederlandse bank André Szasz over de totstandkoming van de euro, en de toekomst van euro en Europa.

Er zijn nog enkele plaatsen! In februari starten nieuwe cursussen fotografie, muziek, dans, beeldend, theater, literatuur & film, radio en digitale media. Schrijf je snel in!

di 7/2 20.00 uur

Wat zijn de drijfveren achter het succes van Wilders? Hoe is zijn partij het beste te karakteriseren? Rob Riemen en Maina van der Zwam gaan in debat.

debat

do 9/2 20.00 uur

Filosofie in Actie (1) Filosofie, Debat, Analyse, Actie en Uitdagingen. Deze editie: ‘Plato, de Sofist en de charme van het debat’. Door Victor Kal, universitair hoofddocent Wijsbegeerte.

LeZing & Muziek di 14/2 20.00 uur

De liefde in drie bedrijven: klassiek, economisch en fysiologisch! Hoe ziet de liefde er binnen het lichaam uit? Wat levert het ons op? En dachten de klassieken er anders over?

Muziek, cabaret, feeSt! vr 17/2 20.30 uur

Nemo ZO 12/02, 11.00 uur Kinderlezing door sterrenkundige Saskia Hekker over zwaartekracht en hemellichamen.

vanaf februari

Is de PVV een fascistische partij?

Trouw Amsterdam DO 09/02, 13.00 uur

Waarom valt de maan niet naar beneden?

voorjaarScurSuSSen

It’s food stupid!

Kick-off-evenement van duurzaam ondernemingsplatform Green Metropole. Met diverse pitches en een speech van André Veneman, corporate director Sustainability bij AkzoNobel.

Oud-SER-voorzitter Herman Wijffels spreekt over de crisis waar ons land in terecht is gekomen en die alle sectoren van ons leven en onze samenleving raakt.

Cursussen, CREA Café, CREA Debat, verhuur van studio’s, CREA Cultuur, studentenorganisaties; alles bevindt zich nu onder één dak

**avondprogramma** debat

Art as Money Festival

De Nieuwe Liefde ZO 12/02, 14.00 uur

Adres: Nieuwe Achtergracht 170

Literair platform De Reactor gaat op zoek naar de vraag wat de criticus drijft. Vijf critici spreken zich uit over hun literatuuropvatting en gaan in debat. Met o.a. Yra van Dijk, Rob Schouten en Joost de Vries.

Casa 400 WO 08/02, 14.00 uur

Het moet en kan anders, én beter

CREA RoeterSeiland ! We zijn open!

Housewarming CREA Café U organiseert een lezing of debat en wilt daarmee graag op deze pagina staan? Stuur tijdig een mailtje

Met Plug & Play, Goedkoop Cabaret, dj’s en bandjes!

naar [email protected] onder vermelding van ‘Aanmelding lezingenladder’.

44

FoliaMagazine

WWW.CREA.UVA.NL

overigens

In deze rubriek reflecteren wetenschappers op een actuele stelling.

Dat studenten bij FGw onvoldoendes mogen compenseren is ingegeven door rendementswensen en daarom slecht. Mies Westerveld hoogleraar sociaal verzekeringsrecht

Geert Lovink lector netwerkcultuur

Roel van Driel hoogleraar biochemie

Mies Westerveld ‘Een onzalig besluit. Er bestaan al afrondingsregels die de cijfers van zwakke broeders in veel gevallen opkrikken. Deze regel maakt de norm nog soepeler, zodat je straks bij wijze van spreken met een ruime 4,5 al kan slagen. Maar of de maatregel is ingegeven uit rendementsoverwegingen betwijfel ik. Ik denk eerder dat de aanstaande overgang naar het 8-8-4-systeem hier mede debet aan is. Zo’n systeemwissel roept namelijk de vraag op wat je doet met degenen die tweemaal zakken voor een vak dat niet meer terugkomt. Ik zie dat ook bij mijn eigen faculteit. De faculteit beraadt zich op een redelijke overgangsregeling en bij docenten ontstaat intussen een soort onuitgesproken idee dat er zo min mogelijk studenten moeten zakken. Degenen bij wie dat echt onontkoombaar is, krijgen dan straks misschien een mondeling. Maar een generieke regel als deze kan en mag nooit het antwoord zijn. Ik snap de boosheid van de studenten ook goed, die zien door dit soort maatregelen hun diploma devalueren.’

Roel van Driel: ‘Geen goede zaak. Ik heb nog nergens een inhoudelijke toelichting gezien van de decaan, dus ik kan niet alles overzien, maar in alle redelijkheid kan hier geen goed weerwoord op zijn. Ten eerste is het, zeker in het huidige tijdsgewricht, qua pr heel dom. Het wekt de schijn dat het programma zo onbelangrijk is dat je er onvoldoendes mee mag scoren. Als je al zoiets wilt invoeren, dan lijkt me een creatievere manier om hierover te communiceren handig. Maar dat gaat over de oppervlakte, daaronder ligt een serieus punt: kennelijk is het wenselijk om het studieprogramma te versimpelen en de eisen te verlagen. Dat moet je als universiteit niet willen. En als je het al wilt en je komt tot de conclusie dat het programma te moeilijk is, dan moet je daar iets aan doen. Nu kiest de Faculteit der Geesteswetenschappen voor de weg van de minste weerstand, een manier om in één klap een probleem op te lossen. Dat is niet duurzaam. Het is bedroevend om te constateren dat het deze kant opgaat in de academische wereld.’

Geert Lovink: ‘Ik zit hier persoonlijk niet mee. In mijn studietijd vond ik alles wat met wiskunde of statistiek te maken had horror. Als studenten in die vakken minder presteren vind ik dat geen minpunt. Ik ondersteun studenten die meer geïnteresseerd zijn in theorie dan in methoden en technieken. Ik vind aanwezigheidsplicht bij colleges veel belangrijker dan de uitkomst van een toets of opdracht die ze mee naar huis nemen. Niet op komen dagen bij hoorcolleges en werkgroepen vind ik niet kunnen. Ga dan iets anders studeren of eis van de docent dat het niveau omhooggaat en de stof interessanter wordt voorgeschoteld. Vanzelfsprekend moeten vakken waarop studenten minder presteren gecompenseerd worden door hoge cijfers elders. Voor Geesteswetenschappen is echter een andere vraag relevanter: namelijk hoe de technische competentie van studenten kan worden verhoogd zonder ze af te schrikken.’ yyy Floor Boon

FoliaMagazine

45

prikbord HvA HvA Docent

46

van het Jaar

ideëen voor deze rubriek: [email protected]

DEM Stip

Zo’n 3200 HvA-studenten hebben een stem uitgebracht op hun favoriete docent. De zeven genomineerden voor de titel Docent van het Jaar worden volgende week bekendgemaakt. Ieder domein zal een eigen evenement verbinden aan de nominatie. De opkomst is minder groot dan vorig jaar: toen brachten ruim vierduizend studenten een stem uit. Tijdens de Onderwijsconferentie op 29 maart besluit een zevenkoppige studentenjury welke docent de Docent van het Jaar wordt. De winnaar mag 2500 euro besteden aan het onderwijs binnen zijn domein.

De HvA Mediatheek heet voortaan weer de HvA Bibliotheek. Onder de nieuwe naam biedt de HvA Bibliotheek gelijk al een nieuwe onlinetraining aan: Smart Training Informatievaardigheden in de praktijk, oftewel STIP. De onlinecursus is te gebruiken voor alle vragen over het zoeken, vinden en gebruiken van (wetenschappelijke en vak-)informatie. In de cursus wordt onder meer aandacht besteed aan het formuleren van een goede zoekvraag en manieren om goede zoektermen te gebruiken. STIP is te vinden op stip.hva.nl.

DBSV Dyslexie

DT Social

Als dyslexie een belemmering voor je is tijdens de studie, dan kun je gratis de cursus ‘Studeren met dyslexie’ volgen. Het Taal- en Schakelcentrum van de HvA geeft in blok drie de cursus op het Domein Bewegen, Sport & Voeding. Alle studenten met dyslexie kunnen deelnemen aan de training. De cursus beslaat drie middagen. Studenten die op dat moment lessen hebben, krijgen toestemming de les op een ander moment in een andere klas in te halen. Kijk voor aanmelding en meer informatie op het intranet. De inschrijving loopt tot 10 februari 2012.

De expertisegroep HvA-ICT & Onderwijs organiseert donderdag 9 februari een bijeenkomst over social media en digitaal leren. Tijdens de bijeenkomst zal worden ingegaan op de vraag wat social learning precies is en hoe hier vorm aan kan worden gegeven. Hans Bastiaans van Hogeschool Windesheim zal uitleggen hoe zijn school social learning en digitaal onderwijs aan elkaar heeft verbonden. De bijeenkomst start om 9.30 uur en eindigt rond het middaguur in gebouw Rivierstaete, zaal 6.63.

DOO ASF

DMCI Libris

Goed in zingen, dansen of fotograferen? Of heb je een ander talent? Doe dan mee aan de audities van het Amsterdams Studenten Festival 2012. Dit jaar zijn er drie categorieën: theater, muziek en beeldend. Alles is mogelijk: van klassiek tot dj, van poëzie tot dans en van fotografie tot korte film. Studenten die door de audities heenkomen gaan de strijd met elkaar aan tijdens het festival. Een jury beoordeelt vervolgens wie er vandoor gaan met de fantastische prijzen. Meer informatie op www.amsterdamsstudentenfestival.nl, aanmelden kan tot 15 maart.

HvA-docent journalistiek en schrijver Thomas van Aalten is een van de achttien auteurs die kans maken op de Libris Literatuur Prijs 2012. Zijn boek De schuldigen staat op de longlist van de prijs voor de beste Nederlandstalige roman van het afgelopen jaar. ‘Het zou wel eens mooi zijn als ik nu ook nog op de shortlist kom,’ aldus Van Aalten die met het boek eerder al op de longlist van de AKO Literatuurprijs stond. ‘Positief aan de lijst is dat er schrijvers als Jan van Mersbergen, Henk van Straten en ikzelf op staan. Dat is weer een heel nieuwe generatie.’

DG SIS

DMR Valentijnsactie

Uit de evaluatie van het eerste semester is gebleken dat er onder studenten veel vragen bestaan over het Studenten Informatie Systeem. Om die reden is er sinds vorige week dagelijks een medewerker van de SIS-administratie aanwezig in D1.20, tussen 14.00 en 16.00 uur, om alle vragen met betrekking tot cijfers te beantwoorden. Belangrijk is wel dat studenten steeds een uitdraai van de Volg+-lijst mee moeten nemen die in september is rondgestuurd.

Leden van het sportcentrum van de HvA en UvA kunnen hun date 14 februari gratis meenemen naar de sportschool. Een groot deel van de sporten in de sportcentra zijn die dag gratis. Word je op die dag lid dan ontvang je een maand lang gratis (groeps)fitness. Ook de studenten of medewerkers die al lid zijn kunnen profiteren van de actie. Hun abonnement wordt met een maand verlengd. De actie geldt niet voor cursussen, competities, klimmen en squash. Meer informatie op www.usc.uva.nl.

FoliaMagazine

Learning

Literatuur Prijs

prikbord UvA

ideëen voor deze rubriek: [email protected]

FEB Labyrint

FNWI Science

Het wetenschapsprogramma Labyrint (VPRO-televisie) heeft een programma gemaakt over de financiële crisis, waaraan Cars Hommes, hoogleraar economische dynamica, heeft meegewerkt. Het programma besteedt aandacht aan het onderzoek over complexi­ teitsmodellen en financiële marktexperimenten van het Center for Nonlinear Dynamics in Economics and Finance (Cendef). De VPRO heeft opnamen gemaakt bij onder meer De Nederlandsche Bank en bij de NWO Complexity Winterschool in Zandvoort. De uitzending is op woensdag 15 februari om 20.55 uur op Nederland 2.

Lucas Ellerbroek, promovendus aan het Sterrenkundig Instituut Anton Pannekoek, heeft de eerst Phd Science Slam gewonnen, vergelijkbaar met de UvA-breed georganiseerde Very Short Introductions. Hij mocht met zeven anderen voor een publiek in drie minuten zijn astronomisch onderzoek naar jonge sterren en hun ontstaansgeschiedenis toelichten. Deze science slam was een kick-off van een serie slams die de PhD-council van de faculteit gaat organiseren. De volgende slam is op 26 maart. Meedoen? Check www.science.uva.nl/ phdcouncil/home.cfm.

USC Valentijsdag

FNWI Vici

Het Universitair Sportcentrum (USC) is op zoek naar nieuwe leden en heeft daarom weer een actie bedacht: wie lid is van het USC kan op Valentijnsdag (dinsdag 14 februari) gratis iemand meenemen om samen de hele dag gratis te sporten. Je mag je geliefde meenemen, maar ook je moeder, het maakt niet uit. Wordt je introducé die dag lid van het USC? Dan ontvang jij als lid een maand lang gratis (groeps)fitness. Aan de actie doen ClubWest, PCH fitness, ASC, USC Fitness en Sportcentrum Universum mee. Voor meer informatie en voorwaarden, zie www.usc.uva.nl.

NWO heeft aan 31 onderzoekers een Vici-subsidie toegekend van anderhalf miljoen euro. Daaronder zijn drie wetenschappers van de UvA: Bas de Bruin en Jos Oomens van het Van ’t Hoff instituut voor moleculaire wetenschap en Leendert Hamoen, die vermoedelijk naar het Swammerdam instituut for Life Sciences gaat (hij werkt nu nog in Newcastle). NWO reikt jaarlijks Veni-, Vidi- en Vicisubsidies uit aan respectievelijk pas gepromoveerde, ervaren en gevorderde onderzoekers. Voor de Vici-subsidie hadden dit jaar 236 wetenschappers een aanvraag ingediend.

AMC Terug

FGw The

naar school

Slam

Grand

Circa vijftig promovendi van het AMC gaan deze week terug naar de middelbare school. In het kader van het project ‘Back to the future’ geven zij gastlessen aan leerlingen van de onderbouw van twintig scholen in Nederland met als doel scholieren kennis te laten maken met wetenschap. De vereniging van AMC-­promovendi Aprove organiseert de gastlessen in samenwerking met Platform Wetenschapsoriëntatie Nederland. Het gaat om een pilot, waarvan het de bedoeling is dat die de komende jaren wordt voortgezet. Zie ook www.aprove.nl.

Kunsthistorica Petra Grooteman heeft met haar masterscriptie De uitbreiding van het Amsterdamse stadhuis 1922-1932. De gemeente als opdrachtgever voor beeldende kunst en bouwkunst de scriptieprijs van de Vereniging Vrienden Nieuwe Kunst 1900 gewonnen. Ze studeerde in 2010 af bij algemene cultuurweten­ schap en in 2011 bij kunstgeschiedenis. Vele kunstenaars hebben bijgedragen aan de bouw van het stadhuis en Grooteman deed daarnaar onderzoek. Ze ontving een bedrag van zeshonderd euro. In het oude stadhuis huist tegenwoordig hotel The Grand. Zie ook pagina 26 en 27.

FGw Daniel

FNWI Collegezaal

Dennett

De Amerikaanse filosoof Daniel Dennett (1942), sinds 6 januari eredoctor van de UvA, krijgt de Erasmusprijs 2012. De prijs, toegekend door de Stichting Praemium Erasmianum, wordt jaarlijks toegekend aan een persoon of instelling die een buitengewone bijdrage heeft geleverd aan de cultuur in Europa. De nadruk ligt op tolerantie en ondogmatisch denken. Dennett wordt gelauwerd vanwege zijn vermogen om het culturele belang van wetenschap en techniek naar een breed publiek te vertalen. De prijs van 150.000 euro wordt later dit jaar uitgereikt.

De nieuwe bètafaculteit op het Science Park kampt nu al met ruimtegebrek. Of liever gezegd, dat was vanaf de opening in november 2010 eigenlijk al het geval en door de toeloop van studenten is het alleen maar erger geworden. Daarom krijgt de faculteit er een nieuwe ­collegezaal bij op de begane grond, waar een ruimte leegstaat. De collegezaal krijgt een zogenoemde ‘amphitheateropstelling’ en zal gebruikt worden voor grote hoorcolleges tot 205 personen. De werkzaamheden ­starten begin april en de nieuwe zaal is per 1 september 2012 gereed.

FoliaMagazine

47

wasdom In het hoofd van Wim Kan Kustaw Bessems Leeftijd: 34 (geboren op 13 februari 1977) Beroep: Journalist, columnist voor De Pers, presentator van de talkshow ‘Goed Gedrag’ in de Balie Studie: Nieuwste geschiedenis Afgestudeerd: 2000 Docent: ‘Herman Beliën, docent Nederlandse geschiedenis en mijn scriptiebegeleider. Hij was een van de weinigen die van het hoorcollege iets maakte waar je naar wilde luisteren, en hij kwam op tv.’ Locatie: ‘Ik heb weerzin tegen universiteitslocaties, vooral de bibliotheken geven mij een benauwd gevoel. Aan Crea heb ik wel goede herinneringen, daar heb ik twee jaar met veel plezier de kleinkunstcursus gevolgd.’ Café: ‘De Huyschkaemer in de Utrechtsestraat, de plek waar ik mijn scriptie presenteerde toen die als boek werd uitgegeven.’ Afknapper: ‘De sfeer op de universiteit. Die vond ik ingekakt en weinig enthousiasmerend. Ik had vaak les in het P.C. Hoofthuis, waar sommige docenten zich een keer per week losrukten van hun onderzoek om zuchtend even les te komen geven.’

48

FoliaMagazine

Hij studeerde nieuwste geschiedenis en werd journalist,

stage

columnist en talkshowpresentator: Kustaw Bessems. tekst Julie de Graaf / foto Bob Bronshoff

‘M

ijn moeder vulde mijn inschrijfformulieren voor de UvA in toen ik een jaar in het buitenland zat. Ze belde me om te zeggen dat ze geschiedenis had ingevuld, omdat ik dat op de middelbare school een leuk vak vond. Dat heb ik maar zo gelaten. Een studie geschiedenis leek mij een redelijke vorm van algemene ontwikkeling. Maar ik had ook wel een diepere behoefte om te begrijpen waarom dingen zijn zoals ze zijn. Meer specifiek zat daar het verlangen om de Tweede Wereldoorlog en de Holocaust te kunnen begrijpen, in de naïeve hoop dat je daaruit kunt leren hoe zoiets in de toekomst te voorkomen is. Achteraf gezien had ik graag rechten willen studeren. Ik houd mij in mijn journalistieke werk vaak bezig met grondrechten, vrijheid van meningsuiting en discriminatie. Alles draait voor mij uiteindelijk om de vrijheid van het individu: ten opzichte van de staat en tegenover alle vormen van groepsdwang. Kortgeleden heb ik een essay gepubliceerd waarin ik pleit voor verruiming van de wettelijke vrijheid van meningsuiting. Ik laat zo’n stuk voor de zekerheid aan een zwik hoogleraren lezen om te kijken of ik geen juridische foutjes maak. Op dat soort momenten vind ik het jammer dat ik zelf geen jurist ben, ook al konden ze er vrijwel niets uit halen. Ik vond mijn studie niet heel spannend. Echt vervelend waren de werkcolleges. Onzinnige bijeenkomsten waar je met een aantal studenten in een kringetje zat en iedereen dezelfde tien A4’tjes had gelezen. We moesten dan met elkaar over de studiestof praten, terwijl er een docent naast zat die er veel meer van wist, maar er niets over vertelde. Zo waren er binnen de opleiding nog wel meer dingen die mij tegenstonden. Toch heb ik er geen se-

conde over nagedacht om te stoppen. Ik bleef studeren en vulde mijn vrije tijd met dingen die ik wel leuk vond: ik was vrijwilliger bij een joodse jongerenorganisatie, liep stage bij Trouw en begon met het schrijven van stukjes voor kranten en bladen. Ook deed ik een kleinkunstcursus bij Crea. In het laatste jaar van mijn studie bracht ik die verschillende interesses samen en specialiseerde ik mij in de geschiedenis van het cabaret in Nederland en Wim Kan in het bijzonder. Mijn scriptie schreef ik over Wim Kan en het staatsbezoek van de Japanse keizer Hirohito in 1971. Kan had tijdens Tweede Wereldoorlog dwangarbeid verricht aan de Birmaspoorweg en was een belangrijke stem in de protesten tegen de komst van Hirohito. Tot mijn verrassing bleken er op het theaterinstituut meters onontgonnen archief van Kan te liggen. Daarnaast ontmoette ik een oud-journaalredacteur die nachtelijke telefoongesprekken met Kan had opgenomen ten tijde van de protesten. Die bandjes mocht ik gebruiken. Dankzij het archief en de gesprekken kon ik praktisch in Kan zijn hoofd kruipen. Na mijn afstuderen ben ik blijven schrijven, eerst voor Trouw en later voor De Pers. Ik schreef over terrorisme en integratievraagstukken, deed parlementaire verslaggeving en tegenwoordig ben ik columnist. Ik heb een steeds sterkere neiging tot activisme, die zich beter leent voor columns dan neutrale verslaggeving. Sinds dit najaar presenteer ik de talkshow ‘Goed Gedrag’ in de Balie, waarin ik anderhalf uur een gast interview en waar ook acteurs, musici en cabaretiers aan meedoen. Zo kom ik ook weer in aanraking met de kleinkunst die mij als student al zo aansprak.’ yyy Voor meer informatie over de maandelijkse talkshow ‘Goed Gedrag’, zie debalie.nl.

Sharon Amo-Adjei (24) Studie International Public Law Stage Permanente Vertegenwoordiging Nederland bij de Verenigde Naties Verdiensten € 815,- per maand Beoordeling JJJJJ ‘Mijn stage speelde zich voor het grootste gedeelte af op en rond het gebouw van de Verenigde Naties in New York. Daar vinden elk najaar de Algemene Vergaderingen plaats, waarbij ik vooral bij de bijeenkomsten van de Tweede Commissie betrokken was. Die commissie houdt zich onder andere bezig met ontwikkelingssamenwerking en vrouwenrechten. Tijdens vergaderingen moest ik goed luisteren en later een verslag schrijven. Dat werd opgenomen in de weekberichten, die op een soort blackboard voor het ministerie van Buitenlandse Zaken worden geplaatst. Zo blijft men in Nederland goed op de hoogte van wat er allemaal besproken wordt. Een uitdaging was dat ik van lange vergaderingen een heel beknopt verslag moest maken. De omgeving bij de Verenigde Naties is fantastisch, omdat je met zoveel verschillende nationaliteiten samenwerkt. Zo waren er bijvoorbeeld een heleboel mensen uit Saint Vincent, een land waar ik nog nooit van had gehoord. Ook geweldig was dat ik de speeches van president Obama en secretarisgeneraal Ban Ki-Moon heb kunnen bijwonen. Het allerleukste vond ik het begeleiden van prins Jaime de Bourbon de Parme, de zoon van prinses Irene. Een hele week lang moest ik hem naar zijn bijeenkomsten begeleiden en kon ik zo meeluisteren over wat er allemaal over de diamanthandel besproken werd. Bovendien was wonen in New York sowieso al geweldig. Hoewel klein, woonde ik wel in East-Village, de vetste buurt van de stad, met een dakterras met uizicht op het Chrysler Building en fantastische huisgenoten.’ yyy Clara van de Wiel

FoliaMagazine

49

FoliaMagaz ine weekblad

voor HvA

en UvA

nr. 20 8/02/2012

Met Allah op de gang

toehoorders

HvA-Moslims moeten bidden in de kelder. Is dat erg?

Ideale leiders ‘UvA’ers en HvA’ers kiezen hun gedroomde voorzitter

cover Pascal Tieman

Hoorcollege ‘Beroepsvraagstukken Sociaal Pedagogische Hulpverlening’ door Ellen Bruggemans, 3 februari, 12.40 uur, Jan Bommerhuis tekst en foto’s Clara van de Wiel

Joris Kila Ontfermt zich over erfgoed in oorlogsgebied Downloaden De vette jaren van vrijheid zijn voorbij

colofon

Weekblad voor de HvA en

UvA Folia Magazine is in 2011 voortgekomen uit Folia (1948) en

Mannen: 2 op 70 Onbegrijpelijke afkortingen: circa 13 Bontkragen: 2 op 3 Scrabble­woorden: instapvoorwaarde, werkveld­ deskundige, muzisch-agogisch, klikmoment

D

e sneeuw raast over de Wibautstraat terwijl hulpverleners in opleiding zich behaaglijk in de collegezaal nestelen. Behaaglijk, want met het overschot aan vrouwen ontstaat er al snel een zowaar gezellige sfeer. Een jarige studente die het lokaal betreedt wordt luidkeels toegezongen en met spiegeltjes wordt nog snel de versneeuwde maquillage hersteld. Het hoorcollege is een novum, want voorheen werden de onderzoeksvaardigheden op eigen houtje bestudeerd. Maar, zegt docente Bruggemans, het is goed om de opstartproblemen en mogelijke knelpunten ook eens klassikaal te behandelen. Als een ware schooljuf wijst ze ons de komende vijftig minuten op de valkuilen van een ‘praktijkgericht literatuuronderzoek’. Het gezellige geroezemoes verstomt daarbij geen moment, al is het maar om de overdaad aan zoutjes, cashewnoten en suikervrije dropjes soepel door te kunnen geven. Bruggemans laat zich er niet door uit het veld slaan en werkt met gemoedelijk Twentse tongval stug haar powerpointpresentatie af. Ze heeft dan ook flink wat te vertellen, bijvoorbeeld bij het kopje ‘bronvermelding’, wat volgens haar voor menig student een ‘hekel puntje’ kan zijn. Het is echter oppassen geblazen, want de genadeloze Ephorus-machine slaat bij te veel letterlijke citaten groot alarm. Zo was er laatst een studente die in haar ijver: ‘zonder opzet helemaal haar bronvermelding was vergeten. Zo ontzettend rot! Maar nu is ze wel een jaar geschorst.’ Ontzetting in de zaal. Ook wat wetenschappelijke literatuur nu precies is roept vragen op: ‘Hoe weet je dat dan? Is daar een lijst van ofzo?’ Maar de tijd dringt, en de laatste tien slides met uitleg over onder andere de doelstelling, vraagstelling en het activiteitenplan moeten er in een luttele twee minuten doorheen gejast worden. Ook de afsluitende dia’s met plaatjes van medailles en overwinningsbekers raken ietwat ondergesneeuwd. Gelukkig is het allemaal ook op intranet te vinden. yyy

50

FoliaMagazine

Anouk van Diepen (22, student SPH)

‘Ik had de handleiding al gelezen, dus eigenlijk wist ik alles al. Maar toch is het wel leuk om wat ervaringen van andere studenten te horen en nog eens duidelijk te horen waar ik op moet letten. Ik stoorde me trouwens wel heel erg aan het geroezemoes. Daar mag de docent wel vaker iets van zeggen.’

Havana (1996). Redactieadres Prins Hendrikkade 189b, 1011 TD Amsterdam, telefoon 020-5253981, e-mail: [email protected] Hoofdredacteur Jim Jansen Chef redactie Mirna van Dijk Art director Pascal Tieman Redactie (print/web) Floor Boon, Marieke Buijs, Luuk Heezen, Wim de Jong, Jeff Pinkster, Eva Rooijers, Gijs van der Sanden, Danny Schwarz, Youri Straver, Bob van Toor, Annemarie Vissers, Clara

Eva Luna Jansen (21, student SPH)

‘Het college voegt wat mij betreft niks toe aan de handleiding. De docente deed wel haar best, maar ik was niet echt onder de indruk. Ze was ook steeds zo negatief: alleen maar aan het hameren op alle dingen die mis kunnen gaan. Dat negatieve zat ook in haar contact met de zaal. Je merkte dat ze zich ergerde aan het gepraat. En dat gestreste aan het eind was ook niet echt positief.’

van de Wiel, Dirk Wolthekker Aan dit nummer werkten mee Fatihya Abdi, Jan van Breda, Bob Bronshoff, Fred van Diem, Robbert Dijkgraaf, Julie de Graaf, Bas Kocken, Marc Kolle, Denise van Leeuwen, Jojanneke Spoor, Won Tuinema, Tjebbe Venema Eindredactie Harmen van der Meulen Correctie Martien Bos Opmaak Hannah Weis, Carl Zevenboom Uitgever Stichting Folia Civitatis Redactieraad Wouter Breebaart,

Salimatou Bah (21, student SPH)

‘Eigenlijk ben ik alle dingen die nu zijn verteld ook al wel tegengekomen in mijn voorgaande onderzoeken. Bijvoorbeeld dat je Wikipedia niet als bron mag gebruiken: dat hoor je dus echt altijd. De docente kwam niet echt relaxed over. Ze was sowieso al te laat en toen kwam ze tijdens haar verhaal ook nog eens in tijdnood. Voordeel was in elk geval dat het college maar vijftig minuten duurde!’

Simon Dikker Hupkes, Ilse Duijn, Jurriaan Gorter, Jaap Kooijman, Ronald Ockhuysen (voorzitter), Jean Tillie, Sebas Veeke Secretariaat Stephanie Gude (projectbegeleider) Zakelijke leiding Paul van de Water Drukker Roularta Printing, Roeselare België Advertenties Bureau van Vliet, Zandvoort, 023-5714745, [email protected]

deining ‘De markt voor mijn lezingen is anticyclisch: hoe slechter het in de wereld gaat, hoe beter het met Boot gaat.’ Hoogleraar financiële markten Arnoud Boot spint garen bij de crisis, in De Limburger. ‘Karel ende Elegast, Floris ende Blancefloer: geen idee waar ze over gaan. Op mijn cijferlijst prijkt een keurige zeven voor Middelnederlandse literatuur.’ Schrijver en student Nederlands Thomas Heerma van Voss ergert zich aan het universitaire onderwijssysteem, in nrc. next. ‘In restaurants denken ze vaak dat ik vaste klant ben.’ Cabaretier Paulien Cornelisse legt uit dat mensen haar wel herkennen, maar niet weten waarvan, in HP/DeTijd. ‘De afgelopen twintig jaar is het onderwijs in de greep gekomen van een bestuurscultuur van patjepeeërs.’ Uitgever en historicus Bastiaan Bommeljé maakt zich kwaad over de zelfverrijking van bestuurders in het hoger onderwijs, in NRC Handelsblad. ‘Kunst vermaakt ons, daar gaat het om, en oude kan dat net zo goed als nieuwe.’ Van columnist Jonathan van het Reve hoeft er niet zo nodig nieuwe kunst gemaakt te worden, in Het Parool. ‘Of je nu bankier of politicus, rechter of apotheker was, je telde niet mee als je niet zo nu en dan Homerus, Plato, Cicero of Vergilius citeerde.’ Classicus en dichter Piet Gerbrandy denkt terug aan de tijd toen intellectueel zijn nog iets voorstelde, in De Groene Amsterdammer.

de lezer

In de rubriek ‘de lezer’ blikt wekelijks iemand terug op het vorige nummer. Wil jij diegene een keer zijn? Meld je dan aan via [email protected].

Anouska (22), pedagogische wetenschappen, UvA ‘Ik blader Folia Magazine altijd wel door, maar er stonden deze week minder leuke dingen in dan normaal. Dat artikel over soa-voorlichting was wel erg goed. Studenten denken dat ze het allemaal wel weten, maar ze zijn laks. De stelling van het artikel, dat het zonde is dat de campagnes verdwijnen, klopt wat mij betreft. De restaurantrecensie vond ik ook leuk; ik heb toevallig een keer bij dat restuarantje gegeten. Ook in het oordeel van die auteur kon ik me vinden. Wat ik wel mis zijn stukken gerelateerd aan mijn studie, ik zou graag meer zien over psychologische onderwerpen. Zoals dat stuk over virtueel daten in het vorige nummer, dat was leuk. Dergelijke stukken over onderzoeken zijn belangrijk, het is tenslotte het blad van een universiteit. Verder vind ik het goed dat er veel studenten aan het woord komen. Door de foto’s erbij krijg je echt een beeld van de student die iets zegt. Dan die voorkant. Eerst zag ik niet wat het voorstelde. Toen ik me realiseerde dat het een condoom was mijn reactie wel: “Iew”. Als het de bedoeling van de redactie was om daarmee te shockeren, is dat wel gelukt. Dat moeten ze verder zelf weten, maar van mij hoeft het niet. Het is jammer, omdat het niet echt de lading dekte van een verder goed artikel.’ yyy tekst en foto Bob van Toor

volgende week Straatkunst

De Vuijsjes

Kunsthistoricus Jeroen Boomgaard vertelt wat er in Amsterdam te zien is op streetartgebied.

Vader Bert doceert journalistiek, zoon Robert schrijft boeken. Over vaderzoonrelaties bijvoorbeeld.

Bikramkoorts

Giet ’t oan?

Bij een temperatuur van veertig graden Celcius de Triangle doen, dat is Bikram yoga.

Een verslag van de aanloop naar de Elfstedentocht van een kandidaat-deelnemer.

Opvallende quotes uit de afgelopen week van (voormalig) HvA’ers en UvA’ers. Iets leuks gezien, mail het naar [email protected].

FoliaMagazine

51

cafe CREA Cafe

is weer open! Nieuwe Achtergracht 170 Roeterseiland, Amsterdam Ma - Zat: 10.00 - 01.00 uur Zon: 11.00 - 19.00 uur Gratis wifi voor studenten

BON

Voor 1 gratiS koffie of thee (geldig t/m 31 maart)