Thema: Verhoudingen en procenten vmbo-kgt12

Thema: Verhoudingen en procenten vmbo-kgt12 Auteur

VO-content

Laatst gewijzigd

20 May 2016

Licentie

CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie

Webadres

http://maken.wikiwijs.nl/57139

Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijsleermiddelenplein. Wikiwijsleermiddelenplein is hét onderwijsplatform waar je leermiddelen zoekt, vergelijkt, maakt en deelt. Stel zo voor iedere onderwijssituatie de optimale leermiddelenmix samen.

Inhoudsopgave Thema Inleiding Leerdoelen Eindproduct Werkplan

Paragrafen Verhoudingstabellen Procenten Rekenen met procenten Erbij / eraf Nog meer procenten

Thema-opdracht Vooraf Stap 1 Stap 2 Stap 3 Stap 4 Stap 5

D-toets D-toets

Extra opgaven Extra opgaven 1 Extra opgaven 2

Over dit lesmateriaal

Pagina 1

Thema: Verhoudingen en procenten vmbo-kgt12

Thema Inleiding

Inleiding

Hebben jullie thuis een auto? Vast wel. Als jullie een auto hebben, heb je je ouders vast wel eens horen klagen over de benzineprijs. In de afbeelding hiernaast zie je hoe de benzine prijs is opgebouwd. Veruit de grootste deel van de pompprijs bestaat uit belastingen: accijnzen en BTW. Image not found or type unknown

Accijnzen worden jaarlijks door de overheid vastgesteld. De BTW (

) beweegt mee met de

Image not found or type unknown

totale pompprijs. In de afbeelding zie je dat in


de gemiddelde pompprijs voor

%

uit accijnzen en BTW bestond. Ingewikkeld? Wel als je niets van verhoudingen en procenten weet. In dit thema ga je aan de slag met verhoudingen en procenten. En hopelijk snap je aan het eind van het thema dan beter op welke manier belastingen invloed hebben op de prijzen, bijvoorbeeld op de prijs van benzine.

Leerdoelen

Pagina 2


Leerdoelen

Aan het eind van dit thema: weet je wat een verhoudingstabel is en wanneer je een verhoudingstabel kunt gebruiken; kun je rekenen met procenten; kun je de nieuwe prijs uitrekenen als je een percentage korting krijgt; kun je de nieuwe prijs uitrekenen als je prijs met een percentage wordt verhoogd; kun je de prijs inclusief BTW uitrekenen als je het BTW-percentage weet; kun je de prijs exclusief BTW uitrekenen als je het BTW-percentage weet.

Eindproduct

Pagina 3


Eindproduct

Dit thema sluit je af door een aantal opdrachten te doen die te maken hebben met de hoogte van de benzineprijs. Die vragen beantwoord je op het werkblad verhoudingen en procenten. Het ingevulde werkblad laat je beoordelen door je docent.

Werkplan

Werkplan Het thema 'VERHOUDINGEN EN PROCENTEN' bestaat uit een groot aantal opdrachten/oefeningen. Het is belangrijk dat je goed bijhoudt welke opdrachten je gedaan hebt. Om je hierbij te helpen is er een werkplan gemaakt. Op dat werkplan kun je bijhouden welke onderdelen je al gedaan hebt.

Pagina 4


Download hier het Werkplan Verhoudingen en procenten

Pagina 5


Paragrafen Verhoudingstabellen

In de eerste paragraaf van dit hoofdstuk leer je wat een verhoudingstabel is. Je leert in deze paragraaf ook hoe je wel en hoe je niet kunt rekenen in een verhoudingstabel. Klik op de link om de paragraaf te openen: > Verhoudingstabellen

Procenten

In de tweede paragraaf van dit thema gaat het over het begrip 'procent'. Je leert hoe je een percentage als een kommagetal kunt schrijven. Klik op de link om de paragraaf te openen:

Pagina 6


> Procenten

Rekenen met procenten

In de derde paragraaf van dit thema leer je hoe kunt rekenen met procenten. Klik op de link om de paragraaf te openen: > Rekenen met procenten

Erbij / eraf


Paragraaf

heet 'Procenten' erbij of eraf. Je leert hoe je de nieuwe prijs uitrekent als de

prijs met een percentage verandert. Klik op de link om de paragraaf te openen:

Pagina 7


> Procenten erbij of eraf

Nog meer procenten


Paragraaf

heet 'Nog meer procenten'.In deze paragraaf gaan we nog dieper in op het

onderwerp procenten. Klik op de link om de paragraaf te openen: > Nog meer procenten

Pagina 8


Thema-opdracht Vooraf

Vooraf Lees voor je begint de werkwijzer een keer helemaal door. Tijd Voor de afronding van het thema heb je ongeveer alleen. Je maakt het eindproduct alleen.

lesuren nodig. De afsluiting van het thema doe je

Benodigheden Het werkblad Verhoudingen en procenten . Pen, (kleur)potloden en rekenmachine.

Stap 1

Pagina 9


Stap 1 Bekijk de afbeelding hiernaast. In de afbeelding zie je dat de benzine prijs is opgebouwd uit de volgende vijf onderdelen: de productprijs (= kostprijs voor het maken van een liter benzine) de opbrengst voor de pomphouder de opbrengst voor het olieconcern accijns (belasting die door de overheid wordt vastgesteld) Image not found or type unknown

BTW. Beantwoord de volgende vragen op het werkblad Verhoudingen en procenten: Image not found or type unknown

Hoe hoog is de verkoopprijs van één liter euro

(Shell)?

De eerste drie onderdelen vormen samen de 'kale prijs'. Volgens de afbeelding is de 'kale Image not found or type unknown

prijs' afgerond

. Ga na of dit klopt. Image not found or type unknown

Volgens de afbeelding is de BTW afgerond

cent. Ga met een berekening na of dat

klopt.

Stap 2

Pagina 10


Stap 2 Gebruik bij de volgende vragen de afbeelding hiernaast. Stel dat de overheid besluit de Accijnzen met cent te verhogen. De kostprijs voor het maken van een liter benzine, de opbrengst voor de pomphouder en de opbrengst voor het olieconcern veranderen niet. Image not found or type unknown

Laat met een berekening zien dat de nieuwe verkoopprijs dan afgerond €

wordt.

Bereken welk percentage van de verkoopprijs bij de nieuwe verkoopprijs wordt bepaald door belastingen. Leg uit waarom de overheid 'dubbel verdient' als ze de accijnzen verhoogd.

Stap 3

Pagina 11


Stap 3 In de afbeelding hiernaast zie je hoe de prijs van een liter diesel is opgebouwd. Je ziet dezelfde vijf Image not found or type unknown Image not found or type unknown

onderdelen. De prijs van een liter diesel was in

gemiddeld €

.


Laat met een berekening zien dat de BTW per liter afgerond

cent bedraagt.

Stap 4

Stap 4 In de krant wordt vaak geschreven over de hoge benzineprijs. Veel auteurs vinden dat de overheid te veel verdient aan benzine en pleiten voor lagere accijns. Maar er zijn ook auteurs die het daar niet Image not found or type unknown

mee eens zijn. Eén van die auteurs geeft aan dat de beninzeprijs kan stijgen tot €

.

Hoezo dure benzine?

Pagina 12


Door: Vincent van de Vinne AMSTERDAM - Bijna dagelijks wordt geschreven over de stijgende olieprijs en de oplopende kosten van benzine en diesel. Maar eigenlijk moet je helemaal niet kijken naar de prijs aan de pomp. Het Image not found or type unknown

gaat om de brandstofkosten in relatie tot het inkomen. In

kostte een liter benzine


eurocent. Het modale inkomen bedroeg 660 euro per maand. Gemiddeld reed men in dit Image not found or type unknown

tijd ongeveer


km per maand. Een auto had een gebruik van


. Dus om


km te rijden verbruikte iemand ongeveer

liter benzine. Dat kostte hem dus iets


minder dan

op


euro. Hetgeen neerkomt op ongeveer

van zijn maandinkomen.


Uitgaande van een huidige benzineprijs van

euro per liter en hetzelfde aantal kilometer Image not found or type unknown Image not found or type unknown

per maand en een gemiddeld brandstofgebruik van

op

. Is men nu

euro per


maand kwijt aan benzine. Bij een modaal maandinkomen van

euro is dat iets meer dan


van het modale maandinkomen. Image not found or type unknown

Zou ook nu

van het maandinkomen uitgegeven moeten worden aan benzine dan kom je Image not found or type unknown

uit op een benzineprijs van

euro!!

Vrij naar een artikel op: www.detelegraaf.nl. Bespreek het bovenstaande artikel met een klasgenoot. Kloppen de berekeningen? Snappen jullie de redenatie van Vincent van de Vinne?

Pagina 13


Stap 5

Stap 5 Wat vind jij? Vind je de benzineprijs te hoog of juist te laag? Schrijf het antwoord op deze vraag op het werkblad. Natuurlijk geef je ook argumenten voor je keuze. Heb je alle vragen op het werkblad ingevuld? Ja? Laat het werkblad beoordelen door je docent.

Pagina 14


D-toets D-toets

Eindtoets Verhoudingen en procenten Je sluit het thema Verhoudingen en procenten af met de eindtoets. Succes!

Verhoudingen en procenten kn.nu/eprh5

1 van 9 Carlos werkt in een supermarkt. Hij verdient €3,50 per uur. Hoeveel verdient Carlos als hij drie uur werkt? € _______________

2 van 9 Carlos wil bij dit verband een formule maken. Voor het aantal uur dat hij werkt gebruikt hij de variabele a. Voor het aantal euro dat hij verdient gebruikt hij de variabele v. Welke formule past bij het verband?

Pagina 15


a. a = 3,5 x v b. v = 3,5 x a

3 van 9 Meneer Verhagen heeft een mobiele telefoon. Hij betaalt € 20,- per maand + € 0,15 per minuut die hij belt. Meneer Verhagen wil een formule maken waarmee hij de kosten kan uitrekenen. Voor de kosten gebruikt hij de variabele k. Voor het aantal minuten dat hij belt, gebruikt hij de variabele t. Welke formule hoort bij het verband? a. k = 0,15 x t + 20 b. k - 20 x t + 0,15

4 van 9 Maak de volgende vier sommen kloppend. 24 = 4 x _______________ 12 = 24 - 6 x _______________ 21 = 12 + 3 x _______________ 20 = 80 : _______________

5 van 9 Jaap spaart € 5,- per week. De formule waarmee je kunt uitrekenen hoeveel spaargeld Jaap heeft, is: Spaargeld = 5 x aantal weken. Jaap wil weten hoeveel weken hij moet sparen om € 225,- bij elkaar te hebben. Welke vergelijking moet hij oplossen? a. 225 = 5 x aantal weken b. spaargeld = 5 x 225

6 van 9 Een taxi berekent de ritprijs met de volgende formule: prijs = 2,5 x aantal km + 3 Je wilt weten hoeveel km je kunt rijden voor € 18,-. Welke vergelijking moet je oplossen? a. 18 = 2,5 x aantal km + 3 b. prijs = 2,5 x 18 + 3

7 van 9 Bekijk de formule: Spaargeld = 4 x aantal weken. Welk rekenschema hoort bij deze formule?

Pagina 16


1. spaargeld ? x4 ? aantal weken 2. aantal weken ? x4 ? spaargeld a. Rekenschema 1 b. Rekenschema 2

8 van 9 Bekijk de formule: spaargeld = 4x aantal weken + 10 Maak het rekenschema af. aantal weken ? ...a... ? ...b... ? spaargeld Maak ook het terugrekenschema bij de formule: aantal weken ? ...c... ? ...d... ? spaargeld a = _______________ b = _______________ c = _______________ d = _______________

9 van 9 Bekijk de formule: cijfer = (aantal punten + 5) : 5 Maak het rekenschema af. aantal punten ? ...a... ? ...b... ? cijfer Maak ook het terugrekenschema bij de formule: aantal punten ? ...c... ? ...d... ? cijfer a = _______________ b = _______________ c = _______________ d = _______________

Pagina 17


Extra opgaven Extra opgaven 1

Extra opgaven Maak de volgende opgaven.

Verhoudingen en procenten kn.nu/ba07k

1 Korting Image not found or type unknown

Op een jurk van €

,- krijg je

% korting.

Hoeveel euro korting krijg je? Hoe duur is de jurk in de uitverkoop?

2 Rente Image not found or type unknown

Je stort €

,- op een spaarrekening bij een bank. Image not found or type unknown

De bank geeft

% rente per jaar.

Welk bedrag aan rente krijg je als je het bedrag

jaar op de rekening laat staan?

Welk bedrag staat er dan op de spaarrekening?

Pagina 18


3 Boeken Image not found or type unknown

Op een zaterdag verkoopt een boekhandel

boeken.


% van deze boeken zijn reisboeken. Hoeveel reisboeken zijn er op die zaterdag verkocht?

4 Supermarkt Een kleine buurtsupermarkt verkoopt verschillende soorten producten. In de tabel zie welke soorten producten je kunt krijgen bij de supermarkt. In de tabel zie je ook de omzet per productgroep in procenten. Image not found or type unknown

Je ziet ook dat de totale dagomzet €

,- is.

Neem de tabel over en vul de open plekken in. productgroep

omzet (%)

kommagetal

berekening

bedrag

Image not found or type unknown Image not found or type unknown Image not found or type unknown

%

Zuivel

Image no

€

Image not found or type unknown Image not found or type unknown

Groente

%

Vlees/vis

%

…

…

€…

…

€…

…

…

€…

…

…

€…


%

Brood

Overig

…


Totaal

%

€

5 De drie dwaze dagen Hieronder zie je een pagina uit een folder van de Bijenkorf.

Pagina 19

Image no


Bekijk de volgende berekening. Image not found or type unknown

De normale prijs van de ringen is € De korting is dus €


,-. De ‘dwaze prijs’ is €

,-.

,-. Image not found or type unknown

De korting in procenten is

, dus de korting is ongeveer


%.

Bereken nu zelf hoeveel procent korting je krijgt op de armband en op de ketting.

6 Een nieuwe scooter kopen met gratis benzine

Mooi meegenomen, maar welke korting krijg je eigenlijk? Ga uit van de volgende gegevens: Image not found or type unknown

aanschafprijs scooter is €

,Image not found or type unknown

scooter gebruikt 1 liter per

km

liter benzine kost € ,De korting die je krijgt is de waarde van de gratis benzine. Hoeveel euro korting krijg je? Hoeveel procent korting krijg je op de nieuwe scooter?

Pagina 20


Extra opgaven 2

Extra opgaven Maak de volgende opgaven.

Verhoudingen en procenten kn.nu/wjxkl

1 Je ziet het weleens staan: “Drie halen, twee betalen”. Hoeveel procent korting is dit eigenlijk? Stel je koopt drie zakken chips. Image not found or type unknown

De normale prijs van een zak chips is €

.

Hoeveel betaal je normaal voor drie zakken chips? Hoeveel betaal je als geldt ‘Drie halen, twee betalen’? Hoeveel procent korting krijg je? Bereken ook hoeveel procent korting je krijgt als je drie anderhalve liter flessen cola koopt, die Image not found or type unknown

zonder korting €

,- kosten.

Hoeveel procent korting krijg je bij ‘Drie halen, twee betalen’?

2 Timmerbedrijf Tom van Dijk heeft een timmerbedrijf. De specialiteit van het bedrijf is kasten.

Pagina 21


Om één kast te maken maakt Tom de volgende kosten: Arbeidskosten €


Materiaalkosten €


De verkoopprijs berekent Tom door de kostprijs met

% te verhogen.

Hoe hoog is de kostprijs van één kast? Wat is de verkoopprijs van één kast?

3 Op afbetaling Joost Lommers wil een scooter kopen. Image not found or type unknown

De scooter kost €

,-.

Hij kan dit bedrag ineens betalen of hij kan kiezen voor een betaling in termijnen. Image not found or type unknown

Als hij kiest voor een betaling in termijn betaalt hij nu €

,- plus

termijnen van €

,-. Hoeveel euro betaalt Joost als hij de scooter in termijnen betaalt? Hoeveel procent is de scooter duurder bij betaling in termijnen?

4 Op de bank Simon van Geel heeft een spaarrekening geopend. Op de rekening heeft hij € De bank geeft

,- gestort.

% rente op de rekening.

Hoeveel staat er na

jaar op de rekening als Simon geen geld van zijn rekening af haalt en er

geen extra geld op stort? Hoeveel staat er na

jaar op de rekening als Simon geen geld van zijn rekening af haalt en er

geen extra geld op stort?

5 BTW Op schilderwerk zit % BTW. Een schildersbedrijf wil je huis schilderen voor €

Pagina 22

,- inclusief BTW.


Vul het schema in. Bereken de prijs exclusief BTW.

6 In de tabel hieronder zie je drie kolommen. In de linker kolom staat het ‘oude’ bedrag. In de middelste kolom zie je hoeveel procent erbij komt of eraf gaat. In de rechter kolom staat het ‘nieuwe’ bedrag. Neem de tabel over en vul de ontbrekende getallen/percentages in. 'oude bedrag' €

,-

€

,-

€… €

,-

€

,-

€…

Pagina 23

erbij of eraf % erbij … eraf

'nieuwe bedrag' … €

,-

% erbij

€

,-

% eraf

€…

… erbij % eraf

€

,-

€

,-


Over dit lesmateriaal Colofon Het thema 'Verhoudingen en procenten' is ontwikkeld door auteurs en medewerkers van StudioVO. Fair Use In de Stercollecties van StudioVO wordt gebruik gemaakt van beeld- en filmmateriaal dat beschikbaar is op internet. Bij het gebruik zijn we uitgegaan van fair use. Meer informatie: Fair use Mocht u vragen/opmerkingen hebben, neem dan contact op via de helpdesk VO-content. Auteur

VO-content

Laatst gewijzigd

20 May 2016 om 13:59

Licentie

Dit lesmateriaal is gepubliceerd onder de Creative Commons Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie. Dit houdt in dat je onder de voorwaarde van naamsvermelding en publicatie onder dezelfde licentie vrij bent om: het werk te delen - te kopiëren, te verspreiden en door te geven via elk medium of bestandsformaat het werk te bewerken - te remixen, te veranderen en afgeleide werken te maken voor alle doeleinden, inclusief commerciële doeleinden. Meer informatie over de CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie

Aanvullende informatie over dit lesmateriaal Van dit lesmateriaal is de volgende aanvullende informatie beschikbaar: Leerniveau

VMBO gemengde leerweg, 2; VMBO kaderberoepsgerichte leerweg, 2; VMBO theoretische leerweg, 2;

Leerinhoud en

Verhoudingen; Verhoudingsvraagstukken; Rekenen/wiskunde; Functioneel

doelen

gebruik - verhoudingen; Procenten - berekeningen;

Eindgebruiker

leerling/student

Moeilijkheidsgraad gemiddeld Trefwoorden

Pagina 24

leerlijn, rearrangeerbare, vo-content


Thema: Verhoudingen en procenten vmbo-kgt12

Recommend Documents