Thema 19: Verhoudingen en procenten vmbo-b12 Auteur
VO-content
Laatst gewijzigd
27 May 2016
Licentie
CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie
Webadres
http://maken.wikiwijs.nl/57017
Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijsleermiddelenplein. Wikiwijsleermiddelenplein is hét onderwijsplatform waar je leermiddelen zoekt, vergelijkt, maakt en deelt. Stel zo voor iedere onderwijssituatie de optimale leermiddelenmix samen.
Inhoudsopgave Thema Inleiding Leerdoelen Werkplan
1 Verhoudingstabellen Uitleg en opgaven Toets
2 Procenten Uitleg en opgaven Toets
3 Rekenen met procenten Uitleg en opgaven Toets
4 Erbij of eraf Uitleg en opgaven Extra: LvoorL Toets
5 Nog meer procenten Uitleg en opgaven Toets
Thema-opdracht Vooraf Stap 1 Stap 2 Stap 3 Stap 4
D-toets D-toets
Extra opgaven Extra opgaven 1 Extra opgaven 2
Over dit lesmateriaal
Pagina 1
Thema 19: Verhoudingen en procenten vmbo-b12
Thema Inleiding
Het thema Verhoudingen en procenten bestaat uit vijf paragrafen:
1. 2. 3. 4. 5.
Verhoudingstabellen (herhaling) Procenten (herhaling) Rekenen met procenten (herhaling) Erbij of eraf Nog meer procenten
In iedere paragraaf bestudeer je theorie en maak je opgaven. Na het maken van de opgaven maak je een toets. Het resultaat van de toets wordt opgeslagen in het volgsysteem. Na de paragrafen is er een Thema-opdracht. Dat is een wat grotere opdracht. Voor het maken van de opdracht heb je de theorie uit de paragrafen nodig. Na de Thema-opdracht is er nog een Eindtoets. Ook het resultaat van de eindtoets komt in het volgsysteem. Omdat veel oefenen nodig is, vind je aan het eind van het thema nog een aantal Extra opgaven.
Leerdoelen
Pagina 2
Thema 19: Verhoudingen en procenten vmbo-b12
Aan het eind van dit thema:
weet je wat een verhoudingstabel is en wanneer je een verhoudingstabel kunt gebruiken. kun je rekenen met procenten. kun je de nieuwe prijs uitrekenen als je een percentage korting krijgt. kun je de nieuwe prijs uitrekenen als je prijs met een percentage wordt verhoogd. kun je de prijs inclusief BTW uitrekenen als je het BTW-percentage weet. kun je de prijs exclusief BTW uitrekenen als je het BTW-percentage weet.
Werkplan
Het thema 'VERHOUDINGEN EN PROCENTEN' bestaat uit een groot aantal opdrachten.
Pagina 3
Thema 19: Verhoudingen en procenten vmbo-b12
Het is belangrijk dat je goed bijhoudt welke opdrachten je gedaan hebt. Om je hierbij te helpen is er een werkplan gemaakt. Op dat werkplan kun je bijhouden welke onderdelen je al gedaan hebt. Download hier het Werkplan Verhoudingen en procenten
Pagina 4
Thema 19: Verhoudingen en procenten vmbo-b12
1 Verhoudingstabellen Uitleg en opgaven
Bestudeer uit de Kennisbank wiskunde het onderdeel:
KB: Verhoudingstabellen Maak daarna de volgende opgaven.
Verhoudingstabellen kn.nu/q3jiz
1 Image not found or type unknown
Je verdient € a.
,- per maand met het rondbrengen van folders.
Neem de tabel over en vul hem verder in: Image not found or type unknown
aantal maanden Image not found Image or type notunknown found Image or type notunknown found Image or type notunknown found Image or type notunknown found or type unknown
verdiensten (euro) b.
Vul in: Image not found or type unknown
Na
Pagina 5
maanden heb je
euro verdient met het rondbrengen van folders.
Thema 19: Verhoudingen en procenten vmbo-b12
2 a.
b.
Neem de verhoudingstabel hieronder over en vul hem verder in.
Vul in: Image not found or type unknown
De verhouding in de verhoudingstabel is
.
3 Neem de verhoudingstabellen hieronder over en vul ze verder in.
Image not found or type unknown
Image not found or type unknown
Image not found or type unknown
Image not foundImage or type notunknown found or type unknown
Image not found or type unknown
Image not foundImage or type notunknown found or type unknown
4 Bekijk de advertentie van een spaarbank.
Pagina 6
Thema 19: Verhoudingen en procenten vmbo-b12
Image not found or type unknown
Spaar je €
Image not found or type unknown
,- per maand dan krijg je na
jaar €
Image not found or type unknown
Spaar je €
,- uitgekeerd. Image not found or type unknown
,- per maand dan krijg je na
jaar €
,- uitgekeerd.
Neem de tabel over en vul hem verder in:
Image not foundImage or type notunknown foundImage or type notunknown foundImage or type notunknown foundImage or type notunknown found or type
bedrag per maand (euro)
Image not foundImage or type notunknown foundImage or type notunknown foundImage or type notunknown foundImage or type notunknown found or type
Uitkering na 5 jaar (euro)
Image not found or type unknown
Joep spaart bij deze spaarbank € Hoeveel krijgt hij na
,- per maand.
jaar uitgekeerd?
5
Bekijk de ketting. De ketting heeft een vast patroon. Na twee witte kralen komen steeds vijf rode kralen. Neem de tabel over en vul hem verder in: Image not found or type unknown Image not found Image or type not unknown found or type unknown
aantal witte kralen
Pagina 7
Thema 19: Verhoudingen en procenten vmbo-b12
Image not found Image or type not unknown found Image or type not unknown found or type unknown
aantal rode kralen Image not found Image or type not unknown found Image or type not unknown found or type unknown
totaal aantal kralen
6 Neem de verhoudingstabellen hieronder over en vul ze verder in. Image not found or type unknown
Image not foundImage or type notunknown found or type unknown
Image not found or type unknown
Image not foundImage or type notunknown found or type unknown
Image not found or type unknown
Image not foundImage or type notunknown found or type unknown
Image not foundImage or type notunknown found or type unknown
Image not foundImage or type notunknown found or type unknown
Toets
Pagina 8
Thema 19: Verhoudingen en procenten vmbo-b12
Je sluit de paragraaf Verhoudingstabellen af met een toets.
Na het maken van de vragen krijg je een score en kun je de gegeven antwoorden vergelijken met de goede antwoorden. Succes!
Verhoudingstabellen kn.nu/pvk2o
1 Hier zie je een verhoudingstabel. Welke van de onderstaande verhoudingen hoort bij de tabel?
a. 1 : 4 b. 2 : 3 c. 1 : 3
2 Welke van de volgende tabellen is een verhoudingstabel?
a. Tabel I b. Tabel II c. Tabel III
Pagina 9
Thema 19: Verhoudingen en procenten vmbo-b12
3 Je ziet het begin van drie verhoudingstabellen.
a = _______________ b = _______________ c = _______________
Pagina 10
Thema 19: Verhoudingen en procenten vmbo-b12
2 Procenten Uitleg en opgaven
Bestudeer uit de Kennisbank wiskunde het onderdeel:
KB: Procenten Maak daarna de volgende opgaven.
Procenten kn.nu/y37id
1 a.
Image not found Image or typenot unknown found or type unknown
% Doe hetzelfde met:
Image not found Image or typenot unknown found or type unknown Image not found Image or typenot unknown found or type unknown Image not found Image or typenot unknown found or type unknow
%
%
Image not found or type unknown
Image not found or type unknown
%
b.
%
%
Image not found or type unknown
%
Vul in: Image not found or type unknown
De helft is
% Image not found or type unknown
Een vijfde is
Pagina 11
%
Thema 19: Verhoudingen en procenten vmbo-b12
Image not found or type unknown
Een kwart is
% Image not found or type unknown
Een tiende is
%
c.
Image not found or type unknown
Image not found or type unknown
%
%
%
Image not found or type unknown
%
d.
%
%
Vul in. Rond het antwoord af op twee cijfers achter de komma. Image not found or type unknown
Image not found or type unknown
%
%
2
In het cirkeldiagram zie je hoe de leerlingen van het Weilandcollege naar school komen. a. b. c.
Welk vervoersmiddel is het populairst? Hoeveel procent komt met de brommer naar school? Reken uit hoeveel procent van de leerlingen lopend naar school komt?
3
Pagina 12
Thema 19: Verhoudingen en procenten vmbo-b12
Vul de verhoudingstabel hieronder verder in. Image not foundImage or type notunknown foundImage or type notunknown found or type unknown
deel Image not foundImage or type notunknown foundImage or type notunknown found or type unknown
geheel
Vul in:
%
4 a.
Image not found or type unknown
% Doe hetzelfde met: Image not found or type unknown
Image not found or Image type unknown not found or typeImage unknown not found or Image type unknown not found or type unkno
%
b.
%=
%=
Vul in: Image not found or type unknown
Een tiende is
% Image not found or type unknown
Drie tiende is
%
Image not found or type unknown
Een kwart is
% Image not found or type unknown
Drie kwart is c.
%
Vul in: Image not found or type unknown
%
Pagina 13
Image not found or type unknown
%
%
Thema 19: Verhoudingen en procenten vmbo-b12
5 Honderd Nederlanders is gevraagd hun favoriete voetbalclub te noemen. Hieronder zie je de resultaten: Ajax:
% Image not found or type unknown
Feyenoord:
%
Image not found or type unknown
PSV:
% Image not found or type unknown
Andere club: a. b.
Welke club is het populairst onder de ondervraagden? Hoeveel procent van de ondervraagden noemden een andere club dan Ajax, Feyenoord of PSV?
Toets
Je sluit de paragraaf Procenten af met een toets.
Na het maken van de vragen krijg je een score en kun je de gegeven antwoorden vergelijken met de goede antwoorden. Succes!
Procenten kn.nu/9p8l7
Pagina 14
Thema 19: Verhoudingen en procenten vmbo-b12
1 Vul het juiste antwoord in. De helft is _______________ %. Een kwart is _______________ %. Een tiende is _______________ %. Drie kwart is _______________ %.
2 Schrijf als decimaal. 5% = _______________ 14% = _______________ 70% = _______________ 143% = _______________
3 Hoeveel procent is het? 1/5 = _______________ % 2/5 = _______________ % 3/10 = _______________ % 3/8 = _______________ %
4 Bekijk het cirkeldiagram. In het cirkeldiagram zie je de uitslag van de gemeenteraadsverkiezing in een kleine gemeente.
Hoeveel procent van de kiezers stemden PvdA? _______________ % Hoeveel procent van de kiezers stemden PVV? _______________ %
Pagina 15
Thema 19: Verhoudingen en procenten vmbo-b12
3 Rekenen met procenten Uitleg en opgaven
Bestudeer uit de Kennisbank wiskunde het onderdeel:
KB: Rekenen met procenten Maak daarna de volgende opgaven.
Rekenen met procenten kn.nu/k0wga
1 a.
Vul in: Image not found or type unknown
Je wit uitrekenen hoeveel
% van €
,- is.
Image not found or type unknown
% Image not found or type unknown
% van
= Image not found or type Image unknown not found or type unknown
Dus b.
% van €
,- is €
Vul in: Image not found or type unknown
Je verdient € Daarvan geef je €
Pagina 16
,- per maand. ,- uit aan snoepgoed.
Thema 19: Verhoudingen en procenten vmbo-b12
Image not found or type unknown
€
,- van de €
,- is
%
Image not found or type unknown
Je geeft dus
% van je verdiensten uit aan snoepgoed.
2
In het cirkeldiagram zie je hoe de leerlingen van het Weilandcollege naar school komen. Op het Weilandcollege zitten a. b.
leerlingen.
Reken uit hoeveel leerlingen met de bus naar school komen. Reken uit hoeveel leerlingen lopend naar school komen.
3
George heeft €
,- voor zijn verjaardag gekregen.
Hiernaast zie je waar hij zijn geld aan uitgeeft. a.
Image not found or type unknown
George geeft €
uit aan computerspelletjes.
Image not found or type unknown Image not found or type unknown
€
Pagina 17
van de €
,-
%.
Thema 19: Verhoudingen en procenten vmbo-b12
Image not found or type unknown
George geeft dus b.
% van zijn zakgeld uit aan computerspelletjes.
Hoeveel procent van zijn geld spaart George?
4 a.
Een boekhandelaar verkoopt per week
boeken.
Image not found or type unknown
% van deze boeken zijn thrillers. Hoeveel thrillers verkoopt de boekhandelaar per week? Image not found or type unknown
% van deze boeken zijn romans. Hoeveel romans verkoopt de boekhandelaar per week? b.
In klas A zitten
leerlingen. Image not found or type unknown
Voor het proefwerk wiskunde hadden
leerlingen een onvoldoende.
Hoeveel procent van de leerlingen had een onvoldoende?
Rekenen met procenten kn.nu/cdawm
1 Image not found or type unknown
Meneer en mevrouw Satir verdienen samen €
,- per jaar.
In de tabel zie je het bestedingspatroon van de familie Satir.
Uitgave
Pagina 18
%
kommagetal
berekening
bedrag
Thema 19: Verhoudingen en procenten vmbo-b12
Image not found or type unknown
Wonen
€
%
Image not found or type unknown Image not found or type unknown Image not found or type unknown Image not found or type unknown
€
Kleding %
Image not found or type unknown Image not found or type unknown Image not found or type unknown Image not found or type unknown
€
Voeding %
Image not found or type unknown Image not found or type unknown Image not found or type unknown
Auto
€
,-
% Image not found or type unknown Image not found or type unknown Image not found or type unknown Image not found or type unknown
€
Overigen %
Image not found or type unknown Image not found or type unknown Image not found or type unknown Image not found or type unknown
€
Totaal
,-
%
Vul de tabel verder in. Controleer de antwoorden met de antwoorden van een klasgenoot. Hebben jullie dezelfde antwoorden? Bespreek de eventuele verschillen.
Toets
Je sluit de paragraaf Rekenen met procenten af met een toets.
Na het maken van de vragen krijg je een score en kun je de gegeven antwoorden vergelijken met de goede antwoorden.
Pagina 19
Thema 19: Verhoudingen en procenten vmbo-b12
Succes!
Rekenen met procenten kn.nu/pmsrl
1 Bereken en vul in. 1% van 500 = _______________ 5% van 600 = _______________ 70% van 800 = _______________ 10% van 50 = _______________ 60% van 50 = _______________
2 Bereken en vul in. 13% van 300 = _______________ 65% van 800 = _______________ 25% van 700 = _______________ 25% van 60 = _______________ 15% van 60 = _______________
3 Een klas van 30 leerlingen heeft een proefwerk wiskunde gemaakt. 20% van de leerlingen heeft een onvoldoende gehaald. Hoeveel leerlingen zijn dat? a. 2 leerlingen b. 6 leerlingen c. 20 leerlingen d. 24 leerlingen
4 Een boekhandelaar verkoopt 650 boeken per week. 10% van de boeken die hij verkoopt zijn thrillers en 40% van de boeken die hij verkoopt zijn romans. Hoeveel thrillers verkoopt de boekhandelaar per week? _______________ boeken Hoeveel romans verkoopt de boekhandelaar per week? _______________ boeken
Pagina 20
Thema 19: Verhoudingen en procenten vmbo-b12
5 Irma krijgt € 40,- zakgeld per maand. Van haar zakgeld geeft ze € 10,- uit aan naar de film gaan en ze spaart € 16,- per maand. Hoeveel procent van haar zakgeld geeft Irma uit aan naar de film gaan? _______________ % Hoeveel procent van haar zakgeld spaart Irma? _______________ %
Pagina 21
Thema 19: Verhoudingen en procenten vmbo-b12
4 Erbij of eraf Uitleg en opgaven
Bestudeer uit de Kennisbank wiskunde het onderdeel:
KB: Procenten erbij of eraf Maak daarna de volgende opgaven.
Procenten erbij of eraf kn.nu/9awkm
1
Pagina 22
Thema 19: Verhoudingen en procenten vmbo-b12
a.
Vul in: Je krijgt
% korting op een trui van €
,-.
Image not found or type unknown Image not found or type unknown
oude verkoopprijs
% korting
% nieuwe verkoopprijs
Image not found or type unknown
% Image not found or type unknown Image not found or type unknown
%
%
Image not found or type unknown
% van €
,-
Image not found or type unknown
Image not found or type unknown
Dus de trui kost nu € b.
Vul in: Image not found or type unknown
In
Image not found or type unknown
kostte een jaarabonnement op het tijdschrift Elle €
,-.
Image not found or type unknown
Een jaar later was het jaarabonnement
% duurder.
Image not found or type unknown Image not found or type unknown
oude verkoopprijs
% verhoging
% nieuwe verkoopprijs
Image not found or type unknown
% Image not found or type unknown
%
%
Image not found or type unknown Image not foundImage or typenot unknown found or type unknown
% van €
Pagina 23
,-
Thema 19: Verhoudingen en procenten vmbo-b12
Image not found or type unknown
Image not found or type unknown
Het jaarabonnement is nu dus €
2
Inge Voorthuizen heeft een winkel in cadeauartikelen. Hier zie je enkele producten die zij verkoopt. Bij de artikelen zie je inkoopprijs. Inge berekent de verkoopprijs door de inkoopprijs met Image not found or type unknown
% te verhogen. Bereken bij ieder artikel de verkoopprijs.
3 a.
Een boekhandelaar verkocht vorige week
Pagina 24
boeken.
Thema 19: Verhoudingen en procenten vmbo-b12
Image not found or type unknown
Deze week heeft hij
% minder boeken verkocht.
Bereken hoeveel boeken de boekhandelaar deze week heeft verkocht. b.
Image not found Image or typenot unknown found or type unknown
Mevrouw Satir verdiende in
€
,- per jaar.
Image not found or type unknownImage not found or type unknown
In
verdiende zijn
% meer. Image not found or type unknown
Bereken hoeveel mevrouw Satir in
verdiende.
4 In de tabel staan in de linker kolom de ‘oude’ bedragen. In de middelste kolom zie je hoeveel procent erbij komt of eraf gaat. Bereken de ‘nieuwe’ bedragen na prijsverhoging of prijsverlaging. 'oude' bedrag
erbij of eraf
'nieuwe' bedrag Image not found or type unknown
€
,-
€
% erbij
Image not found or type unknown
€
,-
€
% eraf
Image not found or type unknownImage not found or type unknown
€
,-
% erbij
Image not found or type unknown
€
Image not found or type unknownImage not found or type unknown
€
,-
% eraf
Image not found or type unknown
€
Extra: LvoorL
Pagina 25
Thema 19: Verhoudingen en procenten vmbo-b12
Leerlingen voor leerlingen Op de website www.lvoorl.nl vind je verschillende video's die door leerlingen voor leerlingen zijn gemaakt. Hieronder staat een video die goed past bij dit thema. Bekijk de video. Kun je de video goed volgen? Bespreek de inhoud van de video met een klasgenoot. Video: Korting berekenen
Toets
Je sluit de paragraaf Procenten erbij of eraf af met een toets.
Na het maken van de vragen krijg je een score en kun je de gegeven antwoorden vergelijken met de goede antwoorden. Succes!
Procenten erbij of eraf kn.nu/hmqz9
1 Het is uitverkoop en je krijgt 20% korting op een broek van € 80,-. Hoeveel moet je nu nog betalen voor de broek?
Pagina 26
Thema 19: Verhoudingen en procenten vmbo-b12
a. € 16,b. € 20,c. € 60,d. € 64,-
2 Op 1 janauri 2011 heeft Peter € 1500,- op een spaarrekening gestort. De bank geeft 6% rente op de spaarrekening. De bank betaalt op 1 januari voor het eerst de rente uit. Peter stort geen extra geld en heeft ook geen geld van de rekening opgenomen. Hoeveel euro staat er op 1 januari 2012 op de rekening? € _______________ ,-
3 In 2010 was de winst van een rijwielhandelaar € 65.000,-. In 2011 was zijn winst 2% hoger. Hoeveel was de winst in 2011? € _______________ ,-
4 In 2010 zijn er 2 miljoen Nederlanders naar Duitsland op vakantie geweest. In 2011 waren dat er 10% minder. Hoeveel Nederlanders zijn er in 2011 naar Duitsland op vakantie geweest? a. 200.000 b. 1.800.000 c. 1.818.000 d. 1.900.000
Pagina 27
Thema 19: Verhoudingen en procenten vmbo-b12
5 Nog meer procenten Uitleg en opgaven
Bestudeer uit de Kennisbank wiskunde het onderdeel:
KB: Nog meer procenten Maak daarna de volgende opgaven.
Nog meer procenten kn.nu/jx051
1 a.
Vul in: Image not found or type unknown
In
Image not found or type unknown
verdiende meneer Jonassen €
,- per maand.
Image not found or type unknown Image not found or type unknown
In
verdiende hij € 2
,- per maand.
Met hoeveel procent is zijn salaris in die vijf jaar gestegen? Image not found or type unknown
Image not found or Image type unknown not found or type unknown
Dus het salaris van meneer Jonassen is met
%
%
Image not found or type unknown
% gestegen. b.
Vul in:
Pagina 28
Thema 19: Verhoudingen en procenten vmbo-b12
Image not found or type unknown
Een broek kost €
inclusief
% BTW.
Hoe duur is de broek exclusief BTW? Vul het schema verder in:
Image not found orImage type unknown not found Image or typenot unknown found or type unknown
De prijs exclusief BTW is dus €
,70
€
2
Inge Voorthuizen heeft een winkel in cadeauartikelen. Deze week is het uitverkoop. Hier zie je twee artikelen die in de uitverkoop zijn. Bij de artikelen zie je de oude prijs en de nieuwe prijs. Bereken van beide artikelen het kortingspercentage. Vaas: Image not found or type unknown
% Image not found Image or typenot unknown found or Image type unknown not found or type unknown
Dus de korting
%
%
%
Sleutelhanger: Image not found or type unknown
%
Pagina 29
Thema 19: Verhoudingen en procenten vmbo-b12
Image not found Image or typenot unknown found or Image type unknown not found or type unknown
Dus de korting
%
%
%
3
Inge Voorthuizen heeft een winkel in cadeauartikelen. Hier zie je twee artikelen die ze verkoopt. Image not found or type unknown
Bij de artikelen zie je de verkoopprijs inclusief
% BTW.
Vul het schema verder in: Bereken van beide artikelen de verkoopprijs exclusief BTW. Rond af op twee cijfers achter de komma. Image not found or type unknown
Kandelaar: Image not found or type unknown
Fotolijstjes:
4 a.
Een boekhandelaar verkocht vorige week
boeken.
Deze week heeft hij 944 boeken verkocht.
Pagina 30
Thema 19: Verhoudingen en procenten vmbo-b12
Met hoeveel procent is de verkoop toegenomen. Vul in:
Image not found or Image type unknown not found Image or typenot unknown found or type unknown
Dus de stijging is b.
%
%
%.
Image not found or type unknown
Op boeken zit
% BTW.
In de winkel ligt een boek met een verkoopprijs inclusief BTW van €
.
Vul het schema in:
Bereken de verkoopprijs exclusief BTW.
5 In de tabel zie je drie kolommen. In de linker kolom staat het ‘oude’ bedrag. In de middelste kolom zie je hoeveel procent erbij komt of eraf gaat. In de rechter kolom staat het ‘nieuwe’ bedrag. Vul de ontbrekende bedragen/percentages in. 'oude' bedrag
erbij of eraf
'nieuwe' bedrag
Image not found or type unknown Image not found or type unknown
€
% erbij
,-
€
Image not found or type unknown Image not found or type unknown Image not found or type unknown
€
,-
% eraf
€
,-
Image not found or type unknown Image not found or type unknown Image not found or type unknown
€
% erbij
€
,-
Image not found or type unknown Image not found or type unknown Image not found or type unknown
€
,-
% eraf
€
Image not found or type unknown Image not found or type unknown
€
Pagina 31
,-
% erbij
€
,-
Thema 19: Verhoudingen en procenten vmbo-b12
Image not found or type unknown Image not found or type unknown Image not found or type unknown
€
% eraf
€
,-
Toets
Je sluit de paragraaf Nog meer procenten af met een toets.
Na het maken van de vragen krijg je een score en kun je de gegeven antwoorden vergelijken met de goede antwoorden. Succes!
Nog meer procenten kn.nu/yzwgo
1 Het is uitverkoop. Voor een broek van € 69,- betaal je nu € 49,-. Hoeveel procent korting krijg je? Geef je antwoord in gehele procenten. a. 29% b. 41% c. 59% d. 71%
2 In 2010 was de winst van een rijwielhandelaar € 65.000,-. In 2011 was zijn winst € 67.275,-. Met hoeveel procent is de winst van de rijwielhandelaar toegenomen? _______________ %
Pagina 32
Thema 19: Verhoudingen en procenten vmbo-b12
3 Een computer kost € 749,-. Dat is de prijs inclusief 19% BTW. Bereken de prijs exclusief BTW. Prijs exclusief BTW is € _______________
4 Op boeken zit geen 19%, maar 6% BTW. Een roman ligt in de winkel voor € 14,95. Hoeveel is de prijs exclusief BTW? a. € 12,56 b. € 14,05 c. € 14,10 d. € 15,85
Pagina 33
Thema 19: Verhoudingen en procenten vmbo-b12
Thema-opdracht Vooraf
Inleiding
Heb je je ouders wel eens horen klagen over de benzineprijs? Vast wel! In de afbeelding hiernaast zie je hoe de benzine prijs is opgebouwd. Het grootste deel van de pompprijs bestaat uit belastingen: accijnzen en BTW. De accijns wordt Image not found or type unknown
jaarlijks door de overheid vastgesteld. De BTW (
%) beweegt mee met de totale pompprijs. Image not found or type unknown
In de afbeelding zie je dat in
de pompprijs voor
% uit accijnzen en BTW bestond.
Ingewikkeld? Wel als je niets van verhoudingen en procenten weet. In deze opdracht ga je aan de slag met verhoudingen en procenten. Vooraf Dit thema sluit je af door een aantal opdrachten te doen die te maken hebben met de hoogte van de benzineprijs. Die vragen beantwoord je op het werkblad verhoudingen en procenten. Tijd Image not found or type unknown
Voor de afronding van het thema heb je ongeveer
Pagina 34
lesuren nodig. De afsluiting van het
Thema 19: Verhoudingen en procenten vmbo-b12
thema doe je alleen. Je maakt het eindproduct alleen. Benodigheden Het werkblad Verhoudingen en procenten . Pen, (kleur)potloden en rekenmachine.
Stap 1
Bekijk de afbeelding hiernaast. In de afbeelding zie je dat de benzine prijs is opgebouwd uit de volgende vijf onderdelen: de productprijs (= kostprijs voor het maken van een liter benzine) de opbrengst voor de pomphouder de opbrengst voor het olieconcern accijns (belasting die door de overheid wordt vastgesteld) Image not found or type unknown
BTW. Beantwoord de volgende vragen op het werkblad Verhoudingen en procenten: Image not found or type unknown
Hoe hoog is de verkoopprijs van één liter euro
(Shell)?
De eerste drie onderdelen vormen samen de 'kale prijs'. Image not found or type unknown
Volgens de afbeelding is de 'kale prijs' afgerond
Pagina 35
. Ga na of dit klopt.
Thema 19: Verhoudingen en procenten vmbo-b12
Image not found or type unknown
Volgens de afbeelding is de BTW afgerond
cent.
Ga met een berekening na of dat klopt.
Stap 2
Gebruik bij de volgende vragen de afbeelding hiernaast. Image not found or type unknown
Stel dat de overheid besluit de Accijnzen met
cent te verhogen.
De kostprijs voor het maken van een liter benzine, de opbrengst voor de pomphouder en de opbrengst voor het olieconcern veranderen niet. Image not found or type unknown
Laat met een berekening zien dat de nieuwe verkoopprijs dan afgerond €
wordt.
Bereken welk percentage van de verkoopprijs bij de nieuwe verkoopprijs wordt bepaald door belastingen. Leg uit waarom de overheid 'dubbel verdiend' als ze de accijnzen verhoogd.
Stap 3
Pagina 36
Thema 19: Verhoudingen en procenten vmbo-b12
In de afbeelding zie je hoe de prijs van een liter diesel is opgebouwd. Je ziet dezelfde vijf onderdelen. Image not found or type unknown
De prijs van een liter diesel was in 2011 gemiddeld €
. Image not found or type unknown
Laat met een berekening zien dat de BTW per liter afgerond
cent bedraagt.
Stap 4
Pagina 37
Thema 19: Verhoudingen en procenten vmbo-b12
Wat vind jij? Vind je de benzineprijs te hoog of juist te laag? Schrijf het antwoord op deze vraag op het werkblad. Natuurlijk geef je ook argumenten voor je keuze. Heb je alle vragen op het werkblad ingevuld? Ja? Laat het werkblad beoordelen door je docent.
Pagina 38
Thema 19: Verhoudingen en procenten vmbo-b12
D-toets D-toets
Je sluit het thema Verhoudingen en procenten af met de eindtoets.
De eindtoets bestaat uit een aantal gesloten vragen. Aan het eind van de toets zie je je score. Van de vragen die je fout gedaan hebt, zie je de goede antwoorden. Klik op de knop om de toets te starten. Succes!
Verhoudingen en procenten kn.nu/im5wd
1 Het is uitverkoop. Je krijgt 20% korting op een broek van € 90,-. Kruis aan hoeveel je moet betalen voor de broek in de uitverkoop? a. € 18,b. € 20,c. € 70,d. € 72,-
2 Op 1 januari 2011 heeft Peter € 1500,- op een spaarrekening gestort. De bank geeft 6% rente op de spaarrekening. De bank betaalt op 1 januari 2012 voor het eerst rente uit. Peter stort geen extra geld en heeft ook geen geld van de rekening opgenomen. Hoeveel euro staat er op 1 januari 2012 op de rekening? € _______________
Pagina 39
Thema 19: Verhoudingen en procenten vmbo-b12
3 In 2010 was de winst van een rijwielhandelaar € 65.000,In 2011 was zijn winst 2% hoger. Hoeveel was de winst in 2011? € _______________
4 In 2012 zijn er 2 miljoen Nederlanders naar Duitsland op vakantie geweest. In 2011 waren dat er 10% minder. Hoeveel Nederlanders zijn er in 2011 naar Duitsland op vakantie geweest? a. 200.000 b. 1.800.000 c. 1.818.000 d. 1.900.000
5 In de uitverkoop. voor een broek van € 69,- betaal je nu € 49,-. Hoeveel procent korting krijg je? a. 29% b. 41% c. 59% d. 71%
6 Een computer kost € 749,-. Dat is de prijs inclusief 21% BTW. Bereken de prijs exclusief 21% BTW. Prijs exclusief BTW. is € _______________
7 Op boeken zit geen 21% maar 6% BTW. Een roman ligt in de winkel voor € 14,95. Hoeveel is de prijs exclusief BTW? a. € 12,56 b. € 14,05 c. € 14,10 d. € 15,85
Pagina 40
Thema 19: Verhoudingen en procenten vmbo-b12
Extra opgaven Extra opgaven 1
Maak de volgende opgaven.
Verhoudingen en procenten kn.nu/3ub0s
1 Korting Image not found or type unknown Image not found or type unknown
Op een jurk van €
,- krijg je
% korting.
Hoeveel euro korting krijg je? Hoe duur is de jurk in de uitverkoop?
2
Pagina 41
Thema 19: Verhoudingen en procenten vmbo-b12
Rente Image not found or type unknown
Je stort €
,- op een spaarrekening bij een bank. Image not found or type unknown
De bank geeft
% rente per jaar. Image not found or type unknown
Welk bedrag aan rente krijg je als je het bedrag
jaar op de rekening laat staan?
Welk bedrag staat er dan op de spaarrekening?
3 Boeken Image not found or type unknown
Op een zaterdag verkoopt een boekhandel
boeken.
Image not found or type unknown
% van deze boeken zijn reisboeken. Hoeveel reisboeken zijn er op die zaterdag verkocht?
4 Supermarkt Een kleine buurtsupermarkt verkoopt verschillende soorten producten. In de tabel zie welke soorten producten je kunt krijgen bij de supermarkt. In de tabel zie je ook de omzet per productgroep in procenten. Image not found or type unknown
Je ziet ook dat de totale dagomzet €
,- is.
Neem de tabel over en vul de open plekken in. productgroep
omzet (%)
kommagetal
berekening
bedrag
Image not found or type unknown Image not found or type unknown Image not found or type unknown
Zuivel
%
Image no
€
Image not found or type unknown Image not found or type unknown Image not found or type unknown
Groente
Pagina 42
%
…
Thema 19: Verhoudingen en procenten vmbo-b12
€…
Image not found or type unknown
%
Vlees/vis
…
…
€…
…
…
€…
…
…
€…
Image not found or type unknown
%
Brood
Overig
…
Image not found or type unknown
Image no
%
Totaal
€
5 De drie dwaze dagen Hieronder zie je een pagina uit een folder van de Bijenkorf.
Bekijk de volgende berekening. Image not found or type unknown
De normale prijs van de ringen is €
Image not found or type unknown
,-. De ‘dwaze prijs’ is €
,-.
Image not found or type unknown
De korting is dus €
,-. Image not found or type unknown
De korting in procenten is
, dus de korting is ongeveer
Image not found or type unknown
%.
Bereken nu zelf hoeveel procent korting je krijgt op de armband en op de ketting.
6 Een nieuwe scooter kopen met gratis benzine
Pagina 43
Thema 19: Verhoudingen en procenten vmbo-b12
Mooi meegenomen, maar welke korting krijg je eigenlijk? Ga uit van de volgende gegevens: Image not found or type unknown
aanschafprijs scooter is €
,Image not found or type unknown
scooter gebruikt 1 liter per
km
Image not found or type unknown
Image not found or type unknown
liter benzine kost €
,-
De korting die je krijgt is de waarde van de gratis benzine. Hoeveel euro korting krijg je? Hoeveel procent korting krijg je op de nieuwe scooter?
Extra opgaven 2
Extra opgaven Maak de volgende opgaven.
Verhoudingen en procenten kn.nu/7x5gi
Pagina 44
Thema 19: Verhoudingen en procenten vmbo-b12
1 Je ziet het weleens staan: “Drie halen, twee betalen”. Hoeveel procent korting is dit eigenlijk? Stel je koopt drie zakken chips. De normale prijs van een zak chips is €
.
Hoeveel betaal je normaal voor drie zakken chips? Hoeveel betaal je als geldt ‘Drie halen, twee betalen’? Hoeveel procent korting krijg je? Bereken ook hoeveel procent korting je krijgt als je drie anderhalve liter flessen cola koopt, die Image not found or type unknown
zonder korting €
,- kosten.
Hoeveel procent korting krijg je bij ‘Drie halen, twee betalen’?
2 Timmerbedrijf Tom van Dijk heeft een timmerbedrijf. De specialiteit van het bedrijf is kasten. Om één kast te maken maakt Tom de volgende kosten: Image not found or type unknown
Arbeidskosten €
,Image not found or type unknown
Materiaalkosten €
,Image not found or type unknown
De verkoopprijs berekent Tom door de kostprijs met
% te verhogen.
Hoe hoog is de kostprijs van één kast? Wat is de verkoopprijs van één kast?
3 Op afbetaling Joost Lommers wil een scooter kopen. Image not found or type unknown
De scooter kost €
,-.
Hij kan dit bedrag ineens betalen of hij kan kiezen voor een betaling in termijnen.
Pagina 45
Thema 19: Verhoudingen en procenten vmbo-b12
Image not found or type Image unknown not found or type unknown
Als hij kiest voor een betaling in termijn betaalt hij nu €
,- plus
termijnen
Image not found or type unknown
van €
,-.
Hoeveel euro betaalt Joost als hij de scooter in termijnen betaalt? Hoeveel procent is de scooter duurder bij betaling in termijnen?
4 Op de bank Simon van Geel heeft spaarrekening een geopend. Image not found or type unknown
Op de rekening heeft hij €
,- gestort.
Image not found or type unknown
De bank geeft
% rente op de rekening. Image not found or type unknown
Hoeveel staat er na
jaar op de rekening als Simon geen geld van zijn rekening af
haalt en er geen extra geld op stort? Image not found or type unknown
Hoeveel staat er na
jaar op de rekening als Simon geen geld van zijn rekening af
haalt en er geen extra geld op stort?
5 BTW Image not found or type unknown
Op schilderwerk zit
% BTW. Image not found or type unknown
Een schildersbedrijf wil je huis schilderen voor €
,- inclusief BTW.
Vul het schema in. Bereken de prijs exclusief BTW.
Pagina 46
Thema 19: Verhoudingen en procenten vmbo-b12
6 In de tabel hieronder zie je drie kolommen. In de linker kolom staat het ‘oude’ bedrag. In de middelste kolom zie je hoeveel procent erbij komt of eraf gaat. In de rechter kolom staat het ‘nieuwe’ bedrag. Neem de tabel over en vul de ontbrekende getallen/percentages in. 'oude bedrag'
erbij of eraf
'nieuwe bedrag'
Image not found or type unknownImage not found or type unknown
€
,-
% erbij
…
Image not found or type unknown
€
,-
Image not found or type unknown
€
… eraf
Image not found or type unknown
% erbij
€…
,-
Image not found or type unknown
€
,-
Image not found or type unknownImage not found or type unknown
€
,-
% eraf
€…
Image not found or type unknown
€
,-
Image not found or type unknown
€
… erbij
,-
Image not found or type unknown
€…
Pagina 47
% eraf
€
,-
Thema 19: Verhoudingen en procenten vmbo-b12
Over dit lesmateriaal Colofon Het thema 'Verhoudingen en procenten' is ontwikkeld door auteurs en medewerkers van StudioVO. Fair Use In de Stercollecties van StudioVO wordt gebruik gemaakt van beeld- en filmmateriaal dat beschikbaar is op internet. Bij het gebruik zijn we uitgegaan van fair use. Meer informatie: Fair use Mocht u vragen/opmerkingen hebben, neem dan contact op via de helpdesk VO-content. Auteur
VO-content
Laatst gewijzigd
27 May 2016 om 09:28
Licentie
Dit lesmateriaal is gepubliceerd onder de Creative Commons Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie. Dit houdt in dat je onder de voorwaarde van naamsvermelding en publicatie onder dezelfde licentie vrij bent om: het werk te delen - te kopiëren, te verspreiden en door te geven via elk medium of bestandsformaat het werk te bewerken - te remixen, te veranderen en afgeleide werken te maken voor alle doeleinden, inclusief commerciële doeleinden. Meer informatie over de CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie
Aanvullende informatie over dit lesmateriaal Van dit lesmateriaal is de volgende aanvullende informatie beschikbaar: Leerniveau
VMBO basisberoepsgerichte leerweg, 2;
Leerinhoud en
Verhoudingen; Verhoudingsvraagstukken; Rekenen/wiskunde; Functioneel
doelen
gebruik - verhoudingen;
Eindgebruiker
leerling/student
Moeilijkheidsgraad gemiddeld Studiebelasting
8 uur en 50 minuten
Trefwoorden
leerlijn, rearrangeerbare, vo-content
Pagina 48
Thema 19: Verhoudingen en procenten vmbo-b12