2013 Dames en heren, Goed u allen met zovelen te zien, ook dat is betrokkenheid. Thema’s die landelijk het afgelopen jaar belangrijk waren, en in 2013 blijven spelen zijn: Europa en de financiën! Europees werken we samen: op het gebied van kennisuitwisseling en we krijgen Europese subsidies. En een nadeel van de bezuinigingsvoorstellen – de dekking van de tekorten – is dat ze niet integraal bekeken worden. De uitwerking voor Zeeland is desastreus. Inmiddels zijn we ook een kabinetscrisis verder. En gaan we in Zeeland* ook in Veere* de gevolgen van de economische crisis voelen. In het Chinees betekent crisis : kans of chaos Ik heb een optimistische natuur. Ik zie –zeker in Veere, Zeeland– overal kansen. Als ik terugkijk op de zeer geslaagde Serious Request actie in het glazenhuis in Oostkapelle voor de Kerst * dan vervult mij dat met trots en hoop. Trots op het enorme bedrag 112.011 euro * dat wij * inwoners van Oostkapelle – maar zeker ook met inwoners van de hele gemeente Veere en zelfs Zeeuws breed* samen* hebben opgehaald. Zoveel inventiviteit en zoveel belangeloze inzet. Saamhorigheid ten top Veere is al sinds 2010 Millenniumgemeente. De gemeente wil samen met haar inwoners en bedrijven bijdragen aan het terugdringen van armoede, ziekte en honger in de wereld. Nou dat hebben we laten zien!
Dames en heren, Naast optimist ben ik zeker ook een realist: om ons heen groeit de chaos Onze industrieën verdwijnen. Justitie verliest haar zelfstandige behuizing. De politie krijgt nu sturing vanuit Tilburg. De zogenaamde robuuste teams zijn er
1
werkelijk nog niet. Torentijd willen ze sluiten, wat alleen een verlies aan banen oplevert maar nog erger, een enorme impact op de veiligheid heeft. De Belastingdienst zal misschien vertrekken uit Zeeland. Ons bedrijfsleven – met name in de bouwsector – merkt de crisis ook goed. En in Den Haag willen ze naar 5 nieuwe landsdelen en moet het aantal gemeentes terug. Schaalvergroting als oplossing… typisch Nederlands: maatschappelijke problemen oplossen door bestuurlijke structuren aan te passen. Maar al die – steeds groter wordende maatschappelijke organisaties – scholen* woningcorporaties* ziekenhuizen hebben één ding laten zien: huurders, patiënten en leerlingen zijn de echte eigenaren en herkennen zich er niet meer in. Daarbij blijkt vaker dat de kosten hoger zijn en als gevolg van deze operaties: de bureaucratie alleen maar groter wordt. Ga terug naar de menselijke maat! Sturen op outcome in plaats van output Natuurlijk is alles altijd in beweging. Sommige zaken kunnen we – als gemeente Veere – heel goed zelf aan en ook nog eens goedkoper, zonder een verstikkende bureaucratie. Voor sommige zaken moeten we gaan samenwerken op Walcheren en andere zaken moeten we juist Zeeuws aan gaan pakken. Herindelingen maakt het alleen duurder voor de inwoners en bedrijven * volgens de universiteit van Groningen die dat onderzoekt. We doen het toch voor onze burgers. Zeeland is een ijzersterk merk. Wij waren het kleine wonder op de Europese arbeidsmarkt las ik onlangs in de NRC. Wij hadden lang het laagste werkloosheidspercentage. De huizen zijn hier nog relatief goedkoop. Onze bereikbaarheid en infrastructuur zijn goed met de haven van Vlissingen,Westerscheldetunnel en de Oosterscheldekering. We liggen tussen Antwerpen en Rotterdam in.
2
Lang houden wij in Zeeland al fier stand. Vorig jaar stonden we nog derde op de jaarlijkse provincieranglijst van het Europese statistiekbureau Eurostat. Hoe dat kon? Omdat hier relatief veel familiebedrijven zijn. Die hebben of hadden buffers. De economie van Veere draait voor een groot deel op de toeristische en landbouwsector. Bij uitstek familiebedrijven. Ik ontken niet dat ze het moeilijker hebben. Maar er is hier nog steeds heel veel mogelijk! Maak slimme combinaties: produceer voor de lokale markt: dat geldt voor zowel de landbouw als de visserij; Redeneer vanuit kansen en maak verbindingen tussen de 3 O’s: Overheid, ondernemers en onderwijs Op het gebied van watertechnologie en gezondheid & toerisme heeft de Hogeschool Zeeland de handschoen al opgepakt. En wat te denken van getijden energie: hier ligt echt een kans. .. zeker op Neeltje Jans. Pak die kansen: dat is ons DNA. Al twee jaar vertel ik dat * als gevolg van de globalisering * de hang naar authenticiteit en identiteit groot is: zowel bij onze burgers als toeristen. We zien dat bedrijven die daar op inspelen succes hebben. We leven namelijk in belevenis maatschappij, overigens met zijn voor en nadelen. Over DNA gesproken dit jaar bestaat in Koninklijke Marine 525 jaar en die is opgericht op 8 januari 1488 in Veere. Daar gaat u ook van horen! Dames en heren, Het Grondbedrijf gaat vooral in de grote gemeenten slecht: wij weten ons staande te houden. Wij opereren in de niche, richten ons op duurzaamheid en maken goede en belangrijke strategische keuzes. In 2013 zullen we kunnen bouwen in Zeeduinse Poort in Oostkapelle en de Tienden in
3
Zoutelande.
De organisatie van de gemeente Veere verandert ook.
Op digitaal gebied is Veere de beste in Zeeland! Kopte de PZC vorige week. Dienstverlening staat centraal in de Villa Veere, zoals we dat interne proces noemen. Ook dat gaat u merken.
Chaos of kans We moeten als overheid meer zaken los durven laten. Ruimte geven aan onze inwoners: pas dan kan de vitale samenleving verder vorm krijgen. Veel inwoners zetten zich al in voor de publieke zaak in het eigen dorp, in verenigingen en als vrijwilliger: de vitale samenleving bestaat al. Niet de inwoners moeten aangespoord worden om zich in te zetten voor de samenleving maar wij – de overheid * moeten veranderen. Alleen als het niet anders kan moeten we het willen regelen. Dat “loslaten” past naadloos aan bij het streven naar een compacte overheid. In dat licht zie ik ook de Decentralisaties van onder andere de Jeugdzorg. Ook daar gaan we proberen om gezamenlijk orde in een chaos te scheppen. Het past in het plaatje van een vitale Veerse samenleving: wij als inwoners kunnen een heleboel zelf regelen. Zorgen dat we allemaal mee kunnen blijven doen.
Dames en heren De crisis kan op individueel gebied bedreigend zijn maar biedt zeker ook kansen. Ik zeg wel eens “met alleen rond onze kernen te rennen red je het niet. Over burgerbetrokkenheid is het laatste jaar veel verschenen. Wij werken in onze Projecten zoals Veelzijdig Veere , Vrouwenpolder en in Zoutelande al nauw samen met de inwoners. We zijn bezig om dat te verankeren in onze werkwijze want het is eigenlijk zo
4
vanzelfsprekend! Verandering hangt daar in de lucht. Overheid * markt en burgers: het moet anders. De verzorgingsstaat liep eind jaren 80 tegen zijn financiële grenzen aan. De markt moest uitkomst bieden, maar die blijkt ook beperkingen te hebben.. Nu komt de burger in beeld! En natuurlijk: eigenlijk gaat het al jaren zo in Veere! Met Stads* en dorpsraden, een WMO raad en een Jeugdraad, Denktanken en klankbordgroepen. We hebben veel vrijwillige brandweermensen en mensen die op cultureel gebied vrijwilligers werk doen. Denk nooit dat u als individu het verschil toch niet kunt maken. Ga het gesprek met ons – maar vooral ook * met elkaar aan! Het is voor ons allemaal een uitdaging om vanuit dat besef te gaan opereren. U moet de openbare ruimte terug winnen: het primaat ligt bij u! Spreek ons aan en spreek elkaar aan.
Dames en heren, Het Luctor et Emergo klinkt – in ieder geval in 2013 *nog steeds in Den Haag! Zeeland heeft immers een lobbydossier met Zes Zeeuwse Zaken van (inter) nationaal belang! In 2013 gaan we samen vooruit : anticiperen en innoveren en dragen we uit waar we sterk in zijn. Dames en heren mag ik u allen een goed en gezond en succesvol 2013 toewensen!
5