Speech Shula Rijxman NFF – 1 okt 2015
Dames en heren, Ik ben opgegroeid met verhalen. Mijn familie bestaat uit fantastische verhalenvertellers. Dat is een groot rijkdom. Als wij elkaar zien, is het nooit saai en zelden rustig. We vertellen graag en luisteren ook goed naar de verhalen van de anderen. Verhalen vertellen is belangrijk. Verhalen voeden en verrijken al eeuwenlang ons leven. Van de bijbel via de dorpsomroepers tot het internet. Verhalen die ons vormen en verder laten kijken. Ik geloof in verhalen die de werkelijkheid belichten, van alle kanten en in alle facetten. Juist nu, nu de wereld van beeldvorming aan elkaar hangt, zijn integer vertelde verhalen –met kwaliteit en liefde gemaakt– cruciaal. Jullie maken die verhalen. Verhalen zijn ook een belangrijk onderdeel van het werk van de Nederlandse Publieke Omroep. Wij willen onze rol blijven spelen in het 1
scheppen van de voorwaarden voor de ontwikkeling van uw vak voor vernieuwing, talentontwikkeling en ruimte voor makers die misschien niet altijd een breed publiek bereiken. Kwaliteit gedijt in een klimaat waarin uw verhaal en talent rust en ruimte krijgt. Zo kunnen films meer zijn dan het verhaal, documentaires rijker dan de feiten, en dramaseries pakkender dan alleen de cliffhangers. In een omgeving waar korten, bezuinigingen en de meer-voor-minder-mentaliteit schering en inslag zijn, heeft de creatieve sector het vaak zwaar. Projecten worden als een lappendeken gefinancierd; zeker als het niet voor een groot publiek is, over een moeilijk onderwerp gaat, of een ongebruikelijke visie of vernieuwende vorm heeft. Dat is moeilijk werken. De NPO heeft de afgelopen jaren aanzienlijke bezuinigingen voor de kiezen kregen. Met alle beperkende consequenties van dien; die u wellicht ook hebben geraakt. Toch maken we nog steeds lange-termijn-keuzes en 2
investeren we structureel in voor ons belangrijke sectoren. Nederlandse films, series en documentaires is zo’n keuze. Dat blijkt – vanzelfsprekend– uit ons eigen beleid; er is jaarlijks meer dan 50 miljoen euro beschikbaar voor films, series en documentaires. We gaan daarbovenop nog meer doen. Het Mediafonds is zoals u weet wegbezuinigd door het kabinet. Het wegvallen van deze financiering per 2017 is dan ook een flinke streep door de rekening en dit brengt veel onzekerheid met zich mee in de sector. Laat ik duidelijk zijn: wij nemen het Mediafonds niet over. Maar we willen er wel voor zorgen dat u uw verhalen kunt blijven vertellen. Daarom stellen we met ingang van 2017 jaarlijks 16,6 miljoen euro beschikbaar voor hoogwaardig drama, waaronder animatie en jeugddrama, voor documentaires en voor talentontwikkeling, bovenop het bestaande budget. Met een werkethiek, aanpak en beoordelingsstructuur die erg lijkt op het Mediafonds.
3
Dit budget is structureel. Zo borgen we kwaliteit. En omdat we dit succesvol willen introduceren, betrekken we de sector graag bij de verdere invulling. Het woord Fonds is wellicht wat verwarrend. Het is een budget gereserveerd voor een bepaald doel, zonder bestuur en met zo min mogelijk overhead. Het is vrijgemaakt budget met een toets op hoogwaardig kwaliteit. Het is een meerjarige verplichting die wij ook in afspraken met OCW zullen vastleggen. Zo kunnen we toekomstbestendig investeren in hoogwaardig drama, documentaires en talentontwikkeling – in experimentele projecten, innovaties en creatieve producties. Ik zeg het expliciet: dit budget is beschikbaar voor alles behalve de gegarandeerde kaskrakers. De 16,6 miljoen euro komt dus bovenop de eerder genoemde 50 miljoen euro voor drama en documentaire. Sterker nog, ik kan u vertellen dat we de BTW over die 16.6 miljoen zullen vergoeden. Dit kan, omdat we met de politiek hebben kunnen afspreken dat het wegvallen van het BTW-voordeel gecompenseerd wordt. 4
Later dit najaar werken we de opzet en inzet van het NPO fonds verder uit met de sector. Vanaf begin volgend jaar is daar meer duidelijk over. Zodat we met ingang van 2017 dit budget vol kunnen inzetten voor mooie producties voor de publieke omroep. Samen met omroepen en fondsen willen we komen tot een werkwijze die even eerlijk als inspirerend is en even gedegen als gedurfd. De toewijzing van budgetten verloopt via onafhankelijke commissies. De Raad van Bestuur neemt in principe die keuzes over. De commissies worden bezet door mensen die in de sector als autoriteit worden gezien of misschien wel eerder in een adviescommissie hebben gezeten. We richten de organisatie verder sober in, zonder lagen vol bazen. Zodat de financiën én de besluitvorming heel dicht op de makers zit.
5
We weten dat naast deze structurele investeringen, ook incidentele investeringen veel effect kunnen hebben. Daarom maken we in 2016, eenmalig 10 miljoen euro extra vrij voor de programmering van dramaproducties. Nieuwe producties van het kaliber van Penoza, Overspel en Hollands Hoop. Daarbovenop hoop ik dat goed voorbeeld goed doet volgen en dat de regering extra budget vanuit fiscale meevallers beschikbaar stelt voor NPO-drama met internationale ambities. NPO Europees Export Drama. Film, drama en documentaire. We hopen en verwachten dat we, samen met fondsen, omroepen en de overheid de Nederlandse film- en documentairesector op het hoge peil te houden waar het nu ligt. Dat doen we zorgvuldig en met liefde voor het vak. Met minder bestuur en meer projecten. Met een steeds opener bestel waarin makers eenvoudiger kansen krijgen om zichzelf te ontwikkelen, een eigen stem te vinden en uit te dragen.
6
We blijven naast deze grote investeringen, ook kleinere initiatieven steunen die de sector vernieuwen of verbeteren. Voor jonge makers bijvoorbeeld, zoals de Idfa Workshop, Teledoc Campus en het Deltaplan talent voor Drama. Of zoals de Impact Academy; een mooi initiatief vanuit de sector om de impact van documentaires te vergroten, dit voor iedereen te beschrijven en ook meetbaar te maken. U kunt alleen de beste verhalen blijven vertellen als het werkveld gezond, levendig en vernieuwend is. De NPO beschouwt het ondersteunen van die verhalen, uw verhalen, als een van haar kerntaken. Wij voelen ons mede verantwoordelijk voor een klimaat waarin u als maker kunt gedijen. Het is mijn overtuiging dat documentaire-, film- en seriemakers verhalen te vertellen hebben die iets bijdragen aan ons leven; hier in Nederland, in Europa, op deze wereld. Met verhalen die gehoord en gezien moeten worden. Verhalen zoals die al 20 jaar worden gebracht door Het Uur
7
van de Wolf. U kunt op ons rekenen. Zodat u uw mooie werk kunt blijven doen. Ik wens u nog een hele mooie dag. Dank u wel.
8
