THEMA: DE GROENE STAD

nr 149 – jan 2010

: THEMA ENE D E G RO STAD

y VOETGANGER KEIZER, FIETSER KONING x MELCHERS OVER NATUUR

x GROENE PROGRAMMA’S GROENLINKS EN PVDA VERGELEKEN

actueel Agenda Donderdag 7 januari 2010

Nieuwjaarsbijeenkomst GroenLinks ­Amsterdam

Alle leden en lezers van Linker zijn uitgenodigd voor de nieuwjaarsbijeenkomst van GroenLinks Amsterdam. Lijsttrekker Maarten van Poelgeest zal zijn nieuwe boek “Meer Amsterdam” presenteren. Fractievoorzitter Marieke van Doorninck zal ons de weg wijzen naar zetelwinst in de gemeenteraad bij de verkiezingen van maart 2010. En uiteraard is er muziek en alle ruimte voor ontmoeting. De nieuwjaarsbijeenkomst is in het Sieraad, in stadsdeel de Baarsjes, Postjesweg 1, van 20.00 uur tot 01.00 uur Donderdag 28 januari 

Debat “Socialisme 2.0” Een lange tijd geloofde Links in een samenleving waarin iedereen gelijke kansen krijgt

en sociale positie gebaseerd is op verdienste van het individu. Maar dit type samenleving creëert een nieuwe klassenscheiding tussen laagopgeleiden en hoogopgeleiden, tussen winnaars en verliezers. Niet iedereen is in staat die kansen op gelijke wijze te benutten. Hen die het niet lukt om een hoge sociale positie te bereiken, worden weggezet als ‘losers’ die hun lot aan zich zelf te wijten hebben. Wat wil en kan Links hieraan doen? Is er nog draagvlak voor een (nieuw type) verzorgingsstaat in onze geïndividualiseerde ­samenleving? Is er ruimte voor socialisme 2.0 en wat is dan socialisme 2.0? Filosofen, wetenschappers en politici gaan in debat in de Balie, in stadsdeel centrum, Kleine Gartmanplantsoen 10. Het begint om 20.00 uur. Houdt de website www.amsterdam.groenlinks.nl in de gaten voor actuele informatie!

Zie ook

www.amsterdam.groenlinks.nl colofon Linker 149 • jaargang 24 • januari 2010 • redactieadres: GroenLinks Amsterdam, Amstel 1, k 2245, 1011 PN Amsterdam, tel: 552 3479, fax: 552 2309, e-mail: [email protected], redactie: Simion Blom, Jantien ten Brink, Fedor Heida, Rian Lanenga, Marije Schoonen (hoofd- en eindredactie), Andrea Wagemans • medewerkers aan dit nummer: Suus van den Akker, Sonja Alferink, Sanne Claessens, Marieke van Doorninck, Edwin van Eis, Wim Molenaar, Patricia Seitzinger • vormgeving: Ruparo • druk en afwerking: Raddraaier • deadline Linker 150, 22 januari 2010 • De pagina’s met fractienieuws vallen onder de verantwoordelijkheid van de Amsterdamse gemeenteraadsfractie van GroenLinks • De pagina met bestuursnieuws valt onder de verantwoordelijkheid van het Amsterdamse federatiebestuur • Foto’s voorpagina: Edwin van Eis, Sonja Alferink, Hans Bes

Wil je ook een bijdrage leveren aan Linker of redacteur worden? Mail: [email protected] 2

De volgende

Suus van den Akker

Kom in beweging De campagne gaat beginnen! GroenLinks gaat zondag 17 januari lekker hardlopen in het Vondelpark. De jaarlijkse Vondelparkloop biedt mogelijkheden voor geoefende en minder geoefende renners: 3,5 km (een ronde), 6,7 km (twee rondes) of 10 km (drie rondes) kun je afleggen. Dus trek die hardloopschoenen en het Lekker Leven shirtje aan en loop mee! Inschrijven kan via http://www.phanos.org/wedstrijden/2010/vondelparkloop en meld je gelijk even bij het bureau GroenLinks Amsterdam, dan regelen we je shirt: [email protected]

mijngroenlinks Eind vorige maand hebben alle leden een unieke code thuis ontvangen, vermeld op de donatiebrief. Met deze code kun je inloggen op ‘mijn groenlinks’. Via deze site kun je laten weten aan welke partijactiviteiten je wilt meewerken, je kunt je opgeven voor nieuwsbrieven én eenvoudig een adreswijziging doorgeven. Dus log in en geef door wat je wilt! amsterdam.groenlinks.nl/mijngroenlinks

JANUARI 2010

redactie

Pauline Westendorp, directeur van NEWNRG en gastcolumnist voor deze Linker, rekent voor ons uit hoe we dat echte groene Amsterdam kunnen verwezenlijken. Met vijf concrete stappen binnen twee jaar en gebruik makend van de wet van de remmende voorsprong, kunnen we binnen vier jaar een netto energieproducerende gemeente worden. We zwemmen namelijk in de energie, zoals Dagobert Duck in zijn pakhuis, aldus Westendorp. Maar hoeveel Dagobert Ducks kent Amsterdam? Groen is de nieuwe luxe, leert de column van Marieke van Doorninck, alleen (nog) niet voor iedereen haalbaar en betaalbaar. Ja, er wordt wat afgeteld als het gaat om groen. Ook was het tellen geblazen voor de kandidatenlijsten voor de gemeenteraadsverkiezingen. Hoe een en ander is afgelopen voor de centrale stad kun je lezen in ons verslag. Nevin Özütok doet in dit licht in de rubriek Verkiezingskoorts uit de doeken hoe zo’n kandidatenselectie tot stand komt. Wat meetelt? ‘De politieke x-factor’, aldus deze voorzitter van de kandidatencommissie. Verder introduceren we met trots Suus van den Akker. Met haar tekeningen volgt zij Eva Gans op als huiscartoonist. Tot slot, wenst de redactie van Linker jullie een goed uiteinde, want over een dikke week is het aftellen voor het nieuwe jaar. Het goede voornemen? Onze zegeningen tellen, dus qua milieu op onze tellen blijven passen. Marije Schoonen

SONjA ALfer iNK

6 GroenLinks en PvdA over hun groene programma’s

M A r i j e S c hO O NeN

In dit Groene Stadnummer is er gelukkig vooral veel positief geluid. Dat Amsterdam rijk is aan natuur en dierenleven lees je in het interview met stadsecoloog Martin Melchers. Zijn favoriete plek in de stad? Een geheim paadje bij het Amsterdams Rijnkanaal, waar hij Marijke Vos graag eens op zijn rug over de sloot zou willen tillen. Hoe we de stad groen krijgen en houden staat te lezen in een artikel waarin de groene programma’s van GroenLinks en PvdA worden vergeleken. Hoe autoluw moet de stad worden en hoe buiten we duurzaamheid economisch uit? Barn Geurts van GroenLinks en Peggy Burke van de PvdA lichten dit toe. Hierbij staat ons weinig in de weg, aldus columnist Wim Molenaar. “Kan niet” ligt op het kerkhof en “wil niet” ligt ernaast, zoals zijn moeder placht te zeggen. En daarbij moet het wat hem betreft afgelopen zijn met rommelen in de marge en moeten we gewoon – hup – die lege kantoorruimte benutten voor (duurzame) verbouwing en vergroening.

Linker in gesprek met Melchers over natuur en politiek

Over een autoluwe stad en klimaatambities

9 Verkiezingskoorts

SANNe cLAeSSeNS

Het milieu telt voor GroenLinks, daarover lees je in deze Linker. En in Amsterdam is er genoeg voorhanden om die allesomvattende slogan concreet te maken. Mijn grootste ‘het milieu telt’erlebnis is, wanneer ik wordt ingehaald door zo’n opgeschoten knaap op een fijnstof uitstotende scooter. Ik houd dan mijn adem in en dat leer ik ook mijn kinderen, die op bakfietshoogte de volle laag krijgen.

4 Stadsecoloog Martin Melchers

Nevin Özütok over de politieke X-factor

12 GroenLinks Amsterdam: de kandidatenlijst Verslag van de Algemene Ledenvergadering w iM M OL e NAA r

Dagobert Duck

inhoud

10 Fractienieuws 13 Park & Politiek 14 Wim Molenaar 15 Mailen met Jan Hoek 16 Marieke van Doorninck 16 Pauline Westendorp

JANUARI 2010

3

“Op deze breedtegraad

4

JANUARI 2010

Interview Martin Melchers

is Amsterdam de hemel”.. Als stadsecoloog heeft Martin Melchers 17 jaar lang voor de gemeente Amsterdam gewaakt over de flora en de fauna in de stad. Afgelopen oktober ging hij met pensioen. In Muziektheater aan ’t IJ Son j a A l fer i nk

(“Ik kies altijd een plek met een mooi uitzicht voor het geval het een saai gesprek wordt...”) spreekt Linker met hem over zijn ervaringen met Amsterdam en de Amsterdamse politiek. Patricia Seitzinger Je hebt in al die jaren van alles gezien en meegemaakt in de gemeente Amsterdam. Wat zou je de politiek als adviezen mee willen geven? “Zet in op een duurzame bouw van het ‘rood’ in de stad. Het is duur in aanvang maar verdient zich uiteindelijk allemaal terug. Gebouwen moeten multifunctioneel inzetbaar zijn met uitneembare wanden zodat functieverandering makkelijk plaats kan vinden. Panden moeten dikke daken hebben zodat de gebouwen goed geïsoleerd zijn en een goede geluidsdemping kennen. Zulke daken vormen een prettige ruimte voor vogels en insecten in de stad. Je moet de daken gebruiken voor waterberging en voorzien van groen. In Duitsland is dit soort dingen al lang gemeengoed, maar hier wordt nu zo goedkoop mogelijk gebouwd. Daarnaast moet je als politici opletten dat de stad niet te groot wordt. Er moeten zeker niet meer dan 1 miljoen mensen wonen, anders gaat het ten koste van het geluk van de inwoners. En inzetten op groen uiteraard. Groen in de stad vergroot het gevoel van welzijn onder bewoners. Het idee van postzegelparkjes is hier een goed voorbeeld van.”

Stad en natuur smelten samen aan een winterse Amstel Doet de politiek het goed in jouw ogen? ´Soms vraag ik me af of wethouders, niet alleen die van GroenLinks, maar in algemene zin, wel echt onafhankelijk zijn. Alsof ze soms met sympathieke, maar onhaalbare ideeën vanuit hun partij op pad gestuurd worden. Een voorbeeld hiervan is het willen verbannen van oude auto’s in de stad. Deze regeling was niet te handhaven en zorgde voor slechte pr voor de stad. Het zou goed zijn om politieke ideeën te laten toetsen op haalbaarheid.

“Natuur is terug naar de basis”

Hoe draag je je liefde voor de natuur als stadsecoloog over aan de Amsterdammer? “Samen met Merel Westrik van AT5 maakte ik bijvoorbeeld de documentaire ‘Haring in het IJ’. Via kreeften in de Watergraafsmeer, vossen op de Diemerzeedijk in IJburg en de Grote Bonte Specht in Oud Zuid maakt de kijker kennis maken met het dierenleven dat Amsterdam rijk is. Zo probeer ik mijn passie voor de natuur over te dragen. Natuur is terug naar de basis; je wordt één met wat je ziet. Alle interne dialogen verdwijnen en je eigen ik verdwijnt als ware. Mensen worden weer kind en laten hun ‘wapens’ vallen.” JANUARI 2010

Heb je ooit overwogen om als ecoloog buiten de stad te gaan werken? “Nee dat heb ik nooit overwogen, waarom zou ik? Op deze breedtegraad is Amsterdam de hemel! Er is zo veel te zien en te beleven op het gebied van ecologie in de stad, als je het maar wilt zien. Ook na mijn pensioen blijf ik betrokken bij de ecologische ontwikkeling van Amsterdam als zelfstandig adviseur, met name in het Westelijk Havengebied en bij de aanleg van de tweede Coentunnel. Ik hoef nergens anders heen.” C

Melchers favoriete plekken top 5 in Amsterdam: • IJburg, voordat er gebouwd werd. Er zijn enorm veel zeldzame vogels te vinden. • Het havengebied. Dit gebied met rijke natuur moet door Amsterdammers opgenomen worden in hun recreatieve fietsroutes. • Waterland. Ondanks dat het verre van ideaal is ingericht, blijft het een prachtig stuk landschap. • Geheim paadje in de Amsterdam Rijnkanaal zone. Ik zou ­Marijke Vos als wethouder hier graag nog eens mee naartoe nemen en haar op mijn rug de sloot over tillen. • Het Amsterdamse Bos.

5

PvdA en GroenLinks over hun groene stad Twee raadsleden, twee partijen, twee verschillende belevingen van de stad. Barn Geurts (GroenLinks) woont en werkt b ­ innen de ring en brengt zijn zoontje met de fiets naar de crèche. Peggy Burke (PvdA) woont in Slotervaart, reist voor haar werk veel met de auto. Zij ziet haar buurt veranderen door o ­ prukkend betaald parkeren. Toeval? Of een gevolg van verschillende ­idealen, verschillende keuzes, verschillende partijen? De PvdA en GroenLinks over hun groene stad. Rian Lanenga 6

JANUARI 2010

De autoluwe stad: hoe ver wil je gaan? Zowel GroenLinks als de PvdA zijn voor een auto­ luwe binnenstad. Van het Centraal Station tot aan de Munt zou wat de PvdA be­ treft autovrij moeten zijn. GroenLinks gaat verder en is nadrukkelijk voor het autovrij maken van woon­ buurten, als delen van de Jordaan, de Pijp en IJburg.

ma r i j e sc h oon e n

PvdA: “Ik heb een droom. De hele grachtengordel moet autoluw worden. Alle vrachtwagens de binnenstad uit en distributie van goederen gaat vanaf de Ring per elektrisch vervoer, zoals al in Tokyo wordt gedaan. Bewoners moeten wel met de auto hun huis kunnen bereiken. Een autoluwe Rode Loper, dat lijkt me prachtig. En ik vind de Noord/Zuidlijn prima.” GroenLinks: “Als jullie dat willen, waarom steunen jullie dan het plan om van de parkeergarage die op het Rokin moet komen grotendeels een bezoekersgarage te maken? Die staat straks bovenop een metrohalte. Oorspronkelijk zou het

GroenLinks: ‘Auto’s onder de grond ­betekent ruimte voor groen en spelende kinderen’ een bewonersgarage worden, zodat op straat parkeerplekken opgeheven kunnen worden. Nu komt er gewoon een tweede Bijenkorfgarage. GroenLinks wil het veel rigoureuzer aanpakken. Meer wijken moeten autoluw worden, niet alleen de buurt rondom de Kalverstraat. Dat betekent auto’s onder de grond laten parkeren, eenrichtingsverkeer, autovrije straten. Dan komt er meer plek voor groen en spelende kinderen.”

PvdA: ‘De grachtengordel mag autoluw’

PvdA: “Die parkeergarage stamt uit de vorige bestuursperiode en moet inkomsten genereren voor de Noord/Zuidlijn. Wij willen wel de bovengrondse plekken behouden voor bezoekers in de buurten rondom het centrum. Die moeten nu zoveel rondjes rijden voor ze een plek hebben. Er komt ruimte voor hen als bewoners onder de grond gaan parkeren.” GroenLinks: “Maar waar zit dan de winst? Dat levert toch geen autoluwe buurt op? Daar wordt het toch niet groener van op straat, niet veiliger voor kinderen?” PvdA: “Als de bewoners in een garage parkeren heb je al minder verkeer op straat. Wij hechten veel waarde aan bezoekersplekken, dus daar houden we aan vast.” Welke gebieden zouden autovrij moeten zijn? PvdA: “De Rode Loper, het gebied vanaf Centraal Station over het Damrak en Rokin, tot aan de Munt in ieder geval.” GroenLinks: “Wat ons betreft ook het verlengde van Rode Loper zoals de Vijzelstraat en de Ferdinand Bol, delen van de Jordaan, de Pijp, buurten rondom markt- en winkelgebieden zoals de Dapperbuurt en rondom de Ten Katemarkt. Daarnaast ook woonbuurten binnen de Ring en op nieuwbouwlocaties zoals IJburg, de Houthavens en het Zeeburgereiland.”

Korte reactie op:  IJmeer, een brug of een tunnel? PvdA: “Een tunnel is fantastisch, voor trein en auto.” GroenLinks: “Alleen een OV-verbinding door een tunnel, een autoverbinding is onzinnig.”  Meer Autovrije Dagen per jaar? GroenLinks: “Ja!” PvdA: “Kost teveel geld.”

Ri an lan enga

 Haven uitbreiden in de Houtrakpolder? PvdA: “Ja, is mogelijk.” GroenLinks: “De haven mag groeien ­binnen het bestaande terrein.” Barn Geurts, GroenLinks: ‘Met een bezoe­ kerspas stimuleer je het autoverkeer’

JANUARI 2010

Peggy Burke, PvdA: ‘Oma moet nog wel bezocht kunnen worden’

 De coalitie nog vier jaar voortzetten?

GroenLinks: “Jazeker!” PvdA: “Ja, graag!”

 7



Parkeertarieven: is de max bereikt? De PvdA is voor parkeren aan de Ring A10 om van daaruit verder te reizen met het openbaar vervoer. Van GroenLinks mogen de auto’s nog verder worden geweerd om de buurten direct aan de Ring te ont­ lasten. Wat betreft stijging van het tarief voor parkeer­ vergunningen is voor de PvdA de grens bereikt. GroenLinks is voor het verdubbelen van het tarief, want parkeren legt beslag op de kostbare ‘openbare ruimte’.

Parkeren aan de meter GroenLinks: “Wat ons betreft mag het betaald parkeren in de stad worden uitgebreid, ook buiten de ring. Daar waar een hoger tarief betere resultaten voor de luchtkwaliteit en een mooiere openbare ruimte kan opleveren, willen wij dat inzetten.” PvdA: “Het is een lastig dilemma. Wij zijn van mening dat P+R terreinen aan de Ring A10 goede uitvalsbases moeten zijn om het parkeren in de binnenstad terug te dringen. Nu is ook verder buiten de Ring betaald parkeren ingevoerd, bijvoorbeeld op de Vlaardingenlaan in Slotervaart. Vroeger stond deze helemaal vol met auto’s en fungeerde als een soort natuurlijk P+R terrein, maar nu zijn er veel lege plekken.” GroenLinks: “Prachtig resultaat lijkt me. Nu is het wel zaak om ook in de buitenwijken het openbaar vervoer te verbeteren, zodat de voorzieningen in de wijken zelf beter bereikbaar worden, en zodat mensen van de randen van de stad makkelijk naar het centrum kunnen reizen. Wat ons betreft

zouden de P+R terreinen verder van de binnenstad mogen liggen, want de druk op de Ring A10 is te groot. Het Centrum is nu wel ontlast, maar de buurten direct aan de Ring zijn door het vele autoverkeer nog steeds niet prettig genoeg om te wonen.” PvdA: “Wij zijn nadrukkelijk voor parkeren aan de Ring A10. De mensen moeten vanuit daar per openbaar vervoer verder kunnen reizen. En wat ons betreft is de limiet van de prijsstijgingen aan de parkeermeter bereikt. We moeten andere manieren zoeken om de stad autoluw te maken. En trouwens, wij vinden dat de stad wel bereikbaar moet zijn voor bezoekers. Oma in het centrum moet nog wel bezocht kunnen worden, tegen een betaalbaar tarief. Misschien wel een bezoekerspas om regelmatig bezoek ter wille te zijn.” GroenLinks: “Met een bezoekerspas stimuleer je juist het verkeer, daar waar je het andere verkeer met hogere tarieven probeert terug te dringen.” PvdA: “Dat is wel een beetje moralistisch.

Klimaatambities: hoe belangrijk? GroenLinks: “Wij zeggen: ‘Groen Werkt!’ We hebben te maken met een economische en een klimaatcrisis. We moeten nú investeren in werkgelegenheid, opleiding, isolatie van oude huizen en gebouwen. Door voor een duurzame aanpak van beide crises tegelijk te kiezen, creëren we groene banen en stimuleren we de economie. Zo kiezen wij niet voor kolenoverslag in de havens, maar willen we dat er duurzame bedrijven en meer windmolens komen.” PvdA: “Laten we het niet over kolen hebben. Wat de aanpak van de twee crises betreft, zijn wij het helemaal met jullie eens. Van Al Gore hebben we geleerd dat het Chinese teken voor crisis ook het teken is voor kans. Deze kans moeten we grijpen; duurzaamheid moeten we economisch uitbuiten en daarbij strenge eisen stellen aan ondernemers.”

‘Duurzaamheid moeten we e ­ conomisch uitbuiten’ 8

Beide partijen zien in de crisis een kans om te kie­ zen voor duurzaamheid. De PvdA kiest om te be­ ginnen voor participeren in een duurzaam energie­ proces. GroenLinks wil dat Amsterdam zelf flink gaat investeren in duur­ zame energie. GroenLinks: “Daar worden wij wel blij van!” PvdA: “Ik denk dat de PvdA in de afgelopen vier jaar wel wat groener is geworden door GroenLinks. Wij vinden wel dat het realistisch moet blijven, we willen isoleren en het binnenklimaat op scholen verbeteren door groene daken aan te leggen. Wij willen een fonds voor duurzaamheid met een ‘revolving’ karakter, dat niet alleen bestaat uit allerlei subsidies voor zonnepanelen en windmolens.” GroenLinks: “Daar zit ‘m nu juist het ver-

schil. We zitten in een economische crisis. Het gaat om de vraag hoe we het geld verdelen. Vaak behoudt de PvdA niet de focus op het milieu en gaan onderwijs en zorg voor. Ook belangrijk, maar hoe gaan we de komende jaren verder met het klimaat? Bij het lezen van de inleiding van het PvdA programma valt toch op dat de woorden duurzaamheid en milieu niet worden genoemd. Dan houd ik mijn hart vast, want dat zegt veel over prioriteitstelling.” PvdA: “Ook voor de komende vier jaar geeft JANUARI 2010

verkiezingskoorts Alle mensen moeten van jullie de auto uit. Wij vinden dat je met de auto gewoon de stad in moet kunnen.”

hAN S b eS

PvdA: “Wij willen geen verhoogde tarieven voor vergunningen. Wij weten dat de ruimte schaars is, maar wat ons betreft moeten de bewoners in het centrum hier niet de dupe van worden. Wij zullen hen niet verder op kosten jagen.” GroenLinks: “De tarieven kunnen wat ons betreft worden verdubbeld. De huidige prijzen voor parkeervergunningen staan in geen verhouding tot de kosten voor een parkeerplaats. Het neemt een groot deel van de openbare ruimte in beslag en die is al zo schaars. We subsidiëren als gemeente daarmee het autoverkeer, terwijl maar een beperkt deel van de Amsterdammers een auto heeft. De opbrengst van die hogere tarieven moet worden geïnvesteerd in die openbare ruimte, openbaar vervoer en ondergrondse parkeergarages.”

de PvdA voorrang aan duurzaamheid. Als je verder leest dan de inleiding, zie je dat ook duidelijk terug in ons programma. Het is juist nu zaak om die schaalsprong naar duurzame energie te maken. Maar daarbij hoort wel een goed onderzoek naar de mogelijkheden en we moeten de juiste allianties sluiten. Wat mij betreft krijgt de wethouder van financiën ook milieu in de portefeuille. Dan leg je pas echt een goede link.” GroenLinks: “Helemaal mee eens. Maar hoe gaan we in de toekomst de energievraag verminderen en wanneer gaan we over op duurzame energiebronnen? Hoe gaat Amsterdam het verschil maken als we niet zelf gaan investeren in duurzame energie? Wachten op de markt is geen optie, extra investeringen en stimulansen zijn nodig.” PvdA: “Wij willen eerst het onderzoek afwachten. En we willen niet zelf energie gaan opwekken, wel participeren in een duurzaam energieproces.” GroenLinks: “Naast investeren in duurzame bedrijven en windmolens, moeten we ook de kans grijpen om klimaatneutraal te bouwen, met aantrekkelijke subsidies voor groene daken en zonnepanelen.” C JANUARI 2010

SANNe cLAeSSeNS

Parkeervergunningen

Nevin Özütok: ’het is letten op de balans’ De GroenLinks kandidatenlijst voor de raads­ verkiezingen is op 21 november vastgesteld (zie pagina 12/13). Het voorbereidende werk werd gedaan door de kandidatencommissie onder voorzitterschap van Nevin Özütok. Hoe selecteer je de mensen? De afwegingen van de commissie zijn afhankelijk van de plaats die de kandidaat ambieert. Hoe hoger de plaats hoe langer de lijst van competenties waaraan je moet voldoen. In ieder geval moet een kandidaat zeer gemotiveerd zijn en gevoel hebben voor het politieke in het dagelijks leven. Tenslotte is er een niet meetbaar aspect, de politieke x-factor. De beoordeling daarvan is aan het fingerspitzengefühl van de uiterst ervaren kandidatencommissie. Verder letten we op de verhouding tussen man en vrouw, oud en jong, ervaren en fris. We hebben ons uiterste best gedaan om ook de nieuwe Nederlanders genoeg vertegenwoordigd te laten zijn. Dat laatste lijkt niet helemaal gelukt. Klopt. De commissie heeft na de inschrijvingen nog een aantal allochtone kandidaten benaderd. Daar zaten hele goede bij, die om persoonlijke redenen uiteindelijk niet op de lijst wilden. Ik maak me zorgen over het feit dat de partij structureel de aansluiting met de netwerken en de vindplaatsen van deze groepen lijkt te missen.

grotere thema’s: ecologie en duurzaamheid. Alle kandidaten hebben zowel groene als rode aspecten. Zou het beter zijn als er een tegenkandidaat voor Maarten van Poelgeest was? We hebben Marieke van Doorninck wel expliciet gevraagd of zij zich geen tegenkandidaat wilde stellen. Zij heeft dat serieus overwogen, maar ervoor gekozen om het niet te doen. Maarten doet het natuurlijk hartstikke goed, heeft veel ervaring heeft en hij is een bekend gezicht. Hij is naast een goede lijsttrekker ook een bekwame wethouder. Tegelijkertijd moeten we ook verder vooruit denken dan deze raadstermijn. Op deze, relatief jonge, lijst staan zeker een paar potentiële opvolgers voor de toekomst. Wat is het leukste dat je hebt meegemaakt in de selectie? Het mooiste vond ik een jonge kandidaat die zich met veel bravoure, maar zonder ervaring, vanaf plaats 1 beschikbaar wilde stellen. Hij liet zich niet zomaar door procedures of wijs advies van de commissie weerhouden. Ik houd van mensen die er echt voor gaan!

‘De politieke x-factor telt’

Een andere doelgroep: Heeft de voorgestelde lijst voldoende groen profiel? Dat vind ik wel! Met een thema als de Groene Metropool verdiept het groen in de lokale politiek zich ook steeds meer naar de

Tenslotte de hamvraag: hoeveel van deze mensen zitten vanaf maart in de gemeenteraad? We hebben een goed programma, een goede lijst en gaan nu een goede campagne voeren. Dat zijn de drie belangrijke pijlers voor deze verkiezingen. Ik heb er vertrouwen in dat we een winst van twee zetels kunnen halen. Fedor Heida 9

bestuur Nieuws uit de groene stad:

voetganger keizer, fietser koning

biLL cr O MPTO N

In de afgelopen maanden zijn er twee notities uitgekomen van Fjodor Mole­ naar. Hij maakt zich grote zorgen over de positie van de voetganger en de fietser in het Amsterdamse verkeer. Hij schreef daarom zijn ideeën en wensen neer in de notities ‘De voet­ ganger keizer’ en ‘De fietser koning’ en overhandigde het aan het College van Amsterdam.

rosalie Smit tijdelijk wethoudersassistent “Sinds 4 november werk ik voor onze GroenLinks wethouder Marijke Vos als politiek assistent. Door privé omstandigheden heeft Patricia Collette zorgverlof opgenomen waardoor er acuut een vervanger is gezocht. Het is een eer voor Marijke te werken en geweldig om van zo dichtbij alle voor ons zo belangrijke punten zoals de Amsterdamse klimaataanpak, elektrisch vervoer of het onderzoek naar duurzame energie productie in de stad te volgen.

De voetganger Keizer Het is druk in Amsterdam. Er rijden veel auto’s, taxi’s, trams, bussen, brommers en fietsers in de stad. Je zou denken dat zij de voetgangers toch niet dwars zitten, maar al deze verkeersdeelnemers snoepen steeds meer ruimte weg bij de wandelaars. Stoepen worden met regelmaat versmald en het overgebleven stuk wordt ook nog eens gebruikt voor allerlei andere functies: terrassen, fietsrekken, afvalbakken en winkeluitstallingen. Molenaar wil de voetganger op nummer één in het verkeer hebben: “Er moet een stedelijke voetgangersnorm komen met een minimale doorloopruimte van twee

meter.” Bovendien daagt hij het College uit om echt autoluwe gebieden te maken in de stad, door eenrichtingsverkeer in te stellen en bovengrondse parkeerplaatsen te laten verdwijnen. De fietser koning Ook voor de fietser vraagt Molenaar om een prominente plek in het verkeer. De fietser bevindt zich veelal tussen het gemotoriseerde verkeer en is hierbij een zeer kwetsbare deelnemer. Grootschalige invoering van ‘Fietsstraten’ is een prachtige oplossing. In een fietsstraat heeft langzaam verkeer voorrang en is de auto ‘te gast’. Het College maakt binnenkort het fietsbeleid voor de periode 2011-2015 en het voorstel van Molenaar kan prima ter inspiratie dienen: “Goed fietsbeleid begint met aanleg van ruime en veilige fietsroutes. Straten die niet maximaal veilig zijn, voldoen gewoon niet. De grootschalige invoering van fietsstraten zal een enorme verbeterslag voor de stad betekenen. Het maakt van Amsterdam de Fietsstad van de Toekomst.”

e Dw iN vAN ei S

“het is een eer voor Marijke te werken” Gezien deze ontwikkeling heb ik mij tijdelijk teruggetrokken als voorzitter. Tony Beerling zal mijn voorzitterstaken overnemen. Ben ik nu helemaal weg? Natuurlijk niet! Mijn campagne koorts is niet over. We werken keihard aan de campagne en hebben net een prachtige kandidatenlijst vastgesteld voor de verkiezingen. GroenWerkt! En hoe….! Wie weet worden wij wel de grootste partij. Maar daarvoor hebben we iedereen nodig. Houd de website, de agenda en de nieuwsbrief in de gaten voor alle spetterende activiteiten en vergeet je niet aan te melden als vrijwilliger. Ik heet je alvast van harte welkom op de GroenLinks Amsterdam nieuwjaarsborrel 7 januari 2010.” Rosalie Smit 10

JANUARI 2010

fractienieuws door Rian Lanenga

Nieuws uit de wereldstad:

e dwin v an Ei s

Talentontwikkeling van individuele kunstenaars Nieuws uit de sociale stad:

De sterkste schouders, de zwaarste lasten De economische crisis en de kli­ maatcrisis vragen om solidaire en duurzame oplossingen. Groen­ Links wil dat de rijken de crisis betalen, zodat kwetsbare mensen er niet op achteruit gaan. De afgelopen jaren is het Amsterdam en veel van haar inwoners voor de wind gegaan. De mensen hebben huizen gekocht, van alles geconsumeerd en goed geleefd van de welvaart. Er waren ook mensen die zich dit niet konden veroorloven, maar wel het hoofd boven water konden houden. Nu hebben we te maken met een economische crisis. Amsterdammers die het al goed hadden, redden zich nog prima, maar die

andere groep… die staat het water aan de lippen. De oplossing ligt volgens fractievoorzitter Marieke van Doorninck in solidariteit: “Nu de gevolgen van de economische crisis langzaamaan doordringen tot de stad, wil GroenLinks het solidariteitsbeginsel toepassen: de sterkste schouders dragen de zwaarste lasten.” De fractie heeft een plan voorgelegd aan het College om te onderzoeken welke mogelijkheden er binnen het gemeentelijke belastingstelsel zijn om dit solidariteitsbeginsel in te zetten”. In december stemt de gemeenteraad over het voorstel.

Wat maakt kunstenaars nu bij uitstek een kunstenaar? Hun creatieve geest! En kunstenaars moeten zich regelmatig kunnen terugtrekken in een atelier om die creatieve geest de vrije loop te laten. Zij hebben tegenwoordig echter bijna geen tijd om hun talent te ontplooien. De praktische vraag om geld voor dagelijks onderhoud verdringt vaak de creativiteit. Veel kunstenaars moeten behoorlijk bijbeunen, willen ze de eindjes aan elkaar kunnen knopen. Vaak met twee of drie bijbaantjes. Voor hun vakinhoudelijke werk krijgen ze alleen betaald bij concrete opdrachten of projecten. En die liggen niet voor het oprapen.

Evelien van Roemburg wil kunstenaars op weg helpen door jaarlijks 30 beurzen van € 10.000,- beschikbaar te stellen voor talentontwikkeling en vrij werk. “Kunstinstellingen en musea worden goed gefinancierd, terwijl zij afhankelijk zijn van de creativiteit van de kunstenaars. Amsterdam moet daarom ook kunstenaars de mogelijkheid bieden tot ontwikkeling en vernieuwing. Daarmee houden we een divers en innovatief kunstaanbod in de stad.” Andere partijen in de gemeenteraad hebben al hun steun uitgesproken voor dit voorstel.

EcoMap Amsterdam

JANUARI 2010

D oriann K ransbe rg

Amsterdam heeft sinds 1 december een EcoMap. Op deze website is te zien hoeveel energie de stadsdelen gebruiken en hoeveel afval ze produceren. De EcoMap is op het eerste gezicht gewoon een kaart van een kaart van Amsterdam. Via de EcoMap op ams.urbanecomap.org krijgen Amsterdammers inzicht in hun energieverbruik, afvalproductie en vervoer met als doel de bewustwording te vergroten. De ecologische gegevens zijn afkomstig van publiek beschikbare informatie en cijfers, weergegeven per stadsdeel. Naast het inzichtelijk maken van de CO2-uitstoot per stadsdeel voorziet de kaart inwoners tevens van tips over hoe zij hun CO2-uitstoot kunnen reduceren.

11

Algemene Ledenvergadering

Op zaterdag 21 november kwam GroenLinks bijeen om de kandidatenlijst voor de gemeenteraadsverkiezingen vast te stellen. De Algemene Ledenvergadering werd op het hoogtepunt bezocht door 140 stemgerechtigde leden. De sfeer was goed, maar af en toe liep de span-

Evelien van Roemburg op 6

ning hoog op. Jantien ten Brink

G

roenLinks

verkiesbare plaats. Dit maakte het voor nieuw talent niet gemakkelijk om een plaats op de lijst te veroveren.

Strijd om plaats 3, 4 en 5 Zo moest er vier keer gestemd worden voor plaats 3. Bij de eerste herstemming kregen Fenna Ulichki en Jan Hoek precies evenveel stemmen. Dit betekende, na een korte schorsing, dat de stemming weer werd opengesteld voor alle kandidaten. Na nog een herstemming kon Fenna opgelucht ademhalen. Deze keer won ze met tien

In de week voor de ALV kwam er al een verassing. Evelien van Roemburg stelde zich toch beschikbaar voor een verkiesbare plaats. Zij was in eerste instantie alleen beschikbaar voor een opvolgingsplaats, vanwege voorziene problemen in het combineren van het raadslidmaatschap met haar promotiewerk aan de UvA. Bij nader inzien vindt ze de raad toch te leuk om zomaar op te geven: ‘Dan maar langer doen over die promotie’, aldus Evelien. Tijdens de ALV had ze nog een troef: voormalig europarlementariër Kathalijne Buitenweg kwam voor haar pleiten. Op de landelijke congressen is dat vrijwel een garantie voor de plaats die je wilt hebben. Haar campagne had effect: Ze passeerde wim mol enaar

Amsterdam heeft duidelijk ‘Zin in de toekomst’ en vertrouwen in de zittende ploeg. Ook waren er toeschouwers zonder stemrecht, zoals de Zeeburgse PvdA-stadsdeelvoorzitter Fatima Elatik, die haar collega dagelijks bestuurder Jan Hoek kwam aanmoedigen. Zoals verwacht werden Maarten van Poelgeest en Marieke van Doorninck vrijwel unaniem verkozen op de plaatsten 1 en 2. Ook de andere zittende raadsleden, die daarvoor beschikbaar waren, staan op een

stemmen verschil van Jan. Voor deze laatste duurde de spanning wat langer: De herstemming voor plaats 4 verloor hij op één stem van Marco de Goede en daarna deden de overige zittende raadsleden, Fjodor Molenaar en Evelien van Roemburg, ook mee. Tot grote opluchting van hem en zijn achterban lukte het voor plaats 5 wel; met negen stemmen verschil liet hij Fjodor achter zich.

Kandidatenlijst GroenLinks Amsterdam 1. Maarten van Poelgeest 2. Marieke van Doorninck 3. Fenna Ulichki 4. Marco de Goede 5. Jan Hoek 6. Evelien van Roemburg 7. Fjodor Molenaar 8. Tamira Combrink 9. Arend Hamstra 10. Anna Schoemakers 11. Femke Roosma 12. Barn Geurts 13. Karim Maarek 14. Iwan Leeuwin 15. Bram Bos 16. Birgül Dönmez 17. Merijn van Leeuwen 18. Sam Franklin 19. Juul van Hoof

Op 17 oktober stelden de ALV-leden het verkiezingsprogramma vast. 12

JANUARI 2010

Suu s v an de n A kk er

GroenLinks Amsterdam:

Park & politiek

Fjodor in de strijd om plaats 6, met acht stemmen verschil. Na deze titanenstrijd werd de druk iets minder: Fjodor plaatste zich voor plek 7 zonder herstemming.

Tamira Combrink: nieuw op 8 Op plaats 8 verschijnt, ook zonder herstemming, de eerste kandidaat die geen raadservaring heeft: Tamira Combrink. Zij heeft haar ervaring opgedaan in het actiewezen en tijdens de pleitrondes werd er nadrukkelijk op gewezen dat zij een aantrekkelijke kandidaat is voor de achterban van Amsterdam Anders / De Groenen, die dit keer niet meedoet met de gemeenteraadsverkiezingen. De plaatsen 9 en 10 worden gevuld door Arend Hamstra en Anna Schoemakers, beiden raadslid in Oud-Zuid.

Femke Roosema op 11 Nog een verassing was Femke Roosema. Zij zit in het stedelijk bestuur en was beschikbaar vanaf plaats 11. Femke kon zelf niet aanwezig zijn op de ALV: ze was in Haarlem op een door haar georganiseerde symposium over manieren om wetenschappelijke kennis te delen. Ze stelde zich voor door middel van een filmpje en had verschillende pleiters geregeld, waaronder Jorrit Nuijens – duoraadslid en kandidaat in Centrum. Jorrit betoogde dat Femke juist bewees dat zij haar verplichtingen ook nakomt als het haar wat minder goed uitkomt door toch naar het symposium te gaan en niet naar de ALV te komen. De pleiters en het filmpje hadden het gewenste effect: Femke staat op plaats 11 waarmee ze zittend raadslid Barn Geurts – ook vanaf deze plaats beschikbaar – één plaats achter zich laat. C JANUARI 2010

SO Nj A ALfer iNK

de lijst!

‘vrijheid blijheid vondelpark’ Groene papegaaien vliegen hoog tussen de bomen, een drietal honden vecht hun baasjes moe, een verdwaalde reiger tuurt in het niets. Mensen zijn er niet zoveel op deze winterse namiddag. Een paar forensen op de fiets, een verstilde wandelaar die schrikt van een groepje snelle joggers in felgekleurde sportpakken. Het Vondelpark, dat in haar 145-jarige bestaan al zovelen inspireerde tot de prachtigste dichtregels en de mooiste liedteksten, heeft iets magisch deze tijd van het jaar. De levendige chaos van de zomer maakt plaats voor een stille beleving van de winter in het park. “Het park is het mooist als het gesneeuwd heeft,” zegt Arend Hamstra, woordvoeder Vondelpark van GroenLinks Oud-Zuid. Als het minder koud is, zijn het de mensen die er de dienst uitmaken: de jonge hippe papa’s, de nieuwe hippies met de gitaar, de slingerende toeristen op hun gehuurde rode fietsen… Wat maakt het Vondelpark zo aantrekkelijk voor deze diverse groep bezoekers? “Vrijheid, blijheid en verliefdheid”, antwoordt Hamstra. “Het feit dat alles kan.” Toch kondigde het dagelijks bestuur van het stadsdeel Oud-Zuid dit jaar een aantal beleidswijzigingen aan, met de doelstelling het park toegankelijk en prettig te houden. Radicale maatregelen zijn het niet, hoewel het besluit tot een seizoensweideverbod en aanlijngebod voor honden nog altijd op fel verzet kan rekenen van de plaatselijke belangenvereniging. Arend Hamstra schreef een eigen GroenLinks Vondelparkvisie als reactie op de nota. Hij benadrukt de bete-

kenis van vrijheid voor het park. Hamstra: “Met tien miljoen bezoekers per jaar zijn er natuurlijk meer leefregels nodig dan vroeger. De overheid moet toezien op de naleving daarvan, maar zich verder niet al teveel met het park bemoeien. Mensen kunnen ook hun eigen verantwoordelijkheid nemen, door op een goede en verantwoordelijke manier met elkaar en het park om te gaan.” De woordvoerder heeft mooie ideeën voor de toekomst. Hij pleit voor een homomuseum op de plek van het huidige filmmuseum (dat gaat verhuizen) en zou graag kluisjes plaatsen voor sporters. Op termijn droomt hij van een ecologisch Vondelpark dat Amsterdammers bekend houdt met de natuur. Zwemmen in de Vondelvijvers past wat hem betreft prima in dat plaatje. “Als er maar geen toezichtscamera’s komen in het park,” besluit Hamstra zijn mijmeringen over de toekomst.

‘Zwemmen moet kunnen’ Maar dat is voor later. Eerst opent over een aantal maanden het gerenoveerde Vondelpark zijn deuren. Als de winter dan voorbij is maakt de verstilde wandelaar weer plaats voor zomers spektakel: de papa’s, de hippies, de toeristen, de voetballers, de oma’s en – wie weet in de toekomst – zwemmende verliefden. Sonja Alferink 13

ingezonden eDwiN vAN eiS

wim Groene daken zijn een gruwel Wonen in een groene stad, dat kan eigenlijk niet. Want wonen gaat per definitie ten koste van groen. Waar het groen is kun je niet wonen. En waar je woont, is het niet groen. Dus moeten we een list verzinnen.

In Amsterdam staat twee miljoen vierkante meter aan bedrijf- en kantoorruimte leeg. Hier ligt dus de grote sprong voorwaarts. Een voortvarend en roodgroen gemeentebestuur zou die meters moeten confisqueren en omzetten in woon- en werkruimte. Voor jongeren en ouderen. Waar mogelijk voor grotere gezinnen. En ook voor werken in de buurt. Doe je het goed, dan haal je er gemakkelijk vijfentwintig- tot dertigduizend woon- en werkeenheden uit. En ja, ik ken de bezwaren. Het kan niet of het is heel moeilijk. Nou en? “Kan niet” ligt op het kerkhof, zou mijn moeder zeggen. En “wil niet” ligt er naast. Aan de slag met die vierkante meters en deze verbouwen en vergroenen. Om daarmee meer woonruimte en werkgelegenheid te krijgen in Amsterdam en om het sparen van serieus groen en gewenst blauw. Groen Werkt toch? Een radicale aanpak, dat is wat we ons zelf moeten opleggen. Groen Werkt! mag geen lege leus zijn, maar moet een reëel bestaand beleidsdoel zijn! Wim Molenaar

14

De ideale school vergt inspanning ‘Een menging van zwarte en witte scholen moeten we niet forceren, het gaat immers om de kwaliteit van het onderwijs’, zei raadslid Marieke van Doorninck in de Linker van afgelopen november. De kwaliteit van onderwijs lijdt echter wel onder de sociaaleconomische segregatie in Amsterdam. In ons onderzoek ‘Onderwijsdesegregatie en Talentontwikkeling in Amsterdam’ hebben wij aangeven dat een goede verdeling van leerlingen op basis van sociaal-economische achtergrond essentieel is om gelijke kansen en goed onderwijs te kunnen garanderen. Door middel van goede voorscholen voor alle kinderen, zowel ‘zwarte’ en ‘witte’, als kansarme en kansrijke, is het mogelijk om taalachterstand te bestrijden en daarmee op de langere termijn de miskenning van talent te voorkomen. Verder is goed aannamebeleid en toezicht nodig om zwakke scholen te verbeteren. Aannamebeleid in de vorm van

SANNe cLAeSSeNS

Wonen in een groene stad betekent dan ook zo veel mogelijk groen in de woonomgeving. En dat valt nogal niet mee. Groen heeft nu eenmaal niet zo’n grote economische waarde. Bedrijvigheid, recreatie en parkeren bijvoorbeeld krijgen in Amsterdam vaak voorrang. Als GroenLinks proberen we het wel; postzegelparkjes, verticaal groen, geveltuintjes en groene daken. Maar het zet, als zeg ik het zelf, niet echt veel zoden aan de dijk. Het is tijd voor het grote gebaar. Gerommel in de marge is meedoen met de mainstream. Daar krijgen we geen groenere stad van. Om te beginnen moet het afgelopen zijn met bouwen in het IJmeer. IJburg, waar ik destijds voorstander van was, is een planologische en sociale mislukking. Aanvankelijk opgezet als autoluwe wijk en om de doorstroming in Amsterdam vlot te trekken; het is mislukt. Eigenlijk is het niet meer dan de zoveelste VINEX wijk, die overal in Nederland had kunnen liggen.

gecontroleerde keuze en centrale aanmelding kan de sociaal-economische segregatie in het onderwijs verminderen en de kwaliteit van het onderwijs vergroten. Gemengde scholen moeten we inderdaad niet forceren, maar om de ideale school, Amsterdam in het klein, te realiseren is wel enige inspanning nodig. Door goede voorschoolse voorzieningen te creëren, verschillende kinderen bij elkaar te brengen en daarmee optimale talentontwikkeling te stimuleren, kunnen we het basisonderwijs in Amsterdam nog een stapje beter maken. Voor meer informatie zie http://amsterdam. groenlinks.nl/studentenwerkgroep Jessica George, Dessie Lividikou, Zita Pels, Maartje Schouten Studentenwerkgroep Sociaal, GroenLinks Amsterdam (2009)

De volgende Linker heeft als thema: Wereldstad. Ideeën of suggesties? Mail: [email protected]. JANUARI 2010

M @ ilen met Jan GL-Wethouder Jan Hoek in Zeeburg neemt na acht jaar afscheid als bestuurder. Hij staat nu op een verkiesbare vijfde plaats voor de gemeenteraadsverkiezingen.

formule van onder meer StayOkay, filmhuis en eetcafé, red) . En het stadsdeel houdt er geld aan over, dat kan worden geïnvesteerd in andere zaken.

Wat houdt je de afgelopen tijd als wethouder bezig? Mijn vertrek. Voor ik wegga wil ik een aantal dingen geregeld hebben. Met de verbouwing van de welzijnspanden in de Indische Buurt gaat dat lukken. We hebben net een opgefrist vrouwenproduktiehuis geopend. De verbouwing van een voorziening voor verslaafden en het jongerenproduktiehuis gaan binnenkort van start. Ook met de Javastraat beginnen we nu zichtbaar succes te boeken. Het wordt een aantrekkelijke mediterrane winkelstraat met een grote diversiteit aan winkels. Voor het verbeteren van de horeca zijn ook de eerste stappen gezet. We hebben met de corporaties afgesproken dat we het vastgoed van het stadsdeel in de Indische Buurt aan hen verkopen en tegelijk afspraken met hen gemaakt over de beschikbaarheid van maatschappelijk vastgoed . Er zitten oude schoolgebouwen bij die ze gaan herontwikkelen. Zo kunnen we misschien wel een tweede Timorplein maken (de succesvolle

Je wilt nu in de gemeenteraad, hoe dat zo? Na 8 jaar wethouder vind ik het wel mooi. Anders word je op den duur zo’n knorrige oude man die steeds roept dat ‘we dat al een keer geprobeerd hebben’. Ik heb mezelf altijd als Amsterdamse bestuurder gezien. Ik verwacht in de gemeenteraad meer ruimte te hebben om GroenLinks-standpunten te verwoorden dan als wethouder.

JANUARI 2010

Wat voor dingen zou je dan willen doen? Er moet meer worden gedaan voor kleine ondernemers in de stad. Op een gegeven moment groeien die uit hun slaapkamer en dan moet er wel goedkope en kleinschalige bedrijfsruimte zijn. Ook de maatschappelijke opvang kan beter. Marijke Vos heeft op dat punt al veel bereikt. Het is ook belangrijk om te laten zien wat die plekken voor de mensen doen die worden opgevangen en voor de leefbaarheid van de stad. Nu berust de weerstand van de buurt vaak op verkeerde verwachtingen. Er wordt

gevreesd voor overlast, terwijl die er al was en juist zal verminderen door het realiseren van maatschappelijke opvang. Het is ook leuk om te merken dat de grootste tegenstanders ineens als vrijwilliger aan de slag gaan wanneer ze beter geïnformeerd zijn.

‘Van mij mag het wat radicaler’ Waarom doet Zeeburg al jaren niet mee aan de Autovrije Dag? Eenvoudig omdat de meerderheid van de stadsdeelraad de Autovrije Dag maar symboolpolitiek vindt. Ze vinden dat het nergens aan bijdraagt; het is gewoon een dag waarop je niet mag autorijden. Van mij mag het juist wel wat radicaler. Ik krijg de kriebels als ik op autovrije dag met mijn dochters ga fietsen; er rijden gewoon nog overal auto’s. Het is belangrijk dat er een dag is waarop wordt nagedacht over alternatieven van mobiliteit. Mobiliteit is een recht, maar automobiliteit niet. Andrea Wagemans 15

‘ecofabulous’ Groen is in. Kijk maar naar de advertenties in tijdschriften of reclamespots op de tv. Of ze nu wasmiddelen, keukenapparatuur, verzekeringen en beleggingen of zelfs auto’s aanprijzen, allemaal spelen ze groentroef. De spot speelt zich meestal af in een leuk stukje natuur, compleet met kwetterende vogels en spelende konijntjes, waar dan tussen de bomen een energiezuinige en waterbesparende vaatwasser staat te draaien. Mijn favoriet is een radiospot, waarin een man met een wat zeurderige stem vertelt dat hij zijn steentje bijdraagt aan het milieu door afval te scheiden, de verwarming een graadje lager te zetten en door om de dag te douchen (als het een tv spot zou zijn, had hij vast een zelfgebreide trui en geitenwollen sokken aan). Zijn joviale buurman pakt het slimmer aan, hij heeft gewoon de nieuwste superzuinige Ford Trendy gekocht en is daarmee eigenlijk de echte natuurbeschermer. De boodschap is dat je niets hoeft te laten om toch milieubewust te leven. Groen is ook hip. ‘Veggie in Pumps’ is een nieuwe beweging van jonge, bewuste en modegevoelige vrouwen die een ‘ecofabulous’ leven leiden. In Amsterdam stikt het van de coole, hypermodern gedesignde winkels met ecologische lekkernijen en een keur aan leuke fair trade hebbedingetjes. Lekker hip en toch verantwoord. Ik laat me er ook graag door verleiden. Maar er hangt wel een prijskaartje aan. Groen is de nieuwe luxe. En hoe blij ik op zich ook ben met die groenhype, daar wringt ‘m de schoen. Want als je geen cent te makken hebt, is het een stuk moeilijker om milieubewust te leven. Natuurlijk zijn ze er, mensen met een klein inkomen die desondanks alleen maar biologische producten kopen. Maar kan je het een alleenstaande moeder met een krappe beurs kwalijk nemen dat ze naar de kiloknaller gaat in plaats van de groene slager? Dat ze niet Max Havelaar koffie, maar het Aldi huismerk koopt? Dat ze thuis geen spaar- maar gloeilampen heeft? Groen zou geen luxe moeten zijn, maar een logische, betaalbare keuze voor iedereen. En dat kan, als de subsidies voor de bio-industrie worden overgeheveld naar de biologische landbouw. Als dit kabinet niet alleen mooie praatjes heeft over groene stroom, maar stopt met de bouw van kolencentrales en alleen nog maar investeert in wind en zonne-energie. Als er geen staatsteun meer wordt gepompt in oude vervuilende industrie, maar in vernieuwende duurzame technologie. We hoeven niet allemaal ‘ecofabulous’ te zijn, maar groen moet iedereen kunnen doen. Marieke van Doorninck

Linkers gastcolumnist Pauline Westendorp is directeur van NEWNRG, een particulier energiebedrijf op de NDSM-werf met als doel schone energie toegankelijk te maken voor iedereen. “Ik geloof in een wereld op eeuwige energie. We kunnen hier zwemmen in energie, zoals Dagobert Duck in zijn geldpakhuis. Amsterdam als energieproducerende stad! De sleutel is: kennisexport. We gaan kennis over schonere energie exporteren naar alle landen. Hoe krijgen we deze kennis? We gaan wonen in energieproducerende wijken en werken bij energieproducerende bedrijven. En we rijden in emissieloze vervoermiddelen. Hoe? Amsterdam is een stad met 175 nationaliteiten. Alle nu reeds beschikbare kennis wordt bij elkaar gebracht en weer verspreid door mensen van deze nationaliteiten. Het middel is decentrale energieopwekking. Zon zorgt voor warmte en elektra, wind voor elektra, de aarde voor koeling en warmte en afval (riool) voor biogas. Elke woonwijk en elk bedrijventerrein wordt energieproducerend. Daarnaast investeert Amsterdam in energieopwekking in landen rondom de evenaar.

al betaalbaar, de eerste betaalbare auto’s worden verwacht in 2011. Nu sparen voor de auto! - 5 - Investeer in akkers met jatropha en zonne-energie-spiegels in landen rondom de evenaar. Controleerbare investeringen want de zaadverkoop kan gemonitord worden en met google earth wordt gechecked dat de velden bebouwd worden in de semi-desert die nu nog braak ligt. Het zaad brengt een boer 22 eurocent per kilo op: 7 cent per kilo voor het zaad, 15 cent voor de CO2 rechten. Goed voor de boer, het milieu en de energievoorraad.

“we zwemmen in energie”

Concrete stappen binnen twee jaar: - 1 - Renoveer 500 energieproducerende woningen: per woning 10 zonnepanelen, twee zonneboilers en een warmwater opslagvat. - 2 - Stimuleer ontwikkelaars en corporaties om energieproducerende gebouwen te produceren. - 3 - Renoveer bedrijventerreinen en maak ze energieproducerend: zet op vier terreinen in Noord, Zuid, West en Oost elk zes nieuwe windmolens van 5 Megawatt. - 4 - Bestel 1000 emissieloze voertuigen: scooters en motoren zijn

Echt groen wordt het als we het ook zelf gaan doen. Het is een beetje vreemd dat we nu onderaan bungelen op de duurzame energieranglijst. Het verbruik van duurzame energie in Nederland is in 3 procent van het binnenlands energieverbruik! Terwijl we andere landen willen uitleggen hoe het moet. Amsterdam kan gebruik maken van de wet van de remmende voorsprong. Dat wil zeggen, de anderen hebben een voorsprong, geïnvesteerd in nu al weer verouderde techniek. Wij leren de lessen en schaffen in een keer de modernste apparatuur aan. En zijn binnen vier jaar een netto energieproducerende gemeente. Ik begin ook bij mezelf. Over twee jaar woon ik op een energieproducerende woonark: met voor het eind van dit jaar nog: zeven zonnepanelen, hotfill aansluitingen op (af)wasmachines, twee zonneboilers en een pelletkachel wekken we dit jaar nog al onze eigen warmte en driekwart van onze elektriciteit op. ”

gastcolumn Pauline westendorp

Marieke