The Eamescape. Bron: 2012Architecten. Minor Ondernemerschap 2

Studiehandleiding Minor Ondernemerschap 2014

The Eamescape “When we started our cooperative project with Vitra the obvious first question we asked is ‘what kind of design waste do you have?’ The strict quality control standards of Vitra turn thousands of well-designed cast aluminum parts from Eames chairs into waste for small defects in the chrome finish. A second design waste stream is formed by color changes of plastic chairs. In the injection molding process when the color is shifted each time a few Bouroullec vegetals, pantone chairs, and the famous Eames A-and S-shells turn into psychedelic hippy versions of the product. Even though the latter two were designed in the sixties such a thing is not considered desirable so they are destroyed because two colored plastic cab not be recycled… We decided that the color changes are desirable collectors’ items in itself and started working with the cast aluminum frames. Three of these ergonomically shaped backrestframes could be combined into ‘triangles’ . By combining triangles a spacious frame was designed that turned into a landscape with a multifold functionality. By cladding the frame with left-over slats of oak, beech and ash wood a sit-lounge-dine-play-sleep landscape was build: the Eamescape. Positioning the Eamescape under one of the cherry trees opposite the museum of Gehry, and with a good view on the Ando and Herzog de Meuron buildings attaches the object firmly to its surroundings. From the day it was opened the Eamescape is in use by the visitors of the Vitra design museum and is considered a success. We think it would be a good idea and the amount of waste allows to build similar objects in center courtyards and gardens of all important public buildings of Europe.”

Bron: 2012Architecten

Minor Ondernemerschap

2

Welkom! Welkom bij de minor ondernemerschap. We beginnen aan een fantastisch avontuur en het is leuk dat je besloten hebt hieraan mee te doen. In deze studiehandleiding lees je alles wat je nodig hebt om succesvol en enthousiast aan de minor mee te doen. De kern van de minor is zelf ondernemen in een klein team: de Student Company. Om dit succesvol te kunnen doen, wordt de Student Company (SC) ondersteund met coaching en workshops. Naast de eigen docenten van de hogeschool maken we gebruik van mensen uit ons netwerk die op bepaalde terreinen een interessante en inspirerende bijdrage kunnen leveren.

In deze studiehandleiding lees je 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7.

over het waarom van de Minor Ondernemerschap over de organisatie, de faciliteiten en de docenten van de Minor Ondernemerschap over de studiepunten en hoe je die kunt behalen over de planning en deadlines waar je je aan moet houden over het programma en de activiteiten een overzicht van alle colleges, workshops en trainingen nuttige bijlagen bij diverse opdrachten

Veel plezier en inspiratie!


3

1. Waarom een Minor Ondernemerschap Er is een groeiende belangstelling voor ondernemerschap in onze samenleving. Waarom is dat? Waar komt die belangstelling vandaan? Daar zijn veel redenen voor te geven. Een paar belangrijke: De wereld verandert in hoog tempo. Het HBO leidt steeds meer professionals op voor een onzeker bestaan. Welke journalist krijgt nog een vaste baan aangeboden? Is het voor een fysiotherapeut nog wel mogelijk om alleen uit zijn reguliere werkzaamheden zijn praktijk draaiende te houden? Ook de participatiesamenleving heeft zijn impact. De verzorgingsstaat wordt volledig op zijn kop gezet. Sociale innovatie is een kans, maar zijn de opleidingen al zo ver. Zo kan een lange lijst gemaakt worden van studies die professionals opleiden met op z’n minst een uitdagend perspectief. Ondernemerschap kan helpen om de studentprofessional klaar te stomen voor de dynamiek van de veranderende wereld. Economische groei is gebaat bij technologische vooruitgang. Innovatie zal een cruciale rol spelen om weer economische groei te realiseren. Joseph Schumpeter zei het al: ondernemen is innoveren. Inzetten op innovatief ondernemerschap is goed voor werkgelegenheid en groei. Ondernemerschap met impact op maatschappij is vereist.

Doelstelling van de Minor De minor heeft een aantal doelen die we als volgt samenvatten: intensief ervaring opdoen met ondernemerschap verdieping in de verschillende aspecten van ondernemerschap (marketing, financiën, productontwikkeling, communicatie, enz.) genereren van een business model ontdekken van je eigen ondernemende kwaliteiten, je sterktes en je ontwikkelpunten.

Failure is an option Ondernemen betekent risico’s nemen, nieuwe dingen uitproberen, experimenteren, acties ontplooien. En daarbij kunnen dingen misgaan. De enige manier om te voorkomen dat je fouten maakt, is door niets te doen. Maar dan leer je ook niets. Wij gunnen jullie een succesvolle uitwerking van een nieuw product of innovatieve dienst die ook nog omgezet kan worden in een succesvol bedrijf. Maar dat is niet waar we persé op uit zijn. Belangrijkste is dat je een bijzonder leerzame ervaring hebt waarin je veel leert over jezelf, over teamwork en over ondernemerschap. Fouten maken is niet erg, maar niet leren van je fouten is onvergeeflijk.


4

Het verschil tussen doelen en uitdagingen We worden vaak getraind in het formuleren van doelen, liefst SMART geformuleerd. En daar is niets mis mee. Het punt is alleen, dat het formuleren van doelen en naleven hiervan meestal niet het uiterste van je vragen. Het is een kwestie van plannen, monitoren en bijsturen. Uitdagingen daarentegen, stretchen je mogelijkheden en inspanningen. Doelgericht denken is resultaat – en outputgericht. Denken in termen van uitdagingen inspireert meteen de gedachtes over de reis ernaartoe – het gaat over hoe je meer van jezelf kunt geven op die reis. In deze minor dagen wij je uit om voor je team een aantal uitdagingen te formuleren waar je zelf enthousiast van wordt en geïnspireerd door raakt. Dat is de beste start van een nieuwe onderneming.


5

2. Organisatie De organisatie van de Minor Ondernemerschap is in handen van Small Business & Retail Management Amersfoort (www.sbrm.hu.nl). Wij zijn voor de fysieke locatie te gast bij StudentsInc (www.studentsinc.nl) , Nijenoord 1, Utrecht. Kijk even voor een korte impressie op de website. In het pand hebben we de beschikking over een ruimte voor workshops en werkplekken voor teamoverleg. Ook op de begane grond zijn werkplekken. Er is een snelle internetverbinding. Er zijn geen computers beschikbaar, dus neem je eigen laptop mee. Tussen de middag is op de begane grond De Kiosk open waar je iets te eten en te drinken kunt kopen. Er zijn enkele simpele huisregels om het voor iedereen plezierig te houden: ruim je eigen troep op en ook die van een ander hou de tafels schoon laat het meubilair staan zoals het staat Parkeren kun je betaald in de omgeving. Er is voor het gebouw ruimte om je fiets, brommer en dergelijke te parkeren. Maar je kunt natuurlijk ook met het openbaar vervoer naar Nijenoord 1 komen.

De opzet van de Minor Ondernemerschap Het programma loopt van maandag tot en met vrijdag. Met dien verstande dat workshops gepland zijn tot en met donderdag. Dat niet wil zeggen dat je dan niets te doen hebt…..Er blijft genoeg te doen in teamverband. Bovendien houden wij de mogelijkheid open om ook op vrijdag workshops te geven. Zeker in het begin zal dat gebeuren. De Minor start met een kick off waarin het programma en de spelregels worden toegelicht. Je maakt meteen kennis met een aantal inspirerende ondernemers die hun verhaal komen delen. In de eerste week besteden we ook aandacht aan trendwatching, de business canvas en persoonlijke ontwikkeling. In de tweede week vindt de bootcamp plaats in de Buitenwerkplaats, Stanmeerdijk 6, Starnmeer. In dit driedaagse programma werken we aan creativiteit en teambuilding. Na afloop van de bootcamp zit iedereen in een team en heeft ieder team een aantal potentiële bedrijfsideeën waarmee je aan de slag gaat. In de 3e week starten de workshops. In deze periode is het belangrijk dat de teams gevoel krijgen met de markt en de potentiële doelgroep en nagaan of hun ideeën levensvatbaar zijn Er wordt toegewerkt naar het StartUpDoc. Hierover krijg je in week 7 een assessment. De rest van de minor werk je aan de uitvoering van je plan. Aan het eind van de minor krijg je weer een assessment, dit keer over de doelen die je jezelf gesteld hebt en wat je geleerd hebt van het werken aan je onderneming. Minor Ondernemerschap

6

Coaching Ondernemen doe je niet alleen. Ten eerste zit je in een team van maximaal 4 studenten en ten tweede heeft ieder team een coach. Met de coach bespreek je wekelijks de ontwikkeling van je onderneming. Je vergelijkt de planning die je aan het begin gemaakt hebt met de werkelijkheid en hoe je omgaat met onverwachte gebeurtenissen of tegenslagen. Om zicht te houden op je activiteiten hou je ook een urenregistratie bij: per dag geef je aan hoeveel uur je voor de minor hebt gewerkt en waaraan je die uren hebt besteed. Ook je urenregistratie is input voor de coaching. Een coach is meer dan iemand die de planning in de gaten houdt. Hij denkt met je mee, geeft je advies of brengt je in contact met mensen die je verder kunnen helpen. Daarnaast bespreken jullie regelmatig je persoonlijke ontwikkeling als ondernemer en de samenwerking in het team. Je maakt met je team zelf een afspraak met de coach op welk moment in de week de coachsessie plaatsvindt. De coaches zijn: Nils de Witte Louk Pinckaers; Meine Jansma Duco Tuijtel

[email protected] [email protected] [email protected] [email protected]

Docenten en Ondernemers Naast de coach heb je ook regelmatig contact met andere docenten, tijdens de workshops, maar ook daarbuiten. Iedere docent heeft weer een eigen expertise en zij hebben ook ervaring met ondernemen doordat ze zelf ondernemer zijn of een ruim netwerk hebben van ondernemers. Samen met jullie streven we er naar om de teams eenmaal per maand in contact te brengen met een ondernemer om te sparren over jullie business model. De coördinatie van de minor ligt in handen van Louk Pinckaers ([email protected])

Onderwijs Tijdens de minor krijg je workshops die allemaal afgestemd zijn op ondernemen. Kortom, de inhoud van de workshops hebben een directe link met je student company. De stof is meteen toepasbaar. Bovendien genereren een aantal workshops opdrachten die studiepunten opleveren. Verderop in deze handleiding vind je een gedetailleerde beschrijving van ieder onderdeel.


7

We hanteren geen vast schema voor de workshops. De reden hiervoor is dat we afhankelijk zijn van de diverse agenda’s van onze docenten elders. We publiceren ruim van te voren – meestal een maand - wat de planning van de workshops zal zijn.

Aanwezigheid De workshops zijn verplicht. Dat betekent dat je minstens 80% hiervan moet hebben bijgewoond. Het gaat om de volgende workshops respectievelijk events: Kick off Persoonlijke ontwikkeling Trends & trendwatching Business canvas Bootcamp Lean Launch Pad Marketing/Verkoop/Verkoopvaardigheden Finance Tell your Story Pitchen Reclame & creativiteit Netwerken Duurzaamheid (Crowd)funding Elevator pitch De coachsessies zijn verplicht voor iedereen. Dat geldt ook voor de 1e en 2e week. De docent houdt een presentielijst bij. Als je een keer niet bij een workshop aanwezig kunt zijn, meld je dan van te voren af bij Louk Pinckaers ([email protected]). Vermeld ook de reden van je afwezigheid. De team- en coachingsbijeenkomsten zijn zeer belangrijk voor de samenwerking en het resultaat. Als je onverwacht niet bij een teambijeenkomst of coachingsbijeenkomst kunt zijn of te laat dreigt te komen, meld je dat dan telefonisch bij je teamgenoten en je coach.

Communicatie Voor de minor is een speciale facebook pagina aangemaakt. Hier kun je je voor aanmelden en deze pagina zal gebruikt worden als communicatiemiddel tijdens de minor. Een aantal formele zaken loopt via SharePoint. Dat zijn de evaluaties en de inleverbieb. Deze laatste wordt gebruikt om stukken aan te leveren die beoordeeld moeten worden en dient tevens als archief. Overigens moeten stukken ter beoordeling ook bij de beoordelaar worden ingeleverd.


8

3. Studiepunten en toetsing Voor de minor kun je in totaal 30 studiepunten halen. Een studiepunt staat voor 28 studiebelastingsuren. Dat betekent dat je in totaal 840 uur werk in deze minor moet stoppen. Omgerekend is dat ongeveer 40 uur per week. Hou er dus rekening mee, dat je geen tijd hebt voor andere vakken en een intensieve bijbaan naast de minor.

Toetsing en beoordeling Tijdens de minor word je op drie manieren getoetst: een aantal opdrachten die je moet uitvoeren, een aantal documenten die je moet opleveren en twee assessmentgesprekken. Je krijgt geen tentamens. De beoordeling door de docent is Voldaan respectievelijk Niet Voldaan. Je krijgt dus geen cijfers. Met deze beoordeling worden studenten die cum laude wille afstuderen niet gehinderd. De criteria op basis waarop de docent beoordeeld wordt staat verderop in deze studiehandleiding.

Verdeling van de studiepunten Hieronder kun je lezen hoe de studiepuntenverdeling eruit ziet en wat de verschillende opdrachten inhouden die je moet uitvoeren. StartUp Doc: Einddocument:

5 EC 20 EC, onderverdeeld in Het bedrijf/einddocument 15 EC Ondernemerscompetenties 5 EC (individueel) Ondernemende Prestaties: 5 EC Totaal 30 studiepunten

StartUpDoc In de 6e week van de minor schrijf je een plan: het StartUpDoc. In dit document leg je onder meer vast wie jullie zijn; wat jullie waardepropositie is; wat jullie klantsegmenten zijn; wat jullie business idee is (product of dienst); wat jullie einddoelen zijn; wat jullie mijlpalen zijn op weg naar de einddoelen; waar jullie nu staan en hoe jullie verder gaan. Eind week 6 lever je het StartUpDoc op en in week 7 heb je hier een assessment over. De assessor beoordeelt de haalbaarheid van je planning en het ambitieniveau van je mijnpalen, eindproduct en eindtargets.


9

Competenties Bij het begin van de minor doe je een test. Deze test geeft je een inzicht in je sterke en zwakke punten. Op basis van deze test maak je in het begin van de minor een plan welke competenties je gaat verbeteren gedurende de minor en hoe je dit gaat doen. Aan het eind van de minor schrijf je een stuk over hoe je deze competenties ontwikkeld hebt met bijbehorende validaties. Dit document wordt beoordeeld door je coach.

Einddocument Aan het einde van de minor beschrijf je in een document het verloop en het resultaat van de minor. De minor sluit je af met het eindassessment. In een korte presentatie licht je het einddocument toe aan de assessor en de coach. De onderwerpen van het einddocument worden besproken. Aan het eind van het assessment beoordeelt de assessor jullie prestatie: zijn de mijlpalen bereikt? Hebben jullie je eindtarget behaald? Zo niet, wat zijn daarvan de oorzaken en wat heb je daarvan geleerd? Wat zijn de belangrijkste leermomenten geweest als team en voor jou persoonlijk?

Zes Ondernemende Prestaties Gedurende de minor worden ook nog zes ondernemende prestaties van je verwacht. Dit zijn prestaties die relevant zijn voor je onderneming en voor het ondernemerschap. Het gaat om de volgende prestaties: Ondernemende prestatie 1: Presenteer jezelf Docent: Louk Pinckaers Aan het eind van de Bootcamp presenteer je met je team jullie bedrijfsidee en hoe je daaraan gekomen bent aan een jury van minordocenten. Ondernemende prestatie 2: Marketing/Verkoop Docent: Wouter Matthijs Marketing, verkopen en communicatie zijn van vitaal belang. Het idee kan nog zo goed zijn een bedrijf is nergens zonder goede marketing en verkoop. En uiteraard is communicatie daarbij onontbeerlijk. Tijdens de workshop verkopen leer je hoe een operationeel marketing/verkoopplan te maken voor je student company. Daarbij moet aandacht zijn voor communicatie, netwerken en social media. Ondernemende prestatie 3: Operations Docent: Meine Jansma Als je uiteindelijk een goed idee hebt, moet het ook gemaakt kunnen worden. Wie doet dat? Is dat een fabriek in het verre oosten dan moeten de producten ook naar Nederland vervoerd worden. Inkoop, productie en logistiek zijn belangrijk voor een bedrijf. Dat geldt ook voor de make or buy vraag. Doe je alles zelf of besteed je uit. Tijdens de workshop leer je hoe een operations plan te maken voor je bedrijf. Daarbij moet ook aandacht zijn voor duurzaamheid. Ondernemende prestatie 4: Finance Docent: KPMG Uiteindelijk draait ondernemen om geld: omzet, kosten en bij voorkeur winst. Je zult een verdienmodel moeten ontwikkelen passend bij je product/dienst. Je zult een inzicht moeten hebben in de kosten die je moet maken om de omzet te realiseren. Tijdens de workshop leer je hoe omzet en kosten te bepalen en een financieel plan te maken.


10

Ondernemende prestatie 5: Tell your Story Docent: John Driedonks, Arjan Schellinkhout en Louk Pinckaers Een van de leukste ondernemende prestaties van de minor is Tell your Story: een commercial voor je onderneming. In de workshop Reclame & Creativiteit krijg je aanknopingspunten om een briefing te maken voor de producenten. Deze zijn studenten van FCJ, die jullie hierbij ondersteunen. De commercial mag minimaal 30 en maximaal 60 seconden bedragen. Alle commercials worden vertoond tijdens een feestelijke presentatie waar ook de beste commercial zal worden bekroond. Ondernemende prestatie 6: De Elevator Pitch Docent: Louk Pinckaers Als ondernemer zul je vaak de vraag krijgen: Wat doe je? Wat voor bedrijf heb je? Wat is je verdienmodel? En dan moet je een verhaal hebben. Voor de Elevator Pitch heb je 2 minuten: precies de tijd om met de lift van de begane grond tot de 10e etage te komen. De workshop Pitchen geeft je aanknopingspunten om de pitch op te bouwen. De eerste pitch doe je voor je medestudenten. Deze wordt beoordeeld door een jury van minordocenten. De 3 beste teams strijden in een spetterende finale voor een externe jury van investeerders en ondernemers.


11

4. Planning in hoofdlijnen Hieronder vind je de planning van de minor in hoofdlijnen. Het een en ander onder voorbehoud van wijzigingen, die nog kunnen plaatsvinden. Roosters worden ruim van te voren bekend gemaakt. 1 sept – 5 sept Kick off, business canvas model, trends, persoonlijke ontwikkeling, inleveren pop 8 sept – 12 sept Bootcamp, Ondernemende prestatie 1 inleveren 15 sept – 19 sept Lean Launch Pad, opstarten student companies en coaching 22 sept – 26 sept Marketing, Lean launch Pad en product design 29 sept – 3 okt Operations, marketing, Lean launch pad en product design 6 okt – 10 okt Afronden StartUpDoc 13 okt – 17 okt Assessments StartUpDoc 20 okt – 24 okt Vakantie 27 okt – 31 okt Operations, Netwerken en marketing 3/11 – 7/11 Finance, operations, Ondernemende prestatie 2 inleveren 10/11 – 14/11 Duurzaamheid en finance 17/11 – 21/11 Funding, Reclame & Creativiteit, Ondernemende prestatie 3 inleveren 24/11 – 28/11 Reclame en creativiteit


12

1/12 – 5/12 Tell your story 8/12 – 12/12 Ondernemende prestatie 4 en 5 inleveren 15/12 – 19/12 Vrije ruimte 22/12 – 2/1 Vakantie 5/1 – 19/1 pitchen, Inleveren document ondernemers competenties 12/1 – 16/1 einddocument inleveren 19/1 – 23/1 Assessment einddocument 26/1 – 30/1 Ondernemende prestatie 6, Dragon’s Den, afsluiting minor


13

5. Onderwijsprogramma Persoonlijke ontwikkeling Doel:

Inhoud: Literatuur: Toetsing: Werkwijze: Docenten:

De persoon achter de ondernemer is van cruciaal belang om te kunnen slagen als ondernemer. Wie ben je? Wat zijn je sterke en wat zijn je ontwikkelpunten? Voorafgaand aan de workshop moet je de ondernemerstest invullen. Deze is de basis voor de workshop. Tijdens de workshop wordt aandacht besteed aan persoonlijke ontwikkeling in relatie tot ondernemerschap. Handvatten worden aangereikt om een ontwikkelplan voor jezelf te maken. Dit plan moet eind week 1 worden ingeleverd. In dit plan geef je aan welke ontwikkelpunten je in de minor hoe wilt ontwikkelen. Aan het eind van de minor lever je hierover een verslag in bij je coach, inclusief bijbehorende validaties. Persoon achter de ondernemer Ondernemerstest Opzet ontwikkelplan Hand out college materiaal docent Rapport Ondernemerstest Basis voor POP en Ondernemers Competenties 1 workshop

Trends Doel: Inhoud: Literatuur: Toetsing: Werkwijze: Docenten:

Om een bedrijf te kunnen starten moet je inzicht hebben in trends en ontwikkelingen waar je op in kunt spelen. Je leert ontwikkelingen te herkennen. Verdieping naar Zorg, Maatschappelijk, ICT en Technologie. Trends en herkenning van trends Kansen en mogelijkheden Trends per sector Hand out college materiaal docenten Voorbereiding voor bootcamp 1 workshop Dennis van Santen

Business Canvas Doel:


Innovatie gaat vooral over het creëren van waarde voor de potentiële doelgroep. De business canvas laat zien hoe vanuit het een potentieel probleem bij de doelgroep, ideeën kunnen worden afgeleid en omgezet kunnen worden in een business model. Business Model Canvas Osterwalder, A & Pigneur, Y. (2010) Business Model Generatie. Een handboek voor visionairs, game changers en uitdagers. (verplicht) Basis Startdocument en leidraad voor minor/coaching 1 workshop Nils de Witte


14

Productdesign Doel: Inhoud:

Literatuur: Toetsing: Werkwijze: Docenten:

Innovaties hebben meer kans van slagen als deze aansluiten bij de wensen en behoeften van de doelgroep. Het ontwikkelproces geeft aanknopingspunten om de productontwikkeling te optimaliseren. Wat is een idee? Wat is innovatie? Van idee naar concept Prototyping Optimaliseren productontwikkeling Hand out college materiaal docent Input voor ontwikkeling business canvas 2 workshops Jens Gijbels

Marketing/Verkoop Doel:

Inhoud:

Literatuur:

Toetsing: Werkwijze: Docenten:

Een inzicht in je doelgroepen is essentieel om een onderscheidend product te creëren. Met deze workshop krijg je inzicht in wat marketing en verkoop is, hoe je een markt in kaart brengt en hoe je een marketing/verkoop plan maakt voor je onderneming. Hoe belangrijk communicatie en netwerken zijn ter ondersteuning. Bovendien krijg je handvatten voor het voeren van verkoopgesprekken. Wat is marketing? Wat is verkoop? Interne/externe analyse Marketing/Verkoop Plan Netwerken als marketing instrument Sales vaardigheden Ten Berge L. & Van Kooten, J., Dit is marketing!! (2012, 2e druk) Rustenburg G., van Hoften R. & Steenbeek A., Sales management, (2008, 3e druk) Hand outs college materiaal docent Basis voor ondernemende prestatie 2 3 workshops Wouter Matthijs

Netwerken Doel:

Inhoud:


Je leert het belang van netwerkactiviteiten en hoe je je eigen netwerk in kaart kunt brengen. Je weet welke personen en organisaties van belang zijn voor het netwerk van jouw onderneming. Ook social media komen aan de orde. Eigen netwerk in kaart brengen Netwerkactiviteiten/bijeenkomsten Rol social media Belang netwerken in relatie tot marketing/verkoop activiteiten Hand out college materiaal docent Input voor ondernemende prestatie 2 1 workshop Gastcollege


15

Operations Doel:


Alvorens een product te verkopen, moet het ook gemaakt worden. Zelf doen of uitbesteden is een vraagstuk wat hier bij hoort. Maar ook inkoop, logistiek, productie. Supply chain management is van groot belang om een bedrijf efficiënt en effectief te laten lopen. Supply chain management Make or buy? Inkoop, Productie, Logistiek Leemans J., Supply Chain Management (2007, 1e druk) Hand out college materiaal docent Ondernemende prestatie 3: operationsplan 3 workshops Meine Jansma

Duurzaamheid Doel:


Duurzaamheid is niet meer weg te denken uit onze samenleving en is daarmee ook een belangrijke motor voor innovatie. Het betekent ook een toekomstgerichte benadering met een bewuste, positieve grondhouding. De principes van duurzaamheid komen aan de orde en hoe je die kunt integreren in je operationsplan. Wat is duurzaamheid Voorbeelden en trends Wat kun je er mee? Hand outs college materiaal docenten Input voor ondernemende prestatie 3 Gastcollege

Reclame & Creativiteit Doel: Om je bedrijf en product of dienst te promoten is naast persoonlijke verkoop communicatie ook een belangrijk instrument. In deze workshop leer je wat positionering is, hoe je dit kunt vertalen in een communicatie plan en hoe je een briefing maakt voor de uitvoering van je plan. Ook leer je een script te maken. Inhoud: Van marketing naar communicatie Positionering en communicatieplan Briefing voor de uitvoering Script maken Literatuur: Hand outs college materiaal docent Toetsing: Input voor Ondernemende prestatie 5: Tell Your Story Werkwijze: 2 workshops Docenten: Arjan Schellinkhout en Bart Hofman


16

Finance Doel:

Inhoud:


Als eigen ondernemer is het essentieel dat je een goed inzicht hebt in de financiën. Je leert wat kosten zijn, hoe een kostprijscalculatie in elkaar zit, wat een break even point is. Daarnaast leer je begrippen kennen als exploitatie begroting, investeringsbegroting, liquiditeitsbegroting en balans. Kosten, kostprijs, verkoopprijs, break even Exploitatiebegroting Financieringsplan Investeringsbegroting Balans De Boer P. & Brouwers M., Basisboek Bedrijfseconomie, (2004, 7e druk) Hand out college materiaal docent Input voor ondernemende prestatie 4: financieel plan 3 workshops KPMG

Tell your Story Doel:

Story telling wordt steeds belangrijker. Wat is het verhaal achter de onderneming en het product? Je gaat in deze workshop gedurende 1 week een script en een filmpje van max 60 seconden maken over je eigen bedrijf. Inhoud: Commercial filmen en produceren Toetsing: Ondernemende prestatie 5: Tell your Story Werkwijze: 1 week opname en productie Voorbereiding: Briefing en script vanuit workshop Reclame & Creativiteit Docenten: John Driedonks en studenten FCJ Elevator Pitch Doel: Je leert hoe je in 2 minuten een overtuigende presentatie kunt houden over jouw bedrijf. Deze vaardigheid heb je in talloze situaties nodig: om een investeerder te interesseren in jouw onderneming, om een potentiële samenwerkingspartner te interesseren, op netwerkbijeenkomsten, etc. Inhoud: Opbouw van een elevator pitch Oefenen in het presenteren Literatuur: Hand out college materiaal docent Toetsing: Input voor Ondernemende prestatie 6: Elevator Pitch Werkwijze: 2 workshop Docenten: Marcellien Breedveld


17

Funding Doel: Inhoud:


Het wordt steeds lastiger om een lening bij een bank te krijgen om je eigen bedrijf op te starten. Je leert welke alternatieve financieringsbronnen beschikbaar zijn en hoe hiermee om te gaan. Wat is funding? Rol banken Crowdfunding, Kredietunies Investeerders Hand out college materiaal docent Input voor ondernemende prestatie 4 1 workshop Lex van Teeffelen


18

Bijlagen 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8.

Ideecriteria en StartUpDoc Opdracht StartUpDoc Opdracht Eindassessment Opdracht Ondernemerscompetenties Opdracht Ondernemende Prestaties Formulier Assessment 1 StartUpDoc Formulier Assessment 2 Eindassessment Formulier Ondernemende Prestatie 4 Duurzaamheid


19

Bijlage 1: Ideecriteria en StartUpDoc In het StartUpDoc moet je met je student company komen met een business idee. Dit idee zal getoetst worden in het assessment en daarmee krijg je groen licht voor het uitwerken van je idee. Wanneer wordt een idee nu wel of niet goedgekeurd? Bij het beantwoorden van deze vraag hebben we te maken met een spanningsveld: enerzijds willen we het liefst een concreet idee, aangevuld met einddoelen en –targets, een projectplanning met mijlpalen en dergelijke. Tegelijk weten we dat ondernemerschap zo niet werkt. Het is geen volledig beheersbaar en voorspelbaar traject dat je tevoren compleet kunt vormgeven.Je zult onverwachte zaken tegenkomen, tegenslagen, nieuwe inzichten, onverwachte ontmoetingen, briljante ingevingen…. En het zou zonde zijn als je de lessen die je gaandeweg leert niet zou verwerken in je ondernemerschap. Er speelt nog iets anders mee: de Minor Ondernemerschap levert je bij goed doorlopen in totaal 30 EC op. Om deze punten te krijgen moet je aantonen, dat je aan een aantal eisen voldoet. Eisen, die beoordeeld zullen worden aan de hand van de beoordelingscriteria. De HU zal moeten verantwoorden, dat je deze punten daadwerkelijk verdiend hebt en dat je aan de eisen voldaan hebt. In deze bijlage gaan we in op de vraag: Wat is een goed idee? Om te beoordelen of een idee al of niet goed is, kun je onderstaande checklist gebruiken: uitdagend vraagt al je focus en aandacht doet een beroep op je talenten en inspanningen je kunt je voortgang meten er is een finish waar je naar toe werkt delen van ervaringen en bereikte doelen eindtargets - omzet - winst - prototype - overeenkomst/contract - product - dienst - klanten - financiering

partnerships - externe partijen - grote partijen - medewerkers - samenwerkingsvormen

markt -

uitvoerbaarheid - tijdsbestek - benodigde middelen - kennis - netwerk - juridisch

vraag plek concurrentievoordeel doelgroep USP


20

Uitdagend Bij de keuze van een idee is een belangrijk criterium of het uitdagend is. Zonder uitdaging geen plezier, inspiratie en energie.

Eindtargets Kun je al een aantal eindtargets benoemen en zijn die haalbaar en uitvoerbaar? Je kunt hierbij denken aan zaken als winst, omzet, klanten, financiering, werkend prototype. Zonder concrete eindtargets of zicht daarop wordt het lastig.

Partnerships Welke partners heb je nodig om je plannen ten uitvoer te brengen? Maar ook: ben je niet (teveel) afhankelijk van externe partijen die geen belang bij jouw succes hebben?

Markt Is er een (potentiële) markt voor jouw product of dienst? Aan welke behoefte voldoet jouw idee? Heb je een specifieke doelgroep voor ogen? Heb je zicht op de concurrentie?

Uitvoerbaarheid Is jouw plan technisch/financieel/juridisch uitvoerbaar? Heb je de benodigde kennis en expertise in huis of kun je hier over beschikken? Heb je niet teveel financiering nodig?


21

Bijlage 2: Opdracht StartUpDoc Het StartUpDoc is het eerste document dat je oplevert tijdens deze minor. In dit document leg je vast wat de status is van je student company sinds de bootcamp, wat je doelstellingen zijn en de planning om die te realiseren. Het startUpDoc wordt beoordeeld tijdens Assessment 1. In dit assessment beoordeelt de assessor o.a. de haalbaarheid van jullie plan en de kwaliteit van jullie mijlpalen, einddoelen en planning. Maar er wordt ook gekeken naar zaken als: zit er voldoende uitdaging en passie in?

Inhoud In het StartUpDoc beschrijf je de volgende onderwerpen: Teamleden Bedrijfsidee, markt en doelgroep, de uitdaging Business canvas model (concept/verdienmodel) Status & Mijlpalen Einddoel en eindtargets WBS en planning Teamleden De namen, e-mailadressen en telefoonnummers, taakgebieden en verantwoordelijkheden van de teamleden. Bedrijfsidee, markt en doelgroep, de uitdaging Een beschrijving van het bedrijfsidee (voor welk probleem is jullie idee een oplossing?) en een beschrijving van de markt en de doelgroep waar je je op richt. Waarin zit voor jullie de uitdaging en wat maakt dat je je hier vol passie voor wilt inzetten? Business canvass model (concept en verdienmodel) Een beschrijving van het concept van het bedrijf en op welke manier jullie denken hier geld mee te gaan verdienen. Mijlpalen Een beschrijving waar je nu staat met de student company sinds de startpitch bij de afsluiting van de bootcamp. Welke ideeën heb je gevalideerd, welke zijn afgevallen, welke aangepast, welke keuzes heb je gemaakt voor de rest. Daaruit voortvloeiend een beschrijving van 4-5 mijlpalen. Een mijlpaal is een zichtbaar moment in de planning waarop een belangrijke beslissing aan de orde is en/of een deel van het project wordt afgesloten. Voorbeelden hiervan zijn: prototype gereed, communicatieplan gereed, website online, enz. Ieder team bepaalt zijn eigen mijlpalen. Einddoel en eindtargets Een concrete beschrijving van het einddoel. Een einddoel kan zijn een draaiend bedrijf, het verkopen van producten of diensten, of een startklaar bedrijf. De eindtargets zijn de kwantificering van dat einddoel.


22

Als je bijvoorbeeld als einddoel hebt geformuleerd, dat je producten of diensten wilt verkopen, dan zijn de targets de kwantificering daarvan: 100 abonnees op onze app, een omzet van € 2.000, etc. Kortom, eindtargets zijn meetbaar.


23

Voorbeelden van mijlpalen en eindtargets Mijlpalen Haalbaarheidsanalyse Marktonderzoek Marketingstrategie Marktbenadering Productie-eisen in beeld Prototype (2D of 3D) Functioneel ontwerp (werkend) Producten in beeld Leveranciers in beeld Financieel plan Strategisch plan Investeringsbegroting Sponsoren

Mogelijke (eind)targets Aantal deskundigen gesproken Aantal partijen gesproken Aantal potentiële klanten (contact) Aantal benaderd of aantal offertes Aantal scenario’s Aantal offertes van transporteurs Aantal deelnemers, producten, klanten en feedback Aantal verkooppunten Website online Omzet in euro’s Aantal klanten Aantal bezoekers evenement

Planning Vanuit het einddoel en de eindtargets bepaal je de planning die nodig is om daar te komen. Het einddoel wordt vertaald naar activiteiten en die worden weer omgezet in een WorkBreakdown Structure. Op basis hiervan maak je je planning. De WBS en planning nemen jullie op in je startUpDoc Vereisten aan het StartUpDoc Maximaal 10 pagina’s Arial 10 Correcte spelling en formulering Verzorgde lay out Titelpagina (Projectplan , Datum& versienummer, namen en studentnummers teamleden, teamnummer, code minor MB-SMALBUS-05) Documentbeheer (Versiebeheer, Distributiebeheer, contactgegevens) Beoordelingscriteria (zie bijlage 6)


24

Bijlage 3: Opdracht eindassessment Het eindassessment bestaat uit een assessmentgesprek. Voor dit gesprek lever je het einddocument op.

Inhoud einddocument In dit document kijk je als team terug op het hele proces en de resultaten. Je evalueert de planning, de mijlpalen, einddoelen en eindtargets. Kortom, aan de hand van je startdocument kijk je terug. Het einddocument is als volgt opgebouwd: Een beschrijving van het bedrijfsproces aan de hand van de negen elementen van het Business model Canvas Een beschrijving van de doelstellingen en wat jullie ondernomen hebben om die te behalen De oorspronkelijke mijlpalen en eindtargets uit het StartUpDoc. Per mijlpaal en eindtarget een korte beschrijving van activiteiten en opgeleverde (eind)producten Een korte toelichting op de problemen en onverwachte zaken die jullie onderweg tegenkwamen en hoe jullie hiermee zijn omgegaan Een samenvatting van de marketing/verkoop aanpak Een samenvatting van de operations aanpak Een samenvatting van de financiele rapportage Een analyse van de haalbaarheid, schaalbaarheid en duurzaamheid van de onderneming Lessons learned: wat is het belangrijkste dat deze minor jullie gebracht en geleerd heeft?

Bijlage In de bijlage van het einddocument neem je de volgende zaken op: Een financiële rapportage met exploitatiebegroting voor één jaar, inclusief onderbouwing Een overzicht van de marketing/verkoop aanpak en voorbeelden van marketingcommunicatiemiddelen Een overzicht van de operations aanpak Facturen, overeenkomsten, lijst van externe contacten en eventueel samenwerkingspartners Onderzoeksresultaten Productfoto’s Vereisten Maximaal 10 pagina’s Arial 10 (exclusief bijlagen) Correcte spelling en formulering Verzorgde lay out Titelpagina met bedrijfsnaam, namen en studentnummers, datum, minor MBSMALBUS-05


25

Beoordelingscriteria (zie bijlage 7)

Bijlage 4: Opdracht ondernemers competenties De opdracht ondernemerscompetenties lever je in bij je coach. De coach beoordeelt dit document en zal waar nodig jou daar vragen over stellen.

Inhoud competentiedocument Aan het begin van de minor heb je een test gedaan. Deze test heeft een inzicht gegeven in jezelf; in je sterke en ontwikkel punten. Op basis hiervan heb je gewerkt aan een ontwikkel plan om jezelf te verbeteren. Voor het eindassessment schrijf je een document waarin je terugblikt op de test en het plan en hoe je jezelf ontwikkeld hebt. Per competentie beschrijf je: De test en de resultaten Beschrijf de test en hoe je scoort. Analyseer jezelf. Wat zijn de sterke en minder sterke punten. Geef aan of hier sprake is van herkenning. Het plan Geef aan wat je ontwikkel plan was om te werken aan jezelf. Welke acties had je gepland. Wees zo concreet mogelijk over de acties, dus ook planning, evaluaties en dergelijke. Evaluatie Aan het eind van de minor kijk je terug op je eigen ontwikkeling. Geef helder aan waar je aan gewerkt hebt en welke verbeteringen zijn te constateren. Je onderbouwt dit met concrete voorbeelden van gedrag en resultaten. Reflectie van eigen ontwikkeling. Vereisten Maximaal 4 à 5 pagina’s, exclusief test, plan en validaties Correcte spelling en formulering Verzorgde lay out Naam student, studentnummer, datum, minor MB-SMALBUS-05 Beoordelingscriteria Helder zicht op sterke en ontwikkelpunten Analyse van resultaten en zelfreflectie op scores SMART geformuleerde acties en planning om zichzelf te verbeteren Helder wat bereikt is onderbouwd met gedrag en resultaten. Reflectie op eigen ontwikkeling.


26

Bijlage 5: Opdracht ondernemende prestaties De ondernemende prestaties worden gedurende de looptijd bij je coach ingeleverd. Hoe dat gebeurt, kun je in deze bijlage lezen en ook wat de verlangde prestaties inhouden.

Ondernemende Prestatie 1: Presenteer jezelf Motto: het gaat er niet om dat jij iemand kent, het gaat er om dat iemand jóú kent De eerste prestatie gaat over kennismaken en jezelf presenteren. In de Bootcamp leer je niet alleen je medestudenten kennen, zij moeten jou ook leren kennen. Zij willen natuurlijk een beeld krijgen wat zij aan jou als ondernemer hebben! Voor deze ondernemende prestatie hebben we geen strak format waar je aan moet voldoen. Het gaat er om, dat je gedurende de Bootcamp met je medestudenten in gesprek gaat, dat je hen laat zien wie jij bent, wat je kwaliteiten zijn en welke bijdrage jij aan een succesvol ondernemersteam kunt leveren. Gedurende de Bootcamp worden de teams samengesteld en het zal duidelijk zijn dat de wijze waarop jij je presenteert invloed heeft op de totstandkoming van de teams. Op het eind van de Bootcamp presenteren de teams zich aan elkaar. De presentatie moet uiteindelijk digitaal ingeleverd worden. Beoordelingscriteria presentatie: Jullie stellen jezelf kort voor Je vertelt in het kort welke ideeën jullie verder willen onderzoeken/uitwerken, wat jullie hoofdidee voor een product of dienst is, wie de doelgroep is en welke probleem met jullie product of dienst wordt opgelost Ter ondersteuning gebruik je een moodboard De presentatie is creatief, uitdagend en onderscheidend en past uiteraard bij het team en het bedrijfsidee

Ondernemende prestatie 2: Verkoop/Marketingplan Motto: hoe goed kun je je doelgroep bereiken? De opdracht is even simpel als uitdagend: Schrijf een marketing/verkoopplan voor je student company. Met de ingrediënten die aangedragen worden in de workshop maak je in een plan, waarin je ingaat op je product, de markt, marketing en sales aanpak. In dit plan besteed je ook aandacht aan netwerken en social media. Lever dit plan in bij je coach. Beoordelingscriteria Maximaal 10 pagina’s Arial 10 (exclusief bijlagen) Correcte spelling en formulering Minor Ondernemerschap

27

Verzorgde lay out Titelpagina met bedrijfsnaam, namen en studentnummers, datum, minor MBSMALBUS-05 Helder zicht op product, markt, marketing en sales aanpak en haalbaarheid/realiteitsgehalte daarvan. Onderbouwing is vereist.

Ondernemende prestatie 3: Operations Motto: Don’t sell products you can’t make or deliver Het bedenken van een product of dienst is een ding, het kunnen maken en leveren is een tweede. Inkoop, productie en logistiek zijn belangrijk voor een bedrijf. Dat geldt ook voor de make or buy vraag. Doe je alles zelf of besteed je uit.

Opdracht Schrijf een operations plan voor je onderneming; daarbij gebruik makend van de ingrediënten van de workshop. Besteedt ook aandacht aan de duurzaamheid van de student company. Lever dit plan in bij je coach. Beoordelingscriteria Maximaal 10 pagina’s Arial 10, exclusief titelpagina en bijlagen Correcte spelling en formulering Verzorgde lay out Titelpagina met bedrijfsnaam, namen en studentnummers, datum, minor MBSMALBUS-05 Een korte beschrijving van de supply chain van de company. Een overzicht van de make or buy decision (partners, co-makers). Een helder inzicht in productie, inkoop en logistiek. Onderboeuwing is vereist.

Ondernemende prestatie 4: Finance Motto: you can’t do business without controlling your business. Uiteindelijk draait ondernemen om geld: omzet, kosten en bij voorkeur winst. Je zult een verdienmodel moeten ontwikkelen passend bij je product/dienst. Je zult een inzicht moeten hebben in de kosten die je moet maken om de omzet te realiseren. Opdracht Schijf een financieel plan voor je student company. Lever dit plan in bij je coach. Beoordelingscriteria Maximaal 10 pagina’s Arial 10, exclusief titelpagina en bijlagen. Correcte spelling en formulering Verzorgde lay out Titelpagina met bedrijfsnaam, namen en studentnummers, datum, minor MBSMALBUS-05 Een korte beschrijving van je verdienmodel, je kosten en baten, exploitatiebegroting en je finacieringsmodel. Alle cijfers zijn onderbouwd met een toelichting.


28

Ondernemende prestatie 5: Tell your Story Motto: Show, don’t tell Het omzetten van ideeën in beelden is een krachtige manier om te communiceren over je product of dienst. Tijdens de minor moet je een commercial maken over jouw bedrijf. Je wordt hierbij ondersteund door studenten van FCJ. Opdracht Maak op basis van de workshop Reclame & Creativiteit een briefing en script voor de producenten. Produceer vervolgens gezamenlijk een commercial voor jullie company. Op een DVD/CD lever je de film aan in een PAL-versie in hoge resolutie, alsmede de briefing en het script. Beoordelingscriteria De commercial duurt tussen de 30 en 60 seconden De commercial bestaat voor 100% uit origineel materiaal of voor een klein deel uit Creative Commons gelicenseerd materiaal dat op originele wijze verwerkt is. Vermeld wel de bron. Met deze commercial tonen jullie aan dat jullie een effectief concept hebben ontwikkeld. Jullie presenteren je bedrijf en product of verrassende en originele wijze. De DVD of CD en alle bestanden zijn vormgegeven in de huisstijl van jullie onderneming

Ondernemende prestatie 6: De Elevator Pitch Motto: aandacht tot de tiende verdieping Je stapt de lift in. De enige andere persoon in de lift is dat ene belangrijke contact voor jouw onderneming. Jullie gaan allebei naar de tiende verdieping. Je hebt 2 minuten de tijd. Dit is je kans! Opdracht Ontwikkel een elevator pitch voor jullie onderneming van maximaal 2 minuten. Lever de pitch ook in bij je coach.

Beoordelingscriteria - De pitch duurt niet langer dan 2 minuten (als het langer duurt, wordt de pitch afgekapt). - De pitch is geloofwaardig en gepassioneerd.

-

Het is helder wat jullie product is, wie jullie doelgroep is, welk probleem je oplost en wat het verdienmodel is.

-

Jullie geven inzicht in jullie bedrijfsvoering, marketingplan en groeimodel.


29

Bijlage 6: Assessment 1 - StartUpDoc Minor Ondernemerschap 2013 – 2014 MB-SMALBUS-05 Assessment 1: StartUpDoc Datum Assessor Coach Team Student Student

Naam bedrijf Student Student

Beoordelingscriterium

Beoordeling VD/NV

Team: De persoonsgegevens zijn correct vermeld (namen, e-mailadressen, telefoonnummers en studentnummers) Taakgebieden en verantwoordelijkheden per teamlid zijn vermeld Kwaliteit StartUpDoc Het StartUpDoc voldoet aan de specificaties uit de opdracht Productidee Het productidee is helder omschreven in termen van probleem, oplossing, markt en doelgroep Businessconcept en verdienmodel Er is duidelijk beschreven volgens welk concept en welk verdienmodel het bedrijf wordt gerund WBS De activiteiten zijn uitgewerkt in een WBS Planning Op basis van de WBS is een gedetailleerde planning gemaakt met daarin doorlooptijd, taken, verantwoordelijkheden en personen Beoordeling mijlpalen Mijlpaal 1 Mijlpaal 2 Mijlpaal 3 Mijlpaal 4 Beschrijving einddoel en eindtargets

Toelichting en eindbeoordeling


30

Beoordeling Handtekening


Eventueel datum herkansing

31

Bijlage 7: Assessment 2 - Eindassessment Minor Ondernemerschap 2013 – 2014 MB-SMALBUS-05 Assessment 2: Eindassessment Datum Assessor Coach Team Beoordeling Einddocument (team) Bedrijf (Team)

Naam bedrijf VD/NV

Toelichting beoordeling

Handtekening

Datum eventuele herkansing


32

Beoordeling einddocument Beschrijving Mijlpalen

Beoordeling en toelichting

Beschrijving einddoel en eindtargets

Beoordeling en toelichting

Mijlpaal 1 Mijlpaal 2 Mijlpaal 3 Mijlpaal 4 Mijlpaal 5 Einddoel Eindtargets

Beoordelingscriteria Bedrijf

Beoordeling VD/NV

Het bedrijfsproces is overzichtelijk beschreven via de negen elementen van het Business Model Canvas De doelstellingen zijn smart geformuleerd en er is beschreven in hoeverre die wel of niet gehaald zijn De oorspronkelijke mijlpalen en eindtargets uit het StartUpDoc zijn overgenomen. Per mijlpaal en eindtarget is kort beschreven welke activiteiten zijn uitgevoerd en welke (deel)producten zijn opgeleverd Er is een samenvatting van de marketing aanpak Er is een samenvatting van de financiële rapportage De haalbaarheid, schaalbaarheid en duurzaamheid van de onderneming zijn overzichtelijk uitgewerkt De ondernemersvorm is beschreven en onderbouwd Er is een reflectie toegevoegd over de ‘lessons learned’, de belangrijkste ervaringen en leermomenten en de inzichten die jullie als team hebben gekregen Beoordelingscriteria Einddocument

Beoordeling VD/NV

Het einddocument bestaat uit maximaal 10 pagina’s (excl bijlagen) Correcte spelling en formulering Verzorgde lay out


33

The Eamescape. Bron: 2012Architecten. Minor Ondernemerschap 2

Recommend Documents