Texel als OntZorgProeftuin: zorgvraag als economische kans voor de dorpen!?
Verkenning naar kansen en randvoorwaarden
pag 1
Zoekrichting: Het combineren van het kwartet 1. de toenemende zorgvraag van Texelaars, 2. leefbaarheid van de dorpen 3. de wens om in eigen huis gelukkig oud te worden en goede zorg te krijgen en 4. benutten van nieuwe toeristische doelgroepen (zoals zorgvragers en mantelzorgers) als extra draagvlak voor voorzieningen
Texel, november 2011
pag 2
1. Inleiding!..................................................................................................5 Buiten de gebaande paden….!
5
Opdrachtgever!
5
Vertrekpunten!
5
Nog niet gebaande wegen!
6
Werkwijze!
6
Leeswijzer!
6
2. Toekomstbeeld!......................................................................................7 Met wie?!
7
Deze ontzorg-toeristen verbreden daarmee het economisch draagvlak voor voorzieningen waar ook de Texelaar gebruik van kan maken.! 8 Over welke zorg hebben we het hier?!
8
Wat is er nodig?!
8
3. De Verkenning!........................................................................................9 Gesprekspartners!
9
Karakter van de gesprekken!
9
Thematische informatie!
10
Kwartetkaart 1: De toenemende zorgvraag van Texelaars.!
10
Kwartetkaart 2: De leefbaarheid van de dorpen!
11
Kwartetkaart 3: De wens om in eigen huis oud te worden en zorg te krijgen!12 Kwartetkaart 4: Nieuwe toeristische doelgroepen!
12
Reflectie!
14
4. Voorlopige conclusies!........................................................................16
pag 3
Niet groot maar klein beginnen!
16
Waar beginnen?!
16
Oosterend als kristallisatiepunt!
16
Kansen voor ʻhet kwartetʼ!
17
Contouren van een stappenplan!
17
Toeristische sector!
18
5. Geraadpleegde rapporten!...................................................................19 ………………….!........................................................................................20 Enkele Bijlagen Ter inspiratie!.................................................................20
pag 4
Zorgcooperatie Hoogeloon!
20
Definities van wonen!
21
4 voorbeelden van Ontzorg-PR!
22
1. Inleiding Buiten de gebaande paden…. “….Texel zal de komende jaren een groot probleem krijgen om haar ouderen voldoende en volwaardige ondersteuning te bieden als zij haar beleid in gezamenlijkheid niet aanpast en afstemt. (…..) De winst voor de toekomstige generatie ouderen op het eiland kan groot zijn, als creatief en in breed verband wordt gezocht naar nieuwe oplossingen die buiten de gebaande paden het ‘probleem‘ benaderen.” Zo luidt een belangrijke conclusie van het Omring-rapport OEI….GROEI, een onderzoek naar de vergrijzing en de zorgvraag op Texel, aug 2007. We zijn nu 4 jaar verder. Het is oktober 2011. Er zijn hier en daar initiatieven op onderdelen van zorgaanbod van individuele ondernemers of een initiatiefgroep CPO. Die initiatieven zijn belangrijk, en moeten zich vooral door blijven ontwikkelen. Wat echter nog niet zichtbaar is, is ‘in breed verband zoeken naar nieuwe oplossingen buiten de gebaande paden’. Deze Verkenning wil een eerste aanzet daartoe zijn.
Opdrachtgever Deze Verkenning is tot stand gekomen met steun en in opdracht van de Stichting Samen Eén Texel. Deze Stichting heeft onder meer als doel (art.2 lid 3 van de statuten) ...het nemen van initiatieven ten behoeve van het welzijn, de huisvesting, de begeleiding, de verzorging en de verpleging van inwoners van de gemeente Texel ….
Vertrekpunten Op Texel is de wens om in eigen omgeving oud te worden sterk aanwezig. In alle dorpen speelt dat1. Op Texel zal de komende decennia toenemende zorg nodig zijn. Texel vergrijst (en ontgroent), de zorgvraag van de Texelaars zal toenemen. Het is een onontkoombaar feit dat mensen naarmate ze ouder worden, meer zorg nodig hebben. Deze zorg kan deels uit de omgeving komen (mantelzorg), deels zullen professionals nodig zijn. Waar vroeger het eindstation een verzorgings- resp. verpleeghuis was, is nu steeds meer de trend om zo lang mogelijk thuis te kunnen blijven wonen en zorg op maat aan huis te ontvangen. De rijksoverheid en de zorgverzekeraars sturen ook op deze zgn. extramuralisering, zorgverlening buiten de muren van de grote instituten. Dit is een kostenoverweging, maar zou ook een kans kunnen blijken te zijn om kwaliteit toe te voegen in het dagelijks bestaan van de zorgvrager. Een dergelijke ontwikkeling trekt wel een sterke wissel op de sociale samenhang en onderlinge solidariteit in dorpen en wijken. Dit ‘sociaal kapitaal’ neemt overal in het land af, ook op Texel, maar is op ons eiland nog steeds in voldoende mate aanwezig om op voort te bouwen in dit zorgdossier.
1
“..groepen senioren zijn beperkt verhuisgeneigd” “motieven om op termijn toch te verhuizen liggen in ongeschiktheid woning voor verzorging cq dichterbij voorzieningen ivm afwezigheid OV” Woonwensenenquete in het kader van het Woningmarktonderzoek gemeente Texel 2007 (Companen)
pag 5
De zorgvoorzieningen komen tot nu toe 'vanzelfsprekend' in Den Burg terecht. Dat klinkt ook erg logisch en iedere Texelaar gaat er dan ook van uit dat hij of zij op enig moment vanuit het dorp richting Den Burg moeten verkassen. Dit is op dit moment ook de trend. Het kernthema van deze Verkenning is dus: kan met een slimme spreiding van zorgaanbod over de dorpen in combinatie met het aanboren van nieuwe toeristische doelgroepen, het streven om op Texel de dorpen leefbaar te houden, een vitale impuls krijgen? Hoever komen we op Texel als we de volgende 4 thema’s tot ‘het kwartet’ gaan combineren: 1. de toenemende zorgvraag van Texelaars, 2. leefbaarheid van de dorpen 3. de wens om in eigen huis oud te worden en zorg te krijgen en 4. benutten van nieuwe toeristische doelgroepen (zoals zorgvragers en mantelzorgers) als extra draagvlak voor voorzieningen? Nog niet gebaande wegen Deze combinatie van thema’s is nog niet eerder systematisch en op de schaal van Texel verkend. Terwijl ondertussen elke Texelaar ‘de voordelen geniet’ van een extra hoog voorzieningenniveau op het eiland dankzij de toeristenstroom -denk aan het winkelbestand dat zo’n 3x groter en diverser is dan in een gemiddelde plattelandsgemeente van 13.000 inwoners, de kwaliteit en dichtheid van het wegen- en fietspadennet, het horeca- en cultuuraanbod etc. Dus: waarom zou bovengenoemde combinatie niet ook succesvol kunnen zijn?
Werkwijze De Verkenning speelde zich af buiten de publiciteit en buiten de actuele politiek. Het gaat om het verkennen van kansen en mogelijkheden. Op basis van de resultaten wordt met opdrachtgever besproken OF het de moeite waard is om dit idee op Texel verder uit te werken, en in welke vorm, en met welke spelers dit het meest kansrijk zou kunnen, en wie daar als trekker(s) voor nodig zijn.
Leeswijzer Start van elk gesprek was een Toekomstbeeld 2025, dat in hoofdstuk 2 kort is uitgewerkt. Hoofdstuk 3 geeft een overzicht van de gesprekspartners, rangschikt informatie op de 4 thema’s van ‘het kwartet’ en bevat een reflectie op de gevonden informatie en inzichten. In hoofdstuk 4 staan de (voorlopige) conclusies van deze Verkenning. Hoofdstuk 5 geeft een overzicht van de belangrijkste geraadpleegde bronnen. In de bijlagen treft u nog enkele illustratieve voorbeelden aan en een begripsomschrijving van intramuraal wonen, extramuraal etc.
pag 6
2. Toekomstbeeld Focus in de gevoerde gesprekken was onderstaand toekomstbeeld. Het geeft een beeld van wat mogelijk zou zijn, in ieder geval denkbaar is, bij optimale samenwerking tussen alle betrokken partijen
Toekomstbeeld als werkhypothese In de dorpen krijgen de Texelaars in 2025 de zorg aan huis die ze nodig hebben. WMO en AWBZ (termen uit 2010) gaan hand in hand. Er zijn korte lijnen tussen zorginstellingen en het sociale netwerk in het dorp; er is een sterk fundament van gemeenschapszin waarmee een compleet pakket zorg- en welzijnsdiensten vorm wordt gegeven. Wie dat kan heeft zijn/ haar eigen huis bouwkundig aangepast; er zijn collectieve woonzorgarrangementen in de dorpen ontwikkeld waar ook toeristen-met-zorgvraag terecht kunnen; via domotica worden de lijnen en de responstijd kort gehouden en de coördinatie geoptimaliseerd; de dorpssteunpunten fungeren als ontmoetingsplek en spreekuur voor diverse ambulante professionals. Sleutelfiguren in de dorpen zien toe en geven vorm aan het proces. Het toeristisch ‘ontzorg’-aanbod zorgt voor groter economisch draagvlak voor de zorgvoorzieningen op Texel. Op de schaal van het hele eiland hebben de dorpen zich qua voorziening gespecialiseerd; waar het ene dorp zich toelegt op gastvrije ontvangst van toeristen met een thuiszorgvraag die met hun mantelzorgers enkele weken vakantie willen vieren, legt het ander dorp zich toe op een wellnesaanbod met kuuroord en massagecentra met specialistische fysiotherapiebehandelingen, een derde dorp heeft een zorghotel waar mensen -ook Texelaars- kunnen bijkomen van operatieve ingrepen, maar wellicht ook met een hospicevleugel en misschien ook wel een voorziening voor reumapatiënten, elders komt een 'afkickcentrum op niveau' waar managers, ondernemers en bestuurders de laatste fase van hun drugsverslavingsbestrijding doormaken. Overal daaromheen hebben zich kleine bedrijven ontwikkeld met een aanbod op het gebied van body&brein, aangepaste buitenactiviteiten, wandelingen, rondritjes, Texelse verhalenvertellers. Er is flexibel duurzaam openbaar vervoer eilandrond en jaarrond. Er is voldoende extra verplegend en verzorgend personeel. Door Texel te profileren als OntzorgProeftuin wordt de aantrekkelijkheid voor nieuwe werknemers aanzienlijk vergroot. Nieuwe ontwikkelingen hebben aantrekkingskracht. Nieuwe werknemers vestigen zich in de dorpen en brengen daar nieuwe reuring, en hopelijk kinderen voor de scholen.
Met wie? Door een uitgekiende en visionaire, op het belang van Texel als geheel gerichte, samenwerking tussen zorginstellingen, woningcorporatie, de polikliniek, huisartsen, apotheek, dorpscommissies, logiesverstrekkers, VVV, vervoerders, zorgverzekeraars, Texelse investeerders en de gemeente is in 10 jaar dit aanbod opgebouwd. In 2025 is Texel (inter)nationaal niet alleen bekend als eiland van zon, wind, uitwaaien, sportieve pag 7
strandactiviteit, en het eiland voor rustzoekers en vogelkijkers. Texel is dan ook bekend als Ontzorg-eiland waar de slogan 'Vier het leven, vrij van zorgen' ook van toepassing is voor de steeds groeiende groep mensen die zorg nodig heeft. En voor hun verzorgers die met hen mee zijn gekomen en graag een poosje 'ontzorgd' willen worden van hun mantelzorg. Dat kan allemaal op Texel.
Deze ontzorg-toeristen verbreden daarmee het economisch draagvlak voor voorzieningen waar ook de Texelaar gebruik van kan maken. Over welke zorg hebben we het hier? Vooralsnog wordt uitgegaan van de zorg voor ouderen (deels geclusterd wonen met zorg, deels verspreid wonen met zorg), planbare thuiszorg en de zorg voor mensen die tijdelijk een verzorging moeten ondergaan in verband met het uitvoeren van een therapie of herstel van een operatie of kuur. Afhankelijk van de vraagontwikkeling, maar ook afhankelijk van niet planbare toevalsfactoren denk aan het initiatief voor de nierdialyse-apparatuur in Oosterend- kunnen nieuwe initiatieven ontstaan ter verbreding en verrijking van het aanbod. De zorg wordt in de dorpen zelf aangeboden. Er is coördinatie en kwaliteitsbewaking op eilandschaal. Ook boeren en plattelandsondernemers kunnen met steun van deze coördinatie een invulling geven aan deze nieuwe vraag naar zorg. In het landelijk gebied rond de dorpen komt agrarische bebouwing vrij die, na verbouw of herbouw, kan dienen als vestigingsplaats voor (woon)zorggerelateerde activiteit. Wat is er nodig? Realisatie van dit toekomstbeeld vraagt allereerst op dorpsniveau maar daarna ook op eilandschaal regie voor ontwikkeling en beheer van de zorglocaties. Naast de woonzorgeenheden voor Texelaars en toerist zal er ook ruimte moeten bestaan voor therapieruimte, oefenlocaties en ontspanningsruimten. Ook de recreatiekant wordt verder ingevuld, d.m.v. een goed toegankelijk en geoutilleerd zwembad, sauna’s, wandelroutes, etc. De locaties kennen een hoogwaardige uitstraling. Dit geldt zowel voor het architectonische ontwerp als voor de landschappelijke en ecologische inpassing: de Texelse kernwaarden zijn hierbij leidend, de menselijke maat op dorpsniveau moet uitgangspunt zijn. De locaties worden jaarrond goed ontsloten via een eilandnetwerk van flexibel, kleinschalig, duurzaam transport. En, uiteraard, als er voldoende animo ontstaat om deze weg in te slaan, zullen er nadere economische verkenningen en onderbouwingen moten plaatsvinden. Tot zover dit Toekomstbeeld. Nu de verkennende gesprekken.
pag 8
3. De Verkenning Gesprekspartners Er is gesproken met enkele tientallen personen. Deels met personen die met een specifieke zorggerichte activiteit bezig zijn, deels met een groot bestuurlijk netwerk of met ervaring in de (thuis)zorg, sommigen zijn werkzaam in de zorg, of in de volkshuisvesting. Sommigen werken in/ voor de toeristische sector. Anderen zijn actief in een dorpscommissie. Vaak hebben personen meerdere aanknopingspunten (soms ook meerdere petten) om naar het geschetste toekomstbeeld te kijken. De selectie is uiteraard niet compleet, maar breed genoeg om tot eerste voorzichtige conclusies te komen. Deze voorzichtige conclusies zijn voor rekening van de verkenner, en zijn nog niet gedeeld met de gesprekspartners. Bij eventuele vervolgstappen wordt dit ‘netwerk’ uiteraard verder verbreed /afgestemd. Met de volgende personen is gesproken of is feedback gekregen: Jan van Andel directeur Woontij /Ger Praamstra Anbo /Harry Ran Anbo /Peter en Ineke Bakker- Zijm (oud-wethouder resp. werkzaam in de zorg) /Tine Visser vz dorpscie Oosterend /Herman Ridderinkhof vz dorpscie Den Hoorn /Ivonne Steemers vz WMO adviesraad /Brigitte Hollands Rosa Harpers SWOT /Jos Damhuis zorgmanager Omring / B.Beerepoot & Marja Vlaming, zorginkopers AWBZ Zorgkantoor Unive /Wouter de Waal directeur VVV/ Jacco Dros regiobranding-adviseur /Robin Konijn, o.m. vz Jonge Ondernemers Texel, directeur/eigenaar NBC Eelman&Partners Accountants en Adviseurs / Hennie Huisman- Peelen wethouder ‘welzijn’ /Christine Groen Woonmanager Woontij / Menzis directie (Mevr. Stegehuis via email) /Marian Merkelbach oud-wethouder ‘welzijn’ / Jan Klok & Henri Venema, apothekers /Marijke en Hans Eelman (voormalig reisbureauhouder gespecialiseerd in zorgtoerisme resp. makelaar) /Gerard Bakker (Jonkersbergen) /Lucas Janssen Achmea /Paul Buisman bouwondernemer /Gerrit Koorn, vz dorpscie Eierland-De Cocksdorp /Dick Drijver /Harry de Graaf Ook is de presentatie onderzoek zorgtoerisme Wageningse studenten bijgewoond in juni j.l.
Karakter van de gesprekken De gesprekken waren uiteenlopend van karakter. Sommige gesprekspartners werden snel enthousiast over het toekomstbeeld en zagen direct kansen voor Texel. Anderen onderschreven wel het gesignaleerde probleem maar zien geen kapstokken om acties aan te haken. Er werd gewezen op andere overleggremia als Texel Vitaal, de Gemeenschapsraad, Texelzorg. Er werden namen genoemd van personen waar ook mee gesproken zou moeten worden, bijvoorbeeld in de aannemerij of in een fysio-praktijk. Weer anderen waarschuwden voor een te sterke toeristische focus op zorg omdat dat andere toeristische doelgroepen kopschuw voor Texel kan maken. Een benadering op de schaal van het gehele eiland klinkt mooi, maar begin eens in een of twee dorpen. Een enkeling aarzelde bij de aanname dat mensen het liefst in hun eigen dorp oud willen worden; die wens geldt niet voor iedereen maar naar alle waarschijnlijkheid wel voor een ruimte meerderheid. Iedereen was wel benieuwd naar het vervolg. Zou het lukken om een dergelijk proces in beweging te krijgen? En wat is dan de rol van de gemeente in dat geheel? Hierbij werd al snel duidelijk dat daarop niet moet worden gewacht, en dat de sectoren zelf met initiatieven moeten komen waarbij de gemeente waar mogelijk de uitvoering helpt faciliteren.
pag 9
Thematische informatie Hieronder is een deel van de verkregen informatie geordend. Deze is beslist niet uitputtend en bovendien aan snelle verandering onderhevig omdat op deze beleidsdossiers grote veranderingen gaande zijn. Het gaat om de grote lijnen en trends.
Kwartetkaart 1: De toenemende zorgvraag van Texelaars. Diverse onderzoeken benaderen deze vraag cijfermatig, zoals het rapport Oei...Groei van Omring uit 2007, en het Haalbaarheidsonderzoek Zorgcentrum Texel uit 2007. De demografische gegevens zijn sinds 2007 niet wezenlijk gewijzigd; de beleidsnadruk vanuit de Rijksoverheid en de grote verzekeraars op verdere extramuralisering is alleen maar groter geworden.
Demografische ontwikkeling en zorgvraag Het laatstgenoemde rapport spreekt van een groei van het aantal 75-plussers in 2025 van 52% tov het aantal in 2010 (1.666 resp 993).
Het rapport schat de behoefte aan intramurale verzorgingsplaatsen in 2025 op 200 (108 verzorgingshuis, 58 psychogeriatrische zorg en 33 somatische zorg). Het aantal extramurale zorgplaatsen wordt geschat op 92.
De toenemende vraag naar thuiszorg In het genoemde rapport Oei...Groei wordt voorgerekend dat de thuiszorg van zo’n 70.000 uren in 2006 gaat stijgen naar 125.000 in 2023. Dit cijfer gaat uit van ongewijzigde wet- en regelgeving dd 2007. Gezien de toenemende accenten op zelfredzaamheid, verschuiving tussen huishoudelijke zorg en persoonlijke verzorging, toenemende claim op mantelzorg, en langer zelfstandig wonen zal dit ongetwijfeld hoger liggen, uitgaande van de huidige bekende veranderingen in wet- en regelgeving anno 2011. Deze cijfers zijn zoals aangegeven indicatief en niet absoluut. De trend naar extramuralisering is pag 10
echter sterk; dit betekent, gecombineerd met de wens om langer zelfstandig te wonen en zoveel mogelijk zorg aan huis te ontvangen, ook dat de zorgzwaarte in de thuiszorg zal gaan toenemen.
Kwartetkaart 2: De leefbaarheid van de dorpen Diverse dorpscommissies houden zich bezig met de vraag hoe de dorpen leefbaar te houden. Het behoud van scholen staat hoog in het vaandel maar is niet zeker. Dorpen vergrijzen. Er wordt actief geïnvesteerd in dorpshuizen. Dorpssteunpunten worden met wisselend maar wel toenemend succes ingericht. Pharos Texel heeft dorpssteunpunten in De Cocksdorp, De Waal, Den Hoorn, Oosterend, De Koog. Iedereen kan daar op een vaste ochtend in de week van 10-12 uur binnenlopen voor een praatje of voor advies over wonen, welzijn en zorg. De seniorenwoningen, waarvan woningcorporatie Woontij er enkele tientallen in de meeste dorpen heeft, zijn grotendeels aan renovatie toe. Het openbaar vervoer verslechtert, zeker buiten het toeristische seizoen. In 2015 komt er een nieuw concessietraject. Onbekend is welke gevolgen dat voor het OV-aanbod op Texel zal hebben. Diverse dorpscommissies werken aan een dorpsontwikkelingsplan waarmee zij nieuwe activiteiten voor het dorp en omgeving proberen te initiëren. In Den Hoorn is het Loodsenproject een goed voorbeeld van nieuwe impulsen voor de dorpseconomie, in dit geval vooral geënt op cultuurhistorische informatie en nieuwe toeristische initiatieven. Voor zover bekend is er in sommige dorpen wel gewerkt aan een eigen woonvisie. Er is echter geen zorgvisie op dorpsniveau bekend. Op gemeentelijk niveau staat de leefbaarheid van de dorpen wel weer op de agendaplanning, nu in het kader van de WMO.
pag 11
Kwartetkaart 3: De wens om in eigen huis oud te worden en zorg te krijgen Voorafgaand aan de actualisatie van de gemeentelijke Woonvisie is in 2007 een Texelse woonwensenenquete uitgevoerd (Companen 2007). Belangrijk statement daarin is dat “motieven om op termijn toch te verhuizen liggen in ongeschiktheid woning voor verzorging cq dichterbij voorzieningen ivm afwezigheid OV”. Op dit moment loopt er een professioneel opgezet initiatief in Den Burg dat in het kader van CPO (Collectief Particulier Opdrachtgeverschap; het betreft koopwoningen) een Lang Zelfstandig Wonen-project ontwikkelt waarin ruimte wordt meegenomen voor zorg-aan/in huis. Het gaat in CPO-Nesland om ruim 30 woningen. Hierin participeren de ANBO-Texel, de locale Rabobank, Duin Bouwbedrijf en Leenders Architecten. SWOT verstrekt op jaarbasis 31.661 maaltijden aan een groep Texelaars die varieert van 100 tot 120 deelnemers per maand (cijfers 2010). Daarnaast voert Woontij een campagne met de ʻhuistestʼ. Dit instrument is ontwikkeld om vroegtijdig de veiligheid en het comfort van de (eigen) woning te verbeteren, mede in het licht van zo lang mogelijk zorg-aan-huis. Niet alleen op Texel maar in heel Nederland blijkt dat inwoners van kleine kernen en dorpen een veelheid aan activiteiten ontplooien omdat men in de eigen omgeving en het eigen sociale netwerk wil blijven wonen. Onder andere de Stuurgroep Experimenten Volkshuisvesting (SEV) brengt heel interessante initiatieven bij elkaar, van complete woonservicegebieden in stadswijken tot een zorgcoöperatie in kleine dorpen (zie www.zorgcooperatie.nl voor het voorbeeld Hoogeloon). De volgende activiteiten worden door deze zorgcoöperatie ontplooid: spreekuur zorgcoördinator, WMO-loket, Eetgroep, dagbesteding, uitleen rollend materieel, inzet vrijwilligers als extra ondersteuning, tuinonderhoud, Zorgthuis, kleinschalig wonen.
Kwartetkaart 4: Nieuwe toeristische doelgroepen Om te beginnen is er op Texel al een toeristisch aanbod voor zorgvragende toeristen. Op de website van de VVV Texel staat onder de tabs Vervoer en Accommodaties informatie voor mindervaliden. Er blijken zo’n 25 accommodaties te zijn -van een licht aangepast vakantiehuisje tot een volwaardig gefaciliteerd huis tot Stayokay- die daarmee actief adverteren. Het betreft zo’n 120 ‘bedden’. Dit is inclusief gespecialiseerd aanbod zoals het Juliana- en het Wilhelminahuis van het Beatrixfonds in Den Burg, en het Tesselhuus. Daarnaast stellen Stayokay en camping Om de Noord dat alle plaatsen geschikt zijn voor mindervaliden (deze zijn niet meegerekend in de 120). Op de 42-45.000 beschikbare slaapplaatsen is dat 0,25 tot 0,5%. Dat aantal mag marginaal genoemd worden. Omring, maar ook de concurrent op Texel- verzorgt thuiszorg die toeristen ‘mee kunnen nemen’ naar Texel. Omring heeft hiervoor in het hoogseizoen een goed functionerend team beschikbaar. Het aantal toeristen dat op deze manier met thuiszorgvraag wordt bediend, is (nog) niet pag 12
beschikbaar. (PM vraag uitgezet bij Omring) Een organisatie als Liever Langer Thuis (gevestigd op Texel, onderdeel van Privazorg) richt zich niet alleen op Texelaars maar ook op vakantie-met-zorgvragen. Het zorgvraagvolume op Texel is gezien de aantallen Texelaars, beperkt. Er komen echter 845.000 bezoekers2 naar Texel (cijfers VVV 2010) die gemiddeld 6,7 nachten blijven; 40,3% van de Texelbezoekers verblijft in een bungalow. Versterking van het economisch draagvlak voor de voorzieningen voor de Texelaars, kan gevonden worden bij de toerist, want niet alleen de Texelaar maar ook de toerist wordt gemiddeld ouder. De toerist zal ook tegen zorgvragen aanlopen. Texel heeft een zeer hoog percentage herhalingsbezoek: in 2010 gaf 84% aan in 2009 of 2010 ook al op Texel te zijn geweest. Als Texel qua aanbod meebeweegt met de onherroepelijk veranderende zorgvraag van deze groep, ligt hier blijvend potentieel. Het is dus van belang dat toeristen weten dat ze op Texel ook met een zorgvraag, terug kunnen komen. Op Texel kunnen ze een poosje worden ontzorgd. Dat sluit sterk aan bij goed gastheerschap en biedt ook aanknopingspunten bij de campagne Zo Texels.
De gemiddelde leeftijd van de Texelbezoeker was in 2010 was 42,1 jaar. In 2000 (dus 10 jaar geleden) was dit 37,4 jaar. Meer dan 5 jaar jonger. Als we kijken naar de leeftijd-verdeling dan is te zien dat de grootste groep Texelbezoekers tussen de 55-64 jaar oud is (20%). Bijna evenveel mensen zijn tussen de 45-54 jaar oud (19%).
2 De gemiddelde leeftijd van mensen die het eiland bezoeken neemt toe. Vorig jaar had de Texelbezoeker een gemiddelde leeftijd van 42,1 jaar. Tien jaar geleden was dat 37,4 jaar. Dat blijkt uit het jaarlijkse onderzoek van de VVV. De grootste groep Texelbezoekers (20 procent) is 55 tot 64 jaar oud. Bijna evenveel mensen (19 procent) is 45 tot 54 jaar. De percentages zijn vrijwel gelijk aan vorig jaar, toen de gemiddelde leeftijd 42,4 jaar was. Texel kende vorig jaar zo’n 845.000 bezoekers. Dat is zo'n 50.000 minder dan in 2009. Vermoedelijk door het slechtere weer in 2010. Al jaren blijkt uit dit onderzoek dat er veel herhalingsbezoek plaatsvindt op Texel. In 2010 gaf 86% aan dat ze als eens eerder op Texel zijn geweest. Dit is iets lager als in 2009 (--‐2%). 30% van de ondervraagden was voor het laatst op Texel in 2010. Zij komen dus meer dan één keer per jaar op Texel. In totaal was 84% in 2009 of 2010 voor het laatst. De meeste mensen komen dus vrijwel ieder jaar naar Texel Bron: Monitor Texelbezoek 2010 pag 5. (VVV)
pag 13
Onderzoek wijst uit dat een zorgvragende toerist bereid is tot 3x zoveel per dagactiviteit uit te geven als de gemiddelde Nederlander. Het gemiddelde bestedingspatroon van de zorgvragende toeristen ligt ver boven dat van het landelijk gemiddelde. Zo mag een dagactiviteit €43,91 kosten. Voor een week vakantie is de zorgvragende toerist bereid gemiddeld €420 neer te tellen, terwijl het gemiddelde voor alle Nederlanders voor een week er tussen uit €154 bedraagt. Op grond van de vraaggesprekken, enquêtes en ronde tafel ontmoetingen komen de samenstellers van het rapport tot enkele gouden gedragsregels voor de recreatieondernemer: 1. Zorg voor kwaliteit in het product. Dus zeg wat je aanbiedt, en bied aan wat je zegt. 2. Zorg voor een goede dienstverlening. Zowel de ondernemer als het personeel moeten de vaardigheden en de kennis hebben om de speciale doelgroep te bedienen. 3. Betrek de omgeving bij het aanbod. De gast wil meer dan alleen een accommodatie. 4. Werk samen. Voor volume is een gezamenlijke aanpak met andere ondernemers die actief zijn in de recreatiesector noodzakelijk. Houd er rekening mee dat de doelgroep graag buiten het zomerhoogseizoen op vakantie gaat. Uit het hieraan ten grondslag liggende onderzoek: In totaal zijn in Nederland 3,5 á 4 miljoen mensen met een somatische, verstandelijke, zintuiglijke en/of psychische beperking; 1.700.000 mensen hebben een ernstige of zeer ernstige functiestoornis (cijfers febr 2003 www.handicap.nl). Dit is de populatie waar dit onderzoek betrekking op heeft (ca. 10% van de Nederlandse bevolking). uit: Vakantie met zorg. Verkooijen&Beima / Bureau Vandertuuk BV- april 2006
Reflectie 1. Veel onderzoeken naar succesfactoren van maatschappelijke projecten komen tot (o.m.) de volgende doorslaggevende succesfactoren: • er is een unieke samenloop van (locale) omstandigheden • er is een of enkele personen die er voor gaan • het tijdig betrekken van belanghebbenden • transparantie in de doelen en de besluitvorming • de schaal behoudt de menselijke maat • geen grote verschillen in de deelbelangen van de diverse actoren • er is een maatschappelijke vraag en er kan worden aangesloten bij aan de orde zijnde investeringsbeslissingen • er is lange adem nodig maar ook relatief snel zichtbare voorbeelden 2. De combinatie, ‘het kwartet’ van toenemende zorgvraag / thuis oud en verzorgd worden/ leefbaarheid dorpen / toeristische kansen is landelijk nog (vrijwel) niet uitgewerkt. In de enkele tientallen landelijke voorbeeldprojecten van de SEV wordt nergens de externe verbinding met toerisme als extra exploitatiedraagvlak gelegd. Dit is een specifieke extra kans voor Texel. 3. Realisatie vraagt een unieke samenwerking, een lange adem, slim zwaluwstaarten van individuele ondernemerswensen, bestaande structuren in de (thuis)zorg en maatschappelijke doelen.De complexiteit zit in het organisatievraagstuk, de financiering, de regie, een op dit moment snel veranderende markt®elgeving in de zorg. Vind dus concrete aanknopingspunten die behapbaar zijn, waar mensen zich mee kunnen identificeren en verbinden. 4. Op Texel is een bovengemiddelde sociale cohesie in de dorpen en op eilandniveau. Dit sociale kapitaal is een onmisbaar fundament om de toenemende zorgvraag het hoofd te bieden met pag 14
kwaliteit. Daarnaast is op Texel de toeristische sector goed georganiseerd. 5. De gesprekspartners gaven twee mogelijke hoofdlijnen aan voor nieuw zorgaanbod. Allereerst de groep mantelzorgers die ook graag even op vakantie wil. Daar kan een gericht aanbod aan worden gedaan. Kom als mantelzorger naar Texel, wij ontzorgen u. U kunt uitrusten, uw zorgvrager is in goede handen, ook op Texel. Omring en anderen kunnen dat faciliteren. 6. Daarnaast zou Texel zich kunnen specialiseren in preventieprogramma’s: denk aan een soort APK voor gezonde 50-plussers. Geniet 2 weken op het eiland en binnen die 2 weken doorloop je b.v. op enkele dagen in de ochtenduren- een gerichte check-up. Herhaal dat elke 3 tot 4 jaar. Daar zit markt, die aansluit bij het hoge herhalingsbezoek dat Texel toch al kent. 7. De zorgsector is volop bezig zich aan te passen aan de snel veranderende omstandigheden (wet- en regelgeving) en aan de decentralisatie van zorg- en welzijnstaken naar gemeentelijk schaalniveau. Men zoekt en moet zoeken naar nieuwe arrangementen die zijn toegesneden op de Texelse maat. Hier liggen kansen, juist omdat alles in beweging is 8. Er zijn verschillende overleggremia op Texel, zoals de Gemeenschapsraad, Texelzorg, Texel Vitaal, waar zorggerelateerde zaken worden uitgewisseld. Meerdere malen is in de gesprekken geconstateerd dat geen van deze gremia is gericht op het nemen van praktische initiatieven. 9. Tot slot: de woningcorporatie staat voor ingrijpende renovatie danwel vervanging van seniorenwoningen in de dorpen. Investeringsbeslissingen zijn veranderingsmomenten bij uitstek.
pag 15
4. Voorlopige conclusies Het Toekomstbeeld bevat ontegenzeggelijk kansen voor Texel. De potentie wordt herkend in de dorpen, en in de toeristische sector. Beginnen met verder uitwerken dus? Ja zeker.Tegelijk is de vraag, waar te beginnen? Waar zitten de losse eindjes in de kluwen wol? De combinatie, ‘het kwartet’ van toenemende zorgvraag / thuis oud en verzorgd worden/ leefbaarheid dorpen / toeristische kansen is beslist complex. Het vraagt veel van alle betrokkenen, om niet alleen de eigen activiteit vorm te geven, maar op de schaal van Texel ook nog eens in verbinding te blijven met alle andere actoren.
Niet groot maar klein beginnen Bij de start van deze Verkenning was de gedachte, vanuit een Texelbreed platform initiatieven te stimuleren en met elkaar te verbinden. De gevoerde gesprekken met een brede verzameling Texelaars in verschillende rollen, verschillende expertise, verschillende invalshoeken, maken echter duidelijk dat het verstandig lijkt om ‘klein’ te beginnen, bij concrete aanknopingspunten, en van daaruit te kijken of opschaling naar de schaal van Texel op enig moment opportuun is, onder het motto “Goed voorbeeld doet goed volgen”. Ervaring opdoen en pas bij gebleken succes uitbouwen.
Waar beginnen? Kijkend naar de geciteerde succesfactoren voor geslaagde maatschappelijke initiatieven, is het zaak om zoveel mogelijk aansluiting te zoeken bij actuele kansen. Als we dan ‘door de oogharen’ naar Texel kijken en inzoomen op de verschillende dorpen, dan dringt Oosterend zich op als de plaats waar mogelijk de eerste kans te verzilveren valt. Dit sluit andere dorpen uiteraard niet uit, en kan daar zelfs stimulerend werken.
Oosterend als kristallisatiepunt Oosterend kent een sterk ontwikkeld sociaalmaatschappelijk netwerk, een actieve dorpscommissie, een sterk samenhorigheidsgevoel. Met andere woorden: Oosterend bezit een groot sociaal kapitaal. Daarnaast is er ook sprake van belangrijke investeringsbeslissingen. Op de locatie rentenaar moet wat gebeuren. Woontij staat aan het begin van renovatieplannen van haar seniorenwoningen in alle dorpen. Oosterend staat als (een van de) eerste aan de lat; Woontij staat op het punt te beginnen met het uitwerken van een richting en staat daarmee dus voor een aantal principe-keuzes 3. Alleen renoveren en aanpassen aan de eisen des tijds? Slopen en
3
Voor de woningen aan de Botterstraat wordt binnenkort gestart met de ontwikkeling van een toekomstvisie en – plan. Voor de locatie Gereformeerde kerk aan de Peperstraat worden de komende tijd toekomstscenarioʼs vastgesteld en doorgerekend, waarna besluitvorming zal volgen. (Weekbericht directie Woontij 2011 week 35) pag 16
nieuwbouw, maar wat is dan het programma van eisen? Wat is de feitelijke vraag vanuit Oosterend? Woontij staat voor een majeure investeringsbeslissing. Het gaat om 24 woningen in totaal aan de Botterstraat. 8 kleine tweekamerwoningen (bouwjaar 1961) en 16 50+woningen (bouwjaar 1972). In Oosterend is een uitstekend geoutilleerd dorpshuis De Bijenkorf, recent vernieuwbouwd. Ook ligt er nog een benuttingsvraag voor het gebouw van de voormalige Gereformeerde Kerk. Op het schaalniveau van dit dorp wordt dit ‘kwartet’ van toenemende zorgvraag / thuis oud en verzorgd worden/ leefbaarheid dorpen / toeristische kansen dus heel concreet. En ook heel actueel. Oosterend kan dus als casus dienen om te leren werken met deze nieuwe combinatie van kansen. Al werkende worden ervaring en ideeën opgedaan die elders op Texel mogelijk ook tot inspiratie en initiatieven leiden.
Kansen voor ʻhet kwartetʼ Daarmee is de hoofdconclusie van deze Verkenning bereikt: Ja er liggen kansen voor ‘het kwartet’. In tegenstelling tot de oorspronkelijke gedachte dat dit als een op Texelschaal gecoördineerd en geregisseerd proces zou kunnen starten, dringt zich nu de conclusie op dat de schaal van een dorp het beste startmomentum oplevert. Dat dorp kan Oosterend zijn. Als er al doende ervaring wordt opgebouwd, kan die ervaring ten goede komen aan andere dorpen en aan geheel Texel. Voor Oosterend kan dit de start zijn van een nieuwe economische ontwikkeling die in enkele jaren een grote vlucht kan nemen. Groot in relatieve zin, in verhouding dus tot de schaal van Oosterend. Maar juist daarom doorslaggevend voor de sociaal-economische vitaliteit van het dorp. Profilering als ‘ontzorg’dorp moet uiteraard door en met betrokkenen goed worden doordacht. Dit zal op termijn een divers aanbod van dienstverlening van reeds bestaande en nieuwe Texelse bedrijven naar Oosterend trekken, zowel op zorg-aspecten als op toeristische kansen voor deze nieuwe doelgroepen. Met bedrijven komt werkgelegenheid, komen nieuwe gezinnen etc.
Contouren van een stappenplan Concrete uitwerking op dorpsniveau valt niet onder deze Verkenning. Een aantal concrete activiteiten kunnen echter wel worden benoemd, om zicht te geven op wat er zou kunnen gebeuren. Er zullen diverse gesprekken gevoerd moeten worden met de dorpscommissie en later de bewoners. De economische kant moet door ter zake kundigen verder onderbouwd, waarbij kan worden geleerd van ervaringen elders in Nederland waar beleidsmatige accenten zijn gelegd op zorgtoerisme (overigens zonder de zorg voor de eigen inwoners daarbij voorop te stellen; dat is het nieuwe in deze Texelse benadering). Woontij is sterk betrokken en heeft uiteraard vanaf het begin een belangrijke rol in dit proces, vanuit haar eigen kerntaak. Dit proces moet niet te snel verbreden qua aantal betrokkenen. Niet te groot beginnen; eerst met een handvol spelers goed definiëren welke vragen in welke volgorde door wie kunnen worden beantwoord. Op het goede moment de gemeente en andere spelers erbij betrekken, niet te vroeg pag 17
en niet te laat. Te vroeg kan betekenen dat de focus vervaagt, te laat kan betekenen dat draagvlak is verspeeld. Dit soort processen heeft daarom professionele ondersteuning nodig aan de proceskant en aan de inhoudskant. De Stichting Samen Eén Texel kan zich buigen over de vraag welke rol zij hierin kan/wil spelen.
Toeristische sector Ondertussen is er op de schaal van Texel wel werk aan de winkel voor de toeristische sector. Er zijn diverse ondernemers die spelen met de gedachte zich op de een of andere manier te verbinden met het ontzorgen van toeristen. De voorlopers zijn de lijst van zo’n 25 accommodaties die zich bijvoorbeeld via de VVV-website al als zodanig profileren in de markt. Zonder Texel uitsluitend als zorgeiland te positioneren, liggen er heel veel kansen om toeristische doelgroepen aan Texel te binden door hen te ontzorgen. Aan de VVV kan de vraag worden voorgelegd een informatie- en coördinatiepunt te faciliteren waar ondernemers informatie en advies kunnen krijgen als zij hun op het ontzorgen van toeristenmet-een-zorgvraag gerichte dienstverlening willen starten, verbreden en verbeteren. Dit behelst onder meer het beter zichtbaar maken van toeristische mogelijkheden die er al zijn, een zorgtoerisme-loket met actueel aanbod, tips en tools voor ondernemers, en collectieve acties zoals voorzieningen bij alle strandslagen, promotiecampagnes etc. Hier ligt mogelijk een ondersteuningsrol voor STIFT.
pag 18
5. Geraadpleegde rapporten Vakantiemogelijkheden voor mensen met een handicap. VVV Texel 2001 Vakantie met zorg Een verkenning van kansen en mogelijkheden in Noord-Nederland, Verkooijen&Beima / Bureau Vandertuuk BV- april 2006 OEI….GROEI. Een onderzoek naar de vergrijzing en de zorgvraag op Texel, Omring aug 2007. Haalbaarheidsonderzoek Zorgcentrum Texel, Mondria Advies BV okt 2007 WMO beleidsnota 2009-2013, Gemeente Texel (definitieve versie, december 2008) Voorstudies Woonservicegebieden. SEV-programma Wonen, Zorg en Welzijn. nov 2009. Deel 1: Wonen met welzijn en zorg Deel 2: Hulp voor elkaar, vraagsturing in wonen, welzijn en zorg Wonen, welzijn en zorg in uitvoering, deel 5 maart 2010 Prov NHolland Visie wonen-welzijn-zorg versie 1.0 juni 2010 Zorgkantoor NoordHolland-Noord Monitor Texelbezoek 2010, VVV Texel Lezing Ria Stegehuis, directeur Zorgmanagement Menzis, maart 2011 Gezond ouder worden in Nederland. Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu. Min VWS, 2011 Toerisme zonder zorgen, zorgtoerisme als kans voor Texel. Academic Consultancy Team 841, Wageningen Universiteit, juni 2011 Zorgaanbod, zorgvraag & confrontatie vraag en aanbod, Zorgkantoor Noord-Holland Noord 2011 Eerstelijns Zorgscan Gemeente Texel, Zorgondersteuning Noord-Holland 2011 Ontmoetingscentrum voor mensen met dementie en hun mantelzorgers. Concept-projectplan Stichting Geriant. juli 2011 website VVVTexel okt 2011 www.texel.net/nl/accommodaties/voor-mindervaliden pharos.nl
swot.nl
zorgvrijvakanties.nl
vakantiezorg.nl
respijtwijzer.nl
zorgvakantiewijzer.nl http://senioren-reizen.allerbest.nl
liever langer thuis.nl zorgsam.nl
www.nbav.nl Nederlandse Branchevereniging voor Aangepaste Vakanties (De kwaliteit van de aangesloten lidorganisaties en -accommodaties wordt getoetst aan de criteria die de NBAV heeft opgesteld.)
pag 19
………………….
Enkele Bijlagen Ter inspiratie Zorgcooperatie Hoogeloon De Zorgcoöperatie Hoogeloon U.A is de eerste zorgcoöperatie van Brabant en Nederland. Hoogeloon is een kerkdorp van de gemeente Bladel en telt ruim 2100 inwoners. De coöperatie zet zich in voor het behoud en het ontwikkelen van zorg, diensten en faciliteiten in het dorp. Zij wil hiermee bereiken dat ouderen en mensen met een beperking, ook bij een toenemende zorgvraag, in Hoogeloon kunnen blijven wonen. De Zorgcoöperatie Hoogeloon is opgericht in 2005 en telt anno nu 227 leden. Ondernemingsvorm Een coöperatie is een vereniging van leden en kan ook een onderneming zijn. Deze organisatievorm geeft de mogelijkheid om samen te werken met reguliere zorgaanbieders maar ook om zelf activiteiten te ontplooien en aanbod van zorg en diensten te ontwikkelen en uit te voeren. Een coöperatie is uitgesproken democratisch, de leden bepalen wat de coöperatie doet. Visie Ouderen en mensen met een beperking zijn gebaat bij zorgmogelijkheden in de omgeving waar zij wonen en leven. Ten gevolge van de schaalvergroting en steeds verder gaande bureaucratisering staan zorginstellingen verder af van de klant en kan de zorginstelling de wensen van de klant moeilijk honoreren. Vergrijzing, solidariteit en de eigen verantwoordelijkheid van de burger zijn belangrijke aandachtspunten. Zeker nu de overheid zich meer en meer terugtrekt en publieke taken overlaat aan de samenleving. Deze beweging kan voeding geven aan een houding onder burgers van "ieder voor zich". Maar biedt het ook de mogelijkheid voor burgers zelf verantwoordelijkheden op te pakken en wonen, welzijn en zorg zelf vorm te geven op de wijze waarop men dat wenst. Deze uitdaging hebben de inwoners van Hoogeloon samen opgepakt Doelstellingen De zorgcoöperatie streeft het behoud van voorzieningen in Hoogeloon na. De zorgcoöperatie organiseert aanvullende voorzieningen voor ouderen, chronisch zieken en mensen met een beperking. Het aanbod van de zorgcoöperatie moet leiden tot minder noodgedwongen vertrek van zorgbehoevende mensen uit Hoogeloon. Dit heeft een positieve uitwerking op de leefbaarheid. Een ander belangrijk punt is dat de zorgcoöperatie de onderlinge solidariteit van de inwoners van Hoogeloon vergroot, door gezamenlijk te zorgen voor een goed sociaal klimaat waar alle inwoners van kunnen profiteren. Werken aan doelen De zorgcoöperatie behartigt de belangen van haar leden. Dit doet zij bij individuele vragen maar ook algemeen door het realiseren van de wensen aan zorg en diensten in Hoogeloon. Hiertoe onderhoudt de zorgcoöperatie contacten met gemeente en instellingen die diensten en zorg leveren. De zorgcoöperatie organiseert en levert aanvullende diensten en zorgverlening. Diensten Het zijn de leden zelf die het aanbod van de zorgcoöperatie bepalen. De volgende activiteiten worden ontplooid: Spreekuur coördinator, WMO loket, Eetgroep, Dagbesteding, Uitleen rollend materieel, Inzet Vrijwilligers als extra ondersteuning, Tuinonderhoud, Zorgthuis, Kleinschalig wonen (zie www.zorgcooperatie.nl) pag 20
Definities van wonen HORIZON©1 : EEN INSTRUMENT VOOR HET RAMEN VAN DE VRAAG NAAR VERPLEGING EN VERZORGING VOOR OUDEREN, College bouw zorginstellingen, Utrecht, 2007 Bijlage 1 Begrippenkader huisvestingsvormen ouderenzorg Profiel 1 Zelfstandig wonen in eigen koop/huurwoning Profiel 2 Geschikt wonen: zelfstandig wonen in nultrede woning. Dit betreft een aangepaste, levensloopbestendige woning al dan niet in de nabijheid van een zorgsteunpunt (naar eigen keuze). Het betreft een voor zorg geschikte woning, dat is een woning waarbinnen zich alle primaire ruimten gelijkvloers bevinden (woonkamer, keuken, sanitair, en minimaal één slaapkamer), de voordeur is zonder trap te bereiken, drempels zijn laag of ontbreken. In deze woning wordt geen 24-uurs nabije zorg of zorg op afroep geboden. Wel kan er zorg op afspraak (planbare zorg) worden geleverd zoals thuiszorg. Profiel 3 Verzorgd wonen. Dit betreft nultreden woningen, waarbij de mogelijkheid tot het verkrijgen van extramurale verzorging, verpleging en begeleiding en hotel- en welzijnsdiensten onlosmakelijk onderdeel uitmaken van het geboden arrangement. Zorg op afroep is mogelijk. In de directe fysieke nabijheid zijn zorgvoorzieningen en diensten (al dan niet binnen het complex) niet zelden gaat het om geclusterde vormen van wonen. Profiel 4 Intramuraal wonen. Woon- en verblijfsvormen met 24-uurs nabije zorg en toezicht (niet zelfstandig wonen). Het betreft specifieke bouw, qua verschijningsvorm en voorzieningen niveau, afwerkingsniveau en investeringskosten duidelijk uitstijgen boven reguliere woningbouw. Bovendien is er extra oppervlakte voor 24-uurs zorgverlening, toezicht en begeleiding: bijvoorbeeld gemeenschappelijke huiskamer, algemene voorzieningen, therapie- en behandelvoorzieningen. Dit kan gaan om individuele verblijfsruimte, al dan niet met een eigen keuken en sanitair of om geclusterd wonen in een groep (gedeelde keuken, huiskamer en evt. sanitair). Dit laatste concept wordt vaak gekozen voor dementerende ouderen en kan zowel kleinschalig in de wijk worden gerealiseerd als onderdeel uitmaken van een grootschaliger setting.
pag 21
4 voorbeelden van Ontzorg-PR Op Landal Sluftervallei kunt u via het Medisch Centrum Alkmaar (MCA) gebruikmaken van de voor dialysepatiënten unieke vakantiedialysecentrum in Oosterend, Texel. Het centrum richt zich op de hemodialysebehandeling voor patiënten wonend op Texel en dialysepatiënten die graag de vakantie hier willen doorbrengen. Tevens bestaat er de mogelijkheden om een ondersteunende functie te vervullen voor peritionaal dialysepatiënten. Het dialysecentrum is het hele jaar geopend en voorzien van de modernste voorzieningen en Fresenius apparatuur. Tijdens het hoogseizoen gaat het om zes dagen per week in het laagseizoen om drie dagen. Voor meer informatie kunt u contact opnemen met de dialyseafdeling van het MCA via telefoon 072- 548 28 55. --------www.Comfortzorg.nl biedt verpleging, verzorging en begeleiding op uw vakantieadres in Nederland en steeds vaker ook daarbuiten. Alles wat thuis mogelijk is, kan ook op het vakantieadres worden geregeld. Denk hierbij aan bijvoorbeeld: kortdurende of intensieve zorgmomenten wondverzorging hulp bij wassen en aankleden 24 uur bereikbaarheid voor hulpvragen begeleiding gespecialiseerde oppas hulpmiddelen Comfortzorg brengt voor het regelen van zorg op uw vakantieadres bemiddelingskosten in rekening. -----------------www.lieverlangerthuis.nl (ook op Texel) Wie zijn wij? Steeds meer mensen hebben thuiszorg nodig. De reden daarvan en de aard van de hulp verschilt per persoon. Maar voor iedereen geldt dat men zelf wil uitmaken hoe het thuis allemaal reilt en zeilt. Wij werken volgens een klantgerichte thuiszorgformule waarbij u zelf bepaalt door wie en wanneer de nodige zorg wordt gerealiseerd. De zorg wordt verleend door zelfstandigen en u beslist zelf door wie u geholpen wenst te worden. Liever Langer Thuis inschakelen betekent: • • pag 22
Professionele zorg Uw wensen staan voorop
• Een vertrouwd gezicht • Zorg met en zonder indicatie … Kortom zorg op maat! Liever Langer Thuis | Schilderweg 253 | 1792 AT Oudeschild
w w w . v a k a n t i e z o r g . n l Zorg is er in verschillende vormen en maten. De zorgondernemers van Liever Langer Thuis proberen de zorg zoveel mogelijk aan te passen aan de wensen van de cliënt. Het maakt daarbij niet uit of u de zorg particulier, met een persoonsgebonden budget of via een CiZ indicatie afneemt. Of u nu heel eenvoudige ondersteuning of juist heel gespecialiseerde zorg nodig hebt… … wij leveren zorg op maat! Juist voor zorg tijdens uw vakantie is onze flexibele en klantgerichte formule uiterst geschikt. Juist tijdens uw vakantie is het heerlijk om de zorg eenvoudig, flexibel en geheel naar uw wens te kunnen regelen. Wij streven er naar het optimale vakantiegevoel: Liefst een vertrouwd gezicht Wij doen altijd ons best om voor u een of twee (afhankelijk van de omvang) zorgverleners te bemiddelen, zodat u zo min mogelijk verschillende gezichten ziet. Niet elke dag weer opnieuw uitleggen hoe u het graag hebben wilt, maar gewoon een vakantie lang heerlijk ontspannen. Vrijheid Tijdens uw vakantie wilt u genieten van uw vakantieomgeving. Bij ons krijgt u alle vrijheid om uw eigen dagritme te bepalen. Een keer laat op bed en uitslapen? Geen probleem. Een dag vroeg op om op pad te kunnen? Ook geen probleem. Vakantie = anders Op vakantie wil iedereen wel eens iets anders doen, uw handicap hoeft daarbij geen beperking te zijn. Soms vraagt een vakantiedag daarom om een flexibel ingestelde zorgverlener. Ons motto is daarom: U mag elke zorgvraag stellen: “Nee heb je, ja kun je krijgen” Mochten wij de zorgvraag zelf niet kunnen invullen, dan zullen we in elk geval met u meedenken en ons best doen u in contact te brengen met de juiste mensen. Doe gerust eens gek
pag 23
Respijtwijzer is een landelijke website die zelfs de Texelse vuurtoren gebruikt om het ‘er-even-uitzijn’ te benadrukken (foto is bewerkt). Respijtwijzer is een initiatief van MEZZO, de landelijke vereniging voor Mantelzorgers en Vrijwilligerszorg. Zij hebben Texel inbeeld, heeft Texel MEZZO in beeld?
pag 24
