Inhoudstafel Ten Geleide In memoriam Prof. dr. Jos J. Couturier Algemene inhoudstafel
V VII IX
InhoudstafelXIII Lijst van afkortingen
XXXI
Inleiding1 Afd. 1. Bepaling van de belasting 1 Afd. 2. Kenmerken van de belasting 3 Afd. 3. Functies van de belasting 6 1. Financiële functie 6 2. Economische functie 9 3. Sociale functie 10 Afd. 4. Belastingheffende instanties 10 Afd. 5. Beginselen van de belastingheffing 12 1. Principes voortvloeiend uit de Grondwet 12 A. Geen belasting zonder wet (art. 170, par. 1 GW) 12 B. Eénjarigheid van de belasting (art. 171 GW) 28 C. Het gelijkheidsbeginsel (art. 10, 11 en 172 GW) 30 2. Principes voortvloeiend uit het publiekrechtelijk karakter van de belastingwet33 A. De belastingwet is van openbare orde 35 B. De belastingwet moet strikt worden geïnterpreteerd 45 C. De belastingwet heeft geen terugwerkende kracht 46 D. De algemene beginselen van behoorlijk bestuur zijn ook in belastingzaken van toepassing 49 E. Naast zuiver fiscale sancties kan de belastingwet in strafrechtelijke sancties voorzien 52 Afd. 6. Gemeenschappelijke fiscale geschilprocedure 67 Afd. 7. Veralgemening van de rulingpraktijk 69 Afd. 8. Indeling van de belastingen 71 Afd. 9. Opbrengst van de belastingen 73 Afd. 10. Administratieve inrichting 74 Afd. 11. Rekenhof 77 Afd. 12. Ombudsman
78 Afd. 13. Fiscale bemiddeling 79 Afd. 14. Tegemoetkomingen voor fiscale spijtoptanten en maatregelen ter bevordering van een correcte belastinginning 80 1. Eenmalige bevrijdende aangifte 81 2. Fiscale regularisatie 82 3. Maatregelen ter bevordering van een correcte belastinginning 83
IX
Inhoudstafel
A. Aanwending door de fiscus van terug te geven of te betalen sommen B. Bevoegdheid belastingontvanger C. Notificatie na overlijden Afd. 15. Afschaffing effecten aan toonder
83 85 86 87
Boek I. Staatsbelastingen
89
Deel I. Inkomstenbelastingen
89
Titel I.
Inleiding
89
Hoofdstuk I
De verschillende inkomstenbelastingen
89
Hoofdstuk II
Ontstaan en ontwikkeling
89
Hoofdstuk III
Definities
91
Titel II. Personenbelasting
105
Hoofdstuk I Algemeen overzicht 105 Afd. 1. De personenbelasting: een gedeelde en een samengevoegde belasting 105 Afd. 2. De fiscale autonomie van de gewesten 106 1. Algemeen 106 2. Het algemeen normatief kader 107 Afd. 3. De fiscale bevoegdheden van de gewesten inzake de personenbelasting 109 1. Schematisch overzicht 109 2. De autonomiefactor 110 3. De gereduceerde belasting Staat en de belasting Staat 111 A. De gereduceerde belasting Staat 111 B. De belasting Staat 111 4. Gewestelijke bevoegdheden inzake de personenbelasting 111 A. Opcentiemen 111 B. Kortingen 113 C. Belastingvermeerderingen 114 D. Belastingverminderingen 114 E. Belastingkredieten 115 F. Exclusieve bevoegdheden voor de gewesten 116 5. Federale bevoegdheden inzake de personenbelasting 117 6. Progressiviteitsregel 118 A. Algemeen principe 118 B. Afzwakking van de progressiviteitsregel 118 C. Afwijking voor bepaalde leningen afgesloten vóór 1 januari 2015119 7. Respect voor het recht tot het heffen van aanvullende belastingen door gemeenten en agglomeraties 120 8. Lokalisatiecriterium 121 9. Procedureverplichtingen 122 10. Dienst van de personenbelasting 123 Afd. 3. De fiscale bevoegdheden van de gewesten inzake de personenbelasting 124 1. Samenstelling van het belastbaar inkomen 124
X
Inhoudstafel
2. Bepaling van de belasting Staat 3. Bepaling van de gereduceerde belasting Staat 4. Berekening van de federale personenbelasting 5. Berekening van de gewestelijke personenbelasting 6. Overschotregeling 7. Vaststelling van de totale belasting 8. Verrekeningen op de totale belasting 9. Inwerkingtreding Hoofdstuk II Aan de belasting onderworpen personen en territorialiteit van de belasting Hoofdstuk III Grondslag van de belasting Afd. 1. Algemene bepaling van het belastbare inkomen Afd. 2. Inkomen van onroerende goederen 1. Synthese 2. Belastbare inkomsten A. Voor in België gelegen onroerende goederen B. Voor in het buitenland gelegen onroerende goederen C. Voor de bedragen verkregen bij vestiging of overdracht van een recht van erfpacht of van opstal of van gelijkaardige onroerende rechten m.b.t. een in België of in het buitenland gelegen onroerend goed: de verkregen bedragen 3. Vaststelling van het netto-inkomen A. Forfaitaire tegemoetkoming voor eigenaarsonderhoud B. Interesten en termijnen 4. Het kadastraal inkomen A. Bepaling van het kadastraal inkomen B. Aangifte C. Vaststelling van het kadastraal inkomen D. Perequatie, herziening en herschatting van de kadastrale inko mens. Indexering E. Invoegetreding van de nieuw vastgestelde of herziene kadastrale inkomens F. Procedure 5. Vrijstellingen en verminderingen A. Private goederen bestemd voor openbare eredienst, onderwijs of weldadigheid B. Loopbaanpacht en langetermijnpacht C. Eigen woning D. Onbewoonde, improductieve of vernielde eigendommen E. Woningaftrek 6. Onroerende inkomsten met beroepskarakter Afd. 3. Inkomen van roerende goederen en kapitalen 1. Bepaling A. Dividenden B. Interest C. Inkomsten van verhuring van roerende goederen D. Inkomsten begrepen in zekere renten E. Inkomsten van auteursrechten
124 125 125 126 126 127 127 128 129 130 130 131 131 131 132 134
134 135 135 137 140 140 140 141 142 143 143 144 144 145 146 148 149 149 150 150 150 156 165 165 166 XI
Inhoudstafel
2. Vaststelling van het netto-inkomen 167 A. Inkomsten uit roerende kapitalen 167 B. Inkomsten van verhuring van roerende goederen 167 3. Duurzame deglobalisatie van de roerende inkomsten met ingang van het aanslagjaar 1985 168 4. Roerende inkomsten met beroepskarakter 168 Afd. 4. Beroepsinkomen 169 1. Belastbare inkomsten 169 A. Winst 170 B. Baten 181 C. Winst en baten van een vorige beroepswerkzaamheid 183 D. Bezoldigingen 185 E. Pensioenen 198 2. Vrijgestelde inkomsten 207 A. Sociale en culturele vrijstellingen (art. 38 en 38/1 WIB 92) 207 B. Vrijgestelde pensioenen, renten, kapitalen, spaartegoeden en afkoopwaarden 212 C. Stelsel van de meerwaarden 213 D. Vrijgestelde waardeverminderingen en voorzieningen 233 E. Winst voortvloeiend uit de homologatie van een reorganisatieplan en uit de vaststelling van een minnelijk akkoord235 3. Vaststelling van het netto-inkomen 235 A. Beroepskosten 235 B. Forfaitaire aftrek voor beroepskosten 258 C. Economische vrijstellingen 261 D. Beroepsverliezen 267 E. Aftrekken van het totale beroepsinkomen 270 Afd. 5. Divers inkomen 270 1. Opsomming 270 2. Echtgenoten en wettelijk samenwonenden 282 3. Diverse inkomsten met beroepskarakter 283 Afd. 6. Van het totale netto-inkomen aftrekbare bestedingen 283 Afd. 7. Gemeenschappelijke aanslag voor echtgenoten en wettelijk samenwonenden285 1. Grondregel 285 2. Meewerkinkomen 288 3. Huwelijksquotiënt 289 4. Correctiemaatregel 289 5. Het begrip beroepsinkomsten 290 6. Bijzondere regelingen 290 Hoofdstuk IV Berekening van de belasting 292 Afd. 1. Gewoon stelsel van aanslag 292 1. Van belasting vrijgesteld inkomen 292 A. Basisvrijstelling ten gunste van alle belastingplichtigen 292 B. Aanvullende vrijstelling voor personen ten laste 293 C. Diverse aanvullende vrijstellingen 296 D. Wie zijn personen ten laste? 296 XII
Inhoudstafel
E. Aanrekening van het vrijgestelde inkomen 298 2. Belastingtarief 299 3. Jaarlijkse indexering 300 A. Algemeen 300 B. Regionale verschillen 302 4. Belastingkredieten 302 A. Federale belastingkredieten 302 B. Gewestelijke belastingkredieten 306 5. Verminderingen 309 A. Inleiding 309 B. Vermindering voor het lange termijnsparen 312 C. Vermindering voor het bouwsparen (overgangsbepaling (art. 145/17 tot 145/20 WIB 92 zoals ze bestonden alvorens te zijn opgeheven door de Programmawet van 27 december 2004 wat de hypothecaire leningen betreft die vanaf 1 januari 2005 zijn gesloten voor het verwerven of behouden van de enige woning van de belastingplichtige) 322 D. Vermindering voor uitgaven betaald voor prestaties in het kader van plaatselijke werkgelegenheidsagentschappen en voor prestaties betaald met dienstencheques andere dan sociale dienstencheques (art. 145/21 tot 145/23 WIB 92) 322 E. Vermindering voor energiebesparende uitgaven in een woning (art. 14524 WIB 92) 325 F. Vermindering voor woningrenovatie in het kader van het grootstedenbeleid (art. 145/25WIB 92) 329 G. Vermindering voor verwerving van elektrische voertuigen 330 H. Vermindering voor de vernieuwing van huurwoningen (art. 145/30 WIB 92) 330 I. Vermindering voor de beveiliging van woningen tegen inbraak en brand (art. 145/31 WIB 92) 331 J. Vermindering voor aandelen in ontwikkelingsfondsen voor microfinanciering in ontwikkelingslanden (art. 145/32 WIB 92) 332 K. Vermindering voor giften (art. 145/33 WIB 92) 333 L. Vermindering voor bezoldigingen voor een huisbediende (art. 145/34 WIB 92) 334 M. Vermindering voor kinderoppas (art. 145/35 WIB 92) 334 N. Vermindering voor onderhoud en restauratie van beschermde monumenten en landschappen (art. 145/36 WIB 92) 336 O. Verminderingen voor woningen (art. 145/37 t/m art. 145/46 WIB 92) 336 P. Vermindering voor uitgaven voor dakisolatie (art. 145/47 WIB 92)358 Q. Vermindering voor pensioenen en vervangingsinkomsten (art. 146 t/m 154 WIB 92) 359 R. Vermindering voor bezoldigingen ingevolge het presteren van overwerk dat recht geeft op een overwerktoeslag 362 S. Vermindering voor inkomsten uit het buitenland 364 T. Verminderingen van de gewesten op basis van oud art. 6 par. 2 lid 1, 4° BFW 366
XIII
Inhoudstafel
6. Vermeerderingen 368 A. Aanvullende crisisbijdrage 368 B. Vermeerdering ingeval geen of ontoereikende voorafbeta lingen zijn gedaan 368 C. Aanvullende gemeente- en agglomeratiebelasting (art. 465 t/m 470bis WIB 92) 372 Afd. 2. Bijzondere stelsels van aanslag 373 1. Omzetting van sommige kapitalen, vergoedingen en afkoop waarden in lijfrente 374 2. Afzonderlijke aanslagen 375 A. Belasting tegen een aanslagvoet van 33 % (art. 171, 1° WIB 92) 376 B. Belasting tegen een aanslagvoet van 8% (art. 171, 1°bis WIB 92)378 C. Belasting tegen een aanslagvoet van 10 % (art. 171, 2° WIB 92) 379 D. Belasting tegen een aanslagvoet van 15 % (art. 171, 2°bis WIB 92)381 E. Belasting tegen een aanslagvoet van 18 % (art. 171, 2°quater WIB 92) 381 F. Belasting tegen een aanslagvoet van 25 % (art. 171, 3° WIB 92) 381 G. Belasting tegen een aanslagvoet van 20 % (art. 171, 3°bis WIB 92)382 H. Belasting tegen een aanslagvoet van 10 of 25 % (art. 171, 3°ter WIB 92) 382 I. Belasting tegen een aanslagvoet van 15 % (art. 171, 3°quater WIB 92) 382 J. Belasting tegen een aanslagvoet van 15 % (art. 171, 3°quinquies WIB 92) 383 K. Belasting tegen een aanslagvoet van 20% of 15% (art. 171, 3° sexies WIB 92) 383 L. Belasting tegen een aanslagvoet van 5% of 15% (art. 171, 3°septies WIB 92) 384 M. Belasting tegen een aanslagvoet van 16,5 % (art. 171, 4° WIB 92)384 A. Door bijdragen gevormde kapitalen 388 B. Gratis kapitalen 389 N. Belasting tegen een aanslagvoet van 12,5% (art. 171, 4°bis WIB 92) 389 O. Belasting tegen een gemiddelde aanslagvoet (art. 171, 5° WIB 92)390 P. Belasting tegen de aanslagvoet met betrekking tot het geheel van de andere belastbare inkomsten (art. 171,6° WIB 92) 391 Q. Belasting tegen de aanslagvoet van 10,38% (art. 171,7° WIB 92)393 3. Bijkomende heffing op roerende inkomsten 393 Afd. 3. Bonificatie voor voorafbetaling van de belasting 394 Titel III. Vennootschapsbelasting
395
Hoofdstuk I
Aan de belasting onderworpen vennootschappen
395
Hoofdstuk II
Grondslag van de belasting
405
XIV
Inhoudstafel
Afd. 1. Algemene bepalingen 405 1. Principiële verwijzing naar de regels van de personenbelasting 405 2. Antimisbruikbepaling 406 3. Gestort kapitaal 407 A. Begrip 407 B. Uitgiftepremies 408 C. Uitgifte van winstbewijzen 409 D. Rentegevende voorschotten 409 E. Inbrengverrichtingen 410 F. Liquidatiereserve 417 4. Fiscale nettowaarde 418 Afd. 2. Belastinggrondslag 419 1. Naar Belgisch recht opgerichte vennootschappen 421 2. Naar buitenlands recht opgerichte vennootschappen 422 3. Verkrijging van eigen aandelen 423 4. Gedeeltelijke verdeling van het maatschappelijk vermogen 425 Afd. 3. Vrijgestelde inkomsten 425 1. Meerwaarden 426 A. Algemeen 426 B. Bijzonderheden 430 2. Gewestelijke steunmaatregelen 435 3. Verzekeringsondernemingen 436 4. Investeringen in audiovisuele producties 437 5. Investeringsreserve 439 6. Kapitaalvergoedingen in het kader van de economische heropleving 441 Afd. 4. Vaststelling van het netto-inkomen 442 1. Beroepskosten 442 2. Vaststelling van het belastbare inkomen 454 A. Algemeen 454 B. Eerste bewerking 455 C. Tweede bewerking 456 D. Derde bewerking 456 E. Vierde bewerking 457 F. Vijfde bewerking 470 G. Zesde bewerking 472 H. Zevende bewerking 479 I. Achtste bewerking 488 J. Negende bewerking 490 Afd. 5. Ontbinding en vereffening 492 1. Verdeling van het maatschappelijk vermogen 492 2. Met verdeling van het maatschappelijk vermogen gelijkgestelde verrichtingen 497 A. Fusie 497 B. Splitsing 498 C. Partiële fusie of splitsing 498 D. Ontbinding zonder verdeling 498 E. Omzetting 499 F. Verandering van nationaliteit 499 G. Verlening van vergunning als vastgoed-BEVAK of als PRIVAK 500
XV
Inhoudstafel
H. Verlening van vergunning als gereglementeerde vastgoedvennootschap500 3. Het fusieregime 501 A. Historiek 501 B. Krachtlijnen 503 C. Voorwaarden 503 D. Belastingneutrale fusie of splitsing 505 E. Partiële splitsing of afsplitsing 520 F. Zetelverplaatsing van een binnenlandse vennootschap 524 Hoofdstuk III Berekening van de belasting 524 Afd. 1. Gewoon stelsel van aanslag 524 1. Algemeen belastingtarief 524 2. Bijzondere belastingtarieven 528 3. Belastingkrediet voor uitbreiding van de eigen middelen van de onderneming 531 4. Belastingkrediet voor onderzoek en ontwikkeling 532 5. Vermindering voor inkomsten uit het buitenland 533 6. Aanvullende crisisbijdrage 533 7. Vermeerdering ingeval geen of ontoereikende voorafbetalingen zijn gedaan 533 Afd. 2. Afzonderlijke aanslagen 534 Afd. 3. Bijzondere fiscale stelsels 540 1. Historiek 540 2. Beleggingsvennootschappen 540 3. Coöperatieve participatievennootschappen 546 4. Zeescheepvaart 546 A. Tonnagestelsel 547 B. Bijzonder keuzestelsel van afschrijvingen 548 C. Vrijstelling van meerwaarden op zeeschepen 549 D. Investeringsaftrek 549 E. Beheer van zeeschepen voor rekening van derden 549 F. Vermindering van het registratierecht op zeescheepshypotheken 550 5. Organisme voor de Financiering van Pensioenen 550 Titel IV.
Rechtspersonenbelasting
552
Hoofdstuk I
Aan de belasting onderworpen rechtspersonen
552
Hoofdstuk II Grondslag en berekening van de belasting Afd. 1. Alle soorten van rechtspersonen Afd. 2. Rechtspersonen van de tweede soort Afd. 3. Rechtspersonen van de derde soort
553 553 554 554
Titel V.
Belasting van niet-inwoners
556
Hoofdstuk I
Aan de belasting onderworpen personen
556
Hoofdstuk II Grondslag en berekening van de belasting Afd. 1. Belastbare inkomsten Afd. 2. Grondslag en berekening van de belasting per categorie van belastingplichtigen 1. Natuurlijke personen (art. 227, 1° WIB 92)
XVI
557 557
566 567
Inhoudstafel
A. Samenvoeging van onroerende en beroeps- en diverse inkomsten567 B. Invloed van de zesde staatshervorming 568 C. Vaststelling van het nettobedrag van de samen te voegen inkomsten. Van het totaal van de netto-inkomsten aftrekbare uitgaven. 572 2. Vennootschappen en verenigingen met winstoogmerk (art. 227, 2° WIB 92) 575 3. Vreemde Staten en verenigingen zonder winstoogmerk (art. 227, 3° WIB 92) 578 4. Overige niet-inwoners 579 Titel VI.
Aan de vier belastingen gemene bepalingen
580
Hoofdstuk I Storting van de belasting door voorheffing 580 Afd. 1. Algemene bepalingen 580 Afd. 2. Onroerende voorheffing 583 1. Schuldenaars 583 2. Aanslagjaar 583 3. Opeisbaarheid en invordering 584 4. Grondslag en aanslagvoet 584 5. Vrijstellingen 587 A. Vrijstellingen van toepassing in het Vlaamse Gewest 587 B. Vrijstellingen van toepassing in het Brusselse Hoofdstedelijk Gewest589 C. Vrijstellingen van toepassing in het Waalse Gewest 589 6. Verminderingen 590 A. Verminderingen van toepassing in het Vlaamse Gewest 590 B. Verminderingen van toepassing in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest592 C. Verminderingen van toepassing in het Waalse Gewest 593 7. Kwijtschelding of proportionele vermindering 595 A. Vlaamse regeling 595 B. Brusselse regeling 596 C. Waalse regeling 597 8. Bijzondere regionale tegemoetkomingen 598 Afd. 3. Voorheffingen op roerende inkomsten 598 1. Roerende voorheffing 599 A. Schuldenaars 599 B. Opeisbaarheid en invordering 602 C. Aanslagvoet 602 D. Voornaamste heffingsregels 605 E. Bevrijdende roerende voorheffing 618 2. Fictieve roerende voorheffing 619 3. Forfaitair gedeelte van buitenlandse belasting 620 Afd. 4. Bedrijfsvoorheffing 624 Afd. 5. Belastingkredieten 633 A. Belastingkrediet voor uitbreiding van de eigen middelen van de onderneming 634 B. Belastingkrediet voor onderzoek en ontwikkeling 634
XVII
Inhoudstafel
C. Belastingkrediet voor kinderen ten laste D. Belastingkredieten voor lage inkomsten E. Terugbetaalbare bestanddelen Hoofdstuk II Verrekening van de voorheffingen Afd. 1. Personenbelasting Afd. 2. Vennootschapsbelasting Afd. 3. Rechtspersonenbelasting Afd. 4. Belasting van niet-inwoners
634 634 635 635 636 637 640 640
Titel VII.
Vestiging en invordering van de belastingen
642
Hoofdstuk I
Algemene bepalingen
642
Hoofdstuk II Aangifte Afd. 1. Aangifte inzake inkomstenbelastingen Afd. 2. Aangifte inzake roerende voorheffing en bedrijfsvoorheffing Afd. 3. Vrijstelling van de verplichting om bepaalde inkomsten uit kapitalen en bepaalde diverse inkomsten aan te geven Afd. 4. Identificatie van de belastingplichtige Afd. 5. Bewijskracht van aangiften Hoofdstuk III Onderzoeks- en controlerechten van de Administratie Afd. 1. Plichten van de belastingplichtige 1. Voorlegging van boeken en bescheiden 2. Verstrekking van inlichtingen 3. Toegang tot bedrijfslokalen, werven en privéwoningen 4. Boekhoudverplichting Afd. 2. Plichten van derden Afd. 3. Plichten van openbare diensten, instellingen en inrichtingen Afd. 4. Gemene bepalingen inzake recht van onderzoek ten aanzien van de belastingplichtige en van derden Afd. 5. Uitwisseling van inlichtingen tussen fiscale besturen Afd. 6. Wederzijdse bijstand in EU-verband Afd. 7. Wederzijdse bijstand in OESO-verband Afd. 8. Europees arbitrageverdrag
644 644
648 648 649 649 649 650 650 651 653 653 654 656
658 659 660 661 661 Hoofdstuk IV Bewijsmiddelen van de Administratie 663 Afd. 1. Beginsel 663 Afd. 2. Bijzondere bewijsmiddelen 664 Afd. 3. Niet-tegenstelbaarheid van bepaalde verrichtingen 667 Afd. 4. Ruling 669 Hoofdstuk V Aanslagprocedure 670 Afd. 1. Wijziging van de aangifte 670 Afd. 2. Aanslag van ambtswege 671 Hoofdstuk VI Aanslag 672 Afd. 1. Aanslagjaar 672 Afd. 2. Belastbaar tijdperk 672 Afd. 3. Aanslagtermijnen 673 1. Gewone aanslagtermijn 673 2. Aanslagtermijn van drie/vijf of zeven/negen jaar (art. 354 WIB 92) 674 XVIII
Inhoudstafel
3. Nieuwe aanslag na vernietiging van een onregelmatige aanslag (art. 355 WIB 92) 675 4. Subsidiaire aanslag (art. 356 WIB 92) 676 5. Bijzondere aanslagtermijnen (art. 358 WIB 92) 678 Afd. 4. Aanslag in hoofde van overnemende of verkrijgende vennootschappen 680 Hoofdstuk VII Rechtsmiddelen 680 Afd. 1. Administratief beroep 680 Afd. 2. Gerechtelijk beroep 687 Hoofdstuk VIII Invordering van de belasting 689 Afd. 1. Belastingschuldigen 691 1. Algemeen beginsel 691 2. Echtgenoten en wettelijk samenwonenden 692 3. Feitelijk gescheiden echtgenoten 693 4. Overleden belastingplichtige 694 5. Aannemer 694 6. Betwiste aanslagen 697 Afd. 2. Betaaltermijn van voorheffingen en belastingen 698 1. Roerende voorheffing en bedrijfsvoorheffing 698 2. Ten kohiere gebrachte directe belastingen en onroerende voorheffing699 3. Over hun geheel onverwijld betaalbare belastingen en voorheffingen699 4. Bescherming van personen die tegelijk schuldeiser en schuldenaar zijn van sommige openbare besturen en instellingen van openbaar nut699 5. Onbeperkt uitstel van de invordering van directe belastingen 700 Afd. 3. Interesten 702 Afd. 4. Verjaring 704 Afd. 5. Vervolgingen 705 Afd. 6. Rechten en voorrechten van de Schatkist inzake invordering 706 Hoofdstuk IX Sancties 712 Hoofdstuk X Aanvullende crisisbijdrage 713 Deel II. Met de inkomstenbelastingen gelijkgestelde belastingen
715
Hoofdstuk I. Verkeersbelasting op de autovoertuigen Afd. 1. Bepaling Afd. 2. Vrijstellingen Afd. 3. Tarieven Afd. 4. Verminderingen Afd. 5. Lokale belastingen Afd. 6. Kwijting en procedure Afd. 7. Controle Afd. 8. Inschrijving van de voertuigen Hoofdstuk II. Belasting op de spelen en de weddenschappen Afd. 1. Bepaling Afd. 2. Vrijstellingen Afd. 3. Tarief Afd. 4. Aangifte
716 716 717 718 722 722 723 725 725 726 726 727 727 728
XIX
Afd. 5. Controle Hoofdstuk III. Belasting op de automatische ontspanningstoestellen Afd. 1. Bepaling Afd. 2. Tarieven Afd. 3. Aangifte en controle Hoofdstuk IV. Belasting op de inverkeerstelling Afd. 1. Bepaling Afd. 2. Vrijstellingen Afd. 3. Belastbare grondslag en tarieven Afd. 4. Kwijting en procedure Afd. 5. Controle Afd. 6. Regionale en lokale belastingen Hoofdstuk V. Accijnscompenserende belasting Hoofdstuk VI. Eurovignet Afd. 1. Bepaling Afd. 2. Vrijstellingen Afd. 3. Tarieven Afd. 4. Kwijting, controle en sanctie Afd. 5. Toekomstige regeling: opheffing eurovignet en invoering kilometerheffing Hoofdstuk VII. Belasting op de deelname van de werknemers in de winst of in het kapitaal van de vennootschappen Afd. 1. Operationeel kader Afd. 2. Fiscaal statuut van de participatie Afd. 3. Algemeen voorbeeld Afd. 4. Inwerkingtreding
729 730 730 730 732 733 733 734 735 738 740 740 740 741 741 743 744 745
Deel III. Indirecte belastingen
751
Titel I.
752
Belastingen op het rechtsverkeer
746 747 747 749 750 750
Hoofdstuk I. Belasting over de toegevoegde waarde 752 Inleiding752 Afd. 1. Bepaling, aard, werking van de BTW, enkele preliminaire definities en geografisch toepassingsgebied 757 1. Bepaling van de BTW 757 2. Aard van de belasting 757 3. Werking van de belasting 758 4. Enkele preliminaire definities 760 5. Geografisch toepassingsgebied 763 Afd. 2. Belastbare handelingen 764 1. Leveringen van goederen in België 764 A. Algemeen regime 764 B. Ficties van de wet 772 2. Diensten 779 A. Algemeen regime 779 B. Ficties van de wet 790
Inhoudstafel
Afd. 3.
Afd. 4.
Afd. 5. Afd. 6.
Afd. 7.
3. Invoer A. Historiek B. Algemeen regime betreffende invoer C. Begrip invoer D. Invoer in België E. Tijdstip van de opeisbaarheid van de belasting F. Voorwaarden G. Vrijstellingen 4. Intracommunautaire verwerving van goederen A. Algemeen regime B. Ficties van de wet Belastingplichtigen 1. Wie is belastingplichtige? A. Bepaling B. Commentaar C. BTW-eenheid 2. Uitzonderingen 3. Toevallige belastingplichtige 4. De stille handelsvennootschap 5. De tijdelijke handelsvennootschap 6. De feitelijke vennootschap – de maatschap Maatstaf van heffing 1. Levering van goederen en diensten A. Heffingsgrondslag voor verrichtingen gedaan tegen een prijs of tegen een met een prijs gelijkgestelde vergoeding B. Heffingsgrondslag als de tegenprestatie niet uitsluitend uit een geldsom bestaat, voor ruilverrichtingen en verrichtingen tussen verbonden partijen C. Heffingsgrondslag voor verrichtingen gedaan zonder tegen prestaties (art. 33 en 33bis W.BTW) D. Speciale bepalingen 2. Invoer 3. Intracommunautaire verwervingen Tarief van de belasting Vrijstellingen 1. Algemeenheden 2. Vrijstellingen met recht op voorbelastingaftrek A. Uitvoer B. Intracommunautaire leveringen C. Invoer en intracommunautaire verwervingen D. Internationaal vervoer en daarmee samenhangende diensten E. Diverse gelijkgestelde leveringen en diensten 3. Vrijstellingen zonder recht op voorbelastingaftrek De aftrekregeling 1. Algemeen principe 2. Omvang van het recht op aftrek A. Welke handelingen geven recht op aftrek? B. Welke voorbelasting is aftrekbaar? C. Toestand van de belastingplichtige met volledig recht op aftrek
793 793 795 795 796 796 797 798 798 799 819 820 820 820 821 822 824 826 828 829 830 831 831 831 834 836 837 839 840 841 842 842 843 843 845 847 849 851 852 861 861 861 861 864 868 XXI
Inhoudstafel
D. Toestand van de belastingplichtige met gedeeltelijk recht op af trek869 E. Verlies van de hoedanigheid van belastingplichtige of wijziging in het recht op aftrek 872 3. Uitoefenen van het recht op aftrek 872 4. Herziening van de aftrek 873 A. Herziening van de aftrek van de belasting geheven ter zake van niet-beroepsuitgaven 874 B. Herziening van de aftrek van de belasting geheven ter zake van bedrijfsmiddelen 874 5. Belastingkrediet en teruggaaf van de belasting 875 Afd. 8. Innings- en controlemaatregelen 878 1. Maatregelen om de betaling van de belasting te verzekeren 878 A. Verplichtingen in hoofde van de Administratie 878 B. Verplichtingen in hoofde van de belastingplichtigen met uitzondering van hen die geen enkel recht op aftrek hebben 880 C. Toestand van de medecontractant van de belastingplichtige 896 D. Verplichtingen van bijzondere categorieën van personen 899 E. Bewarend beslag 901 2. Bewijsmiddelen 901 3. Controlemaatregelen 904 A. Bewaring van bescheiden 904 B. Onderzoek van bescheiden 905 C. Inlichtingen 906 D. Het Bestuur der Postchecks, de bank-, wissel-, krediet- en spaarinstellingen 906 E. Toegang tot de bedrijfslokalen 907 F. Controle van vervoermiddelen 907 4. Ambtshalve aanslag 908 5. Strafbepalingen 908 6. Verjaring 911 7. Geschillen 912 8. Rechten en voorrechten van de Schatkist 914 9. Wederzijdse bijstand in EU-verband 917 10. Wederzijdse bijstand in OESO-verband 918 11. Uitwisseling van inlichtingen tussen bestuursdiensten van de Staat 919 Afd. 9. Bijzondere regelingen 920 1. Kleine ondernemingen 920 A. De forfaitaire taxatie 920 B. De vrijstellingsregeling 922 2. Landbouwondernemingen 923 3. Andere bijzondere regelingen 925 Hoofdstuk II Registratierechten 928 Afd. 1. Bepaling 928 Afd. 2. Soorten van registratierechten 931 Afd. 3. Registratieverplichting 933 1. Principes 933 2. Verplicht te registreren akten en verklaringen 934 XXII
Inhoudstafel
A. Wegens hun aard te registreren akten B. Wegens hun voorwerp te registreren akten C. Als gevolg van een later feit te registreren akten D. Verplicht te registreren verklaringen 3. Vervanging van de registratieformaliteit door periodieke aangiften Afd. 4. Fundamentele heffingsregels Afd. 5. Bijzonderste tarieven en heffingsgrondslagen 1. Overdrachten onder bezwarende titel van in België gelegen onroerende goederen 2. Verhuring van in België gelegen onroerende goederen 3. Zakelijke zekerheidsstellingen 4. Schenkingen A. Algemeen B. Vlaams Gewest C. Brussels Hoofdstedelijk Gewest D. Waals Gewest 5. Verdelingen 6. Burgerlijke en handelsvennootschappen A. Oprichting B. Kapitaalverhoging C. Fusie, splitsing, inbreng van bedrijfstak en aandelenruil D. Wijzigingen van de statuten E. Verdeling van het maatschappelijk vermogen Afd. 6. Formele aspecten 1. Plaats van de registratie 2. Schuldenaars van de belasting 3. Betaling en waarborgen van de Schatkist 4. Controlerechten van de Administratie 5. Verplichtingen opgelegd aan openbare ambtenaren 6. Bewijsmiddelen 7. Geschillen 8. Verjaring Afd. 7. Sancties Hoofdstuk III. Hypotheekrechten Afd. 1. Bepaling Afd. 2. Tarief en heffingsgrondslag Afd. 3. Vrijstellingen Hoofdstuk IV. Griffierechten Afd. 1. Bepaling Afd. 2. Belastbare verrichtingen, tarieven en vrijstellingen Hoofdstuk V. Successierechten/ Erfbelasting (Vl. Gewest) Afd. 1. Bepaling Afd. 2. Belaste overgangen 1. Overgangen bij overlijden 2. Gelijkgestelde overdrachten en beschikkingen A. Met overlijden gelijkgestelde afwezigheid B. Als legaten beschouwde schulden C. Ongelijke verdeling van de gemeenschap
935 935 936 937 937 938 944 944 960 962 963 964 969 976 980 988 992 992 1005 1007 1009 1010 1011 1011 1012 1013 1013 1014 1015 1015 1016 1016 1017 1017 1017 1018 1018 1018 1018 1019 1020 1022 1022 1023 1023 1023 1025 XXIII
Inhoudstafel
D. Vrijgevigheden gedaan binnen de 3 jaar vóór het overlijden 1026 E. Bedingen ten voordele van derden 1027 F. Rechtshandelingen i.v.m. vruchtgebruik en blote eigendom 1028 Afd. 3. Belastbare grondslag 1030 1. Baten 1030 2. Schulden 1031 Afd. 4. Aangifte van nalatenschap 1031 Afd. 5. Tarief van de rechten 1033 1. Tarief 1033 A. Algemeen 1033 B. Vlaamse Gewest 1033 C. Waals Gewest 1039 D. Brussels Hoofdstedelijk Gewest 1042 2. Vrijstellingen 1044 A. Algemeen 1044 B. Vlaams Gewest 1044 C. Waals Gewest 1048 D. Brussels Hoofdstedelijk Gewest 1050 3. Verminderingen en verlaagde tarieven 1051 A. Algemeen 1051 B. Vlaams Gewest 1052 C. Waals Gewest 1054 D. Brussels Hoofdstedelijk Gewest 1058 4. Betaling 1061 Afd. 6. Aan derden opgelegde verplichtingen 1063 Afd. 7. Bewijsmiddelen 1066 Afd. 8. Formele aspecten 1067 Afd. 9. Jaarlijkse taks tot vergoeding van de successierechten 1069 Afd. 10. Jaarlijkse taks op de collectieve beleggingsinstellingen, op de kredietinstellingen en op de verzekeringsondernemingen 1071 1. Toepassingsgebied 1071 2. Heffingsgrondslag 1072 3. Tarief 1073 Afd. 11. Jaarlijkse taks op de coördinatiecentra 1075 Afd. 12. Sancties 1075 Hoofdstuk VI Wetboek diverse rechten en taksen 1076 Afd. 1. Rechten op geschriften 1078 1. Onderworpen akten en geschriften. Tarieven 1078 2. Verschuldigdheid en betaling van de rechten op geschriften 1079 Afd. 2. Diverse taksen 1080 1. Taks op de beursverrichtingen en de reporten 1080 2. Taks op de aflevering van effecten aan toonder 1083 3. Taks op effecten aan toonder 1084 4. Jaarlijkse taks op de verzekeringsverrichtingen 1085 5. Jaarlijkse taks op de winstdeelnemingen 1089 6. Uitzonderlijke taks op de stortingen bestemd voor het lange termijnsparen1090 7. Taks op het lange termijnsparen 1090 XXIV
Inhoudstafel
8. Taks op de jacht 1092 9. Belasting voor aanplakking 1092 10. Bijzondere taks op kasbons in het bezit van de financiële tussenpersonen1093 11. Bijzondere taks op de gereserveerde winsten van bepaalde kredietinstellingen/Jaarlijkse taks op kredietinstellingen 1094 Afd. 3. Bepalingen gemeen aan de diverse rechten en taksen 1095 Hoofdstuk VII. Heffing op omwisselingen van deviezen, bankbiljetten en munten1095 Hoofdstuk VIII. Heffing ter bestrijding van het niet benutten van een site voor de productie van elektriciteit door een producent 1096 Titel II. Verbruiksbelastingen
1098
Hoofdstuk I
1100
Douanerechten
Hoofdstuk II. Accijnsrechten Afd. 1. Bepaling Afd. 2. Belastbare grondslag en wijze van kwijting Afd. 3. Voornaamste producten en tarieven 1. Accijnsproducten op communautair niveau A. Algemeenheden B. Tarieven van de communautaire accijnsproducten 2. Accijnsproducten op nationaal niveau
1107 1107 1109 1109 1109 1109 1111 1115
Hoofdstuk III.
Vrijstelling van rechten van invoer en van accijns in het internationale reizigersverkeer
1117
Hoofdstuk IV
Openingsbelasting op de drankslijterijen
1118
Hoofdstuk V.
Vergunningsrecht inzake het verstrekken van sterke drank
1119
Hoofdstuk VI.
Afd. 1. Afd. 2.
Afd. 3. Afd. 4. Afd. 5. Afd. 6.
Taksen gelijkgesteld met accijnzen. (Milieutaks), verpakkingsheffing en (milieuheffing) Bepaling Onderworpen producten en tarieven 1. Verpakkingen voor dranken 2. Wegwerpfototoestellen 3. Batterijen 4. Verpakkingen die sommige nijverheidsproducten bevatten 5. Milieuheffing 6. Bestrijdingsmiddelen en fytofarmaceutische producten 7. Papier Opvolgingscommissie Formaliteiten Procedure Sancties
1120 1120 1122 1122 1123 1123 1124 1124 1124 1124 1125 1125 1125 1125
Boek II. Regionale belastingen 1. Eigen niet-fiscale ontvangsten 2. Fiscale ontvangsten A. Autonome grondwettelijke belastingbevoegdheid
1127
1134
XXV
Inhoudstafel
B. Gewestbelastingen in de zin van art. 170, par. 2 GW. 1140 C. Algemeen normatief kader van de BFW 1169 D. Gewestelijke belastingen in de zin van de Bijzondere Financieringswet1173 E. Gemeenschapsbelasting 1182 Boek III. Lokale belastingen
1191
Deel I. Provincie-, agglomeratie- en gemeentebelastingen
1192
Titel I. Grondwettelijke principes
1192
Titel II. Soorten
1195
Titel III. Belastingbevoegdheid van de lokale besturen
1196
Hoofdstuk I
1196
Provincies en bovengemeentelijke besturen
Hoofdstuk II
Gemeenten
1198
Hoofdstuk III
Agglomeraties en federaties
1210
Titel IV. Vestiging en invordering
1213
Hoofdstuk I
Federale (en Waalse) regeling: Wet van 24 december 1996 (Wetboek van de plaatselijke democratie en decentralisatie)
1213
Hoofdstuk II
Gewestelijke regelingen: Vlaams Decreet van 30 mei 2008 en Brusselse Hoofstedelijke Ordonnantie van 3 april 2014
1218
Deel II. Belastingen ten bate van polders en wateringen
1223
Boek IV. Internationale overeenkomsten
1225
Deel I. Overeenkomsten tot voorkoming van dubbele belasting
1225
Deel II. Overeenkomsten betreffende internationale organisaties en zetelakkoorden 1229 Zaakregister
XXVI
