Marque Joosten, ondernemer met Freeler bij ING
Telefoontje en hup weer een schuit geld ING zal telecom- en internetbedrijven als concurrent voor bancaire diensten en overwoog een eigen internetprovider. De Britse opkomst van gratis aanbieders met enorme beurskoersen was voor de krachtige ING reden om de kraan op te zetten om Freeler te voeden. Marque Joosten mocht de klus klaren. Loopbaan: 1981–1985 Nyenrode, BBA 1994–1999 Directeur reclamebureau DMB&B, Amsterdam, Warschau, New York 1998-2000 Directeur Communicatie ING Bank 1999– 2001 Oprichter en directeur Freeler 2001-2007 Directeur en oprichter Funda NV 2007 Interim-directeur Telegraaf Classified Media 2007-heden Boralis BV in Amsterdam, ontwikkelbedrijf met Marijn Pijnenborg 2007-2013 Oprichter en directeur van Mannenmedia BV 2010-2013 Oprichter en directeur van Auto.nl, met Louwman Groep 2014 Lancering e-Health platform Heilzaam Verder: 2009-heden Commissaris WoningNet Blogt privé op marque.blogspot.nl, voorheen op mareku.typepad.com en marque.fotopages.com
1
Foto’s: Frank Groeiliken Tekst: Peter Olsthoorn Hoe is Freeler ontstaan? “Internet voor consumenten was vanaf 1995 zeer voortvarend van start gegaan. De top van de banken zag daarin een flinke bedreiging voor het contact met de klanten. Ze deden de meeste zaken via de post, dat verdween langzamerhand naar het internet en daar hadden zej geen controle over. Natuurlijk hadden we al Girotel, waarvoor ik de communicatie al had gedaan.De Postbank was er dus online wel vroeg bij. Maar meer en meer ontstonden strategische verhalen dat telecompartijen aan de poort van internet zaten en de machtigste partijen in de wereld zouden worden in distributie van diensten. Zij zouden de poortwachter worden met hun ‘portals’, dus ook voor financiële diensten.” Dus een defensief uitgangspunt van ING om een provider te beginnen? “Ja, Postbank vroeg zich af of ze zo afhankelijk moest worden van telecombedrijven en wellicht andere providers. Met als conclusie: we moeten het zelf gaan doen. Daar kwam nog iets bij: ik was directeur Communicatie bij ING en Marijn Pijnenborg hield zich bij ING bezig met internet bij ING. en ING had op de mobiele markt een grote rol gespeeld bij de start van de tweede mobiele provider Libertel. Ze verkochten de aandelen aan partner Vodafone en verdienden daar heel goed aan. Dan was er in Engeland de opkomst van Freeserve, een provider van gratis toegang tot internet van Kingfisher ,die naar de beurs ging voor een miljard pond, oftewel 3.000 pond per aansluiting. Toen is ING zich gaan oriënteren op het internetbankieren.” En kocht onverwacht een provider… “Ja, MultiXS in Lelystad, toen een beetje ingeslapen bedrijfje. Met de bedoeling om daar een gratis provider van te maken en mensen heel snel te gaan aansluiten. Te beginnen met de miljoen relaties van Postbank, ING en Nationale Nederlanden. Ik was bij ING echt een aanjager van internet ook verantwoordelijk voor de online communicatie en zag grote mogelijkheden. Marijn riep ook dat we dat moesten doen. Met Marijn mocht ik toen van de ene op de andere dag ondernemer worden binnen ING. Het was mei 1999, op 1 augustus moesten we klaar zijn voor de lancering.” Met een hele krachtige investeerder…
2
“Geld was geen onderwerp. Er werd gewoon gezegd: zeg maar hoeveel geld jullie nodig hebben. Het budget was echt onbeperkt. Met dat uitgangspunt ben ik naar MultiXS gegaan, binnengestapt en heb gezegd: hallo, ik ben Marque Joosten en jullie nieuwe directeur. Met een blijde boodschap: we gaan groeien en iets fantastisch opzetten.” Toen probeerde Nina Brink nog een spaak in het wiel te steken? “Dat liep via Dick Wessels, die met zijn aannemingsbedrijven een grote klant was van ING, en bovendien grootaandeelhouder van World Online. Ze kwam de Raad van Bestuur van ING even vertellen dat ze echt niet zelf met een internetaanbieder op de markt moesten komen, maar dat met World Online moesten doen. ‘Het is zo ingewikkeld.Wij zijn bezig om over heel Europa een glasvezelnetwerk op te bouwen. In dat spel kunnen jullie helemaal niet meedoen’. Dat soort argumenten.” Ook achteraf geen onjuiste argumenten, maar World Online kon het zelf ook niet. Wessels zag de waarde van World Online dalen met een krachtige concurrent als ING. “Wessels heeft als een van de weinigen geld verdiend aan World Online.Misschien wel het meest. Dat geld investeert hij nu in Reggefiber.” Je had een paar maanden. Wat doe je dan? “Een bedrijf opzetten. Dat mocht in Lelystad, op afstand van alles wat ING was, in een mooi pand van de NMB-bank. We zaten daar prima, heel zelfstandig in de polder, zonder dat er mensen over m’n schouder keken. Snel een reclamebureau in de arm genomen, want marketing was het belangrijkste. Techniek zou wel loslopen met de provider, dachten we toen. TBWA, het bureau waarmee ik toen werkte voor ING, heeft een hele grote campagne opgezet. We kwamen vrij snel op de naam Freeler uit. eEen beetje als Freeserve maar met een Nederlandse klank. Lag goed in de mond, eenvoudig en makkelijk te onthouden. We hebben ontzettend veel reclame gemaakt voor gratis internet. Ook met direct marketing om de relaties van ING te overtuigen om internet bij ING te nemen. Ons doel was op de eerste plaats om onze eigen klanten zo snel mogelijk aan te sluiten, om te voorkomen dat KPN, Versatel of andere telecomaanbieders ons vóór zouden zijn en een belangrijke positie konden innemen.” Toen bleek dat je er met marketing niet bent als de golf aanmeldingen op gang komt.
3
“Eerst moesten we besluiten hoe we die aanmeldprocedure zouden optuigen. Omdat het ging om klanten van de verschillende bedrijven binnen de groep, vreesden we dat al die stafafdelingen zich ermee zouden gaan bemoeien. Dat gebeurde ook, maar uit een andere hoek. Een hele batterij juristen klopte aan de deur met een voorbehoud: dat kunnen wij als bank en verzekeraar wel doen, maar stel nu dat er ineens porno en zelfs kinderporno wordt verspreid, wie is daar dan aansprakelijk voor?” Roep om censuur? “De uiteindelijke uitkomst was dat we elke klant wilden identificeren. Dus bedachten we een eenvoudig systeem. Iedere nieuwe klant moest vijf gulden betalen; het minimumbedrag voor automatische incasso. Daarmee hadden we die klanten met hun rekeningnummer direct helder in beeld. En zo geschiedde.” Jij was de ondernemer, maar hoe werd het binnen ING aangestuurd? “Dat was wel grappig, want het geld kwam van Nationale Nederlanden. Klinkt vreemd, maar de verzekeraar binnen het concern was de interne bank.Niet ING en Postbank. Nationale Nederlanden had onbeperkt geld tot z’n beschikking. Er kwam een Raad van Commissarissen met Kees van Rossum, directeur Postbank, Henk Kruidenier, directeur ING Bank, en een,directeur Nationale Nederlanden. We zijn als een gek aan de slag gegaan.” In een enorm tempo alles opgetuigd, ook een landelijk inbelnetwerk? “Ja, dat hebben we gedaan met MCI Worldcom. Het netwerk is heel snel gekoppeld. Zo konden we ons concentreren op de marketing, het pakket met de cd-rom om aan te sluiten en later de verwerking van aanmeldingen. Bovendien was het nog de tijd van de homepages voor klanten. Alle providers boden daar ruimte voor aan, bijvoorbeeld 5MB ruimte, dus wij boden dat ook. En er moest een portal komen, met nieuws en linkjes naar relevante plekjes op internet. Dat werd onze taak als Freeler-organisatie. En niet te vergeten de opzet van een helpdesk, met een 06-nummer met een prijs.” Er ontbrandde ineens een heftige strijd wie de eerste gratis provider zou zijn. Freeler begon kondigde vroeg aan per op 1 oktober te starten, dus veel mensen zegden elders hun abonnement op per 1 oktober. En moesten toen achter aansluiten en wachten. “Wij begonnen op 1 augustus aan te bieden en Zonnet op 2 augustus, als ik het me goed herinner. Freeler was dus de eerste gratis interprovider. Het was een noviteit, met veel media-aandacht; zelfs van NOS Journaal 4
en RTL Nieuws En een intensieve reclamecampagne; wekelijks tenminste één pagina full-colour in alle dagbladen. Het sorteerde effect, want al na een paar weken hadden we, geloof ik, zo’n 300.000 aanmeldingen. En dus ook meteen enorme technische problemen. Aansluiten lukte vaak niet, e-mail kwam niet aan. De cd-rom was helemaal fout. Mensen snapten het niet. Ze stopten het ding gewoon in de cd-speler. De helpdesk raakte dus overbelast. Eén groot drama. Zelfs e-mail van het Koninklijk Huis kwam verkeerd aan. Alles ging mis.” Hoe hield Freeler het dan vol in de markt?Hoe oordeelde ING, want de klachtenregen over de techniek hield niet op? “Je kon ermee wegkomen, omdat internet voor velen nieuw was. Gratis ook. Nu zou je op Twitter en Facebook afgebrand worden. We kwamen wel op televisie, maar daar kon je het nog goed praten en beterschap beloven. Onderdeel van de ‘pressure cooker’ waar we in zaten.” Het maakte allemaal niet uit, gezien de waarde van klanten op de beurs, plus bovendien nog eens de strategische waarde die ING in gedachten had? “We hadden ook geen boekhouder. Ik belde gewoon periodiek naar Nationale Nederlanden met de mededeling: ‘het geld is op. OK, hoeveel heb je nodig. Doe maar zoveel.’ Dan stond het op onze rekening. Nooit een probleem.” Maar na een jaar verscheen er een verhaal in de pers dat de limiet wat betreft geld spenderen echt was bereikt. “Dat was het begin, het kon niet op. Natuurlijk veranderde dat later.” Dan was er ook nog het blad Aktueel dat een vuurtje kwam stoken met een groot verhaal onder de kop: ‘ING in kinderporno’. Daar kwamen de juristen van ING… “Het verhaal was zoals zij vreesden; ING bood toegang tot internet en via internet kon je bij kinderporno komen. Het gevolg was dat ik vier of vijf sessies had met alle juristen die ING zo ongeveer kon vinden. En dat zijn er een hoop, kan ik je vertellen. Ik probeerde uit te leggen dat wij geen toegang tot kinderporno boden.Maar dan zeiden ze: ‘ja, dat doe je wel, want als we met Freeler online gaan en ‘daar en daar’ op klikken zijn we bij kinderporno.” Onzin en juridisch volslagen ongegrond, maar daar ging je. “Gelukkig overtuigde ik hen dat wij niet aansprakelijk waren. Dus de euforie groeide door. De economen bij de bank sloegen aan het rekenen: 5
300.000 klanten met een waarde van zo’n 3.000 gulden is zo maar een miljard. Wat ging daar nog bij komen? Dus werd ING door de analisten
6
van ABN Amro ook veel hoger op de beurs genoteerd. Freeler was in één klap een belangrijke werkmaatschappij van ING. Dus die commissarissen van mij werden vrij snel als toezichthouders aan de kant geschoven en ik kwam rechtstreeks onder het toezicht van de Raad van Bestuur van ING Groep. Ik kreeg in het bestuur Jacques Kemp als aanspreekpunt, maar had ook regelmatig contact met bestuursvoorzitter Godfried van der Lugt. Het belang van Freeler werd gewoon te groot binnen ING.” Het gevoel dat de bomen tot in de hemel groeiden? Financieel kon het nog steeds niet op, dus Freeler groeide binnen een half jaar naar 120 mensen. Nog steeds zonder noemenswaardige financiële bewaking, want alles moest worden gezet worden op de groei van het klantenbestand en een goede helpdesk. Ik denk dat we groeiden naar 400.000 of 500.000 klanten.” Hoeveel van die klanten heb je werkelijk aangesloten, hoe lang bleven ze online en hoeveel klanten waren tegelijkertijd actief lid? “Geen idee. We hadden, om het eufemistische te stellen, zodanige technische uitdagingen dat we dat niet precies wisten.” Later ook niet geweten? “Nee, nee. Het waren wel klanten die 5 gulden hadden overgemaakt, dus in tegenstelling tot de andere gratis providers, hadden wij ze echt geregistreerd. Toch hadden we het probleem dat Zonnet, 12Move, NokNok, Wish en andere gratis providers mensen inschreven zonder die 5 gulden incasso.We liepen daardoor een behoorlijke achterstand op. Ik heb nog geprobeerd om die 5 gulden eraf te krijgen. Dat is niet gelukt, dus onze groei kreeg een behoorlijke deuk.” Jammer, want in feite had Freeler gelijk met identificatie. Al die anderen schreven vele Pietjes Puk in om maar beurswaarde te verzamelen. De leugen van het fantasieaantal abonnees won het van de waarachtige inschrijvingen bij Freeler. “Ja, triest en tragisch. Wij werden echt belemmerd in de groei.” Maar ondertussen hielden die technische problemen van Freeler niet op. Ook verplichte overgang van klanten van Gironet naar Freeler. Veel Postbankklanten raakten toen offline, omdat het niet lukte aan te sluiten of mail uit te wisselen. “Ja, Gironet moest wijken voor de prioriteit die Freeler kreeg. En gioklanten moesten van ING wel een bedrag per maand blijven betalen. 7
De omgekeerde wereld, want de brieven via de post waren gratis maar online bankieren kostte geld. Gironetproblemen werden gelukkig door Postbank afgehandeld.” Is nooit voorgesteld om van Freeler vooral een portaaltje voor bankieren te maken; de oorspronkelijke gedachte van online klantbehoud? “Nee, we wilden echt wat breder gaan om ook mensen aan Freeler te binden die nog geen klant waren bij één van de ING-onderdelen.” Dus liever andersom; nieuwe klanten voor Freeler, die wellicht ook financiële diensten gingen afnemen? En hoe dan? “Precies, een magneet om klanten te trekken. Hoe dat zou gaan, had niemand bedacht. Er waren wel wat ideeën, maar geen duidelijk plan. Eind 1999 en begin 2000 heerste in de hele markt de waan van de dag, dus ook bij ons. Marketing stond voorop, heel intensief met radio, tv direct marketing. Want het leverde zo veel op aan beurswaarde.” Online investeren kende geen grenzen. Nationale Nederlanden begon ook met WelloWell.nl. Kun je je dat nog herinneren? “Dat was een online tussenpersoon. Wel eigendom van ING, maar je kon er aanbiedingen vergelijken en ook polissen afsluiten voor andere partijen zoals Robeco, Delta Lloyd en Axa. In de marketing daarvoor zijn tientallen miljoenen gestopt. Een onvoorstelbaar groot bedrag. Vervolgens staakte ING WelloWell vanwege protesten van de tussenpersonen. Die dreigden Nationale Nederlanden en ING de rug toe te keren.” Moest je ook inkomsten binnen halen met Freeler? “We hadden vrij snel het idee dat, als we geld wilden verdienen met Freeler, dat niet zozeer uit de kickback van telefoontikken moest komen, maar meer vanuit de content van de portal. We keken naar de modellen van Yahoo en About.com in de VS.” About.com liet amateurs bloggen over onderwerpen waarvan ze veel wisten. Jullie waren één van de eersten die zich echt toelegden op de zogenaamde ‘user generated content’. “Kijk, dat was het systeem met wat wij ‘freejays’ noemden; abonnees die een eigen rubriek bij ons optuigden om doelgroepen te binden. Voor iedere persoon in een lifecycle-onderdeel hadden we iemand gevonden die stukjes wilde schrijven en relevante links; van nerds tot moeders of grootouders. Zeg maar bloggen en twitteren avant-la-lettre. Later konden mensen ook zelf freejay worden en proberen een plekje op de homepage te verwerven als ze goed waren. 8
Allemaal om maar zoveel mogelijk trouw bezoek aan de homepage te genereren. Op de cd-rom hadden we voor klanten die bij ons inbelden natuurlijk freeler.nl wel als vaste homepage ingesteld, ook als ze dat probeerden te omzeilen. Maar we wilden ze ook vrijwillig laten terugkeren, al leek ons systeem wel erg op About.com.” Freeler werd de best bezochte homepage van de gratis aanbieders, maar leverde het ook wat op? “Nee, dat had tijd nodig. Gratis internet heeft de markt wel aangejaagd, al kwam er wel snel veel weerstand van criticasters zoals consumentenprogramma’s. Die zeiden dat het helemaal niet kon en dat je werd uitgekleed met een dure helpdesk en slechte ondersteuning. En dat de privacy niet deugde, want ze verkochten stiekem al je gegevens. Ik heb Freeler behoorlijk vaak op radio en tv moeten verdedigen.” Xs4all adverteerde met de privacyschending. Gratis aanbieders begonnen er een rechtszaak tegen. “Het was een tijd van wildwest en veel partijen die maar e-mail adressen verzamelden. Ook Telegraaf was zo’n partij die databases met miljoenen mailadressen wilde verzamelen. Het was de waan van de tijd al konden ze er niets mee doen. Die rechtszaak kan ik me niet herinneren. Was meer iets van Zonnet denk ik.” Freeler deed wel mee, maar ging niet meer in beroep. Kennelijk was je niet onder de indruk. “Er gebeurde toen zo veel.We leefden van halverwege 1999 tot eind 2001 in een achtbaan. Ik sprak we veelvuldig met collega’s. Gert Post van Zonnet, de directies van Wanadoo en van andere gratis providers.” Je zat daar in Lelystad wel op afstand, maar ik neem aan dat de verschillende bedrijven binnen ING jullie wel wisten te vinden met voorstellen? “Absoluut. Er kwamen veel voorstellen, dat kun je niet bedenken. Soms leuke ideeën die uitvoerbaar waren, maar ook de meest krankzinnige voorstellen passeerden de revue. Zo kwam Vastgoed met het idee om over de hele wereld virtuele winkelcentra te beginnen. Ook klanten van ING kwamen buurten. Bijvoorbeeld Hans Breukhoven om met Free Record Shop muziek te verkopen…” Terwijl die aandeelhouder was in Zonnet… “Precies, maar daar kennelijk te weinig voet aan de grond kreeg. Zo ging dat maar door. Er kwamen ING’ers met het idee om zo’n 25 bankkantoren, die leegstonden, in te richten als Freelerpoints om klanten 9
hulp te bieden en abonnementjes te verkopen. Ze hadden dat alvast maar helemaal laten ontwerpen, inclusief het interieur. Ze wilden dat ook allemaal voor ons betalen, want die kantoren stonden toch maar leeg.” Dat laatste klinkt plausibel. Net als Vodafone en Telfort met winkelketens begonnen. “Het was een aardig idee. Tot Nina naar de beurs ging met World Online en toen was het ineens allemaal over met de euforie over onze groei en rijkdom aan ideeën intern . Bleef het stil en werd ik niet meer gebeld. Zo ben je het centrum van vernieuwing, zo doe je niet meer mee.” Analisten dropen af, want ineens was die abonnee veel minder waard? “Die jongens hebben het ook likkebaardend aangezien. Toen de waarde per gratis abonnee in de markt op duizenden guldens werd geschat, kwam er nog iemand met het idee om iedere nieuwe klant 100 gulden saldo op een spaarrekening te geven. Een ander wilde een campagne doen waarbij nieuwe klanten een Smart konden winnen. Dat soort dingen.” Logisch idee, maar het illustreert vooral de waanzin van die waarderingen van klanten voor een gratis dienst. World Online schreef voor de beursgang ook zoveel mogelijk namen in, of er nu personen achter zaten of niet. “Compleet gefingeerde waarde; een soort van Bitcoins. ING hield dan nog vast aan die identificatie van nieuwe klanten en 5 gulden betaling, dus we hadden geen grotendeels gefingeerd bestand. Die aantallen en zo heb ik wel een beetje van me afgehouden. Ook de techniek boeide me niet zo.” De top van ING kon ruim een jaar mooi weer spelen met Freeler. Wanneer was dat over? “Een tijd lang was een telefoontje naar Jacques Kemp van de Raad van Bestuur voldoende voor een nieuwe lading geld. Na de beursgang van World Online kreeg ik hem niet meer aan de lijn.” Slecht verliezer? “Het was wel logisch, maar toch raar om te ervaren; iedereen trok zijn handen ineens van Freeler af. Zo van: ‘wij zijn er niet meer verantwoordelijk voor’. Een kouwe kermis, dus was het voor mij niet zo moeilijk om de uitdaging aan te gaan van wat Funda zou worden. Marijn Pijnenborg en nog wat goede krachten van Freeler gingen mee.” En ING?
10
“Kees van Rossum, eerder commissaris, werd directeur en verhuisde met Freeler naar Schiphol-Oost. Een paar jaar later overleed hij. Na 9/11 heeft ING in één klap WelloWell en Freeler afgeschreven.” Freeler stond wel bovenaan in het staatje van best bezochte websites van gratis aanbieders. “Jawel, ik was meer iemand van de portal, om het er zo goed mogelijk uit de laten zien. Ik keek meer naar de pageviews, naar het bezoek van de website. Dat wilde ik omhoog brengen en dat liep goed.” Freeler zocht ook de zakelijke kant.Begon met Onderneemhet.nl en sponsorde een VVD-congres over digitalisering fors. “Herinner ik me ineens weer. Onderneemhet.nl was een portal, ook weer één van die interne ideeën. Van de zakelijke afdeling van ING en bedoeld om het midden- en kleinbedrijf aan te spreken. Die naam kwam van een campagne ‘Onderneem het met ING’, die ik als directeur communicatie van ING hielp opzetten. ” Er is dus heel veel geld en inspanning verspild aan de hype “Aan de ene kant wel. Maar die periode was er ook een explosie van ideeën en concepten om het online beter aan te pakken. Op zich is dat goed geweest. Alles werd ter discussie gesteld, heel veel manieren van werken, maar ook interne hiërarchieën. Mensen durfden dat ook te uiten, daarvóór deed je zoiets niet.” Niet voorgesteld om dat hele dure netwerk van Postkantoren BV - 50 procent KPN (PTT Post) en 50 procent ING - een kopje kleiner te maken? “Nee, dat lag gevoelig. Vooral een gevolg van de sterke verankering van de Postbank in het hele concern. Godfried van der Lugt kwam er vandaan en nog veel meer mensen in de top. Ze hadden er traditionele banden mee.” ING werd met Freeler ineens ook concurrent van KPN, ondanks Postkantoren BV en de gezamenlijke Chipper betaalkaart. Moeilijk? “Nee, dat stond apart van elkaar. Net als KPN Mobile en Libertel van ING concurreerden.” KPN en ING spraken over een fusie van de internetbedrijven en het bankieren voor consumenten. ING wilde, naar verluidt, de meerderheid hebben, voor KPN onaanvaardbaar. Wat vond jij? "Ik kan daar niets over zeggen, omdat ik destijds voor geheimhouding heb getekend." 11
Goed, het liep mis. Het echec van de beursgang van World Online kwam in maart 2000. ING vervulde daar een bijrol in. De pudding zakte in? “In bancaire kringen binnen ING vernam ik al vóór de beursgang dat Nina Brink haar aandelen had verkocht. Wat later als een schandaal werd opgeklopt. Maar inderdaad, de stemming over Freeler sloeg compleet om. Het sentiment verslechterde met de dag. De luchtbel klapte en liep razendsnel leeg. Toen was het ineens: laten we Freeler maar verkopen. ING had net Barings gekocht, dat sterk was in beursgangen. Ze zetten de mensen van Barings direct op Freeler. Samen zijn we een bidbook gaan maken.Ook McKinsey was daarbij betrokken. Er kwam een hele mooie presentatie uit, waarmee we de boer op moesten.” Wie had er toen nog belangstelling? “Alle partijen zijn we langs geweest: Deutsche Telekom, France Telecom, Belgacom, Telefonica, Telecom Italia, Tiscali, World Online, toen nog apart. Die kandidaten kwamen met hun bankiers, de Goldman Sachsen van deze wereld. Interessant om dat een keer mee te maken.” Wat was Freeler nog waard? “Er kwamen totaal verschillende waarderingen uit. Belgacom was, voor zover ik weet de hoogste, met een bedrag van maximaal 2 miljard gulden. Maar de meesten waren onzeker en maakten een voorbehoud. Het verst gingen de gesprekken met France Telecom. Ik was vaak bij Wanadoo Nederland. De Fransen voelden de druk van de expansie van de Spanjaarden en Italianen.” In december 2000 meldde WebWereld al dat Wanadoo Freeler zou overnemen. Waarom ging het niet door? “Weer een ommezwaai in de Raad van Bestuur van ING. We moesten het toch maar houden, want wat zouden derden niet allemaal gaan doen met de klanten van ING.De verliezen liepen natuurlijk wel op, maandelijks met miljoenen guldens, maar die moest ING dan maar voor lief nemen om het territorium te bewaken. In het najaar van 2000 is het uit de verkoop gehaald.” Was je teleurgesteld? “Ja, in die zin dat je in mogelijke fusies en overnames veel energie stopt en daar je toekomst min of meer op afstemt. Toen het niet doorging was het voor mij dus wel een beetje op. Ik mocht binnen ING overstappen naar een leidende functie binnen Nationale Nederlanden, maar ik had helemaal geen zin in een verzekeraar. 12
Mensen die uit een organisatie worden gehaald om een start-up op te zetten, willen dat niet meer. Die zijn een ander tempo gewend, niet meer die bureaucratie. Ondertussen was de NVM langsgekomen met de vraag om een online huizenmarkt op te zetten. Dat leek me veel boeiender.” Is er bij Freeler meer doorgejaagd dan bij WelloWell? “Precies weet ik het niet, maar samen ging het om tientallen miljoenen guldens. WelloWell had echt enorme bestedingen. De Britse actrice Joanna Lumley, bekend van Absolutely Fabulous, werd voor een hele intensieve campagne ingezet (nog op YouTube). Een tijd lang dagelijks in veel Sterblokken en op andere zenders. IBM had een systeem gebouwd want voor Wellowell was alles zo duur mogelijk aangepakt, met een batterij consultants. Dat was dan overdone, maar bij ons had het technisch juist wel wat professioneler gemogen dan al dat houtje-touwtje.” KPN kocht Freeler begin 2005 en zette het snel over naar eigen systemen van HetNet. Intussen betaalden abonnees 1,45 euro per maand. Er resteerden nog een kleine 150.000 klanten over. Tragisch einde? “Het verlies is nog beperkt door die verkoop. Inmiddels was ADSL in opkomst en KPN had er alle belang bij om die markt op te eisen en nam vele aanbieders over. Het ging ING eerst om klantbehoud, vervolgens ook om creatie van beurswaarde en aan het eind om de klanten netjes over te dragen, zonder schade.” Heb je een aandeel in Freeler of aandelen ING gekregen? “Ik was geen aandeelhouder, maar kreeg wel een flink stapeltje aandelen ING.” Goed kunnen verkopen? “Ja, op een hoogtepunt, in december 2000 toen het aandeel op zo’n 40 gulden stond. In de jaren erna kelderde de koers. Ik ben er niet armer van geworden.” Je had ook wat bereikt. “Ja, het was een hele onderneming en ik ging een onzeker traject in met Freeler. En toen Freeler voor mij ophield, sloeg ik weer een heel onzeker pad in met Funda, omdat De Telegraaf met De Woonkrant veruit de grootste huizensite had.” Wat was leuker, Funda of Freeler? 13
“Funda is een veel groter succes geworden dan Freeler. Maar ik had Freeler niet graag willen missen. Het was zo’n bijzondere fantastische tijd, dat was ongeëvenaard. Even afgezien van de technische problemen…”
14
