Technische Analyse KORTE TERMIJNRENTE LANGE TERMIJNRENTE

Maandblad : Jaargang 25

02

Februari 2009

Afinas Uitgeverij BVBA Afgifte Aalst Mail

’T POSITIEVE VAN NEGATIEF NIEUWS

DEZE MAAND p 4. Overlijdensverzekering p 4 beëindigen van een langdurige huurovereenkomst p 6 Keuze bij waardering aandelen p 7 Sterfhuisclausule p 8 De stille handelsvennootschap p 9 Staatsobligaties p 10 Life & pensions in 2009 p 11 Prijzen van huizen en

apparte-

menten p 12 fiscale regularisatie p 13 Luxemburgse verzekering

Vaste rubrieken: P2 P3

Technische analyse Economisch overzicht Maandoverzicht / topic van de maand P 15 Portefeuille

AFINAS Financiële Planning infolijn : 053/ 78. 00. 52 E-m ail : [email protected] Voor al Uw persoonlijke vragen

Aalst Boudewijnlaan 137 b3 9300 Aalst Tel : 0475/83.44.35 Fax : 053/70.25.72 [email protected]

Het is vandaag zo makkelijk om je te laten meeslepen in een stortvloed van negatieve berichten. In de tsunami aan onheilsberichten in krant, TV en tijdschriften zijn er nochtans ook positieve elementen. Een werkloosheid van iets minder dan 10% betekent dat meer dan 90% nog steeds werk heeft. Hoewel velen hun leningen niet meer kunnen afbetalen doe de meerderheid dat nog steeds netjes op tijd. En ja er zijn veel bedrijven failliet maar duizenden andere maken nog steeds winst. Elke crisis biedt prachtige opportuniteiten! Kijk maar naar Warren Buffett die tijdens de crisis van de jaren '70 $10 miljoen investeerde in The Washington Post. En na de crash in 1987 er opnieuw als de kippen bij was door voor 1 mia aandelen Coca Cola te kopen. Beide pakketten zijn nu respectievelijk 715 miljoen en 8,5 mia waard. Zijn stoutmoedige aankopen maakten van Buffett de rijkste man van de wereld. En ook de nummer 2 op de lijst van werelds rijken, de Mexicaan Carlos Slim, legde de basis voor zijn vermogen in crisistijden. Tijdens de recessie in 1981 kocht hij een flink pakket Cigatam, de tweede grootste sigarettenfabrikant in Mexico. En een jaar later kocht hij met de winst Mexico's grootste verzekeraar voor $44 miljoen. Huidige waarde? Meer dan $2,5 miljard! Nummer 4: Lakshmi Mittal geraakte op de lijst door consequent oude, verlieslatende staalfabrieken te kopen toen de industrie op zijn gat lag. Het is eigenlijk simpel. Als belegger heb je vandaag de keuze. Je kan je geld op een spaarrekening zetten en bang in een hoekje afwachten tot de hemel weer opklaart Je koopt pas opnieuw wanneer de eerste positieve berichten opduiken maar de koersen misschien al verdubbeld zijn. Natuurlijk kunnen de koersen op korte termijn nog lager. En dan? Het baisserisico is nu toch erg klein. Aandelen zijn goedkoper dan ooit. We verwachten dat de ECB de rente nog eens zal verlagen tot rond 1%. Een alternatief voor beleggen in aandelen is de aankoop van bedrijfsobligaties waar je nog zowat 6 à 7% rente kunt krijgen. Echter ook dan moet je rekening houden met de kwalitiet van de uitgever. Dat geldt ook voor wie life settlementproducten koopt (ook zowat 8% rente). Laat je portefeuille dus eens nakijken door Afinas!

Nieuwsbrief voor UW financiële planning

Technische Analyse DJ EUROSTOXX 50 (2.228,29) De daling in januari bracht ons terug tot onder het dieptepunt van november. Bekijken we de grafiek vanaf maart 2003 zien we dat de stijging die 64 maand duurde in amper 13 maand werd teniet gedaan. Er waren 4 fazen in die daling waarbij de laatste dubbel zo groot was dan de twee vorige. De dubbele bodem rond 2150 is hoopgevend maar door de lagere toppen blijft de kans op een daling groot. We moeten dringend boven 2350 uitstijgen om een positief signaal te zien.

DOLLAR (1,291) na de fiks e opstoot tot 1,44 zien we de daaropvolgde daling in kracht afnemen. Er is een eerste bodem op 1,28 maar de kans dat we naar 1,25 gaan blijft groot. Die bodem heeft ondertussen aan kracht gewonnen zodat we niet te snel daaronder zullen gaan!

KORTE TERMIJNRENTE (1,94) De rente bleef verder zakken maar we zien dat de sterkte (de ‘helling’) van de daling begintaf te nemen. We zitten nu op het niveau van maart 2004. toen bleef van de rente rond 2% van de zomer 2003 tot deze van 2005. Ook nu kan de rente geruime tijd laag blijven en zelfs nog zakken! (3,54) We bereikten bijna het dieptepunt van de-

LANGE TERMIJNRENTE cember (3,46). In die periode zien we lagere toppen, de kans op een verdere (beoerkte) daling is groter dan die op een herstel. (44,81) de koers lijkt nu toch uit te bodemen. Na

OLIE de zware terugval vormt zich een horizontaal patroon met onderaan een (valse) bodem op 37,8 en bovenaan een weerstand op 50,8. Het is wachten op een uitbraak. Conclusie: de beurs zoekt een evenwicht maar het patroon blijft gevaarlijk negatief. Zowel de KT als de LT rente kan nog zakken. Voor de dollar verwachten we maximaal 1,25. De olie bodemt uit rond 40 USD/vat. Afinas Persoonlijke Financiële Planning

februari 2009

2

ECONOMISCH OVERZICHT KOERSEN TABEL BEL 20 DJ eurostoxx 50 Amsterdam: AEX Amerika : Dow Jones Ind Amerika : Nasdaq Composite Tokyo Nikkei Rente: EUR libor 3 m Rente : USD 3 m T Bill Rente : Euro 10 j BRD Rente : VS 30 j Deviezen: EUR/USD Olie : Brent (USD/vat) Goud : (USD/ounce)

13/02/2009 1.832,24 2.228,29 251,12 7.850,41 1.534,36 7.779,40 1,94 0,27 3,54 3,74 1,291 44,81 938,91

MAANDOVERZICHT Tim Geitner de nieuwe Amerikaanse minister van financiën kon de beurs niet overtuigen toen hij zijn hertselplan voor de banken bekendmaakte. Een herkapitalisering van de sector, het ontdooien van de kredietmarkten en het opkopen van slechte kredieten gaat blijkbaar niet ver genoeg. Nationaliseringen en meer kapitaalinjecties hadden de markt beter kunnen overtuigen. Er ligt nochtans een plan van 820 mia USD (5,2% van het BBP!) ter goedkeuring in de senaat. Misschien is de hoop die de verkiezing van Obama meebracht te hoog gegrepen. Omdat hoe dan ook veel geld nodig blijft om de economie terug aan te wakkeren blijven de nationale banken de rente verlagen. Dat moet het bancaire systeem ondersteunen. Steeds meer bedrijven publiceren hun jaarresultaten. Zoals verwacht zien we overal een dalende verkoop en lagere winsten. We zien evenwel lichtpunten: verschillende grootbanken doen het beter dan verwacht en China koopt terug grondstoffen, zodat de vrachttarieven aantrekken.

TOPIC VAN DE MAAND: De ravage van het vierde kwartaal 2008 De bruuskheid van de activiteitdaling in het vierde kwartaal van 2008 was nooit eerder gezien. Zo stortte de industriële productie volkomen in, omdat er nagenoeg geen vraag meer was. Een voorbeeld: de productie daalde met 6,4% (J) in Duitsland en met Afinas Persoonlijke Financiële Planning

1/01/2009 1980,77 2536,47 258,23 9034,69 1632,21 8859,56 2,86 0,05 3,67 2,81 1,39 40,15 874,5

1/01/2008 4114,46 4339,25 509,77 13043,96 2609,62 15307,78 4,66 3,28 4,67 4,45 1,47 94,3 846,75

1/01/2007 4368,18 4182,12 501 12474,52 2415,29 17354 3,72 4,88 4,17 4,78 1,33 60,49 639,75

16% (J) in Japan. In de groeilanden was de afstemming op de cyclus van de ontwikkelde landen een pijnlijke zaak. In december daalde de productie met 14,5% (J) in Brazilië, met bijna 11% in Rusland en met maar liefst 32% (J) in Taiwan. De eerste ramingen omtrent de evolutie van de groei in vele landen zijn dan ook onherroepelijk: in de VS daalde het BBP met 3,8% op jaarbasis. Dat is de sterkste inkrimping sinds de recessie van 1982. In China vertraagde het BBP tot 6,8% op jaarbasis, na 9% in het derde kwartaal van 2008. Dat is het slechtste resultaat sinds 2001. De werkloosheid blijft toenemen: in de VS +1% tot 7,2%, in Spanje zelfs +3% tot 13,9%. Een eerste lichtpunt komt uit de productiesector waar de indicatoren stabiliseren en zelfs wat aantrekken. De ogen zijn gericht op de VS waar een herstelplan van 820 mia op de rails staat: 5,2% van het BBP; de impact in 2009 zou +3% zijn. Ook Europa (1,5%), Japan (2,5%) en China (3,5%) willen de recessie aanpakken. Toch zal 2009 een terugval kenne: in de VS zou de economie 2% krimpen, in de Eurozone 1,6%. Het monetaire beleid zal dus nog lang spoepel blijven ondersteund door een zo goed als onbestaande inflatie. Conclusie: De marktomstandigheden blijven moeilijk met een blijvend hoge volatiliteit. De herstelplannen en de lage rente moet de bancrisis oplossen zodat we stilaan opportuniteiten zien. De al dan niet tegenvallende jaarcijfers zullen bepalend zijn. Grondstoffen (en ook olie) kunnen laag blijven. februari 2009

3

OVERLIJDENSVERZEKERING Schuldsaldoverzekering bij een krediet De meeste mensen denken enkel aan een overlijdensverzekering wanneer ze een lening aangaan en sluiten dan meestal een schuldsaldoverzekering af. Een schuldsaldoverzekering is fiscaal interessant omdat de premie in mindering gebracht kan worden. Meestal is de rubriek van de woonbonus (€ 2.080 + € 690 de eerste 10 jaar + € 70 drie kinderen of meer) al volledig gevuld met kapitaalaflossingen en/of interest van de hypothecaire lening. De schuldsaldoverzekering levert dan geen extra fiscaal voordeel meer op. Een goede financieel planner weet zijn client perfect te adviseren dat er nog andere mogelijkheden zijn om toch van een fiscaal voordeel te genieten: - Langetermijnsparen: koopsom antidateren naar eind 2008 (tot eind juni). - Schuldsaldo onderbrengen in de rubriek pensioensparen. Zo vermijdt u bovendien de verzekeringstaks van 1,1%. We kunnen het aantal premiebetalingen aanpassen zodat de premie net onder het maximum van pensioensparen (€ 870) valt. Indien u de premie van uw schuldsaldoverzekeringen niet fiscaal in mindering kunt brengen, kunnen we u een formule aanbevelen met één verzekeringsnemer en twee verzekerden.

Als bezorgde ouders wilt u dat uw kind in de beste omstandigheden kan opgroeien. Zo kunt u een tijdelijke overlijdensverzekering afsluiten tot het moment waarop uw kind financieel onafhankelijk is. Geen overbodige luxe, zeker niet voor één-ouder gezinnen. Deze premies kunnen ook fiscaal in mindering gebracht worden als er nog ruimte is in de fiscale rubrieken langetermijnsparen of pensioensparen.

Tijdelijke overlijdensverzekering voor de vennoten van een BVBA Wanneer één van de aandeelhouders van een BVBA overlijdt, krijgen de overblijvende vennoten soms te maken met een erfgenaam, die er andere ideeën op nahoudt. U kunt echter in de statuten voorzien dat de vennoten de aandelen van de overleden vennoot kunnen kopen. Een grote onbekende factor blijft: zal één van de vennoten in de loop van het bestaan van de vennootschap overlijden? Zo ja? Wat is dan de waarde van de aandelen op dat ogenblik? De tijdelijke overlijdensverzekering kan hier ook de oplossing bieden. Elke vennoot die zich wil beschermen tegen het overlijden van een andere vennoot dient een contract te onderschrijven op het hoofd van elk van de andere vennoten. Constructie Verzekeringsnemer: vennoot A Verzekerde: vennoot B Begunstigde bij overlijden: vennoot A Bij overlijden van een vennoot, ontvangt u het verzekerd kapitaal waarmee je de aandelen van de erfTijdelijke overlijdensverzekering (successie) Belgen hebben een hekel aan successierechten. Veel genamen kan kopen. Als na enkele jaren de aandelen gepensioneerden denken dan ook aan successieplan- flink aan waarde gewonnen hebben, kunt u best een ning, waarbij een veel gebruikte techniek die van de extra verzekering afsluiten. handgift is. Een ouder geeft een handgift aan zijn Normaal gezien bedraagt de duur van een huuroverkind. Als de ouder nog minstens drie jaar blijft le- eenkomst voor een woning als hoofdverblijfplaats 9 ven, is deze handgift vrij van successierechten. Het jaar. Na afloop van deze periode van 9 jaar kunnen kind kan ook het zekere voor het onzekere nemen en een tijdelijke overlijdensverzekering afsluiten voor EEN LANGDURIGE HUUROVEREENeen periode van drie jaar met als verzekerd kapitaal KOMST BEEINDIGEN de eventueel te betalen successierechten. Als de ouder tijdens de eerste drie jaar komt te overlijden, kan de verhuurder (eigenaar) en de huurder het contract het kind de successierechten betalen met de uitke- opzeggen zonder motivering en zonder enige vergoering van deze overlijdensverzekering. ding hoeven te betalen, op voorwaarde dat voor het Constructie: verstrijken van de huurtermijn een opzegging van 6 Verzekeringsnemer: kind maanden in acht wordt genomen. Verzekerde: ouder Even ter herinnering : aangezien de wettelijke duur Begunstigde bij overlijden: kind Tijdelijke overlijdensverzekering als extra veilig- van een huurovereenkomst (minimale duur van negen jaar) een dwingende norm is, kunnen de partijen heid voor uw kinderen Afinas Persoonlijke Financiële Planning

februari 2009

4

er in de huurovereenkomst niet van afwijken (behoudens bij wet voorziene uitzonderingen). Een opzegtermijn van zes maanden Bij het verstrijken van de 9 jaar, houdt de huurovereenkomst niet automatisch op te bestaan. De ene of de andere partij moet minstens 6 maanden voor de vervaldag de overeenkomst opzeggen. Verhuurder en huurder moeten dus dezelfde opzegtermijn in acht nemen. Voorbeeld : op 1 september 2008 wordt een huurovereenkomst afgesloten die vanaf 1 oktober 2008 van kracht wordt. De overeenkomst heeft een looptijd van 9 jaar en duurt dus tot 31 augustus 2017. Minstens 6 maanden voor deze datum of uiterlijk einde maart 2017 kan de huurder of de verhuurder zijn voornemen te kennen geven dat hij het contract op de vervaldatum beëindigd wil zien, waardoor dit contract op 31 augustus 2017 afloopt. Het is dus erg belangrijk de datum te kennen waarop de huurovereenkomst ten einde loopt. En die is afhankelijk van de datum waarop het contract van kracht wordt en van de duur. Bij het opstellen van een geschreven huurovereenkomst is het van het hoogste belang aandacht te besteden aan de vermelding van de datum van inwerkingtreding van de overeenkomst, die normaal verschilt van de datum waarop de overeenkomst wordt gesloten (of ondertekend).

waarop de huurder de woning effectief kan betrekken. Als de huurovereenkomst hier niets over vermeldt gaat het om de leveringsdatum van het goed door de eigenaar en tevens de datum van ingebruikneming door de huurder (concreet is dit het leveren van de sleutels en/of de betaling van het eerste huurgeld). De ingangsdatum van de huurovereenkomst kan met alle rechtsmiddelen worden bewezen. Laattijdige opzegging Als de opzegging niet uiterlijk 6 maanden voor de vervaldatum van de huurovereenkomst werd gegeven, is die opzegging nietig. Inhoud van de opzegging Om geldig te zijn, mag de opzegging niet worden gemotiveerd. Vorm van de opzegging De wet legt geen enkele vormvereiste op. En dus, onder voorbehoud van een lastigere bewijsvoering, mag de opzegging mondeling of via een gewone brief worden gegeven. De opzegging kan worden bewezen met alle beschikbare rechtsmiddelen, met inbegrip van getuigenissen en vermoedens. We raden echter aan de opzegging via aangetekende proef met bewijs van ontvangst op te sturen of in de vorm van een deurwaardersexploot te laten bezorgen. Zo’n exploot is een authentieke akte, door een gerechtsdeurwaarder (tegen betaling) opgesteld en bezorgd op het verblijfsadres van de bestemmeling.

De datum waarop de periode van negen jaar en de opeenvolgende driejarige periodes ingaat is die waarop de rechten en verplichtingen ontstaan die de huurovereenkomst vormen : de verplichting om het goed te leveren en het recht om het goed in gebruik Ontbinding in onderlinge overeenstemming te nemen. Let op, volgens het gemeen recht kunnen verhuurder Als het gaat om een geschreven huurovereenkomst en huurder de huurovereenkomst op elk moment met gesloten vanaf 28 februari 1991 is de datum van onderlinge instemming ontbinden tegen de met elinwerkingtreding de datum die in de huurover- kaar overeengekomen voorwaarden. eenkomst is voorzien. Sinds 15 juni 2007 moeten Die instemming kan op gelijk welke wijze worden overigens alle huurovereenkomst in geschreven uitgedrukt : vorm worden opgesteld, met een vermelding van -door een authentieke akte bij de notaris de aanvangsdatum van de huurovereenkomst. -door een verklaring voor het vredegerecht van de En wat als het een mondelinge huurovereenkomst plaats waar het verhuurde goed is gelegen (proces-verbaal van verzoening…) betreft, gesloten vanaf 28 februari 1991 ? In dat geval is de datum van inwerkingtreding de datum -in een gewone brief Afinas Persoonlijke Financiële Planning

februari 2009

5

-op basis van vermoedens (aanvaarding van de sleutels zonder protest, vrijwillig vertrek van de huurder na een ongeldige opzegging door de eigenaar)

Nalatenschap : keuzemogelijkheid bij waardering aandelen

Anderzijds kan de rechter zich uitspreken voor de ontbinding van de huurovereenkomst als de verhuurder of de huurder zijn verplichtingen niet nakomt. En tenslotte zal het materiële of juridische verlies van het verhuurde goed tot de ontbinding van de huurovereenkomst leiden.

van aandelen op de dag van het overlijden kort nadien spectaculair in waarde dalen of zelfs quasi waardeloos zijn geworden (zie Fortis, L&H,..).

Een verlengde overeenkomst is geen nieuwe huurovereenkomst; alleen de duur is veranderd. Het betreft dus het voortzetten van de oude huurovereenkomst tegen dezelfde voorwaarden wat betreft de huursom en de opzeggingstermijn, maar met de duur als enig nieuw element. Het is dus niet nodig een nieuwe plaatsbeschrijving te laten opstellen.

In afwijking van voornoemd algemeen principe voorziet het Vlaams successiewetboek in een aantal afwijkende waarderingsregels.

Indien deze waardedaling het gevolg is van omstandigheden buiten de wil van de overleden is het buitengewoon pijnlijk om op het ogenblik van indiening van de aangifte van nalatenschap waardeloze aandeVerlenging van de huurovereenkomst len te waarden op hun historische verkoopwaarde Als na afloop van de periode van negen jaar geen ten dage van het overlijden. van beide partijen een einde stelt aan de huurovereenkomst, wordt die telkens verlengd voor een peri- Welnu, de Vlaamse decreetgever heeft hierop (deels) ode van drie jaar tegen dezelfde voorwaarden. geanticipeerd.

Voor aandelen die in België genoteerd zijn op een effectenbeurs wordt in beginsel als waarde aangenomen de waarde die blijkt uit de prijscourant die door de federale overheid wordt gepubliceerd in de kalenEn elk van beide partijen heeft dan de mogelijkheid dermaand volgend op de maand van overlijden. Dit om de drie jaar de verlengde overeenkomst te beëin- geldt enkel voor aandelen die in België zijn genoteerd, buitenlandse aandelen worden gewaardeerd digen zonder een vergoeding hoeven te betalen. aan de verkoopwaarde op de dag van het overlijden. Opties na afloop van de huurovereenkomst Erfgenamen kunnen ook kiezen voor één van de Bij het einde van de huurovereenkomst is het moge- twee volgende prijscouranten, mits dit uitdrukkelijk lijk : wordt vermeld in de aangifte van nalatenschap. -te zijner tijd de huurovereenkomst op te zeggen om Gezien de stormen op de financiële markten heeft de definitief een einde te stellen aan de contractuele be- Vlaamse decreetgever (art. 21 Vl.W.Succ.) beslist om erfgenamen de mogelijkheid te geven om eventrekkingen. tueel de waarde aan te geven zoals die blijkt uit de -op tijd de huurovereenkomst op te zeggen om het vierde prijscourant na de maand van het overlijden. lopende contract te beëindigen en een nieuwe over- Uitdrukkelijke vermelding in de aangifte is eveneens eenkomst te sluiten tegen andere voorwaarden. noodzakelijk. –niets te ondernemen. In dat geval heeft dit een ver- Deze bijkomende keuze geldt voor overlijdens datelening van van de huurovereenkomst tegen dezelfde rend van na 31 mei 2008. voorwaarden(behalve de duur) tot gevolg Wanneer één van de echtgenoten terminaal ziek is en Bij overlijden worden de goederen die zich in het zich in de laatste fase van de ziekte bevindt kunnen actief van de nalatenschap bevinden in principe ge- zij overwegen om, in extremis, gebruik te maken van waardeerd tegen de (geraamde) verkoopwaarde op de sterfhuisclausule. de dag van het overlijden. Dit is in principe ook zo Algemeen wordt er onder de zogenaamde voor aandelen die de overledene bezat. ’sterfhuisclausule’ verstaan: de toebedeling van het Maar in een financiële crisis kan de verkoopwaarde gehele of gedeeltelijke (meer dan de helft) van het Afinas Persoonlijke Financiële Planning

februari 2009

6

bij het aannemen van het stelsel van algemene gemeenschap, niet meer beschouwd worden als te zijn aangegaan als huwelijksovereenkomst maar wordt op basis van art. 1464, lid 2 BW als een schenking gemeenschappelijk vermogen gedaan bij de ontbin- aangemerkt. ding van de gemeenschap, om eender welke reden, aan één bepaalde echtgenoot (deze is daarom nog Het beding moet derhalve in de mate de bevoordeelde echtgenoot meer dan de helft van de door de anniet de langstlevende). dere echtgenoot ingebrachte goederen verkrijgt als De sterfhuisclausule wordt in de rechtsleer gekwali- een contractuele erfstelling (zijnde een schenking ficeerd als een huwelijksvoordeel, een voordeel van toekomstige goederen aan een echtgenoot, al verkregen door een echtgenoot uit de werking, sa- dan niet bij huwelijkscontract) worden bestempeld. menstelling en verdeling van het huwelijkstelsel waarmee hem aanwinsten (en eventueel ‘inbrengen’) Bijgevolg dient er volgens de rechtbank, overeenworden toegekend. Huwelijksvoordelen worden ge- komstig art. 2 W. Succ., successierechten worden acht onder bezwarende titel te zijn afgesloten en zijn betaald op de helft van de waarde van de ingebrachte niet vatbaar voor inkorting en inbreng, wat wel het onroerende goederen. geval is bij schenking. Samengevat kan men stellen dat volgens de rechtIn bepaalde door het Burgerlijk Wetboek voorziene bank een sterfhuisclausule, in principe, niet ondergevallen (artikelen 1458, lid 2; 1464, lid 2 of 1465 worpen is aan successierechten. De sterfhuisclausule BW) wordt een huwelijksvoordeel echter gedeelte- is evenwel toch belast, op basis van artikel 2 W. lijk als een schenking beschouwd. De rechtsleer Succ., wanneer de grenzen van de artikelen 1458, lid houdt voor dat de sterfhuisclausule niet onderworpen 2; 1464, lid 2 of 1465 BW overschreden worden.

Kan de sterfhuisclausule toch nog ?

wordt aan successierechten aangezien overeenkomstig artikel 5 W. Succ. er enkel successierechten verschuldigd zijn op de toebedeling aan de langstlevende echtgenoot van meer dan de helft van het gemeenschappelijk vermogen ‘op voorwaarde van overleving’. Naar aanleiding van het vonnis van 18 oktober 2006 van de rechtbank van eerste aanleg te Hasselt was er echter twijfel gerezen over de niet belastbaarheid van deze clausule en werd er tot voorzichtigheid aangemaand.

In zijn arrest van 24 juni 2008 besliste het Hof van Beroep te Antwerpen, in hetzelfde zaak maar in graad van beroep, dat een sterfhuisclausule geen contractuele erfstelling is en bijgevolg niet aan successierechten onderworpen kan worden. Het Hof is van mening dat wanneer de sterfhuisclausule de grenzen van de voormelde artikelen overschrijden, het surplus geen huwelijksvoordeel is maar evenmin een schenking. Volgens het Hof is het enige gevolg dat de surplus onderworpen wordt aan de regels van de schenkingen of minstens aan de regels inzake inkorting. Aangezien het surplus geen schenking uitmaakt, kan er geen sprake zijn van een ‘contractuele erfstelling’ in de zin van artikel 2 W. Succ.

In zijn vonnis was de rechtbank te Hasselt van oordeel dat de ’sterfhuisclausule’ niet kan worden onderworpen aan de successiererechten op grond van artikel 5 W. Succ. omdat de wettekst zelf bepaalt dat de toebedeling op voorwaarde van overleving moet Het Hof komt tot deze stelling op grond van volgenzijn. de argumenten: Daarnaast was de rechtbank van oordeel dat een dergelijk beding van ongelijke verdeling van het gemeenschappelijk vermogen - zijnde de sterfhuisclausule- echter in gevallen waarbij de bevoordeelde echtgenoot goederen verkrijgt die door de andere echtgenoot werden ingebracht in het gemeenschappelijk vermogen of indien deze eigen goederen bezat Afinas Persoonlijke Financiële Planning

- de sterfhuisclausule heeft betrekking op de vereffening en verdeling van het huwelijksvermogensstelsel die de samenstelling van de nalatenschap en geen beschikking uitmaakt over toekomstige goederen van de nalatenschap; - een contractuele erfstelling is een schenking waarvoor een animus donandi (de ’wil’ om te schenken) februari 2009

7

vereist is. De sterfhuisclausule in de mate ze de in de voormelde artikelen grenzen overschrijdt, kunnen niet als schenking beschouwd worden. Bijgevolg kan er geen animus donandi zijn en is er dus geen contractuele erfstelling Bij het opzetten van een geschikte structuur voor investeringen is het misschien nuttig om even stil te staan bij de stille handelsvennootschap (de vroegere vereniging bij wijze van deelneming). Deze vennootschap heeft enkele troeven in huis, waaronder een grote contractvrijheid en een verborgen karakter. De stille handelsvennootschap (art. 48 W.Venn.) is een samenwerkingsovereenkomst zonder rechtspersoonlijkheid waarbij een vennoot (of meerdere ven-

DE STILLE HANDELSVENNOOTSCHAP

terne zaakvoerder wordt aangesteld, die dan optreedt in naam van de werkende vennoot. Gelet op de grote contractvrijheid tussen de vennoten kan de bevoegdheid van de zaakvoerder quasi volledig naar wens worden uitgewerkt. In de samenwerkingsovereenkomst kan tevens worden uitgewerkt hoe de winst en het verlies zal worden verdeeld. Dit kan afwijken van de verhouding van de inbrengen van de respectieve vennoten. De schulden aangegaan voor rekening van de vennootschap zijn ten aanzien van derden persoonlijke schulden van de werkende vennoot. De stille vennoot is bijgevolg niet aansprakelijk ten opzichte van schuldeisers van de vennootschap, noch met zijn eigen vermogen, noch met hetgeen hij heeft ingebracht. Omgekeerd heeft de stille vennoot evenmin een vordering tegen de derde, zodat hij niet de uitvoering kan vorderen van het contract dat een derde met de werkende vennoot heeft afgesloten voor rekening van de vennootschap. De vennootschap blijft voor derden verborgen. Dit houdt in dat de winsten behaald in het kader van de stille handelsvennootschap moeten worden toegevoegd aan de inkomsten van de afzonderlijke vennoten, en dus in de vennootschaps- of personenbelasting van de vennoten worden belast. Eventuele verliezen kunnen gecompenseerd worden met de andere inkomsten van de vennoten. De stille handelsvennootschap wordt bijvoorbeeld door banken gebruikt bij de plaatsing van effecten, waarbij een groep financiers het risico op zich neemt terwijl voor de buitenwereld slechts één bank optreedt. Met het oog op fiscale optimalisatie worden stille handelsvennootschappen ook toegepast in een zogenaamd “renting-partnership”, waarbij een vennootschap wordt opgericht, optredend als zaakvoerder van een stille handelsvennootschap, die activa verwerft met het oog op verhuring ervan. Ook in bouwpromoties wordt deze structuur gebruikt voor de financiering van een project door stille geldschieters aan een promotor-aannemer. Staatsobligaties waren vorig jaar zo'n beetje de enige vermogenscategorie waarmee nog een positief rendement behaald kon worden. Veel strategen zijn nu minder enthousiast; zij vrezen een stortvloed aan nieuwe staatsobligaties, om alle stimuleringsmaatregele te kunnen financieren.

noten) werk levert en naar buiten treedt, terwijl een of meerdere investeerders (de “stille vennoten”) op de achtergrond mee genieten van de activiteiten van de werkende vennoot. Zij is een volwaardige vennootschapsvorm: er zijn inbrengen, gezamenlijk risico en deelname in de winsten of verliezen. Naar de buitenwereld toe blijkt evenwel niets van deze samenwerking, de stille handelsvennootschap heeft zelfs geen firmanaam. Derden contracteren enkel met de werkende vennoot, die in eigen naam optreedt doch voor rekening van de vennootschap. De oprichting van de stille handelsvennootschap is volledig vormvrij en er zijn geen publiciteitsvereisten. Zelfs een geschrift is niet vereist, maar zal in vele gevallen wenselijk zijn om de (financiële) belangen tussen de vennoten te regelen. Aangezien de vennootschap geen afgescheiden vermogen heeft, moet de inbreng geschieden ofwel in onverdeeldheid tussen de vennoten, ofwel aan de werkende vennoot. De inbrengende stille vennoot heeft dan enkel een verbintenisrechtelijke aanspraak op hetgeen hij heeft ingebracht, op grond van de samenwerkingsovereenkomst. Hoe het vermogen uiteindelijk gestructureerd is en waaruit het juist zal bestaan, zal in sterke mate afhangen van wat, door wie en aan wie wordt ingebracht. Het bestuur van de stille handelsvennootschap wordt van de meest in het oog springende aspecten gevoerd door een zaakvoerder. In de regel zal dit de Een van de financiële crisis, naast de beurscrash uiwerkende vennoot zijn, maar niets belet dat een exAfinas Persoonlijke Financiële Planning

februari 2009

8

teraard, is de steeds grotere invloed die overheden op de westerse economieën krijgen. Dit is het gevolg van de omvangrijke reddingsoperaties van de banken én de stimuleringspakketten om de economische groei te bevorderen. Deze steunoperaties kosten honder d e n m i l ja r d e n eur o ’s o f do l la r s. De financiering ervan vindt plaats door uitgifte van

BEURS EN ECONOMIE: STAATSOBLIGATIES nieuwe staatsobligaties. Volgens de Britse krant de Financial Times zouden overheden dit jaar voor mogelijk $2,5-3 bln aan staatsobligaties kunnen uitgeven, bijna drie keer zo veel als afgelopen jaar. Ruim $2 bln daarvan komt alleen al voor rekening van de VS, aldus de Britse krant. Het uitzicht op een vloedgolf aan nieuwe staatsobligaties, gecombineerd met de huidige zeer lage rendementen, maakt deze vermogenscategorie bepaald niet populair bij beleggers. Uit een onderzoek van de Financial Times blijkt dat een meerderheid van de ondervraagde fondsbeheerders en beleggingsstrategen staatsobligaties een van de minst aantrekkelijke beleggingsalternatieven v i n d t v o o r 2 0 0 9 . De eerste scheurtjes op de markt voor staatsobligaties worden al zichtbaar, zo blijkt uit de grafiek. Binnen de eurozone zijn tijdens de financiële crisis de rendementen op tienjarige staatsleningen steeds verder uit elkaar gaan lopen. Het verschil tussen Griekenland en Italië, die deze crisis al met een hoge staatsschuld begonnen, en Duitsland en Nederland is bijzonder groot geworden. Dat maakt lenen voor sommige overheden steeds duurder. Maar zelfs de als ultraveilig bekendstaande Duitse staatsobligaties lijken beleggers op het eerste gezicht niet meer te kunnen bekoren.

De veiling van Franse en Spaanse staatsschuld, kort na de Duitse veiling, was bovendien wel een succes, stelt GoldmanSachs. Het is echter de vraag of staatsobligaties niet veel te hoog gewaardeerd zijn. Afgelopen jaar profiteerden staatsobligaties van hun 'veilige haven'-status, waardoor het rendement op Amerikaanse tienjaarsleningen tot 2% daalde. Dit leidde zelfs tot een meningsverschil in de anders zo hechte strategietandem Albert Edwards en James Montier van Société Générale. Edwards ziet het door deflatie geteisterde Japan van de jaren negentig als voorland voor de VS. In Japan daalde het rendement op tienjarige staatsleningen destijds tot 0,71%. Edwards vreest een dusdanige achteruitgang van de wereldeconomie dat een verdere daling van het rendement op staatsobligaties, 'het Japan-scenario', bepaald niet is uit te sluiten. Montier kan zich echter niet in de mening van zijn collega vinden en dat is zeer uitzonderlijk. Volgens Montier hebben Amerikaanse staatsobligaties meer met speculeren dan met beleggen te maken. Hij is van mening dat de markt al een Japanscenario in het rendement heeft verdisconteerd. Zelfs wanneer de tienjarige kapitaalmarktrente halveert tot 1%, zal het totaalrendement op staatsobligaties (koerswinst plus coupon) nog hooguit 9% bedragen. Wanneer de lange rente echter stijgt tot 4,5%, lijden houders van staatsobligaties mogelijk een verlies van bijna 20%, zo berekende Montier. Voor hem zijn staatsobligaties op de huidige niveaus dan ook niet meer dan een speculatieve belegging om op (nog meer) slecht macro-economisch nieuws in te spelen.

De Duitse overheid wilde vorige maand voor €6 mrd aan nieuwe staatsobligaties uitgeven, maar kreeg biedingen voor slechts €5,24 mrd. Dat was een van de slechtste veilingresultaten uit de recente geschiedenis.

Het betoog van Montier snijdt hout, maar zolang onzekerheid en risico-aversie de financiële markten domineren, zullen de dure staatsobligaties waarschijnlijk in trek blijven, zelfs wanneer beleggers eigenlijk wel weten dat het perspectief voor staatsobligaties er op de middellange termijn aanmerkelijk minder goed uit ziet.

De ‘mislukte’ Duitse veiling kreeg dan ook veel aandacht in de internationale pers. Broker Goldman Sachs nuanceerde de mislukte Duitse veiling echter. Het kan gebeuren dat overheden de bereidheid van marktpartijen om nieuwe staatsschuld te kopen tegen eerder vastgestelde voorwaarden verkeerd inschatten.

Advies: Herbekijk Uw obligatieportefeuille. Uiteraard blijft ‘zekerheid’ een must. Het is immers gebleken dat hetgeen vroeger werd gezien als ‘goede huisvader’ obligaties toch voor verrassingen kon zorgen. Oplossing is een goede spreiding: stel dat je een 20 tal emmitenten in je pôrtezfeuille hebt, goed

Mislukte veiling

Afinas Persoonlijke Financiële Planning

februari 2009

9

voor elk 5% dan is je risico bij één faillissement gewxoon het verlies aan één jaar rente! Toch moeten we ook dit nuanceren! Immers ook sector en landendivezrsificatie is een must! Wie bijvoorbeeld de 3 grote IJslandse banken in portefeuille had verloor 3 keer! Vraag dit bijvoorbeeld maar aan Wintherthur (nu Axa) waar we deze fout in diverse fondsen terugvonden! 2008 gaat de geschiedenisboeken in als een bewogen jaar op de financiële markten waarin paniek troef was. Naast tal van noodmaatregelen heeft de Belgische regering ook voor de verzekeringssector een garantieregeling uitgewerkt. De verzekeraars die toetreden, betalen voor deze extra waarborg zowel een éénmalig toegangsrecht als een jaarlijkse bijdrage. Vandaag is het wachten geblazen op het bekendmaken van de resultaten van de winstdeelnames. De CBFA zou een brief naar de verzekeraars rondgestuurd hebben met de boodschap dat een winstdeelname enkel mag worden toegekend als daar ruimte

LIFE & PENSIONS WAT IN 2009 ? voor is. AFER Europe heeft traditioneel als eerste het rendement over 2008 bekend gemaakt: 4,36% netto voor hun Waarborgfonds. Ethias, jarenlang de referentie in België voor beleggingsverzekeringen Tak21, keert over 2008 geen winstdeelname uit op de First rekening en First Invest (technische rentevoet 0%). Het is misschien niet toevallig dat Ethias al toegetreden is tot de garantier egeling van de Belg ische o ver heid. Wat in de wandelgangen al gefluisterd werd, is nu bevestigd: AXA betaalt weinig of geen winstdeelname uit over 2008. Bij de beleggingsverzekeringen is er enkel een winstdeelname voor Crest20 en Crest 20 Neo (totaal rendement van 4%). Crest 10 en Crest 40 worden tijdelijk gesloten voor nieuwe stortingen om de belangen van de bestaande klanten te beschermen. De spaarproducten Opti-plan, Stars for Life Secure en Stars for Life Crest genieten enkel van de technische rentevoet, voor 2008 werden er geen winstdeelname toegekend. Stars for Life Crest (met een technische rentevoet van 0%) wil in de eerste plaats op elk ogenblik het kapitaal beschermen, zelfs wanneer de beursconjunctuur ongunstig is. Afinas Persoonlijke Financiële Planning

We kijken uit naar wat ondere andere Generali gaat bekendmaken. We komen hier in onze volgende nieuwsbrieven op terug. Sparen in 2009  We wijzen nog eens op de voordelen van maandsparen, want de beursindices staan nog steeds laag. Voor de eerst komende maanden verwachten de financiële experten nog een paar ‘jojo’bewegingen. Met maandsparen zit je dus altijd goed en mis je vooral de start niet wanneer de beurs herneemt! Bij elke koersdaling koop je automatisch meer deelbewijzen zodat de gemiddelde aankoopkoers daalt. Fiscaal sparen wint nog aan belang. Het fiscaal voordeel verzekert u alvast een zeker rendement. De nieuwe geïndexeerde bedragen voor 2009  Pensioensparen: € 870  Individueel leven en kapitaalaflossingen (bouwsparen en langetermijnsparen): 15% van de eerste schijf van 1.730 + 6% op het saldo met een absoluut maximum van € 2.080. Hypotheekaftrek enige/eigen woning (woonbonus vanaf 1/1/2005): Basisaftrek: € 2.080 Verhoogde aftrek (eerste tien jaar): € 690 Verhoging drie of meer kinderen: € 70  Maximale werkgeversstorting “individuele pensioentoezegging werknemer”: € 2.110  Individuele Voortzetting Aanvullende Pensioenopbouw (pensioeneis): € 2.080  VAPZ: € 2.781,06  Sociaal VAPZ: € 3.199,76 KLUWER : Huizen en appartementen worden 11 procent goedkoper De geafficheerde prijs van zowel appartementen als huizen zal volgens een meerderheid van de vastgoedmakelaars dalen met een gemiddelde van 11 procent. Zo blijkt uit een onderzoek dat Kluwer in samenwerking met Hebbes.be uitvoerde bij 200 vastgoedkantoren in Vlaanderen. Ook voor de reële verkoopprijzen verwacht de meerderheid een prijsdaling. De verwacht reële prijsdaling bedraagt eveneens 11 procent. Bijna negen op de tien van de ondervraagde vastgoedmakelaars zijn ervan overtuigd dat de consument dit jaar langer zal aarzelen om een woning te kopen. Uit een studie van makelaar ERA bleek een paar weken geleden nog dat de prijzen vorig jaar stabiel gebleven waren.

februari 2009

10

WAT MET DE PRIJZEN VAN HUIZEN EN APPARTEMENTEN? De vastgoedmakelaars werd ook gevraagd naar hun mening over de administratieve verplichtingen die almaar talrijker worden bij de verkoop van een woning. Het gaat daarbij onder meer over het energieprestatiecertificaat, het elektriciteitsattest, het bodemattest enzovoort. Van de Vlaamse vastgoedmakelaars oordeelt 54 procent dat kopers hierdoor meer zekerheid krijgen over de staat van een pand. Luc Machon, voorzitter van de Confederatie van Immobiliënberoepen van Vlaanderen, betreurt wel dat de overheid zo slecht georganiseerd is om al de nodige attesten te verstrekken en dat ze niet digitaal aangevraagd kunnen worden. ERA : 'Woningen worden niet goedkoper' De verkoopprijzen van woningen zijn vorig jaar in ons land niet gedaald. Dat stelt de makelaar ERA in zijn halfjaarlijkse barometer over de vastgoedmarkt. De verkoopprijzen voor huizen zijn zo goed als gelijk gebleven in 2008. De gemiddelde prijs van een huis met drie kamers steeg vorig jaar met 1.000 euro tot 207.000 euro. In Vlaanderen bleef de prijs onveranderd op 209.000 euro. De prijzen evolueren wel anders van regio tot regio. Zo daalden de prijzen in de provincie Antwerpen met 2,5 procent en werd in Limburg een stijging opgetekend met 2,1 procent. Voor bestaande appartement werd vorig jaar 5,5 procent meer betaald dan het jaar voordien. Voor een appartement met twee slaapkamers moest vorig jaar 163.000 euro neergeteld worden. Ook hier werden grote regionale verschillen opgetekend. Terwijl in de provincie Antwerpen de prijzen voor bestaande appartementen met 9 procent stegen, werd in Oost-Vlaanderen een daling opgetekend van 19 procent. Nieuwbouwappartementen gingen vorig jaar dan weer goedkoper van de hand. De prijs voor dat soort appartementen zakte met 5,7 procent tot 191.000 euro. Het prijsverschil tussen een nieuw en een bestaand appartement is dus gedaald tot ongeveer een vijfde, terwijl dat verschil in 2007 nog 34 procent bedroeg. ERA moet wel erkennen dat de verkoopvolumes tijdens de twee laatste maanden van vorig jaar aanzienlijk lager lagen. Dat heeft te maken met de grote onzekerheid als gevolg van de financiële crisis. De makerlaar ziet nu wel een geleidelijk herstel. Dat heeft onder meer te maken met de scherpe daling van de hypotheekrente de afgelopen maanden. Afinas Persoonlijke Financiële Planning

Voor dit jaar gaat ERA uit van een vrij stabiele vastgoedmarkt in ons land. Advies: omdat vastgoed, al dan niet via patrimoniumvennootschappen, een wezenlijk bestand uitmaakt van iemands vermogen moet men het rendement ervan regelmatig onder de loep nemen. Dat geldt zeker voor verhuurde eigendommen. Laat u niet misleiden door de veole marktpârtijenen dioe het rendement (de prijsstijgingen) van de laatste jaren gewoon doortrekken naar de toekomst. Vooral voor eigendommen ouder dan 15 jaar beginnen de kosten op telopen. En als je dan ook nog oude huurcontracten hebt wordt de opbrengst dikwijls negatief!! CENTURY 21 : VERWACHTE PRIJSDALING VASTGOEDSECTOR MOET GENUANCEERD WORDEN

Century21 reageert op studies die prijsdalingen in de vastgoedsector voorspellen. Deze prijsdalingen zullen effectief plaatsvinden, maar niet in elke categorie van woningen. De vraag naar woningen binnen de categorie 300.000 tot 500.000 euro, woningen aan de kust en appartementen zal dalen. Deze panden zullen hierdoor een prijsdaling kennen. Maar de andere categorieën – waaronder de grootste categorie: huizen tot 300.000 euro – zullen normaliseren in prijs. “De normalisatie van de vastgoedprijzen stond sowieso op til wegens de te hoge vraagprijzen van de afgelopen jaren. De huidige economische crisis heeft dit proces enkel versneld, maar is niet de oorzaak,” aldus Mathieu Verwilghen, General Manager van CENTURY 21 Benelux. Zoals door andere studies eveneens is aangehaald, worden de financieringsvoorwaarden effectief strenger. Concreet betekent deze evolutie dat enkel personen zonder spaargeld moeilijker zullen kunnen lenen. Leningen van 100% en meer worden de uitzondering. Deze maatregelen beschermen de markt, de consument en de kredietverstrekkers en zijn bijgevolg een positieve en noodzakelijke evolutie. Het kopen van een woning voor de gemiddelde Belg met een spaarcent is daarentegen financieel makkelijker dan twintig jaar geleden. In 1988 waren er enorme interestvoeten. Deze staan nu historisch laag. Door tal van overheidsmaatregelen zijn de registratiekosten beduidend gedaald. Ook de leningstermij-

februari 2009

11

nen zijn vandaag langer: in 1988 waren deze beperkt riseren beroepsinkomsten- te regulariseren overige tot maximum twintig jaar, nu kunnen deze oplopen inkomsten (roerende, onroerende en diverse inkomtot dertig jaar en langer. sten). Het valt op dat sociale zekerheidsbijdragen uit de boot vallen. Dit in tegenstelling tot de EBA-wet. “Onze mentaliteit – wij hebben nog steeds een bak- Ondertussen weten we wel dat de successierechten steen in onze maag – zal niet veranderen. Ook van- ook kunnen geregulariseerd worden . daag zijn meer dan 75% van alle Belgen eigenaar van hun woning. Vastgoed blijft één van de interes- Wat is de kostprijs van de regularisatie ? santste beleggingen, zeker in tijden van economische De te regularisen BTW-handelingen worden onderonzekerheid,” besluit Vewilghen. worpen aan dat BTW-tarief dat toen van toepassing U beschikt nu over een belangrijke som geld die u zou geweest zijn. Ook de te regulariseren beroepsinwilt officialiseren. Zoals u weet is er een nieuwe am- komsten worden onderworpen aan het normaal benestieregeling. Deze is anders als de vorige amnes- lastingstarief dat van toepassing zou geweest zijn tieregeling. Maar is deze nieuwe amnestieregeling (dus te verhogen met de aanvullende gemeentebelaseen aanrader? Hoe werkt het? Wat is het fiscale kos- ting en crisisbelasting) mocht de belastingplichtige tenplaatje…? In 2005 werd er een nieuwe amnestie- zijn belastingen toen correct betaald hebben. regeling ingevoerd ( de artikelen 121 tot en met 127 van de Programmawet van 27 december 2005 ). Men Voor de te regulariseren overige inkomsten is er spreekt ook wel over de de éénmalige bevrijdende vandaag echter nog onduidelijkheid of er al dan niet aangifte-bis" genoemd: de ‘EBA-bis’. Het behelst teruggegrepen wordt naar het vroegere tarief en of er een manier om de belastingplichtige de ontdoken aanvullende gemeente- en crisisbelasting moet bebelastingen alsnog te doen betalen zonder dat er on- taald worden. Belangrijk hierbij is dat er echter in middellijk boetes of nalatigheidsintresten worden tegenstelling tot de twee eerste categorieën, voor de aangerekend. De regeling is te vergelijken met de derde categorie een boetesysteem ingevoerd werd regularisatiemogelijkheid (ComIB 444/8) die reeds voor diegenen die niet snel geneigd zijn te reageren. bestond voor de EBA-wet (Wet van 31 december In de eerste zes maanden van 2006 hoefde er niets meer dan de verschuldigde belasting betaald te wor2003). den. Wie kan regulariseren? Vanaf 1 juli 2006 kwam er echter een boete bij De volgende belastingplichtigen komen in aanmer- van 5 % van het verschuldigde bedrag en vanaf 1 king : binnenlandse en buitenlandse natuurlijke per- januari 2007 werd deze boete nog verhoogd tot 10 sonen en rechtspersonen. Zij moeten wel onderwor- %. Ook krijgt de belastingplichtige de garantie dat de geregulariseerde inkomsten (bijkomend) niet meer onderworpen kunnen worden aan de inkomstenbepen zijn aan de personenbelasting, de vennoot- lastingen. In art. 122 §3 van de Programmawet van schapsbelasting of de belasting der niet-inwoners. 27 december 2005 wordt ook bepaald dat de belasDe rechtspersonen die aan de rechtspersonenbelas- tingverhoging van 100% die voorzien werd in de ting onderworpen zijn, zoals VZW's, vallen echter EBA-wet niet kan worden toegepast. niet onder de wet. Tenzij de VZW in feite een verkapte vennootschap is. De belastingplichtige mag De regularisatie-aanvraag zich (enkel) laten vertegenwoordigen door die perso- Een regularisatie-aanvraag kan worden ingediend nen die verplicht zijn verdachte transacties te melden door zich te richten tot het Contactpunt Regularisaaan de Cel voor Financiële Informatieverwerking ties bij de Federale Overheidsdienst Financiën. Dit (advocaten, revisoren, externe accountants, …). contactpunt maakt deel uit van de Dienst VoorafWelke belastingen kunnen geregulariseerd worden ? gaande Beslissingen. In tegenstelling tot de eerste amnestieregeling – die langs de banken liep – moet u Drie categorieën moeten hier onderscheiden wor- nu langs de fiscus passeren. Aangezien niet zoveel den :- te regulariseren BTW-handelingen - te regula- mensen van deze regeling gebruik maken, loopt u

FISCALE REGULARISATIE

Afinas Persoonlijke Financiële Planning

februari 2009

12

natuurlijk wel min of meer in de kijker. Zeker als u nog zakelijk actief bent. Dus toch ook iets om nog over na te denken… Het model van zulk een regularisatie-aanvraag werd vastgesteld bij KB van 9 maart 2006 . De nodige bewijsstukken maken deel uit van de regularisatie-aanvraag (toe te voegen in afzonderlijke bijlagen). Binnen een tijdsspanne van 30 dagen wordt de belastingplichtige schriftelijk in kennis gesteld van de ontvankelijkheid van de regularisatieaanvraag. Bijkomend zal het bedrag van de verschuldigde belasting, te betalen binnen de 15 dagen, meegedeeld worden. Na de betaling ontvangt de belastingplichtige het regularisatie-attest. Hoe dikwijls kan men de procedure toepassen ? De belastingplichtige zal hier echter slechts éénmalig een regularisatie kunnen aanvragen. Uitgesloten regularisaties Ook nu is het niet mogelijk een regularisatie aan te vragen als er reeds een specifiek onderzoek aangekondigd is. Ook is het duidelijk dat geen regularisatie kan gevraagd worden voor inbreuken opgesomd in de preventieve anti-witwaswetgeving (BTW-carrousels, misbruik van vennootschapsgoederen, misbruik van vertrouwen, …). Wat krijgt de belastingplichtige in ruil voor zijn fiscale biecht ? De belastingplichtige krijgt in ruil fiscale en strafrechtelijke immuniteit. Wat dit laatste betreft, wordt er meer zekerheid geboden dan bij de spontane regularisaties ‘oude stijl’. Garandeert de procedure de nodige anonimiteit ? Hier hangt het antwoord af van de aard van de geregulariseerde belastingen. Wat de geregulariseerde beroepsinkomsten en BTW-handelingen betreft, is het antwoord duidelijk negatief. Er wordt immers een afschrift van het regularisatie-attest bezorgd aan de plaatselijke taxatiedienst. Dit betekent echter nog niet dat het attest mag aangewend worden om fiscale onderzoeks- of controleverrichtingen uit te voeren. Wat de overige geregulariseerde inkomsten (o.a. roerende inkomsten) betreft, is er wel anonimiteit. Het Contactpunt Regularisaties mag immers de verkregen inlichtingen niet bekendmaken aan de andere diensten van de Federale Overheidsdienst Financien. Het Contactpunt Regularisaties moet wel elke zes maanden verplicht een afschrift bezorgen van de lijst van de afgeleverde regularisatie-attesten aan de Cel voor Financiële Informatieverwerking. In de Afinas Persoonlijke Financiële Planning

praktijk kan altijd ook een onafhankelijk tussenpersoon, zoals wij, eerst anoniem gaan ‘polsen’ bij de administratie. Natuurlijk moet u ook beseffen dat u zelf uw erfgenamen enerzijds wel met officieel geld bedenkt als een van u zou overlijden, anderzijds ook met hoge tarieven in de successierechte van 27% en meer. Natuurlijk is ook een gedeeltelijke regularisatie mogelijk! Wat kost het? Het is duidelijk dat ook een buitenlandse rekening, tegoeden , … moet aangegeven worden. Zoniet spreken we duidelijk over fraude. Ook is het belangrijk te vermelden dat fiscale fraude inzake successierechten fiscaal een verjaringstermijn kent van 10 jaar en 5 maanden ! Ook bedraagt de boete 2 x het ontdoken successierecht wat voor Vlaanderen max 3 x 27% betekent ! Te verhogen met nalatigheidsintresten en correctionele straffen kan dit oplopen tot meer dan het ganse vererfde vermogen. En dan zwijgen we nog maar over de antiwitwaswetgeving (verbeurdverklaring) In principe is de te regulariseren belasting die belasting (RV, personenbelasting, …) die ten onrechte niet werd betaald onafgezien de fiscale verjarigstermijnen wil men strafrechtelijke immuniteit genieten !De praktijk leert ook dat de successierechten niet zelden 'overdreven' worden. In cijfers. Stel er werd 500.000 EUR officieel ontvangen en dit werd geparkeerd in Luxemburg. Dan gaat men nu vijf jaar terug. Zoals dat vaak gebeurt Er wordt dan gezegd : er werd bv. per jaar 25.000 EUR (5%) niet aangegeven of 125.000 EUR op vijf jaar tijd. Hierop moest 15% betaald worden of 18.750 EUR. Hierop komt dan 10% boete of 1870 EUR. Dus u betaalt dan bv. in dit voorbeeld 20.625 EUR en afgelopen. Is het geld van bv. korte tijd geleden en kan de fiscus er nog aan, dan zijn er mogelijk nog andere fiscale implicaties in België. Natuurlijk u maakt het geld ook officieel naar de kinderen toe bv. Dit betekent dat zij er ook later successierechten zullen op betalen bv. Verjaringstermijnen in België In België zit u nog met echte verjaringstermijnen; Dit betekent dat u eigenlijk na 8 jaar met niet aangegeven geld officieel naar buiten kunt komen zonder dat er moet geregulariseerd worden bijvoorbeeld. Het gaat dan wel om het geld dat 7 jaar geleden of langer daar werd geparkeerd.

februari 2009

13

Voor de belastingen: als de fiscus vaststelt dat inkomsten niet aangegeven werden in de vijf vorige jaren, kan hij de bijkomende aanslagtermijn toepassen. Die termijn begint dan te lopen op het moment dat de fiscus ‘kennis krijgt’ van de feiten. De fiscus mag dan een bijkomende aanslag vestigen, maar hij mag geen verdere onderzoeken doen (bv. u vragen stellen), dit is m.a.w. geen ‘onderzoekstermijn’. Voorbeeld. Op 11 november 2006 deelde de buitenlandse fiscus aan uw controleur mee dat u in 2001 (één van de vijf vorige jaren dus) vergeten bent om de inkomsten van 2000 van een buitenlandse rekening aan te geven in België. Vanaf het moment dat de controleur hier ‘kennis van krijgt’ (de mededeling van de buitenlandse fiscus), had hij tot voor kort dus een jaar om nog een aanslag te vestigen of m.a.w. tot 11 november 2007. Pas daarna kon u dus echt gerust zijn…Maar sinds een aantal jaren heeft de fiscus dus nog een jaar extra de tijd om die aanslag te vestigen als het tenminste gaat om niet-aangegeven buitenlandse inkomsten. In ons voorbeeld zou de fiscus nog de tijd hebben tot 11 november 2008 om de aanslag te vestigen. Betekent dit dan dat het nu een jaar langer duurt vooraleer u gerust bent? Van belang blijft nog steeds het moment waarop de fiscus kennis krijgt van de buitenlandse inkomsten. Dat is immers het moment waarop de bijkomende aanslagtermijn begint te lopen. Als de fiscus in ons voorbeeld m.a.w. eind 2006 niet op de hoogte werd gebracht van uw buitenlandse inkomsten, dan bent u er altijd definitief van af. De bijkomende termijn kan dan niet meer ingeroepen worden, ongeacht of die nu 12 of 24 maanden bedraagt… Eigenlijk kan de fiscus dus geen jaar verder teruggaan, maar als hij tijdig kennis krijgt van niet-aangegeven buitenlandse inkomsten, dan heeft hij voortaan wel een jaar meer de tijd. Voor de successierechten: In bepaalde gevallen heeft de fiscus zelfs tien jaar de tijd om u nog te komen lastig vallen. Deze termijn wordt dan gerekend vanaf het verstrijken van de termijn waarbinnen de aangifte normaal gezien moest gebeuren (meestal vijf maanden na het overlijden). Het gaat hier meer bepaald om de gevallen waar u bepaalde roerende goederen (bv. effecten, kunstvoorwerpen, juwelen) niet (of niet helemaal) heeft aangegeven. Hetzelfde geldt als u gewoon geen aangifte van nalatenschap heeft ingediend. Dus na 10 jaar en vijf maanden bent u hier gerust. Afinas Persoonlijke Financiële Planner

Een (Luxemburgse) beleggingsverzekering wordt al eens aangeprezen als veilig alternatief voor de fiscale regularisatie. Zo’n levensverzekering (Tak 21 of 23) valt buiten het toepassingsgebied van de Europese spaarrichtlijn. Die richtlijn (Richtlijn 2003/48/EG van 3 juni 2003 van de Raad van de Europese Unie) gaat immers alleen over de belastingheffing op inkomsten

ZIJN LUXEMBURGSE BELEGGINGSVERZEKERINGEN EEN ‘VEILIG’ ALTERNATIEF VOOR FISCALE REGULARISATIE ?

Vervolg p 16 februari 2009

14

FONDSEN : PORTEFEUILLES

koers

Defensief

aantal

prijs

koers

aankoop eenheden aankoop

munt

waarde

13/02/2009 koers

13/02/2009

Credit Suisse Bond Fund Tops

EUR

100,79

88,13

8882,62

101,07

1

8.901,30

PAM Bonds Higher Yield

EUR

124,56

120,42

14999,52

54,97

1

6.619,47

Credit Suise Bond Higher Yield

EUR

92,34

108,29

9999,50

58,61

1

6.346,88

Ubam Convertible Europe

EUR

1.386,36

7,21

9995,66

1.048,15

1

7.557,16

UBS Bond Fund Convertible Europe EUR

125,13

79,91

9999,14

81,67

1

6.526,25

MAN AHL Diversified Markets EU

EUR

35,72

280

10.001,60

35,84

1

10.035,20

Superfund A

EUR

8.764,11

1

8.764,11

8.775,00

1

8.775,00

Invesco Asian Infrastructure

EUR

10,12

494,07

4999,99

6,60

1

3.260,82

SGAM Eq Euroland Financials

EUR

15,37

350

5379,50

7,18

1

2.513,00

cash

EUR

147,63

13.407,31

1

13.407,31

totaal

EUR

100000,00

73.948,45 -26,05%

koers

Dynamisch

aantal

prijs

koers

aankoop eenheden aankoop Ubam Convertible Europe

munt

waarde

14/01/2009 koers

14/01/2009

EUR

1.386,36

5,77

7999,30

1.048,15

1

6.047,83

UBS Bond Fund Convertible Europe EUR

125,13

55,94

6999,77

81,67

1

4.568,62

MAN AHL Diversified Markets EU

EUR

35,72

220

7.858,40

35,84

1

7.884,80

Superfund A

EUR

8.764,11

0,75

6.573,08

8.775,00

1

6.581,25

Invesco Asian Infrastructure

EUR

10,12

988,14

9999,98

6,60

1

6.521,72

DWS Brazil

EUR

134,94

55,58

7499,97

75,71

1

4.374,70

East Capital Eastern Europe

SEK

49,97

1371,82

7499,98

19,57 10,7455

2.498,40

Ohra Milieu Technologie

EUR

18,50

405,4

7499,90

11,13

1

4.521,10

Black Rock Global Fd New Energy

EUR

9,2

815,21

7499,93

5,69

1

4.638,54

Pictet Generics

USD

119,14

57,07

4999,5

82,74

1,291

3.657,61

SGAM Eq Euroland Financials

EUR

15,37

350

5379,5

7,18

1

2.513,00

cash

EUR

57,57

14.325,79

1

14.325,79

totaal

100000,00

68.124,36 -31,88%

Afinas Persoonlijke Financiële Planning

januari 2009

15

Vervolg van p 14

de repressieve witwaswet (art. 505,3° SW). Als u bijgevolg de intresten, waar de ontdoken belastingen in vervat zitten, omzet of overdraagt naar een Luxemburgse beleggings-verzekering begaat u een witwasmisdrijf. Maar een misdrijf verjaart toch na 5 jaar, terwijl u toch sowieso 8 jaar ging wachten omwille van de fiscale termijnen?

uit spaargelden in de vorm van rentebetalingen. Zelfs de Belgische fiscale administratie is het daar mee eens (Circulaire nr. Ci.RH.231/569.168 (AOIF 29/2005) van 8 juli 2005, vrij te raadplegen op www.monKEY.be). Geen bronheffing op de opbrengsten van de verzekering dus. En al evenmin gegevensuitwisseling met de Belgische fiscale admiHet witwasmisdrijf valt inderdaad onder de strafnistratie. Ook zou u, als de fiscale verjaringstermijrechtelijke verjaringstermijn van 5 jaar*. Het vermonen versteken zijn, ongestraft met uw “grijs” geld gensvoordeel van de ontdoken belastingen verjaart boven water kunnen komen. echter niet. Dat voordeel blijft eigenlijk altijd beStel, u belegde in de jaren ’80 wat gelden in Luxem- staan zolang u de gelden bezit. Een gestolen goed burg. De intresten vergat u stelselmatig aan te geven. blijft ook gestolen, ook al is de diefstal verjaard na 5 25 % regularisatieheffing vindt u nogal veel. Bijge- jaar. Als u bijgevolg na 8 jaar de intresten, waarin volg overweegt u om de gelden meer de “vergeten” dat vermogensvoordeel zit, terug naar België haalt intresten over te brengen naar een Luxemburgse be- (of uw erfgenamen!), is er opnieuw sprake van leggingsverzekering. Na een fiscale verjaringtermijn “omzetten of overdragen” cf. de repressieve witwasvan 8 jaar denkt u op rozen te zitten. Is dat wel zo? wet. U begaat dan opnieuw een witwasmisdrijf dat vervolgd kan worden. De rechtbank kan in het kader Het stelselmatig niet aangeven van intresten kan ze- van zo’n vervolging een bedrag gelijk aan de ontdoker als een fiscaal misdrijf cf. art. 449 WIB 1992 ken belasting verbeurd kan verklaren. U moet dat beschouwd worden (Antwerpen, 13 januari 1998, bedrag dan betalen als bijkomende straf. A.F.T., 1998, nr. 6-7, 233). Sinds het arrest van het Hof van Cassatie van 22/10/2003 (monKEY.be), *Let op: de controletermijn voor fiscale fraude werd Module Rechtspraak procedure, nr. C 03/14) weten begin dit jaar verlengd tot 7 jaar! we dat de ontdoken belasting een vermogensvoordeel uit dat misdrijf is. Zo’n vermogensvoordeel cf. art. 42,3° SW “omzetten of overdragen” valt onder

AFINAS: PLATFORM FINANCIËLE PLANNING HOOFDZETEL AALST Boudewijnlaan 137 bus 3 - 9300 AALST tel: 053 78 00 52 fax: 053 70 25 72 email: [email protected]

Platform Afinas heeft satellietagentschappen in : Aalst, Antwerpen, Brugge , Duffel, Gent, Leuven, Lommel, Roeselare en Sint Niklaas Vraag de cont actgegevens via de hoofdzetel voor elk advies of afspraak of mail naar : [email protected] Afinas Financiële Planner verschijnt maandelijks telkenmale de 15de van de maand. Er zijn 12 nummers per jaar. Abonnementen gaan in door overschrijving op rekeningnummer : 393-0037286-30 ten voordele van AFINAS UITGEVERIJ - AALST. Abonnementsprijzen: jaar: 65 euro - buitenland: 80 euro. Abonnees krijgen toegang tot (gratis) telefoon-infolijn voor korte adviezen. U kan telefoneren op maandag, woensdag en donderdag tussen 9u30 en 12u00 op 053 78 00 52. Er mag ook gemaild worden via info@afi nas.be Gelieve steeds uw abonneenummer mee te delen (op de omslag boven uw naam). Onze infirmatie steunt op betrouwbare bronnen en zorgvuldige analyse. Succes in deze materie kan echter nooit gewaarborgd worden. Grafi eken: VLAM 22 professional. Verantwoordelijke uitgever: E. Viersé - Afinas Uitgeverij B.V.B.A - Boudewijnlaan 137 bus 3 - 9300 Aalst. Telefoon 053 78 00 52 Fax 053 70 25 72. BTW 452.296.053 - email: [email protected] - website: www.afinas.be NIETS UIT DEZE UITGAVE MAG WORDEN VERVEELVOUDIGD OP WELKE WIJZE OOK ZONDER TOESTEMMING!

Nieuwsbrief voor UW financiële planning

a

Afinas Persoonlijke Portefeuille Adviser

januari 2009

P 16

AANGEPASTE WETGEVING OP SPAARBOEKJES De tekst van het koninklijk besluit tot uitvoering van het Wetboek van de inkomstenbelastingen 1992 werd aangepast. Artikel 1. Artikel 2 van het, 4°, wordt vervangen als volgt : 4° a) de vergoeding van de spaardeposito's bestaat verplicht maar ook uitsluitend uit :  een basisrente; en  een getrouwheidspremie; b) de basisrente en de getrouwheidspremie worden berekend tegen een rentevoet uitgedrukt op jaarbasis. Zij worden eens per jaar in rekening gebracht. De deposito's brengen een basisrente op ten laatste vanaf de kalenderdag die volgt op de kalenderdag van de storting en brengen geen rente meer op vanaf de kalenderdag van de opvraging. Stortingen en opvragingen op dezelfde kalenderdag worden gecompenseerd voor de berekening van de rente. Aan de titularis van een spaardeposito mag geen debetrente worden gevraagd. De getrouwheidspremie wordt toegekend, ofwel voor de bedragen die gedurende twaalf opeenvolgende maanden op dezelfde rekening ingeschreven bleven, ofwel per kalenderjaar, voor de bedragen die gedurende ten minste 11 opeenvolgende maanden van datzelfde kalenderjaar op dezelfde rekening ingeschreven bleven. De getrouwheidspremie begint te lopen ten laatste vanaf de kalenderdag die volgt op de kalenderdag van de storting. Opvragingen worden aangerekend op de sommen waarvoor de premiever wer ving het minst ver gel open is; c) de basisrentevoet die een instelling voor de ontvangen spaardeposito's toekent, mag het hoogste van de volgende twee percentages niet overschrijden : - 3 pct.; -het percentage voor basisherfinancieringstransacties van de Europese Centrale Bank dat van toepassing is op de tiende van de maand die het lopende kalendersemester voorafgaat. De aangeboden rentevoet van de getrouwheidspremie mag, onverminderd het bepaalde onder littera e) hierna, - niet hoger liggen dan 50 % van de maximale basisrentevoet waarvan sprake in het vorige lid. Indien dit percentage niet gelijk is aan een veelvoud van een tiende percent, wordt de maximale rentevoet van de getrouwheidspremie op het lagere tiende percent afgerond; - niet lager liggen dan 25 % van de aangeboden basisrentevoet. Indien dit percentage niet gelijk is aan een veelvoud van een tiende percent, wordt de minimale rentevoet van de getrouwheidspremie afgerond op het lagere tiende percent; d) per spaardeposito is, op hetzelfde ogenblik, slechts één basisrentevoet van toepassing; e) de getrouwheidspremie die op een bepaald ogenblik wordt toegekend, is dezelfde voor nieuwe stortingen en voor spaartegoeden waarvoor een nieuwe getrouwheidsperiode begint te lopen. De getrouwheidspremie die van toepassing is op het ogenblik van de storting of bij het begin van een nieuwe getrouwheidsperiode blijft van toepassing voor de volledige geAfinas Persoonlijke Financiële Planning

trouwheidsperiode ». Art. 2. Dit besluit treedt in werking op 1 april 2009. Voor de op die datum bestaande spaardeposito's blijven de periodes van verwerving van de aangroei- en de getrouwheidspremie, die voor de toepassing van de vrijstelling vereist zijn, verder lopen, met als limietdatum 31 december 2009 voor de aangroeipremie en 31 maart 2010 voor de getrouwheidspremie. Vanaf 1 april 2009 worden de bestaande spaardeposito's, wat de premie betreft, vergoed met het tarief van de getrouwheidspremie die van toepassing is op die datum. Dit tarief wordt gegarandeerd voor de nog lopende periode van aangroei of getrouwheid. Voor de toepassing van het voorgaande lid blijven de bepalingen met betrekking tot de aangroei- en getrouwheidspremie, zoals die bestonden op het ogenblik van de afschaffing ervan door dit koninklijk besluit, van toepassing wat betreft de berekening van de periode van aangroei en getrouwheid. Let op De hoge tarieven voor spaarboekjes zullen dus ten laatste eind maart worden aangepast. Men zal dan maximaal nog 4,5% kunnen betalen : 3% + 1,5% getrouwheidspremie. Ook voor de reeds bestaande spaarboekjes zal die basisrente dalen. Het wordt dus stilletjes tijd om zijn spaarboekjes én de portefeuille naast elkar te plaatsen, het risico af te wegen en toch wat herschikkingen door te voperen. Uiteraard kan je daarvoor steeds bij Afinas terecht voor raad.

januari 2009

P 15