TALEN EN CULTUREN VAN GRIEKENLAND EN ROME GRIEKS – LATIJN – KCV AAN HET STEDELIJK GYMNASIUM JOHAN VAN OLDENBARNEVELT TE AMERSFOORT (Plaatje 1 & 2)
De klassieke talen en kcv aan het gymnasium Aan het Gymnasium nemen de Klassieke Talen een centrale plaats in. Immers, het Gymnasium ontleent zijn bestaansrecht aan de Klassieke Talen. Voor de Sectie Klassieke Talen is het de opdracht om Grieks, Latijn en KCV zó binnen het gymnasiaal onderwijs te presenteren, dat deze vakken voor de leerlingen leerzaam en aantrekkelijk zijn. De Klassieke Talen stellen aan de leerlingen hoge eisen. Als zij er de nodige aandacht en energie aan geven, kunnen onze leerlingen die eisen ook aan. Maar… er moet qua talen veel worden geleerd, geoefend en vertaald, en er moet qua cultuur veel worden verwerkt.
De klassieke talen en kcv aan het gymnasium
DE KlassiEKE TalEn in de onderbouw Grieks en Latijn zijn (en blijven, ook in de bovenbouw) moeilijke talen. Om een goed niveau te bereiken voor het eindexamen moeten de leerlingen veel aandacht, tijd en energie in deze talen investeren. In de leerjaren 1, 2 en 3 ligt het accent met name op taalverwerving. De grammatica van de talen moet worden geleerd en er moet een woordenschat worden opgebouwd. De leerboeken voor Grieks (Pallas) en voor Latijn (Fortuna) zijn als volgt opgezet.
DE KlassiEKE TalEn in de onderbouw Grieks in klas 2 (3 uur) en klas 3 (drie uur) bestaat uit: 1e) Cultuur en verhalen om te vertalen uit Ilias en Odyssee en uit fragmenten van de geschiedenis van Griekenland; 2e) Behandeling van de grammatica en opbouw van een woordenschat; 3e) Grammaticale oefeningen. Latijn in klas 1 (drie uur), klas 2 (twee uur) en klas 3 (drie uur) bestaat uit: 1e) Cultuur en verhalen om te vertalen uit de geschiedenis van Rome van 750 vC tot 500 nC; 2e) Behandeling van de grammatica en opbouw van een woordenschat; 3e) Grammaticale oefeningen.
DE KlassiEKE TalEn in de onderbouw
DE KlassiEKE TalEn in de onderbouw
DE KlassiEKE TalEn in de onderbouw
DE KlassiEKE TalEn in de onderbouw Wat geeft de sectie klassieke talen in en buiten de lessen aan antieke cultuur? 1) 2) 3)
4)
Elk nieuw hoofdstuk bij Grieks en Latijn geeft aanleiding om; soms kort en soms wat langer, de leerlingen aspecten van cultuur en geschiedenis van Griekenland en Rome door te geven. Elk jaar is er voor de leerjaren 1, 2 en 3 een excursie: het Archeon, Xanten, een oudheidkundig museum. In de tweede klas is er een cultuurweek, dit jaar in het teken van de Olympische Spelen, waaraan ook de Klassieke Talen meewerken; de Olympische Spelen in de Oudheid, Griekse overwinningsliederen lezen, zelf overwinningsliederen schrijven, een competitie voor de beste ode. Op school vinden er binnen en buiten de lessen allerlei kleine activiteiten plaats of zijn er speciale momenten, waar ‘de klassieken’ een plaats hebben.
DE KlassiEKE TalEn in de onderbouw Wat geeft de sectie klassieke talen in en buiten de lessen aan antieke cultuur? 5)
Een docent kan individueel eigen accenten leggen en leerlingen een cultuuropdracht geven. • In klas 3 Latijn: twee lessen per maand werken aan een eigen onderwerp uit de geschiedenis en cultuur van Rome, via literatuur uit de mediatheek in de vorm van een leesverslag.
DE KlassiEKE TalEn in de Klas 4 en 5 In klas 4 en 5 worden Griekse en Latijnse schrijvers gelezen, per jaar vier verschillende auteurs van een verschillend genre. Grieks: Fabels van Aesopus, retorica van Lysias, uit de Historiae van Herodotus, uit de Ilias en Odysee van Homerus, uit tragedies als Antigone, Medea, Hyppolitus, Bacchanten van Sophocles en Euripides, uit de Apologie, het Symposium en de Dialogen van Plato. Latijn: De Metamorphoses van Ovidius, De Bello Gallico van Caesar, De Catilinae coniuratione van Sallustius, de Epistulae van Plinius, Ab Urbe Condita van Livius, de Aeneis van Vergilius, uit een redevoering of filosofisch geschrift van Cicero, de Epistulae Morales van Seneca, uit de gedichten van Catullus, Martialis en Hortatius.
DE KlassiEKE TalEn in de Klas 4 en 5 Een voorbeeld bij Latijn in klas 4: Wanneer er uit de Metamorphosen van Ovidus het verhaal gelezen wordt over Daedalis en Icarus, is de lesopzet als volgt: • Schilderij van Brueghel: De val van Icarus en interpretatie van het schilderij; • Schilderijen over ‘de val van Icarus’ de eeuwen door; • Gedichten over ‘de val van Icarus’ en over genoemd schilderij van Breughel; • Kleine opdracht voor de leerlingen: schilderijen en gedichten over ‘de val van Icarus’; • Leven en werk van Ovidius; • Lezen van het Latijnsde (met veel aantekeningen, uitleg en interpretatie); • Een enkel ander verhaal van Ovidius in het Latijn.
DE KlassiEKE TalEn in de Klas 4 en 5
DE KlassiEKE TalEn in de Klas 4 en 5
DE KlassiEKE TalEn in de Klas 4 en 5
DE KlassiEKE TalEn in de Klas 4 en 5
DE KlassiEKE TalEn in de Klas 4 en 5 Een voorbeeld bij Latijn in klas 5: In een periode van acht weken wordt aandacht besteed aan de Epistulae Morales van Seneca, wijsgerige brieven of filosofische en ethnische vragen. Opzet van de lessen: • Schilderijen over de dood van Seneca; • Een passage van Seneca in de opera ‘L ‘Incoronazione di Poppea’ van Monteverdi; • De Romeinse scrijver Tacitus over de dood van Seneca; • Algemeen: hoe dacht Seneca over de dood en over het leven: ars moriendi en ars vivendi; • Lezen van de eerste brief van Seneca: meditatio mortis; • Korte schets van het leven van Seneca; • Korte schets van de filosofie; • Lezen en interpreteren van andere brieven van Seneca; • Verbindingen proberen te leggen met filosofie, literaire en etnische gedachten en vraagstukken.
DE KlassiEKE TalEn in de Klas 4 en 5
DE KlassiEKE TalEn in de Klas 4 en 5
DE KlassiEKE TalEn in de Klas 4 en 5
DE KlassiEKE TalEn in de Klas 4 en 5
Het vak klassieke culturele vorming in de vierde klas In de vierde klas staat het vak KCV op het programma. Dit vak biedt leerlingen de gelegenheid diepgaander kennis te maken met enkele thema’s uit de klassieke cultuur. De twee uren per week worden op die manier gegeven, dat in de eerste les de docent de leerlingen inleidt in het onderwerp dat die week aan de orde is en dat in de tweede les de leerlingen werken aan een verdiepingsopdracht.
Het vak klassieke culturele vorming in de vierde klas 1. Geschiedenis van Griekenland en Rome: overzicht van de hoofdmomenten in acht lessen (docent), uitwerking van deelonderwerpen (verdiepingsopdracht leerlingen).
Het vak klassieke culturele vorming in de vierde klas 2. Geschiedenis van de Antieke Filosofie: een overzicht van personen en stromingen in acht lessen (docent), uitwerking van vragen en opdrachten (verdiepingsopdracht leerlingen).
Het vak klassieke culturele vorming in de vierde klas 3. De antieke tragedie: lessen over het Griekse theater en over een Griekse tragedie (bijv. de Antigone), door de docent; leerlingen: groot aantal mogelijkheden om zelfstandig het thema ‘tragedie’ te verwerken; voor belangstellende leerlingen: bezoek van een antieke tragedie in moderne vorm, bijv. in de Stadsschouwburg te Amsterdam.
Het vak klassieke culturele vorming in de vierde klas 4. Homerus – de Odyssee – de Europese literatuur – Nederlandse gedichten - Lessen over het ontstaan van Ilias en Odyssee, over de inhoud van die boeken, over thema’s enz.; - Lessen over de doorwerking van bijv. de Odyssee in de Europese literatuur, een dwarsdoorsnede van de Romeinse literatuur t/m de 20e eeuw; - Lessen over de receptie van het Odyssee-thema bij Nederlandse dichters in de 20e eeuw; - Verwerkings- en verdiepingsopdrachten voor de leerlingen.
Het vak klassieke culturele vorming in de vierde klas
Het vak klassieke culturele vorming in de vierde klas 5. Voorbereiding voor de reis naar Griekenland, Florence en Rome, Rome en Zuid-Italië. Er is tijdens dit onderwerp van KCV theorie en praktijk. - Er wordt les gegeven in de Griekse beeldhouwkunst en vaasschilderkunst, in Romeinse bouwkunst en architectuur, in christelijke kunst. - Door de leerlingen wordt gewerkt aan het presenteren in de klas van die ‘spots’ die zij zelf tijdens hun reis zullen bezoeken.
Het vak klassieke culturele vorming in de vierde klas
Het vak klassieke culturele vorming in de vierde klas
Het vak klassieke culturele vorming in de vierde klas
In de 5e klas sluiten de leerlingen het vak KCV af met het schrijven van een essay over een onderwerp naar keuze.
Ter afsluiTing In de 6e klas werken de leerlingen bij de vakken Grieks en/of Latijn voor hun eindexamen in die vakken. Elk jaar verschijnt een nieuwe eindexamenbundel met een nieuw onderwerp. De bundel wordt intensief doorgewerkt en de leerlingen worden optimaal op hun eindexamen voorbereid. Uiteindelijk is het doel van al die lessen Grieks, Latijn en KCV gedurende hun zes jaren aan onze school, dat zij met de kennis van de klassieke cultuur in de wereld van nu staan, die zozeer gevormd is door de antieke beschaving.
