Tablets in het onderwijs Resultaten Oudervragenlijst
GBS De Schatgraver – Zwolle GBS De Wegwijzer – ’t Harde
Maart 2014
Inleiding In februari 2014 zijn we op twee scholen van VGPO Accretio gestart met een pilot met tablets. Voor deze pilot hebben we niet gekozen voor losse tablets, maar voor het concept van Snappet. Bij De Schatgraver in Zwolle draait de pilot in groep 5 en bij De Wegwijzer in ’t Harde in groep 5/6. Beide groepen hebben 27 leerlingen. Vooraf hebben we een heel aantal onderzoeksvragen geformuleerd waar we gaandeweg de pilot antwoord op zouden willen krijgen. In dat onderzoek willen we ook de ouders betrekken. Hoe kijken zij aan tegen de inzet van tablets voor het onderwijs aan hun kind? Wat vinden ze positief en wat negatief? Welke zorgen of aandachtspunten hebben ze? Wat vertellen de kinderen thuis? Ook daar willen we serieus aandacht aan besteden. Begin maart hebben we een vragenlijst uitgezet onder de ouders van de twee groepen om hen te bevragen. In dit verslag de resultaten en conclusies. Catharinus Doornbos Bovenschools ICT-coördinator Zwolle – maart 2014
Resultaten oudervragenlijst Naar welke school gaat uw kind?
GBS De Schatgraver 19 45% GBS De Wegwijzer 23 55%
Wat was vooraf uw mening over deze pilot?
zeer positief 7 17% positief 26 62% neutraal 5 12% negatief 3 7% zeer negatief 1 2%
Indien van toepassing: Kunt u aangeven waarom u positief of zeer positief was over deze pilot? • • • • • • • • • • • • •
Het is wel de toekomst... Het lijkt me goed om verschillende manieren van onderwijs aan te bieden. De tablet is waarschijnlijk eerder de toekomst dan pen en papier en het is goed dat de kinderen daarmee leren omgaan. Het gebruik van een tablet geeft mogelijkheden op eigen niveau te werken en inzicht te geven in vaardigheden en aandachtspunten van het kind. Ik sta wel open voor nieuwe dingen Er wordt steeds meer met computers e.d. gewerkt, vooral op het vervolgonderwijs, dus dan lijkt het me goed dat ze daar handigheid in krijgen. Omdat je richting vervolgonderwijs ook steeds meer te maken krijgt met onderwijs via bv. tablets. Omdat er veel meer mogelijkheden zijn met een tablet. Gebruik van de tablet biedt misschien hele nieuwe mogelijkheden. Waaronder directe feedback, wat goed werkt. De kinderen zijn er ook enthousiast voor. Veel kinderen zijn ook bekend met tablets. Dat de school zich bezig houdt met toekomstige ontwikkelingen. Dochter is erg enthousiast Onze dochter is erg enthousiast en het lijkt me erg handig voor de leerkracht. Prima om nieuwe leermiddelen uit te proberen en daarmee het digitaal leren te ondersteunen/ bevorderen. Hopelijk kan op deze wijze leren rekenen, meer begeleidt worden. Kunnen kinderen sneller zien wat ze fout doen en hoe het anders moet.
• • •
• • • • • •
• •
• • • • • •
• •
Omdat deze lesmethode interactief is en aansluit bij ander gebruik Geen idee wat ik ervan kan verwachten, wel interessant voor mijn kind die gek is op computeren. Maakt het rekenen aantrekkelijker. Het lijkt me goed dat kinderen leren op verantwoorde wijze om te gaan met tablets etc. Fijn dat ze op deze leeftijd al de mogelijkheid krijgen ermee te oefenen onder begeleiding. Wat ik fijn zou vinden is als jullie ook aandacht willen geven aan hoe internet veilig te gebruiken en kinderen spelregels te leren als het gaat om wat wel en niet veilig is als het gaat om gebruik van internet. Interactieve leermethode Het is toch de toekomst , onze zoon is zeer positief! Verrast dat onze school zo vooruitstrevend is :-) De toekomst wordt steeds meer digitaal .... jong geleerd is oud gedaan Ik vind het positief dat de school nadenkt over vernieuwingen in het onderwijs. In deze tijd gaat langzamerhand alles digitaal en via computers en tablets. De kinderen leren er zo mee om gaan en leren dat er niet alleen spelletjes hoeven worden gedaan met tablets e.d. En je kan gebruik maken van digitale handigheidjes, de leraar heeft sneller inzicht in wat een leerling doet. Goed om hedendaagse middelen in te zetten en ons kind kan ook goed met een tablet omgaan dus wij gunnen hem om hiermee bezig te zijn! Leuk dat hij als jongste nu ook eens een keer iets als eerste heeft! Hij vindt het vervelend om dingen op te schrijven en we hebben de indruk dat hij daardoor langzamer werkt. * hier kun je je antwoord niet op de verkeerde regel zetten * hij vindt het interessant om op een tablet te werken en je ziet gelijk of je het fout hebt en je mag het nog 1x verbeteren (rekenen) vertelde hij. * overzichtelijker... lijkt mij. Kinderen moeten kunnen leren omgaan met moderne apparatuur en nieuwe lesmethodes. Dit is toch de toekomst. aansluiten bij nieuwe ontwikkelingen is een positieve basis, dat jullie eerst een pilot draaien is zeer te prijzen. niet ieder ei is het ei van Columbus! Onze dochter wil al heel lang iets 'automatisch', dus dit is iets geweldigs voor haar. Verder past ook in deze tijd om al vroeg te beginnen met hoe een tablet werkt. Makkelijk bij correctie en zelflerend Past in deze tijd, rekenen leuk maken voor onze dochter In de huidige maatschappij wordt het gebruik van tablets/laptops steeds meer toegepast, het is goed om kinderen van jongs af aan er mee om te leren gaan. Op deze manier snelle reactie van leerkracht op werk van kind. Voor leerkracht snel en vlot overzicht van hoe de kinderen presteren. Kinderen zijn gewend aan deze manier van werken thuis, dus het staat dicht bij hun belevingswereld. Misschien minder verbruikskosten omdat er geen schriftjes of werkboekjes nodig zijn alleen een abonnement. Dit geld kan dan weer voor iets anders gebruikt worden. Het is de toekomst, goede zaak als men op school met nieuwe technieken meegaat, of in ieder geval uit probeert Het werken met multi media middelen sluit aan bij de tegenwoordige tijd, het is fijn wanneer kinderen hier ook op school vertrouwd mee raken.
Indien van toepassing: Kunt u aangeven waarom u negatief of zeer negatief was over deze pilot? •
wij zijn ervan overtuigd dat tablets geen beter onderwijs opleveren. Hooguit geven ze de leerkracht minder nakijkwerk. Het is kwetsbaar middel, het gaat sneller stuk en kost dan meer om te vervangen of te repareren. Resultaten kunnen op het digibord worden getoond en dat vinden wij echt onwenselijk voor groepsprocessen en de verhoudingen van de lln onderling. De leerkracht blijft meer achter zijn bureau zitten en heeft dus minder contact met de individuele leerling. lln schrijven minder en dus zal het handschrift nog minder
• • • • •
•
aandacht krijgen en dus ook verslechteren. Verzorgd werk moeten afleveren vervalt, omdat je niet meer hoeft te schrijven. Kinderen van deze tijd zitten al zoveel achter beeldschermen. Wij vragen ons af of je als school daar volop aan mee moet willen doen. Het is ook fraude gevoelig, want een andere lln kan gemakkelijk jouw werk doen. in een schrift lukt dat veel minder. de kinderen zitten al meer als vroeger op de computer of achter de TV. Kinderen leren zelf wel hoe ze met computers om moeten gaan. Laat kinderen zo veel mogelijk zelf schrijven. Ik snap dat het voor de meesters en juffen makkelijk is. Negatief omdat wij vinden dat kinderen ook hun ander motorische vaardigheden en zintuigen dienen te gebruiken. Eenzijdigheid ligt op de loer. Plus het is door onderzoek bewezen dat kinderen door te schrijven meer onthouden. Daarnaast vinden wij het van belang dat er goed naar de werkhouding van de kinderen gekeken dient te worden met het oog op " gameboy bochel" , RSI etc. Schrijven is nu minder, kinderen moeten leren goed leren schrijven
Met welk gevoel kwam uw kind thuis nadat het eerste uitleg- en oefenmoment?
zeer positief 25 60% positief 13 31% neutraal 3 7% negatief 0 0% zeer negatief 1 2%
Indien van toepassing: Kunt u aangeven waarom uw kind positief of zeer positief was? • • • • • • • • • • • • • •
Thuis is computers al erg leuk dus op school ook Hij vond het leuk. is altijd al erg geïnteresseerd in computers enz. Het is voor een kind heel bijzonder rekenles op een tablet te mogen doen. Thuis mag er beperkte tijd worden gecomputerd en nu mocht ineens tijdens de les ook gecomputerd worden! Vanwege het plezier in het omgaan met een tablet Het leek haar super leuk om er mee te werken en ze vond dat het al heel goed ging om de tablet te gebruiken. Ze vond het leuk en gemakkelijk. Ze hoefde niet meer te schrijven. Ze is is leergierig en enthousiast, wil graag thuis ook op de tablet, maar mag daar niet vaak op. Dit is voor haar de mogelijkheid om er op een leuke manier mee bezig te zijn. Hij begreep het vlot; meester kon gelijk zien of je het goed of fout had gedaan en hij vond het leuk dat je ook berichtjes kon lezen op het grote bord. * interessant * ziet gelijk of hij iets fout of goed doet door de groene krul of oranje vak. Volgens mijn dochter is rekenen op de tablet makkelijker en leuker. Is natuurlijk erg stoer! Was erg enthousiast, een hele andere manier van werken wat hem aanspreekt. Was erg enthousiast Wat is er voor een kind nou cooler dan werken met een tablet?
• • • • • • • • • • • • • • • • • • • • •
Leuk omdat het nieuw is en het op een beeldscherm is. Citaat kind: "Het is gewoon leuk dat je op een elektrisch apparaat mag en het is luxe. Je hebt ook je eigen tablet." "Je kunt zonder gummetje verbeteren. Je kunt foutjes opnieuw doen, dat gaat nu handiger" Ze vind het erg leuk om er mee te werken, want opschrijven is niet haar lievelingsklusje Het is nieuw, interessant Onze zoon is goed te triggeren met dit soort zaken, we hebben thuis ook een tablet waarop ze ook educatieve spellen spelen. sluit dus goed aan bij wat hij al kent. het verschil in werkwijze tussen hardcopy en tablet die overgang was voor hem wel wat lastig. Een tablet in de klas wie wil dat nou niet? Mijn kind vindt het positief omdat het dan niet hoeft te schrijven. Nieuwe uitdaging, niet zelf hoeven schrijven maar kunnen typen Met name omdat ze in de groep zit die als eerste van de hele school hiermee mocht werken. Mijn kind vind het thuis ook erg leuk om bezig te zijn met tablet en computer. Dat dit nu op school ook gebeurt maakte haar erg enthousiast. Het leek haar erg leuk om met de tablets te gaan werken! Uitdaging, nieuwigheid Het is natuurlijk erg leuk als je met een tablet mag werken op school Alles wat met het woord laptop of tablet begint, wordt door onze zoon met gejuich ontvangen! Ze vindt het interessant en leuk omdat het anders is dan in een schrift werken. Woh een Ipad! Dat is geweldig leuk. Omdat het leuk is, je kunt op eigen tempo doorgaan. je hoeft niet meer samen te werken, daar had je soms wel last van. Meester kan zien waar je bent, en als het niet goed gaat, kan hij direct even helpen. Het leek haar zeer interessant Makkelijker werken en vindt pc, tablet e.d. wel interessant Enthousiast over de soort rekenspelletjes en de vragen die het prive aan de meester kan stellen en erop kunnen vertrouwen dat de meester dan ook echt komt en het kind persoonlijk kan volgen. Hij vindt het leuk hiermee te werken.
Indien van toepassing: Kunt u aangeven waarom uw kind negatief of zeer negatief was? •
Onze dochter werkt veel liever in een schrift met pen of potlood. Ze snapte het nut van een tablet niet en ook snapte ze niet goed hoe ze er nu mee moest werken.
Wat is de mening van uw kind nu hij/zijn twee weken heeft gewerkt met de tablet?
zeer positief 14 33% positief 21 50% neutraal 5 12% negatief 2 5% zeer negatief 0 0%
Indien van toepassing: Kunt u aangeven waardoor de mening van uw kind is veranderd? • • • • • • • • •
• • • • • • • • •
Eerste nieuwtje is eraf. Het is niet meer zo bijzonder. Hij geeft er wel de voorkeur naar uit. Hoeft ze niet meer te schrijven Ze vind het al snel gewoon geworden! "Ik vind het normaal." Ik hoor nog steeds enthousiaste verhalen. Hoor daarnaast ook dat de lesstof soms lastiger is voor haar. Heb geen idee, of dat daadwerkelijk ook zo is, of dat het komt door de manier waarop het wordt aangeboden op de tablet. Heb haar er nog niet weer over gehoord, is net vakantie geweest. Ze vindt het nog steeds erg leuk maar het wordt gewoon Heel fijn dat er gelijk feedback komt op het goed of fout hebben van de som waardoor ze kan verbeteren. Ze is er nu aan gewend. Ze werkt nog steeds liever in een schrift. Ze zegt dat ze dan beter overzicht heeft over de hoeveelheid sommen die ze nog moet doen. ze ziet liever de rijen sommen voor zich. En soms wil het ding niet goed of snel laden en dan verliest ze voor haar gevoel kostbare werktijd. Als ze uit een boek werkt kan ze een som die ze niet snapt even overslaan en eerst maken wat ze wel snapt, maar met een tablet kan ze dat niet. De tablet loopt vaak vast We hebben er weinig over gehoord Uitdagend Ze heeft het gevoel dat de meester meer controleert wat je doet en hoe snel je werkt. gevoel van controle. Het systeem ' wil ' de rekensom niet goed nakijken, volgens mijn kind duurt het te lang, het systeem geeft aan: het kan niet worden geladen. Volgens mijn zoon moet hij nu meer werk doen dan bij gebruik van werkboek. Bovendien schijnt de tablet niet altijd naar behoren te werken. Zelfde gebleven, ze is er inmiddels aan gewend, nieuwigheid is er af. Het 'nieuwe' is er nu af. Best irritant om vakjes steeds te moeten aanklikken voordat het cijfer ingevuld kan worden. Kan sneller werken, kan beter leren door directe feedback
Nu uw kind twee weken met de tablet heeft gewerkt, wat is uw eigen mening over deze pilot?
zeer positief 8 19% positief 26 62% neutraal 7 17% negatief 0 0% zeer negatief 1 2%
Indien van toepassing: Kunt u aangeven waardoor uw mening is veranderd ten opzichte van uw mening voorafgaand aan de pilot? • • • • • • • •
onveranderde visie Ik hoor goede berichten van mijn kind. En ik begrijp van de leerkracht dat hij alles kan volgen. Daardoor kan hij ook direct ingrijpen als mijn kind vastloopt. Ik denk dat mijn kind een beetje ongeduldig is, maar het wel prettig vindt om op een tablet te werken. Heb het gevoel dat het wel gewaardeerd wordt door de kinderen en dat deze uitdaging stimulerend werkt Vanwege de negatieve reactie van mijn zoon, al vraag ik me af of die helemaal terecht is Het positief ervaren van onze dochter maakt dat we er nu neutraal in staan. Als het maar niet voor alle vakken ingevoerd wordt aangezien we het ook belangrijk vinden dat ze blijven schrijven. Leerkracht hoeft de cijfers niet meer te ontcijferen. We merken er niet zoveel van en wachten eerst maar eens af. Ik zie wel de voordelen, het is de toekomst, maar ik zie ook dat schermtijd nog hoger wordt, en ik vraag me af wat hiervan het effect is op lange termijn. Ik zie bij mijn zoontje echter dat hij er heel veel plezier in heeft.
Welke verwachtingen heeft u van het werken met tablets in plaats van boeken/werkboeken? •
• • • • • • • • • • • • • • • •
positief op korte termijn. In het geval van ons kind, betere concentratie op de lesstof, niet meer ontmoedigd door het overzicht van veel opgaven. Lange termijn afwachtend. In de zin van veel uren achter een beeldscherm. en de mogelijke schadelijke gevolgen ervan. In de toekomst wellicht onontkoombaar. Gemak, leesbaarheid, sneller overzicht voor docent, handigheid met de tablet. die heb ik niet... Minder contact met de leerkracht. verslechtering van het handschrift. geen beter onderwijs!! Gemakkelijker ook voor de onderwijzer. Snel inspringen al er een kind vastloopt. Docent beter in de gaten waar een kind het moeilijk mee heeft. Als het niet voor alle vakken gebruikt wordt prima. Nauwkeuriger werken omdat het vaak per vraag gaat, dus het antwoord komt op de juiste plek. Denk dat schrijven minder wordt Voor het eindresultaat en voor de vorderingen van mijn kind zal het waarschijnlijk geen verschil maken of er gebruik wordt gemaakt van tablets of werkboeken. Effectiever Misschien dat de kinderen meer geprikkeld worden om hun best er voor te doen. Dat het meer uitdaging geeft en misschien een leukere manier om te leren. Efficiënter werken, ook voor leerkrachten. Leerkracht kan sneller signaleren. Leerkracht kan sneller analyses maken (?). Directe feedback voor leerling. Hogere leeropbrengsten omdat er mogelijk in minder tijd meer effectief gewerkt wordt. beter inzicht, arbeidsbesparend Ik heb de verwachting dat er goed gekeken wordt naar het effect van instructie middels de Ipad en naar het leerrendement in vergelijking met de 'oude' methode ( boek).Meer dan alleen het gebruik van de technologie. Wordt het leren zo echt bevorderd? Het lijkt mij dat de leerkracht nog beter in beeld kan krijgen waar een kind zit op rekengebied. Waar ze vastlopen of verrijking nodig hebben. Ze zien ook denk ik gerichter wanneer een kind er niet uit komt, doordat een kind meer tijd nodig heeft voor een som. sneller werken, schrijfvaardigheden worden minder, betere aansluiting bij digitale tijdperk
•
• • • • • • •
• • • • • • • • • • • • • • • • • •
Het is wellicht makkelijker omdat de meester kan meekijken en naar ik begreep een seintje krijgt als er een fout antwoord in wordt getoetst. Verder geen specifieke verwachting, dan dat mijn kind gewend raakt aan het werken met een tablet en daarmee basisvaardigheden ontwikkelt, wat in deze tijd handig is. positief. Minder papierverspilling. Dat het voor de leraar beter inzichtelijk is wat een kind kan en doet. Voor kinderen wordt werken met tablets normaal. Het tij is niet te keren. Boeken/werkboeken zullen op termijn tot het verleden behoren. Op zich geen slechte ontwikkeling. Interactiever, gerichter individueel traject, kinderen worden er zelfstandiger van. Ze kunnen alleen door en hebben geen anderen meer nodig. Hopelijk kan het meer structuur en overzicht bieden. De vaardigheid v.h kind mbt het rekenen beter inzichtelijk te krijgen. Hopelijk kan docent en kind sneller achterhalen waar er fout gerekend wordt en betere interventies toepassen voor correctie tav leren rekenen. Realtime inzicht bij leerkrachten naar status van progressie bij de kinderen, tijdbesparing mn bij controleren van gemaakte taken, hierdoor meer tijd voor de kinderen die het nodig hebben? beter aansluiting bij vervolgonderwijs /praktijk, E-learning modules zullen makkelijker opgepakt gaan worden, als men in een vervolg pilot juist dat iets meer gaat uitdiepen. Er kan nu makkelijker en sneller gebruik worden gemaakt van nieuwere versies. Dit scheelt in de kosten. schijven wordt minder, met computer leren ze zelf wel Meer uitdaging, meegaan met de tijd Het leren wordt veel leuker (dochter) Meer snelheid en onderwijs op maat. ik weet het niet zo goed. Om leerstof bij de brengen maakt het naar mijn idee niet zo'n verschil. Ik vraag me alleen af, of de kinderen daardoor niet steeds minder gewoon leren schrijven. Wij verwachten dat het ontwikkelingen zijn die niet tegen te houden zijn. Wij verwachten dat het vast doorgevoerd zal worden. Tot nu toe heeft het niet onze voorkeur voor onze kinderen. Meer overzicht en meer inzicht en sneller inzicht in capaciteit van ons kind Ik denk dat een leerkracht beter inzicht heeft waar een leerling nog extra oefening nodig heeft. Verder zien de leerlingen dat zelf ook en doen makkelijker nog wat extra oefenwerk. minder papier nodig, alles ineen Boeiende uitdaging. het is voor de leerkracht inzichtelijk hoever het kind is en wat er goed/ fout gaat. Dat lijkt me zinvol. De les aan kunnen bieden op het eigen niveau van het kind en het kind dan ook nog persoonlijk kunnen volgen en berichten sturen ter begeleiding. In rust op die manier meerdere kinderen snel voort kunnen helpen. Ik hoop dat het bijdraagt aan werken op je eigen ontwikkelingsniveau. Voorwaarde is wel dat het programma zich automatisch aanpast aan wat een kind kan, en niet een standaardprogramma is. Minder verbruikskosten en sneller overzicht van de ontwikkelingen van het werk van het kind. Meer leerplezier en effectiever Als de kids positief zijn is het leuker leren Als het allemaal goed werkt, dan heeft het waarschijnlijk veel voordelen. Het kost, denk ik, minder tijd om na te kijken voor de leerkracht, neemt minder ruimte in, enz. Een nadeel vind
ik, dat de kinderen minder schrijven en dat zal misschien hun handschrift niet ten goede komen.
In hoeverre heeft het werken met tablets invloed op de motivatie van uw kind?
zeer positieve invloed 10 24% positieve invloed 22 52% neutraal 9 21% negatieve invloed 1 2% zeer negatieve invloed 0 0%
Welk effect verwacht u op de leerresultaten van uw kind door het werken met tablets?
zeer positief 1 2% positief 21 50% neutraal 18 43% negatief 2 5% zeer negatief 0 0%
Heeft u nog speciale aandachtspunten die u de school en/of de werkgroep mee wilt geven? • • • • • •
We hebben na de mededeling dat de pilot ging draaien geen informatie meer gekregen (hoe loopt het, kinderen enthousiast, eerste ervaringen enz). Voor de betrokkenheid van ouders wel goed om te doen. Ouders op de hoogte houden of een keer bijeen roepen om eens te laten zien hoe het werkt. Is dit hetzelfde als de rekenmethode? Is het ook de bedoeling dat in de toekomst ook voor andere vakken de tablet wordt ingezet? Probeer het leuk te houden. Ook met andere vakken tablet gaan gebruiken. Toetsen ook via de tablet 'E-learning' moet niet een doel op zich worden. In vormende jaren (mn basisonderwijs) kan persoonlijke aandacht niet onderschat worden. goede resultaten moet niet resulteren in minder interactie met de leerkracht. Niet gebruiken voor Nederlands/Taal. Ik zou het jammer vinden als uiteindelijk alles op een tablet gaat gedaan worden. Ik vind het wel van belang dat een kind ook regelmatig moet schrijven en gewoon pen en papier gebruikt. Dus beiden gebruiken.
• •
•
• • • • • •
Ja, ik ben benieuwd of het onderzoek een wetenschappelijke basis heeft. Verder zou ik wel (wanneer) mogelijk, inzage willen hebben in wat er nu precies onderzocht wordt. Zie ook bovenstaande. Werkhouding: waar staat de tablet t.o.v. je hoofd, armen, hoe ligt ie op de tafel e.d. Afwisseling met ander soort werk/-houding Hoelang achter elkaar werken op een schermpje is verantwoord en wenselijk. Wat zijn de criteria waarop geëvalueerd wordt? Door de kinderen? De leerkrachten? De ouderraad ? Accretio? Wie bepaald uiteindelijk of er mee door gegaan wordt? Veilig gebruik van internet en verantwoorde spelregels die verslavingsgevoelige kinderen wat kader meegeven. Onze ervaring is dat als kinderen ongelimiteerd gebruik maken van tablet etc. ze erg hangerig en sjachereinig worden en niet meer gemotiveerd zijn voor creatief bezig zijn, hun fantasie gebruiken en buiten spelen zonder dat er van alles wordt aangedragen in kant en klare en hapklare brokken. Ik vraag me af of het werken met de tablets invloed zal hebben op de schrijfvaardigheden van mijn kind. Ze hoeft nu minder op te schrijven waardoor de praktische oefening minder is. Ik heb eigenlijk nog maar weinig idee hoe het werken met boeken verschilt van het werken met tablets. Misschien kunnen we als ouders een keer een info moment krijgen om het verschil ook zelf te zien? Ik vind het lastig om er nu goed over te oordelen. Ik weet eigenlijk niet of het gebruik van tablets beter zal werken als de schoolboeken, dat zal met de tijd duidelijk moeten worden Bepaal met elkaar wat de max. schermtijd is per kind. Als ook andere schermmomenten meegenomen worden, kan dit ook (te) hoog worden. Juist de sociale contacten en omgaan met elkaar is een van de speerpunten die ik ook van school zie. Op dit moment niet Misschien kunnen de tablets ook gebruikt worden om kinderen even apart van de groep alleen te laten concentreren op eigen stof op niveau, minder kans op interactie met andere kinderen bij kinderen die minder prikkels nodig hebben. Ook voor kinderen die een hoger niveau aankunnen meer aanbieden via de tablet.
Heeft u nog andere vragen of opmerkingen? •
•
Naast alle positieve reacties heb ik ook een aantal kanttekeningen. Is er visie op spelregels, verslavingsgevoeligheid en veilig gebruik van internet? Hoe lang wordt er onafgebroken gewerkt met de tablets? Het gaat me niet om precieze tijdspad maar wel of daar visie op/beleid op is gemaakt? Ik hoor graag, succes met het project, Goed dat er een serieuze onderbouwing aan ten grondslag ligt. suc6!
Samenvatting – mening van de ouders Positief • Toekomstgericht • Duurzaam • Voorbereiding voor het VO • Tablet zien als leermiddel in plaats van gameobject • Differentiatiemogelijkheden – onderwijs op maat • Directe feedback • Inzicht in de voortgang/ontwikkeling/prestaties van een leerling waardoor eerdere en effectievere interventie mogelijk is. • Minder correctiewerk voor de leerkracht • Minder schrijfwerk • Meer structuur en overzicht • Motivatie bij de leerlingen
Negatief • Materiaal is kwetsbaar • Fraudegevoelig (leerlingen doen elkaars werk)
• • •
• • •
Geen beter onderwijs Leerkracht heeft minder contact met de individuele leerling Resultaten zijn zichtbaar te maken via het digibord – niet pedagogisch
Nog minder aandacht voor het handschrift Kinderen zitten nog meer achter een beeldscherm Motorische vaardigheden en zintuigen worden minder gebruikt
Aandachtspunten: Algemeen • Veiligheid / mediawijsheid • Hou het beperkt en voer het niet in voor alle vakgebieden. • Laat het geen doel op zich zijn. • Is er een wetenschappelijke basis voor de pilot? • Wie of wat bepaalt of na de pilot met het tablet-onderwijs wordt doorgegaan? Pedagogisch / Didactisch • Effect van de instructie • Wat is het effect op de leeropbrengsten? • Effecten van meer beeldschermgebruik op langere termijn, op de stemming, het gedrag en de creativiteit. • Sociale contacten – alleen werken versus samenwerken • Tablets niet klassikaal inzetten, maar adaptief. Leerlingen • Zithouding van leerlingen Ouders • Voorlichting van de ouders
Samenvatting – mening van de leerlingen (volgens de ouders) • •
Je ziet direct of je het goed of fout hebt. Fouten kun je direct verbeteren.
• • • • •
• • •
Tablet loopt vaak vast of het materiaal laat langzaam Lesstof als lastiger ervaren Geen overzicht over de hoeveelheid opdrachten die nog gedaan moet worden. Meer opdrachten doen dan eerst. Je kunt niet even wat overslaan wat je niet snapt. De leerkracht controleert veel meer dan eerst.
Minder schrijfwerk Sneller werken Meer gemotiveerd
Conclusies en overwegingen 1. Ouders zijn positief over tabletgebruik in het onderwijs, maar hebben ook belangrijke aandachtspunten. De meeste daarvan waren al meegenomen in de onderzoeksvragen. 2. Over de kwantiteit en kwaliteit van het contact tussen leerkracht en leerling wordt verschillend gedacht en (volgens ouders) door leerlingen ook verschillend ervaren. 3. De manier van werken wordt (volgens ouders) verschillend door leerlingen ervaren. De één ervaart structuur, de ander mist het overzicht. De vraag of deze manier van werken voor alle leerlingen geschikt is of dat een meer adaptieve inzet noodzakelijk is, zal zeker beantwoord moeten worden. 4. Zaken als zithouding en de effecten van toenemend beeldschermgebruik zijn niet benoemd bij de onderzoeksvragen, maar verdienen het wel om daar aan toegevoegd te worden.