Uitgave van Forfarmers Hendrix pluimvee nederland en belgië
VOer
taal
PLUIMVEE
NR 3 2013
Rainer Puckhaber en Andrea Stöver
4
Waakzame blik succesfactor in ganzenhouderij Toenemende prijsbeweging grondstoffenmarkt 6 Stalklimaat is maatwerk
8
2
Inhoud 02 Interview: Yoram Knoop, nieuwe directeur ForFarmers BV 03 Column: Dankbare taak
Interview
Yoram Knoop, nieuwe directeur ForFarmers BV
‘Focus op voer dwingt ons
04 Reportage: Waakzame blik succesfactor in ganzenhouderij 06 Toenemende prijsbeweging op grondstoffenmarkt 07 De specialist: Laura Hoving, specialist vleespluimvee 08 Stalklimaat is maatwerk 10 Reportage: Alles draait om efficiency 12 Korte berichten 14 Agroscoop meten is weten 16 Nieuws & tips
“Het is onze verantwoordelijkheid om de meest efficiënte voeroplossing te bieden”, aldus Yoram Knoop, de nieuwe algeme
“Alleen als het de boer goed gaat, kan
duurzaamheid. We staan nog maar aan
ook ForFarmers succes hebben!” Yoram
het begin. Ik begrijp het als klanten zeg-
Knoop, per 1 januari 2014 de nieuwe alge
gen dat ze nog onvoldoende verbetering
meen directeur van alle ForFarmers
hebben gezien, maar gezien de omvang
bedrijven, laat er geen twijfel over bestaan.
van de hele operatie vind ik het een hele
Voer in de breedste zin van het woord is en
prestatie dat we als bedrijf staan waar
blijft de kernactiviteit van ForFarmers.
we nu staan. Vanaf nu gaan we echt stappen zetten.”
ForFarmers is een prachtig bedrijf met
Colofon Voertaal is een uitgave van ForFarmers Hendrix. Voor meer informatie kunt u terecht bij ForFarmers Hendrix, Lochem. Tel. 0573 – 288 800 E-mail:
[email protected] www.forfarmershendrix.nl Overname van artikelen is mogelijk na toestemming van de redactie en met bronvermelding.
volop potentie, Yoram Knoop kan het
Bijdrage aan rendement
niet genoeg benadrukken. “In relatief
Dat ForFarmers verder moet groeien,
korte tijd zijn drie grote bedrijven –
staat voor Yoram Knoop buiten kijf.
ForFarmers, Hendrix en BOCM PAULS
“Verdere groei zal ons in staat stellen de
– geïntegreerd, daar mag de onderne-
efficiency te verhogen en meer kennis te
ming best trots op zijn. Het fundament
vergaren. Daarmee kunnen we zorgen
ligt er. Daarop kunnen we nu verder
voor hoog renderend voer tegen de
bouwen aan meer efficiency, kennis,
beste waarde-prijsverhouding.
Column
Dankbare taak
de beste te zijn’
December is een tijd van bezinning, van terugblikken op het afgelopen, bewogen
een directeur van ForFarmers BV.
marktleider ziet ForFarmers het als
jaar 2013. Een jaar waarin de
haar plicht om in ontwikkelingen voorop
voerprijzen sterk daalden.
te gaan en klanten daarin bij te staan.
Een voordeel dat door de lage
“Wij zoeken naar de beste voeroplossing
opbrengstprijzen helaas voor
op het boerenerf. Dat kan mengvoer
het grootste deel weer teniet
zijn, maar net zo goed concentraten of
werd gedaan. Met het einde van het jaar
losse grondstoffen. Dat is ‘the total feed
komt echter ook een einde aan de dalende
business’ waar we naartoe werken. We
opbrengstprijzen voor vleeskuikens in zicht.
willen het hele spectrum beslaan en de
Ook de eierprijs kruipt langzaam uit het
boer helpen bij het maken van de juiste
dal. Een goede basis om in de gewenste
keuze. Dat is overigens niet hetzelfde
innovaties te investeren. De wens en ook
als ‘u vraagt, wij draaien’”, beklemtoont
de vraag naar diervriendelijker productie
Knoop. “Ook hierin is het onze verant-
is nog nooit zo groot geweest als nu. In
woordelijkheid om de meest efficiënte
alle deelgebieden van de pluimveesector
oplossing te bieden. Wij hebben in alle
zullen we naar een lagere kostprijs moeten
landen waar we actief zijn een sterke
streven. Om die reden heeft ForFarmers
positie omdat we focussen op een
Hendrix alle voerconcepten aangepast.
leidende positie in voer op het boeren-
Forza, en VitaFocus werden het afgelopen
erf. Kunnen wij het dan maken om niet
jaar succesvol geïntroduceerd. Daarmee
concurrerend te zijn? Absoluut niet! Het
geven we ook concreet inhoud aan onze
dwingt ons om altijd te zorgen dat wij de
missie: een bijdrage leveren aan de voeding
beste voerleverancier zijn.”
van een groeiende wereldbevolking. Ik vind dit een dankbare taak. De laatste weken van
Zo leveren we een bijdrage aan het ren-
het jaar staan echter ook in het teken van
dement van de boer én aan duurzaam-
plannen maken voor het nieuwe jaar; vol
heid door efficiënter gebruik te maken
verwachting van dat wat komen gaat. Het
van schaarse grondstoffen. Tegelijkertijd zijn we ons er terdege van bewust dat we dicht bij de boer moeten blijven. Het is onze rol om klanten te adviseren bij een zo efficiënt mogelijke productie van melk, vlees en eieren. Onze specialist blijft natuurlijk het voornaamste contact voor de klant. De relatie die hij heeft met de boer is van groot belang. Hierin willen we verder investeren.” Hele spectrum De speelruimte voor de agrarische
Profiel Yoram Knoop (44) heeft na zijn studie bedrijfskunde aan de Erasmus Universiteit Rotterdam veel internationale bestuurservaring opgedaan bij verschillende bedrijven, onder andere bij Owens Corning, Quest International en de laatste jaren bij Cargill. Hier was hij algemeen directeur Premix& Nutrition voor Europa, het Midden-Oosten en Afrika.
team van de pluimveesector zet zich ook in 2014 weer met plezier in om samen met u uw bedrijfsresultaten verder te optimaliseren. Wij zijn er klaar voor. Mede namens al mijn collega’s wens ik u, uw gezin en allen die u lief zijn gezellige kerstdagen en een goed begin van het nieuwe jaar. Met vriendelijke groet, Kurt Desmet, verkoopleider vleespluimvee Zuid-Nederland, België en Frankrijk
sector wordt steeds beperkter. Als
Reageren?
Mail naar
[email protected]
3
4
Reportage
Waakzame blik succesfactor
in ganzenhouderij Rainer Puckhaber en Andrea Stöver uit
direct rond het bedrijf beschikt Rainer
omgeving zorgen. De temperatuur gaat
het Duitse plaatsje Stubben (regio Cux
Puckhaber over de noodzakelijke ruimte
geleidelijk omlaag en na een tot twee
haven) hebben een bijzonder bedrijf. Een
voor freilandhouderij op deze schaal.
weken verhuizen de gansjes naar de
substantieel deel van de kerstganzen die
Daarbij biedt het natuurlijke grasland
grotere stal waar ze zich op de vrije
vanaf Sint Maarten hun weg naar Duitse
met overgangen naar drassige en zand-
uitloop voorbereiden.
keukens vinden, is opgegroeid op de
gronden de optimale omgeving voor de
ruime weiden van het familiebedrijf.
ganzen.
Met een productie van circa 35.000
Ganzenmars
een paar uur naar buiten. Eerst alleen
ganzenbehoort Puckhaber tot de groot-
Het ‘ganzenjaar’ begint eind maart
overdag, omdat ze de nachtelijke kou
ste producenten in Duitsland. De geïso-
als de eerste lichting van circa 2.000
nog niet kunnen verdragen. Dan leren ze
leerde ligging van de boerderij buiten
eendagskuikens arriveert. De gansjes
ook om met het koppel naar de stal of
het dorp en de nabijheid van de spoorlijn
zijn dan nog zeer kwetsbaar. Daarom
een andere wei gedreven te worden.
Bremen-Bremerhaven vormen ideale
worden ze opgevangen in de opfokstal,
“De spreekwoordelijke ganzenmars
omstandigheden voor deze bedrijfstak.
waar warmtestralers en goed strooi-
hebben ze meestal snel door”, lacht
Met 55 hectare aaneengesloten land
sel voor een behaaglijke en beschutte
Puckhaber. Na zes weken is het
Pas als het kroost na een week of twee, drie enigszins in de veren zit, mag het
verenkleedcompleeten kunnen de
seizoen. Iedere twee weken volgt een
ten de dieren zo’n 35 kilo voer om met
dieren volledig naar buiten. “Ganzen zijn
nieuwe partij tot ook de laatste weide
een eindgewicht van 6,8 tot 7 kilo naar
zeer robuuste dieren en als watervogels
begin december leeg is.
de slachterij te gaan. De kuikens krijgen
zitten ze niet graag in de stal”, vertelt
speciaal startvoer dat ze goed kunnen
de ondernemer. Dat past natuurlijk
Drie slachterijen
opnemen. De oudere dieren krijgen
helemaal in het beeld dat de consument
Puckhaber levert de slachtrijpe ganzen
mestvoer met een hoog aandeel granen.
heeft van de freilandhouderij. Maar ook
aan drie verschillende slachterijen. De
de natuurlijke vijanden van de freiland-
eisen die zij stellen aan de dieren en hun
Succesfactor
gans zijn blij met de houderij in de wei.
voer zijn afhankelijk van de product- en
Het voer wordt eenmaal per week per
“Vossen, kraaien en, vanwege de nabij-
marketingconcepten die zij hanteren. In-
bulkauto direct bij de weide afgeleverd.
heid van de Noordzee, ook meeuwen zijn
middels krijgen enkele koppels non-ggo
Daar wordt het telkens in partijen van
het grootste gevaar voor onze dieren en
voer omdat één slachterij hiervoor een
drie ton in zelfgefabriceerde voerwagens
daarmee voor ons eindresultaat.”
speciaal merk in het leven heeft geroe-
geblazen. De wagens zijn voormalige
pen. De ganzenmester krijgt daarvoor
gastanks die voorzien zijn van een chas-
Waakzame blik
een toeslag die de extra kosten moet
sis en een bak aan de zijkant. Met een
Dat eindresultaat houdt Rainer
compenseren.
tractor worden ze naar de weide getrokken, waar de dieren zichzelf ‘bedienen’.
Puckhaber, die al twintig jaar ganzen mest, scherp in het oog. “We hebben in
Voedingskwesties bespreekt Rainer
Even simpel als doeltreffend. “In de
het seizoen echt geld in de wei lopen.
Puckhaber al jarenlang met ForFarmers
freilandhouderij moet je het jezelf niet
Enig verlies heb je altijd, daar valt bij de
specialist Lutz Jürgens. Beide zijn het
onnodig moeilijk maken”, vinden zowel
freilandhouderij niet aan te ontkomen.
erover eens: “Bij freilandganzen is de
Rainer Puckhaber als Lutz Jürgens.
Maar een waakzame blik is cruciaal
buitenuitloop weliswaar bepalend voor
Waar het om draait is de waakzame
om te voorkomen dat het verlies door
het gestel van de dieren, maar het voer
blik. Dat is ook in de ganzenhouderij de
natuurlijke vijanden of ziekte uit de
zorgt voor de energie.” In 16 weken vre-
succesfactor
hand loopt.” De ervaren ganzenhouder investeert daarom in goed hekwerk en in controle. Dagelijks inspecteert hij de talrijke weiden en controleert hij behalve de voer- en watervoorziening ook het gedrag van de dieren. Vaak zijn er duidelijke signalen die hij snel herkent: “Een rustig dier, dat zich afzondert van de rest, is een verdacht dier. Je moet de tijd nemen om alles goed te observeren.” Ganzenhouderij brengt veel werk met zich mee, maar het is een seizoensactiviteit tussen april en begin december, daarna keert op Hoeve Puckhaber de rust weer terug. Tot dat moment verloopt het ‘ganzenjaar’ in een vast ritme. Na de eerste levering wordt elke 14 dagen een nieuwe groep van 2.000 eendagskuikens afgeleverd. In 16 weken bereiken deze kuikens een eindgewicht van rond de zeven kilo. Begin augustus worden de eerste ganzen afgeleverd, precies op tijd voor de start van het
V.l.n.r.: Andrea Stöver en Rainer Puckhaber en specialist Lutz Jürgens.
5
6
Grondstoffen
Toenemende prijsbeweging op grondstoffenmarkt
Vorig jaar stegen de prijzen van grond
aanbod van mais op de wereldmarkt.
Amerikakrap en weigerden Argentijnse
stoffen enorm. Dit jaar laten ze weer
In Noord-Amerika en het Zwarte
boeren hun sojabonen te verkopen van-
een daling zien. Voertaal schetst de
Zeegebied stijgt de productie van mais
wege de hoge inflatie (geldontwaarding).
achtergronden bij dit fenomeen waarop
fors, waardoor de totale graanbalans
Daarnaast hebben logistieke problemen
weer, natuur, logistieke wetmatig
ruimer uitvalt en eindvoorraden kunnen
in Brazilië een enorme vertraging veroor-
heden, maar ook snellere en toegan
groeien. Dit zorgde aanvankelijk voor
zaakt in de scheepsaanvoer van sojameel
kelijke informatievoorziening, politiek
dalende prijzen.
naar Europa, waardoor voorraden in
en geldstromen vanuit investerings- en pensioenfondsen van invloed zijn.
Europa zich onvoldoende hebben kunMais
nen herstellen. Door goede oogsten van
Die dalende trend werd tot staan
raapzaad en zonnepitten is in de tweede
Grondstofmarkten laten steeds grotere
gebrachtdoor hevige regenval in sep-
helft van 2013 wel een dalende tendens
prijsbewegingen zien. Er zijn namelijk
tember en oktober waardoor zowel in
zichtbaar in de prijsvorming van raap- en
nogal wat factoren die hier hun invloed
Zuidoost- als West-Europa de maisoogst
zonnepitschroot.
doen gelden. Hoewel het spel daardoor
een enorme vertraging opliep. De vele
ingewikkelder wordt – want minder
regen zorgde ook voor oponthoud bij
Voerprijzen
inzichtelijk – blijft de oeroude wet van
grondstofverladingen. Het vertraagde
Over het geheel genomen lieten de
vraag en aanbod nog steeds van kracht.
aanbod van mais en de daardoor onver-
grondstofprijzen in 2013 een dalende
Meer vraag of een tekort aan aanbod
wacht grote vraag naar tarwe en gerst
tendens zien. Door goed in te spelen
zorgt voor stijgende prijzen. En omge-
resulteerden in sterk oplopende graan-
op de veranderingen in de markt heeft
keerd: daalt de vraag of stijgt het aanbod
prijzen in het vierde kwartaal.
ForFarmers Hendrix in de eerste helft van 2013 de prijsverhogingen beperkt
dan dalen de prijzen. Eiwit
kunnen houden. En in de tweede helft
Granen
Eiwitprijzen hebben zich het hele jaar op
van 2013 hebben we de prijsverlagingen
De beschikbaarheid van granen verbe-
een hoog niveau gehandhaafd. Hiervoor
snel kunnen doorvertalen naar onze
terde in de tweede helft van 2013 sterk,
zijn diverse oorzaken aan te wijzen.
voerprijzen; een voordeel van de toege-
met name door een sterk groeiend
Zo waren de sojavoorraden in Noord-
nomen omvang van ons bedrijf.
De specialist
Laura Hoving, specialist vleespluimvee
Continu alert blijven
Per toeval kwam Laura Hoving in de vleespluimvee sector terecht, maar inmiddels is ze er als specialist helemaalin thuis. “Het is een enorm uitdagende sector. Je moet continu alert blijven. Een halve dag te laat iets signaleren, kan wel eens heel erg te laat zijn”, zegt ze. “In het begin moest ik me op technisch gebied extra bewijzen. Op het terrein van vleespluimvee en diergezondheid heb ik veel kennis opgedaan bij een dierenartsenpraktijk en daardoor vertrouwen pluimveehouders op mijn oordeel, in combinatie met de pluimveedierenarts van het bedrijf. Het overbrengen van deze kennis geeft me ook veel voldoening. Het is voor mij de uitdaging om samen met de ondernemer het bedrijf op een hoger plan te brengen.” Een belangrijk aandachtspunt op een bedrijf is hygiëne, dat er zo schoon mogelijk wordt gewerkt, vindt Laura. “Bijvoorbeeld het rapen van dode kuikens. Dat moet secuur gebeuren. Daarnaast kijk ik ook naar het overall plaatje: wat kan er beter of anders zodat de vleeskuikens maximaal presteren. De laatste tijd geef ik veel aandacht aan strooiselkwaliteit en gezonde voetzolen. Daar is nog veel winst te behalen. Soms is het vervangen van oude en/of lekkende drinklijnen al een grote stap in de goede richting. Op andere bedrijven helpt het om FeetFit slim in te zetten. Deze aanpak zorgt voor een verbetering van de vertering, voetzolen en strooiselkwaliteit. In de praktijk zien we daardoor niet alleen een verbetering van de voetzoolscores, maar ook het technisch resultaat verbetert. Kortom: optimaliseren van het bedrijf en dat kan voor elke ondernemer anders zijn.”
7
8
Klimaat
Stalklimaat is maatwerk In de pluimveehouderij is geen enkele
Een goed stalklimaat hangt af van de
goed, ook niet voor uw hennen of vlees-
stal hetzelfde. Zo is een scharrelstal
luchtsamenstelling én de luchtstroming.
kuikens. Slechte luchtsamenstelling en
voor legkippen niet te vergelijken met
Problemen met het stalklimaat komen
tocht leiden tot extra uitval, bij leghen-
een volièrestal en een stal met vrije
met name voor in de maanden september
nen meer buitennesteieren en (pleks-
uitloop is ook weer compleet anders.
tot en met april. Als de buitentempera-
gewijs) nat strooisel. Bij vleeskuikens
Voor vleeskuiken- en ouderdieren
tuur flink zakt en onder de 5ºC komt,
tegenvallenderesultaten, natter strooisel
stallen geldt hetzelfde. Daarom is het
ontstaat een verkeerde luchtstroom met
en een verhoogde voetzoolscore.
stalklimaat maatwerk.
tocht tot gevolg. En tocht is voor niemand
Vuistregels Buitentemperatuur
Klimaatnormen bij minimumventilatie - 10ºC
0ºC
10ºC
6
5
4
Minimumventilatie (m3 per kilo per uur)
0,75
1
1,25
Onderdruk (Pascal per meter stalbreedte)
1,2
1
0,8
Bandbreedte
Vuistregels voor bandbreedte, minimumventilatie en onderdruk bij verschillende buitentemperaturen. Let op: deze vuistregels zijn indicatief en kunnen per stal verschillen.
Factor
Gewenst niveau
Relatieve luchtvochtigheid
<75%
Koolstofdioxide (CO2)
<2.500 ppm
Ammoniak
< 20 ppm
Luchtsnelheid op dierniveau
0,1-0,2 m/s
Stof in de lucht
Op 100 meter is de achterwand nog goed zichtbaar
Ventilatie Voor een goede luchtsamenstelling is voldoende ventilatie noodzakelijk, ook in de wintermaanden. Enkele specialisten van ForFarmers Hendrix beschikken over apparatuur om de luchtsamenstelling in de stal te meten. Daarnaast is het belangrijk om je eigen neus en ogen te gebruiken. Bij een goed stalklimaat is er altijd voldoende frisse lucht en mag je in de stal geen of nauwelijks ammoniak ruiken. Bij een stallengte van zo’n honderd meter moet ook altijd de achtermuur goed zichtbaar zijn. Is dat niet het geval, dan is er te veel stof in de stal en dient het ventilatieniveau verhoogd te worden. Stof bevat veel ongewenste bacteriën die de luchtwegen kunnen beschadigen. Dat is voor mens en dier schadelijk! Juiste luchtstroming De luchtstroming in de stal wordt mede bepaald door de stand van de inlaatkleppen, de onderdruk in de stal en het ventilatieniveau. Als één van deze drie factoren ontregeld is, heeft dat direct invloed op de luchtstroming. Een verstoring van de luchtstroming kan o.a. ontstaan doordat lucht op ongewenste plaatsen binnenkomt, bijvoorbeeld bij niet goed sluitende uitloopopeningen, bij ventilatoren die buiten gebruik zijn en bij de eieren- en de mestband. Met behulp van rookproeven kan de luchtstroming in de stal worden vastgesteld. Vraag advies Heeft u twijfels over het klimaat in uw stal of wilt u uw stalklimaat laten checken om ‘bedrijfsblindheid’ te voorkomen? Vraag uw specialist om advies. Hij helpt u graag bij het controleren van de luchtsamenstelling en maakt met een rookproef de luchtstroming in uw stal zichtbaar.
Meer tips?
www.forfarmershendrix.nl/ stalklimaat
Tips
voor een goed stalklimaat
Leghennen en ouderdieren • Beperk temperatuurschommelingen door de minimum- en maximum temperatuur in de stal extra te controleren en zo nodig de instellingen (minimale ventilatie en bandbreedte) in de klimaatcomputer aan te passen. Wordt de staltemperatuur te laag, verlaag dan de minimumventilatie. Zorg wel dat de dieren voldoende verse lucht krijgen. Tevens is het raadzaam om de bandbreedte met enkele graden te verhogen. • Is de luchtsamenstelling niet goed, ventileer dan meer en laat de stal temperatuuriets zakken. Ter compensatie zullen de hennen dan meer voer opnemen. Echter een slechte luchtsamenstelling kan problemen geven met de diergezondheid. Let ook op uw eigen gezondheid. • Zorg bij opvang van jonge dieren dat de stal en inventaris minimaal 15ºC zijn. Bijverwarmen vóór opzet van de dieren is in de winterperiode noodzakelijk. Ventileergoed vóór de dieren in de stal worden geplaatst, om eventuele schadelijke gassen (o.a. CO2) te verwijderen. • Blijft de buitentemperatuur onder de 10ºC sluit dan handmatig een gedeelte van de inlaatventielen. Let erop dat de nog geactiveerde ventielen ver genoeg open staan voor een goede luchtstroom. Dit voorkomt koude luchtval. Vuistregel is dat de ventielen minimaal 2 vingers dikte (circa 5-10 cm) open moeten staan. Geeft dit onvoldoende onderdruk, gebruikdan minder ventielen. Let ook op leklucht. Dat is lucht die op ongewensteplaatsen binnenkomt. •Z org ervoor dat de temperatuur van de eventueel aanwezige mestband beluchting niet te koud wordt, want dit kan tocht onder de dieren veroorzaken. • Verhoog de streefwaarde onderdruk bij een lage buitentemperatuur. Richtlijn: +0,1 Pascal per ºC indien de buitentemperatuur lager wordt dan 15ºC. Controleer d.m.v. een rookproef of de lucht goed in de stal komt. Vleeskuikens • Zorg ervoor dat de RV en temperatuur zijn ingesteld op de curves zoals vermeld op de ForFarmers Hendrix begeleidingskaart. Bij een te hoge RV in de stal wordt het strooisel vochtig en verslechteren de voetzolen. Dat verhoogt de kans op afkeur in de slachterij. • Vanaf circa 7 dagen geldt de vuistregel: de som van temperatuur en RV mag niet hoger zijn dan 90 punten plus de leeftijd in weken. Voorbeeld: Leeftijd 21 dagen, temperatuur 25⁰C; RV 70%. RV plus temperatuur = 95. Norm is 90 plus 3 (leeftijd in weken). Conclusie: RV is te hoog, dus meer ventileren. • De verdeling van de kuikens in de stal geeft aan of de temperatuur klopt.
9
10
Reportage
‘Alles draait om efficiency’ Mark en Daniëla Roos: “We proberen onze kippen zo duurzaam mogelijk te houden.”
Een zo hoog mogelijk rendement, waarbij
werk deden ze met 3 FTE. Door slim te
familie het bedrijf runt. “Het is continu
zaken in zo’n kort mogelijke tijd worden
investerenin automatisering en telkens
puzzelen waarbij je zo goed mogelijk alle
gedaan en waar mogelijk arbeid geauto
verbeteringen door te voeren, groeide het
stukjes probeert in te passen. Dat vind
matiseerd. Dat is in het kort de bedrijfs
bedrijf. In 2008 gingen Daniëla en Mark
ik ook het mooie van ons vak”, bevestigt
filosofie van pluimveehouders Daniëla
met z’n tweeën verder. Inmiddels is er
Mark. Hij krijgt daarbij ondersteuning van
en Mark Roos van Larei uit Flevoland.
ruimte voor 143.000 hennen en werken
Marcel Janssen, technisch specialist bij
“We zijn niet voor niets heel gefocust op
ze nog steeds met 3 FTE. “Toen we met
ForFarmers Hendrix. “Marcel beoordeelt
technische gegevens, dat levert ons veel
zijn tweeën aan het roer kwamen, hebben
de hennen op basis van de technische
op”, vertelt Mark.
we een korte- en langetermijnplanning
gegevens die we via een bepaald compu-
gemaakt voor de ontwikkeling van ons
tersysteem versturen. Hij belt me soms
De ouders van Daniëla hadden vleeskui-
bedrijf. Maar ook de langetermijnplan-
en vraagt me goed te kijken naar bepaalde
kens, maar de leghennensector trok Mark
ning – investeren in een nieuwe etagestal
zaken. Laatst zag hij vanuit die gegevens
en Daniëla meer. Dus toen zij in 2004
– bleken we al vrij snel, in 2011, te kunnen
dat de hennen minder voer en meer
met zijn vieren een maatschap vormden,
realiseren.”
water hadden opgenomen dan normaal.
werdenhet LSL leghennen van broede-
Hij belde of we een voerstoring hadden
rij Ter Heerdt. Larei begon met 80.000
Continu puzzelen
gehad of dat er iets anders bijzonders
leghennen verdeeld over 3 stallen. Het
Het toont de gedrevenheid waarmee de
aan de hand was. Dat was niet het geval.
Vervolgens adviseerde hij toch een veearts
overalls en petjes en schoeisel. We lopen
te laten kijken want hij dacht aan coc-
dus nooit met één paar schoeisel over het
cidiose. En dat bleek inderdaad het geval.
hele bedrijf. In de kantine staan bijvoor-
Juist doordatwe er nu zo vroeg bij waren,
beeld ook klompen die daar ook echt blij-
hebbenwe veel uitval weten te voor
ven. Je wisselt je schoeisel aan de deur.
komen.”
Daar zijn en blijven we heel strikt op.
11
Ook dat is soms een hele puzzel, omdat Het klinkt een beetje alsof Big Brother
we het bedrijf hebben opgesplitst in drie
meekijkt in de stallen? “Zo ervaar ik
verschillende delen; nieuwe stallen,
het helemaal niet! Voor mij betekent
bestaande stallen, erf/mestopslag en
het juist een meerwaarde. Het is prettig
drogers. Maar we hebben het onszelf
als iemand kan meekijken en je kunt
aangewenden we weten daarmee wel
overleggen hoe je bepaalde situaties het
de nieuwe stallen luizenvrij te houden.
beste kunt aanpakken. En het geeft ook
Dus ook onze vaste parttimers leren we
tussen de verschillende lijnen. Op een
nog eens een financiële meerwaarde.
deze methode aan. Want strikte hygiëne
gegeven moment zijn we overgestapt naar
Technischegegevens en dataverzame-
werkt gewoon.”
de Optima-lijn.” De twee laatste koppels
Mark (l) is blij met de ondersteuning van technisch specialist Marcel Janssen.
waren 90 en 85 weken met respectievelijk
ling zijn voor ons echt een hulpmiddel om het in de stal beter te kunnen doen.
Witte kippen
432 ei p.o.h en 409 ei p.o.h, beide koppels
Het dagelijks eieren wegen bijvoorbeeld;
Ook de keuze van het kippenras is een
hadden een gemiddelde voeropname van
als je ziet dat de gemiddelde gewichten
bewuste. “We proberen onze kippen zo
128 gram per ei en een cumulatieve uitval
naar beneden gaan, weet je dat je het
duurzaam mogelijk te houden. Daarbij
van onder de 8 procent.
koppel kritisch moet volgen, want er kan
geldt zoveel mogelijk productie met zo
wat gaande zijn. Ook worden de dieren
min mogelijk middelen. Daarom past een
Wennen
dagelijks gewogen door automatische
witte hen ons economisch goed; het is
“Het was wel even wennen om ze langer
dierweging.”
iets minder arbeidsintensief en bedrijfs-
te houden”, geeft Mark toe. “Tegen
zekerder. Met witte eieren houden we
het einde heb je toch wel wat minder
Strikte hygiëne
onder de streep meer over.”
eiproductie, je draait dan laagproductief.
Daarnaast is hygiëne een belangrijk
Daarnaast gaat het ras ook langer mee.
Maar uiteindelijk betaalt het zich wel
onderwerp op het bedrijf. “We hebben vijf
De laatste keren zijn de hennen op 90
uit, omdat je kostprijs ook over meer
stallen. Elke stal heeft zijn eigen kleur
en 85 weken weggegaan. “En eigenlijk
eieren verdeeld wordt. Zeker als we dat
waren ze nog heel goed in conditie”, vindt
vergelijken met vier jaar terug, toen
Daniëla. “We hadden weinig trammelant
zaten we nog op een jaaropzet. Om dit
in de stal, dus we hadden ze eigenlijk nog
te kunnen bereiken zetten we echt de
Bedrijfsprofiel
wel ietsje langer kunnen houden. Goede
conditie van de kip centraal. Wij hebben
Daniëla en Mark Roos zijn eigenaar
gezondheid en conditie is voor ons van
daarom bijvoorbeeld ook geïnvesteerd in
van pluimveebedrijf Larei in Zee-
vitaalbelang. Daarop beknibbelen we
stalklimaat. Daarmee geef je misschien
wolde (Flevoland). De bedrijfsnaam
niet. Want hoewel dit koppel met stront-
nu tien cent uit, maar wel om er straks
Larei is een samenvoeging van de
kontjes binnenkwam, zijn ze de periode
25 cent aan te verdienen.”
twee familienamen Lambregtse en
dus heel goed doorgekomen. We voeren
Roos (van respectievelijk de ouders
VitaFocus van ForFarmers Hendrix.
Voor de toekomst zien de ondernemers
van Daniëla en van Daniëla en Mark)
We starten op met Preleg, daarna worden
nog genoeg mogelijkheden. “Geen ronde
en het woord ei.
de koppels beoordeeld om te bepalen
is hetzelfde en het blijft onze uitdaging
met welke voerlijn we verder gaan.
om elk jaar nog weer beter te presteren.”
Larei is een legbedrijf met 143.000
Bij de laatste koppels hebben we daarna
leghennen. Deze worden gehouden
de Maxima-lijn ingezet, de Preleg en het
in vijf volièrestallen, met 2 leeftijden.
startvoer met specifieke vezels, omdat ze toch even wat extra’s nodig hadden. Maar je kunt ook heel makkelijk schakelen
12
Kort nieuws
Open dag ForFarmers Hendrix Delden succes De Open Bedrijvendag Delden van zondag 6 oktober, waaraan ook de pro ductielocatie van ForFarmers Hendrix in Delden deelnam, was een geweldig succes. Meer dan 20.000 bezoekers en het geweldige herfstweer hebben hier aan bijgedragen. De bezoekers kregen een rondleiding door de fabriek waarbij op elke verdieping een medewerker tekst en uitleg gaf over de werkwijze en de machines. Buiten op het terrein hadden enkele ondernemers uit Delden een Agri-plein ingericht om hun diensten en producten te promoten. Voor de jeugd was er naast het horecaplein een clown en een rodeostier. Iedereen kon verder meedoen aan een prijsvraag: “hoeveel persgaten zitten er in de matrijs”. Voor wie een gokje heeft gewaagd: het exacte aantal is 25.272 gaten.
Meer foto’s?
www.openbedrijvendagdelden.nl
Eerst bijeenkomst Klankbordgroep Pluimvee nieuwe stijl De Klankbordgroep Pluimvee heeft
Hendrixals bedrijf en hoe de pluim-
gediscussieerd is. Maar er werden
dinsdag 22 oktober een eerste
veesectoren georganiseerd zijn, het
ook pluimen en gouden tips uitgewis-
bijeenkomst gehad in de nieuwe
nieuwe voerassortiment en communica-
seld. Al met al een geslaagd en goed
samenstelling. Acht pluimveehouders
tie. De pluimveehouders lieten positief
begin! De volgende bijeenkomst staat
waren in Lochem aanwezig. Waar-
kritische geluiden horen. Er werden ver-
gepland in maart 2014.
over spraken zij? Over ForFarmers
beterpunten aangegeven waarover goed
13
Chauffeur Moniek ten Brinke verrichtte de officiële openingshandeling met de eerste bulkwagen in de kleuren van Reudink.
Grootste biologische mengvoerfabriek in Europa
Reudink-fabriek officieel geopend De nieuwe Reudink-fabriek in Lochem
Reudink over een moderne mengvoer-
werd zaterdag 28 september officieel
fabriek met volop mogelijkheden voor
geopend. De fabriek onderging een
groei en productontwikkeling”, aldus
aantal aanpassingen waardoor het
Ronald van de Ven.
nu een moderne locatie is waar op efficiënte wijze alle voeders voor de
Anita Jongman, biologisch boerin,
biologische sector kunnen worden
vertelde de aanwezige gasten in haar
geproduceerd.
presentatie waarom zij overgeschakeld is naar biologisch boeren. “Lef hebben,
Tijdens het ochtendprogramma gaf
geloof hebben in jezelf en doorzetten zijn
Reudink directeur Wilfred Jonkman
hierin belangrijk”, zegt Anita Jongman.
een korte terugblik op de geschiedenis van Reudink. In de jaren zeventig begon
Na de officiële opening was er een open
Reudink met het maken van biologisch
dag waar velen van de gelegenheid
veevoer in Lochem. Nu de productie
gebruikmaakten om deel te nemen aan
van biologische voeders in Harreveld
een rondleiding door de fabriek.
en Wesel is beëindigd, is Reudink weer terug in Lochem. Daarna was het woord
Wilt u ook graag een keer bij ons in de
aan Ronald van de Ven, directeur bij
keuken kijken, bijvoorbeeld met uw
ForFarmers. “Met de ingebruikname
studiegroep? Maak dan een afspraak via
van de locatie in Lochem beschikt
onze klantenservice.
De nieuwe Reudink-fabriek in Lochem.
14
Feiten & Cijfers
meten is weten Agroscoop is hét monitoringsprogramma
Ook kunt u uw bedrijfsprestaties vergelij-
Nederland een voederconversie 1500
van ForFarmers Hendrix waarmee u
ken met soortgelijke bedrijven. Agroscoop
gram van gemiddeld 1,239. In België
een betrouwbaar inzicht krijgt in de
maakt het mogelijk om de beschikbare
scoorde de top 25% een voederconversie
technischeen economische kengetallen
informatie om te zetten in goede en ren-
van 1,225. Dit blijkt uit de gegevens over
van uw bedrijf. Er is een versie voor
dabele bedrijfsbeslissingen. Mede dankzij
de eerste drie kwartalen van 2013. Met
vleeskuikenhouders en een versie
Agroscoop kunt u het hoogste bedrijfs-
Forza worden stabiele en dus voorspelba-
voor leghennenhouders Agroscoop -
rendement behalen.
re resultaten behaald in zowel Nederland
Legmanager.
als België. Stabiele resultaten Forza
In Agroscoop kunt u samen met uw
Resultaten van het Forza-assortiment
Agroscoop - Legmanager
ForFarmers Hendrix accountmanager of
bevestigen wat we zeggen: voorspelbaar
Legmanager is het online management-
specialist duidelijke analyses maken van
topresultaat met werkplezier. De top 25%
programma voor legpluimveehouders.
de technische en economische cijfers.
van onze vleeskuikenhouders scoren in
Om het rendement van legpluimvee
•A fwijkingen in prestaties vroegtijdig
waarbij de pluimveehouder zelf bepaalt
signaleren;
wie toegang heeft tot zijn gegevens.
•G egevens op ieder gewenst moment
ForFarmers Hendrix neemt de kosten
ingeven en uitlezen;
van het abonnement voor haar rekening.
•D irect zichtbare technische en financi-
Meedoen? Vul samen met uw account-
ële gegevens;
manager het aanmeldingsformulier in.
• Koppelresultaten vergelijken met vergelijkbarekoppels op basis van:
Met Legmanager kunt u zowel tijdens
- Huisvestingssysteem
als na afloop van de ronde het techni-
- Koppelgrootte
sche en financiële resultaat vergelijken
- Eikleur
met die van collega’s. In de tabel de gegevens van afgelopen jaar. Deze gelden
Legmanager biedt de mogelijkheid om
voor alle ForFarmers Hendrixklanten en
iemand op afstand mee te laten kijken,
de 25% best presterende bedrijven.
Resultaten Scharrelkoppels op 76 weken (VitaFocus) ForFarmers Hendrix Gemiddeld
25% besten
Gr voer pdph
120
119
Leg%
91.0
93.1
Eigewicht
60.7
61.0
Ei poh
350
364
Gr / ei
131.7
127.0
V.C.
2.17
2.09
Uitval (%)
5.5
3.0
Agroscoop cijfers vleeskuikens Nederland (Forza) Aantal Uitval % koppels
Dagen
Gewicht
Groei
Voederconversie netto
1500
Kwartaal 1
93
3,9
39,7
2,32
58,4
1,657
1,329
Kwartaal 2
100
3,5
39,2
2,28
58,1
1,648
1,337
bedrijven te verbeteren, is inzicht in
Kwartaal 3
98
3,9
38,9
2,26
58,0
1,641
1,338
en sturing op bedrijfseconomische
Gem 2013
291
3,7
39,2
2,29
58,2
1,649
1,334
kengetallen van groot belang. Met dit programma zijn naast technische resultaten ook financiële resultaten te
Agroscoop cijfers vleeskuikens België (Forza) Uitval %
berekenen. Om een voorspelbaar
Dagen
Gewicht
Groei
resultaatte halen, is het belangrijk om voor de start van een nieuw koppel
Voederconversie netto
1500
doelen te stellen en er gedurende het
Kwartaal 1
3,4
37,9
2,33
61,4
1,637
1,307
koppel op te sturen.
Kwartaal 2
3,3
37,9
2,33
61,4
1,631
1,300
Kwartaal 3
3,3
38,0
2,33
61,3
1,639
1,308
Gem 2013
3,3
37,9
2,33
61,4
1,636
1,305
De mogelijkheden van AgroscoopLegmanager:
15
Nieuws & tips
Beurs Hardenberg: voor goede relaties Velen van u hebben we weer de hand geschud op de LIV-beurs in Hardenberg. Naast pluimvee- en andere veehouders, mochten we ook een delegatie vanuit de (lokale) politiek ontvangen. Een groep lokale politici en CDA-Tweede Kamerlid Jaco Geurts bezochten donder dagmiddag de stand van ForFarmers Hendrix. Directeur Jan Potijk ontving het gezelschap en praatte hen in korte tijd bij over enkele belangrijke onderwerpen als ruimte voor ondernemerschap en mestwetgeving.
Brok’nproat
Ook een digitale nieuwsbrief ontvangen? ForFarmers Hendrix verstuurt met enige regelmaat digitale nieuwsbrieven over relevante onderwerpen voor pluimveehouders. Niet alleen algemene nieuwsartikelen, maar ook technische onderwerpen of tips worden via de digitale nieuwsbrief gedeeld. Wilt u de nieuwsbrief ontvangen? Meld u dan aan via www.forfarmershendrix.nl. Op elke pagina vindt u rechts onderin de aanmeldknop.
1213NL
Boeren met ambitie
