Taak 1.1.8 – Arbo >> Discussietaak Burcu Arslan 3T1A Ergonomie Arbozorg in de grafimedia In de grafische sector zijn de laatste jaren behoorlijke inspanningen gedaan om een gezondere bedrijfstak te worden door de arbeidsomstandigheden te verbeteren, arbeidsrisico’s te verminderen, het verzuim terug te dringen en te zorgen voor afname van WAO’ers. Bij het aanpakken van de problemen wil de sector graag zelf de regie houden. Uitgangspunt is dat verbetering van arbeidsomstandigheden en aanpak van ziekteverzuim en arbeidsongeschiktheid vanuit het bedrijf zelf moet gebeuren, direct ondersteund door de Arbo-dienst. Wel worden centrale richtlijnen opgesteld, zodat het beeld voor de hele branche ook te volgen is. Er is een infrastructuur opgebouwd voor advies en ondersteuning, waarvoor men terecht kan op de website Arboconvenant Grafimedia en bij de Helpdesk Arboconvenant voor deze sector. Arboconvenant Grafimedia In de Arboconvenanten zijn afspraken gemaakt voor een gezondere grafische bedrijfstak door het voorkomen van arbeidsrisico’s waaraan een groot deel van de werknemers is blootgesteld. Doel is de arbeidsrisico’s te verminderen, het verzuim terug te dringen en te zorgen voor afname van WAO’ers in de grafimedia. In arboconvenanten van de grafimedia en uitgeverijen zijn afspraken gemaakt over de onderwerpen RSI, werkdruk, oplosmiddelen, vroegtijdige reintegratie en vermindering van de WAOinstroom. Om de doelen te bereiken wordt ook de inzet van en samenwerking met de Arbo-diensten, de verzuim- en inkomensverzekeraar en de reïntegratiebedrijven en UWV verbeterd. Arbo-dienstverlening Een van de doelstellingen van het Arboconvenant Grafimedia is het verbeteren van de dienstverlening door de Arbo-diensten. In de branche is een raamovereenkomst met de drie belangrijkste landelijke Arbo-diensten opgesteld. Belangrijke nieuwe aandachtspunten zijn invulling geven aan de wenselijk geachte activiteiten en actieve begeleiding van werknemers die langer verzuimen: vroege reïntegratie. Daarnaast worden geavanceerde vormen van (bedrijfs)advisering door Arbo-diensten gevraagd en dienen nieuwe instrumenten te kunnen worden ingezet. Door klanttevredenheidsonderzoek stelt men vast of de inzet van de Arbo-diensten verbetert en op welke punten nadere actie nodig is.
Effecten van lawaai Er zijn in de grafimedia relatief veel meldingen van beroepsslechthorendheid. Bij een aantal beroepen en specifieke werkzaamheden is sprake van blootstelling aan schadelijk geluid in combinatie met blootstelling aan oplosmiddelen. Er zijn steeds sterkere aanwijzingen dat een gecombineerde blootstelling aan oplosmiddelen en lawaai een versterkend effect heeft op de beschadiging van het gehoor (Ohlin, 2002). Bijvoorbeeld tolueen, styreen, trichlooretheen en ethylbenzeen worden hiervan verdacht (Cappaert, 2000; Morata, 2003). Het zou kunnen betekenen dat gecombineerde blootstelling, waarbij de voorgeschreven maximale dosis niet wordt overschreden toch schade kan ontstaan. Normwaarden voor gecombineerde blootstelling ontbreken op dit moment. Lawaaislechthorendheid door blootstelling aan schadelijk geluid in combinatie met blootstelling aan oplosmiddelen verdient ook binnen de grafimedia aandacht.
Gezondheidsrisico’s in de grafimedia De laatste halve eeuw is het werk in de grafimedia drastisch veranderd. Het ambachtelijke handwerk is verdwenen achter beeldschermen. Offset verving lood, de computer de zetter. Binnen grafimedia-bedrijven rukken beeldschermen op. Overduidelijk bij de prepress, maar ook rond de drukpers en de afwerkapparatuur. Vergaarmachines worden vanaf een centraal punt bestuurd, snijmessen zijn computergestuurd. Werknemers moeten deze snelle en ingrijpende technische ontwikkelingen kunnen volgen. Naast het traditionele specialisme zoals prepress, het drukken en het grafisch afwerken is ondersteuning nodig vanuit andere disciplines. Kennis van IT en automatisering is in veel bedrijven noodzakelijk om het werk te kunnen uitvoeren. Permanente bijscholing, het volgen van cursussen en opleidingen is dan ook van belang. Bedrijven in de grafimedia kennen hierdoor een ingewikkelde arboproblematiek. Er zijn veel risico’s voor de gezondheid, veiligheid en welzijn van de werknemers aanwezig. Het gaat hier onder meer om: • Belasting van het houding- en bewegingsapparaat – slechte lichaamshouding bij het werk, repeterende bewegingen, beeldschermwerk in combinatie met werkdruk, zware lasten • Chemische stoffen – waaronder oplosmiddelen, reinigingsmiddelen , inkten en pasta’s die schadelijk voor de huid en het ademhalingssysteem en het zenuwstelsel kunnen zijn • Werkdruk: tijdsdruk, werktempo, werkhoeveelheid • Andere factoren die bijdragen aan stress – traumatische situaties, snelle technologische ontwikkelingen en toenemende flexibilisering, aspecten
in samenhang met de werkorganisatie en leiding, onvoldoende interne communicatie • Werk in ploegendienst, onregelmatige werktijden en nachtdienst • Agressie en geweld • Ongevallen op het werk – valpartijen, snijwonden, beknelling, verwonding door machines enz. Beroepsziekten in de grafimedia In nevenstaande tabel worden voorbeelden aangegeven van beroepsziekten in de grafimedia met oorzaken en risicoberoepen. In 2003 zijn 57 meldingen van beroepsziekten aan het NCvB verricht uit de grafimedia. Tabel 13.4 laat de verdeling van de meldingen zien naar diagnosecategorieën. In de sector komen aandoeningen van houding- en bewegingsapparaat (RSI), gehooraandoeningen en werkgebonden psychische aandoeningen veel voor. Aantal Grafimedia
(%)
Aandoeningen houdingen bewegingsapparaat (RSI) 19 (33,3) Gehooraandoeningen 17 (29,8) Psychische aandoeningen, klachten 15 (26,3) Huidaandoeningen 2 (3,5) Neurologische aandoeningen 2 (3,5) Long- en luchtwegaandoeningen 2 (3,5) Totaal
57 (100)
De meeste meldingen van beroepsziekten zijn opgespoord in het kader van verzuimbegeleiding (63%). In 30% gebeurde dit tijdens een periodiek onderzoek in een gehoorbeschermingsprogramma.
Beroepsziekte Oorzaak
Risicoberoepen
Aandoeningen van houding- Fysieke belasting Grafimedia (algemeen) en bewegingsapparaat Beeldschermwerk, kortcyclisch Administratief-, RSI schouder/bovenarm, werk, repeterende bewegingen, kantoorpersoneel, Pre-
press / elleboog/onderarm, gedwongen houding in pols/hand, ongespecificeerd samenhang met werkdruk
DTP medewerker (voorbereiding), receptionist, (bureau)redacteur, tele-thuiswerker
Burcu Arslan 3T1A Tutorgroep 2 Taak 1.1.8 » Persoonlijk verslag 1.1.8 Individuele taak. De doel van deze taak was meer te weten komen over je toekomstige baan qua specifieke gezondheidsrisico´s en het discussiëren over dit onderwerp. Ik heb verschillende dingen op internet gevonden en in het kort getypt. Conclusie: De taak was wel leuk omdat je het in je eentje moet maken denk ik. Ik werk meestal liever en sneller zelfstandig, dan met een groep.
