Syphilis - Lues Steven Callens, MD, PhD Dept. Algemene Inwendige Ziekten Universitair Ziekenhuis Gent
”He who knows syphilis, knows medicine” Sir William Osler
Historiek • Eerste grote uitbraak in 1495 in Franse •
•
troepen in Napels de reizen van Columbus "[W]hen syphilis was first definitely recorded in Europe in 1495, its pustules often covered the body from the head to the knees, caused flesh to fall from people's faces, and led to death within a few months.“ Great Pox vs Small Pox In 1546, huidige presentatie beschreven
Historiek • Italian physician and poet Girolamo Fracastoro (1530) “Syphilis sive morbus gallicus” or “Syphilis or The French Disease” • Naming dependent heavily on politics: Italian disease, French disease, Gallic disease, Polish disease, … Albrecht Dürer (1471–1528)
Overzicht (alle SOA) • • • • • • • • • • • • • •
Syphilis (! = belangrijk) [U] U=ulcus Chancroid (\ = niet belangrijk) [U] Chlamydia (+ Lymphogranuloma Venereum[\] [U] ) (!) Granuloma Inguinale (\) Gonorrhea (!) Genital mycoplasmas (\); Ureaplasma urealyticum (\): NGU Trichomoniasis (!) Candidiasis (MST+/-) (!) Herpes genitalis (!) [U] Human Papillomavirus (HPV) (!) Hepatitis B/C (MST+/-) (!) HIV / AIDS (!!!); aparte cursus. Scabies (!) Pediculosis pubis (pou du pubis) (!)
OPGEPAST! • De geslachtsorganen kunnen een eerste lokalisatie zijn van een ‘gewone huidziekte’. • Alvorens aan iemand een SOA mee te delen, wees zeker van je stuk. • Er zijn ziekten onder SOA geklasseerd die niet via sex worden overgedragen…! • Herpes, Syphilis en HIV hebben een enorme bijklank en zijn bron van zorgen… • STEEDS toe te voegen aan elke behandeling: partner(s) meebehandelen én tijdelijke abstinentie van sex!
Sexuality is a complex issue
Epidemiology: US
http://compepi.cs.uiowa.edu/index.php/Syphilis/Description
Epidemiology: Europe
Epidemiology: Belgium
WIV rapport 2011
Epidemiology: Belgium
WIV rapport 2011
Ter vergelijking: Andere SOA
Syphilis • Organisme: Treponema pallidum • Incubatietijd = één week tot 3 maanden. • Serologie wordt positief één to 4 weken NA het primaire ulcus. • 30% asymptomatisch! • Besmettingsweg: alle sexuele contacten! Ook kussen. 50% kans op besmetting vanuit een positieve bron. Orale laesies zeer besmettelijk!
exposure primary incubation (10-90 days)
primary syphilis secundary incubation (4-10 weeks after appearance chancre) 25%
early neurosyphilis symptomatic 5%
asymp central nervous system invasion 25-60%
secundary syphilis recurrence 24%
toma tic
meningitis cranial neuritis
early latent syphilis (asymptomatic) (1year or less postinfectious)
ocular meningovascular
late latent syphilis (asymptomatic) (>1 year postinfectious)
tertiary syphilis cardiovascular 10% (20-30y postinfection)
gummata 15% (1-46y postinfection)
tertiary syphilis late neurosyphilis general paresis 2-5% (2-30y)
tabes dorsalis 2-9% (3-50y)
Congenitale syphilis
Syphilis: vroege fase (I) Primaire vroege syphilis:
• +/- Ulcus* (‘sjanker’): verschillende lokalisaties: anaal, penis, vagina, lip, mond, tong, vingers. Zgz pijnloos, maar recente lit. zegt: niet steeds!? • +/- lymfeklieren. *the lesion of primary syphilis occurs at the initial site of inoculation.
Syphilis: vroege fase (I) • Secundaire vroege syphilis: • +/- Alle mogelijke huidsymptomen (roodheid, papels, haaruitval, erosies, puistjes, zweertjes); typisch: palmo-plantair erytheem. Toch soms jeuk • +/- gegeneraliseerde lymfeklieren. • +/- Algemene symptomen: koorts, moeheid, spierpijn, ooginfecties, arthritis, periostitis (typisch fibulapijn door periostitis + koorts cfr pt in UZA)... De persoon blijft steeds besmettelijk.
Secundaire syfilis • … maar ook – ‘Fever of Unknown origin’ – Hepatitis – Periostitis/osteomyelitis – Condylomata lata – Glomerulonefritis – Alopecia –…
Syphilis: latente fase (II) • Vroeg latent: 2 à 4 jaar. Soms huidsymptomen, soms lymfeklieren, soms niets.
• Laat latent: 3 tot 5 jaar. De persoon is nu niet meer besmettelijk (wèl nog moederkind transmissie in utero!).
Syphilis: late tertiaire fase (III) (\) Ongeveer 5 à 20% ontwikkelt:
• Cardiale syphilis met o.a. Aorta of klepziekte • Neurosyphilis: epileptische aanvallen, vertigo, •
insomnie, afasie, hemiplegie, ArgyllRobertson, ... Gummata.
De meerderheid die stadium tertiaire syphilis bereikt, heeft een benigne syndroom.
Neurosyfilis Ziekte van Cupido Vroeg versus laat Asymptomatisch Meningitis (lymfocytaire meningitis) Meningovasculair (CVA-like) Craniale zenuwuitval (VII, VIII) Oogaantasting( uveitis, vitritis,…) Tabes dorsalis (achterstrengaantasting) Gummata Dementia paralytica
Li, J.-C., Mahta, A., Kim, R. Y., Saria, M., & Kesari, S. (2012). Cerebral syphilitic gumma: a case report and review of the literature. Neurological sciences, 33(5), 1179–81. doi:10.1007/s10072-011-0878-8
‘One night with Venus and the rest of your life with mercury…’ Actual treatment standards • Early syphilis – 1 x 2.4 MU Benzathine penicillin IM
• Latent syphilis – 3 x 2.4 MU Benzathine penicillin IM
• Neurosyphilis – 10-14 d IV Benzylpenicillin
• Alternatives: – Procaine penicillin IM, ceftriaxone, azithromycin, doxycyclin – ?desensitisation for penicillin
