Symposium E-coaching: Start van een nieuw tijdperk? Drs. Anne Ribbers. Onderzoeker

Symposium E-coaching: Start van een nieuw tijdperk? Drs. Anne Ribbers Onderzoeker Universiteit van Tilburg, Faculteit Sociale Wetenschappen Departement Personeelswetenschappen

É-coaching belicht vanuit de wetenschap´

Agenda 1.Korte introductie 2.Wetenschappelijk onderzoek Éffectiviteit van e-coaching bij ontwikkeling interpersoonlijke en coachende gedragingen voor leidinggevenden 3.Definitie van e-coaching 4.De werkzame ingrediënten van E-coaching gebaseerd op wetenschappelijke onderzoeksresultaten

1. Korte introductie


Korte introductie

Arbeids & Organisatie Psycholoog (E)-Coach & Trainer Gehonoreerde Subsidie ZonMW 2010 Onderzoeker Tilburg University Mede oprichter van E-coaching Professionals www.ecoachpro.nl

2. Wetenschappelijk onderzoek:

Éffectiviteit van e-coaching bij ontwikkeling interpersoonlijke en coachende gedragingen voor leidinggevenden


Wetenschappelijk onderzoek en (E)-coaching Weinig onderzoek naar Coaching ± geen onderzoek naar e-coaching! Waarom weinig onderzoek? - Weinig noodzaak - Weinig fondsen - Complexe materie - Coaching een jonge discipline - E-coaching net geboren!


Wetenschappelijk onderzoek en (E)-coaching

Eerste Nederlandse wetenschappelijke onderzoek naar Ecoaching en ontwikkeling leiderschap In samenwerking met ING Basis onderzoeksmodel voor e-coaching: - Kennis uit literatuur over e-coaching (niet beschikbaar) - Kennis uit praktijk e-coaching (weinig tot niet onderbouwd) - Kennis uit aanverwante gebieden: e-therapie, e-learning, computer mediated communication, letterkunde (beschikbaar; toepasbaar, maar in beperkte mate)


Kenmerken van het onderzoek

Doelgroep: leidinggevenden Doel: effectiviteit e-coaching Methodiek: e-coaching uitsluitend via mail Thematiek: ontwikkeld op basis van literatuur en praktijk Training: interne coaches ING opgeleid volgens e-coaching model en methodiek

3. Definitie van E-coaching


Definitie van e-coaching

Mail-coaching blijkt op vrijwel alle kenmerken te verschillen van face to face-coaching (f2f) en kan daardoor gezien worden als een nieuwe vorm van coaching.


Definitie van e-coaching E-coaching is een niet-hiërarchisch ontwikkelingspartnerschap waarbij het leer- en reflectieproces zowel analoog als digitaal plaatsvinden en waarbij er sprake is van fysieke afstand in de communicatie (Ribbers & Waringa, 2011). Deze definitie bestaat uit drie onderdelen: 1. Er is sprake van coaching. Kenmerkend is het ontbreken van een hiërarchische en adviserende relatie, waardoor deze vorm zich inhoudelijk onderscheidt van e-learning en e-therapie;

É-coaching belicht vanuit de wetenschap´ 2) Het leer- en reflectieproces vindt plaats in de praktijk van de cliënt (onthe-job of in de leefomgeving) en wordt ondersteund door het inzetten van internet. Door deze aanpak wordt er gewerkt in realistische en voor de cliënt relevante situaties; 3) De communicatie tussen coach en cliënt verloopt niet in nabijheid van elkaar (in person), maar op fysieke afstand (distance/ remote). Hierdoor is het coachingstraject niet plaats afhankelijk. Aanvulling voor e-coaching via mail: E-coaching kan tevens tijdsonafhankelijk worden gemaakt door gebruik te maken van e-mail waarbij de coach en cliënt individueel bepalen wanneer ze elkaars berichten bekijken en beantwoorden (asynchroon in tijd).

4. De werkzame ingrediënten van E-coaching

gebaseerd op wetenschappelijke onderzoeksresultaten


E-coaching versus E-learning leren inherent aan coaching coaching is als een continue kringloop van activiteit en leren Î brengt verandering teweeg e-coaching is een variant van e-learning coaching dichter bij e-learning door omschakeling van gesproken naar geschreven taal Î coachingsproces verandert


E-coaching versus E-therapie Overeenkomsten e-coaching en e-therapie: - Beiden zijn begeleidingsvormen - Beiden zijn gericht op het vergroten van zelfinzicht - Beiden zijn gericht op het verbeteren van persoonlijk functioneren - Beiden kennen interpersoonlijke sessies op afstand Verschillen tussen e-therapie en e-coaching: - e-coaching is vraag gestuurd - e-coaching kenmerkt een niet hiërarchische verhouding - elke e-coach vraag is uniek. E-therapie werkt vanuit standaard modules die door patiënten wordt doorlopen.


De kracht van schrijven Onderzoek toont aan dat schrijven andere cognitieve processen in gang zet en tevens dat er emotionele verwerking plaats vindt Nadenken over eigen handelen Î gedachten omgezet in geschrift Î cognitieve processen geactiveerd, bijdrage aan verwerking emotioneel niveau.

É-coaching belicht vanuit de wetenschap´ Voorbeeld onderzoek: Experimentele groep en controle groep Hypothese: het schrijven over de diepste gedachten en emoties van een stressvolle gebeurtenis, een keer per dag 20 a 30 minuten, meerdere dagen achtereenvolgend, kan helpen bij de verwerking van deze ervaringen. Uitkomst: mensen uit de experimentele groep die drie dagen hadden geschreven over hun traumatische gebeurtenissen, gingen na een maand aanzienlijk minder naar de arts dan de mensen uit de controle groep In laboratoria is aangetoond dat de emotionele schrijfconditie leidde tot een verbetering : ± de immuun functie & hormonale activiteiten ± andere biologische karakteriseringen van stress of ziekten ± gedrag

É-coaching belicht vanuit de wetenschap´ de overlappende multiple processen tijdens expressief schrijven. ± Ten eerste ontstaat er een onmiddellijke cognitieve verandering, doordat mensen door het schrijven over een emotioneel beladen gebeurtenis gedwongen worden, deze ervaring cognitief te structureren en te organiseren.

± Ten tweede ontstaat er een onmiddellijke emotionele verandering, omdat de confrontatie met een emotionele gebeurtenis vaak verbonden is met een gewenningsproces.

É-coaching belicht vanuit de wetenschap´ Verder blijkt uit onderzoek dat:

Het schrijven van de e-mail zelf wordt als werkzaam proces gezien het schrijven van een e-mail over traumatische gebeurtenissen de gezondheid kan verbeteren Schrijven als een recursief proces: Î men leest wat men schrijft Î heeft invloed op de cliënt zelf Î op wat er in het vervolg wordt geschreven Î stimuleert de reflectie.


De kracht van Zelf reflectie coaching is een reflectief proces

Zelfreflectie gestimuleerd door middelen vanuit de e-learning Het opschrijven van gedachten in e-mails kan een veel belovende benadering zijn om zelfreflectie te bevorderen Op die manier dient de e-mail begeleiding tot een daadwerkelijke schriftelijke aantoonbare coproductie van een nieuw verhaal


Verder blijkt uit onderzoek dat: cognitieve gedragstherapie zeer toepasselijk voor het gebruik van internet gebaseerde communicatie Î een gestructureerde behandeling met als doel nieuwe gedragingen en gedachten te ontwikkelen de therapeutische relatie verbeterd door het continue karakter van e-mail contact


Verder blijkt uit onderzoek dat: deelnemers in het onderzoek het communicatiemiddel e-mail comfortabel in het gebruik vonden

e-mail ook gelegenheid gaf voor reflectie, die niet altijd gevonden werd in de directe face-to-face communicatie e-mail communicatie effectief hulpmiddel om leren te faciliteren Î beide betrokkenen de tijd om de geschreven tekst te lezen Î hierover te reflecteren Î na te denken hoe hierop te reageren


De kracht van Sociale anonimiteit de sociale schaamte neemt af

de sfeer van openheid neemt toe Î makkelijker om taboe thema´s te bespreken. de thuissituatie of de werkplek een gevoel geeft van vertrouwdheid, een gevoel van onschendbaarheid


Sociale anonimiteit/ psychologische anonimiteit Uit onderzoek Î anonimiteit en snelle hulp belangrijkste aspecten waardoor de raadzoekende voor het e-mail traject koos. anonimiteit helpt contact te leggen (laagdrempelig) en het meer kunnen openen. snelle hulp in betekent de mogelijkheid om in de vertrouwde thuissituatie hulp te kunnen zoeken als deze dringend nodig is.


Toename in betrokkenheid

coaching via geschrift stimuleert zelf werkzaamheid van de cliënt de relatie online hetzelfde gewaardeerd (zelfs iets hoger) dan in de face-to-face situatie contactmomenten, de kleine stappen, werken met relevantie situaties, de sociale anonimiteit en de motiverende aanpak van de coach.


Toename in betrokkenheid in grafieken uitgezet Grafiek A: Patroon ´betrokkenheid´ coachingstraject Betrokkenheid

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 Æ weken

Grafiek B: Patroon ´betrokkenheid´ e-coachingstraject Betrokkenheid

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 Æ weken

É-coaching belicht vanuit de wetenschap´ De verschillende elementen die e-coaching haar specifieke karakter en verschijningsvorm geeft. Alle ingrediënten op een rij:


Dank voor uw aandacht! Voor vragen en/of informatie:

Anne Ribbers ([email protected]) www.ecoachpro.nl

Symposium E-coaching: Start van een nieuw tijdperk? Drs. Anne Ribbers. Onderzoeker

Recommend Documents