Supermarkten Omzet, het fundament
Paul Op Heij Dinsdag, 28 januari 2014
Onderwerpen
Omzet, het fundament
1
Winkellandschap
Impact crisis op consumentengedrag
Vernieuwing in de branche zet door
Rapport Deloitte
© 2014 Deloitte The Netherlands
Omzet: de kurk voor alle investeringen en kosten
• Omvang van de supermarktbranche. • Ontwikkeling van de omzet van supermarkten in de afgelopen jaren. • Relatieve ontwikkeling omzet in supermarkten ten opzichte van speciaalzaken. • Omzet 2013 gestegen t.o.v. 2012 als gevolg van prijsverhogingen; het volume staat onder druk. Stabiliteit ten top ???
2
© 2014 Deloitte The Netherlands
• Maar…. onder de macro getallen gaan veel ontwikkelingen schuil. – Superkritische, zuinige consumenten – Verschuivingen in marktaandelen tussen service en discount resp. commerciële organisaties. – Branchevervaging tussen food en non-food. – De wet en regelgeving ten aanzien van koopzondag. – Felle concurrentie op prijs – Schaalvergroting supermarkten – Afname aantal supermarkten – Vergrijzing samenleving – Trek naar de grote steden – Online foodbestedingen; thuisbezorgen of gebruik maken van een afhaalpunt. Dus niet supermarkt. – Vernieuwing ten aanzien van zelfscan; apps, omnichannel, persoonlijke aanbiedingen (bonuskaart) – Assortimentswijzigingen zowel bij discounters als bij full-service supermarkt – En 3D-printing van voeding
© 2014 Deloitte The Netherlands
Omvang van de supermarktbranche
Totale consumptie huishoudens
Jaar
Consumptie voedings- en genotsmiddelen
Aandeel voedings- en genotsmiddelen in totale consumptie
Besteding in supermarkt per Supermarkt inwoner per omzet per jaar week
x € 1 mln.
x € 1 mln.
%
x € 1 mln.
x € 1,-
2005
250.343
32.977
13,2%
26.611
31,39
2006
254.875
34.439
13,5%
27.675
32,58
2007
264.099
35.838
13,6%
29.059
34,16
2008
270.417
37.933
14,0%
31.295
36,68
2009
263.537
38.422
14,6%
31.720
37,00
2010
268.199
39.076
14,6%
32.306
37,48
2011
271.763
39.731
14,6%
32.971
38,07
2012
273.294
40.837
14,9%
33.982
39,06
(Bron: CBS)
4
© 2014 Deloitte The Netherlands
Relatieve ontwikkeling omzet in supermarkten ten opzichte van speciaalzaken Jaar
Supermarkten Waarde Prijs mutatie mutatie
Speciaalzaken Volume mutatie
Waarde Prijs mutatie mutatie
Volume mutatie
2005
-(0,4)
-(1,2)
0,8
-(1,0)
0,4
-(1,3)
2006
4,0
1,5
2,4
2,1
1,8
0,3
2007
5,0
1,1
3,8
0,3
1,1
-(0,9)
2008
7,7
5,1
2,5
-(2,3)
4,3
-(6,3)
2009
1,3
2,1
-(0,8)
-(4,7)
3,1
-(7,5)
2010
1,8
0,2
1,6
-(3,8)
1,1
-(4,8)
2011
2,1
2,2
-(0,1)
-(2,2)
1,9
-(4,1)
2012 2013 (t/m november)
3,0
2,2
0,8
-(2,4)
2,4
-(4,7)
1,3
3,2
-(1,8)
-(5,4)
4,0
-(9,0)
(Bron: CBS)
5
© 2014 Deloitte The Netherlands
Ontwikkeling omzet in supermarkten - vervolg
De omzet van supermarkten wordt onder andere positief beïnvloed door: • De - weliswaar beperkte - groei van het aantal inwoners in Nederland • De prijsstijgingen (inflatie-effect stijging grondstofprijzen) • De afname van het marktaandeel van speciaalzaken, ten gunste van supermarkten • De afname van horeca bestedingen, ten gunste van supermarkten • De toename van (branchevreemd / non-food) assortiment in steeds groter wordende supermarkten De omzet van supermarkten wordt onder andere negatief beïnvloed door: • Non-food retailers die ook of meer food gaan aanbieden (branchevervaging). • Toename aandeel niet westerse allochtonen, meer Toko’s. • Vergrijzing en ontvolking in bepaalde regio’s. • Online foodverkopen. • Foodbestedingen in de grensstreek in België en Duitsland (i.v.m. accijnzen en BTW op rookwaren, frisdrank en alcoholhoudende drank alsmede prijzen van brandstof). • Minder voorbereide producten (gesneden en/of gecombineerd). • Minder weggooien, in welke omvang?
6
© 2014 Deloitte The Netherlands
Onderwerpen
Omzet, het fundament
7
Winkellandschap
Impact crisis op consumentengedrag
Vernieuwing in de branche zet door
Rapport Deloitte
© 2014 Deloitte The Netherlands
Zelfstandige supermarkten • Gestage daling aantal zelfstandige supermarkten, derhalve exclusief filialen Jaar*
Aantal Omzetstijging Brutozelfstandige per week marge supermarkten t.o.v. vorig in % jaar in %
Totale kosten in %
Personeels Overige Nettowinst kosten in % kosten in in % %
1990
6.173
5,8
17,7
14,1
6,2
7,9
3,6
1995
4.959
2,5
18,6
16,2
7,8
8,4
2,4
2000
3.332
8,1
20,2
19,3
9,3
10,0
0,9
2005
2.594
2,7
20,2
18,6
9,3
9,3
1,6
2010
1.994
3,5
19,3
17,4
10,0
7,4
1,9
2011
1.951
3,7
19,3
17,3
10,0
7,3
2,0
2012
1.915
1,7
19,6
17,8
10,6
7,2
1,8
8
© 2014 Deloitte The Netherlands
Supermarkten • Aantal grote supermarkten stijgt. Aantal supermarkten 1600 1388
1400
1421
1453
1334
1200
1124 1120 1115 1096
1100 1085 1072 1054
1000 844 795
800
767
748
600
400
200 63
64
64
66
0
Hypermarkten > 2500 m2 Bron: Supermarktgids
9
Grote supermarkten 1000-2500 m2
Supermarkten 700-1000 Kleine supermarkten 400- Kleine winkels < 400 m2 m2 700 m2
2010
2011
2012
2013
© 2014 Deloitte The Netherlands
Onderwerpen
Omzet, het fundament
10
Winkellandschap
Impact crisis op consumentengedrag
Vernieuwing in de branche zet door
Rapport Deloitte
© 2014 Deloitte The Netherlands
Effect economische crisis op consument (volgens consumentonderzoek mei/juni 2013 onder ruim 2.300 consumenten)
2013 2012
2011
Ben ik in het algemeen minder gaan uitgeven
47%
45%
36%
Ben ik minder gaan uiteten?
55%
53%
49%
Minder luxe of uitgebreid gaan uit eten
50%
46%
43%
Minder vaak eten gaan afhalen of laten bezorgen
48%
47%
41%
Vaker eigen lunchpakket mee (niet kantine of ergens anders)
40%
38%
33%
Ben ik minder levensmiddelen bij speciaalzaken gaan kopen
35%
33%
28%
Ben ik meer boodschappen in de supermarkt gaan doen
31%
29%
27%
Kies ik vaker voor huismerken dan voor A-merken
43%
40%
37%
Let ik beter op aanbiedingen in een supermarkt
59%
56%
51%
11
© 2014 Deloitte The Netherlands
Onderwerpen
Omzet, het fundament
12
Winkellandschap
Impact crisis op consumentengedrag
Vernieuwing in de branche zet door
Rapport Deloitte
© 2014 Deloitte The Netherlands
Vernieuwing in de branche zet door Online boodschappen
• Online kanaal in totaal 0,7% van de branche en bij zelfstandigen slechts 0,4% • Online verkoop neemt toe zowel in aantal consumenten, gemiddelde besteding als in bestelfrequentie • Afhalen wint in populariteit ten opzichte van bezorgen • Volumegroei van branche als geheel stagneert
Wat betekent dit voor het verdienmodel?
• Volumedaling bij zelfstandige ondernemers
• Steeds meer online initiatieven, maar de consument wil er onvoldoende voor betalen > nieuw concept nodig?!
13
© 2014 Deloitte The Netherlands
Online foodbestedingen volgens consumentenonderzoek mei/juni 2013
Online bestelservice wordt:
2013
2012
7%
5%
1x
0,9x
€ 103
€ 97,42
Van plan om in de toekomst online levensmiddelen te bestellen
18%
17%
Zelf afhalen bij afhaalpunt of verzamelpunt wint aandeel:
2013
2012
Thuis bezorgen
72%
78%
Afhalen bij supermarkt
10%
9%
Afhalen bij afhaalpunt/verzamelcentrum
9%
4%
Geen voorkeur
9%
9%
Door meer consumenten gebruikt Frequenter gebruikt: per maand Een hoger gemiddeld bedrag besteed
14
© 2014 Deloitte The Netherlands
Online foodbestedingen: verdienmodel geeft aanleiding tot zorgen
De bereidheid om te betalen voor deze afhaaldienst neemt af:
2012
2013
Niet bereid hiervoor te betalen
69%
67%
Wel bereid hiervoor te betalen
31%
33%
€ 2,34
€ 3,79
De bereidheid om te betalen voor thuis bezorgen neemt af:
2012
2013
Niet bereid hiervoor te betalen
39%
35%
Wel bereid hiervoor te betalen
61%
65%
€ 3,83
€ 3,93
Indien bereid: gemiddeld bedrag
Indien bereid: gemiddeld bedrag
Indien een goed verdienmodel kan worden ontwikkeld is exponentiële groei waarschijnlijk ten koste van de omzet van supermarkten. Druk op volume heeft grote negatieve impact op de exploitatie.
15
© 2014 Deloitte The Netherlands
Vernieuwing in de branche zet door Gebruik zelfscan
Biedt uw supermarkt zelfscanmethodes aan? 40%
37%
38% 35%
35% 33% 30% 28%
27%
25% 23%
20% 2011
16
2012
2013
© 2014 Deloitte The Netherlands
Onderwerpen
Omzet, het fundament
17
Winkellandschap
Impact crisis op consumentengedrag
Vernieuwing in de branche zet door
Rapport Deloitte
© 2014 Deloitte The Netherlands
Rapport Deloitte
http://actueel.deloitte.nl/branches/consumentenmarkt/bedrijfsvergelijking-2013
© 2014 Deloitte The Netherlands
Deloitte refers to one or more of Deloitte Touche Tohmatsu Limited, a UK private company limited by guarantee, and its network of member firms, each of which is a legally separate and independent entity. Please see www.deloitte.nl/about for a detailed description of the legal structure of Deloitte Touche Tohmatsu Limited and its member firms. Deloitte provides audit, tax, consulting, and financial advisory services to public and private clients spanning multiple industries. With a globally connected network of member firms in more than 150 countries, Deloitte brings world-class capabilities and high-quality service to clients, delivering the insights they need to address their most complex business challenges. Deloitte has in the region of 200,000 professionals, all committed to becoming the standard of excellence. This communication contains general information only, and none of Deloitte Touche Tohmatsu Limited, its member firms, or their related entities (collectively, the “Deloitte Network”) is, by means of this publication, rendering professional advice or services. Before making any decision or taking any action that may affect your finances or your business, you should consult a qualified professional adviser. No entity in the Deloitte Network shall be responsible for any loss whatsoever sustained by any person who relies on this communication .
© 2014 Deloitte The Netherlands