SUMMERLABB Rick van gerven s125461 MASTERPROJECT 7NN00 technische universiteit eindhoven 13-01-2014
inhoudsopgave ONTWERP SUMMERLABB
04
materialisering 08 flexibiliteit 09 OPSTELLINGEN 10 TRANSPORT 12 BOUWMETHODE 14 doorsnede 20
2 • 7NN00 Master Project SummerLabb • Rick van Gerven
7NN00 Master Project SummerLabb • Rick van Gerven • 3
Gestapelde containers maquette
Dynamisch ontwerp geïnspireerd op een ontwerp van Daniel Liebeskind.
ONTWERP SUMMERLABB In het eerste kwartiel van dit project hebben we in groepsverband gewerkt en zijn we uiteindelijk tot een ontwerp gekomen van een aantal gestapelde containers die willekeurig geplaatst konden worden. Hierbij was het contrast tussen een strakke buitenkant en een speelse binnenkant erg belangrijk. Tevens was het in dit stadium, na een bezoek aan Arie van Liempd, duidelijk dat hergebruikt hout centraal zou staan in het ontwerp. Vanaf dit moment is de groep individueel verder gegaan. Ik vond de duidelijke modulariteit in het ontwerp niet zo sterk omdat het daardoor duidelijk te zien is dat het paviljoen maar tijdelijk is en het idee wekt dat de compositie (op het binnenterrein) per toeval zo is geplaatst. Tevens is het idee van containers al best vaak toegepast in gebouwen / woningen. Ook 4 • 7NN00 Master Project SummerLabb • Rick van Gerven
vond ik de strenge vorm niet ideaal omdat dit een harde grens vormt tussen binnen en buiten. Naar mijn mening moest deze grens enigszins vervagen waardoor bezoekers onbewust naar binnen worden getrokken. Hierdoor moest de vorm van het paviljoen behoorlijk veranderen. Een paar weken eerder was ik al bezig geweest met dynamische vormen geïnspireerd op een paviljoen gemaakt door Daniel Liebeskind. Met dit ontwerp ben ik niet verder gegaan omdat er weinig bruikbaar vloeroppervlak was door de schuine vlakken. Tevens moest het paviljoen flexibel zijn waardoor het erg lastig was om in elke situatie de open vlakken die ontstaan in de gevel waterdicht te krijgen.
7NN00 Master Project SummerLabb • Rick van Gerven • 5
Toch heeft dit model me erg geholpen om tot een definitief ontwerp te komen. Het definitief ontwerp is een combinatie geworden van de vormgeving van het dynamisch Liebeskind model en het statische container model. Door mijn gevels van het paviljoen verticaal te houden ontstaat er een vloeroppervlak die volledig bruikbaar is in tegenstelling tot het Liebeskind model. Het dynamische zit meer in de plattegrond, door deze vormgeving en het door laten lopen van de gevels die eindigen in een punt ontstaat er een beweging in verschillende richtingen. Als er één ding is dat centraal staat in het ontwerp is het beweging, dit wordt extra benadrukt door hoe ik het licht verwerkt heb in het ontwerp. Het licht breekt tussen de gevelbekleding door naar binnen en geeft gedurende de dag steeds veranderende tekeningen op het interieur. Het doortrekken van de gevels heeft als gevolg dat er verschillende gebieden rondom het paviljoen ontstaan die een overgangszone vormen tussen binnen en buiten. Dit zijn de gebieden waarbij bezoekers naar binnen gepraat kunnen worden door ‘the Scientists’.
People naturally be tempted to make use of the areas where space and building components meet.
één van de overgangszones tussen binnen en buiten rondom het paviljoen
6 • 7NN00 Master Project SummerLabb • Rick van Gerven
7NN00 Master Project SummerLabb • Rick van Gerven • 7
materialisering littekens van schroeven zijn sporen die het verleden prijsgeven
flexibiliteit Al snel was duidelijk dat het paviljoen geen duurzaamheid moest schreeuwen. Immers zijn de meeste festivalbezoekers er voor de muziek, drank en sfeer, niet voor de nieuwste ontwikkelingen op het gebied van duurzaamheid. Daarom heb ik er voor gekozen om pas bij betreding de bezoeker zich ervan bewust wordt dat het paviljoen een duurzaam karakter heeft. Dit heb ik gedaan door de materialisering. In de materialen laat ik zien dat ze door de tijd zijn aangetast, sporen die zaagtanden op het hout hebben achtergelaten of littekens van schroeven of spijkers die er ooit hebben gezeten zijn sporen die hun verleden prijsgeven. Van een afstand is de strakke vormgeving die spreekt maar wanneer men dichterbij komt verteld het paviljoen aan de bezoeker het verhaal van een tweede leven.
8 • 7NN00 Master Project SummerLabb • Rick van Gerven
Tijdens het eerste kwartiel van dit project zijn we opzoek gegaan naar een mate van flexibiliteit waarbij de gebruiker de vrijheid had om de grootte van het paviljoen naar zijn wens aan te passen. Door deze vrijheid kwamen we al snel op modulaire elementen welke de ontwerpvrijheid terug drong. Daarom heb ik me afgevraagd of deze mate van flexibiliteit überhaupt wel nodig was. Door een vast ontwerp te maken die vervolgens in 3 delen gebouwd kan worden is er ook een flexibiliteit aan grootte en zo houdt de ontwerper de uitstraling van het paviljoen in de hand. Soms is het zo dat er een voorgeschreven maximum aan oppervlakte is voor Summerlabb op een festival, maar het kan ook zo zijn dat de indeling van het festival gemaakt wordt naar aanleiding van de grootte van alle podia / stands. Hierbij hoeft Summerlabb minder flexibel te zijn.
7NN00 Master Project SummerLabb • Rick van Gerven • 9
OPSTELLINGEN Zoals eerder aangegeven bestaat het paviljoen uit meerdere bouwdelen die wel of niet opgebouwd kunnen worden. Of het paviljoen in zijn geheel geplaatst wordt of gedeeltelijk hangt af van het aantal stands die erin geplaatst worden en de situering op het festival. Wanneer het paviljoen volledig is opgebouwd heeft het geen duidelijke voor of achterkant. Dit maakt het ideaal om midden op een terrein te staan. Wanneer bouwdeel 3 niet is opgebouwd heeft het paviljoen een langgerekte vorm, dit is ideaal voor situaties waarbij het paviljoen aan de rand van een ter-
rein staat. Hierbij kan er ook een duidelijke backstageruimte gecreëerd worden.
1
2
Tevens kan er voor gekozen worden om de bouwdelen geschakeld of los van elkaar te plaatsen. Wanneer de bouwdelen los van elkaar geplaatst zijn dient er wel een extra ondersteuning geplaatst te worden voor het dak. Bij slecht weer is deze opstelling niet ideaal omdat er dan veel open stukken in de gevel zitten waardoor de stands niet volledig droog staan. Deze opstelling hangt dus sterk af van het weer en van de type stands.
opstelling voor aan de rand van een festival
3
1 3
2
1 kleine opstelling voor midden op een terrein
In ieder bouwdeel heb ik een vloeroppervlak van minimaal 5 meter aangehouden waarbij er 2 meter is voor exposure en 3 meter voor de bezoekers als loopzone. Ook is er de mogelijkheid om schermen op te hangen aan de muren door flinke schroeven in het hout te draaien. Door op ieder festival weer opnieuw dingen op te hangen versterkt dit het idee van een tweede leven door de vele al aanwezige ‘littekens’ in het hout. volledige opstelling voor midden op een terrein
10 • 7NN00 Master Project SummerLabb • Rick van Gerven
7NN00 Master Project SummerLabb • Rick van Gerven • 11
TRANSPORT Een belangrijk punt van Double 2 is transport, het paviljoen moet met zo min mogelijk vrachtauto’s getransporteerd kunnen worden. Hierbij is het noodzakelijk om een bouwmethode te ontwikkelen waarbij het paviljoen op te bouwen is uit zo min mogelijk elementen. Hierbij moet wel rekening gehouden worden met de maximalen afmeting die op een vrachtauto past. Dit is de rede waarom de elementen een maximale breedte hebben van 3m. Om niet op te laten vallen dat een gevel uit elementen bestaan van 3m heb ik ervoor gekozen om de gevel te maken van verticaal geplaatste steigerplanken. Hierdoor wordt een gevel gezien als één geheel en niet als los geplaatste elementen. Niet alleen de gevels bestaan uit elementen van 3m breed maar ook het dak en de vloer. In totaal zijn er 112 panelen die gestapeld kunnen worden op 6 vrachtauto’s. Daarnaast is er nog 1 vrachtauto nodig voor kleiner materieel zoals stroomvoorzieningen, de funderingspoten met betonplex platen, hellingbanen voor rolstoelen en de bouten waarmee de elementen aan elkaar gekoppeld worden.
Binnenkant gevelelement
12 • 7NN00 Master Project SummerLabb • Rick van Gerven
7NN00 Master Project SummerLabb • Rick van Gerven • 13
BOUWMETHODE Doordat het paviljoen geheel is opgebouwd uit geprefabriceerde elementen is de opbouwtijd tot een minimum beperkt. Hierbij is het belangrijk dat de verschillende elementen gecodeerd zijn. Normaal gesproken is dit erg lastig om de juiste elementen te zoeken omdat het er zo veel zijn. Doordat het paviljoen uit 3 bouwdelen bestaat is het mogelijk om een bouwdeel in het magazijn te laten wanneer dit niet nodig is. Dit heeft als gevolgdat de verschillende bouwdelen niet door elkaar op de vrachtauto´s mogen liggen. Hierbij is het zoeken naar de juiste elementen een stuk makkelijker.
fundering Allereerst moeten de frames voor de vloer uitgelegd worden met daaronder de funderingspoten. Deze zijn nodig om de vloerframes waterpas te stellen. Deze vloerframes wegen 155 kg per stuk en zijn daardoor alleen te verplaatsen met een verrijker, geen heftruck omdat deze wegzakken in het gras. Wanneer zo’n vloerframe in positie is gebracht maar nog in de verrijker hangt kunnen een paar man de funderingspoten en betonplex platen er onder plaatsen waarna de verrijker het frame definitief kan laten zakken en kan ontkoppelen. Dit proces moet telkens herhaald worden tot alle frames geplaatst zijn.
Vervolgens moeten de elementen waterpas gesteld worden door de U-profielen waarin de frames vallen omhoog of omlaag te draaien. Dit is hetzelfde systeem (Layher) zoals gebruikt word in de podiumbouw alleen i.p.v. een steigerpijp zit hier een U-profiel op. Als alle elementen gesteld zijn kunnen deze gekoppeld worden door middel van bouten. Nu werkt het vloerveld als één geheel en kunnen de gevelelementen geplaatst worden.
Plattegrond vloerelementen 14 • 7NN00 Master Project SummerLabb • Rick van Gerven
7NN00 Master Project SummerLabb • Rick van Gerven • 15
gevelopbouw Nu de vloer geplaatst is kunnen de gevels geplaatst worden, het gewicht van de vloer zorgt er voor dat het paviljoen stabiel blijft bij het plaatsen van de zware gevelelementen. De krachten die vanuit de gevel omlaag komen worden op de vloerelementen overgebracht door een dwarsbalk onderaan het gevelelement. Dit werkt als een Q-last zodat de vervorming minimaal is in de vloer. Tot slot worden de gevels aan de vloer vastgezet met bouten. Zoals eerder aangegeven zijn de gevelelementen 3 meter breed en variëren in hoogte door de schuine wanden. Hierdoor zijn de meeste elementen niet uitwisselbaar en dus uniek.
Exploded view van gevelelement
In de vloerelementen zitten smart zones. Deze zijn tijdens het montageproces erg gemakkelijk omdat deze toegang verschaffen tot de bouten waarmee de elementen gefixeerd zijn maar ook voor de doorvoer van stroomvoorzieningen. Op deze manier kan iedere plek in het paviljoen beschikking hebben over stroom of andere zaken zoals watertoevoer / afvoer indien nodig. Verbinding tussen vloer en gevel
16 • 7NN00 Master Project SummerLabb • Rick van Gerven
7NN00 Master Project SummerLabb • Rick van Gerven • 17
De ontmoeting van 2 schuine vlakken als plafond afwerking
Op een zelfde manier zoals de gevels met de vloer verbonden worden zijn ook de dak elementen verbonden met de gevel. Ook de dak elementen worden met elkaar verbonden door bouten. Om de naden tussen deze elementen waterdicht te maken zit er een rubberen strip rondom ieder element. Door het aandraaien van de bouten zorgt deze strip voor een waterafdichting. Aan de bovenkant zijn de panelen voorzien van underlayment en aan de onderkant zijn de panelen bekleed met steigerplanken waardoor ze een geheel vormen met de wanden. Het plafond krijgt een speels effect door de steigerplanken die elkaar snijden in een schuin vlak.
TL-verlichting toe te passen die in lijn liggen met de steigerplanken. De elektra kan via de gevel aangesloten worden op een paddenstoel onder het paviljoen. Het dak is zo geconstrueerd dat alles afwatert op de centraal gelegen dakopening. Onder het paviljoen wordt het water opgevangen in een reservoir waarna het afgevoerd wordt in een sloot of riolering. Dit is nodig omdat het 490m² dakoppervlak een behoorlijke concentratie van het regenwater geeft wat tot problemen kan lijden. De overstek in het dak zorgt er voor dat de bezoekers binnen droog blijven.
In de dak elementen is de verlichting verwerkt. Door het gebruik van steigerplanken in het plafond heb ik ervoor gekozen om
18 • 7NN00 Master Project SummerLabb • Rick van Gerven
7NN00 Master Project SummerLabb • Rick van Gerven • 19
doorsnede Detail
Een verticale lichtbundel laat de zon binnen schijnen
3500
water reservoir
De wanden en het dak zijn allemaal individuele schijven die samen het paviljoen vormen. Dit is goed te zien door de doorstekende gevels zowel in horizontale als verticale zin. Wanneer dit niet het geval was zou het dak en de gevels samensmelten. Dit past niet bij het beeld dat ik wil creëren. 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9.
5
1
6 7
2 4
8
steigerplanken rachels 40x70mm constructie gevelelement frame dakelement waterkerende folie klossen underlayment 12mm dik dakelement plafondafwerking
Om de dakelementen goed te kunnen bevestigen zal een deel van deze opstaande dakrand later pas gemonteerd kunnen worden. Het binnenste deel van de dakrand is een los element. Hierdoor blijft de gevel aan de buitenkant hetzelfde en ontstaat er geen extra naad. Tevens zorgt deze demontabele dakrand voor een waterdichting waar het gevelelement en het dakelement elkaar ontmoeten.
9
3
3
5
20 • 7NN00 Master Project SummerLabb • Rick van Gerven
7NN00 Master Project SummerLabb • Rick van Gerven • 21
Rick van Gerven
22 • 7NN00 Master Project SummerLabb • Rick van Gerven
s125461