Suïcidepreventie Marian de Groot Directeur handicap + studie Mede namens 113-Online
Missie en visie @113 • Taboe op praten over zelfmoord doorbreken • Drempels bij zoeken en vinden van hulp verlagen • Landelijk bekendheid geven aan onderwerp via media congressen en onderzoek • Coördineren en aanjagen van de Landelijke Agenda Suïcide preventie. Samenwerking met onderwijs, zorg, media en sociaaleconomische sector • Trainingen in het land verzorgen, coördineren en ontwikkelen.
•
113-Online
•
Suïcide in NL
•
Waarom zelfmoord?
•
Online hulp
•
Do’s en dont’s
•
gatekeepers training
•
113-Online
•
Suïcide in NL
•
Waarom zelfmoord?
•
Online hulp
•
Do’s en dont’s
•
gatekeepers training
•
113-Online
•
Suïcide in NL
•
Waarom zelfmoord?
•
Online hulp
•
Do’s en dont’s
•
gatekeepers training
Suïcidaliteit in Nederland per jaar • 2014: 1835, ongeveer 5 per dag • Ruim 8 % volwassenen denkt wel eens aan suïcide • Aantal suïcidepogingen feitelijk onbekend. Schatting 100.000 per jaar • Pogingen behandeld in ziekenhuis: 14.000 per jaar • Toename grootst onder alleenstaande mannen tussen 40 en 60 met uitkering • Onder jongeren 12-20 een van de belangrijkste doodsoorzaken • Onder volwassenen 20-30 doodsoorzaak nummer 1 Bron CBS
•
113-Online
•
Suïcide in NL
•
Waarom zelfmoord?
•
Online hulp
•
Do’s en dont’s
•
gatekeepers training
Meest voorkomende psychische problematiek bij suïcidaliteit • • • • • • •
Depressieve stoornis Middelengebruik/misbruik (alcohol, drugs) Schizofrenie Persoonlijkheidsproblematiek Trauma (PTSS) Rouw Angst(stoornissen)
•
113-Online
•
Suïcide in NL
•
Waarom zelfmoord?
•
Online hulp
•
Do’s en dont’s
•
gatekeepers training
Van denken naar doen (suïcidale proces)
•
113-Online
•
Suïcide in NL
•
Waarom zelfmoord?
•
Online hulp
•
Do’s en dont’s
•
gatekeepers training
Hoe ontstaan gedachten aan zelfmoord? Verlies veroorzaakt een emotionele pijn en is de rode draad • K lem zitten door • O ndragelijke
•
113-Online
•
Suïcide in NL
•
Waarom zelfmoord?
•
Online hulp
•
Do’s en dont’s
•
gatekeepers training
• P ijn door • O noplosbare • P roblemen
Mensen zien zelfmoord niet als een probleem maar als een oplossing (tunnelvisie)
Waarom zelfmoord? • Een verlies of trauma • Piekergedachten die alles beheersen • Gevoelens zoals angst, somberheid, leegte, zelfverwijt, boosheid,
•
113-Online
•
Suïcide in NL
•
Waarom zelfmoord?
•
Online hulp
•
Do’s en dont’s
•
gatekeepers training
schaamte, vernedering, schuld, isolatie, … • De dood lijkt een oplossing: een uitweg uit het leven nu • Kiezen uit twee kwaden: zo verder leven of zichzelf beschermen tegen de pijn van dit leven • …. Vooral: zo niet verder willen leven!
Online hulp, hoe werkt dat?
•
113-Online
•
Suïcide in NL
•
Waarom zelfmoord?
•
Online hulp
•
Do’s en dont’s
•
gatekeepers training
113Online cijfers* & feiten 2014 • Gemiddeld zo’n 300 unieke hulpvragers per maand • • • •
Crisisopvang vrijwilligerschat Crisisopvang vrijwilligerstelefoon Online therapie (behandeltrajecten) Begeleide online zelfhulp
12.000 7.000 800 450
• Zo’n 200 aanmeldingen p.j. voor online therapie *afgerond
•
113-Online
•
Suïcide in NL
•
Waarom zelfmoord?
•
Online hulp
•
Do’s en dont’s
•
gatekeepers training
Hoe 113-Online werkt • Contact maken: open vragen stellen en doorvragen • Waardering: respect voor de persoon en zijn overtuigingen
•
113-Online
• Interesse: betrokkenheid bij wat hij/zij belangrijk vindt (persoon is meer dan zijn probleem)
•
Suïcide in NL
• Empathie: warme houding
•
• Onvoorwaardelijke positieve aanvaarding: geloven in mogelijkheden
Waarom zelfmoord?
•
• Luisteren: met open mind
Online hulp
•
• De niet weten-houding: De persoon met zelfmoordgedachten is de expert in het voortbrengen van veranderingen en oplossingen. Eigen oplossingen even naar de achtergrond.
Do’s en dont’s
•
gatekeepers training
• Aansluiten bij de taal en concreet maken: Een warboel? Wat bedoel je met een warboel?
DO’s – De kern van contact maken Doorvragen “Je zegt, ‘ik stop ermee’, wat bedoel je daarmee?” Benoemen “Je wilt niet meer verder leven, bedoel je dat je aan zelfmoord denkt?” Versterken “Wat helpt je meestal als je je zo rot voelt?” Concretiseren “Heb je een plan?” “Hoeveel haast heb je om dat plan uit te voeren?” Veiligheid “Hoe denk je dat je veilig blijft?”
•
113-Online
•
Suïcide in NL
•
Waarom zelfmoord?
•
Online hulp
•
Do’s en dont’s
•
gatekeepers training
DON’TS – Wat helpt niet? • In paniek raken •
113-Online
•
Suïcide in NL
•
Waarom zelfmoord?
• De zonnige kant van het leven laten zien
•
Online hulp
“Ach joh, het kan altijd nog erger…”
•
Do’s en dont’s
•
gatekeepers training
• Meepraten “Ja, ik snap wel dat je niet meer wilt”
• In het gesprek een oordeel vellen. “Dat kun je niet maken!” • Snel adviseren: “Waarom ga je niet gewoon wat vaker voetballen?”
Uitgangspunten gesprek
Openheid •
113-Online
•
Suïcide in NL
Kleine veranderingen leiden tot grote veranderingen
Iedereen heeft sterke kanten en hulpbronnen
•
Waarom zelfmoord?
Het probleem is er nooit altijd
•
Online hulp
•
Do’s en dont’s
•
gatekeepers training
Belangrijk is dat ... • Je jezelf blijft in het contact (als mens) • Je praat vanuit je eigen functie ( studentendecaan, SLB-er, studieadviseur),
•
113-Online
•
Suïcide in NL
•
Waarom zelfmoord?
•
Online hulp
•
Do’s en dont’s
•
gatekeepers training
niet als hulpverlener (als je dat niet bent)
• Je ernstige (levensbedreigende) situaties niet geheim houdt (wel vertrouwelijk, geen geheimhouding) • Jij er op dat moment bent voor iemand • Alle kleine beetjes helpen om de eenzaamheid of schaamte te verlichten • Je doorverwijst of meedenkt over passende hulp
Het vervolg op een gesprek • Crisis? Bel 112 of de behandelaar (en ouders of partner) • Helpen steun te vinden (huisarts, maatschappelijk werk) • Wijzen op 113Online. Anoniem, gratis, 24/7 • Uw eigen vaardigheden trainen met uw team in de gatekeeperstraining
•
113-Online
•
Suïcide in NL
•
Waarom zelfmoord?
•
Online hulp
•
Do’s en dont’s
•
gatekeepers training
Gatekeeperstraining Doel • Doorbreken onzekerheid rond zelfmoord door praktische handvatten, ondersteunende literatuur en gericht begeleiding • Vaardigheden aanleren en eigen grenzen bewaken • Gesprek in eigen instelling op gang brengen Voor Onderwijs, politie, GGZ, huisarts, schuldhulpverlening
•
113-Online
•
Suïcide in NL
•
Waarom zelfmoord?
•
Online hulp
•
Do’s en dont’s
•
Gatekeeperstraining
Wie respectvol luistert hoeft niet bang te zijn een verkeerde vraag te stellen
• https://www.youtube.com/watch?v=LYMWPSKpRpE
Vragen?
