weekblad van de Universiteit Twente nummer 08
Donderdag 5 maart 2009
UT N I E U W S www.utnws.utwente.nl
2
4
Leren om je eigen dromen aan te sturen
13
Subsidie gemeente onzeker
Speciaal peuteronderwijs sorteert weinig effect
nieuwe huisstijl
Bonte stoet van bizarre vormen Universiteit Twente in kapitalen, punt. Zo ziet het nieuwe woordmerk van de UT eruit dat in het nieuwe collegejaar in gebruik genomen wordt. Duidelijk, no-nonsense en sterk volgens de ontwerper. Om dat merk is een ‘universum’ aan vormen gecreëerd die de verscheidenheid van wat er aan de universiteit gebeurt representeren en tegelijkertijd een eenheid moeten uitstralen. Het oude logo met de toevoeging ‘de ondernemende universiteit’ lijkt gedoemd te verdwijnen. Geen bachelorbrochure, geen corporate folder, zelfs geen visitekaartje ziet er straks meer hetzelfde uit. Op elke uiting komt het woordmerk met daaromheen een van de vele symbolen uit het ‘universum van vormen’. Sommige van die vormen zijn organisch van uiterlijk, andere lijken meer op figuren die door de mens zijn gemaakt. Hoewel de vormen veel
van elkaar verschillen, is het de bedoeling dat ze toch samenhang creëren. Eenheid in verscheidenheid, zoals de ontwerper het uitdrukte. ‘Alle regels voor logo’s hebben we ervoor overboord gegooid.’ De vormen uit het universum kunnen ook in het groot gebruikt HUISSTIJL, vervolg op pagina 3
Beetje besloten
Aan de maandag gehouden bijeenkomst van leidinggevenden over Route ‘14 en de nieuwe huisstijl was, zo bleek later, het label ‘besloten’ geplakt. De ruim honderd aanwezigen kregen achter gesloten deuren een powerpointpresentatie voorgeschoteld over het ‘universum aan vormen’ met het vriendelijke doch dringende verzoek hun achterban daar enthousiast deelgenoot van te maken. Het dubbele daarbij was dat ze terug op hun werkplek ook weer niet alles mochten verklappen want dan was de verrassing er af. Met het oog daarop werden de getoonde plaatjes dus ook niet beschikbaar gesteld. Om de verzamelde leiders een handje te helpen was er in de openbare ruimte naast de Agora een expositie ingericht met beelden van de nieuwe huisstijl. Interim-Route ‘14funktionaris Rob de Lusenet, bevreesd voor het uitlekken van al dat moois, weerde hoogstpersoonlijk ieder individu die een foto wenste te maken van de expositie.
WODKA. Op z’n Russisch, met bontmuts en nertsjas. Dinsdag voltooiden Sofie, Roza en Elsbeth, de drie aspirant-leden van onafhankelijk damesdispuut Xoxotywka, hun inauguratieopdracht. Xoxotywka staat in het Russisch voor lachende meisjes. Op de Boulevard deelden ze vrolijk gratis drank uit, wodka dus. Doel van de actie: publiciteit voor Xoxotywka, dat dit jaar zijn derde lustrum viert. Foto: Arjan Reef
Strijd om FES-subsidie van vijfhonderd miljoen Zeker drie onderzoeksinstuten van de UT rekenen op een subsidie uit het nationaal Fonds Economische Structuurversterking, FES. Afgelopen maandag moesten de aanvragen voor de nieuwe FES-ronde voor kennis, innovatie en onderwijs worden ingediend. Er is vijfhonderd miljoen euro beschikbaar voor projecten, die door consortia van onderzoeksinstellingen en bedrijven worden uitgevoerd. Het Fonds Economische Structuurversterking is gefinancierd door de aardgasbaten en bestemd voor investeringen in de kenniseconomie. Voorwaarden om subsidie aan te vragen zijn dat de onderzoeksvoorstellen als samenwerkingsverband zijn gepresenteerd en dat ze passen binnen een van de acht vastgestelde thema’s. Het gaat om high tech systems en materialen, food & flowers, life sciences & health, water, klimaat en ruimte, ICT, chemie en energie, creatieve industrie en onderwijs. Peters Apers, wetenschappelijk directeur van het
is samen met collega’s van de Universiteit van Amsterdam en de TU Delft trekker van het ICT-project dat samen met ICTRegie tot stand is gekomen. Er zijn meer dan honderd bedrijven en non-profitorganisaties bij dit project betrokken. ‘Ons hoofddoel is het opzetten van een ICT-ecosysteem, een grootschalig samenwerkingsverband van onderzoekers en het bedrijfsleven op het gebied van ICT. Wij kijken naar verschillende toepassingsgebieden: safety & security, mobility & logistics en care & lifestyle’, licht hij toe. Het gaat om een vierjarig onderzoeksprogramma, waarvoor een FES-subsidie van 150 miljoen euro is gevraagd. ‘Gezien het belang van ICT voor de samenleving hebben we er alle vertrouwen in dat we met hulp van de overheid het ICT-ecosysteem kunnen opzetten.’ Ook het onderzoeksinstituut Mesa+ doet een gooi naar de FES-gelden. ‘Wij CTIT
ADVERTENTIE
Het beeldmerk van de UT is een bonte doch coherent bedoelde verzameling vormen die volgens de ontwerper ontleend zijn aan het universum. De bizarre en expressieve elementen prikkelen de fantasie. Ze houden het midden tussen uitvergrote moleculen, zeewier, kikkervisjes, inktvlekken, vallende sterren en legoblokjes. Publicaties, briefpapier, visitekaartjes (met ook positieve boodschappen op de achterkant) en andere UT-uitingen worden er mee getooid, net als wellicht een of meer gebouwen. Foto: UT-Nieuws.
Geld verdienen met je octrooi? www.kennispark.nl
Empowering innovation and entrepreneurship
hebben een voorstel ingediend dat voor Nederland tot een duurzame leidende positie op het gebied van hightech systemen en materialen moet leiden. Hiertoe is een gerichte keuze gemaakt voor programmaonderdelen die zowel wetenschappelijk, economisch als maatschappelijk tot de uitdagingen van de 21e eeuw behoren’, laat wetenschappelijk directeur Dave Blank weten. Bij dit initiatief zijn universiteiten, technologie-instituten, academische ziekenhuizen en bedrijven betrokken. ‘De voorgestelde begroting voor deze FES-aanvraag is 434 miljoen, waarvan we een steun van 215 miljoen euro van de overheid vragen. De kans van slagen voor het binnenhalen van subsidie is honderd procent.’ Het Biomedisch Technologisch Instituut van de UT maakt deel uit van een consortium van technische subsidie, vervolg op pagina 3
English Edition Page 6
ut Nieuws weekblad van de Universiteit Twente
Donderdag 5 maart 2009
ut Nieuws
drie studenten richten dromenbedrijf lucidipedia op
Leren om je eigen dromen aan te sturen Je dromen écht laten uitkomen? Letterlijk en figuurlijk? De UTstudenten Tim Post, Benjamin Wohl, en Jakob Hummelen weten wel hoe dat moet. Ze staan op het punt om hun bedrijf Lucidipedia officieel in te schrijven bij de Kamer van Koophandel. Een droom die uitkomt voor de drie studenten. Ze willen ook andere mensen helpen om hun dromen te verwezenlijken, want dromen, dat is business. Sandra Pool
Neuh, een TOP-regeling hebben ze niet nodig, verwachten ze. ‘Dat hoeft ook niet, want dromen hebben geen inkoop- en verkoopwaarde’, zegt de psychologiestudent Jakob (21) treffend. ‘Het financiële risico dat we lopen is daarom zeer klein. Wij ontwikkelen geen innovatief product waarvoor een zak met geld nodig is.’ Het bedrijf is een vreemde eend in de bijt tussen al die hightech business in de regio. Bij Lucidipedia draait het allemaal om dromen. ‘Iedereen droomt. En het leuke is dat je die nachtelijke belevenissen kunt sturen’, zegt onderwijskundestudent Tim Post (25). Hij kwam op zijn zeventiende via een klasgenootje op een dromenwebsite terecht. ‘Ik heb daarna duizenden lucide dromen gehad en ik leerde ze écht te sturen. Als een superman vloog ik door
Op de bank Tim Post, erachter Jakob Hummelen (r) en Benjamin Wohl. Foto: Gijs van Ouwerkerk.
de lucht. Het lijkt soms wel of je in de film The Matrix zit.’ De andere twee lachen. ‘Een computergame kan er niet aan tippen’, beaamt Jakob. ‘Het is levensecht.’ Tim raakte zo in de ban van zijn nachtelijke avonturen dat hij de online leeromgeving Lucidipedia oprichtte. Hij vindt het ‘heerlijk’ om over dit onderwerp te praten. ‘Eenmaal op de UT gaf ik trainingen en workshops. Benjamin (scheikundige technologie) en Jakob zaten een keer in het publiek. Zo leerden we elkaar kennen.’ Lucidipedia biedt online lessen aan om dromen te sturen. ‘Kort door de bocht leer je dat in drie stappen’, legt Tim uit. ‘Je oefent twee weken om je dromen te herinneren als je ‘s morgens je ogen opent. Dat kun je opschrijven in een droomlogboek en delen met anderen via onze
site. Vervolgens ga je na wat terugkerende droomsignalen zijn. Wie of wat komt vaker voor? En dan ga je je voorbereiden zodat je in je droom kunt stappen wanneer dat droomsignaal weer opduikt.’ Om ongeloofwaardigheid uit de weg te ruimen, voegt Tim er aan toe dat het een wetenschappelijk onderzocht fenomeen is. Er zijn meerdere technieken om dat instappen te bereiken. Een ervan is de wakker-terug-naar-bedtechniek. Tim: ‘De wekker is in dit geval je hulpmiddel. Die zet je midden in de nacht. Op het moment dat je wakker schrikt, besef je dat je aan het dromen bent. Met dat bewustzijn val je weer in slaap. Ik heb vannacht met zwaartekracht gespeeld en geprobeerd om een rondje in mijn kamer te lopen. Niet over de vloer, maar over de
muren en het plafond. Dromen voeden zich uit de belevenissen die we overdag meemaken. Zo zijn onze hersenen ingesteld. Omdat het brein dat zwaartekrachtverhaal niet kent, moest ik eerst de hersenen leren dat het in dromen wel kan.’ Ook daar bestaan weer talrijke technieken en methoden voor’, verzekert Tim. ‘Hoe lang heb je’, lacht hij. Letterlijke, stuurbare droomvarianten van ’s nachts willen de drie startende ondernemers ook vertalen naar de figuurlijk dromen van alledag: wat wil je bereiken en wat is je ambitie? Lucide dromen als metafoor voor persoonlijk ondernemerschap. Dat daar behoefte aan is, concluderen ze uit het aantal inschrijvingen van de leeromgeving (6500) en het aantal bezoekers per dag (1300). De drie studenten wil-
len daarom naar een hoger plan met een professionelere leeromgeving en de nieuwste technieken. ‘Daar hangt een prijskaartje aan’, zegt Tim. ‘Mensen kopen lessen en betalen voor hun deelname aan een workshop.’ Jakob:‘Maar aan zweverig gedoe doen we niet. Wij zijn onderscheidend omdat we alles wetenschappelijk benaderen.’ Benjamin: ‘Tijdens workshops onderbouwen we alles met wetenschappelijke argumenten en laten we zien hoe het brein werkt. Dan gaan echt de ogen open bij het publiek.’ Of ze er uiteindelijk van kunnen rondkomen, blijft nog even gissen. Tim:‘We zien wel hoe het loopt, maar het is heerlijk om de hele dag bezig te zijn met iets dat je ontzettend leuk vindt.’
Onafhankelijk weekblad voor personeel en studenten van de Universiteit Twente jaargang 46. Verschijnt donderdag op de campus; vrijdag/zaterdag buiten de UT. Oplage: 8.500 exemplaren. Redactie-adres: Vrijhof kamers 215, 216, 217, 228, 219. Postadres: Postbus 217, 7500 AE Enschede. Telefoon: (053 – 489) 2029 zie verder onder redactie. Fax: (053 – 489) 3439 E-mail redactie:
[email protected]. Internet: http://www.utnieuws.utwente.nl; of via de homepage van de UT. Redactie: Bert Groenman (hoofdredacteur, 2030)
[email protected] Paul de Kuyper (4084)
[email protected] Maaike Platvoet (3815)
[email protected] Sandra Pool (tel. 2936)
[email protected] Mignon van Dijk (tel. 2028)
[email protected] Office-management: Brigitte Boogaard (2029)
[email protected] Vaste medewerkers: Cariene van Aart, Harold de Boer, Supriyo Chatterjea, Henriëtte van Dorp, Robbin Engels, Stijn van Ewijk, Anindita Ganguly, Bianca Hagen, Egbert van Hattem, Joris van Hoof, Bas Klaver, Hans van de Kolk, Willem Pieterson, Audrey Rhodes, Daniël van Schoot, Ashok Sridhar, Frans van der Veeken, Bauke Vermaas. Automatisering/internet: Martijn Baars Ivar Engel Foto's: Arjan Reef / Gijs van Ouwerkerk / Frans van der Veeken Redactieraad: prof.dr. E.R. Seydel (vz). Advertenties: Bureau Van Vliet BV, Postbus 20, 2040 AA Zandvoort, Tel. 023 – 5714745. Site: www.bureauvanvliet.com. E-mail:
[email protected]. Advertentietarieven op aanvraag. HOP: UT Nieuws is aangesloten bij het Hoger Onderwijs Persbureau (HOP). Adreswijzigingen: Abonnees (ook studenten) dienen deze schriftelijk door te geven aan de redactie UT-Nieuws Postbus 217, 7500 AE Enschede of per e-mail:
[email protected]. Stage of buitenlands studieverblijf: studenten die op stage gaan of in het buitenland gaan studeren kunnen UT-Nieuws op schriftelijk verzoek opgestuurd krijgen. Wie prijs stelt op deze (gratis) service zendt een adreswijziging naar de redactie o.v.v. faculteit, stagelocatie en periode (zo nauwkeurig mogelijk). Kopij: Bestemd voor de Infomededelingenrubriek dient per e-mail maandag voor 14.00 uur in het bezit te zijn van de redactie UT-Nieuws. Abonnementen: Jaarabonnement: 40 euro. Abonnementen schriftelijk aan te vragen met vermelding van naam, adres, postcode, plaats, telefoonnummer en bank-/girorekening. Abonnementen kunnen wekelijks ingaan. Betaling via factuur. Het jaarabonnement wordt automatisch verlengd, tenzij men minimaal 1 maand voor afloop van de abonnementsperiode schriftelijk opzegt. Technische vervaardiging: Wegener Huis aan HuisMedia B.V. Bezorging Campus: Motorsportgroep UT, coördinator Tim Wolda, tel. 053-4892029. E-mail:
[email protected] Copyright UT-Nieuws: Auteursrecht voorbehouden. Het is verboden zonder toestemming van de hoofdredacteur artikelen schema's foto's of illustraties geheel of gedeeltelijk over te nemen en/of openbaar te maken in enigerlei vorm of wijze.
www.lucidipedia.com
Wie: Studie: Op weg naar:
Jeske Nijman (18) industrieel ontwerpen, eerstejaars huis in Losser
‘Nog twee weken woon ik bij mijn ouders in Losser’, verzucht Jeske bij de bushalte tegenover de Cubicus. Over vier minuten komt haar bus, maar voor die tijd wil ze best even op de foto. ‘Losser is best dichtbij, maar ik ben toch nog bijna een uur onderweg. Ik ben blij als ik straks op kamers woon, dat maakt alles wat makkelijker. Ik heb een kamer gevonden vlakbij de Westerval in Enschede, eerlijk gezegd weet ik niet eens precies waar het is. Ik kom daar in een studentenhuis met 35 tot 40 bewoners. Ja, groot hè? Het heet De Oude School en het is ook echt een oud schoolgebouw. Alle lokalen zijn omgebouwd tot studentenkamers. Ik moet het contract nog tekenen, maar ik ga ervan uit dat ik er over twee weken in kan. Het eerste wat ik dan ga doen is de vloer eruit halen. Er ligt tapijt en dat vind ik lelijk. En verder moet ik de muren schilderen. Meubels kopen hoeft gelukkig niet. Ik heb al vrij veel en dan is het ook een voordeel dat je in een klein dorp woont. Iedereen kent elkaar en iedereen heeft nog wel wat voor je. Ja, de buren enzo. Erg blij ben ik met mijn bed. Ik heb namelijk een rond bed van Ikea, met een doorsnee van 2,10. Daar rol je nooit uit. Wat ik echt nog nieuw moet kopen? Een theepot in de vorm van een kip. Die zag ik laatst ergens en die moet ik gewoon hebben!’
Waar gaat dat heen...? Foto: Arjan Reef
ut Nieuws weekblad van de Universiteit Twente
Donderdag 5 maart 2009
voorstel VVD: verkeersontsluiting over campusterrein
‘UT kan zich niet langer afsluiten’
Een weg dwars over de campus is volgens gemeenteraadslid Arnold Enklaar (VVD) de oplossing voor het ontsluiten van het verkeer in Enschede Noordwest. Een provocerend plaatje met daarop een weg over het UT-terrein dat hij tijdens de laatste gemeenteraadsvergadering liet zien, joeg menig raadslid in de gordijnen, zo zegt hij zelf. ‘Maar er moet iets gebeuren in het noorden.’ Sandra Pool
De UT speelt daarin een prominente rol en kan zich niet langer kan afsluiten van haar omgeving’, aldus Enklaar. Volgens de VVD-er loopt het verkeer prima door op de Auke Vleerstraat en de Hengelosestraat, maar stopt de stroom bij de rotonde voor
de ingang van de campus. ‘De UT gedraagt zich als een afgesloten terrein, terwijl de instelling zelf een verkeersstroom creëert met al haar medewerkers. De Auke Vleerstraat en Hengelosestraat zijn twee stevige wegen en dan stopt het ineens. Door de
verdere ontwikkeling van het Kennispark Twente en de UT is het noodzaak om de Auke Vleerstraat niet alleen te verdubbelen, maar ook door te trekken zodat deze uitkomt op de Weerseloseweg, de weg richting Frans op den Bult.’ Volgens Enklaar kan dat alleen door een weg over de campus te realiseren. ‘Alternatieven zijn er niet. Dwars door het Ledeboerpark lijkt mij niet gewenst en de Bosweg biedt te weinig ruimte en dan ga je alsnog helemaal buitenom.’ Dus zal de voorgestelde weg volgens hem ergens moeten verrijzen tussen de rotonde bij de campusingang en de Horstlindelaan aan de achterkant van de campus. ‘Het wordt een heel belangrijke verkeersader en dat leidt tot
grote voordelen. Enschede wordt in het noorden ontlast. De Mozartlaan en de Roessinghsbleekweg zijn nu elke morgen zwaar belast en dat zal minder worden. Datzelfde geldt voor de Oldenzaalsestraat, én de UT is veel beter bereikbaar. Bovendien levert het ook een reistijdwinst op. Die noordwestelijke rondweg gaat er wat mij betreft zeker komen.’ Om een geschikt tracé te vinden, is volgens het gemeenteraadslid dan samenwerking nodig tussen de UT, Kennispark Twente en de gemeente. ‘De UT kan niet langer een autonoom koninkrijk zijn dat op een eilandje zit en zich afsluit van al het verkeer. Ze moet haar verantwoordelijkheid nemen. Het wordt tijd om mee te doen.’
Ontwerpwedstrijd De UT organiseert dit voorjaar samen met de Belastingdienst een ontwerpwedstrijd met als thema ‘Onderneem je game’. Teams van studenten uit opleidingen verwant aan informatica, communicatie, nieuwe media en gaming maken een ontwerp voor een digitale game voor de jonge startende ondernemer. Inschrijven voor de ontwerpwedstrijd kan tot 15 maart. Meer informatie is te vinden op www.ontwerpwedstrijd2009.nl.
Strijd om miljoenen (vervolg van voorpagina) universiteiten, academische ziekenhuizen en bedrijven, dat een onderzoeksvoorstel heeft geschreven op het gebied van Life Sciences & Health en de invloed van de regeneratieve geneeskunde. Daarvoor is 150 miljoen euro aangevraagd. Wetenschappelijk directeur Clemens van Blitterswijk denkt een ‘redelijke kans’ op subsidie te hebben, maar wijst erop dat er veel gega-
Peter Apers. Foto: Gijs van Ouwerkerk.
digden zijn. ‘Doorgaans wordt er tweeëneenhalf keer zo veel aangevraagd dan er beschikbaar is. De vraag is wat de overheid in deze warrige tijd doet. Ze kan bezuinigen of juist wat extra’s bovenop dat bedrag van vijfhonderd miljoen euro doen om de kenniseconomie te stimuleren. De kans op een kaasschaafmethode lijkt me niet zo groot.’ Mignon van Dijk
Drukte in café Berlijn. Foto: Arjan Reef
Science Café: succes Het Science Café Enschede blijkt aan te slaan. De vier thema-avonden tot nu toe in Media Art Café Berlijn, werden druk bezocht. Vorige week woensdagavond zat het café bij het station in Enschede zo vol, dat er voor veel belangstellenden geen zitplaats was en ze de lezingen van Dave Blank en Albert van den Berg van Mesa+ staand moesten volgen. Beide hoogleraren spraken over nanotechnologie en dan specifiek over de toepassing van deze techniek in de medische industrie. ‘Als alles heel klein is zul je zien dat we bij heel grote ontwikkelingen terechtkomen’, citeerde Dave Blank de Amerikaanse natuurkundige Richard Feynman, de grondlegger van de microsyteemtechnologie en de nanotechnologie. Vervolgens schetste hij wat er al mogelijk is en wat er zit aan te komen op dit gebied. Albert van den Berg sprak over medische toepassingen, zoals de smartpill, een videocapsule die door het lichaam van patiënten reist en onderweg allerlei metingen kan verrichten. Na de twee lezingen kon het publiek vragen op een bierviltje schrijven, waarna de sprekers daarop ingingen en er een discussie ontstond. Onder de aanwezigen veel UT-medewerkers en studenten. Ook rector magnificus Ed
Nieuwe huisstijl (vervolg van voorpagina) worden als ornament aan de buitenkant van UTgebouwen, bijvoorbeeld de Spiegel (zie foto voorpagina). Afgelopen maandag werd de nieuwe huisstijl, ontworpen door Studio Dumbar, in de Agora van de Vrijhof gepresenteerd aan zakelijk directeuren, opleidingsdirecteuren, hoogleraren en andere leidinggevenden uit de organisatie. De komende maanden moeten zij hun achterban voorbereiden op de invoering ervan. Dat zal niet meevallen want de sheets met daarop de symbolen van het universum worden door de communicatiespecialisten van de UT nog niet vrijgegeven. Met ingang van het nieuwe collegejaar krijgt de invoering gestalte, al eerder - in mei - is de openbare presentatie van de nieuwe huisstijl. Al die geheimzinnigheid heeft te maken met een speciaal uitgedokterde interne ‘verleidingscampagne’ waarin de universiteit wordt voorbereid op de nieuwe koers. Voorafgaand aan de presentatie van de huisstijl was al beroering ontstaan over het gerucht dat de toevoeging ‘de ondernemende universiteit’ uit het logo zou verdwijnen. Raadslid Jann van Benthem meldde zich demonstratief af voor de bijeenkomst omdat deze verworvenheid overboord zou worden gezet. Inderdaad refereert het nieuwe woordmerk noch het universum van vormen aan die ondernemendheid. Directeur Kennispark Kees Eijkel, die zich maandag in de voorafgaande discussie over de voortgang van Route’14 hard maakte voor het uitdragen van valorisatie en ondernemendheid, zegt niet dat het ondernemende karakter ‘perse in het UT-logo moet’. ‘Maar in de communicatie moet ondernemerschap wel goed over het voetlicht worden gebracht. Ik sta daar een beetje dubbel in, omdat ik binnen maar ook buiten de UT werk. Of ondernemendheid in het woordmerk hoort vind ik wel een discussie die door de UT moet worden gevoerd. Het is wat ons onderscheidt
van Delft en Eindhoven. De UT is drager van het Kennispark en is daar heel ver in.’ Eijkel noemde het daarnaast een ‘intrigerende benadering’ om logo en naam uit elkaar te trekken. ‘De huisstijl is heel flexibel en toch erg herkenbaar. Ik was positief verrast.’ Die mening wordt gedeeld voor Marc Wouters, onderwijsdirecteur technische bedrijfskunde. ‘Zonder dat je meteen hoeft uit te kunnen leggen waar de structuren vandaan komen, voel je dat het herkenbaar is.’ Wouters plaatste overigens een flinke kanttekening bij de grote hoeveelheid tijd en geld die gemoeid is met
Voorbeeld van een UT-publicatie nieuwe stijl. Foto: UT-nieuws
de branding. ‘Veel facilitaire dingen in het primaire proces (onderwijs en onderzoek, red.) gaan mis.Vorig jaar waren de voorlichtingsdagen bijvoorbeeld ronduit slecht georganiseerd. Zorg nou eerst dat je dat soort elementaire zaken voor mekaar hebt voor je dure adviseurs aan het werk zet met een brandingcampagne. Ik weet zeker dat dat gevoel bij veel medewerkers leeft.’ Net als vele anderen noemde communicatiehoogleraar en directeur van GW-instituut IBR, Erwin Seydel, de nieuwe aanpak gedurfd. Minder te spreken was hij over de nadruk die de branding in de meeting kreeg ten opzichte van de echt inhoudelijke punten van Route ’14. Ook de opgesplitste presentatie (eerst besloten, later publiekelijk) vond hij vreemd.‘Als je het doet, doe het dan één keer goed en niet zo versluierd als nu.’ Paul de Kuyper en Bert Groenman
Brinksma was van de partij. Doel van het Science Café is in een informele omge- Zó ziet het nieuwe beeldmerk eruit. Met punt. Zonder 'de ondernemende ving wetenschap onder de universiteit'. aandacht te brengen en een ontmoetingsplaats te bieden voor iedereen die daarin geïnteresseerd is. Tijdens de vorige bijeenkomsten kwamen de maakbare mens, het Higgsdeeltje en de Amerikaanse presidentsverkiezeningen aan de orde. Het eerstvolgende Science Café is woensdag 22 april en gaat over Darwin en De bewaking van de campus wordt niet langer uitbesteedt aan de evolutietheorie. een extern bedrijf, maar komt weer onder eigen beheer te val03-46x38mm 14.02.2003 15:33 Pagi len. Dat meldde collegelid Kees van Ast gistermorgen in de universiteitsraad. ADVERTENTIE In 2005 werd besloten dat de bewakingsdienst van de UT onder een commerciële beveiligingsfirma, CSU Security Services, kwam te vallen. Het personeel bleef toen in dienst van de UT, maar nieuwe vacatures – waaronder die van hoofd beveiliging – werden door dit nieuwe bedrijf ingevuld. Van Ast zei dat gebleken is ‘dat specifieke UT-situaties beter in eigen beheer kunnen worden gedaan’. Volgens het collegelid betekent dit dat het contract met het hoofd beveiliging, Manfred de Roos en andere ‘externe’ bewakingsmedewerkers afloopt en weer door ‘eigen mensen’ zal worden ingevuld. De universiteitsraad IEDER DIER TELT! reageerde opgetogen op de mededeling van Van Ast.
Bewaking weer terug naar UT
ut Nieuws weekblad van de Universiteit Twente
Donderdag 5 maart 2009
Akkoord met vastgoedplan De universiteitsraad stemde gisteren in met het eerste deel van het nieuwe Vastgoedplan 2009-2014. Dat betekent dat de voor dit jaar geplande projecten kunnen worden uitgevoerd. Of ingestemd wordt met de plannen voor 2010 en de jaren daarna, zal de raad telkens in december aan het jaar voorafgaand ervan bespreken. Het college van bestuur had op die fasering aangedrongen. De universiteitsraad nam dat over, omdat de leden in deze onzekere economische tijden niet te snel willen beslissen over een investering van vijftig miljoen euro, het bedrag dat met het Vastgoedplan is gemoeid. Het college zegde toe het komende jaar extra aandacht te besteden aan het geschikt maken van de gebouwen voor het toenemend gebruik van laptops. In het Vastgoedplan staat onder andere dat de studentenbalie dit jaar vanuit de Bastille verhuist naar de begane grond van de Vrijhof. Op de langere termijn spreekt het plan over de komst van een nieuwe sporthal op de campus in 2011. Daarnaast zal worden gekeken of de zwembadcapaciteit moet worden uitgebreid. In 2012 wordt portiersloge Charlie gesloopt omdat het de openheid van de campus naar buiten belemmert. Het Paviljoen zal dan als centraal ontvangstcentrum dienst gaan doen. De raad stemde bovendien in met de start van de bacheloropleiding Creative Technology aan de faculteit EWI. Komende september hoopt deze studie de eerste studenten te verwelkomen. Naar aanleiding van het besluit beloofde het college nog eens na te denken over de Engelse benamingen van Nederlandstalige opleidingen. Rimmert van der Kooij en Thomas Ziehmer van studentenfractie UReka stelden tijdens de vergadering voor dat de UT studenten kan inzetten bij het bestrijden van de economische crisis. Zij zouden bijvoorbeeld als goedkope arbeidskracht consultancytaken bij (noodlijdende) bedrijven kunnen verrichten. Rector Ed Brinksma wil daar graag met deze studenten verder over brainstormen. Hij waarschuwde er wel voor dat het niet alleen een publiciteitsstunt moet zijn. ‘Je moet oppassen dat je de crisis enkel gebruikt om jezelf in beeld te brengen. Daar wordt gauw doorheen geprikt.’ ADVERTENTIE
8??ÁËËÝj·
ËËjÍ·
jajÁjjËjjwÍËÁjWÍˬË?aÄÁjjÁÄ =#!Ë 0Ë .7-2.Ë 0 Ë.^Ë=!Ë8Ë 0Ë##
batavierenrace
Subsidie gemeente onzeker Dit jaar kr ijgt de Batavierenrace nog een subsidie van vijfduizend euro van de gemeente Enschede, maar het is onzeker of het evenement die steun volgend jaar weer krijgt. De kans bestaat dat daarmee de Bata na vijf jaar weer uit de binnenstad verdwijnt. De Bataorganisatie overweegt in ieder geval alternatieven voor de herstart op de Oude Markt. Paul de Kuyper
De slotetappe van de Bata verhuisde in 2005 van Boekelo naar de binnenstad van Enschede. Volgens commissielid Matthijs Munnik was dat destijds part of the deal. De gemeente sponsort de race, in 2005 en 2006 zelfs als hoofdsponsor, en door het verleggen van het traject komt Enschede meer in the picture. Twee jaar geleden beloofde Enschede voor 2008 en dit jaar nog een bedrag van vijfduizend euro, maar voor volgend jaar wil de gemeentelijke subsidieverlener Enschede Promotie geen toezegging doen. ‘De herstart op de Oude Markt en het rondje om de kerk vinden wij als organisatie heel gaaf ’, aldus Munnik. ‘Maar het is een stuk lastiger te organiseren dan ergens in de middle of nowhere in Boekelo. Voor een etappe in het centrum hebben we veel meer vrij-
Het is nog maar de vraag of de finish van de Batavierenrace de komende jaren in Enschede blijft. Foto: Gijs van Ouwerkerk
willigers nodig. Daarom overwegen we alternatieve trajecten naar de campus. Weg uit de binnenstad zou inderdaad een gemis zijn voor het evenement. We zouden volgend jaar graag weer op de Oude Markt starten, maar daar moet wel wat tegenover staan.’ Volgens Willy Bijen van Enschede Promotie is de subsidieverlening nog geen gelopen koers. ‘Voor ons is het nu geen item. Ik reken erop dat we ook volgend jaar iets voor de Batavierenrace doen. Het evenement past prima binnen het beleid van de promotie van de stad. Het contract van de afgelopen drie jaar is echter afgelopen en de commissie wil graag nog voor de race van dit jaar zekerheid. Die kunnen wij niet geven. De
gemeente is terughoudend, we willen afwachten hoe alles dit jaar verloopt verwijst Bijen naar de economische crisis. De Batavierencommissie heeft dit jaar overigens nog weinig te lijden onder die crisis. De grote sponsors Imtech en Susa zijn vast-
gelegd tot en met 2010 en ook andere sponsors werden al aan het evenement gebonden voor de grootste financiële malaise. Mocht de sponsoring volgend jaar achterblijven dan kan dat betekenen dat het inschrijfgeld voor de teams omhoog moet.
Techneuten nodig De Batavierencommissie is naarstig op zoek naar technische medewerkers zoals informatici en elektrotechnici. Al een paar jaar kampt de organisatie met een tekort aan technici, maar nu heeft een aantal vrijwilligers aangegeven te gaan stoppen. Nieuwe mensen zijn nodig om het ingewikkelde communicatie-, tijdsregistratie- en database systeem te kunnen onderhouden. De Batacommissie belegt infolunches voor belangstellenden en is van plan na de race een soort scrapheap challenge te organiseren om technici te werven.
Mijn job Naam: Irma van Diessen (52) Functie: medewerker post en transport Locatie: de ‘Garage’
Irma van Diessen (52) Foto: Arjan Reef
‘Ja, bij transplof. Haha. Nee, ik bereken de portokosten door, plus de kosten van de express stukken. Ik zorg er dus voor dat alle afdelingen een factuur krijgen voor de verstuurde post. Naar verwachting is de periode rond de feestdagen toch wel het drukste. Dan wordt er gewoon meer verstuurd en komt het met grote aantallen binnen. Ik help mijn collega’s op de postafdeling dan ook wel eens mee. In totaal werken hier twaalf mensen. Op dinsdag, woensdag en vrijdag ben ik in de Garage te vinden. De werksfeer is hier fantastisch. Leuke collega’s. In de pauze leggen we een kaartje. Dat is op dit moment de trend. Kruisjassen of hartenjagen. Nee, ik heb zonet geen potje gewonnen. De andere twee deelnemers hebben elk een partijtje in de wacht gesleept. Ach, het gaat nergens om. Ja, om de punten, maar verder is het puur ontspanning. Mijn man Marti werkt hier tegenover in het Paviljoen, dat klopt. Of we het thuis wel eens over de UT hebben? Nee, eigenlijk niet. Ik zit nu een jaartje op deze afdeling. Daarvoor deed ik receptiewerk in de Hogekamp. Tien jaar lang. Tja, dan wordt het wel eens tijd voor iets anders. Maar ook daar was de sfeer goed hoor. En de mensen in het gebouw die mis ik wel. Het voordeel van mijn huidige werkplaats is dat je niet gebonden bent aan één plek. Bij een receptie kun je niet even weglopen. Hier kan dat wel. En er komen veel mensen langs. Wil je een paasei? Pak er maar een, hoor.’
ut Nieuws weekblad van de Universiteit Twente
Donderdag 5 maart 2009
De bladen Aan de Wageningen Universiteit promoveerde vorige week een 76-jarige onderzoeker op het jachtgedrag van de slechtvalk. Dick Dekker struinde als kleine jongen al urenlang door de duinen op zoek naar roofvogels. Op een mistige wintermiddag zag hij hoe een slechtvalk een smient te grazen nam. Jagende slechtvalken werden een passie die niet meer overging. Dekker deed bijna vijftig jaar geduldig veldstudies van jagende slechtvalken. Niemand heeft zulke langlopende sets gegevens over het jachtgedrag van de valk als hij. Daarom werd hij gevraagd te promoveren op het onderwerp. Zijn proefschrift verluchtigde hij met elf zelf geschilderde olieverfschilderijen van slechtvalken.
Onderzoeker Ysbrand Wijnant. Foto: Gijs van Ouwerkerk
ut, tno en vredestein op zoek naar stille autoband
‘Elk profielvlak trilt weer anders’
Paul de Kuyper
Veruit het meeste lawaai van een rijdende auto wordt niet veroorzaakt door de motor, maar door de banden. Zo’n 100 decibel vlak naast de wielen bij een snelheid van 80 kilometer per uur. Ga je ruim zeven meter verder staan, de meetafstand voor de EUregels, dan neemt het geluid al fors af. In 2012 wordt de geluidsnorm van de Europese Unie vijf decibel strenger. Een autoband mag dan op 7,5 meter afstand bijna een kwart minder geluid produceren dan nu, 71 decibel in plaats van 76. De helft van de banden die nu worden geproduceerd voldoet nog niet aan die eisen. Volgens Dirk Bekke, projectleider band-wegdek lawaai bij Vredestein, kan zijn bedrijf al wel stille banden maken. ‘Maar daarbij
moeten we compromissen sluiten, bijvoorbeeld op het gebied van de slijtage en de grip. Probleem is dat je vooraf niet weet hoeveel geluid een nieuw ontwikkelde band zal maken.’ Bovendien spelen veel factoren een rol waaronder natuurlijk de rubbersoorten die worden gebruikt, maar ook de vorm van het profiel. Daarom werken Vredestein en TNO samen met de leerstoel structurele dynamica en akoestiek, dat samen met drie andere IMPACT-leerstoelen een band-wegdekconsortium vormt. UT-onderzoeker Ysbrand Wijnant van die vakgroep: ‘Met de huidige software kun je niet nauwkeurig het geluidsniveau berekenen van een band die er nog niet is. Wij wer-
Workshop over marketing Route suc66 organiseert dinsdagavond 10 maart om 18.30 uur in Spinnerij Oosterveld in Enschede voor studenten met ondernemersambitie de workshop ‘Het belang van marketing’. Aan de hand van discussies, praktijkvoorbeelden, voorlichting en vragen uit de zaak wordt interactief op ondernemersvraagstukken ingegaan. De bijeenkomst is een gezamenlijk initiatief van de Kamer van Koophandel Oost Nederland, YBP (Young Business Professionals) en Kennispark Twente. Aanmelden kan via de site www.studentondernemer.nl.
ken aan een model om van nieuwe banden wel het lawaai te kunnen voorspellen. Dat is erg moeilijk omdat je bijna elk detail moet meenemen. Elk profielvlak in een band trilt anders en heeft dus invloed op het geluid. De fijnheid van het model is tot nu toe de bottleneck.’ Het model waar Wijnant aan werkt moet straks in een paar uur kunnen uitrekenen hoeveel geluid een band op asfalt maakt. Een half jaar geleden bouwde Wijnant met collega’s een opstelling om bij rijdende auto’s het lawaai van de banden te meten. Twee microfoons worden vlak naast het wiel gemonteerd en meten hoeveel geluid er aan de voor- en achterkant van de band vrijkomt als de auto ermee over asfalt rijdt. De meetgegevens van verschillende Harold de Boer
Een autoband maakt geen lawaai, asfalt maakt geen lawaai, maar zodra je met een band over het asfalt rijdt, slaat de decibelmeter uit. Zoveel zelfs dat ongeveer de helft van de autobanden die nu worden geproduceerd in 2012 niet meer voldoen aan nieuwe EU-normen. De vakgroep structurele dynamica en akoestiek werkt samen met Vredestein en TNO aan een model om de geluidsproductie van banden te voorspellen.
Uit Het Lood
Geroepen Vroeger gingen mensen ook al dood. Door ziekte, of door een ongeval. Maar toen geloofden we nog in God. En in het hiernamaals. Wie ons ontviel, ging naar een andere plek. Een betere plek. ‘De Here heeft tot zich geroepen onze geliefde...’, zo meld-
soorten banden en wegdekken worden gebruikt om de modellen op te stellen. ‘Wij geven de numerieke input, Vredestein levert de bandmodellen en TNO bezit expertise van meetmethoden’, beschrijft Wijnant de samenwerking van de drie partijen. Het project is volgens de UT’er halverwege. Op dit moment kunnen ze het geluid van een nieuw ontwerp nog niet voorspellen, maar Wijnant gelooft dat dat doel zeker wordt bereikt. ‘Erg veelbelovend’ vindt ook Bekke het onderzoek. ‘Zo nauwkeurig wordt nog nergens onderzoek naar band-wegdeklawaai gedaan. Als het slaagt, zijn we over een à twee jaar in staat stille banden te ontwikkelen die aan de nieuwe EU-normen voldoen zonder dat we hoeven in te leveren op de veiligheidseisen.’
den wij in het overlijdensbericht. Daaruit sprak troost, bemoediging en berusting. God bestaat niet meer. Maar het geloof in het eeuwige leven hebben we behouden. Niet in het hiernamaals, maar hier op aarde. Wij zijn zo allemachtig slim, wij kunnen ziektes genezen, wij kunnen ongelukken voorkomen en wij kunnen mensen beschermen tegen het geweld gepleegd door onverlaten. Dus als er nu toch nog iemand sterft, dan heeft er per definitie iemand gefaald. Dan heeft iemand zijn plicht verzaakt. Met de dood tot gevolg. En dat is dood door schuld. Moder ne vliegtuigen hoeven niet meer neer te storten. Zeker niet bij
Vrouwen minderen makkelijker hun alcoholconsumptie dan mannen. Dat ontdekten Leidse psychologen in een studie naar het drinkgedrag onder verenigingsstudenten. Vrouwen gingen al minder drinken als ze een A4’tje kregen met informatie over de gevolgen van overmatig alcoholgebruik. Bij mannen hielp het alleen als vooraf uitgebreide plannen werden gemaakt over hoe ze zouden omgaan met situaties waarin de verleiding opkomt om toch meer te drinken. Hun consumptie liep terug van gemiddeld veertig naar dertig glazen per week, nog altijd meer dan de 21 die artsen als maximum adviseren.Vooraf voornemen vanaf het vijfde biertje te weigeren hielp niet, evenmin als het meer algemene voornemen om minder te gaan drinken. De Rijksuniversiteit Groningen gaat het logo strenger bewaken. Politieke en algemene studentenverenigingen mogen alleen nog gebruik maken van de huisstijl als vooraf toestemming is gevraagd en het politieke standpunt van de vereniging niet afwijkt van de RuG. URaadslid Karin Mast noemt het ‘angsthazerij en hypocrisie’, collega Willem Bos van de Groninger Studentenbond (GSb) stelt dat het meer dan eens voorkomt dat zijn fractie een ander standpunt heeft dat de RuG. ‘Maar mag Nait Soez’n – de krant van de GSb – wel het logo gebruiken en mijn fractie dan niet?’, vraagt hij zich af. De Utrechtse derdejaars biomedische wetenschappen Jessie Verhave drinkt vanaf vorige week, Aswoensdag, veertig dagen lang geen druppel alcohol. En dat terwijl ze normaal in de weekeinden ‘redelijk wat’ drinkt in de kroeg en door de week ‘gewoon wat biertjes’ neemt. Waarom ze gaat vasten? ‘Om me los te maken van het vanzelfsprekende. Dan realiseer ik me beter dat ik zonder kan er niet van afhankelijk ben.’ Jessie doet dit al voor de vierde keer en weet dat als ze vreselijk zin krijgt in een biertje ze er even met iemand over moet praten. ‘Dat helpt. En ja, na die veertig dagen voel ik me altijd veel gezonder en neem ik me voor om minder te drinken.’ Volgens Erasmus Magazine is de inhoud van een dissertatie nog steeds het belangrijkst, maar besteden onderzoekers meer en meer zorg aan het omhulsel. De Rotterdamse promovenda Leonie van der Heul-Nieuwenhuijsen kreeg van veel mensen de vraag waarom er een schijf van een appel op de voorkant van haar proefschrift stond. ‘De appel is een metafoor voor het onderwerp van mijn dissertatie: de prostaat. Het appelschijfje lijkt namelijk erg op de uitgesneden plakjes van de prostaat die ik voor mij onderzoek heb gebruikt’, aldus de onderzoekster.
een modern vliegveld. Moder ne technolog ie voorkomt dat. Dus als een modern vliegtuig dan toch niet netjes op zijn wielen landt, dan moet er sprake zijn van opzet. Een suïcide piloot? Een terrorist? Vandaar dat het Openbaar Ministerie naar aanleiding van het verongelukte vliegtuig van Turkish Airlines ogenblikkelijk een strafrechterlijk onderzoek is opgestart. We kunnen niet rusten zolang er geen schuldige is terechtgesteld. De slachtoffers niet. En hun nabestaanden al helemaal niet. Als bewoners van een verzorgingstehuis overlijden, dan zetten we een verpleegster in de cel. Als een gevangene overlijdt, dan sturen we de gevangenis-
directeur naar de rechter. Als ouders hun kind doden, dan veroordelen we de gezinsvoogd. En als vlottenbouwers verdrinken tijdens een bedrijfsuitje, dan beschuldigen we de directeur van het ingehuurde buitensportbedrijf van doodslag. Er wordt niet meer gestorven; er wordt alleen nog gedood. De fanatiekste aanhangers van dit goddeloze geloof in het eeuwige aardse leven bevinden zich op een onverwachte plek. In onze heilige katholieke kerk. Op 18 januari 1992 riep de Here de twintigjarige Eluana Englaro tot zich. Een auto-ongeval rukte haar uit dit leven. Als artsen en familie haar na 17 jaar eindelijk loslaten, spreekt het Vaticaan van moord.
ut Nieuws weekblad van de Universiteit Twente
Thursday 5 maart 2009
Partnership with Polish universities Five Polish universities gave presentations to the faculties of EEMCS and ST last week. The goal of the presentations was to create an exchange program for master’s students between these institutions and the UT. Eastern Europe is one of the regions the UT wants to target as part of internationalization. A few Polish candidates have PhD research position over here, but no Dutch student has participated in part of the master’s courses in the former Eastern bloc country.
and the Technical University of Wroclaw, all of which are large institutions with some tens of thousands of students. The universities were selected after a visit from a small UT delegation in December. Van Dam: ‘A cooperation already existed between some departments, and we have some Polish PhD students here.They can fulfill an ambassadorship for their old university.’
one of the target areas in the field of internationalization. According to Van Dam, if you want to stimulate students to study abroad, the most successful way is by face-to-face contact. ‘Students see Polish vans at building sites, but they probably aren’t aware that Poland has such good and large universities.You don’t learn this information yourself and a brochure usually ends up in the waste bin.’
The ratio of the number of international students coming to study at Twente and the number of Twente students going abroad for part of their master’s program is lopsided. ‘Dutch students study abroad, but usually in the framework of an internship.We want students to take master’s courses elsewhere more often.’ says Theo van Dam, study adviser for Biomedical Engineering
Last week the universities presented themselves to UT students, and visitors were able to tour departments. Polish and Dutch students could converse informally about their education. Whether UT researchers and master’s students will visit Polish universities is yet to be decided.The reciprocal visits are paid for by the UT, because Eastern Europe is
The exchange programs of EEMCS and ST will hopefully begin in the fall and be categorized in the Erasmus exchange program. Study advisor Van Dam hopes the new contacts will also promote a better cooperation of research departments.
and co-organizer of the Twente-Polish exchange program. In addition, the intention of the cooperation program is to provide higher enrollment in the UT master’s programs. The participating Polish universities are the Silesian Technical University in Gliwice, the Jagiellonian University, AGH in Krakow, the University of Wroclaw
Paul de Kuyper Trans. Henriëtte van Dorp
Coordinator: Robbin Engels/UT-Nieuws Contributors: Ashok Sridhar, Supriyo Chatterjea, Anindita Ganguly and Audrey Rhodes. For comments and suggestions, email:
[email protected] For previous editions, see: www.utnws.utwente.nl
Praise for STePS The group of Science, Technology and Policy Studies, StePS, received high commendations for its research on science and technology policy, and the history of science. A visitation committee has recently assessed the group of Stefan Kuhlmann very positively. ‘On an international level, the research group represents one of the leading centers in its academic field of study.’ According to the visitation committee, the research of STePS is renowned worldwide and has a ‘major impact’ on science and technology policy. The committee partly attributed the group’s success to conceptual tools it uses for policy development and its willingness to research
Bellettrie film schedule Mar 11 Storytelling (USA, 2001) Dir. Todd Solondz. Comedy/ Drama. Storytelling does exactly what the title says: it tells two unrelated stories of young characters to the backdrop of high school and college. Starring Selma Blair, John Goodman and Paul Giamatti. 87 min. English, Dutch subtitles. Mar 18 Import/Export (Austria, 2007) Dir. Ulrich Seidl. Drama. An Ukrainian nurse moves west in hope for a better life, while a security guard from Austria travels east for the same reason. Nominated for a Golden Palm in Cannes. 141 min. German, Dutch subtitles. Mar 25 Snow Cake (UK/ Canada, 2006) Dir. Marc Evans. Drama. Snow Cake tells the story of a man who is traumatized
after a fatal car accident which killed the daughter of an autistic woman, whom he befriends after the funeral. Starring Alan Rickman, Sigourney Weaver and Carrie-Anne Moss. 112 min. English, Dutch subtitles. April 1 Voksne Mennesker (Dark Horse) (Denmark, 2005) Dir. Dagur Kári. Comedy/Drama/ Romance. The story of a young man, his best friend and a girl, in their ordinary lives in Denmark. Won the Golden Iris at Brussels European Film Festival. 106 min. Danish, English subtitles. Schedule subject to change. Consult website for updates: htt p:// www. belle ttr ie. utwente.nl/filmhuis.php. Wednesdays, 9 pm,Vestingbar Movie Theater, Admittance free.
Krakow is a stunning, old university city in the southern part of Poland. Photo: UT-Nieuws
normative problems. Most notably, the members of the committee praised the constructive technology assessment developed by STePS, which offers room for normative discussion and receives worldwide response. The research of STePS offers important instruments for innovation policy on a national and European scale. STePS is part of the Institute of Governance Studies of the School of Management and Governance. The group collaborates closely with other research centers at the UT, examining social and ethical issues about emerging technology areas, such as nanotechnology. The visitation committee reviewed three themes of the group. These themes are Science and Innovation Policies under the supervision of professors, Stefan Kuhlmann and Rob Hoppe; Technology Dynamics and Assessment and the History of Science under Professor Nelly Oudshoorn and Technology and Society supervised by Lissa Roberts, an associate professor. All three themes received a laudatory assessment. The naming of the appointment of Roberts to professor of the research group is soon expected. Trans. Henriëtte van Dorp
HOW TO PREPARE FOR THE PHD DEFENSE CEREMONY
The last lap before the grand finale If you thought carrying out experiments, writing research papers or giving presentations at conferences were the only difficult tasks experienced by a PhD candidate, think again, ‘The last stage of completing your PhD can be quite nerve-wrecking due to administrative issues that need to be sorted out,’ remarks Ozlem Durmaz Incel, a final-year PhD candidate in the Pervasive Systems Group. The most common complaint among PhD candidates is the dozens of things to take care of during the last stages of completing a PhD. Everyone does eventually manage to accomplish them, but many are flustered by the things that need to be done in order to get the precious diploma at the end of four years of hard work.The most important factor to reduce stress is to plan ahead of time, paying close attention to all the small details. To start off, the date of your defense needs to be registered
at least six months in advance at the registry of the doctoral board. However to do so, the permission of the promoter is required, and the ‘green light’ is only given after the submission of the first draft, but this procedure can vary from group to group. When booking the defense date, some factors have to be taken into consideration. Preferably, the date should not be booked too close to the vacation period, as it may be difficult to arrange for committee members to
attend. Fridays are popular to book your defense date. It is easier for friends to join in the celebrations, especially if they come from overseas or other parts of Holland. However restaurants tend to offer a bigger discount for group bookings on other weekdays, an important consideration for those wanting to keep an eye on their budget. Once the day has been chosen and the thesis has been approved, the candidate should personally contact the committee members.This is not compulsory, but it may work to one’s advantage. Often during discussions with committee members, PhDs can gain valuable hints which give clues to the topic areas where questions could be raised during the actual defense ceremony. Candidates may have international committee members. Even though the secretary of the group looks into booking the hotel
reservations, it remains the candidate’s responsibility to ensure that the job has been done. Hotels on campus are booked well in advance, so it is never too early to confirm reservations. Another nightmare candidates often face is getting the thesis printed on time and in the correct style. At the website of the Human Resource Department (PA&O), it is stated that a reimbursement of 1,400 euros is given towards the costs to print the thesis. However additional funding can be obtained from the group or other organizations that participated in the research project. There are a wide range of printing companies to choose from, and the packages they offer can vary with respect to quality and price.To help make a decision, ask the company for a sample booklet.These booklets usually give you a good idea of what to expect.
Some companies may also provide discounts of up to 10% if you can get a group of ten candidates to agree on contracting a particular company. Keep in mind that companies generally need four weeks to print the books. If the accuracy of color representation is an important factor then allow for more time. In certain instances, color matching can be a highly tedious and timeconsuming process. Once the books are in hand, they need to be posted in time for committee members to read them. The defense ceremony is a formal event. Special suits are available to rent and the costs may vary from 150 to 450 euros. Candidates should always check clothing items before taking them home. It is not uncommon for one cuff link to be missing or to find a small hole in the fabric. Most of the time, it is difficult to prove damages already existed, and
one may end up paying a fine. Everyone likes to celebrate after the defense, but in Holland this can be expensive. Draw up a guest list.This may seem trivial, but it may be quite embarrassing if a close friend or colleague is not invited. Candidates can arrange for a complete dinner or a cocktail party. Generally, having a cocktail party is cheaper if a large number of guests, in excess of fifty, are expected. Once the party is over and the guests have left, take time to savor the joy of holding the diploma in your hand. Replay the defense videos again and again and congratulate yourself on a job well done.You deserve it! Supriyo Chatterjea For further information contact Astrid ScholtensHofenk: 053 489 4471 or email:
[email protected].
ut Nieuws weekblad van de Universiteit Twente
Donderdag 5 maart 2009
Best paper awards GW-onderzoek Vier onderzoekers van de vakgroep psychologie & communicatie van gezondheid & risico, faculteit Gedragswetenschappen, hebben vorige maand na afloop van een congres over gezondheidszorg via internet in Cancun in Mexico een best paper award toegekend gekregen. Fenne Verhoeven en Lisette van Gemert kregen de prijs voor hun paper over een web-based portal voor communicatie van protocollen voor het voorkomen en bestrijden van de MRSA-bacterie.Van Gemert verdiende bovendien een award voor een paper dat ze onder andere met Saskia Kelders en Nicol Nijland schreef. Dat artikel gaat over onderzoek naar het gebruik van een online toepassing voor zelfzorgadvies en voor urgentiebepaling en filtering van medische klachten (e-triage). Het congres voor eHealth en Telemedicine (eTelemed) werd dit jaar voor het eerst georganiseerd en maakt samen met vijf andere onderzoeksgebieden deel uit van een grotere internationale conferentie die jaarlijks in Mexico wordt gehouden. Volgend jaar zal onder andere UT-onderzoeker Lisette van Gemert betrokken zijn bij de organisatie van het congres.
Whiskey of whisky, zin in een proeverij? Miriam Vollenbroek. Foto: Gijs van Ouwerkerk
miriam vollenbroek bijzonder hoogleraar roessingh leerstoel
Een brug slaan tussen zorg en techniek Ze wil een brug slaan tussen de zorg en techniek. De monitoring- en feedback-systemen voor thuisbehandeling van chronisch zieken waar ze aan werkt, zijn er een voorbeeld van. Miriam Vollenbroek is op 1 januari benoemd tot (EWI)-hoogleraar Technology supported cognitive training for rehabilitation. Ze gebruikt technische innovatie in de benadeling van chronische aandoeningen om zo het zelf managen van pijnklachten te ondersteunen. Sandra Pool
De Zuidhorst is voor één dag in de week, op donderdag, haar nieuwe werkplek. Tegen drie uur gaat ze die dag naar huis, in Geesteren, om haar twee kinderen van school te halen. In de avonduren wordt er gewoon doorgewerkt. ‘Dat kan best. Ik vind dat geen straf, want mijn werk is enorm leuk. Bovendien heb ik een partner die ook fulltime werkt en meedenkt om de zorg voor de kinderen zo goed mogelijk te combineren met beide banen.’ De rest van de dagen brengt Vollenbroek (37) als clustermanager technology assisted pain rehabilitation door bij Roessingh Research and Development. ‘Ik ben er eigenlijk blijven hangen’, begint de nieuwe hoogleraar die in Nijmegen biomedische gezondheidswetenschappen studeerde en in 1999 promoveerde aan de UT op een onderzoek naar meetmethoden voor chronische pijnklachten. ‘Chronische pijn blijft fascinerend. Als je iemand vraagt, heb je wel eens rugpijn, zegt tachtig procent van onze bevolking ja.Vraag je vervolgens of de klachten er altijd zijn of vaak terug keren, dan antwoordt tien procent instemmend. Dat zijn zo’n twee miljoen mensen met chronische pijn. Een groot deel van deze groep shopt jarenlang medisch rond.
Ze gaan van zorginstelling naar zorginstelling, maar de klachten blijven. Dat leidt vaak tot grote frustratie en tot een verlies van het ver-
interveniëren.’ En daar komt de technologie om de hoek kijken. ‘Patiënten volgen momenteel een multidisciplinair revalidatietraject om weer een gezonde conditie op te bouwen. Thuis moeten ze ook aan de slag, maar je ziet vaak dat de behandeleffecten dan slecht beklijven. Patiënten vervallen vaak weer in hun oude patroon.’ En dat heeft weer een negatief effect op de gezondheid. De nieuwe hoogleraar gelooft daarom sterk in een behandelmethode die chronisch zieken helpt inzicht te geven in hun eigen ziektebeeld. ‘Als ze dat eenmaal hebben, dan moeten ze leren zoveel mogelijk hun eigen behandelaar te zijn.’ Ze
‘Jaren medisch shoppen leidt tot grote frustraties’ trouwen in ons zorgsysteem. Ik geloof er echt in dat ik deze mensen kan helpen met nieuwe revalidatietechnieken ter ondersteuning van zelfmanagement en zelfempowerment. Dat geldt niet alleen voor patiënten met pijnklachten. Ook mensen met chronische bronchitis en longemfyseem (COPD) komen ervoor in aanmerking.’ Bij Roessingh Research and Development leidt Vollenboek een onderzoekslijn om behandelprogramma’s voor chronische pijn te innoveren. ‘Vanuit mijn biomedische achtergrond wil ik er achterkomen welke aspecten afwijken van het functioneren bij chronische zieken ten opzichte van gezonde mensen. Dat afwijkende grijpen we vervolgens aan om gedrag te veranderen zonder dat we rechtstreeks op de pijn
legt uit dat door het gebruik van technologie patiënten tijdens de revalidatie ook thuis aan het werk kunnen, feedback krijgen en de tijd hebben om te oefenen totdat de behandeling ingebakken zit in het dagelijkse leefpatroon. ‘Een monitoring- en feedback-systeem moet patiënten niet alleen bewust maken van hun ziekte en hen aanzetten tot ander gedrag, maar het moet ook leiden tot het goed onderhouden van dat nieuwe gedrag.’ Een voorbeeld. ‘COPD-patiënten kunnen tijdens inspanning benauwd worden, daardoor in paniek raken en angst ontwikkelen om zich nog meer en verder in te spannen. Door ambulante monitoring en feedback kunnen ze leren hoe en wat voor hen veilig bewegen is.’ Een zogeheten ‘on body’ systeem bestaat
uit sensoren die meten en feedback geven. Het systeem registreert bijvoorbeeld zuurstofsaturatie en hartslag. ‘Wij leren de patiënten deze signalen te herkennen en te begrijpen zodat ze weten wat veilig is.’ Vollenbroek houdt zich bezig met de vraag hoe die feedback voor patiënten met chronische ziekten eruit moet zien. Een van deze behandelingen, een Myofeedback behandeling, wordt momenteel getest in een Europees onderzoeksproject, onder leiding van de nieuwe hoogleraar. ‘De patiënten dragen een hesje met sensoren.Via een EMGsysteem (elektromyogram) meten we de spierspanning in de nek en schouders. De geregistreerde data wordt via een PDA of mobiele telefoon verzonden naar de zorgprofessional, maar geeft ook feedback aan de patiënt.’ Hoe die boodschap verpakt moet worden, daar gaat Vollenbroek over. ‘Het type feedback is van belang. Geef je alleen feitelijke informatie of vel je ook een waardeoordeel? En hoe vaak informeer je patiënten: dagelijks, wekelijks of op elk wenselijk moment? Alles kan al naar gelang de behoefte van de patiënt. Daarom betrekken wij chronisch zieken en de betrokken zorgprofessional in een vroeg stadium bij het onderzoek om erachter te komen of ze de techniek accepteren en hoe ze die gebruiken. Zo hechten patiënten met lage rugpijn bijvoorbeeld veel waarde aan groepsdynamica. Dat zit nu nog niet ingebouwd in de technologie. Ook het face to face contact met de zorgprofessional zal altijd blijven bestaan. ‘De techniek is een aanvulling, maar patiënten gaan daarin wel heel ver met ons mee. En zo’n PDA, ja die gaat echt op verjaardagen rond.’
Als reactie op een recept de term whisky gebruikt. De in deze krant waarin wij officiële Nederlandse spelling naar whisk(e)y verwezen, is volgens het groene boekje concludeerde de heer dan ook whisky. Schuijer vorige week dat wij Hoewel de meeste Ierse het verschil tussen whisky whiskeys inderdaad driemaal en whiskey niet kennen. gedestilleerd wordt en de Met de ‘e’ tussen haakjes Schotse tweemaal, is dit geen doelden wij echter juist op wet van meden en perzen. beide mogelijkheden, dit is Een voorbeeld van een tweeeen gangbare taalconventie. maal gedestilleerde Ierse whisHetzelfde ziet u bij woorden key is de Connemara Peated waar discours is over de spelIrish Malt. Er is nog een ander lingwijze, zoals panne(n)koek belangrijk verschil tussen de en gedachte(n)wisseling, maar twee landen. In Schotland ook bij vragen als ‘Geef aan vindt het ‘eesten’ (drogen) hoe oud uw (klein)kind(eren) van de mout plaats boven is/zijn’. turf, waardoor het de typische Inhoudelijk zijn we het rokerige (‘peated’) smaak overigens eens ontstaat. De met uw reactie. Ierse whisHet is niet sec key’s hebben ingezonden zo dat alleen dit meestal de Schotten niet. Een whisky uizondering? schrijven en de Ieren Jawel, eerder genoemde whiskey. Dit verschil breidt Connemara Peated Irish Malt. zich ook uit naar de andere Laten we hier onder het genot kant van de Atlantische van een goed glas whisk(e)y Oceaan, waar de Verenigde eens verder over doorpraten. Staten de ‘e’ gebruiken en Ook andere liefhebbers de Canadezen weer niet. kunnen zich melden op De meeste landen volgen voorspekenbonen@hotmail. echter de Schotse schrijfwijze. com, dan organiseren wij een In landen met een zekere proeverij. whiskyproductie, zoals Japan, Zweden, Nederland, België Willem Pieterson en Zwitserland wordt steeds Joris van Hoof
Chalet bijgebouw van volle Cubicus Het semipermanente gebouw dat tegenover de ingang van gebouw Cubicus komt moet de groei van de faculteit Gedragswetenschappen opvangen. Het nieuwe onderkomen dat de naam Chalet krijgt, blijft voor vijf jaar staan en is bedoeld voor de vakgroepen Onderzoeksmethodologie, Meetmethoden en Dataanalyse (OMD) en Organisational Psychology & Human Resource Development (OP&HRD). De faculteit Gedragswetenschappen kampt al een tijdje met een tekort aan werkkamers in Cubicus. Dat wordt nu opgelost door de verhuizing van de twee vakgroepen van respectievelijk tien en vijftien personen. Chalet heeft een oppervlakte van duizend vierkante meter, is twee verdiepingen hoog en telt in totaal 42 kantoorruimtes. Medio april moet het gebouw klaar zijn. Het zal maandag 20 april in gebruik worden genomen. Aankomende maandag en dinsdag rijden opleggers af en aan om de wanden en het dak aan te leveren. Door deze werkzaamheden is de weg afgesloten en de bushalte voor Cubicus tijdelijk buiten gebruik.
Laat niemand je tegenhouden.
Je hebt honger. Je zit boordevol ambitie. Je wilt de wereld laten zien wat je waard bent. Je hebt duidelijk voor ogen wat je wilt en niets houdt je daarvan af. Dan is het goed om te weten dat je bij ons alle ruimte krijgt. Velen beloven dat, bij ons is het werkelijk zo. Je werkt met én voor de top. In multidisciplinaire teams kun je je razendsnel ontwikkelen. Als jij het beste uit jezelf haalt, zijn er wat ons betreft geen grenzen aan je groei. It’s your future. How far will you take it?
werkenbijdeloitte.nl
Consulting. Audit. Tax. Financial Advisory.
ut Nieuws weekblad van de Universiteit Twente
Donderdag 5 maart 2009
Beelden van de Chinareis. Foto’s aangeleverd door Sirius.
sirius terug van imposante studiereis naar china
Praten met handen en voeten Na een intensieve trip van drie weken en een vliegreis van twaalf uur zien de deelnemers aan de studiereis van Sirius in China er vermoeid uit. Nadat ze dinsdagochtend in Enschede zijn teruggekeerd, moeten ze bijkomen van de jetlag en de bijzondere ervaringen die ze in het Aziatische land hebben opgedaan. Mignon van Dijk
Het gezelschap, bestaande uit 29 studenten European Studies en Public Admini stration en drie begeleiders, stapte 8 februari op het vliegtuig om Beijing en Shanghai te bezoeken. De twee wereldsteden maakten op de studenten diepe indruk. De studenten bezochten verschillende overheidsinstanties,
bedrijven en bezienswaardigheden in China. Ze verbleven tien dagen in Beijing, waar ze te gast waren bij het ministerie van Onderwijs, de Nederlandse ambassade, de Wereldgezondheidsorganisatie en enkele bedrijven. Ook was er tijd voor bezienswaardigheden. ‘We hebben de Verboden
Stad, de Hemelse Tempel, het Panda House en de Chinese muur bekeken’, vertelt Elisabeth Neckel, die de studiereis en het vervoer organiseerde. De studente European Studies keek haar ogen uit op de plaatselijke markten. ‘Er waren kraampjes met allemaal fake producten van merken als Gucci en Chanel. Ook hebben we een traditionele markt bezocht met Chinees voedsel, zoals zeepaardjes, schorpioenen, zeesterren en aparte vissen. Sommige etenswaren kon ik niet herkennen.’ Honden en katten heeft ze gelukkig niet gezien, maar wel op een plaatje op een menukaart in een restaurant. ‘We kozen meestal gerechten waar een Engelse vertaling
bij stond, anders was het te gevaarlijk. Als je een beetje oplet, kun je heel lekker eten, al smaakt alles behoorlijk pittig. Eén keer had ik gebakken kip met pinda’s besteld en toen lag mijn halve bord vol met rode pepers. Dat was superscherp’, herinnert Elisabeth zich. Niemand is ziek geworden van het eten. Twee studenten voelden zich na een maaltijd niet zo lekker, maar dat was na een dag voorbij. Het Nederlandse gezelschap was voor de Chinezen een attractie met hun blonde haren en lange lijven. Regelmatig vroegen ze of ze de groep mochten fotograferen.Contact leggen met de plaatselijke bevolking was lastig voor de studenten, omdat de Chinezen
nauwelijks Engels spreken. De communicatie verliep voor een groot deel met handen en voeten. ‘De weg vragen lukte nog net, maar een gesprek voeren was niet mogelijk. Dat was lastig, zeker toen we treinkaartjes wilden kopen. We moesten drie keer uitleggen dat we met 32 mensen waren en dat we de volgende dag wilden vertrekken.’ Met een nachttrein reisden de studenten naar Shanghai, de grootste stad van China met ruim veertien miljoen inwoners. Deze plaats oogde behoorlijk modern en vooruitstrevend met zijn bijzondere wolkenkrabbers en architectonische gebouwen. Op het programma stonden bezoeken aan onder meer de Europese Kamer van Koophandel, het
Duitse consulaat, een internationaal ziekenhuis, de China Europe International Business School en Pudong, het nieuwe financiële centrum van China. Omdat hier veel Amerikaanse en Europese bedrijven zijn gevestigd, verliep de communicatie met de mensen op straat eenvoudiger. Net terug in Nederland kijkt Elisabeth tevreden terug op de studiereis. ‘Ik had het niet willen missen. Van tevoren vond ik het wel spannend om met zo’n grote groep weg te gaan. Je weet nooit of er een tweedeling ontstaat. Maar daar was helemaal geen sprake van. We hebben samen veel gelachen. Ik zou nog wel een keer terug willen naar China om andere steden en het platteland te bezoeken.’
ut Nieuws week
10/11
Donderdag 05 maart
‘Glazen plafond, Het gaat niet goed met de vrouwenemancipatie in Nederland. Streefcijfers blijven ver buiten bereik en ook de jaarlijkse Female Board Index van de Erasmus Universiteit meldde medio februari weinig goeds. Het aantal vrouwen op topposities bij een Nederlandse beursgenoteerde onderneming neemt nauwelijks toe. Het genderbeleid staat aankomende zaterdag weer in de schijnwerpers tijdens Internationale Vrouwendag. Maar valt er eigenlijk wel wat te vieren? UT-Nieuws peilde de stand van zaken onder enkele vrouwelijke UT-medewerkers. Tekst: Sandra Pool en Maaike Platvoet Cartoon: Bas van der Schot
Vertrouwen op Wie: Miriam Luizink. Functie: technisch-commercieel directeur MESA+. Werkt: fulltime. Kinderen: twee. Economische zelfstandigheid: ‘Erg belangrijk, zou niet zonder willen.’ Glazen plafond: ‘De redenering dat het glazen plafond niet zou bestaan, omdat (Nederlandse) vrouwen eigenlijk helemaal geen carrière willen maken, niet durven en hun tijd liever spenderen aan het thuisfront komt mij veel te kort door de bocht over. Er worden wel erg veel stellingen aan elkaar geplakt. Ik ben het er dan ook helemaal niet mee eens dat dit het geval zou zijn en ik herken mijzelf en vele andere vrouwen met mij, hier niet in.’
‘Dat rennen en vliegen ligt me wel’ Wie: Marjolein Dohmen-Janssen. Functie: opleidingsdirecteur civiele techniek (24 uur/week) en UHD (8 uur/week). Kinderen: drie. Werkt: 32 uur. Economische zelfstandigheid: ‘Vind ik op zich niet zo heel belangrijk. Het is wel prettig, maar het gaat mij meer om andere zaken.’ Glazen plafond: ‘ Tot een aantal jaren terug bestond het glazen plafond voor mij misschien wel. Ik wilde vooral zelf lekker aan het werk zijn en daarnaast een hoop andere dingen kunnen doen. Door allerlei oorzaken is dat veranderd. Ik wil nu zeker carrière maken, omdat ik vind dat ik minstens zo goed ben als sommige anderen die een hogere functie hebben. Ik vind het ook belangrijk om tijd aan mijn kinderen te besteden dus ik zou niet gauw voor een fulltimebaan kiezen.’ Ambitie: ‘Ja.Wat ik graag zal willen is een functie waar je daadwerkelijk invloed hebt op hoe een organisatie of de maatschappij werkt.’ Work-life balance: ‘Het is rennen en vliegen, maar dat ligt me wel. Ik ben dus tevreden over het evenwicht tussen werk en privé.’ De UT een techneuten/mannenbolwerk? ‘Als UHD ervaarde ik dat niet, want toen had ik een vrouwelijke baas en veel vrouwelijke collega’s. Als opleidingsdirecteur binnen CTW wel veel meer.’ Wat doe je om andere vrouwen te stimuleren in hun ontwikkeling? ‘Ik probeer mogelijkheden te zoeken voor medewerkers om te groeien, biedt mezelf aan als mentor, adviseer vrouwen niet te bescheiden te zijn en geef voorlichting aan meisjes over technische studies.’ Tips: ‘Het moet voor mannen veel gewoner worden om deeltijd te gaan werken en carrière te maken. Mijn man werkt gelukkig ook vier dagen in de week, waardoor zorg en werk evenwichtig verdeeld zijn.Voor vrouwen is het veel meer geaccepteerd om deeltijd te werken. Zolang bedrijven en organisaties vinden dat je alleen carrière kunt maken als je fulltime werkt, zullen veel minder vrouwen carrière maken. Ik ben er namelijk persoonlijk wel van overtuigd dat het niet wenselijk is dat kinderen vijf dagen per week naar de opvang gaan.’
Marjolein Dohmen. Foto: Jan Hesselink
‘Willen is durven’ Wie: Karin Paardenkooper. Functie: hoofd International Office. Werkt: 50 à 60 uur in de week, maar officieel natuurlijk 38 uur. Kinderen: twee. Economische zelfstandigheid: ‘Héél belangrijk, altijd al geweest. Ik heb altijd zoveel uren gewerkt. Gelukkig is in het buitenland ‘s avonds thuiswerken niet ongebruikelijk.’ Glazen plafond: ‘Nee, daarin herken ik mij absoluut niet. Ik ben in Nederland geboren en ik heb jarenlang in het buitenland gewerkt. Ik vraag mij af of dit geen Nederlandse ‘ziekte’ is. Gelukkig insinueert het woord ‘glas’ dat het breekbaar is. Doorbreken dus! Tot ik naar de UT kwam heb ik colleges gegeven. Ook toen de kinderen klein waren. Carrière willen maken is een logisch gevolg van grote bevlogenheid en betrokkenheid bij wat je doet. En willen is durven. Soms zeggen ze ‘willen is kunnen’. Of dat waar is, valt nog te bezien. Het is opvallend dat hoge posities op de UT allemaal door mannen worden bekleed. De UT zou wezenlijk voorrang kunnen verlenen aan vrouwelijke kandidaten, wellicht ook als zij tachtig procent willen werken. Ik heb de stellige indruk dat vrouwen flexibeler zijn dan mannen en daardoor beter presteren.Thuiswerken is geen gebrek maar een manier van efficiënt weten hoe om te gaan met tijd! Nederlanders pretenderen dat hiërarchie niet bestaat, maar die is er weldegelijk. Zou het een kwestie van vooronderstelling zijn dat mannen meer verdienen dan vrouwen in Nederland en op de UT?’ Ambitie: ‘Voorlopig wil ik erkend worden in de functie die ik bekleed en die enorm is uitgegroeid sinds ik hier ben gekomen. Helaas heb ik de indruk dat mannen op de UT serieuzer worden genomen dan vrouwen en een hoger startsalaris krijgen, uitsluitend gebaseerd op sekse.’ Work-life balance: ‘Het is altijd rennen en vliegen op de UT, maar daarbuiten plan ik niets. Ik slaap graag lang uit en werk wanneer ik daar zin in heb (vaak dus). Het zal mijn familie en vrienden niet verbazen dat ik niets afspreek en zomaar kom aanwaaien. En een volledig ander mens ben dan op de UT, waarmee ik mijn balance work-life bewaak.’ Ervaar je de UT nog steeds als een techneuten/mannenbolwerk? ‘Nee, maar dat ‘glazen plafond’ zie ik wel.’ Wat doe je om andere vrouwen te stimuleren in hun ontwikkeling? ‘Ik vraag al mijn medewerkers (allemaal vrouwen) op mijn afdeling elk jaar één cursus te doen. Iedereen die ambitie heeft moet daarin tegemoet gekomen worden, ook als dat betekent dat ze daarvoor een dag weg moeten. Het is opvallend hoe weinig zelfvertrouwen vrouwen op de UT hebben.’ Tip: ‘Minimaal één vrouwelijk CvB-lid aanstellen bij de volgende vacature, werken aan vijftig procent vrouwelijke hoogleraren. Het begin is evident: vrouwelijke decanen/directeuren voor de op te richten Schools binnen RoUTe 14.’ En een aanstelling direct na afstuderen zou verboden moeten worden; ga eerst maar eens kijken wat er in de rest van de wereld te koop is!’
kblad van de Universiteit Twente
t 2009
of valt het mee?’ je eigen kunnen Ambitie: ‘Ik wil mijzelf altijd blijven ontwikkelen.’ Work-life balance: ‘Healthy!’ Ervaar je de UT nog steeds als een techneuten/mannenbolwerk? ‘Nee, nooit gedaan, ook nu niet. En labels als ‘mannenbolwerken’ plakken heeft bijzonder weinig zin.’ Wat doe je om andere vrouwen te stimuleren in hun ontwikkeling? ‘Vertrouwen op eigen kunnen, nieuwe initiatieven oppakken, verantwoordelijkheid durven nemen en netwerk opbouwen. Belangrijk voor iedereen, man of vrouw zijn maakt daarbij geen verschil.’ Tips: geen. Mirjam Luizink. Foto: Arjan Reef
‘Techneuten ervaar ik als prettiger’ Wie: Mieke Boon. Functie: UHD bij de afdeling wijsbegeerte. Werkt: formeel 40, feitelijk 60 uur. Kinderen: geen. Economische zelfstandigheid: ‘Zeer belangrijk.’ Glazen plafond: ‘Veel (Nederlandse) vrouwen vinden het belangrijk om lekker te leven en minder bereid de offers te brengen die vaak nodig zijn voor een carrière. Een carrière is lang niet altijd leuk of prettig; het brengt veel stress en belasting met zich mee die storend is voor het prettige leven. In mijn optiek is het een opvallend Nederlands cultuurgegeven dat vrouwen dit gegeven vaak niet accepteren.Tegelijkertijd zijn er ook veel vrouwen die wel degelijk carrière willen maken en daar ook de offers voor brengen – zij komen vaak in aanraking met een glazen plafond, dat naar mijn idee juist in Nederland zeer hard is.’ Ambitie: ‘Een persoonlijke leerstoel.’ Work-life balance: ‘Weinig privé, veel werk.’ Ervaar je de UT nog steeds als een techneuten/mannenbolwerk? ‘Zeer. Mieke Boon. Foto: Arjan Reef Echter, de typische mannenomgeving van ‘techneuten’ ervaar ik als een stuk prettiger en opener dan de meer gemengde omgeving van de gedrags- en maatschappijwetenschappen. In de technische wetenschappen is het veel duidelijker wie goed is en niet en daar speelt veel minder of je man of vrouw bent. In de niet-technische omgevingen speelt gender subtieler en valser.’ Wat doe je om andere vrouwen te stimuleren in hun ontwikkeling? ‘Ik richtte het FFNT op met als doel vrouwen meer bewust te maken van hun eigen stijl, en elkaar te stimuleren bewust te worden van die stijl en deze bewuster te versterken.’ Tip: ‘Het is een heel erg hardnekkig en lastig probleem. Onderzoek uitzetten op de UT om expertise op te bouwen en bepaalde zaken op een dieper niveau te onderzoeken zou belangrijk zijn. Het ambassadeursnetwerk instroom/doorstroom van vrouwen adviseert hierover het college van bestuur en heeft enige invloed. Contact hierover Carla Millar of Susan Hulscher (voorzitter).
Bereid tot compromissen
Karin Paardenkooper. Foto: Arjan Reef
Wie: Petra de Weerd-Nederhof. Functie: UHD Organisatiekunde en Innovatie, opleidingsdirecteur van Bedrijfskunde/Business Administration. Werkt: fulltime. Kinderen: drie. Economische zelfstandigheid: ‘Vind ik heel belangrijk.’ Glazen plafond: ‘Ik herken mijzelf daar absoluut niet in. Ik heb altijd fulltime gewerkt. In de periode dat de kinderen kleiner waren, maakte ik soms wel andere keuzes om de werkzaamheden beter te kunnen combineren. Hiervoor ontwikkelde mijn carrière zich anders en in sommige opzichten wat langzamer dan die van de mannelijke collega’s. Het glazen plafond bestaat wel degelijk, maar hoe dik het is en hoeveel last je ervan hebt, hangt Petra de Weerd. Foto: Arjan Reef naar mijn ervaring heel erg af van de branche waarin je werkzaam bent en je directe collega’s. Ik had altijd collega’s en een baas die zelf ook de balans werk-privé belangrijk vonden. Dat stimuleert enorm. Zelf kom ik uit een gezin met een fulltime werkende moeder en mijn vader was financieel directeur van een bouwbedrijf. Mijn partner komt uit een zeemansgezin. Er is bij ons nooit discussie geweest over parttime werken. De discussie gaat altijd over hoe we het zowel heel goed kunnen hebben als gezin en ons werk goed kunnen doen. Dan moet je wel bereid zijn om compromissen te sluiten, natuurlijk. En buiten kantooruren kunnen werken.’ Ambitie: ‘Ik ben wel ambitieus. Ik streef er naar om nog enkele carrièrestappen te maken (binnenkort is haar benoeming tot hoogleraar binnen de faculteit te verwachten, red.). Mijn ambities zijn wel expliciet ingebed in de randvoorwaarden van de thuissituatie. Mijn partner en ik hebben al lang ondervonden dat de combinatie van twee fulltime banen en drie kinderen alleen goed te managen is als we school, werk, hobby’s en woning binnen handbereik hebben.Veel reizen is niet haalbaar voor mij, en ook met lange sabbaticals in het buitenland wacht ik echt tot de kinderen een stuk groter zijn.’ Work-life balance: ‘Het is vaak rennen en vliegen, maar daar kan ik redelijk goed tegen. Ik zeg altijd: mijn vak is organiseren. Ons huishouden is er ook op afgestemd. Een beetje een huishouden van Jan Steen soms. Door gebruik te maken van het keuzemodel arbeidsvoorwaarden kan ik door het inleveren van vakantieuren op woensdagmiddag thuis zijn. Dat doe ik nu sinds anderhalf jaar en het geeft wel wat meer rust met voetbalclubs en zwemles.’ Ervaar je de UT nog steeds als een techneuten/mannenbolwerk? ‘De UT is een mannenbolwerk, de aantallen, vooral in personeelsopbouw, spreken voor zich. De techneuten zijn hier in de meerderheid, maar het is echt leuk om met technische collega’s samen te werken.Wat blijft is dat je je als vrouw nog wel eens moet bewijzen, maar dat heeft voor mijzelf nu ook wel te maken met het opleidingsdirecteurschap van bedrijfskunde. Door de vele positieve acties van het CvB en het ambassadeursnetwerk weet iedereen dat er meer vrouwen gezocht worden op allerlei posities in de breedte van de UTgemeenschap.Toch moeten we er voor waken dat niet de tendens ontstaat om over die vrouwen te spreken als zouden zij meer kansen krijgen alleen vanwege hun vrouw zijn.Want zo is het nou ook weer niet op de UT.’ Wat doe je om andere vrouwen te stimuleren in hun ontwikkeling? ‘Zichtbaarheid en niet te bescheiden zijn, dat is eigenlijk de bottomline van wat ik naar andere vrouwen probeer uit te dragen. Mannen zijn daar echt beter in. Het is wel keihard werken. Je krijgt niks voor niks en dat draag ik denk ik ook wel uit.’ Tips: ‘Dat vind ik altijd moeilijk. Ik wil mijn manier van leven en werken graag zelf in de hand hebben, maar het is niet gezegd dat mijn koers de beste is natuurlijk. Ik kijk wel naar allerlei andere vrouwen die voor vergelijkbare keuzes en problemen staan en probeer daaruit de mix van oplossingen te kiezen die het beste bij mij en ons past.’
>
ut Nieuws weekblad van de Universiteit Twente
12
Donderdag 5 maart 2009
‘Je moet 't zelf doen’
‘Glazond plafond bestaat nog wel’ Wie: Joyce Berger. Functie: hoofd Operational Audit (28 uur). Met ingang van 1 mei directeur van de concerndirectie FEZ. Werkt: fulltime. Kinderen: drie. Economische zelfstandigheid: ‘Je economisch kunnen redden is zeker belangrijk, maar dat kan wat mij betreft ook binnen het gezinsverband zijn.’ Glazen plafond: ‘Bestaat nog wel. Aan de andere kant denk ik ook dat er gewoon minder vrouwen zijn die zoveel ambitie hebben dat ze daar doorheen willen. Ik zie vaak vrouwen die na het krijgen van kinderen bewust een stapje terug doen in hun carrière. Overigens denk ik wel dat het maken van carrière vaker losgekoppeld zou kunnen worden van de eis om fulltime te werken.’ Ambitie: ‘Ik ben wel ambitieus maar niet ten koste van alles. Ik heb net weer een mooie uitdaging bereikt. Ik kijk zo’n vijf jaar vooruit en ik zie mezelf tegen die tijd nog steeds als directeur FEZ bij de UT.’ Work-life balance: ‘Een goed evenwicht tussen werk en privé. Mijn man draagt ook een aardig steentje daaraan bij. Verder moet je zorgen dat je de zaken thuis goed regelt: goede oppas, goede uitwijkmogelijkheden en niet alles zelf willen doen en ook niet willen dat alles op jouw manier gebeurt. Joyce Berger. Foto: Jan Hesselink Het helpt als je er een beetje relaxed mee om kan gaan.’ Ervaar je de UT nog steeds als een techneuten/ mannenbolwerk? ‘Natuurlijk is de UT een mannenbolwerk, maar eerlijk gezegd heb ik daar geen last van.’ Wat doe je om andere vrouwen te stimuleren in hun ontwikkeling? ‘Ik maak geen onderscheid tussen mannen en vrouwen als ik anderen stimuleer in hun ontwikkeling. Ik vind dat iederéén moet nadenken over wat hij wil bij de UT (of daarbuiten) en daarin moet investeren.’ Tips: ‘Een beetje plannen van je carrière kan geen kwaad. Daarmee bedoel ik dus bijvoorbeeld bedenken waar je over vijf jaar wilt staan en daaraan koppelen wat je in die vijf jaar wilt doen om dat te bereiken. Daar hoef je echt niet dagelijks mee bezig te zijn, maar het is wel goed om daar af en toe bij stil te staan.Verder mogen vrouwen wel wat meer zelfvertrouwen uitstralen. Als jij het zelf al niet gelooft, wie moet er dan in jou geloven?’
‘Carrière én thuisfront belangrijk’
Wie: Maj-Britt van Raalte. Studie: masterstudent Communication Studies. Kinderen: geen. Economische zelfstandigheid: ‘Op dit moment ben ik nog afhankelijk van anderen, maar ik zou het later wel belangrijk vinden.’ Glazen plafond: ‘Ik herken mezelf daar nu zeker niet in. Als je ambitie hebt dan moet je ook durven kiezen om daar voor te gaan. Wel is de juiste balans tussen werk en ontspanning belangrijk voor mij. Ik heb wel gemerkt (vorig jaar tijdens mijn bestuursjaar Student Union) dat hard werken heel veel energie geeft. Het glazen plafond heb ik zelf nog niet ervaren, gelukkig, maar ik zou me er niet door laten weerhouden om mijn doelen na te streven. Het thuisfront is uiteraard ook een bewuste keuze, ik kan me voorstellen dat als je kinderen hebt, je prioriteit tijdelijk hierbij ligt. Ik ben nu nog jong en denk daar dus nog niet over na.’ Ambitie: ‘Een maatschappelijk relevante baan waarin ik mezelf kan ontwikkelen en een meerwaarde voor de organisatie kan zijn. Niet alleen door mijn kennis maar ook door mijn vaardigheden (misschien nog wel belangrijker). Uiteindelijk wil ik de politiek in om me als volksvertegenwoordiger in te zetten voor een betere samenleving. Naast deze ‘work’ ambitie is mijn ‘life’ ambitie om naast het werk mijn vrienden en familie de aandacht te kunnen geven die ze verdienen.’ Work-life balance: ‘Tijdens mijn bestuursjaar vond ik het moeilijk om de juiste balans te vinden. Nu ik weer een wat vrijere student ben, heb ik volop tijd voor vrienden.Vorig jaar heb ik dat ook zeker gedaan, alleen minder vaak en heb ik bewuster gekozen voor wat ik ging doen en waar ik energie in stak.’ Ervaar je de UT als een mannen/techneutenbolwerk? ‘Er zijn veel vrouwen, ook binnen managementfuncties (zoals twee vrouwelijke SU-voorzitters achter elkaar). Een vrouwelijk CvB-lid zou mooi zijn! Toch moet het om de juiste kandidaat gaan.Voorrang geven aan vrouwen zie ik dus niet zitten, maar wat een mooi visitekaartje zou dat zijn! Bij mijn studie zijn er veel vrouwelijke studentes, maar dat is bij andere studies natuurlijk weer anders.’ Wat doe je om andere vrouwen te stimuleren in hun ontwikkeling? ‘Daar ben ik niet bewust mee bezig. Wel heb ik het met mijn vriendinnen over de toekomst, carrière en ambities. Ik heb niet het idee dat zij bang zijn voor het glazen plafond (ik ook niet). We delen juist onze ambities en laten ons niet afremmen door het glazen plafond. Of dat in de praktijk ook zo is zien we over een paar jaar wel.’ Tip: ‘Durven, je moet het zelf doen!’
Wie: Sanne KleinenbergSchoon. Functie: arbeidsfysiotherapeut/amc en coördinator bedrijfssport. Werkt: fulltime. Kinderen: ‘Een dochter van vijftien maanden en ik ben zeven maanden zwanger.’ Economische zelfstandigheid: ‘Belangrijk.’ Glazenplafond: ‘Mijn carrière is belangrijk voor me. Het thuisfront ook. Ik herken me niet in de stelling dat vrouwen geen durf zouden hebben. Goed organiseren en plannen maakt veel mogelijk.’ Ambitie: ‘Een traineeship binnen de UT heeft mij vijf jaar geleden de Sanne Schoon tussen haar collega’s. Foto: Arjan Reef Maj-Britt van Raalte (midden) als voorzitter van de Student Union. Foto: Frans van der Veeken mogelijkheid geboden een eigen baan te creëren. Voorheen betrof dit het project bedrijfssport en medische fitness. Inmiddels werk ik als arbeidsfysiotherapeut samen met verschillende partners van de UT (Santar / Fysiotherapiepraktijk / Dietiste). In samenwerking met PA&O draaien we meerdere gezondheidsprojecten Wie: Saskia van der Haagen. voor onze medewerkers. Ik blijf ambitieus en ik wil Functie: directeur bedrijfsvoering bij de faculteit MB. doorgroeien naar een leidinggevende functie binnen nu Werkt: fulltime. en vijf jaar.’ Kinderen: drie. Work-life balance: ‘Het is altijd rennen en vliegen. Economische zelfstandigheid: ‘Belangrijk, zowel rationeel (als het moet, het ook alleen kunnen redden) als emotioneel Met veel plezier, want ik kan en wil niet anders. Er is (niet afhankelijk zijn van een partner).’ voldoende balans tussen belasting en belastbaarheid. Glazen plafond: ‘Zie ik wel veel om me heen. Ik denk dat er een kern van waarheid in zit. Ik geloof overigens wel in de Ik heb geen cursus timemanagement nodig, daar ik theorie dat vrouwen andere dingen belangrijker vinden dan mannen en daarom in hun carrière andere keuzes maken (dus graag organiseer en plan. Daar word ik regelmatig mee los van het feit dat ze vinden dat ze meer voor kinderen zouden moeten zorgen). Niet voor niets zijn er veel vrouwen onder geplaagd.’ ZZP'ers.’ Ervaar je de UT nog steeds als een techneuten/ Ambitie: ‘Ik ben wel ambitieus in de zin dat ik het maximale uit me zelf wil halen wat erin zit. Lastig is te bedenken wat dat mannenbolwerk? ‘De UT blijft een mannenbolwerk. dan precies is, maar ondertussen heb ik wel geleerd dat je altijd nog een paar stappen verder kunt zetten dan waar je nu zit. De Enerzijds komt dit door de technische air die er stroomt. stappen zullen wellicht wat kleiner worden maar groei zit er nog wel in.’ Anderzijds blijft het voor mannen moeilijk om te Work-life balance: ‘Wordt momenteel wel aardig op de proef gesteld doordat ik in Twente werk en in Den Haag woon. Ik dealen met vrouwen in hogere posities. Daarnaast slaat heb daar met een dag thuiswerken wel een redelijke balans in gevonden, maar het blijft wel steeds zoeken. Overigens merk ik de vergrijzing ook op de UT toe. Oudere mannen zijn dat bij twee (mannelijke) collega’s die in een min of meer gelijke situatie zitten, dat zij met de zelfde vraagstukken worstelen. minder gewend aan (jonge) vrouwen op hogere posities. De keuzes die we elk maken is erg situatie- en persoonsgebonden. Meer in het algemeen merk ik dat het vinden van een Je wordt niet altijd voor vol aangezien. Dit moet echter balans met de jaren wel makkelijker wordt. Enerzijds omdat je zelf beter weet wat je kunt en wilt en hoe je gezinsleden met niet gezien worden als een belemmering, maar juist als bepaalde situaties omgaan. Anderzijds ook omdat je na een aantal jaren minder het gevoel een uitdaging. En als je wakker ligt van flauwe grappen hebt dat je je moeten bewijzen. Bij je eerste kind voel je je nog schuldig als je eerder weg dan begrijp je mannen niet. Dit hoort bij hun cultuur en moet of eens een dagje vrij moet nemen als er iets met je kind is. Gaandeweg weet je dat het dit zal wel nooit veranderen. Mijn eigen leidinggevende niet vaak gebeurt. En dat je het werk dan wel op een andere manier oppakt. Je zorgt dat het (man 55+) stimuleert en bekritiseert op een plezierige gedaan wordt en weet dat de wereld echt niet vergaat en je echt geen slechte medewerker opbouwende manier mijn werk. Persoonlijk vind ik het bent als je er eens onverwachts niet bent (als daar andere zaken tegenover staan).’ plezierig om met mannen samen te werken.’ Ervaar je de UT nog steeds als een techneuten/mannenbolwerk? ‘Nee, maar dat heeft Wat doe je om andere vrouwen te stimuleren in wellicht ook met mijn positie (bedrijfsvoering) en plek (faculteit MB) te maken.’ hun ontwikkeling? ‘Ik probeer ze te overtuigen op Wat doe je om andere vrouwen te stimuleren in hun ontwikkeling? ‘Voorbeeld zijn, basis van mijn eigen ervaringen. De lat niet te hoog coachen en stimuleren.Verder maakt uiteindelijk iedereen zijn eigen keuzes maar ik vraag aan leggen, maar wel blijven groeien, leren en studeren. Naast vrouwen of het wel echt hun eigen keuze is als ze minder willen werken of de keuze van hun het thuisfront is het prettig om een carrière te hebben partner of omgeving.’ waar je verder moet denken dan luiers, fruithapjes en Tip: ‘Kies voor jezelf en wat jij belangrijk vindt en laat je niet door je omgeving leiden (familie, schoonmaken. Dat laatste kun je trouwens beter laten vrienden, collega’s, buren.) Je zet zelf je norm. Kies daarbij voor jezelf en niet direct voor doen door iemand die daar meer plezier in heeft.’ anderen. Zelf vind ik het belangrijk dat je een gelijkwaardige verdeling hebt met je partner. Tip: ‘Stilstand is vrijwel altijd achteruitgang. Blijf lichaam Tenslotte moet je vooral doen wat je (op langere termijn) leuk vindt en wat je bevrediging Saskia van der Haagen. Foto: MB-bulletin en geest bewegen, want dit geeft balans en energie.’ geeft.’
‘Laat je niet leiden door je omgeving’
ut Nieuws weekblad van de Universiteit Twente
13
Donderdag 5 maart 2009
Twentse Ros op zonneauto Het Solarteam rijdt eind oktober zonder sponsornamen, maar met het Twentse Ros op de zonneauto door Australië. Daarmee wil het team in de World Solar Challenge het Twentse collectief uitstralen en de saamhorigheid van de regio benadrukken. Dit ontwerp is deels uit nood geboren. Door de economische recessie hebben weinig
Glazen Huis Het Glazen Huis is de naam van het evenement dat door studievereniging Daedalus wordt georganiseerd in het weekend van 13, 14 en 15 maart op de Oude Markt in Enschede. Het hele weekend gaan studenten industrieel ontwerpen in zes verschillende groepjes van zes studenten werken aan cases over duurzaamheid. De groepjes zullen in het Glazen Huis steeds zes uur aaneen actief zijn. Tijdens dat karwei laten ze niet alleen aan de buitenwereld zien wat het ontwerpen inhoudt, maar ook kunnen voorbijgangers input leveren voor de cases. Op die manier verwacht Daedalus het publiek een beeld te kunnen geven van ontwerpen in relatie tot duurzaamheid. De cases zijn geleverd door de bedrijven AkzoNobel, Twence, BMA Ergonomics, Essent, EATON en Ten Cate.
Armin van Buuren weer van de partij Het muziekspektakel City moves komt weer naar Enschede en daarmee ook topdj Armin van Buuren. Op zondag 24 mei geeft de nummer één dj van de wereld een drie uur durend buitenoptreden op de campus. Vorig jaar tijdens de eerste editie van het gratis outdoor event trad Van Buuren eveneens op in Enschede (foto). Dat beviel hem volgens UT-evenementenmanager Tonnie Buitink zo goed, dat hij dit jaar wederom tekenende voor een optreden. Citymoves begint ’s middags om één uur, duurt tot 22.30 uur en is gratis.
bedrijven een groot sponsorbudget ter beschikking, waardoor het voor het Solarteam lastig blijkt grote geldschieters te vinden. Hoe de auto met Ros eruit komt te zien, wil het team nog niet prijsgeven. Daarmee wordt gewacht tot de officiële presentatie volgende maand. Op dit moment wordt druk gebouwd aan de zonnewagen. Daarbij worden de studenten gesteund door allerlei technische partners. Voor het transport van de auto en de reis naar Australië heeft het team echter nog meer dan een ton aan sponsorgeld nodig. Deze en volgende week werft een telefoonteam vanuit Langezijds bedrijven voor de zogenaamde ‘club van duizend’ sponsors die het team met een bedrag van duizend euro willen steunen. Hoogleraar onderwijskunde Peter Sleegers. Foto: Gijs van Ouwerkerk
onderzoek hoogleraar onderwijskunde naar vroegschoolse educatie
Speciaal peuteronderwijs sorteert weinig effect Speciale educatieve programma’s voor peuters helpen nauwelijks. Twee- tot vierjarigen die zo’n programma hebben gevolgd, zijn niet beter in taal en rekenen dan hun leeftijdgenootjes die naar een gewone peuterspeelzaal gaan. Sterker nog, hun vaardigheden op dit gebied zijn zelfs minder. Dat concludeert hoogleraar onderwijskunde Peter Sleegers. Mignon van Dijk
Sinds 1 oktober is Peter Sleegers hoogleraar onderwijskunde aan de faculteit Gedragswetenschappen van de UT. Daarvoor had hij deze functie in Nijmegen en Amsterdam. Het onderzoek naar de voor- en vroegschoolse educatie (VVE) deed hij nog voor het SCO-Kohnstamm Instituut, een onderzoekscentrum van de Universiteit van Amsterdam. Samen met statisticus Erik van Schooten vergeleek hij de prestaties van peuters in Oosterhout die een VVE-programma volgden met peuterspeelzaalleerlingen
in Den Bosch die geen VVEprogramma hadden. ‘We hebben op drie momenten testen afgenomen bij de peuters en de leidsters gevraagd naar hun bevindingen: vooraf, halverwege en aan het einde van het schooljaar. Daarbij hebben we gekeken naar de taal- en telvaardigheid en de sociaalemotionele ontwikkeling’, legt Sleegers uit. Zijn belangrijkste conclusie is dat de aanpak in Oosterhout weinig effect heeft. Er zijn geen verschillen tussen peuters uit instellingen van beide gemeenten in de groei in woordkennis of taalvaardig-
heid. Ook hun werkhouding, emotionele stabiliteit en ander gedrag zijn vergelijkbaar. ‘Voor- en vroegschoolse programma’s doen er niet toe en hebben zelfs negatieve effecten. Kinderen die wel zo’n programma kregen, hadden geen grotere woordenschat dan wanneer dat niet werd gebruikt. Ook als de leidsters extra scholing hebben gevolgd, leidt dat niet tot betere praktijken.’ Sleegers wil graag achterhalen hoe dat komt. ‘Er zijn nog zo veel vragen, bijvoorbeeld over het gedrag en de ervarenheid van de peuterleidsters en de groepssamenstelling. Om goed te kunnen vergelijken, zou je eigenlijk ook in een grote stad als Amsterdam of Rotterdam moeten kijken. Daarnaast zou ik graag willen weten of er ook verschillen zijn met peuters die niet naar de peuterspeelzaal gaan of VVE volgen, maar thuis blijven’, vertelt hij. Maar het eerste wat de onderwijskundige wil onderzoeken
is het effect van voor- en vroegschoolse educatie op de lange termijn. Hij probeert subsidie te krijgen om te bestuderen of er een goede aansluiting van die stimuleringsprogramma’s is van de peuterspeelzaal naar het basisonderwijs. ‘Je kunt je afvragen of we daar niet teveel van verwachten. Je moet er wel over nadenken hoe je kinderen met een achterstand waarvoor deze programma’s bedoeld zijn zo vroeg mogelijk kunt helpen, maar de vraag is op welke manier.’ Voor de komende jaren heeft de hoogleraar nog genoeg onderzoeksideeën, waarmee hij op de UT aan de slag kan. ‘Ik heb voor Twente gekozen, omdat hier meer studenten onderwijskunde zijn en de opleiding wat breder is dan in Amsterdam. Bovendien zijn drie van de vier onderwijs- en onderzoeksprogramma’s als zeer goed tot excellent beoordeeld en horen daarmee tot de beste van het land. Ik hoop die kwaliteit voort te zetten.’
Universiteit niet beschermd Het Bredase opleidingsinstituutViaVinci is geen universiteit, maar mag zich wel zo noemen. Minister Plasterk geeft toe over ‘beperkte wettelijke middelen’ te beschikken om ‘minder bonafide’ onderwijsaanbieders het hoofd te bieden. De minister schreef dit in antwoord op kamervragen over opleidingsinstituut Via Vinci. De instelling uit Breda blijkt studiekiezers gouden bergen te beloven. Zo staat op de website dat de masteropleidingen ‘vergevorderd’ zijn in de accreditatieprocedure van NVAO. Volgens de directeur van instelling is de accreditatie zelfs al rond. Geen van beide is waar. Via Vinci diende slechts voor één van haar vier masteropleidingen een aanvraag in bij NVAO. Deze werd niet ingewilligd, schrijft Plasterk. Ook presenteert de instelling zich als een universiteit, terwijl Via Vinci niet als universiteit, noch als hogeschool is erkend. Dat is misleidend, zegt Plasterk, maar verbieden kan hij het niet. De begrippen ‘hogeschool’ en ‘universiteit’ zijn immers niet strafrechtelijk beschermd.
Top of flop aandelenwedstrijd
Armin van Buuren. Foto: Arjan Reef
Beleggingsvereniging Duitenberg organiseert een aandelenwedstrijd voor studenten. Welke aandelen schieten dit jaar als topper omhoog? En welke floppen? Wie het weet kan op donderdag in de middagpauze langskomen bij de kamer van Duitenberg in de Bastille (316) om twee pakketten – top en flop - samen te stellen van elk drie aandelen. Menno Bouwma, lid van Duitenberg: ‘Ik zou financiële aandelen van bijvoorbeeld een bank kiezen als flop. Toppers zijn toch wel de aandelen die het in zware economische tijden redelijk doen.’ Aan het einde van dit jaar wordt gekeken wie er verstand van zaken had en er vandoor gaat met de hoofdprijs, een kwartaalabonnement op het Financieel Dagblad. Inschrijven kan tot 27 maart. De beleggingsvereniging Duitenberg houdt dinsdagavond 10 maart om 19.30 uur een presentatie opties voor beginners. Een expert van het handelshuis Saen Options vertelt alle ins and outs. De bijeenkomst is een goede voorbereiding op de trading game die twee weken later op dinsdag 24 maart plaatsheeft in Amsterdam. Deze handelssimulatie wordt gehouden bij Saen Options, Beursplein 5, het officiële gebouw waar de AEX gevestigd is. Er is een rondleiding door het gebouw, de trading game en afsluitend een borrel. Inschrijven kan via
[email protected].
ut Nieuws weekblad van de Universiteit Twente
14
Donderdag 5 maart 2009
sterke batavierenverhalen
(1)
Een echte race tegen de klok De Batavierenrace gaat zaterdag 25 april voor de 37e maal van start. In de races die daaraan voorafgingen deden zich allerlei bijzondere gebeurtenissen voor. Deze week een anekdote over een van de 150 motorrijders die vorig jaar opeens als stratenmaker moest optreden. Frans van der Veeken
Stephan Koelink (38) is al sinds 1991 bij de Batavierenrace betrokken. ‘Ik studeerde destijds werktuigbouwkunde en ging in mijn eerste jaar bij iemand anders achterop de motor de race in.’ Het jaar erop kocht Stephan een eigen motor en al snel werd hij ploegleider. De laatste jaren werd hij als reserverijder opgeroepen als er problemen zijn: ‘Ik heb wel eens een hond van het parcours afgehaald die kilometers met lopers mee rende en moet soms sussend optreden als omwonenden klagen over alle drukte in hun dorpje.’ Afgelopen jaar maakte Stephan het meest bijzonder mee uit zijn lange batacarrière. ‘In de ochtend stuurde de meldkamer me naar een weggetje tussen Ruurlo
en Vorden waar een stuk van het parcours open lag,’ vertelt de ervaren Batavier. Eenmaal op locatie troffen Stephan en een collega van de wedstrijdleiding een stratenmaker en zijn zoon die op hun gemak een klinkerweg aan het dichtleggen waren. ‘Met nog krap twee uur tot de eerste loper hadden zij nog ruim vijftien vierkante meter te gaan. We hebben ter plekke bekeken of we het parcours konden omleiden, maar dat zou allerlei problemen opleveren.’ De stratenmaker had gepland nog die hele zaterdag bezig te zijn, maar toen hij het probleem begreep, wilde hij wel een paar tandjes bijzetten. ‘Vooral het laatste half uur had de man het enorm zwaar en zweette hij peentjes.’ Stephan zelf stak ook
De stratenmaker en zijn zoon zetten de turbo erop toen ze hoorden dat de Batavierenrace in aantocht was. Foto: Jurgen Ooms
zijn handen uit de mouwen. ‘Ik ben met een kruiwagen en schep met het zand in de weer geweest. Het was immers echt een race tegen
de klok.’ Met zweet op het voorhoofd kregen ze het karwei precies op tijd af. Terwijl ze het gereedschap aan de kant leg-
den, renden de eerste lopers over de zojuist gelegde klinkers. ‘Maar daarmee was het probleem nog niet helemaal opgelost’, aldus de
reserverijder. ‘Het weggetje was geschikt voor lopers en fietsers, auto’s mochten er de eerste tijd nog niet overheen. Anders zou de weg direct verzakken.’ Samen met de medewerker van de wedstrijdleiding leidde Stephan de volgvoertuigen zoals artsenauto’s om en hield hij tegelijkertijd de lopers in de gaten. Stephan, in het dagelijks leven lead engineer bij ASML in Veldhoven, is helemaal verliefd op de Batavierenrace. ‘Iedereen vindt het altijd een geweldig weekend, zowel voor als achter de schermen.’ Niet voor niets is hij al zo lang als motorrijder present. ‘Voor mijn functie moet je jaren ervaring opbouwen. Het grootste deel van de route kan ik dromen.’ Stephan vindt het geen enkel probleem om nog jaren motorrijder bij de estafetteloop te zijn, maar hoopt toch het stokje binnen een paar jaar over te dragen. ‘Niet omdat ik niet meer wil, maar omdat ik het de jongere generatie ontzettend gun om deze geweldige ervaring ook mee te maken.’
ADVERTENTIE
UT-studente scoort in nagebootst VN-debat Brechtje Riphagen heeft een individuele prijs gewonnen tijdens de Harvard National Model United Nations vorige maand in Boston. Tijdens deze grote internationale studentenconferentie wordt met debatten en resoluties de gang van zaken bij de Verenigde Naties nagebootst. De studente biomedical engineering maakte als enige Twentse afgevaardigde deel uit van de Nederlandse delegatie van 29 studenten van verschillende universiteiten. Hoe was het? ‘Geweldig! Een bijzondere ervaring. Met 2500 studenten van de hele wereld hebben we vier dagen lang heel intensief gedebatteerd. Ik heb tot midden in de nacht doorgewerkt om ideeën op te schrijven en ze de volgende dag tijdens de commissie te presenteren. ’s Avonds waren er supergezellige feesten met studenten van allerlei nationaliteiten.’
het hoofdkantoor van de VN bezocht en de Nederlandse afgevaardigden gesproken. In Boston zaten we in een hotel, waar ook de conferentie werd gehouden. Dagenlang zijn we het hotel niet uitgeweest. Gelukkig had ik er nog een weekje vakantie achteraan geplakt om Boston, New York en Montreal te bekijken.’
Je hebt maandenlang naar deze conferentie toegeleefd. Wat nu? ‘Eind maart is de Harvard World Model United Nations in Den Haag en daarna moet ik echt afstuderen. In Boston zat ik in de commissie voor sociale, humanitaire en culturele zaken met als onderwerp medicijnen voor malaria en aids beschikbaar te maken voor de Derde Wereld in samenwerking met overheden en de farmaceutische industrie. Ik voel er wel iets voor om in die richting werk te zoeken, dus op het gebied van gezondheidszorg en ontwikkelingslanden.’ Mignon van Dijk
Je bent ook nog eens in de prijzen gevallen. Hoe voelt dat? ‘Er heerste een heel competitieve sfeer, vooral onder de Amerikaanse studenten. De Nederlandse delegatie heeft de titel van beste buitenlandse delegatie behaald en ik heb zelf als deelnemer een eervolle vermelding gekregen. Alle prijswinnaars werden tijdens een ceremonie naar voren geroepen. Het was een heel leuk moment, toen we hoorden dat we hadden gewonnen. We stonden hard te juichen.’ Heb je nog wat van de omgeving gezien? ‘We hebben eerst een trainingsweek gehad in New York om de puntjes op de i te zetten. Daar hebben we onder meer
Onder andere bovenstaande werkgevers, bekend op 25 februari 2009, zijn aanwezig op Het Nationaal Ingenieurscongres of Het Nationaal IT-congres. Kijk voor een update op www.ingenieurscongres.nl of www.it-congres.nl
13 & 14 MAART 2009 - AMSTERDAM RAI VOOR MEER INFORMATIE EN GRATIS ENTREE GA JE NAAR WWW.INGENIEURSCONGRES.NL - WWW.IT-CONGRES.NL
PROGRAMMA - Een beursvloer met ruim 250 topwerkgevers! - Vakinhoudelijke en carrièregerichte workshops waaronder: De ingenieur als trainee Web 2.0: hoe veilig is dat te gebruiken? - Diverse bedrijfspresentaties - Met optreden van Gordon en Nikki - Gastvrouw gedurende twee dagen is Nicolette van Dam ONTMOET RUIM 280 TOPWERKGEVERS OP HET GROOTSTE CARRIÈRE-EVENEMENT VAN NEDERLAND! MEDIAPARTNERS
Brechtje Riphagen aan het woord in het Harvard VN-debat.
ut Nieuws weekblad van de Universiteit Twente
15
Donderdag 5 maart 2009
Een actieve gemengde club Vrouwen en mannen, wel- en niet-lid, en van allerlei studies. Maison ZADO, dat staat voor Ziekenhuis Aan De Overkant, wordt bewoond door een verscheidenheid aan mensen, die allemaal erg actief zijn in het studentenleven. De woning bevindt zich op twee minuutjes van het centrum en een kwartiertje fietsen van de UT. De zes bewoners noemen de sfeer in hun huis uitstekend en zijn – voor de verandering – ‘ontzettend’ tevreden met hun huisbaas die de zaken goed voor elkaar heeft. Tekst: Carine van Aart en FRank van der veeken
Haaksbergerstraat 126A, maandag 19:30 uur De bewoners: Jeroen Hutten (WB, 21), Leonoor Pol (fysiotherapie, 21),Tiffany Schrauwen (CW, 21), Eelco van Ruiten (AT, 22), Jael Loermans (IO, 19) en Kevin Wierda (BK, 21). Audentis, Taste en ´niet-lid´ In 1992 werd nummer 126A na een brand opgebouwd en in gebruik genomen als studentenhuis. De woning zit boven een tapijt- en gordijnwinkel en bevindt zich recht tegenover het ziekenhuis.‘Erg veilig dus mocht er iets met ons gebeuren’, grappen de bewoners. Twee van de bewoners zijn lid van Audentis, twee van Taste, en de andere twee zijn ‘niet-lid’. ‘Maar we
6266UT pers.adv 2
is huisoudste en dus officieel nestrix. ‘Maar dat betekent niet meer dan dat ik de roosters moet maken’, vertelt ze. Picknicken in het park De ZODA-bewoners vinden hun huis te klein voor het organiseren van grootse activiteiten, maar toch zijn er vaste rituelen. ‘Afstudeerborrels van (oud)huisgenoten worden aangegrepen als reünie, we gaan altijd samen naar het Hubertusfeest, spelen regelmatig de
Maison ZADO zijn allemaal wel ergens actief buiten onze studies om’, verzekeren ze. ‘Dat bindt ons.’ Niet traditioneel ZODA is niet traditioneel. Maandagavond is in de praktijk wel een soort huisavond, omdat iedereen dan bijna altijd thuis is. Maar in tegenstelling tot de meer traditionele huizen is dat geen verplichting. Tiffany
14-12-2006
11:20
pubquiz in café Central Park en zijn in de zomer picknickend in het park te vinden.’ De studenten kijken sowieso uit naar de warme maanden. ‘Dan kunnen we namelijk ons prachtige dakterras op, het zwembadje in.’
lukt gebruiken we Kamernet en de Student Union kamersite’, leggen de bewoners uit. Als eerste voorselectie bekijken ze het Hyves-profiel van de hospitant, daarna volgt een kijkavond en de laatste selectie vindt plaats door de aspirant-huisgenoot te laten mee-eten. ‘We willen namelijk wel echt zeker weten dat het goed klikt met de betreffende persoon en hij of zij ook echt samen met ons wil leven en niet alleen een kamer zoekt.’ Glasbak Het studentenhuis aan de Haaksbergerstraat wordt iedere week schoongemaakt. ‘En als je te laat bent moet je boete betalen die wordt gebruikt voor uitjes met het huis.’ De woning ziet er dan ook netjes uit, op de gigantische verzameling lege potjes en flessen na. De glasbak bleek namelijk maandenlang net iets te ver weg. En de afwas is even blijven staan. ‘Jullie komen echt net op het verkeerde moment wat dat betreft.’
Prima huisbaas Dat de woning zo verzorgd is komt niet in de laatste plaats door de huisbaas. ‘Een ontzettend aardige vent. Hij heeft brandblussers en rookmelders geregeld, en als een kamer van bewoner wisselt regelt hij nieuwe vloerbedekking en gordijnen en een likje verf.’ De bewoners zorgen zelf ook goed voor hun huis. Zo hebben ze onlangs de woonkamer helemaal opgeknapt.
strakke regels of jarenlange tradities. Maar bewoner Kevin, die er tijdens ons bezoek niet is, blijkt volgens de aanwezigen regelmatig voor vermaak te zorgen: ‘Na het stappen valt hij op willekeurige plaatsen in slaap. Midden in de woonkamer of naast zijn bed bijvoorbeeld. Één keer vonden we hem s’ morgens naast een boterham met kruidenboter en hagelslag, de gewone boter kon hij namelijk niet vinden.’
Hagelslag en kruidenboter ZODA is duidelijk geen huis van
Ook met je huisgenoten in Over de vloer? Stuur dan een mailtje naar
[email protected]
Niet dichtgetikt Buiten die zonnige dagen is de woonkamer favoriet als ontmoetingsplaats. Maar aan het einde van de middag lopen ze ook altijd even bij elkaar langs om te horen wat iedereen heeft beleefd. Die onderlinge interesse is precies het pluspunt van ZODA zo vinden de bewoners. ‘We leven niet in een dichtgetikt klein wereldje met mensen van slechts één vereniging. Doordat we echt gemengd zijn krijgen Paginawe1 veel meer dingen mee,’ aldus de studenten. Hyves als voorselectie
6266UT pers.adv pers.adv2 2 14-12-2006 14-12-200611:20 11:20Pagina Pagina 6266UT 1 1 Het huis is al op zoek naar twee
op zoek naar een andere baan? op zoek op zoek naar baan? naareen eenandere andere baan?
nieuwe bewoonsters om de kamers die in april vrij komen op te vullen. ‘Als dat via-via niet
Vacatures interne werving Skillslabmedewerker
Technische Natuurwetenschappen (TNW) Vacatures interne werving Vacatures interne werving
Assistant Professor (Management) Accounting (1,0 fte) (09/037)
Skillslabmedewerker Technische Management and Governance medewerker (38 uur per week) Skillslabmedewerker Technische Natuurwetenschappen Construerende Technische (TNW) Wetenschappen (CTW) Technische Natuurwetenschappen (TNW)
6266UT pers.adv 2
Secretaresse Faculteitsbureau MB (0,8 fte) (09/038)
14-12-2006 11:20 Pagina 1 per week) Elektrotechniek, en Informatica Technische medewerker (38 uur UD Wiskunde Human Resource Management Construerende Technische Wetenschappen Technische medewerker (38 uur(CTW) per week)
Bedrijf, Bestuur enproject Technologie (BBT) (09/039) PhD student in the research ‘PowerSensor’ Construerende Technische Wetenschappen (CTW) Electrical Engineering, Mathematics and Computer Science
UD Human Resource Management
Functioneel applicatiebeheerder Bedrijf, Bestuur en Technologie (BBT) UD Human Resource(09/040) Management
op zoek naar een andere baan? Student en Onderwijs Servicecentrum (S&O) Bedrijf, Bestuur en Technologie (BBT) informatie en vacatures: www.utwente.nl/vacatures PhDMeer student Dependability of Critical Infrastructures (09/041) Electrical Engineering, Mathematics and Computer Science
Meer informatie en vacatures: www.utwente.nl/vacatures UHD/UD Toegepaste Cognitieve Psychologie (09/042) Gedragswetenschappen
Meer informatie en vacatures: www.utwente.nl/vacatures
PhD’s and Post-doc’s Applied physics, mechanical engineering (09/043) Science en Technology
Vacatures interne werving
Programmeur 0,8 – 1,0 fte Opleiding Technische Geneeskunde (09/044) Technische Natuurwetenschappen Skillslabmedewerker
Technische Natuurwetenschappen (TNW) Technicus Catalytic Processes and Materials 1,0 fte (09/045) Technische Natuurwetenschappen
Technische medewerker
(38 uur per week)
Teamleider BeveiligingTechnische 1,0 fte (09/046) Construerende Wetenschappen (CTW) Facilitair Bedrijf
Linux systeembeheerder 1,0 fte (09/047)
UD Human ICT-Servicecentrum
Resource Management
Bedrijf, Bestuur en Technologie (BBT)
Meer informatie en vacatures: www.utwente.nl/vacatures
I
nfo
mededelingenrubriek
De ruimte voor mededelingen op deze INFO-pagina’s is beperkt. De redactie wijst indieners van kopij erop dat hun mededelingen alleen worden geplaatst indien deze kort en bondig zijn. Aanleveren in Word, e-mail (info@utnws. utwente.nl) bij de redactie op kamer 217 (Vrijhof). Lengte: maximaal 100 woorden, platte tekst (geen tekens, niet vet, niet onderstreept, woorden en/of zinnen niet in hoofdletters. Tekst zo veel mogelijk achter elkaar (geen returns gebruiken). Lever uw mededelingen zoveel mogelijk in één bestand aan en mail dit in één keer door naar de redactie. Info kopijsluiting voor de krant van donderdag: maandag 14.00 uur. Kopij die later arriveert wordt in de wacht gezet voor de week daarna. Kleine wijzigingen zijn mogelijk tot dinsdagmiddag 14.00 uur.
utwente.nl, ext. 3540.
A
Bovengenoemde melkerij (www.paardenmelkerij.nl) wil een installatie ontwikkelen waarmee men snel en hygiënisch ingevroren ‘brokken’ melk kan ontdooien. De temperatuur van de melk mag niet boven de drie graden Celsius stijgen. Onze klant heeft al diverse principes getest. Idee is een concept uit te werken met een reuzenrasp, een geleidings/verwarmingssysteem en een snelle toevoer naar een opslagtank. Het is de bedoeling tot een goed beargumenteerd en doorgerekend ontwerpvoorstel te komen. Voor deze opdracht is een vergoeding beschikbaar. Meer informatie: Egbert van Hattem, Bastille 214, tel. 4407. E-mail:
[email protected].
lgemeen
Global Management and Global Shifts
Under this title NIKOS – International Management organizes a seminar on Friday 6 March from 14:00–16:00 hrs. The reader is invited to participate in two presentations plus discussion, one of which will focus on Korean enterprises. Location: Spiegel, BC meeting room (behind reception). Further information: Sirp J. De Boer, s.j.deboer@
Afstudeerstage bewonersgroepen Hengelo
BSK/MPA. We hebben twee opdrachten beschikbaar van bewonersgroepen uit Hengelo die een onderzoek willen laten uitvoeren naar de manier waarop burgers het beste kunnen deelnemen aan de besluitvorming in hun stad. Ze willen weten hoe ze zo effectief mogelijk kunnen inspringen op de ontwikkelingen en bestuurlijke processen. Meer informatie: www.wewi.utwente.nl (studenten en dan vacatures) of neem contact op met Lieke Asma, wewialgemeen@disc. utwente.nl. De opdrachten worden begeleid door Dr. M.R.R. Ossewaarde. Opdracht Paardenmelker Sand Harbrinkshoek
WEGGELEGD $E MASTERCLASS IS OP TM APRIL -EER WETEN +OM OP DO DEC EN WO DEC TUSSEN UUR NAAR DE (EIJMANS STAND IN DE 3PIEGEL )NLICHTINGEN -4-'IESEN BBT UTWENTENL
ut Nieuws weekblad van de Universiteit Twente
16
Donderdag 5 maart 2009
ADVERTENTIE
-ANAGEMENT WHEN /UTSOURCING )4 &UNCTIONSl DECEMBER UUR 7!
SIUM E TM E UUR IN ZAAL ,ANGEZIJDS 6IA DE 4ELE4/0 SITE VAN HET VAK DIENEN DE STUDENTEN ZICH MET HUN GROEPJE IN TE SCHRIJVEN VOOR HET OCH TEND OF MIDDAGDEEL VAN HET SYMPOSIUM (OUD DE 4ELE4/0 SITE OOK IN DE GATEN VOOR DE PRECIEZE AAN VANGSTIJDEN VAN BEIDE DELEN
!&345$%%2#/,,/15)! %,
!&345$%2%. ")* (%4 #34-
0 -ALJAARS $OCTORAAL OVER k#ONTROLLERS FOR &),/3/&)% 6!. $% #/--5.)#!4)% 0RODUCTION #ELL 3ET 5Pl DECEMBER (ET #34- BIEDT BACHELOR EN MASTERSTUDENTEN UUR 7! MOGELIJKHEDEN OM IN LOPENDE ONDERZOEKSPROJEC 6 3OMBROEK $OCTORAAL OVER k$ESIGN AND REALIZA " 4#7 (ET TENTAMEN &ILOSOFIE