1
Ierse zegenbede Moge de weg je zeggen: Volg me maar. Moge de ster je zeggen: Richt je op mij. Moge de grond je zeggen: Bezaai me. Moge het water je zeggen: Drink me. Moge het vuur je zeggen: Warm je. Moge de boom je zeggen: Schuil in mijn schaduw. Moge de vrucht je zeggen: Pluk me. En als je de weg kwijt raakt, geen vaste grond vindt en dreigt te verzinken, als het vuur gedoofd is en je kou lijdt in een nacht zonder sterren, als de bomen kaal zijn en je honger en dorst hebt, dan moge de Eeuwige je zeggen: Wees niet bang. Ik zal er zijn.
54e jaargang fakkel nr. 17 25 juli 2014
2
ST.WILLIBRORDUSPAROCHIE Hoofdstraat 75, 9561 JD TER APEL PASTORES-TEAM Pastor Maurits Damsté Pastor Ria van der Stam Alg. ondersteuning pastores
0599-412612
[email protected] 06-52862715
[email protected] 0599-412612
[email protected]
PAROCHIEBESTUUR Vice-voorzitter T.Kuper Personeelszaken G.Gerdes Bouwzaken G.Manning Oec./diaconie S.Scholte Aalbes
0599-584971 0599-581248 0599-581663 0599-587331
[email protected] [email protected] [email protected] [email protected]
ZIEKEN- en OUDERENCONTACT Gretha Schomaker 0599-581533 COMMUNIE THUIS Siny Scholte Aalbes
0599-587331
PAROCHIEHUIS Beheerder: M.J.Twickler
0599-585182 0599-587280 (06-20444658)
PAROCHIEKANTOOR Ria Reis-Herbers
Dinsdagmorgen 9.00 – 12.00 uur 0599-581313
[email protected]
FAKKEL Redactie
[email protected]
Hoofdstraat 75, 9561 JD Ter Apel
FINANCIEEL Gezinsbijdrage
NL38 RABO 0360100813 t.n.v. R.K.Kerk Ter Apel
OPENSTELLING MARIAKAPEL Dagelijks van 9.00 tot 17.00 uur WEBSITES www.willibrordus-terapel.nl www.isk-parochies.nl of www.heiligkruisparochie.nl
3
UITVAARTEN EN ACUTE PASTORALE HULPVRAGEN: 14 juli - 27 juli pastor Maurits Damsté 0599 - 412 612 28 juli - 10 augustus pastor Tako de Wolff 06 - 150 20 448 11 augustus - 24 augustus pastor Ria van der Stam 06 - 528 62 715
Pastor Maurits Damsté en pastor Ria van der Stam zijn op afspraak beschikbaar voor een pastoraal gesprek. Met pastor Maurits Damsté kan naar behoefte een afspraak gemaakt worden voor het toedienen van het sacrament van boete en verzoening. UITZENDING VAN VIERINGEN IN ONZE KERK De viering in onze kerk worden opgenomen. U kunt ze terugluisteren via www.willibrodus-terapel.nl/vieren.html De gegevens van ernstig zieke medeparochianen kunt u doorgeven via email:
[email protected] of op vrijdag tussen 10.00-12.00 per telefoon:0599-412612 (alg. ondersteuning van de pastores) of via Gretha Schomaker: 0599-581533.
SCHOLEN H.Bonifatius H.Gerardus
Directrice Anja Teuben-Reckers 0599-581890 www.bonifatiusschool.nl Directrice Ramona van der Velde 0599-582732 www.hgerardus.nl
TWITTER Ook het bisdom en de Paus gaan met hun tijd mee. De tweets van het Bisdom vindt u via: @bisdomGL. De tweets van de Paus vindt u via: Pope Francis@Pontifex
4
WEEKEND VIERINGEN ZONDAG 27 JULI 2014 11.15 uur Eucharistieviering Voorganger Pastor Maurits Damsté Lector S. Tapken Misdienaars Danique Gangelhof en Jelte Boelens Koor Volkszang Collectanten G. Scholte Aalbes en F v/d Eventuin Koster G. Scholte Aalbes e 2 collecte onderhoud gebouwen ZATERDAG 2 AUGUSTUS 2014 19.00 uur Communieviering Voorganger Pastor Ria van der Stam Lector H. Fecken Misdienaars Mette Blanke en Loes Platen Koor Volkszang Collectanten H. Keizer en A. Wijnholds Koster Fam. Tapken e 2 collecte onderhoud gebouwen ZONDAG 10 AUGUSTUS 2014 11.15 uur Communieviering Voorganger Pastor Ria van der Stam Lector F. v/d Eventuin Misdienaars Marieke Pathuis en Fieke Blanke Koor Volkszang Collectanten B. Hemmen en F v/d Eventuin Koster B. Hemmen onderhoud gebouwen 2e collecte
5
WEEKEND VIERINGEN ZATERDAG 16 AUGUSTUS 2014 19.00 uur Eucharistieviering Voorganger Pastor Maurtis Damsté Lector C. Sibon Akoliet S. Wijnholds Misdienaars Danique Gangelhof en Jelte Boelens Koor Volkszang Collectanten H. Fecken en H. Keizer Koster Fam. Tapken onderhoud gebouwen 2e collecte ZONDAG 17 AUGUSTUS 2014 11.00 uur Eucharistieviering in Heede Voorganger Pastor Maurits Damsté en Pastor Ria van der Stam Op zondag 17 augustus gaan we weer met elkaar op bedevaart naar Heede. De Eucharistie is om 11.00 uur. Daarna koffie drinken voor eigen kosten. Dan heeft u wat vrije tijd. We sluiten de dag af met rozenkransgebed om 14.00 uur. ZONDAG 24 AUGUSTUS 2014 11.15 uur Communieviering - Startzondag Voorganger Pastor Ria van der Stam Lector A. de Roo Misdienaars Mette Blanke en Siebren Boelens Koor Alle koren Collectanten G. Scholte Aalbes en B. Stahl Koster G. Scholte Aalbes 2e collecte MIVA
6
OVERIGE VIERINGEN DONDERDAG 31 JULI 2014 9.00 uur Communieviering in de Kapel Voorganger R. Twickler Koster H. Keizer DONDERDAG 7 AUGUSTUS 2014 9.00 uur Communieviering in de Kapel Voorganger S. Scholte Aalbes Koster G. Scholte Aalbes DONDERDAG 14 AUGUSTUS 2014 9.00 uur Eucharistieviering in de Kapel Voorganger Pastor Maurits Damsté Koster H. Keizer ZONDAG 17 AUGUSTUS 2014 11.15 Gebedsviering in de Borg Westerwolde Voorganger R. Koorman Koor Dameskoor DONDERDAG 21 AUGUSTUS 2014 9.00 uur Eucharistieviering in de Kapel Voorganger Pastor Maurits Damsté Koster G. Scholte Aalbes DONDERDAG 21 AUGUSTUS 2014 14.30 uur Eucharistieviering in Kloosterheerd Voorganger Pastor Maurits Damsté Koster H. Keizer Gebedsintenties Harm Hendrik Kuper, Hendrik Tieben, Overl. ouders Westen-Janssens,
7
GEBEDS INTENTIES WEEKEND 26 en 27 JULI 2014 Albert Johannes Arends en Helena Arends-Hempen, Annie Stanneveld-Fridrichs, Hennie Wolbers en familie Wolbers-Teuben, Familie Becker-Hempen, Overl. Familie Terpstra-Schomaker, Ouders Schoo-Weinans em Henri Juurlink, Overl. Ouders Weggemans-Schoemaker, Johannes Weinans, Ouders Berken-van der Sluis en hun overl. Kinderen, Henk Twikler, Gerard Tieben en overl. Familie Tieben-Harms, Bernardus Henderikus Bredek en Maria Gezina Bredek-Brünen, Ouders Jaroch – Depenbrock, Hendrik en Nellie Mulder – Bontjer, Albert Hofkamp.
WEEKEND 2 en 3 AUGUSTUS 2014 Ouders Deddens-Schuten, Ouders Vroom-de Boer, Herman Heijne, Marietje HeijneVos en Miek Heijne-Hemmen, Agatha Johanna Alberta Zuidinga-Bergman, Mans en Tecla Westen-Miedema, Jacobus Gerardus en Maria Thecla Brons-Webers, Herman en Truus Schulte, Gré Hollen-Albers en zoon Rieks, Gradus en Marietje PokerKuper, Vader en moeder Neehoff (jaardienst), Klaas Kamping, Bé Richart en ouders Arends-Schmitz, Gerard Tieben en overl. Familie Tieben-Harms, Hendrik en Nellie Mulder-Bontjer, Andries Bonsing, Gradus Berends, Bennie Herbers en zoon Henk. WEEKEND 9 en 10 AUGUSTUS 2014 Ouders Abelen-Gerdes (jaardienst), Albert Johannes Arends en Helena ArendsHempen (jaardienst), Gezinus Müter, Herman Heijne, Marietje Hejne-Vos en Miek Heijne-Hemmen, Henderika Keizer-Poker, Annie Stanneveld-Fridrichs, Gré Wolbers-Bekel, Pastoor Timmers, Pastoor van der Moolen, Echtpaar Bontjer-Stahl, Johannes Franciskus Hake (jaardienst), Geert en Linie Bredek-Mensen, Leny Hemmen-Ophof en overl. Familie, Hein Blanke, Frans Eikens, Sinie Heller-Ahlers, Bennie Wolbers en Lies Wolbers-Albers, Johannes Harmannus Berends en Catharina Maria Berends-Teiken, Gerard Tieben en overl. Familie Tieben-Harms, Hendrik en Nellie Mulder-Bontjer, Bennie Scholte. .WEEKEND 16 en 17 AUGUSTUS 2014 Bé en Tiny Heijne-Kramer en overl. Familie, Johan Mulder, Jan Kuper en Angela Kuper-Bredek, Harm Deuling, Annie Stanneveld-Fridrichs, Herman en Truus Schulte, Gré Hollen-Albers en zoon Rieks, Geert en Leentje Heller-Deddens, Gradus en Marietje Poker-Kuper, Johannes Weinans, Herman Reckers, Gerhardus Heller, Theo Deddens, Gerard Tieben en overl. Familie Tieben-Harms, Johan Stanneveld, Margriet Eikens-Hofstra en ouders Eikens-Schutte, Jozef Platen en overl. Familie, Henk Gunnewijk, Ouders Jaroch -Depenbrock, Annie WestermanMensen, Hendrik en Nellie Mulder-Bontjer, Gradus Berends, Albert Hofkamp, Bennie Herbers jaardienst, Henk Herbers.
8
BERICHTEN UIT ONZE PAROCHIE NIEUWS VANUIT HET PAROCHIEBESTUUR Fusieproces en De Fakkel In het kader van het fusieproces van de vijf parochies in de Kanaalstreek, is besloten met ingang van 1 januari 2015 één gezamenlijk parochieblad uit te brengen, met daarin voldoende ruimte voor de berichten uit de vijf locaties. Wat voor onze eigen parochie echter verandert is de verschijningsfrequentie. De Fakkel verschijnt, met uitzondering van de vakantie, één keer per veertien dagen en het nieuwe gezamenlijke parochieblad straks één keer per vier weken. Omdat onze redacteuren ook intensief meepraten over vorm en inhoud van het nieuwe parochieblad, lukt het hen niet meer om de werkzaamheden voor de Fakkel en het nieuwe parochieblad qua tijd te combineren. Om hen te ontlasten is daarom door het parochiebestuur van Ter Apel besloten om na de vakantie, als aanloop voor het nieuwe, gezamenlijke parochieblad, de Fakkel ook alvast eens per 4 weken te laten verschijnen. Graag vragen wij uw begrip hiervoor, al beseffen we dat het misschien even wennen zal zijn. Verhuur pastorie. Zoals u hebt kunnen constateren staat de pastorie na het vertrek van pastoor Bultsma nog steeds leeg. Tot dusver is het ons jammer genoeg niet gelukt hiervoor een huurder voor langere duur te interesseren. Het lijkt er op dat daar nu verandering in gaat komen. Op dit moment zijn we met het bisdom en een stichting in overleg om te komen tot verhuur voor een langere periode. Ons uitgangspunt is dat de bijzondere functie van de pastorie als parochieel gebouw behouden blijft. Wij hopen dat deze gesprekken een positief resultaat zullen hebben. De huuropbrengst van de pastorie hebben we, nu nog als parochie, hard nodig om het hoofd financieel boven water te kunnen houden. Daarbij geldt ook hier dat de kosten meestal voor de baat uit gaan. Daarom dient de 25 jaar oude verwarmingsketel te worden vervangen. Met die investering zal nog voor de winter een storingsvrije werking van alle verwarmingsinstallaties van onze gebouwen (kerk, parochiehuis en pastorie), voor vele jaren gegarandeerd zijn. Het parochiebesuur
9
BERICHTEN UIT ONZE PAROCHIE VOLGENDE FAKKEL De volgende datum is belangrijk voor het aanleveren van kopij: Fakkel 18 - 22 augustus kopij inleveren uiterlijk maandag 11 augustus
SLUITING PAROCHIEKANTOOR het parochiekantoor is gesloten van dinsdag 29 juli t/m maandag 25 augustus. Dinsdag 26 augustus zijn we weer aanwezig.
JARIGEN AUGUSTUS
B.H. Winkel A.M. Sutman-Bolk H.H. Westerman J.B. Zuidinga
5 augustus 22 augustus 23 augustus 27 augustus
92 jaar 89 jaar 84 jaar 93 jaar
COMMUNIE THUIS Op 31 juli en 1 en 2 augustus worden de mensen bezocht door: Rensina Twickler Siny Scholte Aalbes Lia Uyterwaal De volgende keer is op 28, 29 en 30 augustus.
10
BERICHTEN UIT ONZE PAROCHIE KBO Op 16 september om 14.00 uur in het parochiehuis gaat pater Schuten ons vertellen over zijn werkzaamheden en belevenissen in de 50 jaar dat hij missionaris is geweest in Brazilië. Op 1 oktober om 14.00 uur wordt in het Boschhuis de “Dag van de Ouderen” gehouden. Een gezellige middag met voorlichting en muziek. Het volledige overzicht van onze activiteiten in het 2e halfjaar krijgt uw via de eerst volgende Nestor. Noteer bovenstaande data alvast in uw agenda of op de kalender. Graag tot dan! Voor nu wensen we u allen een fijne zomer! Het Bestuur BEDANKT! Zaterdag 7 juni werd ik plotseling geroepen om naar voren te komen. Ik werd bedankt dat ik 45 jaar voor het Mariakapelletje heb gezorgd. Voor mij is dat heel gewoon. Ik deed dat al jaren samen met mijn vrouw. Maar de pastor vond dat wel heel bijzonder. De kinderen die de eerste communie hadden gedaan hebben mij een briefje geschreven en van hun zakgeld bloemetjes gekocht. Ik ben daar heel erg blij mee en ik wil de kinderen daar ook voor bedanken. Ook de parochie bedankt voor het prachtige fotoboekje dat ik kreeg. En natuurlijk voor de taart. Het was een heel bijzondere dag voor mij. J.H. Neehof
11
BERICHTEN UIT ONZE PAROCHIE AGENDA datum omschrijving 2014 ZOEK GOD! 2014 Tarieven per 1 april 2014 15-aug Bedevaart Kevelaer 17-aug Heede 5-7 sep Kamp Focus 13-sep Processie Ter Apel 30-sep Cursus over Joseph 7-nov Vormselviering
waar/tijd
info Fakkel 3 Fakkel 8 7.15 uur Klazinaveen Fakkel 16 11.00 uur Heede Fakkel 16 16.45 Kerk Ter Apel Fakkel 16 18.00 uur Klooster Fakkel 16 19.30 uur Stadskanaal Fakkel 16 19.00 uur
VAN DE REDACTIE Met veel plezier hebben we deze vakantiefakkel gemaakt. We hebben interessante boeken uitgezocht voor veel leesplezier en we hebben dagjes-uit verzameld. Wij zouden het fijn vinden als we hiervan iets terug hoorden. Als u bijvoorbeeld naar een museum bent geweest of u hebt een rondje kerken gedaan wilt u dan een verhaaltje hierover schrijven. We wensen u – ook als u thuis blijft – een fijne zomermaand. Dat de woorden van het Ierse zegengebed ons mogen vergezellen. Carola en Siny
12
BEIDE PAROCHIES VREDE EN ALLE GOEDS
LEVEN VANUIT GEDEELDE INSPIRATIE Door de eeuwen heen hebben talloze mensen zich op hun levensweg laten inspireren door hun geloof in het mysterie van God. Velen zochten naar leefvormen om daar uitdrukking aan te geven. De meest bekende is een actieve deelname aan het leven van een parochiegemeenschap. Maar er zijn ook andere vormen die een lange traditie kennen. Intreden in een abdij of klooster is er zo een. Vanuit een gelovige inspiratie werken in een ontwikkelingsland, of pastoraal werker (of priester) worden, zijn andere. Een andere speciale vorm was leven in een communiteit. In talloze plaatsen en dorpen met een grotere katholieke gemeenschap, ontstonden vorige eeuw communiteiten. Groepen, die gesticht werden vanuit een landelijke congregatie van broeders of zusters. Vaak hadden deze congregaties een specifiek doel. Ze richtten zich bijvoorbeeld op het stichten van scholen voor katholiek onderwijs, de opvang van weeskinderen, verpleging en verzorging van ouderen in katholieke instellingen en tehuizen, of op de opvang van kansarmen. Vrijwel al deze communiteiten van congregaties en kloosterorden zijn in de afgelopen decennia verdwenen. “Vergrijzing” en geen aanwas van nieuwe mensen die voor deze manier van leven wilden kiezen, leidden tot sluiting van honderden communiteiten. Hun taken werden overgenomen door instellingen voor maatschappelijke dienstverlening en door katholieke schoolbesturen. Voor zover congregaties nog bestaan, hebben de bewoners zich terug getrokken in enkele centraal gelegen broeders- of zustershuizen. Weemoed... Het verdwijnen van katholieke communiteiten, hoe begrijpelijk ook, heeft een leegte achter gelaten. Vooral veel ouderen denken met weemoed terug aan de tijd dat de zusters of broeders door hun herkenbare manier van leven, wonen en werken op inspirerende wijze Aanwezig waren. Zoals de “onderwijszusters” van Amersfoort, die maar liefst 45 jaar werkten vanuit hun communiteit in het St. Luciahuis, aan de Kapelweg in Ter Apel. Vele Ter Apelers bewaren tot op de dag van vandaag dierbare herinneringen aan hun schooltijd onder leiding van deze zusters. Helaas is het tijdperk waarin congregaties een grote bijdrage leverden aan de opbouw van katholiek Nederland, definitief voorbij.
13
BEIDE PAROCHIES VREDE EN ALLE GOEDS
Op slechts enkele plekken in Nederland zijn momenteel nog actieve communiteiten gevestigd. Zoals die van de Franciscanen in Amsterdam en Delft, waar nog zes Franciscanen samen wonen, leven en werken. Voor zover bekend is er op dit moment in het bisdom Groningen/Leeuwarden geen actieve katholieke communiteit meer aanwezig. Gelukkig ontstaan er de laatste jaren op enkele plaatsen toch weer nieuwe initiatieven, die gedeeltelijk geïnspireerd zijn op het gedachtengoed van de vroegere communiteiten. Het zijn plekken waar betrokken katholieken proberen nieuwe leefvormen te vinden om hun gelovige inspiratie en idealen te kunnen delen met anderen. In de eerste plaats door eenvoudig Ruimte te scheppen voor bezinning, geloofsverdieping en spiritualiteit. Communiteit nieuwe stijl Na geruime tijd van overleg en voorbereiding, wordt binnenkort in Ter Apel gestart met zo’n communiteit-nieuwe-stijl. Doel van dit initiatief is het openen van een Huis waar ruimte zal zijn voor rust, stilte, bezinning, gebed, geloofsgesprek, muziek en diverse andere manieren waarop mensen tot verdieping kunnen komen van hun spiritualiteit. Uitgangspunt voor de communiteit zijn begrippen als eenvoud, openheid, inspiratie, verbinding, hartelijkheid, ondersteuning, en dienstbaarheid naar de katholieke gemeenschap. De communiteit beoogt vooral een aanbod te scheppen voor jongere generaties katholieken (15-35 jaar en 35-55 jaar). Maar iedereen die behoefte heeft aan ruimte om samen stil te kunnen staan bij vragen rond bezinning en spiritualiteit, zal er van harte welkom zijn. Het parochiebestuur van Ter Apel heeft positief gereageerd op onze plannen voor een communiteit-nieuwe-stijl. Datzelfde geldt voor de pastores Maurits en Ria, die het initiatief van harte verwelkomen. Daarnaast heeft ook onze bisschop, mgr. Gerard de Korte het projectplan positief ontvangen. Het spreekt voor zich dat deze reacties ons zeer verheugen! In het volgende nummer van De Fakkel zullen we u als lezers graag verder informeren over de opzet, start en opening van de communiteit. Namens de iniatiefnemers,
14
BEIDE PAROCHIES VAN A NAAR BETER
Dinsdagmorgen, op de afdeling geriatrie. We zitten om de tafel: de patiënten, een begeleidster en ik. Waar ben je thuis? vraag ik. Daar vertellen de meeste deelnemers graag over. De een vertelt trots over het eigen huis waar ze woont met haar man en nog elke dag zelf het eten klaarmaakt. Een ander vertelt tevreden dat ze sinds een paar maanden in een zorgappartement woont. Daar had ze enorm tegenop gezien, maar het bevalt zo goed! Ze voelt zich er echt thuis. Een meneer vindt het maar een vreemde vraag. Hij heeft daar nooit bij stilgestaan. Thuis is vanzelfsprekend de boerderij waar zijn familie al generaties woont. Aan het einde van het rondje is de oudste patiënte aan de beurt. Bijna honderd is ze. Ze heeft altijd zelfstandig gewoond. Nooit getrouwd geweest, een goede baan gehad. Of ze nog terug kan naar haar huis is onduidelijk, vertelde de verpleegkundige me eerder. Zij maakt zich zorgen, want mevrouw uit zich niet, niemand weet wat er in haar omgaat. Maar nu zegt ze het opeens: ‘Ik heb geen thuis meer.’ We houden onze adem in. ‘Ik ben op reis’, zegt ze dan. En daar gaat het gesprek verder over. Je plek vinden, je thuis bereiken, dat is voor iedereen een reis. Ergens zijn waar je kunt blijven, is in de Bijbel een gave van God. De verhalen uit de eerste bijbelboeken zijn ontstaan in een periode en een gebied waarin volkeren rondtrokken met hun families, hun vee, hun hele hebben en houden. Land dat je in bezit kunt hebben, waar je kunt blijven, was iets nieuws, een luxe. ‘Een lang leven in het land dat God u geven zal’ belooft God aan wie zich houden aan zijn geboden. Er zijn nog steeds nomaden, mensen die leven zonder vaste verblijfplaats en dat naar volle tevredenheid. In onze cultuur is het al honderden jaren de norm om een vaste plek te hebben. Hoezeer wij daarop rekenen, zie je terug in onze taal. ‘Ik ben nergens meer’, ‘ik weet niet waar ik moet blijven’, daarmee drukken we grote wanhoop uit. Als er een ramp gebeurde in ons leven, zeggen we later als we weer woorden hebben, ‘het leek of de grond onder mijn voeten wegzakte’. Je ergens thuis voelen, ergens aarden, is niet alleen iets praktisch, dat je kunt regelen. Het is vooral een geestelijke opgave.
15
BEIDE PAROCHIES
Ook wie nooit het ouderlijk huis verlaat, kan ver weg raken door wat hem of haar in het leven overkomt. Al is ons hele leven ingericht op een vaste plek, toch is het leven ook voor ons een zoektocht; je thuis en zeker voelen gaat niet vanzelf. De Bijbel is vol verhalen van mensen op reis. Vaak waren ze al ergens thuis. En toch gaan ze op weg. De plek die God voor ons bestemd heeft, is vaak een andere dan die we zelf kiezen. Abram woonde waar zijn familie altijd gewoond had. Maar wat altijd zo geweest is, is niet altijd het beste. Het volk Israël had zich allang geschikt in het slavenbestaan in Egypte. Mensen passen zich aan, ook aan de meest afschuwelijke omstandigheden. Soms is dat makkelijker dan opbreken en weggaan. Maar in de Bijbel is het niet de bedoeling dat we ons schikken in wat nu eenmaal zo is. Het moet van a naar beter. Zo is ook in de Bijbel het leven een reis, naar het beloofde land ver weg of juist terug naar huis. Een reis met pijn en moeite. Op weg gaan is één ding, maar doorzetten als het moeilijk wordt iets anders. En ergens aankomen is niet vanzelfsprekend. Over de pijn en moeite van de reis zingen de pelgrimspsalmen. Wat kan je allemaal niet overkomen onderweg! Je kunt verdwalen en honger lijden, levend verslonden worden door wilde dieren, door mensen bespot en beroofd worden, je kunt vallen en verdrinken. De bekende Psalm 121 vangt dit in een beeld: ‘Ik sla mijn ogen op naar de bergen, van waar komt mijn hulp?’ Ook al leven wij in een vlak land, we weten allemaal wat het is om ergens als een berg tegenop te zien. Wat als je reis stokt? Als er geen begaanbare weg is? Als je het niet redt alleen? ‘Mijn hulp komt van de Heer, die hemel en aarde gemaakt heeft’, weet de dichter prompt. Heel de aarde is door God gemaakt, zou er dan ergens geen begaanbare weg zijn, geen grond voor je voeten? En ook de hemel is van Hem. De eindeloze ruimte is een schuilplaats voor wie niet weten waar te blijven. Ook wie onderweg is, kan zich thuis en zeker voelen. Thuis in de schaduw die God is, zeker in het weten dat Hij bij je is. Zelfs als de grond wegzakt, zoals het oude lied zingt: Die wolken, lucht en winden wijst spoor en loop en baan, zal ook wel wegen vinden waarlangs uw voet kan gaan. Beate Rose is geestelijk verzorger in het Jeroen Boschziekenhuis te ‘s-Hertogenbosch en redactielid van Open Deur.
16
BEIDE PAROCHIES
Column bisschop De Korte BALK EN SPLINTER Onze katholieke gemeenschap in Nederland heeft de laatste decennia helaas te maken gehad met een vaak onvruchtbare polarisatie. Behoudend tegenover progressief; links tegenover rechts. Veelal zat men ingegraven in loopgraven om elkaar te beschieten. Het oordelen over elkaar was gemakkelijker dan de dialoog met elkaar. Tegen die achtergrond klinken de uitdagende woorden van Christus in het evangelie: ‘Oordeelt niet; opdat gij niet geoordeeld wordt’ ( Mattheüs 7,1). Iets verderop in datzelfde evangelie waarschuwt Jezus om niet te kijken naar de splinter in het oog van de ander terwijl de balk in het eigen oog wordt vergeten. Het zijn spannende woorden, juist ook voor ons katholieken vandaag. Want hoewel de ergste polarisatie is weggeëbd, is er vaak onderhuids verdeeldheid en zijn er onderlinge veroordelingen. Ik hoor de woorden van onze Heer als een oproep tot voorzichtigheid en mildheid. Veeg eerst je eigen pad schoon voordat je klaagt over het portiek van de ander. Ik hoor de woorden van Jezus ook als een oproep tot onderlinge aanvaarding omdat God ons in Christus heeft aanvaard. De Kerk is niet van ons maar van de Heer. En Hij geeft ons aan elkaar. Ook die lastige mevrouw of die mijnheer met zijn eigenaardige opvattingen. Over ieder van ons is bij de doop Gods Naam uitgeroepen. Anders gezegd: wij zijn elkaar gegeven als tochtgenoten. Maar is dan alles even goed en waar? Neen, natuurlijk niet. Jezus vindt niet alles even goed en fijn. Neen, er zijn balken en splinters in ogen van mensen. Niet iedereen ziet even scherp. Maar het evangelie suggereert dat de ander wel eens scherper zou kunnen zien dan ikzelf. Ik hoor de woorden van Christus als een hartstochtelijke oproep tot onderlinge dialoog. Wij mogen samen naar Christus gaan en zijn leerlingen worden. En wij mogen elkaar vertellen wat wij bij Christus hebben gezien en gehoord. Opdat de waarheid en de goedheid van de Heer gestalte krijgt in de wereld van vandaag.
Mgr. Dr. Gerard de Korte
17
BEIDE PAROCHIES BOEKEN
Peter Louwerse, Marijke Nijboer en Anton Sinke: Wandelen langs heilige plaatsen. (Averbode). Tien korte pelgrimstochten (14-20 km lang) naar Nederlandse plaatsen die ook nu nog worden bezocht door pelgrims.
Herman Vuijsje: Pelgrim zonder God. (Atlas Contact 2013) Herman Vuijsje legde te voet de oude Sint-Jacobsroute af, maar niet op de manier waarop anderen dat doen. Als atheïst en individualist verkoos hij de tocht in zijn eentje en in omgekeerde richting te maken: van Santiago de Compostela terug naar Amsterdam. Pelgrim zonder God is een klassieker in de Nederlandse pelgrimsliteratuur en verplichte kost voor iedere bedevaartganger.
Toon Hermans: Waar ben je? (Fontein 2001) Vanuit het gevoel dat mensen kunnen hebben 'alleen te zijn', zet Toon diezelfde mensen midden in het leven, in paginagrote cartoons. Hij doet dat met weinig en rake tekst. Hij zet de mens in dit boek weer met beide benen op de grond, daar waar hij thuishoort: deel van de natuur.
18
BEIDE PAROCHIES TSJERKEPAAD
In 2014 wordt in Friesland Tsjerkepaad gehouden van 5 juli tot en met 13 september. Het Friese landschap wordt gekenmerkt door de vele kerken, vaak van monumentaal karakter. Soms hangt er een bordje: de sleutel is af te halen bij…… maar helaas is vaker nog de deur gewoon op slot. Dit is erg jammer want vaak is het kerkinterieur de moeite van het bekijken waard. In 2004 is op initiatief van de Raad van Kerken Friesland gestart met het openstellen van een 25 tal kerken in de zomermaanden op de zaterdagmiddag. In 2013 is het uitgegroeid tot de openstelling van meer dan 250 kerken in geheel Friesland (incl. de Friese Wadden-eilanden) met wel 40.000 bezoekers. De meeste kerken zijn in de zomermaanden wekelijks op de zaterdagmiddag geopend (van 13.30 tot 17.00 uur), andere minder vaak. Vrijwilligers staan klaar om als gastheer of gastvrouw iets over de geschiedenis van de kerk te vertellen en er is veelal zelfs koffie of thee. Als extra worden er vaak neven activiteiten georganiseerd zoals exposities, concerten of speciale fietsroutes. Maar de kerken of kerkjes kunnen u ook uitnodigen tot rust en bezinning.
De deelnemende kerken zijn te herkennen aan de speciale Tsjerkepaadvlag (zie logo hiernaast). Bij de deelnemende kerken en VVV' s zijn speciale gidsen verkrijgbaar met daarin een korte beschrijving van de kerken.
Stichting Tsjerkepaad/Kerngroep. www.tsjerkepaad.nl
19
BEIDE PAROCHIES MUSEUM CATHARIJNECONVENT UTRECHT
OUDE MEESTERS, GROTE VERHALEN 08 FEBRUARI - 10 AUGUSTUS 2014 Thuis in de Bijbel laat zien hoe bijbelse verhalen ingebed zijn in de kunst en cultuur van de Lage Landen. Als geen ander gebruiken kunstenaars als Jan Steen en Pieter Aertsen hun vertrouwde omgeving voor het weergeven van deze grote verhalen. De tentoonstelling brengt een unieke combinatie van bijbelverhalen verbeeld in een alledaags decor, zoals de Verloren Zoon in een eigentijdse kroeg, de Emmaüsgangers op reis door een Hollands landschap en Jezus op bezoek bij Marta en Maria in een zeventiendeeeuwse keuken. Abraham en Sara, Isaak en Rebekka, Jozef en zijn jaloerse broers, het zijn geschiedenissen vol romantiek, spanning en emotie. Mensen omringen zich graag met deze verhalen. Bijbelse helden en heldinnen fungeren vaak als voorbeeld. Daarom komen zij niet alleen voor in spectaculair geïllustreerde bijbels en op kostbare schilderijen, maar ook op gebruiksvoorwerpen. Tabaksdozen, wiegen, kasten: de verhalen uit de bijbel zijn altijd dicht bij mensen. Zelfs in portretten: opdrachtgevers laten zich portretteren als bijbelfiguur, soms ook in hun eigen woonplaats. Zo spelen niet alleen de Lage Landen, maar ook de inwoners ervan een rol in weergaven van bijbelverhalen, mensen zijn letterlijk ‘thuis in de Bijbel’. Theatervoorstellingen Ken je Klassiekers Voor of na een bezoek aan de tentoonstelling brengt de Utrechtse theatergroep Aluin in het museum bijbelverhalen op een heldere, grappige en ontroerende manier tot leven. De voorstellingen van Aluin blinken uit in eenvoud. Zonder spot en zonder vroomheid, zonder oordeel over het geloof, maar hartstochtelijk en speels, met verwondering en nieuwsgierigheid en vooral vol van het besef dat de Bijbel een boek is waar je wat van moet weten, loodst Aluin het museumpubliek door de bijbelverhalen. Naast vijf zalen vol prachtige schilderkunst, bijbels en gebruiksvoorwerpen biedt de tentoonstelling u nog veel meer. Voor zowel kinderen als volwassenen is er een gratis audiotoer met prachtige verhalen. Geniet van een theatervoorstelling en interessante lezingen. Volg een collegereeks of bijbelcursus, of ga mee naar de Bijbelse Beeldentuin in Hoofddorp. U kunt zich ook verdiepen in een van de kunstwerken of een bezoek brengen aan de concertserie Catharijn. www.catharijneconvent.nl
20
BEIDE PAROCHIES DRENTS MUSEUM ASSEN
MUMMIES - OVERLEVEN NA DE DOOD 04-02-2014 TOT EN MET 31-08-2014 Mummies brengen van alles teweeg, maar ze maken vooral nieuwsgierig en zijn fascinerend. Wat zijn mummies eigenlijk? Hoe zijn ze ontstaan en waarom zijn ze zo ontzettend goed bewaard gebleven? Deze vragen worden beantwoord in de tentoonstelling Mummies. Met 60 mensenen dierenmummies uit alle delen van de wereld geeft het Drents Museum een verrassende kijk op hoe mensen kunnen overleven na de dood. Ontdek alles over de mummies en mummificatietechnieken. Natuurlijk zijn ook onze eigen Drentse veenlijken, zoals het meisje van Yde en het paar van Weerdinge, te bewonderen. Bijzondere resultaten van het wetenschappelijk onderzoek naar mummies worden in deze tentoonstelling gepresenteerd. Wist u dat vermalen Egyptische mummies vroeger als medicijn gebruikt werden? Aan de hand van de nieuwste technieken wordt steeds meer bekend over het leven en sterven van mensen die mummie geworden zijn. HET POPPENHUIS - EEN BELEVENIS VOOR JONG EN OUD Het 'Poppenhuis' brengt je naar het Drenthe van de 18de eeuw. Een tijd waarin pruiken in de mode waren en er nog geen elektriciteit was. Communicatie ging via postduiven en etiquette voerde de boventoon. Een bezoek aan dit huis is een belevenis voor jong en oud, die alle zintuigen prikkelt. Een historische ontmoeting met de wereld van 250 jaar geleden, die je niet snel vergeet! In elke kamer valt er iets te beleven en er zijn veel doe-activiteiten. Met recht stijlkamers 2.0! De eigenaresse van het 'Poppenhuis', gespeeld door actrice Liz Snoijink, laat je kennismaken met haar 'poppen': de voorname familie Van Lier en hun personeel. Je kiest zelf tijdens een verrassende multimediatour welke bewoner je rondleidt. Wordt het meester Johannes Van Lier, dochter Barbara, kokkin Tallegien of een van de andere bewoners? Aarzel niet te lang, want er moet nog zoveel gebeuren. De kamers moeten worden gestoft, het zilverwerk gepoetst en er moet een smakelijk feestmaal bereid worden. Stadhouder Willem V komt namelijk op bezoek! De keuze is aan jou. www.drentsmuseum.nl
21
BEIDE PAROCHIES MUSEUM KLOOSTER TER APEL
GELOOF IN GRONINGEN 29 APRIL T/M 31 AUGUSTUS 2014 In de tentoonstelling ‘Geloof in Groningen - Fotografie van Robert Mulder’ staat het religieuze leven in de provincie Groningen in al zijn uitingsvormen centraal, van een rooms-katholieke communie tot een protestante doop en van een gebed in de moskee tot een mobiele koosjere winkel. Hoewel in de afgelopen jaren het beeld is ontstaan dat de kerken steeds leger zijn en de gemiddelde kerkganger hoogbejaard is, blijft religie actueel. Ook in de provincie Groningen. Door de komst van immigranten en vluchtelingen uit alle delen van de wereld kwamen ook diverse religies naar onze streken. Naast christendom zijn ook boeddhisme, hindoeïsme en islam hier te vinden en in de afgelopen jaren, in een tijd waarin religieuze beleving voor velen een andere betekenis kreeg, zagen we bewegingen ontstaan als new age. Robert Mulder verdiepte zich in deze uiteenlopende religieuze uitingen en trok de provincie Groningen in om bijzondere handelingen en rituelen vast te leggen. Dit leidde tot unieke beelden van onder meer de kluizenaar in Warfhuizen, een joodse herbegrafenis in Groningen en een Boeddhabeeld met vers fruit in een café. ICONEN VAN THEO BERENDS Sinds donderdag 18 februari 2010 hangen tien Iconen van beeldend kunstenaar Theo Berends uit Nieuw-Amsterdam permanent in Klooster Ter Apel op de eerste etage bij de entree van het dormitorium. De iconen van de heiligen Agatha, Antonius Abt, Augustinus, Helena, Maria Magdalena, Odilia, Phillipus & Jacobus, Rochus en Theodorus zijn door de Kloostervrijwilligers Toon Uijttewaal en Johan van der Veen ingelijst in hout van bomen uit de Kloosterenclave . De serene sfeer van het Klooster en de levensgeschiedenissen van de heiligen zijn door Theo Berends op bijzondere wijze weergegeven. www.kloosterterapel.nl
22
BEIDE PAROCHIES VIERINGEN KANAALSTREEK DEZE PERIODE
Zaterdag
26-jul-14 Stadskanaal
19:00 R.K. Kerk
Euch.viering
Zaterdag
26-jul-14 Zandberg
19:00 R.K. Kerk
Comm.viering T. de Wolff
Zondag
27-jul-14 Musselkanaal
9:15 R.K. Kerk
Comm.viering T. de Wolff
Zondag
27-jul-14 Kopstukken
11:15 R.K. Kerk
Comm.viering T. de Wolff
Zondag
27-jul-14 Ter Apel
11:15 R.K. Kerk
Euch.viering
Dinsdag
29-jul-14 Musselkanaal
geen viering
Woensdag
30-jul-14 Zandberg
geen viering 9:00 Kapel
Damsté
Damsté
Donderdag
31-jul-14 Ter Apel
Vrijdag
1-aug-14 Stadskanaal
Comm.viering W&C-groep
Vrijdag
1-aug-14 Musselkanaal 19:00 Heggerank
Comm.viering Hemmen
Zaterdag
2-aug-14 Musselkanaal 19:00 R.K. Kerk
Euch.viering
Zaterdag
2-aug-14 Ter Apel
19:00 R.K. Kerk
Comm.viering v/d Stam
Zondag
3-aug-14 Stadskanaal
9:15 R.K. Kerk
Comm.viering v/d Stam
Zondag
3-aug-14 Zandberg
9:15 R.K. Kerk
Comm.viering W&C-groep
Zondag
3-aug-14 Kopstukken
Dinsdag
5-aug-14 Musselkanaal
geen viering
Woensdag
6-aug-14 Zandberg
geen viering
geen viering
11:15 R.K. Kerk
v/d Stam
Donderdag
7-aug-14 Ter Apel
Vrijdag
8-aug-14 Stadskanaal
Vrijdag
8-aug-14 Musselkanaal 19:00 Heggerank
Comm.viering Schepers
Zaterdag
9-aug-14 Stadskanaal
19:00 R.K. Kerk
Comm.viering Boersen
9-aug-14 Zandberg
19:00 R.K. Kerk
Comm.viering v/d Stam
9:15 R.K. Kerk
Comm.viering v/d Stam
Zaterdag
9:00 Kapel
Euch.viering
W&C-groep
Comm.viering W&C-groep
geen viering
Zondag
10-aug-14 Musselkanaal
Zondag
10-aug-14 Kopstukken
11:15 R.K. Kerk
Comm.viering Boersen
Zondag
10-aug-14 Ter Apel
11:15 R.K. Kerk
Comm.viering v/d Stam
23
BEIDE PAROCHIES VIERINGEN KANAALSTREEK DEZE PERIODE
Dinsdag
12-aug-14 Musselkanaal 19:00 R.K. Kerk
Woensdag 13-aug-14 Zandberg Donderdag 14-aug-14 Ter Apel
19:00 R.K. Kerk 9:00 Kapel
Euch.viering
Damsté
Euch.viering
Damsté
Euch.viering
Damsté
Donderdag 14-aug-14 Musselkanaal 18:30 R.K. Kerk
Huwelijksviering Conijn
Vrijdag
15-aug-14 Stadskanaal
Euch.viering
Damsté
Vrijdag
15-aug-14 Musselkanaal 19:00 Heggerank
Comm.viering
Hemmen
Zaterdag
16-aug-14 Musselkanaal 19:00 R.K. Kerk
Comm.viering
v/d Stam
Zaterdag
16-aug-14 Ter Apel
19:00 R.K. Kerk
Euch.viering
Damsté
Zaterdag
16-aug-14 Zandberg
19:00 R.K. Kerk
Comm.viering
W&C-groep
Zondag
17-aug-14 Heede (D)
11:00 R.K. Kerk
Euch.viering
team
Zondag
17-aug-14 Ter Apel
11:00 BWW
Comm.viering
Koorman
Dinsdag
19-aug-14 Musselkanaal 19:00 R.K. Kerk
Euch.viering
Damsté
Woensdag 20-aug-14 Zandberg Donderdag 21-aug-14 Ter Apel Donderdag 21-aug-14 Ter Apel
19:00 R.K. Kerk
19:00 R.K. Kerk
Euch.viering
Damsté
Euch.viering
Damsté
14:30 Kloosterhrd Euch.viering
Damsté
9:00 Kapel
Vrijdag
22-aug-14 Stadskanaal
Euch.viering
Damsté
Vrijdag
22-aug-14 Musselkanaal 19:00 Heggerank
Comm.viering
Damsté
Zaterdag
23-aug-14 Stadskanaal
19:00 R.K. Kerk
Comm.viering
v/d Stam
Zaterdag
23-aug-14 Zandberg
19:00 R.K. Kerk
Euch.viering
Damsté
Zondag
24-aug-14 Kopstukken
9:15 R.K. Kerk
Euch.viering
Damsté
Zondag
24-aug-14 Musselkanaal 11:00 R.K. Kerk
Euch.viering
Damsté
Zondag
24-aug-14 Ter Apel
Comm.viering
v/d Stam
Dinsdag
26-aug-14 Musselkanaal 19:00 R.K. Kerk
Euch.viering
Damsté
Euch.viering
Damsté
Euch.viering
Damsté
Euch.viering
Damsté
Comm.viering
Schepers
Woensdag 27-aug-14 Zandberg
9:00 Kapel
11:15 R.K. Kerk 19:00 R.K. Kerk
Donderdag 28-aug-14 Ter Apel
9:00 Kapel
Vrijdag
29-aug-14 Stadskanaal
9:00 Kapel
Vrijdag
29-aug-14 Musselkanaal 19:00 Heggerank
24