Instituut voor Landbouw en Visserijonderzoek Eenheid: Dier - Visserij Ankerstraat 1 B-8400 Oostende, België Tel.: +32 59 342250 Fax: +32 59 330629 www.ilvo.vlaanderen.be
Stuurgroepvergadering langoustineproject OOLAVIS: eerste vergadering - 3 juli 2012 (ILVO) Verslag
Sectie Technisch Visserijonderzoek Hans Polet Wetenschappelijk directeur Els Vanderperren Sectiehoofd (Visserijtechniek - VISEO) Eddy Buyvoets (Vistuig - Zeereizen) Fernand Delanghe (Technische ondersteuning - Zeereizen) Jochen Depestele (Ecologie - Dataverwerking) Arne Kinds (Traceerbaarheid en duurzaamheid) Kim Sys (Traceerbaarheid en duurzaamheid) Norbert Van Craeynest (Vistuig - Schipper) Christian Vanden Berghe (Meetapparatuur - Zeereizen) Bart Vanelslander (Ecologie - Dataverwerking) Kevin Vanhalst (Databeheer - Mediabeheer) Johny Vanhee (Visserijtechniek - Zeereizen) Dirk Verhaeghe (Projectondersteuning - Zeereizen) Bart Verschueren (Technologie - Meetapparatuur) Marieke Desender (PhD-student - Elektrisch vissen) Maarten Soetaert (PhD-student - Elektrisch vissen) Ruben Verkempynck (PhD-student - Vloottransitie) E-mail adressen:
[email protected]
Verslag, inclusief: Annex A: Presentatie Keystone Annex B: Presentatie Tradelift
Agenda Aanvang 14:00h Doelstellingen OOLAVIS- project -
Aanvraag voorschot
-
Keystone: onderzoek bij consument en horeca – eerste resultaten Tradelift: nationaal en internationaal marktonderzoek – eerste resultaten
-
Aanvoerproblematiek langoustines, status tot op heden
-
Communicatieplan Commentaar, feedback vanuit de sector betreft de introductie en start van het OOLAVIS-project
-
Brochure en website OOLAVIS
-
Handleiding ‘Kwaliteit en verwerking’ Brochure ‘Biologie van de langoustine’
-
Overzicht geleverde en toekomstige marketinggerichte- en promotionele inspanningen van de vlam
-
Vragen/opmerkingen en suggestie
Aanwezigen: -
Hans Polet
ILVO-visserij
-
Els Vanderperren Dirk Verhaeghe
ILVO-visserij ILVO-visserij
-
Kim Sys
ILVO-visserij
-
Kelle Moreau Caroline Verkest
ILVO-visserij Keystone
-
Jande Beyst
Keystone
-
Raf Raskin Willy De Jaegher
Tradelift Nationaal secretaris viskleinhandel
-
Eddy Landuyt
Vlaamse Visveiling
-
Johan Van de Steene Danny Huyghebaert
Vlaamse Visveiling SDVO
-
Stephanie Maes
AS4 – EVF
-
Willy Versluys Luk Huysmans
Reder/CBVA Vlaamse Visserijvereniging VLAM
-
Luc Van Bellegem
VLAM
-
Emiel Utterwulghe Tom Craeynest
Reder Z 510/Rederscentrale Rederscentrale
-
Hilde Vanhaecke
Dienst Zeevisserij
Overhandigde documenten: -
Agenda Korte inhoud As4-project OOLAVIS
-
Markstudie LEI (NL) inzake de langoustinehandel
-
Kennisdocument Noorse Kreeft (IMARES – NL) Print-out OOLAVIS-website
1. Inleiding en doelstellingen van het OOLAVIS-project Dirk Verhaeghe overhandigt de leden een kopij van dit beknopte overzicht van het OOLAVIS-project en neemt dit stapsgewijs door, de verschillende taken worden planmatig uiteengezet. I
Markstudie “consument en horeca nationaal” (Keystone) a.
Kwalitatieve fase: groepsdiscussie bij consumenten 2
b. c. d.
Face-to-face interviews met horeca professionelen/restaurant uitbaters/groothandelaars Kwantitatieve studie online In-home aankoopgedrag
II Marktstudie “handel national en international”(Tradelift) e. f.
Voorbereidende fase Rapportering
III Technische en commerciële vereisten voor de langoustinehandel g. h. i. j. k.
Inventariseren van de toegepaste en alternatieve visserijmethodes Bepalen van de teruggooi en bodemimpact van de langoustinesleepnetten Beschrijven van behandelings- en bewaarmethodes aan boord Kwantificeren van de aanvoer gedurende de laatste drie jaar inclusief de verschillende sorteringen In kaart brengen van de handel in langoustines vanuit de VLV gedurende de laatste drie jaar
IV Vermarktingsstrategie l. Interpreteren van de resultaten van de markstudie “consument en horeca nationaal” m. Interpreteren van de resultaten van de marktstudie handel nationaal en internationaal n. Interpreteren van de resultaten van de technische en commerciële doorlichting van de bestaande langoustinevermarkting o. Organiseren van de traceerbaarheid van de aangelande langoustines p. Opstellen van procedures die een goede kwaliteit waarborgen q. Opstellen van procedures die een duurzame visserij waarborgen r. Zichtbaar maken van de eigenschappen van de aanlandingen dmv een kwaliteits- en duurzaamheidsster s. Compilatie van de resultaten en formulering van advies voor de promotiecampagne V Informatie- en communicatieluik t. u. v. w.
brochure over de historiek van de langoustinevisserij brochure over de biologie van de langoustine handleiding over kwaliteit en verwerking rapport over de aanvoer en marktprijs in de VLV en buurlanden
VI Promotie VII Begeleiding voor de vermarkting van het product (“overlegplatform”, werkgroep)
2. Aanvraag voorschot De notificatie van vanwege de Vlaamse Overheid werd nog niet ontvangen. Van zodra dit gebeurt, wordt het voorschot van 68.305 euro aangevraagd zodat de eerste betalingen mits het voorleggen van facturen kan gebeuren. 3. Keystone: onderzoek bij consument en horeca - eerste resultaten Jande Beyst van het studiebureau “Keystone” geeft een gedetailleerde presentatie van dit eerste onderzoek, een kopij van de ppt wordt aan de leden van de stuurgroep toegestuurd (zie Annex A). Aan de VLAM werd gevraagd om een kopij van het rapport alsook methodologie van dit onderzoek te bekomen (i.f.v. het ILVO-eindrapport) In principe dienen 4 studies te gebeuren: -
Twee focusgroepen met consumenten: Face-to-face interviews met professionelen:
7825 euro 3660 euro
-
Kwantitatieve online studie consument:
13170 euro
-
In-home aankoopgedrag:
4283 euro
Totaal:
28938 euro 3
Binnen de stuurgroep werd beslist om de studies “kwantitatieve online studie consument” en “in-home koopgedrag” wegens niet relevant en overbodig niet te laten uitvoeren zodat een bedrag vrijkomt binnen het budget voor aanvullende onkosten volgens vraag en aanbod. Aanvulling op basis van E-mail Luc Huysmans: de door Keystone uitgevoerde studie bedraagt 14800 euro, exclusief BTW. Er wordt nagekeken door VLAM of BTW recupereerbaar is. Er is overleg nodig tussen de boekhouders van ILVO-visserij, Vlaamse Visveiling en Veronique Moerman (dienst Zeevisserij), hierbij zullen o.a. ook de in te dienen facturen inzake BTW-problematiek doorgenomen worden.
Actie: Dirk Verhaeghe/Stephanie Maes voor de organisatie van het eerste overleg
4. Tradelift : nationaal- en internationaal marktonderzoek – resultaten en mogelijke aandachtspunten Raf Raskin geeft een voorlopige overzichtelijke presentatie van resultaten en pijnpunten betreft de marktstudie “handel nationaal en internationaal” (budget 35000 euro). Qua timing zal de studie “Belgische markt en omliggend” klaar zijn tegen 30.07.012 en “Europees” tegen 15.12.12. De presentatie geeft een realistisch beeld van de opportuniteiten op korte en middellange termijn. Duidelijk wordt dat één groter commercieel afnamecontract mits het garanderen van een continue aanvoer kan leiden tot een goed fundament van dit OOLAVIS-project. We zitten met een 80% diepvries en 20% versmarkt (vooral Spanje en Italië). Een kopij van de ppt wordt aan de leden van de stuurgroep toegestuurd (zie Annex B). 5. Aanvoerproblematiek langoustines: status tot op heden De logistieke planning van aanvoer in Oostende/Zeebrugge is momenteel duidelijk de Achillespees van het OOLAVIS -project. Nochtans komen 4 geconverteerde langoustinevaartuigen onze vloot vervoegen (O 13, O 187, Z 85, N 58). Momenteel beoefenen de Z 474, Z 575, Z 468, Z 402, Z 525 en N 350 reeds deze visserij, in totaal dus meer dan 10 % van onze vloot, en dit in functie van een quotum van 1200 ton met een gemiddelde wekelijkse aanvoer per vaartuig van gemiddeld 2 500kg (potentieel van 22 500kg/week). Enkel de N 350 voert op regelmatige basis op maandag, woensdag en vrijdag langoustines aan, zij het niet van onbesproken kwaliteit, dit wellicht te wijten aan een langere zeereis en/of minder goed gebruik van conserveringsmiddelen.
Acties: Dirk Verhaeghe voor overleg en info behandeling van de langoustines met de schipper/reder Meijert Smid van de N 350 (info product en dipmethodiek), tegen 01.08.12. In verband met kwaliteitsaspecten inzake conservering aan boord dient tevens contact te worden opgenomen met de startende reders van de O 13 inzake de eisen rond conservering van de langoustines. Het is niet de taak van ILVO-visserij om hen dit op te leggen, doch om hen te adviseren en bij te staan, gebaseerd op de reeds verworven kennis van de Z 525 en de kenniskring “Noorse Kreeft”.
Opmerking: het is duidelijk de dat O 13 en N 58 als Vlaamse starter inzake de langoustinevisserij zo goed mogelijk dienen begeleid en ondersteund te worden, hieromtrent is nog verder overleg nodig met de Dienst Zeevisserij inzake mogelijkheden en mogelijke extra middelen, deze steun moet geanticipeerd worden in onderling gefundeerd overleg met ILVO-visserij en de Rederscentrale.
Actie: Dienst Zeevisserij voor feedback inzake overleg en mogelijkheden tegen 15.07.12
Tot op heden lukt het logistiek en commercieel niet om de drie vaartuigen van reder Holtland (Z 402, Z 468 en Z 575) en de Z 525 van Pieter Kramer in Oostende/Zeebrugge te doen veilen op regelmatige basis, vandaar volgende dringende acties:
Acties: Voorstel Vlaamse Visveiling naar Pieter Kramer en Albert Holtland betreffende compenserende maatregelen om de aanvoer toch op te starten (belangrijk: hier kunnen géén middelen van het OOLAVIS-project voor worden vrijgemaakt, strookt niet met de EVF-wetgeving). Actie: Vlaamse Visveiling, asap Overleg met alle gekende langoustinevissers in Oostende inzake de aanvoerproblematiek van langoustines, dit samen met Marc Welvaert (“economische link” als belang uitspelen?) en de Rederscentrale (tussenkomst van de PO zoals in Nederland) – kritisch overleg inzake de verdere toekomst van het OOLAVIS-project. Actie: Vlaamse Visveiling i.s.m. ILVO-visserij, tegen 01.08.12.
4
6. Commentaar vanuit de sector betreft de introductie en start van het OOLAVIS-project Tijdstip, stabiliteit en volume inzake aanvoer alsook vermarkting blijken de kritische factoren. Hoewel onder andere via een succesvol ILVO-seminarie (4 mei jl.) ruime promotie werd gemaakt, kan geen constante aanvoer aangeboden worden Veel kopers reageren nu reeds sceptisch, er zijn vragen inzake sortering en kwaliteit,.etc. De aanwezigheid van ILVO-collega’s betrokken bij het project voor, tijdens en na de veiling is belangrijk om optimale voeling te krijgen met de reacties, pijnpunten, suggesties en aanbevelingen van de kopers. Het is duidelijk dat volgende seizoen kritisch wordt voor het welslagen van dit project, gezien er momenteel te veel obstakels zijn die een regelmatige verkoop/afname belemmeren. Deze zomer wordt duidelijk een leerproces doch beloftes dienen nagekomen worden. Het wordt belangrijk om duidelijk vast te stellen en te propageren waarom men OOLAVIS-langoustines zou moeten kopen; kortom een achtergrondverhaal gekoppeld aan kwaliteit, duurzaamheid en traceerbaarheid om de Oostendse langoustine te onderscheden van andere origines. Argumenten “pro” dienen te worden verzameld (vb. Ijslandse langoustines zijn groter doch bevatten minder vlees, fenomeen van de “groene koppen” bij de vrouwelijke exemplaren, hoe dieper de visgrond hoe groter de langoustines (actie: ILVO-visserij, literatuurstudie hieromtrent), langoustines van de laatste trekken, kwaliteitsinspanningen, kwaliteit gekoppeld aan een bepaalde visgrond, etc.
Actie: Hoe dieper de visgrond, hoe groter de langoustines. ILVO-visserij, literatuurstudie hieromtrent.
7. Brochures en website Er zal een gedetailleerde kwaliteitsbrochure met duidelijke instructies voor de vissers, verwerkers en kopers worden opgemaakt, dit gebaseerd op de bestaande brochure van de BIM (IE) “Handling and quality guide, Dublin Bay prawn” De stuurgroep keurde concept goed. Verder worden een productinformatieborchure opgemaakt over de biologie van de langoustine, waarbij als leidraad het Imares-rapport “Kennisdocument Noorse Kreeft” zal aangewend worden (kopij overhandigd aan de leden van de stuurgroep).
Actie: Beide brochures zullen beschikbaar zijn tegen februari 2013.
Ondertussen werd een aparte website aangemaakt voor het OOLAVIS-project, zijnde www.oolavis.be Dit kan gebruikt worden als platform om relevante info, nieuws, ontwikkelingen en actiepunten te gaan vermelden. Concreet werd nog niet afgesproken wie deze website zal beheren (aangemaakt door ILVO-Merelbeke). De OOLAVIS-brochure zelf, bestemd voor de kopers, werd ontworpen door Tradelift en zal binnenkort gedrukt worden De VLAM haalt aan dat volgend jaar in juni bijkomende acties worden gepland betreft de promotie van langoustines. Er werd verder nog niets afgesproken inzake de verspreiding van deze brochure wat timing en doelgroepen betreft. De brochure zal tevens beschikbaar zijn in het Engels, Spaans en Frans. 8. Overzicht van de geleverde marketing- en promotionele inspanningen van de VLAM Luk Huysmans geeft een beknopt overzicht welke inspanningen reeds werden geleverd door de VLAM: Libelle, Radio2, pers, TV-kookprogramma’s, top chefs, Vis van de maand juni, gespecialiseerde tijdschriften, etc. Tot op heden werden zéér waardevolle inspanningen geleverd door de VLAM alsook Danny Huyghebaert (VSVC). Eind dit jaar worden de inspanningen geëvalueerd om herzien te worden voor de campagne in 2013. 9. Vragen, opmerkingen, suggesties Het “overlegplatform” waarover sprake in het OOLAVIS-projectvoorstel zal bestaan uit de reeds actieve werkgroep langoustinevisserij aangevuld met een vertegenwoordiging van de handel. Deze kan bijeengeroepen worden voor overleg buiten de stuurgroep om, ook Emile Utterwulghe (reder Z 510 en zeer ervaren langoustinevisser) zal ook deel uitmaken van dit overlegplatform. Andere adviserende geïnteresseerde reders met ervaring inzake langoustinevisserij mogen zich vrij melden. De N 58 werd recent overgenomen door reder Peter Vlietinck en wordt de tweede Vlaamse langoustinevisser die zowel op ma/woe/vrij langoustines kan gaan aanvoeren Voor aanvullende commentaar, suggesties of opmerkingen betreft dit verslag gelieve contact op te nemen Dirk Verhaeghe, ILVO-visserij
5
