Studiereis De Koperen Tsjettel, 12 april 2008 Op zaterdag twaalf april beleefden we met onze vereniging onze jaarlijkse excursie, door ondergetekende vaak badinerend benoemd als “schoolreisje”, maar door onze voorzitter per 2008 terecht omgedoopt tot Studiereis. Díe houden we erin. Om 10.00 uur vertrok de karavaan vanaf de MCD te Goutum bij Leeuwarden, en, na nog een paar opstappers aan boord genomen te hebben, om 10.30 uur vanaf de MCD te Heerenveen. Toen we ook Jos Verlaak nog in de buurt van het Zwarte Water “en route” hadden opgepikt waren we voltallig en werd koers gezet naar Burg Bieren te Ermelo. Welkom in LuiLekkerLand.
Begonnen werd met een bezichtiging met korte uitleg van de oude brouwerij. Een samenstel van koperen keteltjes met het nodige vernuft, zoals bij voorbeeld een brander uit een geiser, die door een thermostaat gestuurd automatisch een temperatuurprogrammaatje kan aanhouden. De uitstraling is houtje-touwtje, maar het lijkt
bijzonder efficiënt te werken. De capaciteit van deze installatie, die vanaf 1995 operationeel is, bedraagt ongeveer 60 liter. Vervolgens kregen we een rondleiding door de in de ruimte naast/onder het café gebouwde nieuwe brouwerij. Deze installatie is een fraai staaltje huisvlijt van Jan en Aart van Wilgenburg. Jan is meer de man van lassen, solderen, beton storten en metselen. Aart is de man van de elektronica, van de regeltechniek. En Lodewijk? Lodewijk slaat alles met een scheef koppie kritisch gade. Lodewijk is het hondje. De capaEven de sfeer opsnuiven citeit van deze nieuwe installatie, die op 21 november 2007 op de dag van de ingebruikneming zelfs de landelijke televisie haalde is 70 liter. De brouwvolumina variëren uiteraard iets met de beoogde zwaarte van de bieren. Het was Zoek de verschillen
De uitloop van het wort
een fraai geheel, met roerwerk en snijwerk, koperen opbouw op de RVS ketels, alles met een ambachtelijke, wat antieke, “look”. Hierna had iedereen de gelegenheid om de winkel nog gauw even te plunderen, uiteraard met achterlating van wat euro’s. Ondergetekende ging blij naar huis met een
paar flesjes milkstout van de Left Hand Brewery en een paar flesjes Märzen van de Crazy Dog Brewery. Duits en Engels bier uit de USA.. Uit Amerika komen de laatste jaren wel meer interessante bieren van vaak zeer goede kwaliteit in van oorsprong Europese stijlen. Maar dit terzijde. Als laatste programmapunt in Ermelo was er de quiz. We kregen vier bieren te verstouwen: Aan de stamtafel / de Quiz Veluws Blond (Burg bieren), een dubbel van La Trappe, een Blond van brouwerij De Molen, en een Dubbel uit eigen huis (Burg bieren). De winnaars waren Jos Verlaak en Hans Warning. Noblesse oblige! De prijs, een feestelijk bierpakketje, hebben ze keurig gedeeld. Na een voedzame hap tussendoor vertrokken we naar brouwerij ’t IJ in Amsterdam. Bij velen zijn de markante op hun punt staande vierkante etiketjes wel bekend van bieren als de Natte of de Zatte, of de Columbus. De bieren worden in het algemeen zeker gewaardeerd. Om 15.30 uur arriveerde de Friese karavaan. Om 16.00 uur vertrok dezelfde karavaan weer. Reden? We waren te laat. Gezien het strakke schema van de rondleidingen, bleek het niet mogelijk om de rondleiding doorgang te laten vinden. We mochten wachten met een kleine kans dat we bij een volgende groep die werd rondgeleid aan zouden kunnen haken. Dit risico hebben we niet durven nemen.
Tijdens één van onze vorige excursies kwamen we schandelijk te laat aan bij Mommeriete, maar zonder enig spoor van stress konden we toen nog inschuiven; in Amsterdam werkt zoiets toch anders. Nou ja, eigen schuld, moeten we maar bedenken.
Een SBB-tje: een Snel Biertje Buiten
Sommigen nuttigden in het voorjaarszonnetje nog snel een licht biertje, een enkeling kocht aan de balie nog een paar flesjes bier (André Hazes had het dan over zijn BVO-tje, Biertje Voor Onderweg) en het clubje zette de reis voort naar de Bekeerde Suster, gevestigd in Amsterdam aan de Kloveniersburgwal, op de plaats van de vroegere brouwerij Maximiliaan. Brouwmeester Marc de Jongh had in zijn kakikleurige stofjas en licht gebogen gestalte wel iets weg van een personage uit de verhalen van Dickens, maar hij nam ons gelijk voor zich in, door te vertellen, dat hij een aantal jaren in Friesland in de kaasmakerij heeft gewerkt. Dat kon dus niet meer stuk. Daarnaast bleek hij een alleraardigste man met een grote kennis van zaken en een boeiende verteltrant. We kregen vrij uitgebreid te horen over de geschiedenis van de buurt waar de brouwerij staat. In vroeger eeuwen heeft op deze plaats een klooster gestaan. Aan het eind van de 16e eeuw werd het klooster onteigend om woningen te bouwen op deze grond. Ook toen al was grond binnen de stadsgrenzen schaars. Het is dus een plek met een kloostergeschiedenis, maar de brouwerij wil, behalve in de naamgeving (De Bekeerde Suster, en de tripel heet bijvoorbeeld de
Manke Monnik) geen abdijbrouwerij te zijn.
pretentie
uitstralen
een
klooster-
of
De brouwopstelling
Met een capaciteit van 800 liter per keer en een frequentie van brouwen van plusminus 45 keer per jaar, is er krap aan voldoende om behalve de vestiging in Amsterdam ook de andere, niet zelf brouwende, vestigingen van de Beijaard groep van gerstenat te voorzien. Na het proeven van een paar biertjes, de Blonde Ros, de Witte Ros en de Ros Tripel werden we in de brouwerij rondgeleid. Het snijwerk
Een fraaie compacte brouwerij, waar zo te zien efficiënt en modern wordt gewerkt. Geen wonder, dat er een goed product ontstaat uit deze combinatie van kundigheid en zorgvuldigheid, met een Friese kaasmaker aan de roerstok.
Nadat we nog in het eetcafé een eenvoudige doch voedzame maaltijd hadden genuttigd, reisde het gezelschap weer af naar Friesland. Een plezierige en leerzame excursie. Onze voorzitter blijft overigens volhouden te suggereren, dat een volgende studiereis maar eens een heel weekend moet beslaan, en dan bij voorkeur naar Bamberg moet gaan. Ik noem dit het “WubboOckels-syndroom”. Toen Wubbo Ockels in de eerste week van november 1985 zijn eerste (en enige!) ruimtereis maakte als Nederlands eerste echte astronaut, was hij na terugkeer op aarde nog lange tijd een beetje high van deze geweldige ervaring. Hij kon er euforisch over vertellen en wilde direct wel weer terug, omdat het zo’n geweldige ervaring was geweest. Uiteraard begreep niemand wat hij precies bedoelde. Niemand was immers met hem mee geweest. We zullen zien wat de toekomst ons brengt. Jan Sikkens