Studieloopbaanbegeleiding De volgende stap in onderwijslogistiek
Utrecht, 24 januari 2014
Ik werk graag met grafieken en modellen Wat ik hoop te bereiken…
Theo Bakker Senior Manager Onderwijs Deloitte Consulting
1
© 2014 Deloitte The Netherlands
Wie is wie? Van Theoloog naar de IT
Theo Bakker Senior Manager Onderwijs Deloitte Consulting
Nu!
1974 – Kleuterschool de Ukkenburgt Bennekom 1976 – Wilhelminaschool Bennekom 1982 – Ongedeeld VWO ‘t Streeklyceum Ede 1988 – Geschiedenis UU (6 weken) - geswitcht 1988 – Theologie UU (6 jaar) + predikantsopleiding (niet afgemaakt) 1993 – Uitwisseling Leo Baeck College Londen (0,5 jaar) 1994 – Propedeuse Psychologie - niet afgemaakt 2006 – Schakelprogramma Informatiekunde UvA (2 jaar) 2008 – Master Informatiekunde UvA (1,5 jaar) 2008 – Professional Managerial Development programma UvA (1 jaar)
Wie zijn wij? 1. 2. 3. 4. 5.
2
Wie is er met een studie begonnen en heeft die niet afgemaakt? Wie heeft zijn studie binnen de tijd die ervoor stond afgemaakt? Of nominale tijd + 1 jaar? Ben je hiervoor bij een studieadviseur of SLB-er langs geweest? Wie is nog werkzaam in het veld waar hij/zij voor oorspronkelijk is opgeleid? Wat heb je in je werk te maken met studiebegeleiding / studentbegeleiding / SLB?
© 2014 Deloitte The Netherlands
Studieloopbaanbegeleiding vanuit drie lenzen
Overheid en instelling
Informatietechnologie
Overheid
Onderwijs Onderzoek Valorisatie
HO
Data Ketens & cloud
IT Studieloopbaanbegeleiding
plichten & doelstellingen
plichten & doelstellingen
Sociale netwerken & persoonlijke IV
Student
mogelijkheden & beloftes
wensen & verwachtingen
Draadloos & mobiel
Interactief en individueel 3
© 2014 Deloitte The Netherlands
Onze stellingnames
Overheid
Studieloopbaanbegeleiding
HO
4
Overheid en Hoger Onderwijs 1. De overheid zal de komende jaren meer ruimte creëren voor differentiatie van studenten; online onderwijs krijgt een formele status en zal daarmee het gebruik van onderwijsdata een nieuwe stimulans geven 2. Prestatieafspraken en toename van studiekosten zullen verbetering van de kwaliteit van studentbegeleiding stimuleren 3. Voor het maken van prognoses en evidence based beslissingen zal intensief gebruik van data gemeengoed worden
Studenten
Student
IT
1. De betrokkenheid tussen studenten en onderwijsinstellingen zal naar voren schuiven in de studieloopbaan tot in de vooropleiding. 2. Studenten gaan verwachten voorzien te worden van continue feedback en adviezen die consistent zijn over de gehele studie binnen onderwijsinstelling en over grenzen van instellingen heen. 3. Onderwijsinstellingen zullen hun organisatie, processen en systemen hierop stroomlijnen voor optimale studentbegeleiding.
Informatietechnologie 1. IT kan de ontwikkelingen in een stroomversnelling brengen. 2. Empowerment: IT zal eindgebruikers meer middelen geven voor optimale studiebegeleiding en bestuurders meer inzicht in de effectiviteit daarvan. 3. Externe partijen zullen op onderdelen functies van coaching overnemen. © 2014 Deloitte The Netherlands
SIG Onderwijslogistiek Relatie tot het honingraatmodel
5
© 2014 Deloitte The Netherlands
Overheid en onderwijsinstellingen
Onze stellingnames Inleiding Overheid
Studieloopbaanbegeleiding
HO
7
Overheid en Hoger Onderwijs 1. De overheid zal de komende jaren meer ruimte creëren voor differentiatie van studenten; online onderwijs krijgt een formele status en zal daarmee het gebruik van onderwijsdata een nieuwe stimulans geven 2. Prestatieafspraken en toename van studiekosten zullen verbetering van de kwaliteit van studentbegeleiding stimuleren 3. Voor het maken van prognoses en evidence based beslissingen zal intensief gebruik van data gemeengoed worden
Wat was het verloop van maatregelen van het Ministerie van OC&W en welke ontwikkelingen zijn er de komende jaren te verwachten? Hoe creëren organisaties zekerheid en hoe werkt dit specifiek voor onderwijsinstellingen? Implicaties voor studieloopbaanbegeleiding: à denken in instroom, doorstroom, uitstroom à een systematische aanpak wordt steeds beter mogelijk à scheiding tussen formele en informele processen
© 2014 Deloitte The Netherlands
Het overheidsbeleid • Verhoging van instroom – Volume/Input – Inrichting leerhuis – Verhoging instroom in het HO; invoering BaMa (2002)
1999-2010
• Verbetering van efficiency - Kosten – Verlaging vergoeding per student – Berenschot (2007) – Prestatieafspraken (2015 - verhouding WP/OBP)
2000-2015
• Verbetering van doorstroom en uitstroom - Output – Matching (2014) – Prestatieafspraken (2015 rendementsafspraken)
2011-2015
Studieloopbaanbegeleiding
• Verbetering kwaliteit - Kwaliteit – Instellingstoets (2013 en verder) – Prestatieafspraken (2015 excellentie en professionalisering)
2013-2020
Kwaliteitszorg
• Aansluiting VO, bedrijfsleven en LLL - Ketenintegratie
2015-2020
Valorisatie
• Buitenlandse instroom – Volume/Input – Stimulering online onderwijs
2015-2020
EDU-IT innovaties
8
Studielink
Grote ERP trajecten in bedrijfsvoering en onderwijslogistiek
© 2014 Deloitte The Netherlands
Toelichting Ontwikkeling onderwijsbekostiging
9
© 2014 Deloitte The Netherlands
Aantallen studenten
Toelichting Ontwikkeling onderwijsinstroom
succesvolle groeistrategie met online onderwijs
nieuwe Europese verordering over privacy en databeveiliging
instellingsaccreditatie
- instellingsaccreditatie (reparatie) studiekeuzegesprekken studiebijsluiters allianties/fusies deeltijdvouchers sociaal leenstelsel
-
andere NL-studenten: - interesse - doelgroep - leeftijd (LLL) - Excellentie buitenlandse studenten
incident Prestatieafspraken
2012
10
2013
2014
2015
2016
2017
2018
2019
2020
2021
2022
2023
© 2014 Deloitte TheBron: Netherlands Deloitte.
Hoe creëren organisaties zekerheid? Stap 1 – Bufferen > externe afhankelijkheid reduceren
In plaats van ad-hoc reparatie gebruik maken van buffering De kosten moeten opwegen tegen de baten in efficiency en effectiviteit Interne buffer
Buffer 1
Input
Voldoende input
11
Stabiliteit Zo min mogelijk fluctuaties Afdekking van risico’s Verhoging van voorspelbaarheid Verhoging van de status van de instelling > ranking Studenten onderdeel maken van de academische gemeenschap Schaalvergroting
Output
1
Voldoende output Accreditatie van de opleiding Aansluiting bij het bedrijfsleven HO-WO aansluiting Doorstroommasters Onderzoeksmasters
Implicaties 1. Onderwijsinstellingen moeten om te overleven hun instroom en uitstroom zeker stellen. 2. Verhoging van de status van een onderwijsinstelling versterkt de interne coherentie. 3. De kosten van deze zekerstelling moeten opwegen tegen de baten in efficiency van de organisatie.
© 2014 Deloitte The Netherlands
Thompson (1967)
Aansluiting bij de vooropleiding Junior Colleges Matching met de student Doorstroom masters MOOCS Uitbreiding aanbod/vraag en diversiteit in populatie
De ideale organisatie
Buffer
Hoe creëren organisaties zekerheid? Stap 2/3 – Anticiperen en voorspellen > interne afhankelijkheid reduceren
Het academisch jaar
3
Onzeker Voorspelling (forecasting) wordt toegepast als er meer onzekerheid is
2
Beperkt Als fluctuaties een bekend patroon vertonen zeker zijn het beperkingen waarop geanticipeerd kan worden. Anticiperen & voorspellen
Buffer 1
Voorspelling van instroom en doorstroom Voorspelling van uitval Voorspelling van financieringsbehoefte, etc.
Input
Stabiliteit
Output
1
Voldoende output
Implicaties 1. Onderwijsinstellingen hebben een interne cadans waarop geanticipeerd kan worden. 2. Historische gegevens bieden houvast voor analyses en voorspellingen. 12
© 2014 Deloitte The Netherlands
Thompson (1967)
Voldoende input
De ideale organisatie
Buffer
Hoe creëren organisaties zekerheid? Stap 4 - Inperken en prioriteren > interne afhankelijkheid inperken
3
Onzeker Voorspelling (forecasting) wordt toegepast als er meer onzekerheid is.
2
Beperkt Als fluctuaties een bekend patroon vertonen zeker zijn het beperkingen waarop geanticipeerd kan worden. Anticiperen & voorspellen
Buffer Input
1
De ideale organisatie
Buffer Output
1
Inperken & prioriteren 4
Zeer Als patronen of voorspellingen niet mogelijk Inperking van budgetten, onzeker zijn, wordt gewerkt met inperking van middelen personeel en uren, etc. Probleemstudenten eerst, etc. en prioritering.
Stabiliteit
Voldoende output
Implicaties 1. Bij grote onzekerheid wordt de bewegingsruimte ingeperkt en worden taken geprioriteerd. 2. De kans op diversiteit van ‘oplossingen’ neemt dan toe. 13
© 2014 Deloitte The Netherlands
Thompson (1967)
Voldoende input
Hoe organiseren organisaties zekerheid? Studieloopbaanbegeleiding zal toenemend geformaliseerd worden Secundair en tertiair proces
Primair proces Vier mechanismen 1. Buffering – externe afhankelijkheden reduceren
Informeel Studieloopbaanbegeleiding
Formeel
Natuurlijk en open Gericht op effectiviteit Zoeken en leren Zo adequaat mogelijk
Implicaties 1. Organisaties streven ernaar om processen te formaliseren 2. Door toename van beschikbare gegevens, analyse en ontsluiting daarvan wordt het steeds beter mogelijk te voorspellen, te anticiperen of structureel onzekerheid voor te zijn 14
© 2014 Deloitte The Netherlands
Thompson (1967)
Gesloten Gericht op efficiency Vinden en beslissen Maximaliseren
Formeel
Intern 1. Anticiperen – zekerheid op basis van voorspelbare patronen Informeel 2. Voorspellen – beperkt zeker op basis van verwachtingen 3. Inperken en prioriteren – onzeker
De student
Onze stellingnames Inleiding Overheid
Studieloopbaanbegeleiding
HO
16
Studenten 1. De betrokkenheid tussen studenten en onderwijsinstellingen zal naar voren schuiven in de studieloopbaan tot in de vooropleiding. 2. Studenten gaan verwachten voorzien te worden van continue feedback en adviezen die consistent zijn over de gehele studie binnen onderwijsinstelling en over grenzen van instellingen heen. 3. Onderwijsinstellingen zullen hun organisatie, processen en systemen hierop stroomlijnen voor optimale studentbegeleiding.
Welke mechanismen spelen een rol in studentbegeleiding en hoe beïnvloeden die de studieloopbaan?
Student
Hoe kunnen continue feedback en adviezen in samenhang georganiseerd worden in onderwijsinstellingen? Implicaties voor studieloopbaanbegeleiding: à het belang van tijdige, continue en consistente feedback à een meer vloeiend verloop tussen formele en informele processen (en systemen)
© 2014 Deloitte The Netherlands
Vier mechanismes Rites de passage
1
3
Sense making 17
Cognitieve dissonantie
2
Studiesucces 4
Studiesucces © 2014 Deloitte The Netherlands
Mechanisme 1 – Rites de passage (Van Gennep)
Rites de passage Van Gennep (1909) Een test in afzondering, waarna het individu wordt opgenomen in de gemeenschap. Geboorte/doop, volwassenwording, huwelijk, overlijden
Prop
Vóór 2002
Vanaf 2002
?
Doctoraal
Bachelor
Master
Implicaties 1. Studenten doorlopen een fase van afzondering en opname in een gemeenschap. 2. Deze overgang lijkt steeds vroeger te moeten plaatsvinden. 18
© 2014 Deloitte The Netherlands
Mechanisme 2 – Cognitieve dissonantie (Festinger)
Cognitieve dissonantie Festinger (1957) Als er een groot verschil is tussen gedrag en overtuiging ontstaat er spanning, die ertoe leidt dat personen na zware beslissingen hun keuzes willen herbevestigen om onzekerheid te reduceren of dit juist uit de weggaan. Bij grote beslissingen en levensmomenten: het kopen van een huis/auto, een huwelijk, een studiekeuze.
Vanaf 2014
Matching
BA
Master
Implicaties 1. Studenten hebben behoefte aan opheffing van spanning van studiekeuzes na die keuze. 2. Bij spanning zal een deel advies opzoeken, een ander deel zal dit juist uit de weg gaan. 19
© 2014 Deloitte The Netherlands
Mechanisme 3 – Sense making (Weick)
Sense making theorie Weick(1909) 1. 2.
3.
4. 5.
Continue aanpassingen Sense making 20
Gebeurtenissen
Enactment
Zingeving begint bij gebeurtenissen: de dingen die mensen meemaken. Mensen zoeken daarbij naar bevestiging en consistentie: in aanknopingspunten en herinterpretatie van het verleden geven ze betekenis. Zo ontstaat een verhaal dat in samenspraak met anderen in een continu en interactief proces geschreven wordt. Dit wordt het kader voor vervolgstappen (het script). Dit stuurt vervolgkeuzes en handelingen. Wat op zijn beurt weer de identiteit van een persoon beïnvloedt.
Terugzien en aanwijzingen inzien
Identiteitsvorming
Selectie
Retentie © 2014 Deloitte The Netherlands
Toelichting Zingeving en studiebegeleiding
-2
Interesse
Eindexamen
Oriëntatie
Aanmelding
-1
+1 Toelating
Inschrijving
Onderwijs
2
Studiekeuzegesprek
Matching
Tutoraat/SLB
0
+2
Inzicht
Inzicht
Terugzien
Terugzien
Terugzien
Vooruitzien
Vooruitzien
Vooruitzien
Zingeven
Zingeven
Zingeven
3 Inzicht
4
Studieadvies
1
Continue aanpassingen
Zingeving
+2
Gebeurtenissen
Enactment
Terugzien en aanwijzingen inzien
Selectie
Selectie
Identiteitsvorming
Retentie Feedbackloop vanuit identiteit
21
© 2014 Deloitte The Netherlands
Mechanisme 3 – Sense making (Weick)
Enactment theorie Weick(1909) 1. 2.
3.
4. 5.
Zingeving begint bij gebeurtenissen: de dingen die mensen meemaken. Mensen zoeken daarbij naar bevestiging en consistentie: in aanknopingspunten en herinterpretatie van het verleden geven ze betekenis. Zo ontstaat een verhaal dat in samenspraak met anderen in een continu en interactief proces geschreven wordt. Dit wordt het kader voor vervolgstappen (het script). Dit stuurt vervolgkeuzes en handelingen. Wat op zijn beurt weer de identiteit van een persoon beïnvloedt.
Implicaties 1. Studiebegeleiding is een gemeenschappelijke verantwoordelijkheid. 2. Het kan starten bij daadwerkelijke gebeurtenissen die de student creëert. 3. Begeleiding moet bestaan uit continue feed back én feed forward 4. En plaatsvinden op die momenten die het sterkst de loop van het ‘script’ bepalen
22
© 2014 Deloitte The Netherlands
Mechanisme 4 – Studiesucces (Tinto)
Studiesucces Tinto (1975) Twee groepen factoren zijn van invloed op studiesucces: - Academische integratie - Sociale integratie (Gebaseerd op suïcide theorie van Durkheim 1961)
23
© 2014 Deloitte The Netherlands
Toelichting Studiesucces (Tinto) Academische systeem Toewijding Familie achtergrond
Doel commitment
Studieresultaten
Toewijding Academische Integratie
Intellectuele ontwikkeling
Doel commitment
Individuele kenmerken
Uitval beslissing Institutioneel commitment
Vooropleiding
Interacties medestudenten Interactie met docenten
Institutioneel commitment Sociale Integratie
Sociale systeem
Bron: Tinto, V., 1975, Dropout from Higher Education: A Theoretical Synthesis of Recent Research, Review of Educational Research, Vol 45 (1), p95. – kleuren toegevoegd en vertaald 24
© 2014 Deloitte The Netherlands
Mechanisme 4 – Studiesucces (Tinto)
Studiesucces Tinto (1975) Twee groepen factoren zijn van invloed op studiesucces: - Academische integratie - Sociale integratie (Gebaseerd op zelfmoord theorie van Durkheim)
Implicaties 1. Studiesucces of het gebrek daaraan vindt plaats binnen een systeem 2. Hierin zijn een academische en een sociale dimensie te onderkennen die elkaar beïnvloeden 3. Gedurende de studie beïnvloeden zij de toewijding van de student 4. Beide dragen bij daarmee aan studiesucces 5. Uitval kan gezien worden als een keuze 25
© 2014 Deloitte The Netherlands
Bachelor
Opbouw van de studieloopbaan Een samenhangend geheel van fasen met schakelmomenten 2
1
2
Master
1
2
Phd LLL
Werkervaring
Reviews & proefschrift
Afstuderen
Promotie Post Academisch Werk
Promotie
Post Academisch Werk
4
3 MOOCs, EVCs, cursussen
WO Master > Promotie Post Academisch Werk
4
3
2
1
Tweede masterjaar
Onderzoek & deelpublicaties
Onderzoeksvoorstel & funding
Hoofdfase, afstuderen 4
3 Master
Oriëntatie 1
Hoofdfase, basis
Propedeuse
Oriëntatie
4
3
Leergang
Post-acad. diploma
Carrière ontwikkeling
Wat valt op? De studieloopbaan beperkt zich niet tot Bachelor- en Masteropleidingen, maar kan als concept worden doorgetrokken naar promotietrajecten en Leven Lang Leren. 26
© 2014 Deloitte The Netherlands
Bachelor
Opbouw van de studieloopbaan De SLB kent informele en formele aspecten en bijbehorende IT systemen 2
1 Oriëntatie
4
3 Propedeuse
Hoofdfase, basis
Hoofdfase, afstuderen
WO Master > Promotie Post Academisch Werk
Orientatie
Onderwijs
Onderwijs & stages
Onderwijs & stages
Informeel
Aanmelding & toelating
BSA / Propedeuse
Toelating stage / minor / excellentie
Diplomering
Formeel
CRM / Intake / Student Informatie Systeem
ELO SIS
ELO SIS
ELO SIS
IT
Wat valt op? Informele en formele processen worden veelal bediend door andere functionarissen, afdelingen en systemen. Functioneel groeien deze systemen echter naar elkaar toe; dit geeft spanningen in de IT governance van onderwijsinstellingen. 27
© 2014 Deloitte The Netherlands
Opbouw van de studieloopbaan Informele momenten bereiden de student voor op geformaliseerde overgangsmomenten naar de volgende fase
4 Jr 3(+4)
3
Jr 1
1 F Aanmelding en toelating
F
Jr 2
2 F
BSA/Prop
Toegang stage, minor
F
Diploma
WO Master > Promotie Post Academisch Werk
4. Hoofdfase afstuderen
3. Hoofdfase basis
2. Onderwijs
1. Oriëntatie
F = formeel proces, gericht op overgang naar de volgende fase
Wat valt op? Elke fase heeft eerst een element dat gericht is op ontwikkeling van de student (voorlichting, onderwijs) dat vervolgens geformaliseerd wordt (gericht op het doorlopen van officiële procedures). De formalisering vormt de basis voor overgang naar de volgende fase. Steeds meer processen worden bij wet geformaliseerd: matching, BSA na het eerste jaar. 28
© 2014 Deloitte The Netherlands
Bachelor
Opbouw van de studieloopbaan Onderwijsinstellingen geven studenten meer verantwoordelijkheid voor hun succes naarmate de studie vordert Initiatief onderwijsinstelling > studentbegeleiding 4 Jr 3(+4)
3
Jr 1
1 F Aanmelding en toelating
F
Jr 2
2 F
BSA/Prop
Toegang stage, minor
F
Diploma
WO Master > Promotie Post Academisch Werk
4. Hoofdfase afstuderen
3. Hoofdfase basis
2. Onderwijs
1. Oriëntatie
Initiatief student F = formeel proces, gericht op overgang naar de volgende fase
29
Wat valt op? Onderwijsinstellingen ontwikkelen de meeste activiteiten rond de start van de opleiding. Van studenten wordt verwacht dat zij verderop in de studie zelfstandiger beslissingen kunnen nemen. Studenten met minder kans op studiesucces (beperkte sociale of academische integratie) hebben juist baat bij continue begeleiding en spiegeling. © 2014 Deloitte The Netherlands
Bachelor
Diploma halen
Ter illustratie De oriëntatie, aanmelding en toelating vanuit het perspectief van de student Studiekeuzetraject Meeloopdag Matching Hier of ergens anders? Kennismaking op school Onderwijsinstellings-ID Verkeerde keuze? Open dag Collegekaart Website Collegegeld Studiefinanciering Wat wil ik? Wat vinden mijn ouders? Bijbaantje of lenen? Introductie DigiD OV-jaarkaart Wat kan ik? Wat kan ik worden? Aanmaning Studielink Dyslexie, etc. SLB Vrienden Thuis wonen of op kamers? Taalen wiskundetoets maken Wat zijn de regels? Versnipperde initiatieven, centraal en decentraal Jr 3(+4)
Jr 2
Jr 1
F Aanmelding en toelating
F
BSA/Prop
F
Toegang stage, minor
F
Diploma
WO Master > Promotie Post Academisch Werk
4. Hoofdfase afstuderen
3. Hoofdfase basis
2. Onderwijs
1. Oriëntatie
Heel veel keuzes Wat kan en moet ik kiezen? 30
Initiatief student © 2014 Deloitte The Netherlands
Verloop van het contact tussen onderwijsinstelling en student Een wisselwerking op meerdere niveaus Opleiding
Wisselwerking
Student
a
Open aanbod
Interactie met de student
Impliciete keuze van de student
b
Formele vastlegging van de uitkomst
Officiële interactie met de student
Officiële keuze van de student
Denkkaders: -…
Dimensies 1. Het verloop van het contact tussen de onderwijsinstelling en de student
31
© 2014 Deloitte The Netherlands
Verloop van het contact tussen onderwijsinstelling en student Een wisselwerking op meerdere niveaus
Studentgerichte voorbereiding
Formele overgang naar de volgende fase
Opleiding
Wisselwerking
Student
a
Open aanbod
Interactie met de student
Impliciete keuze van de student
b
Formele vastlegging van de uitkomst
Officiële interactie met de student
Officiële keuze van de student
c
Voorlichting procedures
Interactie met de student
Impliciete keuze van de student
d
Formele vastlegging van de uitkomst
Officiële toetsing door de instelling
Officiële keuze van de student
Denkkaders: - formeel / informeel - transitie …
Dimensies 1. Het verloop van het contact tussen de onderwijsinstelling en de student 2. Balans tussen meer informele en formele processen: opbouw van studentgerichte processen ter voorbereiding en procedurele processen gericht op overgang naar een volgende fase
32
© 2014 Deloitte The Netherlands
Verloop van het contact tussen onderwijsinstelling en student Een wisselwerking op meerdere niveaus
Studentgerichte voorbereiding
Formele overgang naar de volgende fase
Opleiding
Wisselwerking
a
Open aanbod
Interactie met de student
b
Formele vastlegging van de uitkomst
c
Voorlichting procedures
d
S
S Formele vastlegging van de uitkomst
Student S
Officiële interactie met de student
Interactie met de student
Officiële toetsing door de instelling
Impliciete keuze van de student
Denkkaders: - formeel / informeel - transitie - sense making - dissonantie
Officiële keuze van de student
S
Impliciete keuze van de student
Officiële keuze van de student
Dimensies 1. Het verloop van het contact tussen de onderwijsinstelling en de student 2. Balans tussen meer informele en formele processen: opbouw van studentgerichte processen ter voorbereiding en procedurele processen gericht op overgang naar een volgende fase 3. De optimale positionering van studentbegeleiding op schakelmomenten (a) voor belangrijke keuzemomenten en (b) bij formele vastlegging van uitkomsten 33
© 2014 Deloitte The Netherlands
Concretisering - 1. Voorlichting & Inschrijving 1. Voorlichting
2. Propedeuse Onderwijs
3. Hoofdfase Voorbereiding verdieping
4. Hoofdfase Verdieping en diplomering
De eerste fase in de studieloopbaan van de student is de voorlichting die wordt afgesloten met de formele inschrijving op een opleiding. Deze fase start met een studentgerichte kennismaking (de voorlichting), gevolgd door een formalisering van de relatie (door toelating en inschrijving). Ook vinden hier matchingsgesprekken plaats.
1. Voorlichting
Wisselwerking
Algemene voorlichting
Aansluitingsprogr./ online voorlichting
Studentgerichte voorbereiding
1. Inschrijving Formele overgang naar de volgende fase
34
S b
…
c
Voorlichting inschrijving
Inschrijving
S Keuze/voorkeur
Deelname open dagen / meelopen / etc.
Aanmelding open dagen / meelopen / etc.
S
S d
Student
Decanaat
studiekeuze
Toelating / matching / loting
Definitieve aanmelding
© 2014 Deloitte The Netherlands
repeterend
a
Opleiding
Concretisering - 2. Propedeuse en (Bindend) Studieadvies 2. Propedeuse Onderwijs
1. Voorlichting
3. Hoofdfase Voorbereiding verdieping
4. Hoofdfase Verdieping en diplomering
De tweede fase is de propedeuse. Deze fase start met introductie en onderwijs, gevolgd door een formalisering van de inspanningen van de student (door voorlopig advies en het bindende advies). Vanaf deze fase vinden we verschillende varianten van studentbegeleiding binnen de opleidingen. Een positief BSA vormt de overgang naar de volgende fase.
2. Propedeuse Onderwijs Studentgerichte voorbereiding
2. (B)SA Formele overgang naar de volgende fase
35
Wisselwerking
Studiehandleiding / Studiegids
Introductie & publicatie rooster
S b
Resultaat
Deelname onderwijs/ tentamen
c
Voorlichting Studieadvies
Voorlopig Studieadvies
S d
(B)SA
Toetsing (B)SA
Student S Keuze
Aanmelding onderwijs / tentamen
S Keuze BSA te halen of switch/ uitstromen Totale inspanning propedeuse
© 2014 Deloitte The Netherlands
repeterend
a
Opleiding
Concretisering - 3. Voorbereiding verdieping (+ reparatie) 2. Propedeuse Onderwijs
1. Voorlichting
3. Hoofdfase Voorbereiding verdieping
4. Hoofdfase Verdieping en diplomering
De derde fase is een korte of langere periode ter voorbereiding op verdieping in de volgende fase: de minor, de stage, de specialisatie en de afstudeeropdracht. Maar vooral ook: reparatie van de nog te behalen propedeuse. Toelating tot verdieping (de minor, stage, specialisatie en afstudeeropdracht) is in meer of mindere mate geformaliseerd. Opleiding Wisselwerking Student a
Studentgerichte voorbereiding
3. Toelating verdieping
36
publicatie rooster
S b
Resultaat
Deelname onderwijs/ tentamen
c
Voorlichting verdieping
Concrete advisering en oriëntatie
S d
Inschrijving
Toelating
S Keuze
Aanmelding onderwijs / tentamen
S Fase keuze
Aanmelding / ‘sollicitatie’
© 2014 Deloitte The Netherlands
repeterend
Formele overgang naar de volgende fase
Studiehandleiding / Studiegids
repeterend
3. Hoofdfase Voorbereiding Verdieping
Concretisering - 4. Verdieping & diplomering 2. Propedeuse Onderwijs
1. Voorlichting
3. Hoofdfase Voorbereiding verdieping
4. Hoofdfase Verdieping en diplomering
De vierde en afsluitende fase van de studie kent verdiepende onderdelen op weg naar het diploma (zoals minor, specialisatie, stage, afstudeeropdracht). Formele afsluiting door de onderwijsinstelling wordt gevormd door uitreiking van het diploma.
a
Studentgerichte voorbereiding
4. Diploma Formele overgang naar de volgende fase
37
Wisselwerking
Studiehandleiding / Studiegids
Minor, stage, afstudeeropdracht
S b
Resultaat
Deelname ow./ tent. / scriptie / afronding stage
c
Voorlichting Diplomering
Oriëntatie & loopbaanadvisering
S d
Diplomering
Toetsing diploma aanvraag
Student S Keuze
Aanmelding onderwijs / tentamen
S
Keuze af te studeren
Aanvraag diploma
© 2014 Deloitte The Netherlands
repeterend
4. Hoofdfase Verdieping Onderwijs
Opleiding
Mogelijke verbetering van studieloopbaanbegeleiding Aanhaakpunten voor visievorming, analyse en verbeterplan
A Eigenaarschap en visie
B Samenhang en coördinatie
C Borging binnen HR, PDCA en kwaliteitszorg
38
1. Beleg het eigenaarschap van studentbegeleiding op instellingsniveau in relatie tot studiesucces. Het kan zijn dat een gemeenschappelijke visie en invulling van studentbegeleiding ontbreekt, waardoor de student een gefragmenteerd beeld heeft van belangrijke kaders en beslismomenten. à Wijs eigenaarschap toe en vorm een gemeenschappelijke visie op studentbegeleiding 2. Analyseer de status quo. Stroomlijn overdracht van informatie tussen de verschillende fasen. Richt processen waar mogelijk uniform in. Deel informatie tussen verschillende fasen, functionarissen en verschillende soorten van administratie (formele/meer informele). Positioneer feedback en feed forward op de juiste plaatsen en spreek inhoudelijk af hoe op deze schakelmomenten de student bediend wordt. à Coördineer en uniformeer activiteiten en processen en deel informatie over de gehele keten 3. Richt HR functies (docenten en ondersteunend personeel) gelijk in. Positioneer studentbegeleiding duidelijk binnen de BKO/SKO. Maak inbedding van studentbegeleiding binnen de PDCA-cyclus en kwaliteitszorg van de instelling uniform. à Professionaliseer studentbegeleiding binnen het HR functiehuis en de BKO en neem de uitvoering van maatregelen op in planning en control (kwaliteitszorg) © 2014 Deloitte The Netherlands
Bestaande gegevens kunnen beter gebruikt worden voor stimulering van studievoortgang in jaar 2 en 3
Toelichting Voorbeeldanalyse processen, IT en informatieoverdracht
Aandacht voor docenten kan verbeterd worden
een Hogeschool
Samenhang
Docent
Processen
Data Analyse
Governance
Student
Automatisering
Uitwisseling van gegevens
2,8 2,7
2,2
Voorlichting en inschrijving
1,7
Maatwerk?
2,9 2,5
2,8
2,2 2,2 2,3
2,7
Onderwijs en studieadvies
1,8
2,3 1,5
Sterke stroomlijning van de diplomering
1,8
2,3
3,4
2,4
Diplomering
3,9
3,5
2,6
4,0 2,3
3,3
Geen aandacht voor alumni
1,0 1,0 1,0 1,0
1,0 1,0 1,0 1,0
Alumni
2,2
2,5
Onderwijsprogrammering
2,7 2,3
2,0 2,3 1,6
1,6 4,0
3,5
3,0
2,5
2,0
1,5
1,0
0,5
0,0
De interne organisatie van het onderwijs en de studieloopbaan van de student lijken in balans
0,0
0,5
1,0
1,5
2,0
2,5
3,0
3,5
4,0
© 2014 Deloitte The Netherlands
Informatietechnologie
Onze stellingnames Inleiding Overheid
Studieloopbaanbegeleiding
HO
41
Student
Informatietechnologie 1. IT kan de ontwikkelingen in een stroomversnelling brengen. 2. Empowerment: IT zal eindgebruikers meer middelen geven voor optimale studiebegeleiding en bestuurders meer inzicht in de effectiviteit daarvan. 3. Externe partijen zullen op onderdelen functies van coaching overnemen.
Welk mechanismen zorgen ervoor dat IT een stroomversnelling kan veroorzaken? Waarom kunnen en zullen externe partijen op onderdelen coaching overnemen? Wat is het effect hiervan op een onderwijsorganisatie?
IT
Implicaties voor studieloopbaanbegeleiding: à brede verspreiding van informatie naar eindgebruikers en management à een dominantere plek van studieloopbaanbegeleiding in de onderwijslogistiek en bij externe leveranciers à nieuwe betekenisgeving aan de rol van studieadviseur © 2014 Deloitte The Netherlands
Informatie wordt steeds sneller en breder verspreid Social Learning Cycle – Boisot (1999) Volume, variëteit, velocity, verspreiding Rapportages, API’s
Mensen, devices 5. Absorptie Ontvangst van informatie via meerdere kanalen
4. Verspreiding van informatie
4
Formeel BI, gegevensmodel
5
Gecodificeerd Abstract
2. Codificering Verwerking van feedback in systemen en procedures
42
Concreet
Niet gecodificeerd
2
6. Impact van gegevens in systemen, apps en communicatiemiddelen
6
1
Informeel Verspreid
Niet verspreid
SIS, ELO, Evaluaties, NSE, social, etc
1. Analyse Verzameling van feedback van gebruikers
Implicaties 1. Informatie voor verbetering van studieprestaties wordt steeds sneller verspreid 2. Is in meer vormen en volume beschikbaar © 2014 Deloitte The Netherlands 3. En komt beschikbaar voor steeds meer dienstverleners
Social Learning Cycle in de information space – Boisot 1999
3. Abstractie Reductie en standaardisatie van informatiestromen
Rapportages, data
SIS, ELO, apps, media, papier
3
Toelichting Ontbundeling van onderwijsdiensten De onderwijsketen wordt ontbundeld – nieuwe kansen voor onderwijsdiensten ontstaan Klassieke onderwijsstructuur
Ontbundeling van onderwijsdiensten
Onderwijs
Formatief toetsen
Normatief toetsen
Onderwijs
Formatief toetsen
Normatief toetsen
Onderwijs
Formatief toetsen
Normatief toetsen
Certificaat
Onderwijs
Formatief toetsen
Normatief toetsen
Certificaat
Onderwijs
Formatief toetsen
Normatief toetsen
Diploma
Studiecoaching
Tutoring
Tentamentraining
Loopbaan coaching
Diploma
Bijvoorbeeld Onderwijs + proeftoets à Kandidaat / werving Onderwijs + credits à Professional / LLL Alleen credits à erkenning Elders Verworven Competenties (EVC’s) / credits Alleen credits + diplomering à erkenning extern curriculum
Aanvullende dienstverlening op deelprocessen 43
© 2014 Deloitte The Netherlands
IT brengt nieuwe vormen van studiebegeleiding binnen bereik Case 1 - StudyTube Achtergrond - Initiatief van buiten het WO (2 studenten) - -
Externe financiering (0,5 miljoen) Businessmodel: abonnementsvorm als Spotify; 10.000 van de 25.000 studenten rechten hebben zich al aangemeld
Aspecten 1. Proces - Ondersteunt het proces ‘onderwijs’ gericht op beheersing van de lesstof door de individuele student voor een tentamen 2. Informatisering - Online ondersteuning door video’s, tekst en snelle feedbackvragen 3. Personalisering - Stelt de student in relatie tot de lesstof centraal op basis van gebruikersdata: gerichte feedback en verdieping (adaptief) in vergelijking tot medestudenten
44
© 2014 Deloitte The Netherlands
IT brengt nieuwe vormen van studiebegeleiding binnen bereik Case 2 - STAP! Achtergrond • STAP! ondersteunt studieadviseurs van de Universiteit van Amsterdam in het raadplegen van student- en studiegegevens, het registreren van gesprekken en de communicatie aan studenten. • NB - STAP! is ontwikkeld door en eigendom van de Universiteit van Amsterdam. Aspecten 1. Proces - Ondersteunt het proces ‘studieadvies’ gericht op persoonlijke advisering aan de student. 2. Informatisering - Online ondersteuning met studievoortgangsgegevens, notities en markeringen 3. Personalisering - Stelt de studieadviseur in staat de ‘eigen’ studenten te volgen en van feedback te voorzien.
45
© 2014 Deloitte The Netherlands
Screenshots STAP! (1/6) Studentgegevens inzien
46
© 2014 Deloitte The Netherlands
Screenshots STAP! (2/6) Markeringen toekennen • Iedere student kan snel en eenvoudig kenmerken worden toegekend (markeringen)
47
© 2014 Deloitte The Netherlands
Screenshots STAP! (3/6) Inzicht in voortgang
48
© 2014 Deloitte The Netherlands
Screenshots STAP! (4/6) Inzicht in studieresultaten
49
© 2014 Deloitte The Netherlands
Screenshots STAP! (5/6) Gespreksnotities maken
50
© 2014 Deloitte The Netherlands
Screenshots STAP! (6/6) Gespreksnotities inzien
51
© 2014 Deloitte The Netherlands
Uitkomsten onderzoek STAP! Effect op het gedrag van studieadviseurs Persoonlijk gebruik bij aanvang • Studieadviseurs gingen in eerste instantie dieper in hun werkmodus werken: als ze secuur waren werden ze nog preciezer, als ze slordig werkten werden ze nog slordiger. • Studieadviseurs keken bij elkaars aantekeningen ter bevestiging van eerdere vermoedens of adviezen. Effecten bij adviseurs in groepsverband • Na verloop van tijd gingen adviseurs elkaar vragen het systeem te gebruiken en maakten ze afspraken over het gebruik. • Gebruik en informatie werden uniformer: diversiteit aan adviezen aan studenten nam af en adviseurs werden onderling beter uitwisselbaar (bijv. bij een zwangerschap).
52
© 2014 Deloitte The Netherlands
IT brengt nieuwe vormen van studiebegeleiding binnen bereik Case 3 - Student Analytics UvA Achtergrond - Analyse van één faculteit van een universiteit - Historische gegevens van ca 17.000 studenten. - Doel: gerichtere inzet van voorlichting en studiebegeleiding
53
© 2014 Deloitte The Netherlands
Discussie Wat wordt het toekomstscenario voor de studieloopbaanbegeleiding? Scenario A – De SLB-er als functie verdwijnt en wordt overgenomen door persoonlijke IT (apps)
54
Scenario B – De SBL-er blijft essentieel als schakel tussen student en onderwijsinstelling
© 2014 Deloitte The Netherlands
Meer informatie
Theo Bakker Senior Manager Onderwijs Deloitte Consulting
[email protected] 06-10999307
Harm Erbé Senior Consultant Onderwijs Deloitte Consulting
[email protected] 06-82019411
55
© 2014 Deloitte The Netherlands
Deloitte refers to one or more of Deloitte Touche Tohmatsu Limited, a UK private company limited by guarantee, and its network of member firms, each of which is a legally separate and independent entity. Please see www.deloitte.nl/about for a detailed description of the legal structure of Deloitte Touche Tohmatsu Limited and its member firms. Deloitte provides audit, tax, consulting, and financial advisory services to public and private clients spanning multiple industries. With a globally connected network of member firms in more than 150 countries, Deloitte brings world-class capabilities and high-quality service to clients, delivering the insights they need to address their most complex business challenges. Deloitte has in the region of 200,000 professionals, all committed to becoming the standard of excellence. This communication contains general information only, and none of Deloitte Touche Tohmatsu Limited, its member firms, or their related entities (collectively, the “Deloitte Network”) is, by means of this publication, rendering professional advice or services. Before making any decision or taking any action that may affect your finances or your business, you should consult a qualified professional adviser. No entity in the Deloitte Network shall be responsible for any loss whatsoever sustained by any person who relies on this communication .
© 2014 Deloitte The Netherlands