Studiegids Industriële Wetenschappen. Deel2 MA-EM. Master Industriële Wetenschappen Elektromechanica. Vakfiches met o.m. inhouden en doelstellingen

Katholieke Hogeschool Limburg Industriële Wetenschappen en Technologie Faculteit Industrieel Ingenieur

Studiegids Industriële Wetenschappen Deel2 Vakfiches met o.m. inhouden en doelstellingen

MA-EM

Master Industriële Wetenschappen Elektromechanica

Academiejaar 2011-2012

FI²

Identificatie opleiding Naam opleiding

Master in de Industriële Wetenschappen in Elektromechanica

Graad opleiding

Master

Kwalificatie opleiding

Academisch

Aantal studiepunten

60

Diploma’s die toegang verlenen tot opleiding

Voltijds of anders opgebouwd onderwijs

•

Academische Bachelor in de Industriële Wetenschappen in Elektromechanica, focus Elektromechanica; • Professionele Bachelor, aangevuld met het Schakelprogramma Elektromechanica, focus Elektromechanica. Voltijds opgebouwd, maar kan deeltijds opgenomen worden

Contact- en/of afstandsonderwijs

Contactonderwijs

Overzicht afstudeerrichtingen


Mogelijke vervolgopleidingen

/

KHLIM IWT-FI² VakkenTabellen 2011-2012

4

Alg. Bedrijfsbeleid B Human Res. Management Management Accounting

4

Alg. Bedrijfsbeleid E Juridische Aspecten Quality Management

4

CSBM

Capita Selecta uit bedrijfsmanag.

3

CSBM

ET&VA

Energietransformatie en vermogenaansturingen

4

ET&VA

Keuzevakken Manufactoring, Matrijsontwerp en FEM CAE-Manufactoring CAE-Matrijsontwerp Toepassingen FEM Inleiding eindige elementen methode

8

BEDRB

BEDRE

CAD/CAM

Punt. O.O.

Punt./Vak

Automatisering Hydraul.Systeemtechnieken Robotica + Visietechnologie

Stp. Vak

Naam O.O./Vak

AUT

Contract

O.O.

2 2

1,75 1,75

c c

2 2

20 20

1 3

0,75 2

e e

1 3

10 30

e e

2 2

20 20

c

3

30

30

c

4

40

40

Docent

Code Vak

MA-EM

Stp. O.O.


Semester 7 Ex Stp

T

O

Semester 8 L

Ex Stp

T

O

L 40

HYD ROB

DmuMa S BaJo M

40 BEDR4 BEDR7

VpPa VaMy

BEDR3 BEDR8

HaMa CoMa

S S

40 S

InLu/RoDi S/P

3

VdsGe S/M 4

2 2

2 1,25

2,25 2 1

80 CAENC MOULD TFEM FEM

BijJo BijJo BijJo BijJo

S/P

3 2

2 2,25

c c c c

3 2 1 2

30 20 10 20

M P

1 3

1,25 1,75

3 3 2

30 30 20

P S

1 2

1

0,75 0,5

NaLu NaLu/BijJo BijJo S

2

0,75

1,5

2

1

0,5

c c c

3

1

0,75

c

3

30

30

c

3

30

30

c

3

30

30

4

40

40

3 6 6 5

30 60 60 50

60

600

of KUNSTST

Kunststoffen Kunststofverwerking Project Kunststoffen Inleiding eindige elementen methode

KSV KSP FEM

TMAT4

Toeg. Materiaalkunde 4

3

TMAT4

VaBe

TMEC

Mechanismen

3

TMEC

DmuMa

M

3

2

TRILL

Trillingsleer

3

TRILL

KeJu

S

3

1,25

TTHE3

Toeg. Thermodynamica 3

4

TTHE3

xthe

M

MP_E

Masterproef MP - Communicatie MP - Ond.meth.&Realisatie1 MP - Ond.meth.&Realisatie2 MP - Presentatie

20 MPCOM MPOMR1 MPOMR2 MPPRES

LiJe

P

Totaal Vakken Aantal Opleid.Ond./Examens Contacturen/Sem ECTS-punten/Sem Gemidd. contacturen/Jaar

M

4

2,5

6

14 0,50

P

15,42

60

11

1,50

2,83

8

c 0,5

7,00

3,92

4 18,25 25

10,92 27 14,6

T: Theorie ; O: Oefeningen ; L : Lab --- Ex: P: permanente evaluatie ; L: lab-examen ; S: schriftelijk examen ; M: mondeling examen Contract: e: examencontract is mogelijk; c: geen examencontract mogelijk (creditcontract noodzakelijk) O.O.: Opleidingsonderdeel

200

600

BEDR3_1112_HaMa

Vakbenaming Vakcode

Juridische Aspecten BEDR3

Titularis Docenten Jaar/ASR ECTS-punten

Marc Hansen (HaMa) Marc Hansen (HaMa) MA-EM, MA-AUT, MA-EL, MA-ELO 2

Doelstellingen

Op basis van concrete problemen in de samenleving moet de student in staat zijn om: - het probleem te analyseren en te situeren in het kader van het toepasselijke recht. AC1 - vanuit deze analyse over te gaan tot het formuleren van een concrete oplossing. AC3/AC11 De student zal op die manier de vaardigheid verwerven om de juridische aspecten van de samenleving en van het bedrijfsleven genuanceerd te beoordelen en zo een juridisch verantwoorde beslissing te nemen. AWC3 (/BC7)

Inhoudsopgave

1.Indeling van het recht, elementen van geschiedenis en rechtsbronnen (handboek 34-51) 2.Belgische politieke en gerechtelijke instellingen (handboek 81-138) 3.Elementaria van gerechtelijk recht (141-177) en de strafprocedure 4 Begrippen van Burgerlijk recht (80-223) 5.Goederen en zekerheden (225-260) 6.Verbintenissen (261-286) en bijzondere overeenkomsten (301-320) 7.Onrechtmatige daad - schade en schadeloosstelling (287-296) 8.Arbeidsrecht : individueel en collectief, arbeidsbescherming 9.Ondernemingsrecht: Handelaar, Onderneming, Handelsactiviteit, Handelspraktijken, Mededinging 10.Vennootschappen : principes, soorten, minimumkapitaal, structuur, leiding... 11.Financiële technieken. betaalmiddelen, factuur, kredietvormen Faillissement en gerechtelijk akkoord 12.Intellectuele rechten 13. Overzicht van personen- en familierecht (323-391)

Onderwijsvorm

Hoorcollege

Studiemateriaal

Cursus “Inleiding tot recht” van Marc Van Hoecke en Boudewijn Bouckaert ter beschikking gesteld van de studenten via de cursusdienst

Aanvullende leermiddelen

Syllabi voor Arbeidsrecht (vak 8), Handelsrecht (vakken 9 & 11), Vennootschapsrecht (vak 10) en Intellectuele rechten (vak 12), opgesteld door de docent en verspreid via de cursusdienst.

Examenvorm 1ste examenkans 2de examenkans

Schriftelijk Schriftelijk

BEDR3_1112_HaMa

Vakbenaming Vakcode

Juridische Aspecten BEDR3

Algemene Visie

Recht biedt de student de basiskennis om te kunnen omgaan met juridische vragen die zich in een organisatie of bedrijf stellen. Deze juridische basisvorming moet de student als toekomstig ingenieur in staat stellen om met juristen om te kunnen communiceren en om een juiste inschatting te maken van elementaire juridische aspecten bv in te schatten, of het inschakelen van een jurist al dan niet noodzakelijk is.

Relatie met onderzoek

Geen specifieke relatie

Situering van het vak in het curriculum

Recht maakt deel uit van de bedrijfsbeleid vakken, die de toekomstige ingenieur in staat stelt beter te functioneren en de juridische implicaties van zijn ‘handelen’ beter te plaatsen.

Instroom-Relatie met andere vakken

Geen specifieke relatie, buiten het kader van de bedrijfsbeleidvakken.

Relatie met het werkveld

/

Aanvullende Informatie betreffende competenties en Evaluatie van de Competenties

/

BEDR4_1112_VpPa

Vakbenaming Vakcode

Human Resource Management BEDR4


Patricia Van Pottelbergh (VpPa) Patricia Van Pottelbergh (VpPa) MA-EM, MA-AUT, MA-EL, MA-ELO, MA-CE, MA-BIO 1

Doelstellingen

Het ontdekken van de toekomstige rol als werknemer en (eventueel) als leidinggevende. Bespreken van selectieprocedures. AC2 / AC5 Verschillende aspecten weergeven van een professioneel (HR) management. AC2/WC1 Analyseren van de persoonlijkheidskenmerken van zichzelf/anderen. AWC1 Evalueren van bedrijfs/organisatiecultuur. AWC1 / (BC7) Verbanden leggen tussen bedrijfscultuur en persoonlijkheid .AC2/ AWC1 De verschillende deelaspecten uitleggen van effectieve organisaties, illustreren door middel van voorbeelden uit de praktijk. AC2/WC1

Inhoudsopgave

Deel 1. Werving en Selectie Hoe kiest een bedrijf haar medewerkers? Hoe kies ik een geschikt bedrijf?Bedrijf: procedures voor werving en selectie: media, interviews, testen, assessment centers ... Medewerkers: waar moet ik op letten bij de keuze van mijn (eerste) werkgever: type bedrijf (familiebedrijf, multinational ...), type job, bedrijfscultuur, … ------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------Deel 2. Samen werken. Zelfde diploma, toch uniek. Belang van persoonlijkheidskenmerken, enkele theorieën. Invloed van bedrijfscultuur, enkele theorieën. Generatieverschillen in organisaties. ------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------Deel 3. Effectieve organisaties 3.1. Leadership/coaching Verschillende types van leiderschap (relatie met persoonlijkheid). 3.2. De lerende organisatie Alles is continu in beweging. 3.3. Performance Management/appraisal/assessment. 3.4. Competentie(management) en training 3.5. Carrièrebegeleiding en retentie De “lifetime” van een medewerker in een organisatie. 3.6. Arbeidstevredenheid en stress Invloed van de kwaliteit van de arbeid op de gezondheid en het welzijn van de werknemer.

Onderwijsvorm

Hoorcollege

Studiemateriaal

Cursus “Human Resource Management” via email of website docent.


Copies slides + teksten uit kranten, tijdschriften, internet + artikels rond wetenschappelijk onderzoek …


Gesloten boek Schriftelijk examen, deels open vragen, deels multiple choice. Schriftelijk examen, deels open vragen, deels multiple choice.

BEDR4_1112_VpPa

Vakbenaming Vakcode

Human Resource Management BEDR4

Algemene Visie

In de wereld van vandaag komt het nog maar zelden voor dat ingenieurs in puur technische functies terechtkomen. In de meeste jobs komt een zekere mate van people management voor. Bovendien wordt niet langer aanvaard dat een ingenieur niet over de nodige vaardigheden beschikt om samen te werken met anderen (multidisciplinair). Het vak beoogt: “Voldoende inzicht en vaardigheid verwerven om mensgericht en taakgericht te reflecteren over zichzelf en zijn omgeving, zelfstandig nieuwe informatie te verwerven, en erover te rapporteren en te overleggen.” “Kennis verwerven op het gebied van personeelsbeheer.” “Ontwikkeling van sociale vaardigheden en managementvaardigheden.”


Het vak Human Resource Management bespreekt resultaten van onderzoek binnen het vakdomein.


De cursus laat de student nadenken over zijn eigen persoonlijkheid, en die van anderen. Dit kan hem helpen bij het omgaan met anderen. De link wordt eveneens gemaakt met bedrijfscultuur en cultuurverschillen tussen nationaliteiten (internationale bedrijven). Tijdens de lessen worden verbanden gelegd met de actualiteit uit het bedrijfsleven. In de cursus worden theorie (vb. personeelsbeoordelingssystemen) en praktijkvoorbeelden met elkaar verweven. De verschillende aspecten van personeelsbeheer komen aan bod zodat de student kan “proeven” van wat hij in het professionele leven zal tegenkomen.


*Wijsbegeerte: ook in dit vak wordt gedoceerd over de ingenieur als mens. *Welzijnsbeleid: hier komt stress(beheersing) aan bod. Binnen de cursus psychologie wordt stress in een brede context besproken (psychologische, fysische, mogelijke oorzaken …). *Recht: binnen het vak psychologie worden de verschillende vormen van arbeidsovereenkomst kort besproken: hoe kan men met een bedrijf verbonden worden, welke elementen zitten er in een contract (vb. groepsverzekering, maaltijdcheques …)?


De ingenieur als medewerker en -op termijn- als leidinggevende/manager. Ruimer: de ingenieur als mens die zich bewust is van zijn sterktes/zwaktes, en in relatie kan treden met anderen, die “anders” zijn. Pas afgestudeerden zijn vaak wereld-/bedrijfsvreemd. Het besef ontbreekt vaak dat er grote verschillen bestaan tussen ondernemingen/organisaties en dat de jobinhoud maar een klein stukje uitmaakt van mogelijk succes. Grote bedrijven (multinationals met moederbedrijf in ander land …), kleine bedrijven (familiebedrijf …), overheidsinstellingen zijn zeer verschillend. Afhankelijk van de persoonlijkheid van de ingenieur vormen zij al dan niet een geschikt arbeidsmilieu. .


De student maakt kennis met de verschillende domeinen van human resource management . De cursus probeert bruikbare theorieën te koppelen aan de dagdagelijkse praktijk in bedrijven/organisaties. Bedoeling is om de leerstof toegankelijk te houden voor nietpsychologen. Bij het examen wordt getoetst in welke mate de studenten de leerstof begrepen hebben, en of ze de relatie kunnen leggen tussen de verschillende deeldomeinen die in de cursus worden behandeld. Ze leren reflecteren over de impact van gebeurtenissen/situaties op zichzelf en anderen. AC1/AC2/AWC1

BEDR7_1112_VaMy

Vakbenaming Vakcode

Management Accounting BEDR7

Titularis Docenten Jaar/Optie Studiepunten

Myriam Vanbeuren (VaMy) Myriam Vanbeuren (VaMy) MA-EM, MA-AUT, MA-EL, MA-ELO, MA-CE,MA-BIO 3

Doelstellingen

De studenten moeten na het volgen van de cursus en zonder enige voorkennis in staat zijn volgende doelstellingen te verwezenlijken: - Kunnen aangeven welke de relevante, niet-relevante en opportuniteitskosten zijn in een case-study, afhankelijk van de beslissing die genomen moet worden.(AC11). - begrippen vaste, variabele, directe en indirecte kosten gebruiken en toepassen in concrete voorbeelden (AC10). - break-even analyse kunnen toepassen en beoordelen (AC10). - beslissingen kunnen nemen over: * het gebruik van schaarse middelen (AC12). * het al dan niet aanvaarden van een opdracht / contract. (AC12) * het al dan niet sluiten van een afdeling (AC12) - overheadkosten kunnen beoordelen, berekenen, verdelen en aanrekenen naargelang de situatie voor kostprijsbepaling van een product. (AC11) - Prijszetting van een geproduceerd goed of een order kunnen berekenen a.d.h.v. de juiste methode. (AC11) - De 4 hoofdmethodes om een investering te beoordelen, evenals de methodes voor controle, kunnen gebruiken op casestudies (AC12) - Kunnen verklaren wat een budget is en afwijkingen in een budget kunnen berekenen en verklaren. (AC12)

Inhoudsopgave

1. Inleiding 2. Relevante kosten voor besluitvorming: diverse voorbeelden van beslissingssituaties waar relevante kostencalculatie gebruikt wordt zoals uitbesteding, speciale orders, uitbreiden of afbouwen,vervanging van machines,.... 3. Kosten-voulume-winstrelaties: kritische afzet, break-even analyse... 4. Bepalen van productkosten: allocatie problematiek van de indirecte kosten, full costing versus marginal costing,. 5. Kostencalculatie in een competitieve omgeving: prijsbeslissingen,... 6. Investeringsbeslissingen: ARR, NPV, PP, IRR 7. Budgetten, flexibele budgetten en standaardkosten om kosten te bewaken

Onderwijsvorm

Hoorcolleges

Studiemateriaal

De student beschikt over een syllabus die tijdens de colleges aangevuld wordt.


De student kan beschikken over aanbevolen literatuur.



BEDR7_1112_VaMy

Vakbenaming Vakcode

Management Accounting BEDR7

Algemene Visie

Vroeger werden financiële problemen binnen een bedrijf behandeld door economisch opgeleide personen. Intussen bestaat het kader van een bedrijf uit mensen van diverse disciplines, zoals o.a. industrieel ingenieurs, die samen (economische) beslissingen nemen. Het is dan ook belangrijk dat ‘alle’ kaderleden notie hebben van de economische consequenties die hun beslissingen kunnen teweegbrengen. ‘Management accounting’ geeft (financiële) informatie aan managers als ondersteuning bij hun besluitvorming binnen de organisatie. Alle (productie)bedrijven worden geconfronteerd met problemen zoals: prijsbepaling van hun product, al of niet sluiten van een afdeling, schaarse middelen zo optimaal mogelijk benutten. Maar daarnaast zijn ook investeringsbeslissingen en budgetafwijkingen een cruciaal probleem. Deze cursus heeft als doel de belangrijkste methodes van prijszetting aan te leren, waarbij gekeken wordt naar relevante en niet-relevante kosten. Daarnaast worden de 4 belangrijkste methodes aangeleerd om een investering te beoordelen en wordt aangeleerd hoe budgetafwijkingen moeten bestudeerd worden, om de oorzaken van de afwijkingen op te speuren en zo aan kostenbeheersing te doen binnen het bedrijf.


Het vak management accounting stelt voor hoe een budget- /investeringsonderzoek moet opgezet worden. In het vak management accounting wordt besproken hoe gegevens van onderzoek moeten verwerkt en geanalyseerd worden, maar de student moet ook zelf d.m.v. cases de nodige gegevens verwerken en analyseren.


Gezien dit opleidingsonderdeel zich situeert in het laatste jaar van de opleiding is het noodzakelijk dat ook niet-economisten, die potentiële kaderleden zijn, voldoende notie hebben van bedrijfseconomische aspecten die betrekking hebben op productie, prijszetting,… Deze cursus is volledig bedrijfseconomisch gericht. In de colleges wordt de theorie aangebracht a.d.h.v. concrete voorbeelden van beslissingssituaties. Het is de bedoeling de student in contact te brengen met verschillende aspecten van het bedrijfsleven op het gebied van management en productie-, verkoop- en aankoopbeheer, investeringen.. In die zin zijn de vakken psychologie, logistiek, kwaliteitszorg onmiddellijk gelinkt met management accounting omdat al deze facetten deel uitmaken van efficiënt productiebeheer.


Van de studenten wordt eigenlijk geen bijzondere voorkennis verwacht. De relatie met andere vakken zoals kwaliteitszorg, logistiek, psychologie,…werd hierboven reeds aangehaald.


Zoals reeds bij de Algemene visie werd aangehaald is dit vak zeer verwant met het werkveld van een kaderlid, waaronder ook industrieel ingenieurs.Er werd geopteerd om de voornaamste basismethodes m.b.t. kostprijsberekening, budgetanalyse en investeringsanalyse aan te leren die gebruikt worden in het bedrijfsleven, waarop ze later kunnen voortbouwen, indien ze in contact komen met deze materie.


Tijdens de hoorcolleges wordt gewerkt met een syllabus, waarbij bewust bepaalde dingen blanco werden gelaten om de studenten actief te laten meewerken. Op het einde van dit opleidingsonderdeel wordt de kennis van de student getoetst a.d.h.v. een schriftelijk examen. De theorie wordt getoetst d.m.v. meerkeuzevragen. Voor het overige bestaat het examen uit beknopte casestudies, om na te gaan of de student over de nodige vaardigheden beschikt om de aangeleerde methodes toe te passen.

BEDR8_1112_CoMa

Vakbenaming Vakcode

Quality Management (Kwaliteitszorg) BEDR8


Marc Coninckx, Gastdocent (CoMa) Marc Coninckx, Gastdocent (CoMa) MA-EM, MA-AUT, MA-EL, MA-ELO 2

Doelstellingen

De student heeft over- en inzicht op gebied van kwaliteit in organisaties, gezien vanuit internationale normen met tools en technieken die in de hedendaagse industrie onmisbaar zijn geworden. WC1 / AWC13 / AC11 / BC7

Inhoudsopgave

- Het gedachtengoed van IKZ. Waarom IKZ, wat is kwaliteit, de industriespiraal, het processchema, de leverancierklant relatie, het credo van ISHIKAWA, de goeroes : JURAN, DEMING, CROSBY, TAGUCHI. - De technieken van IKZ. Pareto-analyse, visgraatdiagram, statistische procesbeheersing, proefopzetten en variantie-analyse. - Geavanceerde technieken: FMEA: Failure Mode and Effect Analysis. - ISO 9000:2000 de Process benadering van kwaliteitssystemen.

Onderwijsvorm

Ex-Cathedra.

Studiemateriaal

Cursus; Kwaliteitszorg


Pocket cards FMEA ( Design en Proces)



BEDR8_1112_CoMa

Vakbenaming Vakcode

Quality Management (Kwaliteitszorg) BEDR8

Algemene Visie

Inzichten verwerven in het brede woord “kwaliteit”: niet doemdenken over productkwaliteit, maar organisatie, systeem en proceskwaliteit .Bewustwording dat er tools en technieken bestaan om voornoemde te kunnen bereiken. Deze technieken zijn op bedrijfsvlak al gestandaardiseerd en zelfs verwerkt in internationale normen.


1. 2.

Capibiliteits onderzoeken van manaufacturing processen in deel SPC volgens AIAG’s Statistical Process Control 2nd ed. Mogelijke risico’s onderzoeken voor zowel product- als procesontwikkeleing in het deel FMEA volgens structuur SAE J1739 en AIAG’s FMEA 3th ed.


Organisatie structuren en culturen volgens EFQM/INK model zijn basis als herkenningspunten voor nieuwe werknemers. Het specifiëren naar normen ( ISO, ISO/TS,…) geven middelen en mogelijkheden om modellen te begrijpen en te verwerken. Binnen deze normen zijn er dan de toegepaste technieken SPC/FMEA/ .. om modellen te integreren in de organisatie.


Projectmanagment, bedrijfsmanagement, kwaliteitsmanagement, arbeidsanalyse


Als IRCA erkende auditor ( LA2/07/NL/16286)( Bureau Veritas) geeft de docent de belangrijkheid aan van het brede “kwaliteitsdenken” in organisaties. Het is de intentie om de praktische toepassingen in organisaties aan te tonen en herkenbaar te maken.


Bedoeling is structureel denken, werken zowel correctief als preventief ( FMEA) en besluiten baseren op feiten, door eerst feiten en data te analyseren ( SPC) gezien in het grotere geheel van progressief kwaliteitsdenken. De studenten die op tijdens de eerste examenkans een uitzonderlijk resultaat halen krijgen een extra-attest uitgereikt door MAC bvba.

CAENC_1112_BijJo

Vakbenaming Vakcode

CAE-Manufacturing CAENC

Titularis Docenten Jaar ECTS-punten

John Bijnens (BijJo) John Bijnens (BijJo) MA-EM 3

Doelstellingen

Een verantwoorde keuze maken van een CAM-systeem voor bedrijf door (AC1, AWC4, AC12, AC11, AC13, AWC13, AWC11, AWC12, AC7) • het verschil te weten tussen een CNC specifieke oplossing en een algemene oplossing vanuit een high-end CAD/CAM-pakket als Pro/E, CATIA • te weten wat de verschillende soorten postprocessoren zijn • te weten wat Concurrent Engineering is Een gereedschapsbaan aanmaken voor het bewerken van een werkstuk. De beoogde CNC-machine kan zowel een draaibank als een freesmachine (conventionele CNC als high-speed CNC) zijn. De gereedschapsbaan moet geoptimaliseerd zijn naar bewerkingskwaliteit (correcte voeding en toerental in functie van materiaal en gereedschap) en bewerkingssnelheid (minimale productietijd) (AWC1, AWC2, AC11, AWC10, AWC4, AWC12, AWC13, AWC11, AC13, AC7, BC2, BC4). Een basis postprocessor aanmaken door het configureren van een postprocessorgenerator (AWC1, AWC2, AC10, AWC11, AWC4, AC7, AC13, BC2, BC4).

Inhoudsopgave

Opbouw van een manufacturing model d.m.v. Assemblage en parameterisatie. Het accent ligt hierbij op het achteraf flexibel kunnen aanpassen van vormelementen en afmetingen van het model. Opbouw van een manufacturing setup (definiëren van de CNC-machine, opspanning, ...) Opbouw van de verschillende nc-sequences (volume, local mill, surface mill, profile, pocketing, trajectory, holemaking, engraving, ...) Opbouw van CL Data

Onderwijsvorm

Lab

Studiemateriaal

Website met theorie en uitgewerkte oefeningen


Multimedia materiaal (Toledo + Website)


Schriftelijk examen voor 50% van de punten Uitwerken van een project (b.v. realisatie van een matrijs) Schriftelijk examen voor 50% van de punten Praktijkoefening genereren van gereedschapsbanen op een werkstuk voor 50% van de punten

CAENC_1112_BijJo

Vakbenaming Vakcode

CAE-Manufacturing CAENC

Algemene Visie

Er wordt een vorming verzekerd met de nodige wetenschappelijke en technische kennis (in dit multidisciplinair gebied) om : • producten, machines en geautomatiseerde installaties te kunnen ontwerpen (als projectingenieur) • Hij is een uitvoeringsingenieur gericht op de oplossing van concrete technische problemen, in staat om zelfstandig basistaken uit te voeren, maar ook in staat om complexe problemen aan te vatten en op te lossen, in het begin onder leiding, maar ook zelfstandig na voldoende ervaring of zelfstudie. Binnen dit vak leert de student : • kennis en vaardigheden van elektromechanische toepassingsdomeinen in de informatica • het snel en doelmatig gebruik van informatiebronnen • een initiatie in systeemdenken en leren om via analyse en synthese probleemoplossend te denken


Het vak CAE-Manufacturing bespreekt resultaten van het eigen onderzoek binnen het vakdomein. Dit wordt tevens verwerkt in een projectwerk waarbij in de opdracht algoritmes voor het genereren van gereedschapsbanen worden geanalyseerd en besproken.


Dit vak is een synthese van verschillende vakken : • wiskunde en informatica voor het opbouwen van een logische structuur en algoritmen • toepassen van de verspaningstheorie zoals deze in het vak U+T is gezien • toepassen van het vak CNC. Dit alles in het kader van het opzetten van een zo efficiënt en economisch mogelijk productieproces.


Wiskunde: parametervergelijkingen (cartesische, polaire, splines) : dit is nodig om inzicht te krijgen in de werking van een CAD/CAM-pakket en voor het kunnen opstellen van relatief complexe algoritmes voor het creëren van speciale vormen Tekenen: Kennis van technisch tekenen is noodzakelijk. Meettechniek: toepassing en implicaties van toleranties, passingen, ruwheden, … Informatica: Het tekenen in Pro/E kan beschouwd worden als het schrijven van een programma om het stuk te genereren. Inzicht in object georiënteerd programmeren is hierbij noodzakelijk. Materialenleer:materiaaleigenschappen van kunststof, aluminium, staal Uitvoerings- en transformatietechnieken: Gereedschapsgeometrie en berekening van verspaningsparameters CNC: De lessen CAM vertrekken van een aanwezige basiskennis van een freesmachine en van een CNC-gestuurde freesmachine in het bijzonder. Talen: er wordt uitgegaan van een goede basiskennis van het Engels en Duits


De inhoud van de cursus wordt steeds overlegd met een aantal bedrijven die gebruik maken van Pro/E als 3D-CAD-pakket. Dit om de geziene leerstof zo relevant mogelijk te houden met betrekking tot de bedrijven waarin de studenten later terecht komen.(BC2, BC4,BC7)


Dit vak beoogt het via analyse en synthese probleemoplossend denken te bevorderen (AC1,AC2, AWC1)

CSBM_1112_InLu_BaJo

Vakbenaming Vakcode

Capita Selecta uit het bedrijfsmanagement CSBM


Johan Baeten (BaJo) Luk Indesteege (InLu), Dirk Roelens (RoDi), Gastsprekers MA-EM, MA-AUT, MA-EL 3

Doelstellingen

Projectmanagement: De student zal kennismaken met het hoe en waarom van het projectmatig werken en het management (PM) van projecten AC12 / BC6. De bedoeling is de student het nut te doen inzien van PM in kleine en middelgrote ondernemingen, waarbij hen enkele basistechnieken worden bijgebracht , zoals oa. vaardigheden in de projectplanning en inzicht in de beheersaspecten van projecten AC12 / AC11. Lean en logistiek: De student krijgt een brede vorming en inzicht in de nieuwste evoluties in bedrijfsmanagementgerelateerde vakken aanvullend op de overige bedrijfsbeleid vakken. WC1/ AWC12/ AC12/ AWC13 /BC3 / BC6.

Inhoudsopgave

Projectmanagement: - Wat is project / projectmanagement ? Opstarten, methoden en instrumenten, - De projectleider, Samenwerking en communicatie (Teammanagement). - Gebruik van PC in de projectafwikkeling (MS-Project for Windows). Inleiding tot lean thinking: - Beknopte historiek - Wat is lean thinking? - Toepasbaarheid - Basistechnieken - Specifieke technieken Logistiek: - Voorraadbeheer - Wachtlijnen - MRP - Theory of Constraints - Lay out optimalisatie

Studiemateriaal

Projectmanagement: Hoorcollege + Toepassing binnen opdracht Hoorcolleges rond Capita Selecta (o.a. Lean thinking en logistiek) Cursus PM + Lean thinking/logistiek & ondersteunende documenten van gastsprekers


PC


Schriftelijk + Projectwerk Schriftelijk + Projectwerk

Onderwijsvorm

CSBM_1112_InLu_BaJo

Vakbenaming Vakcode

Capita Selecta uit het bedrijfsmanagement CSBM

Algemene Visie

Projectmatig werken is “in”. In steeds meer organisaties wordt het gezien als een middel om tegemoet te komen aan eisen waarin flexibiliteit, multidisciplinair en klantgericht werken een grote rol spelen. Nochtans lenen niet alle werkzaamheden zich tot een projectmatige aanpak en niet alles wat een project wordt genoemd, is projectmatig werken. “Lean” is een term die niet meer weg te denken is uit het dagelijkse economische leven. Het is dan ook essentieel dat de studenten tijdens hun opleiding met de filosofie en basistechnieken hiervan kennismaken. Ook logistiek is een uitermate belangrijk element van doeltreffend zaken doen. De belangrijkste basispijlers worden toegelicht.


Projectmatig werken vormt een basismethodiek binnen onderzoek. In dit vak stellen een aantal gastsprekers de meest recente evolutie voor binnen hun specifiek vakdomein voor.


Dit vak is gesitueerd in het domein van de bedrijfsbeheervakken waar het de bedoeling is de student in contact te brengen met de verschillende facetten van het bedrijfsleven op het gebied van management en productiebeheer.


Van de studenten wordt eigenlijk geen bijzondere voorkennis verwacht. Dit vak geeft aanvullende inzichten tov de vakken psychologie, logistiek, kwaliteitszorg. Enige algemene begrippenkennis uit de statistiek zoals “steekproef” en hoe daar mee omgaan is aanbevolen.


Projectmatig werken is van toepassing in alle types van organisaties en bedrijven. Veel ingenieurs vervullen in hun carrière de rol van projectleider gedurende korte of lange tijd. Velen zullen in hun loopbaan te maken hebben met de noodzaak om te werken aan productiviteitsverbetering, zowel in productie als in ondersteuning. De lean principes en logistieke kennis zullen ze dus zonder twijfel kunnen toepassen in hun verdere carrière.

Aanvullende Informatie betreffende competenties en evaluatie van de Competenties

Belangrijke competenties van een projectleider zijn leiding geven en communicatievaardigheden. Deze kunnen enkel geëvalueerd worden in de praktijk, in een werkomgeving. De studenten zullen beoordeeld worden op een schriftelijke en mondelinge presentatie van een eigen projectplan. Rond lean en logistiek moeten de studenten bewijs leveren van hun inzicht in de materie, en het kunnen in de praktijk toepassen van enkele basistechnieken.

ET&VA_1112_VdsGe

Vakbenaming Vakcode

Energietransformatie en vermogenaansturingen + lab ET&VA


Geert Vandensande (VdsGe) Geert Vandensande (VdsGe), Peter Kellens (KePe). 3ABA-ELO, MA-EM, MA-AUT, MA-ENE 4

Doelstellingen

De student(e): 1. kan de kenmerken van de verschillende vermogenschakelaars verklaren en met elkaar vergelijken. AC10 2. kan de opbouw, werking en regelkringen van de verschillende soorten drives uitleggen en waar opportuun met elkaar vergelijken. AC10/ AWC13 3. kan de juiste motor met bijhorende drive kiezen i.f.v. de toepassing. AC11 4. kan de werking van de didactische modules uitleggen, de verschillende signalen nameten en hun verloop verklaren. AC10/AWC13 5. kan industriële sturingen in dienst nemen en configureren i.f.v. de toepassing. Dit houdt o.a. in: de juiste keuze, de praktische aansluiting met de nodige beveiligingen, de parameters instellen, de nodige metingen kunnen verrichten en het totale systeem kunnen evalueren. BC2/BC3/BC4/BC5 / AWC11

Inhoudsopgave

THEORIE: 1. Eigenschappen, sturing en beveiliging van de verschillende vermogenschakelaars: thyristor, triac, mosfet, IGBT, GTO… 2. Opbouw en werking van de verschillende omzetters: gelijkrichters, AC-controllers, hakkers, invertoren 3. DC en AC motorsturingen : vierkwadrantregelingen, frequentieregelaars, invertoren 4. Regelkringen in elektrische drives. LABO: onderzoek van stuureenheden voor thyristoren, triacs en IGBT’s / vierkwadrantenaandrijvingen / frequentieregelaars / stappenmotors / hakkers 1. Sturing van een DC-motoren gevoed uit een driefasen net 2. motorsturing met frequentieregelaars van een inductiemotor. 3. motorsturing van een permanent bekrachtigde synchroonmotor. 4. eenfasige wisselstroomsturing en gestuurde gelijkrichters.

Onderwijsvorm

hoorcollege en labozittingen

Studiemateriaal

Theoriecursus en labocursus Boek: "Elektronische vermogencontrole Deel 1 & 2" : J. Pollefliet Boek: "Power Electronics" : Mohan, Undeland and Robbins Boek: "Electrical Drives and Control Techniques" : Gerd Terörde


Examenvorm 1ste examenkans

2de examenkans

Mondeling examen met schriftelijke voorbereiding over theorie en oefeningen. Labo-examen wordt afgenomen tijdens een bijkomende labozitting. De score voor het laboexamen wordt aangepast met een ‘permanente evaluatie’-factor op basis van aanwezigheid en inzet tijdens de labozittingen. De eindscore van het labo-examen telt mee voor ¼ van het eindresultaat. Mondeling examen met schriftelijke voorbereiding over theorie en oefeningen. Labo-examen wordt samen met het theorie-examen afgenomen. De score voor het laboexamen wordt aangepast met een ‘permanente evaluatie’-factor op basis van aanwezigheid en inzet tijdens de labozittingen. De eindscore van het labo-examen telt mee voor ¼ van het eindresultaat.

ET&VA_1112_VdsGe

Vakbenaming Vakcode

Energietransformatie en vermogenaansturingen + lab ET&VA

Algemene Visie

Dit opleidingsonderdeel probeert de verschillende disciplines nodig om een drive te ontwerpen bijeen te brengen. We behandelen niet alleen de vermogenelektronische componenten maar ook hun combinatie tot vermogenomvormers. De regelkringen om deze drives op gepaste wijze te laten werken en de programmatie van de aansturing van de verschillende vermogenelektronische schakelaars in de omzetters. De filosofieën die hier gebruikt worden zijn ook voor een groot stuk bruikbaar voor de invertoren die men gebruikt om kleinere gedistribueerde generatoren met het net te koppelen of actieve filters te bouwen. De toenemende automatisering brengt met zich mee dat het prestatievermogen van gereedschappen en aandrijfmachines steeds toenemen. Voor elektrische aandrijvingen betekent dit dat elektromotoren naargelang de toepassing al dan niet in toerental dienen geregeld te kunnen worden, dat eventueel de snelheid bij bepaalde belastingsvariaties dient constant te blijven en dat dikwijls de elektromotoren zeer snelle toerentalveranderingen moeten kunnen uitvoeren. Om een optimale aandrijving voor een bepaalde toepassing te kunnen installeren is het van belang hiervoor een verantwoorde keuze te kunnen maken van de meest geschikte motor, van een aangepaste vermogensturing en deze combinatie ook in bedrijf te kunnen stellen.


Het vak ET&VA stelt resultaten van onderzoek zonder expliciet te verwijzen naar de onderzoeker en de onderzoekmethodes. Er worden onderzoeksgerelateerde opdrachten uitgevoerd. (uitvoeren + rapportering laboproeven / keuze en dimensionering reëel aandrijfsysteem) De studenten moeten primaire bronnen gebruiken.


Daar waar de inleidende cursus elektrische aandrijvingen (ELAAN) ging over de opbouw en dimensionering van eenvoudige aandrijvingen met asynchrone motor, gaat deze cursus dieper in op meer gespecialiseerde elektrische aandrijvingen. De cursus behandelt ook de regeltechnische aspecten en de aansturing van de individuele vermogenschakelaars van de vermogensturing. Dit opleidingsonderdeel steunt op voldoende basiskennis in uiteenlopende disciplines.


Er wordt voldoende basiskennis verwacht uit de volgende vakgebieden: elektriciteit en elektrische machines, meet- en regeltechniek, analoge elektronica, mechanica.


Bij automatiseringsprojecten, gedistribueerde energieopwekking en UPS-systemen worden alsmaar meer vermogensturingen toegepast waardoor een fundamentele kennis hiervan onontbeerlijk is om geschikte keuzes te kunnen maken.

Aanvullende Informatie betreffende competenties en Evaluatie van de Competenties.

De evaluatie wordt uitgevoerd a.d.h.v een theoretisch examen en een praktische proef. Bij de praktische proef kiest de student door lottrekking een bepaalde probleemstelling. Door afweging van de verschillende gestelde eisen dient de student te komen tot de meest geschikte oplossing.

FEM_1112_BijJo

Vakbenaming Vakcode

Inleiding eindige elementen methode FEM



Doelstellingen

1. 2.

3.

4.

De student kan bondig de basiswetten die aan de grondslag van FEM liggen weergeven (WC1, AC2, AWC1, AWC14, AWC13, AC1) Hij kan het verschil tussen de verschillende gebruikte elementen aangeven en een verklaring geven voor de gevolgen van deze verschillen (WC1, AC2, AWC1, AWC14, AWC13, AC1) Hij kan de structuur en de opeenvolgende stappen bij FEM aangeven en telkens de mogelijke (noodzakelijke) eigen inbreng aangeven in die stap (WC1,AC2, AWC1, AWC14, AWC13, AC1) Hij kan een duidelijk beeld geven van de toepassingsmogelijkheden en de beperkingen van FEM (WC1, AC2, AWC1, AWC14, AWC13, AC1)

Inhoudsopgave

1. 2. 3. 4. 5. 6. 7.

Basiswetten FEM Eigenschappen elementen Opstellen interpolatiefuncties Eigenschappen van voorgaande Opstellen stijfheidsmatrix per element en de globale stijfheidsmatrix Oplossingsmethode Voorbeelden van vegelijkende studie m.b.v. verschillende elementen

Onderwijsvorm

Hoorcollege

Studiemateriaal

Nota’s




Schriftelijk examen over het theoretisch gedeelte Schriftelijk examen over het theoretisch gedeelte

FEM_1112_BijJo

Vakbenaming Vakcode

Inleiding eindige elementenmethode FEM

Algemene Visie

Bij het ontwerpen moet op een bepaald ogenblik de controle uitgevoerd worden op het gebied van sterkte (spanning) en vervorming. FEM is voor de ingenieur het middel bij uitstek om dit op een efficiënte manier te doen. Binnen de cursus CAE/FEM wordt geprobeerd de theoretische achtergrond vaneen eindige elementenpakket toe te lichten. Dit bevat de opbouw van het programma en de toepassing ervan. Tevens wordt aandacht besteed aan de mogelijke fouten t.g.v. een verkeerd model.


Verwijzing naar toepassingen met FEM in het kader van dienstverlening aan bedrijven en in het kader van de masterproef.


Dit vak geeft een ondersteuning voor toepassingen binnen de verschillende keuzevakken van de richting EM.


Grondige basiskennis van de technische ingenieursvakken is een noodzakelijke voorwaarde om de techniek met succes te kunnen gebruiken.


Begeleiding eindwerken, advies en berekeningen voor bedrijven


Theoretische bevraging over de basis van FEM.

HYD_1112_DmuMa

Vakbenaming Vakcode

Hydraulische Systeemtechnieken HYD


Maarten De Munck (DmuMa) Maarten De Munck (DmuMa) MA-EM, MA-AUT 2

Doelstellingen

De student: kan de belangrijkste hydraulische componenten benoemen en kan hun functie, werking en belangrijkste eigenschappen geven en verklaren WC1, AC1, AC2 herkent de meest voorkomende hydraulische schakelingen en kan de werking van de schakeling en de functie van de verschillende componenten in deze schakeling verklaren WC1, AC1, AC2, AC10, AC11 kent de functies en eigenschappen van hydraulische drukvloeistoffen WC1, AC1 kan de eigenschappen en voor- en nadelen van klassieke hydraulica, proportionaal- en servohydraulica beschrijven AC10 kan de werking van een hydraulische installatie rapporteren AC13, AWC13

Inhoudsopgave

Hydrodynamische grondprincipes Hydraulische vloeistoffen Overzicht en werking van hydraulische pompen en motoren Hydrostatische aandrijving, open en gesloten kringloop Filters Schakel- en sperventielen Cartridge-componenten Perifere apparatuur Basisschakelingen Proportionele ventielen – Toepassingsmogelijkheden Servoventielen – toepassingsmogelijkheden Regelventielen

Onderwijsvorm

Hoorcollege + Studieproject

Studiemateriaal

Cursus: Hydraulische Systemen (Nederlandstalig) Deel 1: Conventionele hydraulica Deel 2: Proportioneel- en Servohydraulica


Vakliteratuur, tijdschriften, brochures (gedeeltelijk Duits- en Engelstalig)


Schriftelijk examen (70%), studieproject (30%) Idem

HYD_1112_DmuMa

Vakbenaming Vakcode

Hydraulische Systeemtechnieken HYD

Algemene Visie

Als moderne en veelgebruikte vorm van energieoverdracht is de hydraulica op dit moment niet meer weg te denken. Hydraulische aandrijvingen en sturingen hebben in de loop van de jaren aan belang gewonnen. Een zeer groot deel van de moderne machines en installaties worden heden ten dage vol of gedeeltelijk hydraulisch aangedreven, onder andere door de integratie van elektrisch en elektronische regeltechniek in de elektro-hydraulische proportionaal- en servohydraulica.

Relatie met Onderzoek

Voor dit opleidingsonderdeel moet de student primaire bronnen zoals artikels uit vaktijdschriften (bv Olhydraulik) , voorbeelden van hydraulische systemen en installaties uit bedrijven enz. lezen en bespreken aan de hand van een zelfgekozen en goedgekeurd studieproject.


Dit opleidingsonderdeel hoort tot het domein van de aandrijftechniek en wordt in die zin in het masterjaar aangeboden parallel met elektrische aandrijftechniek (vermogenelektronica) .


Voorafgaand aan deze cursus wordt in 3ABA de pneumatische aandrijftechniek aangeboden die natuurlijk enige verwantheid vertoont met hydraulische systeemtechniek. De studenten hebben in 3ABA ook de nodige kennis verworven op het gebied van regeltechniek en elektronica. In deze cursus is het ook belangrijk dat de studenten een goede kennis hebben van de basisbegrippen uit de kinematika en dynamica die hun aangeboden wordt in 1ABA


Dit vak situeert zich in de ontwerpen onderhoudssfeer. Via het studieproject komt de student in contact met het werkveld.

Aanvullende Informatie betreffende competenties en evaluatie van de Competenties

De cursus bestaat uit 2 delen waarvan het eerste deel de klassieke hydraulica en het tweede deel de proportionaal- en servohydraulica behandelt. Overkoepelend over hele cursus wordt de student gevraagd het grote domein van de aandrijfhydraulica te verkennen door middel van een studieproject. Enerzijds zal de zoektocht naar een geschikt studieproject de student zicht geven op de brede toepassing van hydraulische systemen; anderzijds zal de gedetailleerde studie van het gekozen systeem het inzicht in de werking, eigenschappen en voor- en nadelen van de hydraulische installatie en zijn componenten vergroten.

KSP_1112_NaLu_BijJo_DMuMa_DMuMa

Vakbenaming Vakcode

Project Kunststoffen KSP


Ludo Naelaerts (NaLu) Ludo Naelaerts (NaLu), John Bijnens (BijJo), Maarten Demunck (DmuMa) MA-EM 3

Doelstellingen

De student moet een realistisch voorstel kunnen doen i.v.m. ontwerp en realisatie van een concreet kunststofproduct op gebied van : * productontwerp en dimensionering (m.i.v. FEM en vloeisimulatie) * materiaalkeuze * matrijsopbouw * spuitgietmachine en -parameters * kostprijs Hierin worden volgende competenties nagestreefd : AC2; AC3; AC4; AC6; AWC3; WC1; AC11; AC12; AC13 In dit productontwerp zal gebruik gemaakt worden van FEM-berekeningen op producten

Inhoudsopgave

1. Bepalen van de randvoorwaarden voor de opgegeven ontwerpoefening – bepalen van startgegevens voor FEM-berekeningen – methodische materiaalkeuze (Campus en CES). 2. Bepalen van spuitgietvoorwaarden a.h.v. een moldflow-analyse - bepalen van een geschikte spuitgietmachine en karakteristieken waaraan de matrijs moet voldoen. 3. Bepalen van een matrijsopbouw m.i.v. toleranties en bewerkingsmethode - bepalen van aanduidingen koopelementen. 4. UItwerken van een kostprijsanalyse en bepalen van de relevante indicatoren.

Onderwijsvorm

Oefenzittingen met groepswerk. semester 8: 1,75 u/w oefenzitting

Studiemateriaal

Cursus KSV – Simulatiesoftware – FEM-pakket – Hasco en DME-gegevens


Campus en CES als databases - extern opleidingsmateriaal en bedrijfsinfo


Beoordeling en bespreking van het eindverslag Beoordeling en bespreking van het eindverslag met externe jury Beoordeling van een herwerking van het eindverslag

KSP_1112_NaLu_BijJo_DMuMa_DMuMa

Vakbenaming Vakcode

Project Kunststoffen KSP

Algemene Visie

Het ontwerp en de realisatie van spuitgietproducten is een complex samenspel van heel wat vaardig-heden die in de loop van de opleiding werden opgebouwd. Vooral in het gedeelte KSV werden alle elementen theoretisch en praktisch (bezoeken, labo’s) uitgewerkt die nodig zijn om kunststofproducten op een deskundige manier te ontwerpen. Dit vak wil een synthese zijn en een praktische oefening om kennis en inzicht aan de realiteit en toepasbaarheid ervan te toetsen. Hierin willen we moderne hulpmiddelen als CAE, FEM en vloeisimulatie gericht gebruiken en hierdoor de filosofie en de voordelen van ‘concurrend engineering’ inoefenen. In de opleiding tot master in de elektromechanica wordt voor de vakgebieden ‘werktuigkunde’, ‘vormgevingstechnieken’ en ‘thermotechniek’ een diepgaande theoretische vorming aangeboden. In al deze vakgebieden is het materiaalgedrag in ontwerp en functie van het grootste belang. De bekwaamheid om de materiaalkennis en ontwerptechnieken op een moderne en adequate manier te kunnen toepassen in electromechanische projecten, is de uitgangsdoelstelling van de opleiding. Hierin zal de student ook de nodige aandacht weten te besteden aan economische, veilige en milieubewuste uitbating. (BC1, BC2, BC7)


Tijdens deze praktische oefening zal de student gebruik maken van onderzoeksresutaten zoals die door grondstofleveranciers en CAE-software worden aangeboden. In dit projectwerk zal de student moeten bewijzen dat hij/zij de nodige informatie kan verzamelen en deze op een kritische manier kan toepassen. Dit vak wordt gezien als een praktische oefening op de verschillende vaardigheden die bij een productontwerp noodzakelijk zijn. Hierbij is uiteraard een kritische attitude van belang (AC3; AC6; AWC3; WC1; AC12). Vermits ontwerp en realisatie van kunststofproducten een complex en multidisciplinair gebeuren is, zal de student ook de nodige communicatievaardigheden en informatiebronnen moeten gebruiken (AC2; AC4; AC11 en AC13) zoals dit ook van essentieel belang is bij meer fundamenteel gericht onderzoek.


Dit vak situeert zich als een afronding van de opleiding en heeft dan ook banden met ongeveer alle vakken in de opleiding. Uiteraard zal de link met KSV (kunststofverwerking) explicieter aanwezig zijn, maar evengoed komen vormgevingsaspecten (U&T), CAE (FEM en vloeisimulatie), bedrijfsbeheer (kostprijsaspecten, veiligheid en milieu) aan bod.


Dit vak is gesitueerd na het deel KSV en is hier een praktische oefening op.


Limburg verschaft werk aan een 7.000 personen in de kunststofverwerking. Kunststofverwerking is dus voor heel wat kleine KMO’s een belangrijke sector van het locale industriële weefsel. Via Cel Kunststoffen (jaarlijks een 50-tal projecten met deze bedrijven) sluiten de contacten en de wisselwerking met het werkveld zeer sterk aan. Het werkveld verwacht ook van onze afgestudeerden dat zij op dit domein over de aangepaste competenties beschikken.


Het doel van dit project is de studenten te confronteren met de praktijkmoeilijkheden en keuzen bij het ontwerp van spuitgietproducten. Een zeer belangrijk aspect van de evaluatie is dan ook het leergesprek dat volgt bij de bespreking van de verschillende projecten van de deelgroepen. Door de resultaten en de keuzen voor te leggen aan de volledige groep, kunnen verschillende opties t.o.v. elkaar geëvalueerd worden wat moet leiden tot een beter inzicht in de consequenties van genomen keuzen en gebruikte technieken.

KSV_1112_NaLu

Vakbenaming Vakcode

Kunststofverwerking KSV


Ludo Naelaerts (NaLu) Ludo Naelaerts (NaLu) MA-EM 3

Doelstellingen

Materiaalgedrag en -eigenschappen : 1. De student moet de materiaalgroepen en eigenschappen zoals ze voorkomen in de campus-database begrijpen en kunnen toepassen in voorbeelden. (AC2; AC3; AC6) 2. De student moet weten welke industriële kunststofactiviteit er in de regio aanwezig is i.v.m. beurzen, kunststofbedrijven en kenniscentra. (AWC3; WC1) Vormgeving van kunststoffen : 3. De student moet de opbouw en werking van de belangrijkste kunststofverwerkingsmachines begrijpen. Hij/zij moet de vak-eigen termen kunnen gebruiken en de invloed van specifieke parameters op de productkwaliteit kunnen inschatten. (AC10; AC11; AC13; AWC11; AWC13) 4. De student zal de mogelijkheden van moderne spuitgiettechnieken kunnen situeren. Hij/zij zal ook een duidelijk beeld krijgen van de mogelijkheden van simulatietechnieken. (AWC13; AWC15; BC2; BC4) 5. De student zal de opbouw van spuitgietmatrijzen begrijpen en kunnen evalueren i.f.v. product en proces-eisen. (BC2; BC3; BC7) Nabewerkingen van kunststoffen : 6. De student zal de belangrijkste afwerkingstechnieken voor kunststoffen kunnen beschrijven. Hij/zij zal de recycleerbaarheid van kunststoffen op een technische en maatschappelijke manier kunnen situeren. (BC6; BC3)

Inhoudsopgave

1. Eigenschappen van kunststoffen : 1.1 Overzicht van de chemische, fysische, mechanische, thermische eigenschappen van kunststoffen 1.2 Gebruik van materiaaldatabases als Campus en CES 2. Vormgeving van kunststoffen : 2.1 Overzicht van kunststofverwerkingstechnieken 2.2 Spuitgieten van thermoplasten 2.3 Spuitgietmatrijzen 2.4 Extrusie, thermoformeren,… 2.5 Nabewerkingen, kostprijs en recyclage

Onderwijsvorm

Hoorcollege met bedrijfsbezoeken en praktische oefeningen – Bezoek aan de kunststoffenbeurs in Eindhoven en aan de Fakuma of K-messe in Duitsland. semester 7 : 0.75u/w hoorcollege en 1.5u/w labo semester 8 : 1u/w hoorcollege en 1.25u/w labo

Studiemateriaal

Eigen kursustekst – Boek “Materiaalkunde” (ISBN 978-90-430-1668-1) Cursusmateriaal Vlaamse Ingenieurskamer en WVOK


Campus en CES als databases - extern opleidingsmateriaal en bedrijfsinfo

Examenvorm: 1ste examenkans

Theorie: schriftelijk examen (20/30) Labo: permanente evaluatie van medewerking en verslaggeving (10/30) Alle labo’s en bezoeken moeten gevolgd worden. Bij gewettigde afwezigheden dient de student contact op te nemen met de docent voor afspraken rond een vervangopdracht.

2de examenkans Theorie: schriftelijk examen (20/30) De punten van permanente evaluatie (10/30) worden overgenomen van de 1ste examenkans.

KSV_1112_NaLu

Vakbenaming Vakcode

Kunststofverwerking KSV

Algemene Visie

Het ontwerp en de realisatie van spuitgietproducten is een complex samenspel van heel wat vaardigheden waarin een electromechanisch master zich vlot zou moeten kunnen bewegen. Na de basisopleiding materiaalkunde waarin alle materiaalgroepen bestudeerd werden, vormt deze cursus een uitdieping van één bepaalde materiaalgroep (kunststoffen) op een domein waarin er heel wat lokale industriële activiteit bestaat (spuitgieten, extrusie en matrijsconstructie). Het is de bedoeling van deze cursus om verschillende aspecten uit de opleiding samen te brengen en de industriële bruikbaarheid ervan concreet te illustreren. Hiervoor is nog een beperkte hoeveelheid gerichte theorie nodig (kunststoffen, spuitgiettechnologie) en een begeleid verkennen van het werkveld. Belangrijk hierin zijn de bezoeken aan de lokale (jaarlijkse) beurs in Velthoven en de jaarlijkse kunststoffenbeurs (Fakuma of K-messe) in Duitsland. Bedrijfsbezoeken en een praktische oefening in KSP moet dit opleidingsonderdeel praktisch relevant maken. We willen in deze cursus aangeven hoe materialenkennis complementair nodig is aan CAE-tools (Cad-Cam; FEM; Vloeisimulatie) en machineprestaties om tot een optimaal en economisch product te kunnen komen. Door de directe wisselwerking met het werkveld vormt deze cursus een brugervaring tussen de theorie uit de (school-)opleiding en de praktische toepassing ervan in de ingenieursrealiteit (bedrijf, beurzen) van elke dag.


In de opleiding tot master in de elektromechanica wordt voor de vakgebieden ‘werktuigkunde’, ‘vormgevingstechnieken’ en ‘thermotechniek’ een diepgaande theoretische vorming aangeboden. In al deze vakgebieden is het materiaalgedrag in ontwerp en functie van het grootste belang. De bekwaamheid om de materiaalkennis en ontwerptechnieken op een moderne en adequate manier te kunnen toepassen in electromechanische projecten, is de uitgangsdoelstelling van de opleiding. Hierin zal de student ook de nodige aandacht weten te besteden aan economische, veilige en milieubewuste uitbating. (BC1, BC2, BC7) Door de verbondenheid van deze cursus met de dienstverlening en onderzoek vanuit Cel Kunststoffen, komen onderzoeksproblematiek, onderzoeksmethodologie en nieuwe ontwikkelingen veelvuldig aan bod. De student zal doorheen de lesthema’s inzicht krijgen in actuele ontwikkelingen, onderzoeks-thema’s en internationale onderzoeksprogramma’s.


Zie bovenstaande visie en doelstellingen.


Dit deelvak situeert zich als een afronding van de opleiding en heeft dan ook banden met ongeveer alle vakken in de opleiding. Uiteraard zal de link met de materiaalkunde explicieter aanwezig zijn, maar evengoed komen vormgevingsaspecten (U&T), CAE (CAD-CAM, FEM en vloeisimulatie), bedrijfsbeheer (kostprijsaspecten, veiligheid en milieu) aan bod.


Limburg verschaft werk aan 7.000 personen in de kunststofsector. Voor het locale industriële weefsel is de kunststofverwerking dus een belangrijke activiteit, vooral voor heel wat KMO’s. Via Cel Kunststoffen (jaarlijks een 50-tal projecten met deze bedrijven) sluiten de contacten en de wisselwerking met het werkveld zeer sterk aan. Het werkveld verwacht ook van onze afgestudeerden dat zij op dit domein over de aangepaste competenties beschikken.


Deze cursus vormt de basis om in het tweede semester aan een eigen ontwerpopdracht te kunnen beginnen. Het vroege bezoek aan de beurs in Eindhoven (eind september) en een Duitse beurs (oktober-november) vormen een goede bodem om competenties als kritische houding en sociale vaardigheden in een groepsgebeuren te laten groeien.

MOULD_1112_BijJo

Vakbenaming Vakcode

CAE-Matrijsontwerp MOULD



Doelstellingen

• De opbouw van een spuitgietmatrijs kennen en weten aan welke regels een spuitgietproduct moet voldoen : • de opbouw van een spuitgietmachine • een enkelvoudige matrijs • een meervoudige matrijs • een matrijs met en zonder schuiven • begrippen als lossing, runners, koelkanalen toepassen • Een spuitgietproduct splitsen in zijn vormdelen en verwerken in een matrijsopbouw van DME of HASCO vertrekkende van een CAD-tekening door gebruik te maken van de modules van Pro/E • Een basisvloeisimulatie uitvoeren m.b.v. de Pro/E module Plastic Advisor om een eerste selectie te maken van mogeljke productlayouts in de matrijs bij meervoudige matrijzen en mogelijke aanspuitalternatieven • verschil basisvloeisimulatie m.b.v. Plastic Advisor en een uitgebreider pakket als MPI. • een basissterkteberekening uitvoeren op een kunststofproduct m.b.v. Pro/Mechanica (AWC1, AWC4, AC13, AC7, AWC12, AWC15, BC2, BC4)

Inhoudsopgave

Opbouw van een spuitgietmachine Opbouw van een matrijs (enkelvoudig, meervoudig, met en zonder schuiven) Deling van een product in vormdelen Dimensionering van runners en aanspuitkanalen. Oppervlaktemodellering met het oog op het creëren van complexe splitsingsoppervlakken. Basisvloeisimulatie m.b.v. Plastic Advisor en eventueel een ander pakket

Onderwijsvorm

Lab

Studiemateriaal

Website met theorie en uitgewerkte oefeningen




Schriftelijk examen voor 50% van de punten Uitwerken van een project (b.v. realisatie van een matrijs) Schriftelijk examen voor 50% van de punten Praktijkoefening genereren van vormdelen voor een kunststofproduct voor 50% van de punten

MOULD_1112_BijJo

Vakbenaming Vakcode

CAE-Matrijsontwerp MOULD

Algemene Visie

Er wordt een vorming verzekerd met de nodige wetenschappelijke en technische kennis (in dit multidisciplinair gebied) om : • producten, machines en geautomatiseerde installaties te kunnen ontwerpen (als projectingenieur) Hij is een uitvoeringsingenieur gericht op de oplossing van concrete technische problemen, in staat om zelfstandig basistaken uit te voeren maar ook in staat om complexe problemen aan te vatten en ook op te lossen, in het begin onder leiding, maar ook zelfstandig na voldoende ervaring of zelfstudie. (AC3, BC2, BC4, BC7) Binnen dit vak leert de student : • kennis en vaardigheden van de elektromechanische toepassingsdomeinen in de informatica • het snel en doelmatig gebruiken van informatiebronnen • een initiatie in systeemdenken en leren om via analyse en synthese probleemoplossend te denken


Het vak CAE-Matrijsontwerp bespreekt resultaten van het eigen onderzoek binnen het vakdomein. Dit wordt tevens verwerkt in een projectwerk waarin nieuwe technieken en methodieken aan bod komen. Tevens worden hierbij algoritmes die gebruikt worden in vloeisimulatiepakketten geanalyseerd en besproken (b.v. type mesh).


In dit vak wordt verder ingegaan op de splitsing en opbouw van spuitgietmatrijzen. Hierbij wordt teruggegrepen op leerstof van de vakken Chemie, Materiaalkunde, U+T Het doel is het uitwerken van een volledige matrijs waarbij de inzetstukken ook effectief gefabriceerd worden. Hiertoe worden volgende items behandeld : • opbouw van een spuitgietmachine • opbouw van een matrijs (enkelvoudig, meervoudig, met en zonder schuiven, begrippen als lossing, runners, koelkanalen) • deling van een product in vormdelen • dimensionering van runners en aanspuitkanalen • oppervlaktemodellering met het oog op het creëren van complexe splitsingsoppervlakken • basisvloeisimulaties d.m.v. Plastic Advisor, eventueel ook een ander pakket) Dit alles in het kader van het opzetten van een zo efficiënt en economisch mogelijk productieproces.


- parametervergelijkingen (cartesische, polaire, splines) (wiskunde) - kennis van het technisch tekenen noodzakelijk. - toepassing en implicaties van toleranties / passingen/ ruwheden - inzicht in object georiënteerd programmeren - basiskennis van materialenleer: E-modules, coëfficiënt van Poisson, vloeigrens, treksterkte.. - basiskennis van een freesmachine en van een CNC-gestuurde freesmachine - basiskennis van het Engels en Duits


De inhoud van de cursus wordt steeds overlegd met een aantal bedrijven die gebruik maken van Pro/E als 3D CAD-pakket. Dit om de geziene leerstof zo relevant mogelijk te houden met betrekking tot de bedrijven waarin de studenten later terecht komen (BC2, BC4, BC7)


Dit vak beoogt het via analyse en synthese probleemoplossend denken te bevorderen (AC1,AC2, AWC1)

ROB_1112_BaJo

Vakbenaming Vakcode

Robotica + Visietechnologie ROB


Johan Baeten (BaJo) Johan Baeten (BaJo) MA-EM, MA-AUT 2

Doelstellingen

De student - heeft inzicht in de sleutelcomponenten van een robot(systeem) en van computervisie WC1; - kan een gemotiveerde keuze maken voor het robotsysteem in relatie met de taak AC10 / BC2; - kan een robot modelleren door middel van (positie- en snelheids-) coördinatentransformaties en kan elementaire visiealgoritmes toepassen AWC2; - is bewust van veiligheidsaspecten BC7; - kan de evoluties in robotica en visietechnologie in recent onderzoek opvolgen en in zelfstudie verwerven AC7 / AC10 / AWC3 / AWC13.

Inhoudsopgave

1. Robotica - Constructie: Kinematica, dynamica, vrijheidsgraden, coördinatentransformatie - Aandrijvingen: elektrisch, hydraulisch, pneumatisch - Besturingssystemen en programmering van industriële robots - Effectoren en sensoren - De industriële robot als component in een geautomatiseerd productieproces - Industriële toepassingen: booglassen, puntlassen, verfspuiten, montage - Veiligheidssystemen. - Mobiele robots: opbouw en vrijheidsgraden. 2. Visietechnologie - Sensoren, Beeldopname, Belichting, Beeldverwerking en -weergave.

Onderwijsvorm

Hoorcollege + Syntheseopdracht

Studiemateriaal

Boek: "Flexibele Produktie Automatisering, Industriële Robots", Prof. ir L.N.Reijers en ir H.J.L.M. de Haas, de vey mestdagh, ISBN 9063760531 Met eigen aanvullingen, ppt: ‘Visietechnologie’


-

Examenvorm 1ste examenkans

2de examenkans

Springer Handbook of Robotics”, Siciliano, Bruno; Khatib, Oussama (Eds.) on-line beschikbaar vanop de campus Artikels uit robotconferenties of –publicaties Uitgebreide achtergrondinformatie rond visietechnologie (toledo + website)

Schriftelijk examen / Mondelinge verdediging syntheseopdracht: Het examen bestaat uit twee delen. Het eerste deelt peilt in een schriftelijke proef naar de parate kennis over de eigenschappen van een robot (opstelling, besturing, periferie), de kunde tot modelvorming en de kennis (en inzicht) rond visietechnologie aan de hand van een 8-tal korte vragen. Het tweede deel bestaat uit een mondelinge verdediging van de syntheseopdracht van een 3-tal pagina’s over een door de student vrij te kiezen onderzoeksthema gerelateerd aan de cursusinhoud. Schriftelijk examen / Mondelinge verdediging syntheseopdracht: Idem.

ROB_1112_BaJo

Vakbenaming Vakcode

Robotica + Visietechnologie ROB

Algemene Visie

Robotica en visietechnologie is een finaal ingenieursvak in het domein van de mechatronica: integratie van mechanica, elektronica en informatica. Robotica en visietechnologie is in grote mate een beschrijvend vak over de actuele stand en de terminologie van de robottechnologie (opbouw, aandrijving, besturing, programmering, toepassingen). Niettemin komen een aantal specifieke technieken meer diepgaand aan bod zoals coördinatentransformaties en robotmodellering. Daarnaast worden ook visiesystemen toegelicht qua opbouw, componenten en beeldverwerking. Het deel visiesystemen komt tegemoet aan de recente opgang van de industriële camera voor een brede waaier aan automatiseringstoepassingen, ook buiten de robotica.


Het vak robotica en visietechnologie bespreekt resultaten van (o.a eigen) onderzoek binnen het vakdomein. Voor het vak robotica en visietechnologie moeten de studenten primaire bronnen (vaktijdschriften) raadplegen en één welbepaald artikel analyseren en bespreken, naar vorm, methode en inhoud. Dit houdt o.a. een directe verwijzing naar de onderzoeker en onderzoeksmethode in. De review-opdracht geeft de student onrechtstreeks meer inzicht inzake opzet en uitvoeren van onderzoek.


Robotica bouwt verder op kennis uit wiskunde (matrixrekenen), regeltechniek (terugkoppeling, positie- en snelheidregeling) en meetsystemen (positiemeting, krachtsensoren) Verder kent robotica raakpunten met elektriciteit (elektrische motoren) hydraulica en pneumatica (aandrijvingen), sterkteleer en vermogenelektronica.


De vereiste voorkennis om robotica aan te vatten is meetsystemen en regeltechniek, naast een evidente basis bagage wiskunde (algebra, matrixrekenen).


Robotica en visietechnologie vormt in zijn finaliteit een brede basis bij elk mogelijk automatiseringsproces of ingenieursontwerp in een heel gamma aan technische domeinen. Kennis uit het vak robotica en visietechnologie komt van pas in de automatiseringssector, in de producerende nijverheid en in elke toepassing met een visiesysteem of robot.


Het vakdomein robotica kent een constante evolutie. Naast de evidente basiskennis (WC1) en redeneervermogen in het vakdomein (AC10) wordt van de student gevraagd om de opgedane kennis te toetsen aan één specifiek internationaal gepubliceerd onderzoek. Dit zelf gekozen artikel (rond robotica of visie) dient de student op zelfstandige basis grondig te bestuderen om nadien bij de docent toe te lichten. (AC10, AWC3, AWC13). Dit moet de zelfstudie, de opzoekervaring en het analytisch vermogen van de studenten aanwakkeren hetgeen bevorderlijk zal zijn in hun latere loopbaan. (AC7)

TFEM_1112_BijJo

Vakbenaming Vakcode

Toepassingen FEM TFEM



Doelstellingen

1. De student kan bondig de basiswetten die aan de grondslag liggen van FEM weergeven (AC2, AWC1, AWC14, AWC13, AC1) 2. Hij kan het verschil tussen de verschillende gebruikte elementen aangeven en een verklaring geven voor de gevolgen van deze verschillen (AC2, AWC1, AWC14, AWC13, AC1) 3. Hij kan de structuur en de opeenvolgende stappen bij FEM aangeven en telkens de mogelijke (noodzakelijke) eigen inbreng aangeven in die stap (AC2, AWC1, AWC14, AWC13, AC1) 4. Hij kan een duidelijk beeld geven van de toepassingsmogelijkheden en de beperkingen van FEM (AC2, AWC1, AWC14, AWC13, AC1) 5. Binnen de cursus CAE/FEM wordt geprobeerd de theoretische achtergrond van een eindige elementenpakket toe te lichten. 6. Dit bevat de opbouw van het programma, en de toepassing ervan. Tevens wordt aandacht besteed aan de mogelijke fouten ten gevolge van een verkeerd gebruik. (AC2, AWC1, AWC14, AWC13, AC1)

Inhoudsopgave

1. 2. 3. 4. 5. 6. 7.

Basiswetten Fem Eigenschappen elementen Opstellen interpolatiefunkties eigenschappen van voorgaande opstellen stijfheidsmatrix pervelement en de globale stijfheidsmatrix Oplossingsmethode Voorbeeld van vergelijkende studie , met behulp van verschillende elementen

Onderwijsvorm

Lab

Studiemateriaal

Nota’s - handboek


Multimediamateriaal (Toledo + Website)


Verslaggeving van de labo-opdrachten, met aandacht voor de verslaggeving, de overéénkomsten tussen beide berekeningen, bedenkingen over het resultaat. Verslaggeving van een opdracht met aandacht voor de verslaggeving, de overéénkomsten tussen beide berekeningen, bedenkingen over het resultaat.

TFEM_1112_BijJo

Vakbenaming Vakcode

Toepassingen FEM TFEM

Algemene Visie

Bij het ontwerpen moet op een bepaald ogenblik de controle uitgevoerd worden op gebied van sterkte( spanning) en vervorming. FEM is voor de ingenieur het middel bij uitstek om dit op een efficiënte manier te doen. Hij verwerft voldoende inzicht en vaardigheid om fysische begrippen zelfstandig toe te passen op technische problemen waarvan de behandeling tot de taak van een industrieel ingenieur behoort.


Verwijzing naar toepassingen met FEM in het kader van dienstverlening aan bedrijven en in het kader van de masterproef.


Studenten beginnen met het aanleren en het voorspellen van het gedrag van een fysisch systeem. Het bekomen van een juist resultaat is afhankelijk van de kritische benadering van de gebruiker van het systeem.


Grondige basiskennis van de technische ingenieursvakken is een noodzakelijke voorwaarde om de techniek met succes te kunnen gebruiken.


Begeleiding eindwerken. Advies en berekeningen voor bedrijven.


Verslaggeving labo-opdrachten en terugkoppeling naar manuele controle. Theoretische bevraging over de basis van FEM.

TMAT4_1112_VaBe

Vakbenaming Vakcode

Toegepaste Materiaalkunde 4 TMAT4


Bert Van Bael (VaBe) Bert Van Bael (VaBe), Ludo Naelaerts (NaLu) MA-EM 3

Doelstellingen

1.

2. 3. 4. 5. 6. 7. 8.

Inhoudsopgave

1.

2. 3. 4.

De student kan beschrijven hoe composietmaterialen de technische grenzen van de klassieke materialen verleggen. Hij/zij kan voorbeelden geven uit de verschillende materiaalgroepen en in functie van de verschillende soorten deeltjes. (AC3; AC6; AC7; AWC3; AC11; AWC13) De student kan de belangrijkste matrixmaterialen en versterkingsvezels bij polymeercomposieten aangeven en hiervan de eigenschappen t.o.v. elkaar vergelijken. (AC2; AWC1;AC6) De student kan de belangrijkste verwerkingstechnieken van lichtgewicht polymeercomposieten aangeven en evalueren op geschiktheid ervan in een concreet project. (AC2; AWC1; AC6) De student kan de technische relevantie en beperkingen van moderne composietmaterialen omschrijven. (AWC1; AC11; AC13) De student kan de nodige materiaalkarakteristieken van composieten bepalen uit labo testen en weet hoe ze in berekeningen gebruikt worden (laminaattheorie). (AC2;AC3; AC6; AWC2) De student zal zijn inzicht in de toepassingsmogelijkheden van composieten kunnen bewijzen aan de hand van actuele vakliteratuur. (AC2) De student heeft inzicht in nieuwe ontwikkelingen op het gebied van plaatmaterialen, plaatomvorming en de modellering ervan. (AC3; AC7; AWC3; AC11; AWC13) Via gastcolleges zal de student begrijpen welke evoluties zich in andere materiaaldomeinen voordoen. (AC3; AC6; AC7; AWC3; AC11; AWC13) Composietmaterialen 1.1 Samenstellende delen (matrix en versterking) 1.2 Verwerkingstechnieken 1.3 Laminaattheorie 1.4 Toepassingen Innovatieve plaatmaterialen en plaatomvorming Gastvoordrachten over innovaties in uiteenlopende materiaaldomeinen Labozittingen 4.1 Maken en testen van composietmonsters 4.2 Laminaatberekeningen 4.3 Bezoek aan Sabca NV

Onderwijsvorm

Lessen en labozittingen Tijdens de hoorcolleges zal gewerkt worden vanuit video’s en voorbeeldmaterialen. Tijdens de eerste twee labo’s worden testmaterialen aangemaakt en gekarakteriseerd. Er worden oefeningen uitgevoerd met het LAP-programma voor het berekenen van composieten. De laatste labozitting wordt besteed aan een bedrijfsbezoek.

Studiemateriaal

Lespresentaties en ondersteunende teksten (verspreid in lessen, labo’s en via Toledo)


Simulatiesoftware (o.a. LAP-programma voor het berekenen van composieten) Databanken (o.a. Ashby-software: CES Edupack 2010) Tijdschriften ‘Reinforced Plastics’ ; ‘Composites’ en ‘JEC’ Handboeken in mediatheek

Examenvorm: 1ste examenkans

2de examenkans

Theorie: schriftelijk examen met mondelinge toelichting (op 20 punten) Labo: permanente evaluatie van medewerking en verslaggeving (op 10 punten) Alle labo’s moeten gevolgd worden. Bij gewettigde afwezigheden dient de student contact op te nemen met de docent voor afspraken rond een vervangopdracht. Theorie: schriftelijk examen met mondelinge toelichting (20/30) De punten van permanente evaluatie (10/30) worden overgenomen van de 1ste examenkans.

TMAT4_1112_VaBe

Vakbenaming Vakcode

Toeg. Materiaalkunde 4 TMAT4

Algemene Visie

Om de technische prestaties van moderne constructiematerialen verder aan te passen aan steeds hogere eisen, gaat men meer materialen fysisch met elkaar samenbrengen. Deze trend vindt men in alle materiaalsoorten al zullen de polymeercomposieten wel de meest bekende groep hieruit zijn. In deze cursus willen we ruimte maken om vooruit te kijken vanuit moderne en nieuwe technologieën. Aan de hand van polymeermatrixcomposieten willen we het aandeel van matrixmateriaal en versterkingsdeeltjes in een technologische context gebruiken om een materiaalevolutie te illustreren die verder gaat in de richting van de ‘materialen op maat’. Prof. Ashby geeft dit aan in zijn visie door te verwijzen naar ‘atomistic modeling’ gesteund op kennis van atoomgedrag, rekencapaciteit en inzicht in materiaalinteractie. In dit kader winnen numerieke methodes voor het meerschalig modelleren van materiaaleigenschappen en -omvorming steeds meer aan belang. Er wordt ook ingegaan op gelijkaardige evoluties op het gebied van plaatmateriaal en plaatomvorming. Op deze manier wordt de cursus een stukje visie waaraan de studenten de evolutie op het domein van het materiaalgebruik in de volgende decennia kunnen plaatsen. Deze cursus wil actueel, herkenbaar en visionair zijn en sluit daardoor volledig aan bij zowel de algemene opleidingsdoelstellingen alsook het opleidingsprofiel van een ‘master electromechanica’.


De docenten en gastsprekers bespreken (vaak eigen) onderzoek met betrekking tot nieuwe materialen, innovatieve productieprocessen of simulatietechnieken. De studenten voeren onderzoeksgerelateerde opdrachten uit in het labo: ze testen nieuwe materialen, verwerken de resultaten en rapporteren hierover.


Zoals reeds aangehaald vormt deze cursus een soort synthese van de opgebouwde materiaalkundige inzichten in 1 ABA, 2ABA en 3 ABA en gebruikt dit verder in een toekomstvisie. De basisbenadering blijven we halen bij de groep rond Mike Ashby uit Cambridge (en op dit ogenblik door meer dan 400 universiteiten gevolgd) met zijn heel toepassinggerichte benadering van materialen voor moderne ingenieurs. Door de visie op deze cursus is er ook de continue uitdaging om de inhoud ervan aan te passen aan actuele ‘hot items’ (bv. nanocomposieten, smart materials, technisch keramiek)


Als synthese-cursus heeft dit opleidingsonderdeel duidelijke verbanden met de lessen materiaalkunde in de bachelor-opleiding (MAT1, MAT2 en TMAT3) maar ook met chemie (polymerisatie, kristallisatie,..) sterkteleer (LAP-berekeningen), U&T (verwerkingstechnieken) en ontwerpen/materiaalkeuze.



We vinden het belangrijk dat deze cursus herkenbaar is in een actuele context.. We willen daarom een sterke interactie uitwerken met vaktijdschriften (‘composites’ en ‘reinforced plastics’) alsook met de jaarlijkse composietbeurs in Parijs (JEC). Een bedrijfsbezoek bij Sabca in Lummen moet de technische hoge eisen uit lucht- en ruimtevaart koppelen met de technische vaardigheden van de ingenieurs die in deze sector werken of er beroep op doen. Als alternatief staat een bezoek aan een onderzoekscentrum of een bedrijf uit de plaatproducerende of plaatverwerkende sector op het programma. Uit bovenstaande mag blijken dat een evaluatie waarin duidelijk plaats is voor eigen visie en inzicht een centrale plaats inneemt. Deze kritische houding kan best geëvalueerd worden aan de hand van het verslag van de eigen proeven in het labo en aan de bespreking van (eigen aangebrachte) teksten uit de vakliteratuur.

TMEC_1112_DmuMa

Vakbenaming Vakcode

Mechanismen TMEC

Titularis Docenten Jaar/ASR Studiepunten

Maarten De Munck (DmuMa) Maarten De Munck (DmuMa) MA-EM, MA-AUT 3

Doelstellingen

•

•

De belangrijkste eigenschappen van de besproken mechanismen kennen en deze mechanismen kunnen toepassen en (gedeeltelijk) dimensioneren (AC10, AC11). Een geschikt mechanisme kiezen voor een gegeven overbrengingsprobleem (AC11, AC12). Technieken kennen om de invloed van onzekerheden op de dimensionering van een mechanisme te beoordelen (AC12, AWC13). De analyse van een mechanisme kunnen rapporteren (AC13).

1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8.

Inleiding & voorbeelden Stangenmechanismen Nokken Tandwielen Koppelingen Riemoverbrengingen Kettingoverbrengingen Technieken om de invloed van onzekerheden te modelleren

• •

Inhoudsopgave

Onderwijsvorm

Hoorcollege en oefenzitting

Studiemateriaal

Roloff/Matek, Machine-onderdelen Slides hoorcolleges (via Toledo) Aanvullende teksten over geselecteerde onderwerpen (via Toledo, gedeeltelijk Engelstalig)

Aanvullende leermiddelen Examenvorm 1ste examenkans 2de examenkans

Project kinematische analyse van een stangenmechanisme (30%) Mondeling examen over de andere onderdelen Idem

TMEC_1112_DmuMa

Vakbenaming Vakcode

Mechanismen TMEC

Algemene Visie

In de meeste machines en apparaten vormen mechanismen een onmisbare schakel tussen de aandrijving (kracht) en de last. Dit vak behandelt de eigenschappen en toepassingen van enkele veelvoorkomende mechanismen: stangenmechanismen, nokken, koppelingen, riemen kettingoverbrengingen en tandwieloverbrengingen en toont de relevantie van de besproken eigenschappen voor andere typen mechanismen.


De student leert door het toepassen van de in dit vak aangereikte informatie zelfstandig een probleem waarvoor geen eenduidige oplossing bestaat oplossen en de eigen oplossing kritisch bekijken. In het hoofdstuk over het modelleren van onzekerheden worden de nieuwste technieken in dit vakgebied kort besproken en vergeleken.

Situering van het vak in het Mechanismen vormen de verbindingen tussen aandrijvingen en lasten die in andere curriculum opleidingsonderdelen aan bod komen. Bovendien zijn de besproken eigenschappen ook relevant voor andere typen aandrijvingen zoals bijvoorbeeld servomotoren. Instroom-Relatie met andere vakken

Basiskennis wiskunde, mechanica en machinecomponenten.


De student leert in dit vak enkele veelvoorkomende mechanismen toepassen en dimensioneren.


Zie examenvorm. Voor de opdracht voor het deel stangenmechanismen maakt de student een kinematische analyse van een zelf gekozen stangenmechanisme. Hiervoor worden een aantal voorbeelden ter beschikking gesteld, maar de student is vrij de analyse te doen met een softwarepakket naar keuze, waarvoor in de mate van het mogelijke ook ondersteuning gegeven wordt.

TRILL_1112_KeJu

Vakbenaming Vakcode

Trillingsleer TRILL


Kenis Julien (KeJu) Kenis Julien (KeJu) MA-EM,MA-AUT 3

Doelstellingen

In eerste instantie worden de meest voorkomende begrippen van geluid bestudeerd. In het labo moet de student deze begrippen kunnen meten en interpreteren. Hij moet octaafmetingen kunnen uitvoeren en met behulp van een fourieranalyser de dominante frequenties van een signaal kunnen meten en interpreteren. Dezelfde filtertechnieken zal hij gebruiken om mechanische trillingen te analyseren en te interpreteren.AC2/AWC1 Aansluitend wordt in de theorie het dynamisch gedrag van structuren geanalyseerd. Hij kan met behulp van bovenvermelde competenties de resonantiefreqentie(s) van een eenvoudig systeem berekenen en nameten. Hij kan verklaren wat de invloed van demping zal zijn, in het bijzonder bij de isolatie van machines. Bovendien kan hij een rotor in één en twee vlakken uitbalanceren binnen de gestelde Isonorm. Van belang is dat de student hier vaststelt dat een meting niet altijd volledig overeenstemt met de theoretische voorspelling ,maar dat afwijkend gedrag eigen is aan de beperking van een praktische opstelling. Na deze opleiding is de student bekwaam om routinemetingen zelfstandig uit te voeren en te interpreteren. AC10/AWC1/AWC3 Meer complexe metingen zullen wel een extra opleiding vergen.

Inhoudsopgave

1. 2. 3. 4. 5. 6.

Geluidsmetingen Theoretische studie van systemen met 1 tot n vrijheidsgraden Balanceren Kritische snelheden van assen Trillingsopnemers en bijhorende meetapparatuur Toepassingen van trillingsmetingen in het onderhoud van een machinepark

Onderwijsvorm

Hoorcollege en labozitting

Studiemateriaal

Cursus Trillingen J.Kenis


Informatiebrochures en softwaresimulaties op de L-schijf.


Schriftelijk examen met formularium Schriftelijk examen met formularium

TRILL_1112_KeJu

Vakbenaming Vakcode

Trillingsleer TRILL

Algemene Visie

De studie van mechanische trillingen in de opleiding van academische master is vooral toepassingsgericht . In dit vak worden de voornaamste begrippen uitgediept zodanig dat de toekomstige master in staat is later in het productieproces of in de ontwerpfase van nieuwe machines aan de meest voorkomende eisen rond machinebouw te voldoen. De master verwerft de noodzakelijke wetenschappelijke en technische kennis om machines op hun dynamisch gedrag kritisch te ontleden.


De student leert modellen interpreteren op hun relevantie en is bekwaam afwijkingen die optreden in theoretische berekeningen te interpreteren. Dit laat hem toe later als “toekomstige” onderzoeker kritisch te reflecteren over onderzoeksresultaten.


Dit vak geeft de masterstudent een gedegen kennis van het dynamisch gedrag van mechanische structuren die later nog kunnen aangevuld worden met FEM berekeningen. Het laat de master toe deze berekeningen kritisch te interpreteren op hun juistheid en ze eventueel te controleren door een meting. In het labo zal hij kunnen vaststellen dat praktische meetopstellingen hun beperkingen hebben en dat meetresultaten vaak afwijken van theoretische voorspellingen.


Een grondige kennis van de wiskunde en de sterkteleer is noodzakelijk. Inzicht in het gedrag van elektrische ketens zijn een hulpmiddel om het dynamisch gedrag van mechanische systemen beter te begrijpen.


Mechanische trillingen als bewaking van productieprocessen wordt alsmaar vaker toegepast. Veel chemische en andere productieplants gebruiken deze technologie om een beter inzicht te krijgen in de kwaliteit en de performantie van hun machinepark. In het labo krijgt de student de gelegenheid kennis te maken met analyseapparatuur die gangbaar is in de industrie. Ook in de ontwikkelingsfase van nieuwe onderdelen en machines is een doorgedreven kennis van hun dynamisch gedrag gewenst. Dit uit zich voornamelijk in samenwerking via eindwerken met diverse industrieën waar de studenten de opgedane kennis trachten toe te passen bij de ontwikkeling van nieuwe of de verbetering van bestaande mechanische systemen.Hier krijgt de student de gelegenheid om berekeningen uit te voeren met de allernieuwste computerpakketten ( abaqus, pro-engineer, …). Om de resultaten van dergelijke berekeningen op hun relevantie te beoordelen is echter een goede kennis van de basismodellen onmisbaar. Ook in een testfase die later hier op kan volgen is het noodzakelijk dat de master de beperkingen van proefopstellingen kan inschatten.


Op het examen wordt de masterstudent vooral gevraagd zijn theoretisch opgedane kennis toe te passen in praktische berekeningen, eerder dan formules af te leiden of te reproduceren. Hij is in staat met een formularium een gefundeerde keuze te maken om een gesteld probleem te analyseren.

TTHE3_1112_Xthe

Vakbenaming Vakcode

Toegepaste Thermodynamica 3 TTHE3


Xthe (Xthe) Xthe (Xthe) MA-EM, MA-EL 4

Doelstellingen

Deel 1 : Turbomachines 1. De werking van de belangrijkste typen van turbomachines kunnen uitleggen en de energiestroom kunnen bepalen. AWC10 2. Kunnen aangeven hoe het rendement van deze machines kan worden verbeterd. AWC11 3. Een model kunnen opstellen dat de werking van een turbomachine beschrijft. AWC11 Deel 2 : Warmteoverdracht 1. Een warmteverliesberekening kunnen maken voor courant gebruikte opstellingen in de industrie. AWC10 2. Een veel voorkomend type warmtewisselaar kunnen berekenen. AWC10 3. De opwarmtijd van een eenvoudig lichaam kunnen berekenen. AWC10 4. De belangrijkste middelen ter verhoging van het thermisch rendement van warmtewisselaars kunnen aangeven. AWC11 5. Voor een duidelijk omschreven warmtewisseling probleem een geschikte warmtewisselaar kunnen selecteren. AWC11/BC7 6. Een eenvoudig probleem van warmteoverdracht kunnen behandelen met FEM.

Inhoudsopgave

Deel 1 : Turbomachines 1. Algemene vergelijking turbomachines, kengetallen. 2. Opstellen van een model dat de werking van een turbomachine beschrijft. 3. Snelheidsdriehoeken 4. Elementaire werking stoomturbines 5. Ventilatoren, waterturbines, compressoren, pompen Geleide oefeningen : toepassing van turbomachines in de industrie. Deel 2 : Warmteoverdracht 1. geleiding, convectie, straling 2. kengetallen bij warmteoverdracht 3. berekening convectiecoëfficiënt 4. berekening warmtewisselaar 5. niet stationaire warmteoverdracht 6. computerondersteuning bij warmteoverdracht berekening 7. typen van warmtewisselaars 8. constructie 9. uitvoering. Geleide oefeningen :praktische problemen van warmteoverdracht uit industrie, gebruik van COSMOS bij berekeningen met behulp van FEM.

Onderwijsvorm

Hoorcollege, oefenzitting

Studiemateriaal

Cursus Turbomachines bij de Cursusdienst en op Toledo Handboek : Heat Transfer – A Practical Approach (Yunus A. Çengel)

Aanvullende leermiddelen Examenvorm 1ste examenkans 2de examenkans

Theorie en oefeningen: mondeling examen met schriftelijke voorbereiding. Theorie en oefeningen: mondeling examen met schriftelijke voorbereiding.

TTHE3_1112_Xthe

Vakbenaming Vakcode

Toegepaste Thermodynamica 3 TTHE3

Algemene Visie

De turbomachines en warmtewisselaars vormen een familie van toestellen die veel gebruikt worden in de industrie. Het is belangrijk dat de ingenieur de werking van deze toestellen begrijpt om ze beter te kunnen aanwenden in industriële processen. De ingenieur moet ook kennis maken met de manier waarop deze toestellen ontworpen worden. Vertrekkende van eenvoudige modellen zal een steeds verder gaande verfijning uitgewerkt worden om de werkelijke eigenschappen van turbomachines en warmtewisselaars op een zo goed mogelijke manier te kunnen voorspellen. In veel industriële toepassingen is warmteoverdracht een belangrijk aspect om processen op de gewenste wijze te laten verlopen. Zowel warmtetoevoer als warmteafvoer gebeurt heel dikwijls met behulp van warmtewisselaars. Deze toestellen hebben meestal een energetisch rendement dat groter is dan 95 % zodat men zich kan afvragen waarom zich zorgen maken om een apparaat dat zo goed presteert. Dan is het belangrijk te weten dat elke warmtewisseling de energie degradeert. Een goed ontwerp zal proberen deze degradatie zo klein mogelijk te maken of zo lang mogelijk uit te stellen. De student verwerft voldoende inzicht en vaardigheid en competenties: − om de belangrijkste wiskundige, fysische en thermodynamische begrippen zelfstandig toe te passen op turbomachines en warmtewisselaars waarvan de aanwending tot de taak van een industrieel ingenieur behoort; − om via een verantwoorde keuze van een turbomachine os een warmtewisselaar bij te kunnen dragen tot de verwezenlijking van maatschappelijk welzijn zowel binnen als buiten de onderneming (als technisch manager en als mens). Meer specifiek verwerft de student voldoende inzicht en vaardigheid en competenties in: − de kennis van de toegepaste mechanica, toegepaste thermodynamica en energie omzetting. − het aanwenden van de verworven kennis bij het ontwerpen van een turbomachine of een warmtewisselaar, rekening houdend met de vereisten van een economische, veilige en milieubewuste uitbating. − het sturen, meten en regelen van systemen. − het toepassen van kennis van systemen voor energiebeheersing, omvorming, distributie en aanwending van energie. − het snel en doelmatig gebruiken van informatiebronnen. − het systeemdenken en het leren om via analyse en synthese probleemoplossend te werken. − het praktisch toepassen van de kennis op het gebied van productiebeheer en op het gebied van wetgeving en certificatie. − de ontwikkeling van de sociale vaardigheden, de effectiviteitattitudes en de managementvaardigheden.

Relatie met Onderzoek

Het vak TTHE3 stelt resultaten van onderzoek voor, met een directe verwijzing naar de onderzoeksmethoden.


Turbomachines en warmtewisselaars situeren zich binnen de Toegepaste Mechanica en Thermodynamica . Deze richt zich vooral op de manier waarop binnen een bedrijf op een verantwoorde wijze kan gebruik gemaakt worden van apparaten zoals centrifugaalpompen, centrifugaal compressoren, warmtewisselaars, zodat een productiesysteem op een optimale manier kan verlopen.


De student zal voldoende basiskennis hebben uit volgende vakgebieden: thermodynamica, fysica, fluïdomechanica wiskunde, informatica meet- en regeltechniek communicatietechnieken, bedrijfsbeheer kwaliteitszorg, veiligheid


Praktisch alle bedrijven gebruiken pompen, compressoren of ventilatoren en warmtewisselaars. Via eindwerken wordt veelvuldig beroep gedaan op de kennis die de studenten in deze cursus verwerven.


De evaluatie gebeurt in een mondeling examen met schriftelijke voorbereiding. De student wordt geconfronteerd met een praktische situatie die zich in een bedrijf voordoet waarbij hij (zij) gegevens krijgt over de omgeving waarin een apparaat zal moeten werken. Er wordt gevraagd van de belangrijkste parameters van de machine te bepalen.

MP_E_1112_BaJo_LiJe

Vakbenaming Vakcode

Masterproef –EM/ENE/ELO MP-E

Docenten Jaar/ASR ECTS-punten

Johan Baeten (BaJo), Jeroen Lievens (LiJe) MA-EM, MA-EL, MA-AUT, MA-ELO 20

Doelstelling De student: - ontwikkelt een analytisch en een zelfstandig probleemoplossend vermogen op academisch niveau. AC10/AC11 De realisatie van dit vermogen wordt geëvalueerd aan de hand van de volgende criteria AWC15: • informatieverwerking: de student is in staat om informatie te verzamelen en om relevante informatie te selecteren en te synthetiseren; AC2/AWC13 • onderzoeksopzet: de student kan het onderwerp (de opdracht) van zijn masterproef correct formuleren en vertalen in een reeks van technisch-wetenschappelijke eisen; de student kan probleemstelling, doelstellingen en methode onderscheiden en helder formuleren; AWC10/AC13 • plan van aanpak: de student volgt een systematische aanpak om het probleem op te lossen; AWC4/BC6 • creatieve inbreng: de student levert een persoonlijke creatieve inbreng bij de analyse of de realisatie. AWC11 -

-

maakt een scriptie die zijn kritisch-reflecterende ingesteldheid weerspiegelt. Hierin worden methode, resultaten en conclusies in logisch verband gebracht, verschillende standpunten en mogelijke alternatieven tegenover elkaar geplaatst en beargumenteerd en kritische bedenkingen geformuleerd. AC12/AC13 verbreedt, verdiept en past vaktechnische kennis toe. AWC13/BC2 ontwikkelt sociale en communicatieve vaardigheden, respecteert deadlines en leert werken in (multidisciplinair) teamverband buiten de vertrouwde omgeving. AWC12/AC13/BC1/BC5 toont belangstelling voor bedrijfseconomische, socio-economische en milieutechnische aspecten van het probleem. AWC3/BC4 heeft aandacht voor zorgsystemen i.v.m. veiligheid, hygiëne, kwaliteit en duurzaamheid. AWC3/BC7

Inhoud De masterproef is zelfstandig uitgevoerd onderzoek van academisch niveau. De masterproef beoogt de uitbreiding van bestaande technologieën en toepassingsgerichte ontwikkelingen waaronder - het formuleren en toetsen van innovatieve hypotheses, - het uitvoeren van innovatieve studies of ontwerpen, - het realiseren van vernieuwende oplossingen voor vakdomeinspecifieke problemen. De MP is op zich vernieuwend of bestaat uit een creatieve, originele synergie van gekende ingenieurstechnieken.

Onderwerpkeuze en –toekenning - Het onderwerp van de masterproef: - wordt geformuleerd door de onderzoeksgroepen van de hogeschool en/of universiteit vanuit eigen onderzoeksprojecten; - wordt geformuleerd door de industrie en onderzoeksinstellingen; - kan door de student zelf aangebracht worden. Dit onderwerp dient door een coördinator van de hogeschool goedgekeurd te worden. - De probleemstelling van de masterproef is gericht op de reële academische/professionele context. - Docenten en opleidingscoördinator maken met behulp van het document “voorwaarden_masterproefonderwerpen”, opgenomen in bijlage, een selectie uit de voorstellen op basis van de mogelijkheid om de academische competenties in de masterproef te realiseren. Bij aanvraag van opdrachten worden mogelijke externe partners (opdrachtgevers) ingelicht over onze zorg om academische competenties te realiseren. - Bij voorkeur omvat het onderwerp ook een extra inleidend praktisch gedeelte, uit te voeren tijdens of voor het masterjaar. - Het toekennen van een masterproef aan een student veronderstelt dat alle opleidingsonderdelen van de bachelor of van het schakelprogramma succesvol zijn afgewerkt.

MP_E_1112_BaJo_LiJe

Begeleiding -

-

-

De opleiding bepaalt de promotor van de hogeschool. Elke masterproef heeft minimum twee promotoren: de opdrachtgever (externe promotor) en de (interne) promotor van de KHLim. Interne masterproeven krijgen twee promotoren van de hogeschool toegewezen. Studenten en promotoren bakenen het onderwerp duidelijk af en maken gedetailleerde werkafspraken. Er bestaat een regelmatige mondelinge en schriftelijke rapportering over de vordering van de masterproef. Tijdens de geplande contactmomenten wordt de werkplanning en de vordering geëvalueerd en indien nodig gecorrigeerd. De docent communicatie geeft instructies en begeleiding bij de verwachte rapportering (opdracht, aanvaardingsbrief, onderzoeksopzet, plan van aanpak, voortgangsrapport, eindrapport) en bij de projectcommunicatie in het algemeen.

Scriptie -

-

De tekst bevat de vertaling van het probleem in technisch-wetenschappelijke eisen. De literatuurstudie met correcte bibliografie en systematische bronvermeldingen kaderen de opdracht binnen recente wetenschappelijke of technologische vooruitgang. De informatie is op een overzichtelijke wijze samengebracht. Uit de rapportering blijkt dat de student de informatie heeft geïnterpreteerd in functie van de probleemstelling. De gevolgde methodiek en gebruikte materialen worden beschreven zodat een controle van de resultaten mogelijk is. De resultaten van het onderzoekswerk worden op een klare manier gepresenteerd in tekst, figuren, tabellen en bijlagen, gebruikmakend van een correcte en wetenschappelijke taal en verwerkt op een statistisch verantwoorde wijze. Conclusies en aanbevelingen ronden de scriptie af. De uitwerking van tekst en presentatie gebeurt met eigentijdse hulpmiddelen.

Examenvorm Permanente evaluatie, schriftelijke rapportering en mondelinge verdediging. Voor de masterproef is geen tweede examenkans (waarbij hetzelfde onderwerp wordt voorgedragen) mogelijk. Evaluatie De masterproef wordt afgesloten met een schriftelijke eindverhandeling en een (openbare) verdediging. De evaluatie bestaat uit verschillende delen: - De docent communicatie beoordeelt via permanente evaluatie de (schriftelijke) communicatievaardigheden van de student. - De promotoren beoordelen het proces, de methodiek en de schriftelijke rapportering. Hiertoe leggen zowel de interne als externe promotor(en) elk hun oordeel vast over de verschillende deelcriteria: probleemstelling, aanpak, informatieverwerking, bewijs kritisch-reflecterende ingesteldheid of onderzoeksingesteldheid, helder rapport, behaald resultaat en eventuele extra competenties. Zij vertalen dit in een score op 20 op basis van een begeleidend document. Zie bijlagen. - De presentatie vindt plaats voor een jury die optreedt als onafhankelijk beoordelingsorgaan. De jury beoordeelt de presentatie en de mondelinge verdediging. De globale score wordt mathematisch berekend rekening houdend met de vooraf vastgelegde gewichtscoëfficiënten uit onderstaande tabel.

Tabel masterproef evaluatie

Weging

15% Beoordeling door de docent communicatie 30% Onderz.meth.& Realisatie 1 – opdrachtgever, externe promotor 30% Onderz.meth.& Realisatie 2 - (interne) KHLim promotor 25% Presentatie en verdediging – Jury

3 6 6 5

Totaal (studiepunten)

20

MP_E_1112_BaJo_LiJe

Vakbenaming Vakcode

Masterproef – EM/ENE/ELO MP-E

Algemene visie

De masterproef vormt het sluitstuk van de masteropleiding. Zij omvat de toepassing van de meest recente technologieën en technieken, onderzoekt de nieuwste domeinspecifieke wetenschappelijke vindingen of past deze op creatieve wijze toe. Bovendien geeft de masterproef de student de kans te tonen dat hij deze technieken en technologieën niet enkel beheerst, maar dat hij ze ook kan concipiëren, plannen en uitvoeren als geïntegreerd deel van een methodologisch en projectmatig geordende reeks van handelingen.


In de masterproef voert de student het volledig onderzoekstraject uit. De student toont aan dat hij/zij een onderzoeker kan zijn.


De masterproef vormt het eindpunt va de leerlijn onderzoek en communicatie en is het sluitstuk van de masteropleiding.


De masterproef bouwt voort op alle opleidingsonderdelen, met de nadruk op de domeinspecifieke en de technisch-wetenschappelijke. Voor communicatie is erg veel ruimte gecreëerd, maar ook socio-economische competenties zijn ingebouwd.


Een masterproef in de industriële wetenschappen kent een sterke binding met het werkveld. Heel wat masterproeven lopen in een bedrijf.


De bijlagen “Evaluatieformulier masterproef” en “Toelichting beoordeling MP” geven verdere informatie over de te evalueren competenties en de werkwijze hierbij.

MP_E_1112_BaJo_LiJe

Eisen voor het onderwerp van de masterproef In het kader van de academisering van de opleiding tot master in de industriële wetenschappen gaat veel aandacht naar de verwevenheid van onderzoek en onderwijs. Een belangrijke component hierbij is de masterproef. Via de masterproef kan de student belangrijke aspecten rond onderzoeksmethodiek aan den lijve ondervinden, toepassen en hieruit leren. Hieruit volgt de vraag: Wanneer is een onderwerp masterproefwaardig? De beoordeling of een nieuw onderwerp masterproefwaardig is, kan gebeuren aan de hand van de volgende vragen: 1) Bevat het onderwerp/werk voor de beoogde masterproef voldoende componenten van onderzoeksmethodiek of projectmatig werken? • • •

Komen de verschillende fasen aan bod? Initiatief – Definitie – Ontwerp – Voorbereiding – Uitvoering en verwerking – Rapportering. Is er ruimte voor de student om de globale probleemstelling te vertalen naar een concreet doel of onderzoeksvraag? Vraagt het onderwerp een voorstudie inclusief (verplichte) literatuurstudie, ‘state of the art’, … ? (Dit is de eerste stap van elk ontwerp)

De hoofdbrok ligt natuurlijk in elk eindwerk in een andere fase, doch elke fase moet aan bod komen. Enkel het initiatief kan komen van de opdrachtgever uit het bedrijf of binnen de Hogeschool. De correcte definitie (omkadering, afbakening) is een taak voor de student, natuurlijk in overleg met de opdrachtgever! 2) Is het onderwerp innovatief? • Een masterproef moet ‘nieuw’ zijn door een aantal innovatieve aspecten (ideeën, verbeteringen of toevoegingen) te bevatten. Gekende technieken afwegen en toepassen in een nieuwe situatie is perfect masterproefwaardig. 3) Zijn er voldoende keuzemomenten voor de student? Stimuleert het onderwerp de student tot kritisch reflecteren en eigen creatieve inbreng? Een (gematigd) positief antwoord op elk van deze vragen is vereist. Beknopt kunnen we stellen dat het onderwerp niets minder dan ingenieurswaardig moet zijn. De oplossing mag niet op voorhand vastliggen. Een masterproef mag geen toepassing zijn van een kookboekrecept. Het rechtlijnig toepassen van voorschriften is niet ingenieurswaardig. Natuurlijk blijven ook een correcte uitvoering, inclusief een reflectie en correcte besluittrekking, en rapportering uiterst belangrijk. Maar deze thema’s zijn op zich niet specifiek afhankelijk van of bepalend voor de keuze van het onderwerp.

MP_E_1112_BaJo_LiJe

Evaluatieformulier masterproef

Naam student:

Betekenis afkortingen OV: Onvoldoende V: Voldoende G: Goed ZG: Zeer Goed U:Uitmuntend NVT: Niet van toepassing

Gelieve per competentie een kruisje te plaatsen in de juiste kolom Competenties van de student:

OV

V

G

ZG

Toont inzicht in de bedoeling en de aard van het onderwerp, en in de verwachtingen Kan het onderwerp situeren in een groter geheel Toont aandacht voor bedrijfseconomische aspecten Toont bekwaamheid in het verzamelen, selecteren en verwerken van informatie Toont theoretisch inzicht in verband met het onderwerp Geeft blijk van een kritische ingesteldheid Gebruikt een goede werkplanning en een systematische aanpak Is technisch vaardig en levert kwaliteitsvol praktisch werk Toont aandacht voor milieu- en veiligheidsaspecten Werkt zelfstandig Kan in team werken Toont initiatief Toont inzet Geeft blijk van een creatieve ingesteldheid Kan soepel omgaan en communiceren met collega's, begeleiders en leidinggevenden Levert kwaliteitsvolle tussentijdse rapporten af Levert een kwaliteitsvol eindrapport af

Levert een voor het bedrijf bruikbaar eindresultaat af

Uw totaalcijfer : / 20 Gelieve hierbij rekening te houden met de bijgevoegde verdelingscurve! Opmerkingen bij bovenstaande beoordelingen:

Naam promotor + handtekening:

U

NVT

MP_E_1112_BaJo_LiJe

Toelichting beoordeling MP Diepenbeek,

Beste promotor

De beoordeling van de masterproef is elk jaar opnieuw een aandachtspunt. Wij wensen immers een eerlijke en gelijke beoordeling voor alle studenten. Omdat het steeds andere personen zijn die de masterproef mede beoordelen, is de toepassing van gelijke waarden en normen zeer moeilijk. De voorgaande jaren hebben we getracht om via een tabel, die de verschillende in de masterproef beoogde competenties oplijst, enige gelijkvormigheid in de beoordeling te brengen. We stellen echter vast dat deze beoordelingwijze nog steeds erg subjectief getint is. Wat de een goed vindt, is voor de ander uitstekend. Ook de omrekening van deze competentiebeoordeling naar een cijfer op 20, is een veeleer subjectieve interpretatie. Daarom stelde de Flexibele Werkgroep Masterproef het volgende voor. Indien we vertrekken van het standpunt dat een eerlijke beoordeling de studenten ten opzichte van elkaar ‘rangschikt’, dan moet de beoordeling een indicatie geven op de vraag: Waar bevindt de student zich als we alle studenten rangschikken? In een tweede stap vertalen we dan deze positie naar een score op 20 voor het te beoordelen onderdeel van de masterproef. De volgende stellingen helpen bij de bepaling van de ‘positie’.

o De student hoort met het geleverde werk (= “gerealiseerde” competenties, methodiek, resultaten en rapport samen) thuis binnen de top 3 % van de studenten. Dit wil zeggen dat u, als promotor, slechts één maal in de dertig jaar een dergelijk niveau vaststelt indien u gemiddeld één eindwerk per jaar begeleidt. Zo’n masterproef verdient een score van 18 op 20, of -in uitzonderlijk geval - zelfs meer. o De student heeft over de volledige lijn een goede prestatie neergezet en hoort thuis binnen de top 20 %, maar net niet bij de top 3 %. Eén keer om de vijf jaar komt u deze kwaliteit bij een eindwerk tegen, bij gemiddeld één eindwerk per jaar. Zo’n masterproef verdient 16 à 17 op 20. o De student hoort bij de degelijke middenmoot. Ongeveer de helft van de masterproefstudenten voldoen hieraan, of 50 à 55% van de eindwerken bevinden zich binnen deze groep. De bijbehorende score varieert van 13 tot 15 op 20. Indien de masterproef zich duidelijk onderscheidt van andere, en bijgevolg beter is dan de middenmoot, is een 15 verantwoord. Indien de onderscheiding niet van toepassing is, is 13 het juiste cijfer. o De student heeft binnen het geleverde werk toch een paar belangrijke steken laten vallen en er zijn duidelijk nog een reeks verbeterpunten. Dit resulteert in een score van 11 à 12 op 20. 20 % van de studenten halen gemiddeld deze score.

MP_E_1112_BaJo_LiJe

o Het eindwerk voldoet net aan de minimumvereisten. De score is 10 op 20. Scores lager dan 10 houden in principe in dat de student wordt afgeraden om de masterproef voor te dragen. Samen met de scores van 10 maakt deze groep 5 à 10 % van de studenten uit.

Onderstaande figuur geeft een grafische voorstelling van bovenstaande %-verdeling

% aantal studenten 30 25 20 15 10 5 0 <10 10

11

12

13

14

15

Score op 20

16

17 18 of meer

Grafische voorstelling van de vooropgestelde %-verdeling van de scores op de masterproef

Het blijft uiterst belangrijk om bij deze positie-inname en bijbehorende scoretoekenning te overleggen met de interne promotor, wat overigens niet wil zeggen dat beide promotoren een gelijke beoordeling moeten geven. Hopelijk biedt bovenstaand hulpmiddel voldoende ondersteuning bij de beoordeling van de masterstudent.

Nogmaals bedankt voor jullie bereidwilligheid en inzet bij de begeleiding van de student(en).

Met vriendelijke groeten,

De opleidingscoördinatoren

Studiegids Industriële Wetenschappen. Deel2 MA-EM. Master Industriële Wetenschappen Elektromechanica. Vakfiches met o.m. inhouden en doelstellingen

Recommend Documents