Studiedag vrijdag 4 mei 2012 In samenwerking met:
LOKALE BESTUREN ALS PARTICIPANTEN IN EEN INTERBESTUURLIJK E-GOVERNMENT. CASESTUDIE VAN DE (V)KBO
INHOUD 1. SITUERING VAN HET ONDERZOEK
2. ONDERZOEKSRESULTATEN
3. BELEIDSAANBEVELINGEN
INHOUD 1. SITUERING VAN HET ONDERZOEK 1.1 Onderzoeksfocus 1.2 Onderzoeksvragen 1.3 Onderzoeksdesign
2. ONDERZOEKSRESULTATEN
3. BELEIDSAANBEVELINGEN
1.1. Globale focus: centrale e-gov. strategieën – authentieke bronnen • Centrale e-governmentstrategieën: een stelsel van authentieke gegevensbronnen als één van de cruciale bouwstenen voor een efficiëntere en klantgerichte overheid.
• “Een op elektronische wijze bijgehouden verzameling van gegevens die als de meest volledige, kwalitatief hoogstaande door de Vlaamse Regering is erkend, en die nuttig of noodzakelijk is in het kader van het elektronische bestuurlijke gegevensverkeer.” (Vlaamse regering, 2008)
1.1. Globale focus: centrale e-gov. strategieën – authentieke bronnen • Doel: • Administratieve lasten verlagen: “Vraag niet wat de overheid al weet.” • Efficiëntiewinsten realiseren: als administratie over actuele, eenduidige, betrouwbare en officiële gegevens beschikken. • Erkende federale en Vlaamse authentieke bronnen: Rijksregister, Kruispuntbank van Ondernemingen, Kruispuntbank Sociale Zekerheid, Centraal Referentie Adressen Bestand,…
1.1. Focus: lokale besturen als participanten in deze interbestuurlijke projecten
“Het lijkt me een terechte ambitie om tegen het einde van deze regeerperiode de provincies eveneens te verplichten onder dit principe te werken en te onderzoeken in welke mate we de steden en gemeenten kunnen overtuigen zich daarbij aan te sluiten.” (Bourgeois, 2008)
1.1. Focus: de casus van de Kruispuntbank van Ondernemingen (KBO) • Binnen de verzameling van interbestuurlijke netwerken gericht op gegevensdeling, focus op het netwerk van de Kruispuntbank van Ondernemingen als casus. • Een authentieke bron met de basisidentificatiegegevens van economische actoren gekoppeld aan een uniek identificatienummer; een ondernemingsnummer. • VKBO als een vorm van gegevensintegratie op het regionale niveau
1.2. Onderzoeksvragen • Beschrijvend: Wat is de positie van steden en gemeenten in deze netwerken? Positie te verstaan als deelname, houding en gedrag van gemeenten t.a.v. het interbestuurlijke netwerk en de adoptie, implementatie en het gebruik van (V)KBO-gegevens binnen steden en gemeenten.
• Verklarend:
Hoe deze positie verklaren? Welke gemeentelijke kenmerken beïnvloeden deze positie? Hoe? Welke kenmerken van het interbestuurlijke project/netwerk beïnvloeden deze positie? Hoe?
1.3. Onderzoeksdesign -
verkennende survey: 268 lokale ambtenaren namen deel
-
16 (groeps)interviews met 34 lokale ambtenaren van 15 verschillende gemeenten
-
1 focusgroep met 6 lokale ambtenaren
-
6 lokale ambtenaren via vragenlijsten
-
15 interviews met FOD Economie, CORVE, …
-
1 vragenlijst: CBPL
R1 BESCHRIJVEN: gemeenten en ondernemingsdata
R2 VERKENNEN: gemeenten en de (V)KBO: adoptie, implementatie, gebruik en effecten
R3 VERKLAREN van het IB-project/netwerk
INHOUD 1. SITUERING VAN HET ONDERZOEK
2. ONDERZOEKSRESULTATEN 2.1 Het lokale perspectief A) Lokale afhankelijkheid B) Adoptie ≠ gebruik C) Inzoomen op percepties 2.2. Het netwerkperspectief: op zoek naar verklaringen A) Het ‘kernnetwerk’ uitgedaagd B) De variabele ‘samenwerking’ C) Gemeenten als netwerkactor 3. BELEIDSAANBEVELINGEN
INHOUD 1. SITUERING VAN HET ONDERZOEK 2. ONDERZOEKSRESULTATEN 2.1 Het lokale perspectief A) Lokale afhankelijkheid B) Adoptie ≠ gebruik C) Inzoomen op percepties 2.2. Het netwerkperspectief: op zoek naar verklaringen A) Het ‘kernnetwerk’ uitgedaagd B) De variabele ‘samenwerking’ C) Gemeenten als netwerkactor 3. BELEIDSAANBEVELINGEN
2.1.A. Lokale afhankelijkheid: ondernemingsdata gevraagd! • Tal van gemeentelijke of IB processen waarin gemeenten participeren vereisen ondernemingsgegevens. • Financiële diensten: bedrijfsbelastingen, facturatie… • Lokale economie: gemeentelijke economische acties, bedrijvengidsen, vergunningen... • Communicatiedienst: mailings, onthaal... • Overheidsopdrachten • ...
2.1.A. Lokale afhankelijkheid: ondernemingsdata gevraagd!
Gebruik ondernemingsgegevens binnen financiële diensten (survey, n = 81)
2.1.A.
Lokale afhankelijkheid: ondernemingsdata gevraagd!
• Toenemende behoefte aan authentieke en volledige informatie over ondernemingen: • Een lokaal economisch beleid • Wettelijke nieuwigheden: wet-Dedecker, Ikea-wet,… • Een klantgerichte, integrale en proactieve dienstverlening • Inspanningen voor een gecentraliseerd lokaal databeheer
2.1.A. Lokale afhankelijkheid: ondernemingsdata gevraagd! • Afhankelijkheid van externe actoren verklaard: • Gemeenten zijn geen betrokken actor bij primaire oprichtingsprocessen van een onderneming • Een diversiteit aan interacties • Versnipperde en specifieke interacties • Gebrek aan gegevensuitwisseling tussen verschillende gemeentelijke diensten
INHOUD 1. SITUERING VAN HET ONDERZOEK 2. ONDERZOEKSRESULTATEN 2.1 Het lokale perspectief A) Lokale afhankelijkheid B) Adoptie ≠ gebruik
C) Inzoomen op percepties 2.2. Het netwerkperspectief: op zoek naar verklaringen A) Het ‘kernnetwerk’ uitgedaagd
B) De variabele ‘samenwerking’ C) Gemeenten als netwerkactor
3. BELEIDSAANBEVELINGEN
2.1.B. Adoptie van (V)KBO-gegevens KBO • +/- 50 Vlaamse gemeenten met een rechtstreekse connectie op de KBO
VKBO • Eenmalige opvraging van gemeenterapport: > 160 gemeenten • Periodiek rapport/bestand: +/- 30 gemeenten • VKBO-web services: 12 gemeenten • VKBO-GO: enkele honderden toegangsaanvragen • Via intermediairen; bv. Lokovest: +/- 50 gemeenten
2.1.B. Adoptie ≠ gebruik • Tussen het aantal gemeenten met toegang tot de (V)KBO-gegevens en het gebruik liggen belangrijke nuances:
• • • •
Geen gebruik in de praktijk Gebruik is gestopt Gebruik in combinatie met andere databronnen Gebruik van andere databronnen
2.1.B. Gebruik: aantal gebruikte databronnen
Aantal gebruikte databronnen binnen gemeentelijke diensten (survey, n = 268)
2.1.B. Gebruik: gebruikte databronnen Gebruikte ontsluitingstoepassingen
Aantal gemeenten
VKBO-gemeenterapporten
3
VKBO-gemeentebestanden
1
Public Search van KBO
3
VKBO-GO
3
KBO-wi
2
KBO-webservices via Lokovest van Cevi
4
VKBO-webservices via Themis van Cipal
2
Digitaal Economische Kaart van de provincie WestVlaanderen
1
Bedrijvengids van Leiedal
1
Gebruikte databronnen
Aantal gemeenten
Graydon: gratis lijsten
3
Graydon: te betalen lijsten
1
Trends Top-databank
2
Locatus handelsdatabank
2
Bel-First-data
1
Coface
1
Gebruikte databronnen binnen 9 gemeenten (R2, n = 9 gemeenten)
2.1.B. Gebruik: andere gebruikte databronnen Cluster
Databronnen
Federale entiteiten
FOD Justitie, FOD Financiën, Digiflow, Staatsblad
Internet
Google
Telefoongidsen
Witte gids, Gouden gids, Handelsgids
Drukwerk
Tijdschriften, reclame
Werkgeverorganisaties
VOKA, Unizo, KMOnet
Lokaal gevestigde ondernemingen
Wijnegem shopping Center, middenstandsverenigingen, visueale waarnemingen in de stad, gemeentelijke adviesraad
Provinciebesturen / Provinciaal niveau
Provincie, Digitaal economische kaart, Provinciale ontwikkelingsmaatschappij West-Vlaanderen, RESOC
Private aanbieders
Locatus, Trends Top, Kadaster.be, Companyweb, NBB, Infobase, Spectron Business solutions
Andere
Confederatie Bouw
Gebruikte andere databronnen binnen gemeentelijke diensten (survey, n = 268)
INHOUD 1. SITUERING VAN HET ONDERZOEK 2. ONDERZOEKSRESULTATEN 2.1 Het lokale perspectief A) Lokale afhankelijkheid B) Adoptie ≠ gebruik
C) Inzoomen op percepties 2.2. Het netwerkperspectief: op zoek naar verklaringen A) Het ‘kernnetwerk’ uitgedaagd
B) De variabele ‘samenwerking’ C) Gemeenten als netwerkactor
3. BELEIDSAANBEVELINGEN
2.1.C. Inzoomen op lokale percepties: • Positieve lokale percepties t.a.v. de (V)KB0 • Negatieve lokale percepties t.a.v. de (V)KBO: • • • • • • •
Ontbrekende actoren Ontbrekende gegevens Niet up-to-date gegevens Foutieve gegevens Moeilijk te interpreteren data Information overload Gebruiksvriendelijkheid van de ontsluitende toepassingen
• Gepercipieerde foutenlast van 10 tot + 30% > officiële (geschatte) foutenlast: 3 tot 10% (Vlaamse regering, 2008)
INHOUD 1. SITUERING VAN HET ONDERZOEK 2. ONDERZOEKSRESULTATEN 2.1 Het lokale perspectief A) Lokale afhankelijkheid B) Adoptie ≠ gebruik
C) Inzoomen op percepties 2.2. Het netwerkperspectief: op zoek naar verklaringen A) Het ‘kernnetwerk’ uitgedaagd
B) De variabele ‘samenwerking’ C) Gemeenten als netwerkactor
3. BELEIDSAANBEVELINGEN
2.2.A. Het kernnetwerk uitgedaagd
RSZ
Griffie RvKH
OLK’s
KBO
RSZPPO
Federale authentieke bron
BTW
KBO Beheersdienst
2.2.A. Het kernnetwerk uitgedaagd • Historische foutenlast • Informatiesystemen representeren werkelijkheidsdefinities interpretatieproblemen • Nog geen initiatieproces voorzien voor sommige data • Ondernemingen komen regels niet altijd na • Problematische voedingsprocessen
2.2.A. Het kernnetwerk uitgedaagd Functioneren van initiatoren:
• Ondernemingsloketten • Griffies van de Rechtbank van Koophandel • Capaciteitsproblemen • Federaal Actieplan Administratieve Vereenvoudiging 20122015
2.2.A. Het kernnetwerk uitgedaagd • Overlegstructuren zijn aanwezig • Juridisch kader als struikelblok • Capaciteit van de Beheersdienst KBO: • Manuele controles • Automatische controleprocessen • KBO Self Service
• Transparantie door maximale ontsluiting • De KBO als authentieke bron?
• Federaal Actieplan Administratieve Vereenvoudiging 2012-2015
3. Beleidsaanbevelingen t.a.v. federale overheid op korte termijn • Ga de uitdagingen op het vlak van datakwaliteit verder aan • • • •
Juridisch kader als facilitator Erken de authentieke bron KBO Evalueer de positie en capaciteit van initiatoren Creëer transparantie door maximale ontsluiting op maat van gebruikers
INHOUD 1. SITUERING VAN HET ONDERZOEK 2. ONDERZOEKSRESULTATEN 2.1 Het lokale perspectief A) Lokale afhankelijkheid B) Adoptie ≠ gebruik
C) Inzoomen op percepties 2.2. Het netwerkperspectief: op zoek naar verklaringen A) Het ‘kernnetwerk’ uitgedaagd
B) De variabele ‘samenwerking’ C) Gemeenten als netwerkactor
3. BELEIDSAANBEVELINGEN
2.2.B. Interbestuurlijke samenwerking: federaal- lokaal Federale administratieve entiteiten
KBO Steden en gemeenten
Federale authentieke bron
Vlaanderen
MAGDA PLATFORM
Provinciale administratieve entiteiten
2.2.B. Interbestuurlijke samenwerking: federaal-lokaal • Kennis van gebruikers en hun wensen is beperkt • Juridisch kader faciliteert interbestuurlijk(e) overleg en samenwerking niet • Aandacht voor ontsluiting op maat van gebruikers neemt toe • Europese Dienstenrichtlijn als window of opportunity voor lokale verrijkingen • Federaal Actieplan Administratieve Vereenvoudiging 20122015
2.2.B. Interbestuurlijke samenwerking: Vlaanderen - lokaal KBO
Federale authentieke bron Vlaanderen MAGDA PLATFORM
VKBO: KBO-kopie +Verrijkingen
Steden en gemeenten
Vlaamse administratieve entiteiten
2.2.B. Interbestuurlijke samenwerking: Vlaanderen - lokaal • Ontsluiting op maat van gemeenten • Nieuwe ontsluitingstoepassingen • Aandacht voor een (informele) diffusie-/ ontsluitingsstrategie • Naar formalisering en structurele centraal-lokale dialoog (Ontwerp van decreet Vlaamse Dienstenintegrator) • Ontwikkeling stagneert: • Extra verrijkingen? • Informatieregister en lokale verrijkingen?
2.2.B. Interbestuurlijke samenwerking: Vlaanderen - federaal • Management en beheer van KBO = strikt federale aangelegenheid • Theorie: voorziene formele overlegstructuren (samenwerkingsakkoorden e-government) <> praktijk • Heeft geleid tot gegevensintegratie en parallelle dienstenlaag • Communautaire dimensie: gelijkwaardige inspanning t.a.v. alle gewesten
• Federaal regeerakkoord 2011
2.2.B. Interbestuurlijke samenwerking: intermediaire actoren
KBO
Federale authentieke bron Provincie WestVlaanderen
ICTdienstenleveranciers
Steden en gemeenten
2.2.B. Interbestuurlijke samenwerking: intermediaire actoren KBO Federale authentieke bron Vlaanderen MAGDA
Vlaamse administratie entiteiten
VKBO
PLATFORM
IC Leiedal
ICT-dienstenlev.
Steden en gemeenten
2.2.B. Interbestuurlijke samenwerking: intermediaire actoren • Decentrale initiatieven als sleutel tot succes? • Operationele ondersteuning, kennisdeling faciliteert meer succesvolle implementatie • Beperkte geografische reikwijdte • Alternatieve registraties <> principe van authentieke bron
• ICT-dienstenleveranciers als intermediairs • • • •
Hun rol als ontsluiters neemt toe Afweging kostprijs <> gratis ontsluiting Padafhankelijkheid Nood aan juridische omkadering
3. Beleidsaanbevelingen t.a.v. centrale overheden op korte termijn • Optimaliseer de diffusiestrategie • Verhoog de gebruiksvriendelijkheid • Faciliteer gezamenlijke communicatie en overleg • Begeleid en informeer gegeven de middelen
3. Beleidsaanbevelingen t.a.v. centrale overheden op middellange termijn • Ontwikkel een gezamenlijke interbestuurlijke visie over de functie en scope van de KBO als authentieke bron • Gegevensintegratie • Dienstenintegratie: sectoraal model en/of deelstatelijk model? • Interbestuurlijk coördinatie- / overlegmodel
INHOUD 1. SITUERING VAN HET ONDERZOEK 2. ONDERZOEKSRESULTATEN 2.1 Het lokale perspectief A) Lokale afhankelijkheid B) Adoptie ≠ gebruik
C) Inzoomen op percepties 2.2. Het netwerkperspectief: op zoek naar verklaringen A) Het ‘kernnetwerk’ uitgedaagd
B) De variabele ‘samenwerking’ C) Gemeenten als netwerkactor
3. BELEIDSAANBEVELINGEN
2.2.C. Gemeenten als netwerkactor • (absorptie)capaciteit is beperkt • Tijd • Technische kennis • Ook voor andere e-government bouwstenen (?) • Informele en individuele diffusie • Databeheer schiet (nog steeds) tekort (zie de I-scan) • Organisatiebreed databeheer of de aandacht ervoor neemt toe
3. Beleidsaanbevelingen t.a.v. gemeenten • Authentieke bronnen als e-governmentbouwstenen voor een interbestuurlijk e-government; ook voor steden en gemeenten • Betrek ICT in de implementatie van (V)KBO • Investeer in een databeleid en implementatiestrategie vanuit een organisatiebrede visie • Politieke steun is noodzakelijk • Bottom-up-benadering: intergemeentelijke samenwerking en kennisdeling <> Top-down-benadering
INHOUD 1. SITUERING VAN HET ONDERZOEK 2. ONDERZOEKSRESULTATEN 3. BELEIDSAANBEVELINGEN
3. Beleidsaanbevelingen t.a.v. federale overheid op korte termijn • Ga de uitdagingen op het vlak van datakwaliteit verder aan • • • •
Juridisch kader als facilitator Erken de authentieke bron KBO Evalueer de positie en capaciteit van initiatoren Creëer transparantie door maximale ontsluiting op maat van gebruikers
3. Beleidsaanbevelingen t.a.v. centrale overheden op korte termijn • Optimaliseer de diffusiestrategie • Verhoog de gebruiksvriendelijkheid • Faciliteer gezamenlijke communicatie en overleg • Begeleid en informeer gegeven de middelen
3. Beleidsaanbevelingen t.a.v. centrale overheden op middellange termijn • Ontwikkel een gezamenlijke interbestuurlijke visie over de functie en scope van de KBO als authentieke bron • Gegevensintegratie • Dienstenintegratie: sectoraal model en/of deelstatelijk model? • Interbestuurlijk coördinatie- / overlegmodel
3. Beleidsaanbevelingen t.a.v. gemeenten • Authentieke bronnen als e-governmentbouwstenen voor een interbestuurlijk e-government; ook voor steden en gemeenten • Betrek ICT in de implementatie van (V)KBO • Investeer in een databeleid en implementatiestrategie vanuit een organisatiebrede visie • Politieke steun is noodzakelijk • Bottom-up-benadering: intergemeentelijke samenwerking en kennisdeling <> Top-down-benadering
Studiedag vrijdag 4 mei 2012 In samenwerking met:
Raadpleeg de rapporten op www.iscan.be
LOKALE BESTUREN ALS PARTICIPANTEN IN EEN INTERBESTUURLIJK E-GOVERNMENT. CASESTUDIE VAN DE (V)KBO
