Studie Informatie 2015-2017
Beweging Dans en Spel in Begeleiding en Hulpverlening
[email protected]
1
Inleiding Vanaf September 2015-2017 gaat de tweede cyclus van de opleiding Beweging, Dans en Spel in begeleiding en hulpverlening in Amsterdam plaatsvinden. Deze opleiding is de opvolger van de post-HBO opleiding Bewegingsexpressie in Begeleiding en Hulpverlening aan de Fontys Dansacademie in Tilburg. Vanaf 1991 tot 2012 zijn aan deze opleiding én de opleiding Bewegingsexpressietherapie ( opgericht in 1973, aan de Fontys Dansacademie verbonden sinds 1991) vele studenten professioneel gevormd. Als in 2012 de opleiding vanwege bezuinigingsredenen wordt afgebouwd besluiten Wieneke van Breukelen, Anna Verberne en Jenn Ben Yakov om de opvolger in eigen beheer op te zetten, onder de naam: opleiding Beweging, Dans en Spel in begeleiding en hulpverlening. In beweging, dans en spel is ieder mens in interactie met zichzelf en met de ander. Beweging, dans en spel zijn disciplines waarmee ieder op allerlei momenten in het leven te maken krijgt. Al of niet georganiseerd; met een recreatieve, een educatieve, of helemaal geen specifieke bedoeling. In alle gevallen speelt een natuurlijk samengaan van de fysieke, de mentale (creatieve) en de sociale factor een rol. De accenten binnen deze factoren liggen voor ieder individu per situatie verschillend. Maar ook tussen mensen onderling zijn hierin grote verschillen. Deze zijn ontstaan vanuit een verschil in aanleg, verschil in ontwikkeling, verschil van voorkeur, ed. In de opleiding wordt van deze situatie uitgegaan bij het aanbieden van werkvormen die gericht zijn op genoemde factoren: > het lichamelijke en het zintuiglijk-motorische gedrag > de communicatie en interactie met zichzelf en anderen > de creativiteit > reflectie Zowel in beweging, dans als spel leidt een gerichte opbouw van werkvormen tot stimulering van ontwikkelings- en leerprocessen in alle genoemde factoren. In diverse vormen van begeleiding en hulpverlening hebben werkvormen op basis van beweging, dans en spel een belangrijke functie in het stimuleren en/of ondersteunen van leer- ontwikkelings- en creatieve processen bij kinderen en volwassenen.
Doelstelling van de Opleiding ‘Beweging, Dans en Spel in begeleiding en hulpverlening’ is een tweejarige opleiding die zich richt op pedagogen, psychologen, (vak)therapeuten, fysiotherapeuten, docenten en andere begeleiders, trainers of therapeuten werkzaam in de (geestelijke) gezondheidszorg, het welzijnswerk, de zorg voor verstandelijk gehandicapten, de ouderenzorg of het (speciaal) onderwijs. Bij het voltooien van de opleiding is de deelnemer in staat om binnen zijn/haar eigen werk op (ped)agogisch verantwoordde wijze Beweging, Dans en Spel toe te passen. Gericht op de (psycho)motorische en sociaal-emotionele ontwikkeling van leerlingen, groepsleden of cliënten. Beweging Dans en Spel in Begeleiding en Hulpverlening
[email protected]
2
De opleiding geeft de deelnemer kennis, inzicht en vaardigheden om beweging, dans en spel toe te passen binnen het eigen werkveld. De opleiding als zodanig geeft geen bevoegdheid om als docent dans of spel of als therapeut te gaan werken.
Het curriculum van de opleiding Zowel in het eerste als tweede studiejaar worden de drie disciplines: beweging, dans en spel, afzonderlijk gedoceerd. Daarbij ligt in het eerste jaar de nadruk op de discipline-specifieke en de persoonlijke ontwikkeling van de deelnemer zelf. Dat wil zeggen dat de nadruk ligt op de persoonlijke ervaring, kennis, inzicht en vaardigheden van de deelnemer. Hierbij gaat het om de disciplines afzonderlijk en tevens om de integratie van de drie disciplines. Dit wordt aangeboden aan de hand van een scala aan werkvormen. In het eerste jaar van de training verbreedt de deelnemer zijn/haar mogelijkheden in het vorm geven en communiceren door middel van beweging, dans en drama. In het tweede jaar komt de nadruk te liggen op de methodische benadering van deze werkvormen in de toepassing met de eigen leerlingen, cursisten cq clienten van de deelnemer. Tevens verdiept de deelnemer zijn kennis, kunde en inzichten met betrekking tot beweging, dans en spel en integreert beweging, dans en spel in pedagogisch of therapeutisch werk met groepen of in individuele contacten.
PROGRAMMA EERSTE CURSUSJAAR Doelen In het eerste jaar wordt een inleiding gegeven in de vakken Beweging/Lichaamswerk, Dans, Spel en Laban Bewegings Analyse, in de werkwijzen van de docenten, in de principes van beweging, dans en spel en de uitgangspunten voor de toepassing daarvan. In dit jaar staat de deelnemer centraal. De deelnemer: - Verbreedt en verdiept de ontwikkeling van lichaamsbewustzijn, bewegingsgevoel, bewegingsvocabulaire en bewegingsvaardigheid. - Verbreedt en verdiept zijn/haar vermogen zich op authentieke wijze uit te drukken, te communiceren en vorm te geven in beweging, dans en spel. - Verbreedt en verdiept vermogen zich in beweging af te stemmen op anderen, te observeren en te spiegelen. - Ontwikkelt inzicht in de betekenis van beweging, dans en spel voor lichaamsbeleving en de sociaal-emotionele ontwikkeling - Maakt kennis met de mogelijkheden van beweging, dans en spel voor het proces- gericht werken met groepen.
Beweging Dans en Spel in Begeleiding en Hulpverlening
[email protected]
3
Inhoud van de vakken Beweging Wat beweegt mij, waar beweeg ik , hoe en met wie ( interactie) beweeg ik. In de lessen beweging is de senso-motorische ontwikkeling het uitgangspunt. Deze ontwikkeling is een samenspel van zintuigen, spieren, skelet, hersenen, zenuwen en onze omgeving . De anatomie en fysiologie van ademhaling en beweging wordt behandeld evenals het observeren van het lichaam in beweging en de bewegingsmogelijkheden waarover ieder ,op eigen wijze ,over beschikt. In de bewegingslessen is de Feldenkrais bewegingsmethode ( Awareness through movement) een belangrijke inspiratiebron. Leerdoelen beweging 1. De cursist heeft inzicht in de senso-motorische ontwikkeling en de primaire bewegingspatronen en past dit toe in het eigen bewegingsrepertoire. 2. De cursist heeft beginnend inzicht in het verband tussen beweging, houding, hersenwerking, zenuwstelsel, spierspanning en ademhaling. 3. De cursist vergroot en verfijnt haar/zijn waarnemingsvermogen en bewustzijn t.a.v. het lichaam en haar bewegingen ( body-awareness). 4. De cursist herkent de invloed van de sensomotoriek op de creatieve en sociale ontwikkeling en past dit toe bij observatie. 5. De cursist kan naar aanleiding van observaties anderen feedback geven (feitelijke feedback en positief oordelend).
Dans In de lessen dans staat het improviseren in en met bewegen centraal. Het ontdekken van de eigen bewegingsvocabulaire, het op creatieve manier uitbouwen hiervan, en het bewust worden van: hoe beweeg ik, wat ervaar ik, wat voel ik. Dansen aan de hand van dansopdrachten waarin ook inleving en beleving een rol spelen. Er wordt gevarieerd gewerkt met de elementen tijd, kracht en ruimte. Gericht op het ontwikkelen van expressie, vormgeving, interactie en samenwerking. De student reflecteert op inleving, beweging en persoonlijke ervaring in beweging en dans. leerdoelen dans 1. De cursist vergroot haar/zijn lichaamsbewustzijn en past dit toe binnen dans 2. De cursist vergroot haar/zijn bewegingsvocabulaire. 3. De cursist toont bewustzijn van en inzicht in de relatie tussen haar/zijn beweging, betekenisgeving en gevoel. 4. De cursist kan bewegingsgegevens tav Lichaam en de danselementen Tijd, Kracht en Ruimte bewust gebruiken in eigen dansimprovisaties en kan deze herkennen en benoemen nav de dans van anderen. 5. De cursist heeft inzicht haar/zijn eigen sociale, creatief/muzische, fysieke en emotioneel/cognitieve mogelijkheden binnen dans. 6. De cursist kan naar aanleiding van observaties anderen feedback geven (feitelijke feedback en positief oordelend). Beweging Dans en Spel in Begeleiding en Hulpverlening
[email protected]
4
Spel In de lessen Spel staan observatie, communicatie en interactie centraal. Aandacht wordt besteed aan bewegings- en stemtraining, elementair spel en rollenspel. Leerdoelen spel 1. De cursist heeft inzicht in de mogelijkheden van spel voor het procesgericht werken met groepen. 2. De cursist toont bewustzijn van haar/zijn expressievocabulair. 3. De cursist kent haar/zijn sociale en emotioneel/cognitieve mogelijkheden en beperkingen binnen spelimprovisaties. 4. De cursist kan zich inleven in een rolfiguur en kan transformeren. 5.De cursist kan de elementen rolfiguur, motieven, ruimte, tijd en conflict toepassen binnen haar/zijn improvisaties 6. De cursist kan een scene maken en uitvoeren met en goede spanningsopbouw: begin- conflict-oplopen van het conflict-einde 7. De cursist heeft inzicht in het functioneren van de verschillende energietypen en hun interactiepatronen. 8. De cursist kan naar aanleiding van observaties anderen feedback geven (feitelijke feedback en positief oordelend).
Laban Binnen Laban Bewegings Analyse wordt het bewegen geanalyseerd, waardoor de deelnemer de handvatten krijgt om op een zoveel mogelijk objectieve manier naar een zich bewegende persoon te kijken en diens beweging te benoemen: Wat zie ik? Wat gebeurt er feitelijk? Hoe benoem ik dat? Hoe herken ik dat? Leerdoelen laban 1. De cursist kent en hanteert de behandelde laban terminologie 2. De cursist kan de behandelde begrippen enkelvoudig uitvoeren en toepassen in de andere lessen 3. De cursist heeft beginnend inzicht in bewegingsobservatie mbv laban terminologie 4. De cursist kan in en buiten de les personen observeren op bepaalde bewegingsgegevens
Intervisie Naast de ingeroosterde lessen wordt er gewerkt in intervisiegroepen. Hierin staat het integreren van het materiaal centraal.
Afsluiting Het eerste cursusjaar wordt afgesloten door middel van een duet of trio ( integratief, Beweging, Dans en Spel) en een observatie/analyse-opdracht ( integratief. Beweging, Dans/Laban).
Beweging Dans en Spel in Begeleiding en Hulpverlening
[email protected]
5
Lesdagen en duur 21 lesdagen op zaterdag ( 10.00u-17.00u) gedurende een jaar . Beweging/Lichaamswerk (38,5 uur), Dans (33 uur), Spel (33 uur) en Laban Bewegings Analyse (11 uur)
PROGRAMMA TWEEDE CURSUSJAAR Doelen Verdieping in de ontwikkeling van lichaamsbewustzijn, bewegingsgevoel en bewegingstechniek, de vaardigheid zich uit te drukken, te communiceren en vorm te geven in beweging, dans en spel, evenals het observeren en benoemen van bewegingsgedrag en expressie. Het ontwikkelen van inzicht, kennis en vaardigheden inzake de toepassing en integratie van beweging, dans en spel in het eigen werk. Het integreren van het geleerde in een eigen visie en een verantwoorde methodiek in relatie tot de doelgroep.
Inhoud van de vakken In de lessen Beweging, Dans, Spel en Laban beweging analyse wordt gewerkt aan: - Het verdiepen van de inhoud en de thema's die in het eerste jaar aan de orde kwamen. - Het methodisch werken met lichaamsgerichte, dansante en spel werkvormen, gericht op persoonlijke en sociale vorming van de deelnemers, - Het observeren en analyseren en benoemen van bewegingsgedrag; het geven van feedback, - Methodische aspecten van het begeleiden van leerprocessen in beweging, dans en spel: ontwikkeling lesprogramma’s, uitgangspunten, doelstellingen, lesopbouw en evaluatie, begeleiding en coaching. - Het formuleren van passende thema’s. - Eigen visie en stellingname m.b.t. de behandelde onderwerpen - Het ontwikkelen van inzicht en vaardigheden m.b.t de toepassing van beweging/dans/spel in de praktijk van de werksituatie of in een praktijkleersituatie. Tijdens dit tweede cursusjaar vormt de praktijkervaring in de werksituatie een deel van het leerproces van de studenten. Zij kunnen hun leervragen inbrengen vanuit het werken met een eigen groep, binnen de eigen werksituatie. Groeps-dynamica wordt tijdens twee lesdagen door een gastdocent gegeven.
Afsluiting Praktijkleersituatie, waarin de cursist een eigen cursusprogramma van minstens 10 lessen, voor de werkgerelateerde doelgroep verzorgt. Hierin worden de vakken dans, beweging en spel op methodische wijze geintegreert. Ter afsluiting wordt hierover een schriftelijke werkstuk gemaakt. Observatie/bewegingsanalyse ( integratief, Beweging/ Dans/Laban).
Lesdagen en duur 21 lesdagen op zaterdag ( 10.00u-17.00u) gedurende een jaar Beweging/Lichaamswerk (27 uur), Dans (36 uur), Laban Bewegings Analyse (12 uur), Spel (33 uur), Groepsdynamica ( 11 uur). Beweging Dans en Spel in Begeleiding en Hulpverlening
[email protected]
6
Studieduur en studiebelasting Het programma bestaat uit twee jaarcursussen (eerste en tweede jaar) van elk 21 lesdagen. Er wordt lesgegeven in beweging en lichaamswerk, dans, spel, laban beweging analyse en methodiek. Daarnaast wordt van de studenten verwacht dat zij intervisiebijeenkomsten ( 3x per jaar) organiseren met groepsgenoten. Deze intervisie-uren staan in het teken van integratie van het behandelde materiaal. Aan deze uren zijn ook schrijfopdrachten en literatuurstudie verbonden. De lesdag is op zaterdag, gemiddeld twee keer per maand. De studiebelasting van het hele programma bedraagt ± 560 uur, waarvan 231 contacturen, ± 300 uur zelfstudie en ± 30 uur voor intervisie. Voor literatuurstudie, het voorbereiden van lessen en het maken van schriftelijke werkstukken moet gerekend worden op gemiddeld 7 uur per lesdag. Gedurende het laatste jaar van de studie doet de student daarnaast praktische ervaring op in het werken met beweging/dans/spel met minimaal één groep. Dit kan gebeuren in de werksituatie, in een werkervaringsplek of in een zelf op te zetten cursus of training binnen het eigen werkveld, eventueel in samenwerking met een andere student. Toetsing en evaluatie van het leerproces vindt plaats aan de hand van praktijkopdrachten, presentaties en schriftelijke werkstukken. Als het programma met goed resultaat is afgesloten ontvangen de studenten een certificaat.
Accreditatie •
Onze aanvraag tot accreditatie van de Opleiding Beweging, Dans en Spel in begeleiding en hulpverlening, is positief beoordeeld door de commissie van het register vaktherapeutische beroepen. De opleiding is als nascholing geaccrediteerd voor maximaal 30 punten. De opleiding staat vermeld op de lijst van het geaccrediteerde nascholingsaanbod op de website van de SRVB. www.registervaktherapie.nl • Beweging, Dans en Spel in begeleiding en hulpverlening (ID nummer: 168912) is geaccrediteerd door: Beroepsregister van Agogisch en Maatschappelijk werkers. www.bamw.nl
Registratie De opleiding is geregistreerd in het Centraal Register Kort Beroeps Onderwijs ( CRKBO). Website: www.crkbo.nl/register
Beweging Dans en Spel in Begeleiding en Hulpverlening
[email protected]
7
Formele Informatie Voorwaarden voor Toelating Doelgroep De tweejarige training Beweging, Dans en Spel in begeleiding en hulpverlening is bestemd voor pedagogen, coaches, psychologen, (vak)therapeuten, fysiotherapeuten en docenten, begeleiders, trainers of therapeuten werkzaam in de (geestelijke) gezondheidszorg, het welzijnswerk, de zorg voor verstandelijk gehandicapten, de ouderenzorg of het (speciaal) onderwijs. Zij kunnen tijdens dit programma leren in hun werk gebruik te maken van beweging, dans en spel en de integratie van deze middelen, gericht op de (psycho)motorische en sociaal- emotionele ontwikkeling.
Toelatingsvoorwaarden Aan het 1e jaar van de opleiding kunnen deelnemen: Beroepskrachten uit de (geestelijke) gezondheidszorg, het welzijnswerk, het (speciaal) onderwijs, de zorg voor ouderen of verstandelijk gehandicapten, met minimaal een HBO/Bachelor-opleiding en minimaal 2 jaar werk- of stage-ervaring op het gebied van begeleiding, training of therapie enerzijds, en minimaal 2 jaar ervaring met dans, beweging of spel anderzijds. De deelnemer geeft blijk van voldoende motivatie, persoonlijke en vakmatige mogelijkheden om het programma te kunnen volgen. Zij die niet voldoen aan de vooropleiding- en toelatingsvoorwaarden kunnen op grond van hun werkervaring en bijscholing een beroep doen op de regeling "bijzondere toelatingen". Hiertoe kan een schriftelijk verzoek met motivatie ingediend worden als bijlage bij het aanmeldingsformulier. Het aanmeldingsformulier met uw motivatie , persoonlijke ervaring met beweging, dans en spel en vakmatige mogelijkheden kunt u sturen naar: Opleiding Beweging, dans en Spel t.a.v. Anna Verberne ( Studie coördinatie) Wogmeer 105, 1643 NH Spierdijk E.mail:
[email protected]
Beweging Dans en Spel in Begeleiding en Hulpverlening
[email protected]
8
Studie kosten en betalingsvoorwaarden Het cursusgeld voor Beweging, Dans en Spel in begeleiding en hulpverlening bedraagt: > voor het eerste cursusjaar: € 1950.> voor het tweede cursusjaar: € 1950.Inbegrepen zijn de readers die tijdens de opleiding worden uitgereikt en de diensten ( koffie/thee/soep op lesdagen) Voor de aanschaf van studieboeken moet gerekend worden op ongeveer € 150.- per jaar.
Inschrijving Aanmelding gebeurt door middel van het aanmeldingsformulier. Dit formulier dient volledig te worden ingevuld en met kopieën van pasfoto en relevante diploma’s te worden opgestuurd. Na ontvangst van je aanmelding zal je bericht krijgen over je toelating, de verdere procedure voor je definitieve inschrijving en de betaalwijze. Hierna ontvang je een factuur Indien er te veel definitieve inschrijvingen zouden zijn voor een cursusgroep of als een cursus geen doorgang zou vinden vanwege een onvoldoende aantal inschrijvingen, ontvang je hierover zo snel mogelijk bericht. Reeds betaalde cursusgelden worden dan binnen 30 dagen teruggestort. Indien je je definitieve inschrijving zou willen annuleren, dient dat schriftelijk, te gebeuren.
Betaling Na ontvangst van je betaling ben je definitief ingeschreven. Wij bieden de mogelijkheid om de studiekosten in termijnen te betalen. Indien je hiervan gebruik wilt maken, kun je hiervoor schriftelijk een verzoek indienen .
Annulering Bij annulering tot uiterlijk twee maanden voor de aanvangsdatum van de cursus, zijn de annuleringskosten 25% van de deelnemersprijs. Bij annulering tot uiterlijk vier weken voor de aanvangsdatum bedragen de kosten 50%. Bij annulering tot uiterlijk twee weken voor aanvang van het programma zijn de kosten 75% van de deelnemersprijs. Vanaf twee weken voor de aanvangsdatum van de cursus blijft bij annulering de betalingsverplichting. Restitutie van cursusgelden op verzoek van de studenten tijdens de opleiding is niet mogelijk. Bij hoge uitzondering, zoals in geval van ziekenhuisopname of ziekte van minimaal 2 maanden, kan de inschrijving voor een cursus worden onderbroken en opgeschort tot een volgende studiejaar. Een verzoek hiertoe dient schriftelijk, met een verklaring van de huisarts of specialist, te worden ingediend bij de studiecoördinator.
Adreswijziging Wijzigingen van je postadres en e-mailadres dien je na je inschrijving en na aanvang van de studie per e-mail door te geven aan de studiecoördinator: E.mail:
[email protected]
Beweging Dans en Spel in Begeleiding en Hulpverlening
[email protected]
9
Klachtenprocedure Onze opleiding heeft goede communicatie hoog in het vaandel. Toch kan er iets gebeuren waardoor een student zich benadeeld voelt, dan wel geschaad in zijn belangen. In contact treden In geval van een probleem is de eerste stap om hierover met de betreffende persoon/personen (docent of studiecoördinator) in contact te treden. Met hem of haar worden de ervaren problemen besproken. Samen wordt naar een oplossing gezocht. Klacht schriftelijk indienen Mocht dit contact niet tot overeenstemming leiden en de student wil een klacht indienen, dan kan dat schriftelijk (per e-mail of brief) bij de secretaris van het bestuur van de Stichting Beweging, Dans en Spel. Klachtencommissie De klacht wordt behandeld door de klachtencommissie, die bestaat uit twee onafhankelijke buitenstaanders. Deze commissie hoort beide partijen, bemiddelt zo mogelijk en komt met een besluit. Dit besluit is bindend voor de opleiding Beweging Dans en Spel en wordt beide partijen schriftelijk meegedeeld. Eventuele consequenties worden door de stichting zo snel mogelijk afgehandeld. Termijnen De klachtenprocedure wordt uiterlijk een maand na ontvangst door de secretaris gestart en kan vanaf dat moment een maand duren. Indiener krijgt hierover binnen 4 weken bericht. Als blijkt dat de procedure in totaal meer dan twee maanden in beslag gaat nemen, wordt hierover tijdig, uiterlijk zes weken na het indienen van de klacht, bericht gestuurd aan de indiener. De klacht wordt vertrouwelijk behandeld. De klacht en de wijze van afhandeling worden geregistreerd en voor de duur van drie jaar bewaard.
Absentieregeling Van de 21 lesdagen mag je 3 dagen missen. Een dag Dans ,een dag Spel en een dag Beweging. Bij afwezigheid vragen wij je jezelf op de hoogte te brengen van de inhoud en opdrachten van deze dag. Een groepslid zal jouw contactpersoon in deze zijn. Mocht je door omstandigheden meerdere dagen afwezig zijn dan krijg je aanvullende opdrachten in overleg met de docent(en).
Beweging Dans en Spel in Begeleiding en Hulpverlening
[email protected]
10
Locatie Studio Seven 1e Nassaustraat 7 Amsterdam
Routebeschrijving De Eerste Nassaustraat is vlak bij het Haarlemmerplein, en de Haarlemmerpoort. Op ongeveer 25 minuten lopen van het Centraal station Amsterdam (lopen door Haarlemmerstraat/-dijk.) Per openbaar vervoer: vanaf Centraal station Amsterdam: bus 18 richting Slotervaart. Uitstappen op Haarlemmerplein. Langs kanaal lopen, 1e straat rechts.
Correspondentie: Correspondentie kun je sturen naar: Beweging, Dans en Spel in Begeleiding en Hulpverlening t.a.v. Anna Verberne en Wieneke van Breukelen (studiecoördinatie) Wogmeer 105 1643 NH, Spierdijk e.mail:
[email protected] Website: www.bewegingdansspel.nl
Beweging Dans en Spel in Begeleiding en Hulpverlening
[email protected]
11