STRESS KIOSK MAART 2010 Wees er niet te gerust in !!! Is stress abnormaal ? Cijfergegevens Uit een peiling van het CSA, uitgevoerd in opdracht van het ANACT (Agence Nationale pour l’Amélioration des Conditions de travail) uit Frankrijk blijkt dat : • 4 werknemers op 10 lijden onder stress, voornamelijk gelinkt aan hun werk • bijna de helft (48%) doet alsof er niets aan de hand is, wanneer zij onder stress staan Een studie die het “Institut de Veille Sanitaire“ onlangs publiceerde geeft eveneens aan dat 24% van de mannen en 37% van de vrouwen zich niet goed voelen in hun werk. Een recent artikel :
“5 trucs om stress op het werk te vermijden” woensdag 20 januari 2010 – door Eduard Schaepman CEO van Regus Benelux. De groep Regus is wereldleider in het ter beschikking stellen van kantoorruimten in meer dan 1000 zakencentra, verspreid over 450 steden in 75 landen.
De crisis heeft als gevolg dat de stress op de werkvloer toeneemt. In België beweert 64% van de werknemers nu meer stress te ondervinden dan 2 jaar geleden, voor de crisis de kop opstak. Dit blijkt uit een enquête die uitgevoerd werd op vraag van Regus. Volgens deze studie staan de Belgische werknemers onder druk door de obsessie van hun bedrijf inzake rendabiliteit en door hun vrees voor mogelijk ontslag. Volgens de directie van het onderzoek over de verbetering van de arbeidsomstandigheden (DIOVAR) zijn 9 psychosociale factoren in grote mate verantwoordelijk voor stress op het werk : 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9.
hoog werkritme emotionele druk te weinig sociale ondersteuning van de collega’s monotoon werk gebrek aan autonomie geen inbreng in het beslissingsproces conflict van verantwoordelijkheden gebrek aan onderscheid tussen de verschillende verantwoordelijkheden maar volgens de enquête van Regus zijn vooral de drang naar rendabiliteit en de angst voor ontslag de grote boosdoeners
Volgende raadgevingen kunnen U helpen bij het bestrijden van stress op het werk : Waak over een gezond evenwicht tussen werk en privé Stress beïnvloedt onze levenskwaliteit en heeft een onmiddellijke weerslag op onze werkomgeving, ons gezinsleven en onze vrije tijd. Daarom is het heel belangrijk om te gaan sporten of een hobby te hebben en voldoende tijd door te brengen met vrienden en familie. BBTK DEXIA
Pachecolaan 44 (OM 7/3) – 1000 Brussel www.dexred.be –
[email protected] T +32 2 2853636 SAMEN STERK
Vermijd een overmatige werklast De belangrijkste professionele uitdaging bestaat er voor de werknemer in een te hoge werklast of te veel verantwoordelijkheden te vermijden. Deze 2 factoren leiden tot stress, zowel voor de betrokkene als voor zijn collega’s. Om dit te vermijden is het aangeraden om een lijst met doelstellingen op korte en middellange termijn op te stellen. Deze geven een beter overzicht over de lopende projecten en leiden zo tot minder stress. Een gezond tijdsbeheer leidt tot succes Leer uw tijd in te delen om op deze manier meer vat te krijgen op uw werk. Maak een onderscheid tussen belangrijke en minder belangrijke taken Ruim uw bureau op Zelfs als U onder druk staat, zou U moeten proberen om uw bureau en uw werkomgeving op orde te houden. Als je druk bezig bent, is de verleiding groot om documenten op te stapelen en diverse voorwerpen te laten rondslingeren. Toekomen op een nette en opgeruimde werkpost heeft, onder andere, een positief psychologisch effect en helpt je om een overzicht te behouden over de uit te voeren taken. Plan op voorhand de tijd die je denkt nodig te hebben voor het uitoefenen van een welbepaalde taak, delegeer waar nodig en stel uzelf deadlines voor de uitvoering van je taken. Dit voorkomt stress en verhoogt je efficiëntie. Rust = productiviteit Het is aan te raden om een aantal pauzes in je werkdag in te lassen. Dat laat je toe bepaalde ideeën terzijde te plaatsen en nadien met een fris hoofd andere taken aan te vatten. Mensen die op computer werken zouden minstens om de 90 minuten moeten pauzeren om hun ogen te laten rusten en om even de benen te strekken. Het is tevens belangrijk dat je voldoende slaapt om de volgende ochtend opnieuw het hoofd te kunnen bieden aan uitdagingen allerhande.
EN praat erover met je vakbondsafgevaardigde!
SAMEN STERK
STRESS KIOSK Als vakbond wil BBTK werkstress aan de bron aanpakken. Meer dan stress die vermeden wordt door methodisch te werken of door te zorgen voor ontspannende activiteiten tijdens je vrije tijd zijn wij van mening dat stress veroorzaakt wordt door de maatregelen die werkgevers nemen in een economische context die ze zelf mee creëren. "De concurrentielogica van de bedrijven, de grote campagnes voor de vrijmaking van de openbare diensten, de flexicurity die Lissabon voorstaat en de herstructureringen in naam van de economische crisis druisen allemaal lijnrecht in tegen het idee om de werknemers hun "dode tijd" terug te geven, om de arbeidsintensiteit en de stress weer tot menselijke proporties terug te brengen, om de biologische klok van de werknemers te respecteren. In koor zingt het management: "harder werken met minder personeel', 'bezuinigen op personeelskosten'. Daardoor is het werk voor veel mensen alles behalve een bron van zelfrealisatie en ceativiteit. Het werk belast en ondermijnt de gezondheid. (Valutera 2004 "Dokter ik ben op"* pag. 203
Zo zijn de reorganisaties naar aanleiding van de voortdurende besparingsrondes een bron van werkgerelateerde stress, door het klimaat van onzekerheid die ze creëren: "Welke job doe ik morgen? Waar? Voor hoelang?". "De ervaring van job onzekerheid gaat gepaard met slechte fysieke en mentale gezondheidsresultaten (Ferrie 1998). De studie van Dooley (2002) toonde dat bij zelf ervaren job onzekerheid psychosociale symptomen zoals milde depressie voorspelbaar zijn. Bij chronische job onzekerheid hebben werknemers ook meer kans op beginnende psychiatrische problemen (Ferrie e.a. 2002). Zij hebben ook een hogere zelfgerapporteerde ziektelast vergeleken met werknemers met werkzekerheid (Marmot e.a. 2001), wat zelfs leidt tot subklinische aderverkalking (Muntaner e.a. 1998)."
Bij zelf ervaren job onzekerheid zijn psychosociale symptomen zoals milde depressie voorspelbaar
"Dokter ik ben op"* pag. 229
Hoeveel van onze collega's slikken onder medische begeleiding antidepressiva, slaap- en kalmeermiddelen, ... en hoeveel doen beroep op psychotherapeuten om overeind te blijven? Een sociaal plan, zelfs wanneer het goede uitstapvoorwaarden biedt, veroorzaakt stress, zowel bij de werknemers die in aanmerking komen ("Het is een belangrijke beslissing"), als bij hun collega's die achterblijven, vaak met een verhoogde werkdruk. In die zin kunnen we ons afvragen in hoeverre de inspanningen die HR en de arbeidsgeneesheer leveren, geen doekje voor het bloeden
SAMEN STERK
zijn, tegen de wonden geslagen door het topmanagement. "Stress zorgt voor allerlei nieuwe ziektes. RSI (van het Engelse ‘Repetitive Strain Injury) is er één van. Het is de verzamelnaam van alle klachten die te maken hebben met het gedurende lange tijd herhaaldelijk uitvoeren van dezelfde, soms kleine en op zich niet inspannende bewegingen. Het gebruik van de computermuis bijvoorbeeld kan oorzaak zijn van RSI. Die nieuwe ziektes door werkstress zijn een gevolg van de veranderingen in de omstandigheden en verhoudingen op de werkvloer. "Dokter ik ben op"* pag. 11
RSI uit zich o.a. in peesontstekingen, hartkloppingen en hartinfarcten, maagklachten, slaapstoornissen, burn-outs, chronische vermoeidheidssyndromen en depressies. Recent startte op groepsniveau een commissie op waarin hoofdzakelijk collega's uit de CPBW's of overeenkomstige organen in de andere entiteiten mekaar ontmoeten. Aanleiding was een studie die gevoerd werd bij Dexia CLF rond de impact die het transformatieplan had op het welzijn van het personeel. De resultaten waren alarmerend. Samen met de problematiek van France Telecom zag de Franse directie de noodzaak om hier meer aandacht aan te besteden, vanwaar ook de uitbreiding naar de andere entiteiten. We zijn benieuwd naar de resultaten. Wanneer collega's beroep op ons doen stellen we vaak vast dat een werknemer die lijdt onder werkstress geen alleenstaand geval is binnen een afdeling. Hij of zij is alleen diegene die het meest onder de situatie lijdt of er als eerste over durft praten. Zo komen vaak collectieve problemen aan het licht, waar een collectieve oplossing voor gevonden moet worden en die we zo boven het individuele probleem kunnen uittillen. Terwijl het debat woedt naar de verantwoordelijkheid van werkgever en werknemer gaat evenmin de overheid vrijuit, zoals beschreven in de aanbevelingen van het betreffende rapport van de WHO (de World Health Organisation) : "De overheid speelt een belangrijke rol in de Er kan niet verwacht worden gezondheidstoestand van werknemers, aangezien dat de markt zelf de niet kan verwacht worden dat de markt zelf de werkgelegenheid en de werkgelegenheid en de werkomstandigheden eerlijk kan reguleren vermits de markt de werkomstandigheden eerlijk bescherming van de gezondheid van de bevolking kan reguleren niet tot haar objectieven rekent, vooral niet die van de kwetsbare groepen." en "Historisch is het zo geweest dat regeringen in actie schieten om sociale standaarden vast te leggen meestal als gevolg van de druk vanuit de gemeenschap. De combinatie van vakbondsactie en druk vanuit de gemeenschap speelt een kapitale rol in het verzekeren van die regeringsactie. Maar dat is geen toverformule. Het is een uitdaging voor deze hoofdrolspelers." "Dokter ik ben op"* pag. 229-230
Die uitdaging wil BBTK opnemen, en zo ook druk uitoefenen, deze keer op het management. * “Dokter ik ben op”, een boek over werkstress, geschreven door dokters Staf Henderickx en Hans Krammisch – ISBN 978 90 6445 148 5
SAMEN STERK
STRESS KIOSK De situatie bij Dexia De eerste artikels over « stressbeheer » verschenen al op Hello HR in 2007. De bedrijfspolitiek inzake stresspreventie op het werk bestaat uit de drie volgende fases : • Medewerkers die te maken hebben met stress op het werk kunnen terecht bij de stressconsulenten. Deze zijn gehouden aan het beroepsgeheim en fungeren als neutrale gesprekspartners. • De stressconsulenten nemen het initiatief om met de opgedane ervaring uit bestaande toestanden de stress te bestrijden en oplossingen uit te dokteren om toekomstige stress zoveel mogelijk te voorkomen. • De sociale partners nemen indien nodig structurele maatregelen om de stress te verhelpen.
Wie staat TOT UW DIENST? 1. De stressconsulenten : De IDPBW, de psychosociale cel, de sociale dienst 2. De consulenten van de HRM Teams (Business Partners, vorming en ontwikkeling) 3. De medische dienst 4. De arbeidsgeneesheren 5. Uw vakbondsafgevaardigden
De taak van de BBTK afgevaardigden… BBTK is de sociale partner voor de opvolging van het welzijn van elkeen. Meerdere Commissies houden zich bezig met en/of werken aan deze specifieke materie : • • • •
Commissie Bezoeken » Commissie « Welzijn » Commissie « Overuren » Commissie « Tevredenheidsenquête »
Aarzel niet om uw afgevaardigden te raadplegen als de werkdruk te hoog is. Als u dat wenst zullen zij u helpen, tussenkomen en/of de boodschap overbrengen. Dit gebeurt uiteraard in alle discretie en in strikte anonimiteit zo u dit wenst. U vindt de gegevens van uw vertegenwoordigers op:
Intranet > Sociale organen > Vakbondsafvaardiging > Samenstelling > Vakbondsafvaardiging
SAMEN STERK
STRESS KIOSK Zijn er vormingen of andere Dexia tools die een oplossing kunnen bieden? Intranet modules in verband met stressbeleid: Veiligheid & Welzijn > Welzijn > Psychosociale belasting Module 1 Stress: een taboe? Bij Dexia durven we erover te praten Module 2 – Stressfactoren Module 3 'De symptomen' en Module 4 'Antistress'
Vormingen: Deze vormingen staan op intranet SAP Netweaver Portal > Learning solutions > U hebt de keuze tussen :
• • • • •
First management skills (CourseNr: 40038097) Stressbeheersing in crisissituaties workshop (CourseNr: 40044506) Omgaan met verbale agressie ( Kader : Open Branch concept) (CourseNr: 40044307) Technieken voor stressbeheersing (CourseNr: 40017456) Technieken voor stressbeheersing – Follow up (CourseNr: 40045341)
Andere vormingen …
• • •
Dealing with conflicts Interpersonal skills / Communication Knowing Yourself
Via onderstaande sites vindt u informatie of kan u brochures bestellen Federale Overheidsdienst Werkgelegenheid, Arbeid en Sociaal Overleg http://www.werk.belgie.be/defaultTab.aspx?id=2730 http://www.meta.fgov.be/defaultNews.aspx?id=17890
Andere sites Europees agentschap voor veiligheid en gezondheid op het werk http://osha.europa.eu/nl/topics/stress/index_html
Wereldgezondheidsorganisatie (allen in het Engels of in het Frans) http://www.who.int/occupational_health/publications/stress/en/index.html /
OPGELET! Het gebruik van internet moet passen in het kader van uw professionele activiteiten en moet een welomschreven doel hebben. Gelieve deze externe sites thuis te consulteren. BBTK kan u ook per mail informatie bezorgen. Gelieve hiervoor uw userid op de lijst van correspondenten te noteren.
SAMEN STERK
