Strategisch Toeristisch Actieplan

Limburg 2007-2012

Strategisch Toeristisch Actieplan SAMENVATTING

www.toerismelimburg.be

2

Inleiding De provincie Limburg heeft - in het kader van een evenwichtige en duurzame toeristische ontwikkeling van het toerisme in Limburg - een strategisch toeristisch actieplan 2007-2012 laten opstellen. Met dit plan willen we een optimale synergie krijgen tussen de diverse toeristische publieke en private initiatieven.

I

nleiding

“Een optimale synergie tussen de diverse toeristische publieke en private initiatieven”

Dit plan is tot stand gekomen na grondig overleg tussen de private en publieke spelers in de toeristische markt. Het proces van het opstellen van dit strategisch toeristisch actieplan werd geïnitieerd door een stuurgroep die tussen januari en mei 2007 regelmatig bijeenkwam. In januari en februari 2007 werden alle publieke en private toeristisch spelers uitgenodigd zodat ook de visie van deze partners over mogelijke ontwikkelingen van het toerisme opgenomen werd. Eventuele probleempunten die gemeld werden zijn mede in overweging genomen bij het uitteke-

3

nen van het beleid en waar mogelijk werden maatregelen voorgesteld om de toeristische randomgeving te verbeteren. Uit al deze bijeenkomsten werden – tevens op basis van een grondige cijfermatige analyse – acht strategische doelstellingen voor het toerisme in Limburg vastgesteld. Deze strategische doelstellingen werden vertaald in operationele doelstellingen en resultaatsindicatoren die we zullen opvolgen om de vooruitgang te meten. Deze doelstellingen groeiden uit de wil om een globaal toeristisch plan voor de provincie uit te werken waarvan iedere Limburger de vruchten zal kunnen plukken. Tevens zullen ze de basis vormen voor de verdere operationele en organisatorische

INHOUD

werking van Toerisme Limburg vzw. Inleiding .......................................................................... 3 Het strategisch toeristisch actieplan is een uitgebreid document

Kansen en Bedreigingen .................................................... 4

waarvan u hier de korte samenvatting vindt. Een kopie van het Missie .............................................................................. 6 volledige strategisch toeristisch actieplan ligt ter inzage bij Toerisme Limburg vzw en kan na afspraak ingezien worden.

Visie.................................................................................. 8 Strategische doelstellingen ................................................10 Indicatoren........................................................................12

COLOFON Deze brochure is een uitgave van Toerisme Limburg vzw, Willekensmolenstraat 140, 3500 Hasselt, tel. 011 23 74 50, fax: 011 23 74 66, e-mail [email protected] www.toerismelimburg.be

Verantwoordelijke uitgever Willy Orlandini, Herckenrodeplein 4, 3600 Genk Redactie / research Irene Koren, Stijn Corthals

Beeldmateriaal Toerisme Limburg, Kristien Wintmolders, Sarie Van den Bossche, Eddy Daniëls Realisatie: BLINK bvba D/2007/1504/22

Strategisch Toeristisch Actieplan Limburg 2007-2012

Inleiding

K

ansen en bedreigingen

4

“Bij de opmaak van het strategisch plan hebben we mogelijke kansen en bedreigingen onderzocht.”

Bij de opmaak van het strategisch plan onderzochten we mogelijke kansen en bedreigingen.

Kansen

Bedreigingen

π Structuurplanning als nieuw ruimtelijk planningssys-

π Gebrek aan aandacht en ontwikkelingsmogelijkheden

teem met subsidiaire bevoegdheden

voor toerisme/recreatie in het Ruimtelijk Structuurplan

π Uitvoerende provinciale bevoegdheid inzake ruimtelijke ordening (opmaak ruimtelijke uitvoeringsplannen voor toeristische projecten van provinciaal niveau) π Groeiend economisch, maatschappelijk, politiek belang

Vlaanderen π Creëren van gunstige ruimtelijke condities voor toeristische projecten is niet evident vanwege tal van (sectorale) regelgevingen op vlak van milieu, natuur, bos, landbouw,

van toerisme waardoor het ook als volwaardig element

water, mobiliteit, erfgoed, archeologie, landschap, ruim-

kan opgenomen worden in de ruimtelijke beleidsvorming

telijke ordening,…

(structuurplannen) en waardoor er een groter draagvlak

π Impact van (Vlaamse en Europese) sectorale regelgeving

ontstaat om toerisme voldoende ontwikkelingsruimte te

(en strikte interpretatie door administraties). Dit onder-

geven

mijnt voor een stuk de ruimtelijke planning en holt de

π Doorgedreven milieubescherming (natuur, landschap, water,…) via diverse sectorale regelgeving draagt bij tot het kwalitatief behoud van het toeristisch basisproduct π Groeiend natuurbewustzijn kans voor groene regio’s, nationaal park, fietstoerisme

provinciale bevoegdheid (autonomie) op vlak van ruimtelijke ordening uit π Veelheid aan niet-geïntegreerde procedures (met versnipperd besluitvormingsproces) leidt tot complexe, lange en onzekere ontwikkelingsprocessen en realisatie-

π Nieuwe technologieën

trajecten voor toeristische projecten. Concrete randvoor-

π Online gemeenschappen

waarden voor projectontwikkeling zijn aan het begin

π Spartacus mobiliteitsplan

onvoldoende gekend of onmogelijk in te schatten (= ne-

π Stijgende tijdsdruk bij bevolking creëert groeiende vraag

faste factor voor (private) ontwikkelingspartijen)

naar korte vakanties

π Overvloed aan beleidsplannen en planningsprocessen

π Afstanden worden kleiner (mogelijke ontwikkelingen low cost inkomend toerisme)

op toeristische ontwikkeling. Dit vraagt continu een hoge

π Draagkracht voor innovatieve projecten zoals Erfgoed π Nieuwe impulsen door Europese fondsen (communicatiekanalen, historische context, internet/ICT, kenniseconomie) π Gateways (Maastricht, Eindhoven, Luik)

(RO, natuur, water, landbouw,…) met mogelijke impact vorm van waakzaamheid om de toeristische toekomstkansen gaaf te houden π De planning en realisatie van grotere projecten stuiten vaak op tegenstand van de omgeving waar ze gerealiseerd worden (actiecomités, bezwaarschriften). Procedures worden meer en meer aangevochten tot bij de Raad van State (verjuridisering van de maatschappij). Dit leidt tot vertraging, negatieve beeldvorming en een onzekerheid over de effectieve realisatiekansen van een project tijdens de ontwikkelingsfase π Subsidiëring voor extra muros educatie zal verminderen π Fiscale maatregelen (extra belastingen wegenvignet, CO2 belasting,…) π Toeristen hebben meer reiservaring, kunnen makkelijker vergelijken en worden veeleisender π Stijgende druk op prijzen door concurrentie uit buitenland, vroegboekkortingen π Missen van kansen door gebrek aan correcte en recente marktgegevens


Kansen en bedreigingen

5

M

issie

6

“

Toerisme Limburg heeft als missie meer welzijn en welvaart voor de Limburgse bevolking te creëren door een kwaliteitsvol, attractief en duurzaam toerisme te ontwikkelen, stimuleren en promoten.”

De afgelopen jaren kende Limburg een grote ontwikkeling van

ken voor toeristisch-recreatieve ontwikkeling door het ontwikke-

toeristisch-recreatieve initiatieven. De investeringen kwamen

len van proefprojecten die, indien ze economisch interessant zijn,

deels van de private sector die vertrouwen krijgt in de toekom-

overgenomen kunnen worden door private ondernemingen. Eco-

stige toeristische ontwikkeling en die mogelijkheden ziet om vol-

nomische toegevoegde waarde die steeds gepaard zal moeten

doende omzet te genereren om de gedane investeringen terug te

gaan met directe en indirecte effecten op de tewerkstelling in Lim-

krijgen.

burg. Proefprojecten die blijkens een voorafgaand onderzoek geen mogelijke tewerkstellingseffecten hebben, zullen hervormd

De private investeringen zijn mede gestimuleerd door de impul-

worden tot projecten die deze effecten wel kunnen hebben. Ten-

sen die door de provinciale en Vlaamse overheid zijn gegeven om

slotte is de financiële leefbaarheid van een project (in bepaalde

ook in Limburg te investeren in het toerisme. Een aantal van deze

gevallen exclusief de investeringskost) een absolute voorwaarde

initiatieven werden zelfs geïnitieerd en deels en/of volledig uit-

om een proefproject te starten: na het opbouwscenario moet min-

gevoerd door de provincie en of de lokale overheden (bv. het ver-

stens een break-even nagestreefd worden.

huur van fietsen, het aanbieden van belevingsvolle attracties (periscopen, fluisterboten, kastelenmaand, Gevangenis van Ton-

In dit kader wordt in de missie van Toerisme Limburg ook het wel-

geren, fietscruises,…). Het imagoversterkend effect van deze at-

zijn- en welvaarteffect naar voren geschoven:

tracties bleek steeds duidelijk uit de grote aandacht die hieraan gegeven werd door de landelijke pers en door toeristen die vanuit het hele land naar Limburg toestroomden. Ook in de toekomst zullen we in het kader van het flankerend be-

Toerisme Limburg heeft als missie meer welzijn en welvaart voor de Limburgse bevolking te creëren door een kwaliteitsvol, attractief en duurzaam toerisme te ontwikkelen, stimuleren en promoten.

leid voor de sector deze rol verder moeten spelen: de weg vrijma-

7

De algemene doelstellingen die het Limburgse toeristisch beleid moet nastreven: 1. Het toeristisch beleid moet een beleid

versnippering van communicatiebudget-

π De oprichting van een provinciaal ken-

zijn op maat van de Limburgse onderne-

ten leidt niet tot een coherente beeldvor-

niscentrum dat de ondernemers en de

mers:

ming. Een gedeelte van deze middelen

overheid input kan geven voor een verdere

π Een flankerend beleid dat de onderne-

moet gegroepeerd worden

ontwikkeling van het toerisme in Limburg

mers de vrijheid geeft om te ondernemen

π Een segmentale benadering van de

π Het regelmatig bijeenkomen van werk-

π Een RO beleid dat de ondernemers de

doelgroepen: tot heden gebeurt de be-

groepen om innovatieve systemen op te

nodige ruimte geeft om te ondernemen

stemmingspromotie uitsluitend vanuit de

zetten om de toerist een all-in aanbod te

π Normen die ondersteunend zijn voor in-

regio. Daarnaast is het ook belangrijk dat

presenteren (bv. website waar logiesuit-

novatieve projecten van ondernemers

we voor bepaalde doelgroepen (gebaseerd

batingen/attracties/… als geheel aange-

π Dialoog - regelmatig sessies waarbij

op reismotivaties) communicatie voeren

boden worden)

overheid en privé-sector elkaar ontmoe-

die inspeelt op de behoeften van deze

5. Het toeristisch aanbod moet gebeuren

ten. Deze bijeenkomsten kunnen best op

groepen

op maat van de regio (o.a. attracties en

streekniveau gebeuren

3. Er moet een overkoepelende visie ko-

musea moeten een vertaling bieden van

π Harmonisatie - afbouwen van concur-

men voor verblijfstypes die voor Limburg

de onderscheidende elementen van de re-

rentie tussen gemeenten met betrekking

belangrijk zijn en deze verblijfstypes

gio en streekeigen zijn.)

tot fiscale stimuli en fiscale lasten

moeten ook geïntegreerd worden in de

6. Het toeristisch aanbod moet gericht

2. De bestemmingspromotie van Limburg

PMCs die ontwikkeld worden

zijn op de wensen van de potentiële toe-

moet hedendaags, efficiënt en marktge-

π Naar economische impact toe (o.a. va-

rist, administratieve grenzen mogen niet

richt zijn:

kantieparken,…)

doorslaggevend zijn. Er moeten verster-

π Met als hoofdthema het hedendaags

π Naar kwalitatieve uitstraling toe (Kwa-

kende links gezocht worden:

imago van Limburg: verwijzingen naar de

liteitslabel, B&B paradijs,…)

π Tussen de Limburgse regio’s

moeilijke economische toestand uit het

π Naar doelgroepen toe (o.a. jeugdtoe-

π Met de omliggende regio’s in de pro-

verleden (reconversie,…) moeten zo veel

risme, wellness-fans, fietsers, golfers…)

vincies Antwerpen, Vlaams-Brabant, Luik,

mogelijk vermeden worden

4. Limburg moet een innovatieve toeris-

Nederlands Limburg en Nederlands

π Concentratie van middelen: de huidige

tische regio worden, dit kan door:

Noord-Brabant


Missie

V

isie Limburg vanuit haar strategische centrale ligging in het Europese kerngebied positioneren als top of mind landschapsgerichte korte vakantiebestemming dankzij bundeling van krachten van Toerisme Limburg, Toerisme Vlaanderen, de interregionale partners, de lokale overheden en de private sector.

Strategische doelstellingen De strategische doelstellingen die we nastreven zijn de volgende: Publiek Private Samenwerking

π Het faciliteren van de verdere ontwikkeling van een kwalitatief duurzaam toeristisch product in Limburg

Creativiteit Clustering Communicatie

π De professionele uitbouw van de toeristische vermarkting van Limburg π De promotie van Limburg als een toeristische bestemming voor korte vakanties π De positionering van Limburg als een toeristische bestemming waar de toerist een kwalitatieve belevingsvolle vakantie kan doorbrengen met een goede prijs/kwaliteitsverhouding

8

Welvaart Welzijn voor de Limburger

π De verdere ontwikkeling van de gastvrije provincie en regio’s. π Een betere subsidiaire afstemming tussen de verschillende beleidsniveaus π De uitbouw van versterkende links tussen de Limburgse regio’s π De verlenging van het toeristisch seizoen door de verhoging

CONSUMENT - MARKTGERICHT

van inspanningen om het laag- en tussenseizoen uit te bouwen

“

Limburg vanuit haar strategische centrale ligging in het Europese kerngebied positioneren als top of mind landschapsgerichte korte vakantiebestemming.”

9


Visie

S

trategische doelstellingen

Doelstelling 1

Doelstelling 3

Het faciliteren van de verdere ontwikkeling van een kwalitatief duurzaam toeristisch product.

De promotie van Limburg als een toeristische bestemming voor korte vakanties.

De ontwikkeling van het toeristisch product is een primaire taak

In het kader van de toeristische vermarkting van Limburg zullen

voor de lokale overheid en de ondernemers die reeds gevestigd

keuzes gemaakt worden over de markten waar Limburg gepro-

zijn in de provincie of die zich hier wensen te investeren. Als pro-

moot zal worden en welke instrumenten hiervoor het meest ge-

vinciale overheid kunnen we een rol spelen om de verdere ont-

eigend zijn. Limburg is voornamelijk een bestemming die aan-

wikkeling van het toeristisch product in Limburg te stimuleren

spreekt voor korte vakanties en de promotiebudgetten zullen

om zo een bijdrage te leveren aan een gunstig toeristisch onder-

hoofdzakelijk ingezet worden om deze korte vakanties te pro-

nemers- en investeringsklimaat. Dit zullen we doen door het na-

moten.

streven van volgende operationele doelstellingen: π Stimuleren en creëren van voldoende ruimte voor de ontwik-

10

Limburg zal gepromoot worden bij:

keling van toerisme en recreatie

π Vlamingen

π Het overleg stimuleren tussen private en publieke partners in

π Zuid en Noord-Nederlanders

het kader van de verdere uitbouw van het toeristisch product

π Duitsers uit Nord Rhein Westfalen

π Ontsluiting van het toeristisch landschap

π Franstaligen uit Brussel en Wallonië

π Stimuleren van een breed palet van logies en attracties (mas-

π Anderstaligen op doorreis in België en/of Europa

samaatwerk en monocultuur afbouwen) π Stimuleren van innovatieve duurzame toeristische product-

Deze promotiecampagne zal gebaseerd zijn op een vernieuwend

ontwikkeling

branding-instrumenten en via traditionele en innovatieve communicatie-instrumenten overgebracht worden.

Doelstelling 2

Doelstelling 4

De professionele uitbouw van de toeristische vermarkting van Limburg.

De positionering van Limburg als een toeristische bestemming waar de toerist een kwalitatieve belevingsvolle vakantie kan doorbrengen met een goede prijs/kwaliteitsverhouding.

De producten die aanwezig zijn in Limburg en haar diverse regio’s zullen vermarkt moeten worden naar de juiste doelgroepen en dit door het uitbouwen van aantrekkelijke product-markt-

Bij de ontwikkeling van het toerisme in Limburg zullen we streven

combinaties.

naar een kwalitatieve beleving van de omgeving waar de toerist

π Ontwikkelen van aantrekkelijke toeristische product-markt-

verblijft en dit voor alle types toeristen ongeacht het type vakan-

combinaties

tie dat zij verkiezen. We zullen daarom volgende operationele

π Ondersteuning voor grootschalige evenementen (E in MICE)

doelstellingen nastreven:

π Ontwikkeling van een online sales instrument

π Behoud en versterking van de intrinsieke kwaliteiten van Limburg π De toerist in Limburg een kwalitatief aanbod bieden door in alle segmenten van de logiesmarkt te streven naar kwaliteitsopschaling (op maat van het desbetreffende segment)

Doelstelling 5

Doelstelling 6

De verdere ontwikkeling van de gastvrije provincie en regio’s.

Een betere subsidiaire afstemming tussen de verschillende bestuursniveaus.

Limburg is reeds gekend als een gastvrije provincie met een be-

Het toeristisch landschap is versnipperd en zowel de toerist als

volking die het Limburggevoel uitdraagt. Ook vanuit Toerisme

de medewerkers in toerisme (publiek/privaat) krijgen bood-

Limburg zullen we het nodige doen om deze gastvrijheid verder te

schappen via diverse kanalen. Toerisme Limburg zal ernaar stre-

vertalen naar de toerist. Onder meer door :

ven om de boodschap/vraag van deze kanalen zo veel mogelijk op

π De uitbouw van een professioneel toeristisch onthaal

elkaar af te stemmen.

π Bewustmaking van de Limburgse bevolking

π Nastreven van een eenduidige doelgerichte communicatie met

π Opleiding van gidsen

de toerist door alle niveaus π Eenduidige efficiënte en doelgerichte communicatie van de toeristische overheden met de private sector π Stimuleren van dialoog tussen private en publieke partners om financiële middelen te bundelen π Een strategisch plan voor de regio’s die nog geen strategisch toeristisch actieplan hebben (Kempen, Maasland, Hasselt en de Voerstreek)

Doelstelling 7 De uitbouw van versterkende links tussen de Limburgse toeristische producten. Over de provincie en over de diverse beleidsdomeinen heen zullen samenwerkingsverbanden gezocht worden om te komen tot een geïntegreerde aanpak voor het toeristisch beleid.

Doelstelling 8 De verlenging van het toeristisch seizoen door de verhoging van inspanningen om het laag- en tussenseizoen uit te bouwen. Spreiding in tijd en ruimte is een belangrijk element voor de duurzame ontwikkeling van toerisme in Limburg.


Strategische doelstellingen

11

I

ndicatoren

“

12

Verdere toeristische ontwikkeling is alleen mogelijk wanneer er een evenwichtige verdeling komt van de ruimte bestemd voor toerisme en recreatie.”

De toeristische ontwikkeling in Limburg zal ook in de volgende jaren uitgebreid opgevolgd worden door de afdeling Kwaliteit en Innovatie van Toerisme Limburg.

Promotie

Resultaatsindicatoren De toeristische ontwikkeling in Limburg zal ook in de volgende jaren uitgebreid opgevolgd worden door de afdeling Kwaliteit en

Kwaliteit

Toerisme

Innovatie van Toerisme Limburg. Dit team zal waar mogelijk op jaarlijkse basis kwantitatieve en kwalitatieve onderzoek doen naar een aantal indicatoren. Hierdoor kunnen we meten of de ontwikkelingen een duurzaam verloop kennen. De indicatoren hebben we gekozen in vijf domeinen. Ruimte

Economie

Toeristische indicatoren

Economische indicatoren

De bottom line van de toeristische ontwikkeling van een gebied is

De ontwikkelingen in toerisme kunnen de lokale bevolking veel

het aantal toeristen dat komt overnachten zodat de logiesuitba-

economische welstand brengen. Om de economische impact van

tingen een voldoende grote bezetting hebben om te kunnen over-

toerisme te meten zullen we een aantal parameter nauw bewa-

leven. In dit kader zullen we drie indicatoren meten:

ken:

π Fysieke bezetting.

π Directe en indirecte tewerkstelling in de toeristische sector

π Aantal aankomsten in Limburg.

π Ratio totale investering in toerisme/totale omzet in toerisme

π Aandeel buitenlandse toeristen stijgt.

π Reële omzetgroei in de toeristische sector π Bestedingen per capita door toeristen π Spreiding in tijd van het toeristisch seizoen π Realisatie van 2 hefboomprojecten π Evenredige spreiding in ruimte van het toeristisch logiesaanbod


Indicatoren

13

I

ndicatoren

Ruimtelijke indicatoren

Kwaliteit

Verdere toeristische ontwikkeling is alleen mogelijk wanneer er

Als Limburg verder wil groeien als kwaliteitsvolle toeristische be-

een evenwichtige verdeling komt van de ruimte bestemd voor toe-

stemming, kan dit alleen als de toeristen die hier verblijven te-

risme en recreatie. De nieuwe toeristische ruimte die gerealiseerd

vreden huiswaarts keren. We zullen in dit kader een jaarlijkse

wordt zal dus ook jaarlijks in kaart gebracht worden.

opvolging doen van de tevredenheid van de toerist.

Promotie

Promotie

De promotie van Limburg kan alleen succesvol genoemd worden als in 2012 Limburg bij een voldoende aantal doelgroepen top of Kwaliteit

Toerisme

mind bestemming is voor korte vakanties. Ook hiervoor zullen we de nodige metingen doen.

14

Ruimte

Economie

“

Als Limburg verder wil groeien als kwaliteitsvolle toeristische bestemming kan dit alleen als de toeristen die hier verblijven tevreden huiswaarts keren.”


Indicatoren

provincie Limburg Universiteitslaan 1 B–3500 HASSELT limburg.be

Strategisch Toeristisch Actieplan

Recommend Documents