Straatmaker Hennie Luider legt dagelijks een puzzel

bouwen Magazine over loopbaanontwikkeling en vaktechniek voor werknemers in de bouw en infra Nr. 3 · juni 2014

Straatmaker Hennie Luider legt dagelijks een puzzel iQwoning: Huizen uit de fabriek Vliegbasis omgebouwd tot museum Afdichten is meer dan PUR spuiten

Leer onze helden kennen Bekijk de nieuwe editie van ibouwen!

Sc h r i j f j e g r a t is in en maak kan op deze s

S ma r t T

V

Ga naar www.ibouwen.nl

Inhoud

bouwen Magazine over loopbaanontwikkeling en vaktechniek voor werknemers in de bouw en infra

Bouwreportage: vliegbasis wordt museum De loopbaan van Patric Hoogstraten Beroep in beweging: de applicateur Wat levert het op? Van boven gezien: Cool63 Bouwtechniek: natuursteenplaveisel aanbrengen Innovatie: iQwoning Machinist in verre oorden Reacties Colofon Trots op …

Nr. 3 · juni 2014

Straatmaker Hennie Luider legt dagelijks een puzzel iQwoning: Huizen uit de fabriek Vliegbasis omgebouwd tot museum Afdichten is meer dan PUR spuiten

Bouw reportage

Pagina 4 Nationaal Militair Museum Dit najaar opent het Nationaal Militair Museum in Soesterberg. Voordat het zover is, moet er nog wel het een en ander gebeuren. Hard doorwerken dus voor de medewerkers van Heijmans. “Maar wel een heel bijzonder project”.

4 8 10 14 16 18 22 26 30 31 32

Minuseum Enorme klus op

voormalige vliegb

asis

de maak

“Elke keer als

ik de afslag neem

dagje op vakant

richting dit bouwte

rrein, heb ik het

ie ga”, zegt uitvoe

rder Mattijs Hubers

Nationaal Militai

r Museum is een

dingen gedaan

, maar dit is echt

heel bijzonder

gevoel dat ik een

(41). “De bouw

project. Ik heb

de kers op de taart.”

van het

in het verleden

leuke

Er wordt hard gewerkt aan het nu al imposante gebouw waar de collecties van twee musea worden onderge bracht. “Dat moet ook wel, want het museum opent in het najaar”, vertelt Mattijs. Het project startte in december 2012 sloop van gebouw met de en en het verwijde ren van de ondergrondse infrastructuur. Pas daarna werd begonnen met het museumgebouw , de herin­ richting van het terrein, het herstel Stiltegebied (voor van het herdenkingsbije enkomsten) en de renovatie van bijgebouwen. Een enorme klus waarbij vrijwel alle Heijmans zijn betrokk bedrijfsonderdelen van en. Tik met plannin

g

“Juist vanwege de hoge tijdsdru k en de betrok­ kenheid van de verschillende bedrijfs onderdelen is goede afstemm ing heel belangr ijk”, vertelt Mattijs. “Alles komt aan op goede plannin is Matthijs wel g.” Dat toevertrouwd, want zoals hij zegt: “Ik heb een zelf tik met plannen . De uitdaging is ervoor te zorgen dat iedereen kan doorgaan, dat je niet op elkaar hoeft te wachten .” Een van de belangrijkste hersenkrakers die Mattijs oplossen, was moest de beplanting. “Die is seizoen gebonden, van s­ november tot maart moet het spul de grond in. Daarom is de terreininrichting versneld uitgevo erd, zodat er geplant kon worden.” Timmerman Johan

Oomen bekijkt of

Wat is glooien

d?

de luifel overeenk

Gerrit van Bers (59) is al 42 jaar kraanmachinist, maar zo’n mooi project als dit… “Nee, dat ik heb ik nog niet eerder meegemaakt”, lacht hij. “Normaal werk ik langs snelweg en, dat is heel anders. Veel stress vooral.” Hier in Soesterberg graaft Gerrit een geul waarin de afscheiding tussen het museum kwartier en de landingsbaan

omt met de bouwtek

4

ening.

5

iek

Bouwtechn

Pagina 18

g

toewijdin

De raatmaker van een st

Hennie Luider:

“Alsof je heel

snel een puzzel

Onverstoorbare straatmaker Hennie Luider legt dagelijks onverstoorbaar een puzzel. Hij draait zijn hand niet om voor een ingewikkeld natuursteen plaveisel in schelpenverband. In deze ‘Bouwen’ legt hij uit hoe dat in zijn werk gaat.

legt.”

flink teen. Je werd steen-voor-s n. Er zijn Ik herstraten, erin te houde de vingers heb. , om de gang le werk nog in uitgedaagd handen gegaan steendoor mijn dat ik het specia aan het natuur heel wat stenen uimers en zware meegewerkt Domplein. ouwe zevend het heb nog d langs het gebakken walen, egaliseren ze el in waaierverban Het maken Tegenwoordig de beton- plaveis met mallen in waaiervorm. Luikse keien. een en leggen ze Dat ging ief werk. Je tikt een afreilat akersmet intens d is straatm zandbe de die boogvormen Daar komt geen kertijd de volgen is Hennie van klinkers zo neer. pakt bijna tegelij Na al die jaren puzzel legt.” , kei vast en aan te pas.” heel snel een hamer meer de familiebedrijf past. Alsof je e straatmaker dienst bij hetzelf tse kei die hij als gezond nog steeds in erk in de Utrech verwacht dat de gaten altijd het straatw ik mezelf in Koot, Hennie dat ook nog : “Herman en haalt. “Als uitvoert. Hennie man zijn pensio dat lukken.” binnenstad door dat ik de met tillen, moet ver, had al snel zeggen houd wil Dat mijn werkge ben. akershamer van de straatm g eeuwen voor dateert van enkele natuursteen le voorbeelden harding van altijd de origine De oudste wegver eien alleen daarvan nog In Rome zijn van natuursteenk sche onze jaartelling. dure bestrating pleinen of histori oordig is de s van oude te zien. Tegenw iing, dikwijl verfraa als interessant ren van kleinwerkte nog maakt het uitvoe uit Zeewolde entra. in Harderwijk Hennie Luider van het cursus Bertus stadsc sopleidingen Straatmaker onderdeel uit zijn collega het SOMA-bedrijf samen met keitjes nog altijd en praktijk van rkhof in Bij stenen Buurke theorie dit voorjaar natuur het op l’ biedt el van nd, schelpenNieuwegein het plaveis e Kleinplaveise Schrijver uit n (waaierverba Zij herstelden . De ‘keuzemodul boogverbande van Utrecht. and. Het aanbod vier traditionele de binnenstad schelpenverb enverband). leggen van de plaveisel in rband en schubb Gemeente ntenve natuurstenen erken, segme d, van Stadsw n.nl BV, verban rijfsopleidinge is een project Infrawerken www.somabed oerd door Koot Utrecht, uitgev ckoot.eu Utrecht. www.h Verfraaiin

erband

Schelpenv

hter Hennie

Geboren Utrec

heeft

Luider (58)

heeft bijna

oefend. hij nooit uitge

Anno 2014 tikt

hij op

gewerkt in de raatmaker.

als leerling-st

m

Domstad. p

Een ander beroe

stoorbaar de

dag onver een gure lente

ene na

erk.

se Buurk de middeleeuw

plaveisel rondo ik al met de het historische een jaar mocht leertijd van met een d. “Na een Zat je soms n meedoen. Hennie overein tempo te grote manne te rechten komt akers in hoog Hij vertelt Om zijn rug van vier straatm e draaien, hoor.” erde. ploeg “Even een shaggi hoe het verand vak en over graag over zijn

rsteenkei in

de andere natuu

zijn hele leven

nde begon hij

n. Op zijn dertie

knieë Meestal op zijn

19

Innovatie Woonfabriek in Weert

18

Turbo bouwen in korte mouwen

Pagina 22

Drieëntwintig jaar lang werkte tegelzetter

Arjan van Beurden (41) op bouwplaatsen

de buitenlucht. In augustus 2013 maakte een fabriek waar woningelementen

Turbo bouwen in korte mouwen Geen regen, geen vorst, geen gure wind. “Binnenshuis” een woning bouwen heeft zo zijn voordelen. ‘Bouwen’ kijkt bij een woonfabriek in Weert.

ik tegels uit een container, maakte

mijn

Dat hoeft nu niet meer: alles wat ik

in

hij de overstap naar iQwoning in Weert,

worden gebouwd. Het grote voordeel?

“Vroeger haalde

specie buiten en sjouwde het naar boven. nodig heb, ligt binnen handbereik.”

methode Ballast Nedam ontwikkelde een nieuwe worden waarbij op innovatieve wijze woningen een speciaal gebouwd, iQwoning. Dat gebeurt in Weert. Het daarvoor gebouwde woonfabriek in ‘gewone’ contrast tussen de montagehal en een licht, bouwplaats is verbluffend. Schoon, droog, vooral: het overdekt, geen trappen of steigers en “Ideale hele jaar door een aangenaam klimaat. Commercieel aldus werkomstandigheden”, werkzaammanager Johan Postma (62). “Alle zodat heden gebeuren op de begane grond, bouwmaterialen direct voorhanden zijn.” Waterpas tegelzetter “Ik moest wel even wennen”, vertelt aan Arjan van Beurden. “Je bent hier gebonden iets vaste schema’s, dat is op de bouwplaats vrijheid minder. En ik heb ook wel een beetje

Nieuwbouwwijk met iQwoningen.

ochtend ingeleverd, want je moet hier elke niet zoveel inklokken. Qua vakmanschap is er bouwplaats verschil. Maar anders dan op een laserlijn uit, buiten, zet hier de timmerman een die ik gebruik voor de maatvoering.” Razendsnel bouwen bouwmeJohan Postma legt uit hoe de nieuwe thode werkt. “Allereerst maakt de betonvlechter ziet, zijn de een bewapeningsconstructie. Zoals je wordt leidingen daar al in verwerkt. Vervolgens het beton het geheel in een mal geplaatst, waarna voldoende wordt gestort. Na een dag is het beton en wateruitgehard en worden de ventilatieDat gaat leidingen en rioleringsbuizen bevestigd. komt heel gemakkelijk, want het bouwelement het rechtop gekanteld uit de mal. Daarna wordt cv-ketel, gezet en begint de afwerking: sanitair, … ja, zelfs tegel- en schilderwerk, verlichting kozijnen en deuren.”

De montagehal met bouwelementen. 22

23

Bouw reportage

Museum in de maak Enorme klus op voormalige vliegbasis

Timmerman Johan Oomen bekijkt of de luifel overeenkomt met de bouwtekening. 4

“Elke keer als ik de afslag neem richting dit bouwterrein, heb ik het gevoel dat ik een dagje op vakantie ga”, zegt uitvoerder Mattijs Hubers (41). “De bouw van het Nationaal Militair Museum is een heel bijzonder project. Ik heb in het verleden leuke dingen gedaan, maar dit is echt de kers op de taart.” Er wordt hard gewerkt aan het nu al imposante gebouw waar de collecties van twee musea worden ondergebracht. “Dat moet ook wel, want het museum opent in het najaar”, vertelt Mattijs. Het project startte in december 2012 met de sloop van gebouwen en het verwijderen van de ondergrondse infrastructuur. Pas daarna werd begonnen met het museumgebouw, de herin­ richting van het terrein, het herstel van het Stiltegebied (voor herdenkingsbijeenkomsten) en de renovatie van bijgebouwen. Een enorme klus waarbij vrijwel alle bedrijfsonderdelen van Heijmans zijn betrokken. Tik met planning “Juist vanwege de hoge tijdsdruk en de betrok­ kenheid van de verschillende bedrijfsonderdelen is goede afstemming heel belangrijk”, vertelt Mattijs. “Alles komt aan op goede planning.” Dat is Matthijs wel toevertrouwd, want zoals hij zelf zegt: “Ik heb een tik met plannen. De uitdaging is ervoor te zorgen dat iedereen kan doorgaan, dat je niet op elkaar hoeft te wachten.” Een van de belangrijkste hersenkrakers die Mattijs moest oplossen, was de beplanting. “Die is seizoens­ gebonden, van november tot maart moet het spul de grond in. Daarom is de terreininrichting versneld uitgevoerd, zodat er geplant kon worden.” Wat is glooiend? Gerrit van Bers (59) is al 42 jaar kraanmachinist, maar zo’n mooi project als dit… “Nee, dat ik heb ik nog niet eerder meegemaakt”, lacht hij. “Normaal werk ik langs snelwegen, dat is heel anders. Veel stress vooral.” Hier in Soesterberg graaft Gerrit een geul waarin de afscheiding tussen het museumkwartier en de landingsbaan 5

Uitvoerder Mattijs Hubers (links) met zicht op de begane grond van het museum.

wordt geplaatst. Hij is net klaar met de aanleg van 12 hectare bos en heide. “Dat had ik nog niet eerder gedaan”, vertelt Gerrit. “De ecoloog wilde een glooiend terrein, maar ja: wat is glooiend? Dus gaf hij een rondleiding in het bos en toonde wat hij bedoelde. Vervolgens ging ik aan de slag. Weliswaar moest ik me houden aan de in de GPS vastgelegde hoogte van de paden, maar verder kreeg ik alle vrijheid om er iets van te maken. Tja, zo’n kans moet je natuurlijk met beide handen aanpakken.”

Richard Bosch bezig met de aanleg van de bezoekersparkeerplaats.

Hergebruik materiaal Vanaf de bezoekersparkeerplaats loopt een glooiend en kronkelig wandelpad naar het museumgebouw. Een loopbrug verbindt het deels op schanskorven gebouwde pad met de museumentree op de eerste verdieping. Daar worden bezoekers verwelkomd door een nu al geplaatst museumstuk: een tank. “Die schans­ korven zijn gevuld met stenen die tijdens de sloop van de bestaande verhardingen zijn vrijge­ komen”, vertelt Mattijs Hubers. “Heijmans won de aanbesteding mede door aandacht voor duurzaamheidaspecten; het hergebruik van Kraanmachinist Gerrit van Bers stelt de GPS in.

6

Het Nationaal Militair Museum Op het terrein van de voormalige vliegbasis Soesterberg bouwt Heijmans aan een 45 hectare groot museumkwartier. Belangrijkste publiekstrekker wordt het Nationaal Militair Museum (NMM) dat zijn deuren opent in het najaar van 2014. In het NMM worden de collecties van het Delftse Legermuseum en het Soesterbergse Luchtvaart Museum samengebracht. Heijmans is verantwoordelijk voor ontwerp, bouw en financiering van het complex. Tevens neemt het bouwbedrijf 25 jaar lang het onderhoud en de exploitatie voor zijn rekening.

Fijnmazig raggelwerk Timmerman Johan Oomen (51) bekijkt tevreden het fijnmazige raggelwerk dat hij aanlegde in de schuin opwaarts lopende luifel boven de entree. “Normaal doe ik de kolom- en betonbekisting op grote bouwprojecten, zoals Vredenburg in Utrecht en het hotel bij Eindhoven Airport. Het was zeker tien jaar geleden dat ik voor het laatst raggelde. Ik herinnerde me nog dat je vanuit het midden van het plafond moet beginnen, zodat het verloop uiteindelijk minimaal is. Maar ja, na zoveel jaar is het toch even spannend. Gelukkig merk je al snel dat je kunt terugvallen op je vakmanschap.”

Topprestatie Ook bij de aanleg van het fundament voor de museumvloer werden oude materialen herge­ bruikt. “Geen makkelijke klus”, blikt vakman gww Richard Bosch (29) terug. “In het contract met het ministerie van Defensie is vastgelegd dat materialen is daar onderdeel van. Met de Heijmans 25 jaar lang de kosten voor onderhoud puinstenen, die allerlei kleuren hebben, ontwierp voor haar rekening neemt. Om te voorkomen dat de landschapsarchitect het lijnenspel.” er binnen die periode ernstige verzakkingen plaatsvinden, zijn de kwaliteitseisen aange­ De uit hergebruikt materiaal vervaardigde schanskorven langs het wandelpad. scherpt. Zo werden de verdichtingen extra gecontroleerd; was het niet goed dan moest alles opnieuw.” Mattijs Hubers: “Later bleek dat Richard en zijn team een topprestatie hadden geleverd. De onderlaag was zo strak dat de betonploeg uiteindelijk maar 7 m3 beton meer nodig had dan was voorzien. Op zo’n groot oppervlak stelt dat niets voor, want dan praat je al snel over het tienvoudige.”

Johan Oomen werkt de luifel af. 7

De loopbaan van…

andere functie gevonden

8

Een loopbaan in de Bouw & Infra gaat niet over een geplaveid pad. Onderweg kan er van alles gebeuren: kansen en promotie, maar ook tegenslagen. En natuurlijk speelt je privéleven een rol.

Patric Hoogstraten (40) deed de monteuropleiding bij SOMA, ging aan de slag bij Dura Vermeer en was tien jaar lang uitvoerder in de infra. “Een leuke, afwisselende baan. Ik werkte van Zuid-Limburg tot Noord-Holland. ’s Morgens vroeg de deur uit, ’s avonds laat thuis. Geen probleem, totdat mijn vrouw Joyce zwanger raakte. Met de komst van onze zoon Max wilde ik wat vaker thuis zijn.” Patric had tijdens functioneringsgesprekken met zijn bedrijfs­ leider al aangegeven toe te zijn aan verandering. “Ik ben nog lang niet uitgeleerd”, zegt hij daarover. “En na tien jaar begon het een beetje te kriebelen. De zwangerschap van mijn vrouw bracht alles in een stroomversnelling. Nu heb ik het geluk dat mijn werkgever - Dura Vermeer - een groot bedrijf is met veel mogelijkheden. Bovendien stimuleert het medewerkers om zichzelf te ontwikkelen.” Sneller dan gepland “Na een aantal gesprekken met mijn bedrijfsleider en de perso­ neelsadviseur, kwam de vraag of ik belangstelling had voor een functie bij een nieuwe vestiging. Dura Vermeer Reststoffen opende een locatie in Nijmegen en zocht daarvoor een vesti­ gingsmanager. Dat was twee jaar geleden. Een ervaren collega zou mij inwerken. Maar toen die plotseling werd overgeplaatst, was ik opeens eindverantwoordelijk.” Patric krabt zich achter de oren als hij eraan terugdenkt. Lacht vervolgens. “Tja, het ging allemaal wat sneller dan gepland. Ik vond het wel spannend, maar tegelijkertijd ook een enorme uitdaging. Want je krijgt te maken met een proces waarvan je nog niet alle ins en outs kent.” Scholingsplan “Toen ik instemde met deze functie, zei ik wel meteen dat ik eerst aanvullende scholing wilde”, vervolgt Patric. “Samen met mijn personeelsadviseur bekeken we de mogelijkheden en zo kwamen we terecht bij het Loopbaantraject Bouw & Infra. Ik kreeg een intakegesprek met trajectadviseur Titus Coehorst. Hij inventariseerde mijn opleidingsbehoefte. Daarna stelde hij een

scholingsplan op, samen met mijn werkgever.” Titus adviseerde om het opleidingsplan in fases uit te voeren. Patric: "Het leek hem beter als ik zou beginnen met opleidingen die ik meteen zou kunnen toepassen in mijn nieuwe functie. En pas daarna besluiten over een eventueel vervolg." Klanten binnenhalen Patric volgde de cursussen Timemanagement en Commercieel Onderhandelen. Momenteel doet hij de opleiding MBO Onder­ nemingsvaardigheden. “Als ik die heb afgerond, ga ik opnieuw aan tafel met Titus. Ik heb al gemerkt dat ik nog moet leren acquireren: klanten binnenhalen. En inkopen en verkopen. Vaardigheden die beslist noodzakelijk zijn in mijn nieuwe functie, maar waarmee ik als uitvoerder in de infra niet te maken had.” Een puzzel Patric maakte de overstap naar een andere functie omdat hij meer tijd wilde besteden aan zijn gezin. Naast zijn nieuwe baan doet hij nu ook nog een opleiding. Vraag is dus: heb je meer tijd voor Max en Joyce? Hij lacht. “Jazeker. Hoewel ik minimaal vijftig uur per week werk, heb ik vaste werktijden. Dat is het grote verschil met mijn vorige functie. Ik kan nu veel makke­ lijker plannen. En tot nu toe viel het huiswerk erg mee, want je leert vooral in de praktijk, dus op de werkvloer. Maar er zullen ongetwijfeld opleidingen komen waarvoor ik de studieboeken moet induiken. Dat wordt nog een puzzel hoe ik daarmee omga. Want ik vind het belangrijk om te investeren in de toekomst, maar ik wil ook graag leuke dingen blijven doen met mijn gezin.” 9

Beroep in beweging

De folie gaat van de band; snel verwerken, want ook aan vingers hecht het materiaal snel. 10

Applicateur Remco Sjoerds

Afdichten is specialistisch werk Remco Sjoerds is applicateur. Zeg maar: afdichter. Hij zorgt ervoor dat gebouwen lucht- en waterdicht zijn. Door een beetje met de PUR-spuit rond te gaan? Nee, want hoewel Remco als kitter begon, is zijn vak steeds specialistischer geworden. Al ziet niet iedereen dat zo op de bouwplaats. “Als we nieuwe collega’s krijgen, merk je toch wel dat dit heel speci­ fiek werk is. Ik heb in de loop der tijd zo’n veertig mensen opgeleid; als er daar nu nog drie van over zijn, is het veel. Ze haken af, om allerlei redenen. En een daarvan is: je moet ‘de slag’ kunnen pakken. Want net als bij een stukadoor, is het een slag. Die heb je of die heb je niet.” Kitter wordt afdichter Op een bouwplaats in Nijmegen vertelt Remco Sjoerds enthousiast over zijn werk. Al een kwart eeuw is hij met afdichtingsmiddelen in de weer. “Toen ik in 1987 begon als kitter, kwam ik rechtstreeks van de mavo. Ik kreeg een interne opleiding. Vervolgens leer je het al 11

De applicateur

12

Ter voorkoming van lekkage in hoeken, plaatst Remco eerst een bitalhoekje, waar de band overheen gaat.

Naam: Remco Sjoerds Leeftijd: 45 jaar Woonplaats: Spijkenisse Beroep: applicateur Bedrijf: Coenen B.V. in Ridderkerk

doende en door erover te lezen. De spullen die we gebruiken – en de technieken – zijn in de loop der tijd sterk veranderd. Vroeger zaten er bijvoor­ beeld veel meer chemicaliën in de materialen. Dat was perfect voor de verwerking … maar voor je gezondheid natuurlijk een stukkie minder.” Duurzaamheid en prefab De laatste jaren is duurzaamheid steeds belang­ rijker geworden. Dat heeft ook gevolgen voor het vak van de applicateur. De kwaliteit van de afdich­ ting bepaalt hoe lucht- en waterdicht een gebouw is, en daarmee de duurzaamheid. Ook de toename van prefab bouw speelt een rol, want prefab gaat onvermijdelijk gepaard met naden die gedicht moeten worden. Remco merkt dat niet alle aanne­ mers al de stap naar kwaliteits-afdichting hebben gemaakt. “Er zijn er nog genoeg die denken dat je met een laagje PUR klaar bent.”

Daar heb ik wel eens verschil van mening over met uitvoerders. Uiteindelijk bepalen zij natuurlijk, maar ik zeg altijd: Als je het in één keer goed doet, is de kwaliteit gratis.”

Het resultaat: minstens twintig jaar lucht- en waterdicht.

Op de Matterhorn Ook al verandert zijn vak, Remco blijft de rest van zijn leven applica­ teur. Hij heeft wel eens wat anders gepro­ beerd, maar de bouw en dit werk blijven trekken. Is het zwaar? “Valt reuze mee. Ik sport veel; skiën bijvoorbeeld en klimmen in het hooggebergte. Dus ik kan wel wat hebben. En ik houd me aan de veiligheidsvoorschriften, zoals een mondkapje voor als ik de primer opbreng. Dan roepen colle­ ga’s wel eens ‘mietje’. Maar op de Matterhorn mogen ze me dood vinden – niet op de bouw.” 

Enorme kleefkracht Op dit werk aan het voormalige klooster Mariën­ bosch is Remco bezig met het afplakken en intapen van stelkozijnen. Eerst gaat er primer op de ondergrond, dan volgt de butylband. De kleef­ kracht is enorm, vertelt Remco. “Als eenmaal de ‘vernetting’, de verkleving tussen band en primer, tot stand is gekomen, kun je er een vrachtwagen aan hangen. Dat geldt trouwens ook voor de kit die we gebruiken. Die zit zo immens vast; de betonreparatie laat eerder los.” Infrarood thermometer “Als ik mijn werk niet goed doe, krijg je lucht- en waterlekkage. Het metselwerk blijft heus wel staan”, legt Remco uit. Het werk goed doen betekent: weten onder welke omstandigheden je de afdichtingen maakt. “Ik heb een infrarood thermometer in mijn auto liggen. De kleefkracht komt op gang vanaf 10 graden Celsius. Onder de 5 graden moet je het al helemaal niet verwerken.

Primer aanbrengen, uiteraard met een mondkapje voor.

Afdichten Er zijn speciale cursussen voor afdichtingstechnieken. Kijk in de catalogus op www.scholingsfonds.nl 13

Wat levert het op?

Geen rondje

om de kerk

Meer dan twintig jaar geleden begon Tom Gerats (44) als timmerman. Nu is hij assistent-uitvoerder. Al die jaren zocht hij zijn klussen ver van huis. “Als je in Stieltjeskanaal woont, moet je op pad om mooi werk te maken. Dan kom je er niet met een rondje om de kerk.” meer zelfstandige klussen. Maar de opleidings­ mogelijkheden zijn bij zijn werkgever beperkt. Daarom stapt Tom in 2013 over naar MNO Vervat (onderdeel van Boskalis) waar hij wel de kans krijgt zijn ambities waar te maken. Via personeels­ zaken komt hij in contact met Jan van Eldik van het Loopbaantraject Bouw & Infra. Er volgt onder­ zoek naar Toms mogelijkheden, er wordt gekeken welke functie passend is en welke opleiding nodig is om die functie te kunnen vervullen. Jan van Eldik adviseert Tom de opleiding Uitvoerder en Effectiviteit te volgen. “Ik leer onder andere dat je Stage in Oost-Duitsland jezelf een beetje moet inhouden. Dat je er niet Hij begon met elektro, op de lts in Coevorden. altijd meteen bovenop moet springen. Het Want zijn vader zag toekomst in computers. “Ik Loopbaantraject zette me op het goede spoor.” haalde goede cijfers, maar met de herfst wist ik al dat het mijn ding niet was. Ik wilde werken met Andere mensen aansturen hout, dus ben ik gaan timmeren. Die paar maanden Tom wil graag leiding geven. “Ik heb mijn vak als achterstand liep ik snel in.” Na de lts volgde de timmerman jarenlang goed gedaan. Altijd met in mts in Emmen met een kopklas weg- en water­ mijn achterhoofd dat ik andere mensen zou bouw. Zijn stage deed hij ver van huis, in Oost- kunnen aansturen om het ook goed te doen. Ik wil het voorbeeld zijn. Op dit moment ben ik Duitsland. assistent-uitvoerder – al sta ik op de telefoonlijst Niet meteen er bovenop als uitvoerder vermeld. Grappig, want dat drukt Zijn eerste baan vindt hij in het beton- en bekis­ dus precies uit wat ik wil worden. Die stap wil ik tingswerk. Bevalt hem uitstekend; hij krijgt steeds zeker nog zetten.” Ruim 265 kilometer reed Tom Gerats deze eerste werkdag. Om tien voor vier stapte hij uit bed, thuis in het Drentse Stieltjeskanaal. Tegen half zeven parkeerde hij zijn wagen bij de bouwkeet van MNO Vervat op de Tweede Maasvlakte. Zijn vriendin en kinderen ziet hij pas weer aan het einde van de werkweek. Zoals zo vaak in zijn loopbaan zit hij de komende nachten in een pension. Hij is niet anders gewend. “Wil je wat bereiken, dan moet je je daarvoor inspannen.” Ook als het om je loopbaan gaat, vindt Tom.

14

Veel beperkingen Voorlopig is het aanpakken op de Maasvlakte. Rondom de bouwkeet is het een kale bedoening; opgespoten land met in de verte de waterlijn. Tom vertelt dat er dit jaar nog een viaduct moet komen. “Het is een moeilijk project, er liggen

veel kabels en leidingen onder de grond. En dan hebben we ook nog te maken met hoogspan­ ningskabels. Veel beperkingen dus. Ik ga me bezighouden met de plaatsing van prefabelementen. Ik ben me nu aan het inlezen om dat goed te kunnen begeleiden.” 

Ieder zijn eigen reden Om ergens te komen, moet je wat doen. Tom Gerats is veel van huis, omdat hij mooie werken wil maken. En hij steekt tijd en energie in zijn ontwikkeling. Wil je een stap zetten in je loopbaan? Dan kun je gratis advies krijgen bij het Loopbaa­n­ traject Bouw & Infra. En is er vervolgens een opleiding nodig, dan vergoedt het Loopbaantraject die grotendeels. Kijk op www.loopbaantrajectbouw.nl 15

Van boven gezien

16

Cool63 De voormalige Generale bank in het hart van Rotterdam krijgt een nieuwe buiten- en binnen­ zijde en een nieuwe bestemming. Een naoorlogs kantoorgebouw en een deel nieuwbouw worden geïntegreerd in een compact, multifunctioneel geheel. Bij dit project werkt de bouwcombinatie in een 3-ploegendienst. De nachtploeg zorgt vooral voor aan- en afvoer van materialen en montage van de staalconstructie boven het Luxor Theater. Dit om overlast op de drukke Coolsingel te voorkomen en de theatervoorstellingen doorgang te laten vinden. Duurzaamheid is een belangrijk uitgangspunt bij het ontwerp en de ontwikkeling van COOL63. Voor het eerst ontvangt een binnenstedelijk mixed-use project voor vier onderdelen het certificaat BREEAM-Excellent! Enkele cijfers: • 14.000 m² retail/horeca, waaronder Flagship­ store Saturn • 5.000 m² hoogwaardige kantoorruimte • 15 exclusieve appartementen Aannemer: BAM Utiliteitsbouw bv regio Zuidwest en Dura Vermeer Bouw Zuid West BV Opdrachtgever: MAB Development Nederland Meer weten? Ga naar www.cool63.nl 17

Bouwtechniek

toewijding

De van een straatmaker

Geboren Utrechter Hennie Luider (58) heeft bijna zijn hele leven gewerkt in de Domstad. Meestal op zijn knieën. Op zijn dertiende begon hij als leerling-straatmaker. Een ander beroep heeft hij nooit uitgeoefend. Anno 2014 tikt hij op een gure lentedag onverstoorbaar de ene na de andere natuursteenkei in het historische plaveisel rondom de middeleeuwse Buurkerk. Om zijn rug te rechten komt Hennie overeind. “Na een leertijd van een jaar mocht ik al met de “Even een shaggie draaien, hoor.” Hij vertelt grote mannen meedoen. Zat je soms met een graag over zijn vak en over hoe het veranderde. ploeg van vier straatmakers in hoog tempo te 18

Hennie Luider: “Alsof je heel snel een puzzel legt.”

herstraten, steen-voor-steen. Je werd flink uitgedaagd om de gang erin te houden. Er zijn heel wat stenen door mijn handen gegaan, gebakken walen, ouwe zevenduimers en zware Luikse keien. Tegenwoordig egaliseren ze het zandbed met een afreilat en leggen ze de beton­ klinkers zo neer. Daar komt geen straatmakers­ hamer meer aan te pas.” Na al die jaren is Hennie nog steeds in dienst bij hetzelfde familiebedrijf, dat ook nog altijd het straatwerk in de Utrechtse binnenstad uitvoert. Hennie: “Herman Koot, mijn werkgever, had al snel door dat ik de man van de straatmakershamer ben. Dat wil zeggen

dat ik het speciale werk nog in de vingers heb. Ik heb nog meegewerkt aan het natuursteen­ plaveisel in waaierverband langs het Domplein. Dat ging met mallen in waaiervorm. Het maken van die boogvormen is intensief werk. Je tikt een kei vast en pakt bijna tegelijkertijd de volgende kei die past. Alsof je heel snel een puzzel legt.” Hennie verwacht dat hij als gezonde straatmaker zijn pensioen haalt. “Als ik mezelf in de gaten houd met tillen, moet dat lukken.”

Verfraaiing

Schelpenverband Straatmaker Hennie Luider uit Zeewolde werkte dit voorjaar samen met zijn collega Bertus Schrijver uit Nieuwegein op het Buurkerkhof in de binnenstad van Utrecht. Zij herstelden het natuurstenen plaveisel in schelpenverband. Het is een project van Stadswerken, Gemeente Utrecht, uitgevoerd door Koot Infrawerken BV, Utrecht. www.hckoot.eu

De oudste wegverharding van natuursteen dateert van enkele eeuwen voor onze jaartelling. In Rome zijn daarvan nog altijd de originele voorbeelden te zien. Tegenwoordig is de dure bestrating van natuursteenkeien alleen nog interessant als verfraaiing, dikwijls van oude pleinen of historische stadscentra. Bij SOMA-bedrijfsopleidingen in Harderwijk maakt het uitvoeren van klein­ plaveisel van natuurstenen keitjes nog altijd onderdeel uit van het cursus­ aanbod. De ‘keuzemodule Kleinplaveisel’ biedt theorie en praktijk van het leggen van de vier traditionele boogverbanden (waaierverband, schelpen­ verband, segmentenverband en schubbenverband). www.somabedrijfsopleidingen.nl 19

Het aanbrengen van natuursteenpla Van een historisch plein in de Utrechtse binnenstad is een deel van de natuursteenbestrating verzakt. Hennie Luider heeft volop ervaring in het leggen van kleinplaveisel en kan dus de omvang van de reparatie van het oude schelpen­ patroon goed inschatten. Samen met zijn collega Bertus Schrijver plaatst hij bouwhekken rond het werkvak, met ruimte voor opslag van materialen. Ze houden rekening met de toegankelijkheid van het plein voor omwonenden en hulpdiensten.

Hennie tekent de hoofdlijnen van het bestaande legpa­ troon af op de keien en spant een draad loodrecht op de kant­opsluiting. Zo weet hij zeker dat de reparatie van dit schelpenpatroon precies zal aansluiten op het plaveisel dat blijft liggen. Volgens het schelpenverband zijn in het midden van de buitenste laag de grootste keitjes geplaatst en naar de uiteinden toe de kleinere. De lagen zijn ten opzichte van elkaar gelegd in halfsteensverband. De overgang van de reparatie en bestaand werk moet regel­ matig verlopen.

Met een stootijzer wrikt Hennie de eerste keien los van de naast elkaar gelegen schelpfiguren die hij gaat repareren. Het plaveisel is verder gemakkelijk met de hand op te halen, omdat zowel de voegvulling als de onderliggende straatlaag en de fundering bestaan uit de ongebonden materialen split en brekerzand. Alle opgehaalde keitjes worden herbruikt. Het zijn ruw gekliefde keien van porfier, een waardevolle natuursteensoort uit de groeve van het Belgische Quenast.

Twee schelpenfiguren die, met enige tussenruimte, naast elkaar liggen, haalt Hennie helemaal op. De schelpvorm die grenst aan de beide verwijderde figuren haalt hij er ook uit, behalve de buitenste laag. Van die buitenste boog gaat hij de keitjes stuk-voor-stuk uithalen en opnieuw plaatsen. Met zand uit de bestaande straatlaag stopt hij de keien onder en tikt ze met de straatmakershamer in de juiste positie en op de juiste hoogte.

20

aveisel in schelpenverband

Voordat het schelpenverband wordt hersteld, wordt de straatlaag in de leeggehaalde vakken opgehoogd met extra brekerzand. Door het bijstellen van de hoogte van de gespannen draad geeft Hennie steeds de juiste hoogte en het verloop van het nieuwe werk aan. Daarbij houdt hij er rekening mee dat het gerepareerde deel van het plaveisel nog met de trilplaat moet worden nagetrild.

Bij het herstellen van het schelpenpatroon werken de straatmakers van de buitenste boog naar binnen, naar de smalle basis van de schelpvorm. Bij boogverbanden, zoals schelpenverband, zijn grote verschillen in voegbreedtes niet gewenst en de bogen moeten een vloeiende lijn vertonen. Maattoleranties en de toepaste sortering van keitjes moeten passen bij het gekozen patroon van het plaveisel. De overgang van dikke naar dunne keitjes moet regelmatig verlopen.

Bij het bepalen van een geschikte voegvulling is hier gekozen voor een gefaseerde oplossing. Nadat het schelpen­ verband is hersteld, strooit Hennie split uit over het vernieuwde werk. Daarna trilt hij de keitjes vast met de trilplaat. De openstaande voegen veegt hij dicht met een mengsel van brekerzand en split. Een klein deel van het oppervlak werkt hij nog niet af om het te gebruiken als proefvak.

Bij de keuze van de voegvulling spelen onder andere de belasting van het plaveisel en de gewenste veegvastheid een rol. Bij zware belasting is een cement- of epoxygebonden voegvulling nodig; bij lichte belasting is een ongebonden voegvulling van brekerzand en split voldoende. De beheerder heeft gekozen voor een ongebonden voegvulling en een proefneming met een gebonden, harde voeg. De cement­ gebonden voegvulling wordt ingewassen en na droging afgespoten en schoongemaakt met de poetsmachine. 21

Innovatie Woonfabriek in Weert

Turbo bouwen in korte mouwen Drieëntwintig jaar lang werkte tegelzetter Arjan van Beurden (41) op bouwplaatsen in de buitenlucht. In augustus 2013 maakte hij de overstap naar iQwoning in Weert, een fabriek waar woningelementen worden gebouwd. Het grote voordeel? “Vroeger haalde ik tegels uit een container, maakte mijn specie buiten en sjouwde het naar boven. Dat hoeft nu niet meer: alles wat ik nodig heb, ligt binnen handbereik.”

22

Ballast Nedam ontwikkelde een nieuwe methode waarbij op innovatieve wijze woningen worden gebouwd, iQwoning. Dat gebeurt in een speciaal daarvoor gebouwde woonfabriek in Weert. Het contrast tussen de montagehal en een ‘gewone’ bouwplaats is verbluffend. Schoon, droog, licht, overdekt, geen trappen of steigers en vooral: het hele jaar door een aangenaam klimaat. “Ideale werkomstandigheden”, aldus Commercieel manager Johan Postma (62). “Alle werkzaam­ heden gebeuren op de begane grond, zodat bouwmaterialen direct voorhanden zijn.” Waterpas “Ik moest wel even wennen”, vertelt tegelzetter Arjan van Beurden. “Je bent hier gebonden aan vaste schema’s, dat is op de bouwplaats iets minder. En ik heb ook wel een beetje vrijheid

Nieuwbouwwijk met iQwoningen.

ingeleverd, want je moet hier elke ochtend inklokken. Qua vakmanschap is er niet zoveel verschil. Maar anders dan op een bouwplaats buiten, zet hier de timmerman een laserlijn uit, die ik gebruik voor de maatvoering.” Razendsnel bouwen Johan Postma legt uit hoe de nieuwe bouwme­ thode werkt. “Allereerst maakt de betonvlechter een bewapeningsconstructie. Zoals je ziet, zijn de leidingen daar al in verwerkt. Vervolgens wordt het geheel in een mal geplaatst, waarna het beton wordt gestort. Na een dag is het beton voldoende uitgehard en worden de ventilatie- en water­ leidingen en rioleringsbuizen bevestigd. Dat gaat heel gemakkelijk, want het bouwelement komt gekanteld uit de mal. Daarna wordt het rechtop gezet en begint de afwerking: sanitair, cv-ketel, tegel- en schilderwerk, verlichting … ja, zelfs kozijnen en deuren.”

De montagehal met bouwelementen.

23

In zes weken klaar Pas dan komt de woning-in-wording in contact met de buitenlucht. Johan Postma: “Wanneer het bouwelement gereed is, gaat het per vrachtwagen naar de bouwplaats. Afhankelijk van de lengte van de woning zijn drie of vier elementen per verdie­ ping nodig. Het monteren van de bouwelementen tot een volwaardige woning duurt een halve dag, waarna het dak geplaatst wordt en de gevel gemetseld. De totale bouwtijd op de bouwplaats van fundering tot sleutelklaar opleveren is zes weken, inclusief schuur.”

loopbaan als slager, maakte de overstap naar keurmeester van steigers en trappen en werkt nu alweer drie jaar bij iQwoning. “Ik leg leidingen en slangen aan voor onder meer water, elektra en vloerverwarming. Dat gaat heel eenvoudig, omdat je niet in kruipruimtes hoeft. En het klimaat is hier altijd prettig: vaak werk ik lekker in korte mouwtjes.”

Eigen inbreng Voorman Jo van Gemert (55) is zowel in de montagehal als op de bouwplaats te vinden. Binnen controleert hij het tegelwerk, de elektrici­ Geen kruipruimtes teit en de afmontage van het sanitair. Daarnaast Installateur Frans Huijs (55) heeft het ook prima plaatst hij onder meer deuren en monteert hij naar zijn zin in de woonfabriek. Frans begon zijn hang- en sluitwerk. Op locatie zorgt hij ervoor dat alle bouwelementen nauwkeurig aan elkaar worden gemonteerd en controleert hij het werk Woning uit de fabriek van de onderaannemers. “Dit is een nieuwe manier van bouwen”, zegt Jo. “Het concept is goed uitge­ Een huis bouwen in zes weken? Dat kan! In Weert heeft Ballast Nedam dacht, maar zeker niet tot in het detail. In de een fabriek opgericht – iQwoning - waar woningelementen worden praktijk loop je regelmatig tegen onvoorziene gemaakt. Die elementen, variërend in breedte tussen 5,40 en 6,30 situaties aan. En juist dat vind ik leuk, omdat er meter, worden op de bouwplaats samengesteld tot een complete voortdurend een beroep wordt gedaan op je vakmanschap. Meer dan ik ooit ervaren heb op de woning, inclusief schuurtje. Elke woning voldoet aan de hoogste eisen qua energieverbruik en bouwplaats wordt er hier naar je geluisterd met de klimaatbeheersing. Zowel de indeling als de afwerking kan worden bedoeling het proces te perfectioneren.” aangepast aan de wensen van de toekomstige bewoner.

24

Arjan van Beurden

Jo van Gemert

Frans Huijs

Johan Postma

25

Evc-traject

Machinist in verre oorden Als machinist trekt Ton Balm de hele wereld over. De ene keer zit hij in het Verre Oosten, de volgende trip gaat naar West-Afrika. Overal bewijst hij zijn vakmanschap – al had hij tot vorig jaar nog geen ‘papiertje’. Even thuis in Heerhugowaard vertelt hij hoe daarin verandering kwam.

26

Ton

B m al

Leeftijd: 44 jaar Woonplaats: Heerhugowaard Beroep: machinist Werkt bij: Snijder B.V. in Hoorn

27

De man “Als zoon van een boer volgde ik de middelbare landbouwschool. Toen ik klaar was , legde mijn vader me uit dat hij niet mocht uitbreiden en dat er daarom voor mij geen toekomst op het bedrijf was. Ik moest maar een baan gaan zoeken. Het enige wat ik kon, was op een trekker rijden. Dus ik begon bij een loonbedrijf. In 1990 kon ik als shovelmachinist aan de slag bij Snijder, dat grote machines, kranen en machinisten verhuurt. Ik ga er nooit meer weg, want ik heb een geweldige baan.”

verre reis was in 1994, naar Sint Eustatius. Ik ben overal aan het werk geweest: Europa, het Verre Oosten, Afrika. Op dit moment zit ik in Lomé, de hoofdstad van Togo in West-Afrika. We zijn bezig met twee kranen en drie machinisten. Leggen oeverbescherming aan in de haven. Voor zo’n baan met klussen over de hele wereld, heb je wel bepaalde eigenschappen nodig. Je moet de verantwoordelijkheid aankunnen en de juiste instelling hebben. Meestal sta je er alleen voor als er problemen zijn. Niet iedereen die eraan begint, trekt dat. Ik heb er niet zo’n moeite mee: ieder mens is toch eigenlijk alleen?”

Het vak “Het vak van machinist en monteur heb ik in de praktijk geleerd. Maar wel met de boeken in de Het werk hand, vaak in het Engels. Een diploma heb ik “Ik wilde wat van de wereld zien. Wat dat betreft nooit behaald, dus daarom vind ik het mooi dat ik kon ik het niet beter treffen dan bij Snijder. Mijn vorig jaar een evc-traject mocht doen. Nu kan ik eerste klus was in Denemarken en mijn eerste

28

bewijzen dat ik mijn vak beheers. Het was wel aanpoten, want ik had al jaren niet meer op school gezeten. En een verslag schrijven was ik ook niet gewend. Je moet je verhaal in stappen opbouwen, als een gebruiksaanwijzing. Dat is best lastig, want ik weet zelf wel hoe ik mijn werk doe. Maar kan ik het ook zo opschrijven dat een ander het begrijpt? Mijn vrouw was testpersoon.” De praktijk “Communicatie is het grootste probleem als je in het buitenland zit. Ik ben redelijk goed in Engels. Maar als bijvoorbeeld een Spanjaard Engels spreekt, is die moeilijk te verstaan. Ik ben dus veel bezig met het voordoen, niet praten maar laten zien. Dat gaat prima. Je kunt overal met mensen uit de voeten, als je maar respect hebt voor hoe zij leven. Wil een moslim vijf keer per dag bidden, dan heb je daar maar rekening mee te houden. Zo werkt dat. Wel zou ik soms willen

dat mensen wat gelijkwaardiger met mij omgaan. In Saudi-Arabië werk ik bijvoorbeeld met Egypte­ naren en Pakistanen. Die noemen me vanaf het begin ‘sir’. Ik heb geprobeerd dat uit hun hoofd te praten; ik ben geen ‘sir’. Maar het is niet gelukt.” 

Bewijs je vakmanschap Ton Balm over evc: “Mijn klanten waren altijd al overtuigd van mijn werk. Maar zij hebben ook weer opdrachtgevers en die willen diploma’s zien. Daarom was het prima om via een evc-traject vast te leggen dat ik mijn vak versta.” Met een ervaringscertificaat bewijs je je vakmanschap en het biedt de mogelijkheid om verder te leren. Of een loopbaanstap te zetten. Als je minimaal 5 jaar ervaring hebt en ouder bent dan 23 jaar, kun je een evc-traject doen. Geldt de de cao voor de Bouwnijverheid voor jou, dan is het traject kosteloos. Kijk op www.evc-centra.nl

29

Re @ cties Reageren? ‘Bouwen’ hoort graag jouw mening. Over het blad, over je loopbaan, over je vak, over techniek … en over al het andere dat je bezighoudt. Mail naar: [email protected]

Stelling Wat vind jij? "De bouwvak is achterhaald. We hoeven en willen niet allemaal in dezelfde periode met vakantie." Eens? Oneens? Reageer op de stelling via ibouwen.nl

Werktijd kantoor = werktijd bouwplaats? Op iBouwen kon je de afgelopen tijd reageren op de stelling “Kantoor en bouwplaats moeten dezelfde werktijden hebben”. Niet geheel onverwacht verschillen de meningen: 41 procent is het eens met de stelling, 59 procent is het oneens. Telefoon Henk Donkersteeg uit Kootwijkerbroe k, vrachtwagenchauffeur bij sloop bedrijf De Hofstede vi ndt: “De bouw start om 7 uur en ein digt om 4 uur. Op ka ntoor kun je veel werkzaamhede n niet uitvoeren in die tijd, dus ben je genoodzaakt later te beginnen en later te eindigen. Of de werknemers va n 8 tot 5 de bouw op , m aar dat willen de meesten ook we er niet. Het is wel va n belang dat er telefonisch altijd iem and van kantoor be reikbaar is.”

d Bereikbaarhei Noppen uwbouw Wim ie n r to la u lc Ook ca bezwaren: ziet praktische uit Rosmalen ant dat werkt werktijden, w de lf ze de t ie “N enk aan de de praktijk. D in l aa m ti op t nie der naar tussen uitvoer g n li pe op gk teru bouwplaats. sluiten van de a n r de ei er id van werkvoorb bereikbaarhe de n aa k oo En denk ten gedurende ers en fabrikan em n an ra de on kantoortijd.”

Uit de hoogte

Marco Terpstra uit Geldermalsen won de foto­wedstrijd op iBouwen.nl met deze inzending. Hij schreef: “Mijn uitzicht op Rotterdam in de mist, vanuit de hoogste kraan van Nederland: 200 meter hoog.” 30

‘Bouwen’ en ‘iBouwen’ zoeken vrijwilligers die willen meedenken over beide magazines. Leden van het lezerspanel krijgen regelmatig via de mail vragen voorgelegd. Het kan gaan over werk, over techniek, over opleiding en ontwikkeling. En over alles wat je bezighoudt in de bouw. Meedoen? Stuur dan een mail naar [email protected]. Dan ben je meteen ook lid van het online magazine ibouwen.nl. Afmelden kan altijd. Lid worden van lezerspanel verplicht je tot niets.

Los onderstaande Sudoku op en mail de getallen van de blauwe balk naar [email protected] Onder de goede inzenders worden vijf VVV-cadeaubonnen van 25 euro verloot.

Sudoku 2

8

1

7

6

8

5 3 2

5

4

6 7

3

1

4

9

5

8 6

5

1

6

8

7

Online opSudoku de bouwplaats? Winnaars uit ‘Bouwen’ nummer 2: Lees er alles over in de nieuwe ibouwen

Ronald van Klaren uit Lopik, Geef je mening Mario Sijnesael uit Schagen, ov smartpho er nes op bouwpl aats Jolanda Klaassen-Spek uitdeHulshorst, A.J.W. Smolders uit Sint Michielsgestel en Peter de Bree uit Goes Meld je aan op www.ibouwen.nl en maak kans op

En verder: • Verder met het Loopbaantraject na ontslag • ‘Restauratiewerk is nooit routine’ • De markthal van Rotterdam: ‘een architectonisch juweeltje’ • De leukste bouwfoto

Samsung tablet Om ibouwen te lezen.

Traktatie voor jou en je collega’s

Sturing “Wat mij motiveert is mensen te laten ontdekken welke mogelijkheden en kansen ze hebben om zich verder te ontwikkelen. En dat ze sturing kunnen geven aan hun eigen loopbaan.” Aan het woord Henk ten Oever. Hij is trajectadviseur van het Loopbaantraject Bouw & Infra. Henk en zijn collega’s staan voor je klaar als je met een loopbaan- of een evc-traject aan de slag wilt. • Omscholen naar een andere functie? De trajectadviseur van het Loopbaantraject Bouw & Infra begeleidt je daarbij. • Ervaringscertificaat of diploma halen? De evc-adviseur van de EVC-centra Bouw & Infra ondersteunt. Hier vind je een traject- of evc-adviseur bij jou in de buurt:

Postbus 440, 3840 AK Harderwijk, (0341) 499 378 [email protected] www.loopbaantrajectbouw.nl

Iedereen wil wel even je collega zijn.

ibouwen verschijnt eind november adv_ibouwen#2_210x275mm_fase3.indd 1

Werken aan je loopbaan of aan je vakbekwaamheid?

31-10-13 14:29

Het Loopbaantraject Bouw & Infra en de EVC-centra Bouw & Infra zijn zelfstandige onderdelen van Fundeon, het kennis- en adviescentrum voor het opleiden en ontwikkelen van personeel in de bouwen infrasector. Kijk op www.fundeon.nl.

Postbus 440, 3840 AK Harderwijk, (0341) 499 211 [email protected] www.evc-centra.nl

Colofon

Colofon

Bouwen is het magazine over loopbaanontwikkeling en ontwikkelingen in vaktechniek. Vijf keer per jaar wordt het tijdschrift gratis toegestuurd aan werkne­ mers en werkgevers voor wie de cao voor de Bouwnijverheid geldt. Bouwen wordt gemaakt in opdracht van het Loopbaantraject Bouw & Infra. Uitgever: Fundeon, kennis- en adviescentrum voor de bouw en infra. Redactieraad: Sander van Bodegraven, Betsie Brink, Michiel Mons. Redactiecommissie: Metha van der Haar, Anne-Marie Moons, Edith Manjé, Dick Singerling, Pieter Kastermans, Erik Huijsman, Geert Wijnhoven (hoofdredacteur), Peter Boss (eindredacteur). Productie: Boss & Wijnhoven BV. Bijdragen: Arthur van Beveren, Louis Jongeleen, Harry Linker. Fotografie: Arthur van Beveren, Chris Pennarts, Jan de Groot, Marco Hofsté, Harry Linker, Mischa Rapmund, Wilbert van Woensel Vormgeving: Click Communicatie, Utrecht. Druk: Senefelder Misset. Oplage: 115.000 exemplaren. Redactieadres: Boss & Wijnhoven, 030-2322517, e-mail [email protected]. Correspondentie: Loopbaantraject Bouw & Infra, Postbus 440, 3840 AK Harderwijk, 0341-499 378, e-mail [email protected]. Website: www.fundeon.nl. Adreswijzigingen: Bouwen wordt verstuurd naar iedere werknemer die onder de cao voor de Bouwnijverheid valt. De adressen worden beschikbaar gesteld door de organisatie die verantwoordelijk is voor de cao-registratie. Indien uw adressering onjuist is, kunt u via uw werkgever laten controleren of uw juist adresgegevens beschikbaar zijn gesteld aan Cordares. © Fundeon/Boss & Wijnhoven. Niets uit deze uitgave mag worden overgenomen en/of gereproduceerd zonder schriftelijke toestemming van de uitgever. .

31

Trots op

Zo’n jongen een beetje motiveren

Timmerman Nick den Besten (29) van Aannemersbedrijf De Zeeuw BV in Groot-Ammers geeft zijn vakkennis graag door. Als leermeester weet hij dat de een dat makkelijker oppikt dan de ander. Over zijn huidige leerling Henkjan Huisman heeft Nick niks te klagen. Vandaag renoveren Nick en Henkjan een schuur in Goudriaan. Naast een grote berg sloophout staan nu een nieuwe, maar historisch ogende schuur en een carport. Strakke spanten van Frans douglas-hout met een fijne afwerking en details als ouderwetse nagels. Dat is het vakwerk waar Nick zo van houdt. Henkjan is binnen bezig een wand te zetten en te beplaten. Over zijn leermeester zegt hij: “Nick vertelt heel rustig hoe het moet en waarom je het doet.” Dat vindt Nick zelf ook belangrijk aan het leermeesterschap: “Goed commu­ niceren en niet teveel informatie tegelijkertijd geven.” Kennis overdragen Veilig en milieubewust werken, dat zijn waardevolle punten die hij Henkjan meegeeft: “Dat ze niet voor elke rib die ze zagen een nieuwe pakken. Dat is natuurlijk ook goedkoper.” Waarom Nick leermeester werd? Om kennis over te dragen, natuurlijk. “En de jongens een beetje motiveren, ook niet geheel onbelangrijk. Van een stagiair of jonge leerling kun je nog niet veel verwachten. Maar het is wel belangrijk dat ze willen werken.” Vertrekken Tijdens zijn eigen opleiding kreeg Nick te horen: je zit hier voor jezelf. Dat probeert hij nu door te geven: “Ik vraag aan zo’n jongen: maak elke maand een tekening. Doet hij dat niet, dan vraag ik het nog een keer. Als een leerling dan denkt:

waarom zou ik het doen? … dan kan hij vertrekken. Je wilt toch vakman worden, of niet dan?” Henkjan, die nu twee jaar onder zijn hoede is, heeft geen last van gebrek aan motivatie. Nick is trots op hem: “Hoe hij dingen oppakt, hoe hij ze verwerkt. Als jij hem iets uitlegt, doet hij er altijd wat mee. Er kan natuurlijk altijd iets mislukken, maar ik leg niet op elke slak zout. Daar is het een leerling voor, toch?”

In deze rubriek vertelt een vakman wat hem trots maakt. Wil jij met jouw verhaal in ‘Bouwen’? Mail dan naar: [email protected].