Stichting Zohor مؤسـســة زهــور Voor Participatie van Marokkaanse en Arabische vrouwen لتحسين وضعية النساء المغربيات و العربيات و تشجيع مشاركتهن
Jaarverslag 2004
Haarlem, juni 2005
Inhoudsopgave: 1. De Stichting
pag. 3
2. Activiteiten
pag. 4-8
3. Netwerken
pag. 9
2
De Stichting: Stichting Zohor is een zelforganisatie voor Marokkaanse en andere Arabische vrouwen. De stichting is in oktober 1998 opgericht. De stichting is ontstaan in reactie op klachten van Haarlemse instellingen dat Marokkaanse vrouwen moeilijk te bereiken waren en niet geïnteresseerd waren. Om het tegendeel te bewijzen organiseerden een aantal Marokkaanse en Arabische vrouwen een bijeenkomst waarin de instellingen de gelegenheid zouden krijgen om met deze vrouwen te discussiëren. De bijeenkomst kende een zeer grote opkomst (circa 250 vrouwen) en er werd flink gediscussieerd. Stichting Zohor is na deze bijeenkomst officieel opgericht. Het bestuur telt 9 actieve leden. De Stichting heeft als doel de participatie te bevorderen van Marokkaanse en ander Arabische vrouwen in de Nederlandse samenleving algemeen en in Haarlem en omgeving in het bijzonder. Functie van Zohor: Stichting Zohor organiseert activiteiten die de participatie van Marokkaanse vrouwen en de Marokkaanse gemeenschap in zijn geheel stimuleren. De activiteiten zijn met name gericht op het gebied van welzijn, educatie, onderwijs, arbeid en hulpverlening. Een belangrijke functie van Zohor is de signaleringsfunctie naar de instellingen. De stichting heeft een breed netwerk in Haarlem. Er zijn ook verschillende contacten met instellingen en organisaties buiten Haarlem. Stichting Zohor neemt bijvoorbeeld zitting in stuurgroepen van bepaalde projecten of organisaties. Hierin heeft Zohor vooral een adviserende functie. Locatie: Stichting Zohor heeft sinds 2000 met hulp van de gemeente Haarlem onderdak gevonden in het Mondiaal Centrum. In hetzelfde gebouw zijn meerdere organisaties gevestigd. Er zijn verschillende faciliteiten aanwezig. Vooralsnog is Zohor de enige vrouwenorganisatie in dit gebouw.
3
Activiteiten: Project wijkcontactvrouwen: Vorig jaar had Zohor gesignaleerd dat er grote behoefte was aan “contactvrouwen” in de wijken. Deze vrouwen zouden een vertrouwensrelatie met de doelgroep kunnen opbouwen om hen vervolgens te helpen hun weg te kunnen vinden naar de verschillende instellingen op het gebied van arbeid, scholing, hulpverlening, huisvesting….ect. De gemeente zou de mogelijkheden bestuderen om aan deze vraag tegemoet te komen. Uiteindelijk hebben de gesprekken met de gemeente dit jaar een vervolg gekregen. De gemeente heeft een aanbod ontwikkeld in de vorm van een projectvoorstel. Hierbij zijn verschillende organisaties betrokken zoals Stichting HÖB; het Moedercentrum de Malle Molen; Nova College. Het project wordt in 2005 uitgevoerd. Vrouwendag Zohor heeft actief meegeholpen aan de organisatie van vrouwendag in Haarlem. Zohor is een van de leden van de werkgroep vrouwendag. Dit jaar stond vrouwendag in Haarlem in het teken van ontmoeting met als thema: Wie is je buurvrouw?. Computercursus In samenwerking met Stichting HÖB heeft Zohor een computercursus voor een groep van 8 Marokkaanse vrouwen georganiseerd in Alkmaar. De computercursus van HÖB bestond uit 8 lessen. De vrouwen hebben tijdens deze cursus kennis gemaakt met Windows, Windows verkenner, Word, internet en e-mail. De groep bestond voornamelijk uit laaggeschoolde vrouwen variërend in leeftijd tussen 28 en 58 jaar. Drie vrouwen spraken redelijk Nederlands. De anderen konden slecht of geen Nederlands spreken. De groep was zeer enthousiast. De meeste hadden al eerder, via de taallessen die zij volgden, een computercursus gehad. Zij gaven aan dat deze cursus voor hen te moeilijk was vooral vanwege het taalprobleem. Een van de vrouwen (leeftijd circa 58 jaar) was analfabeet. Zij volgde sinds kort een Nederlandse taalcursus. Zij was zeer ambitieus en heeft zich extra moeten inzetten om de cursus succesvol af te ronden. De cursus is gegeven door twee trainers die bekend zijn met deze doelgroep en hun taal spreken. De cursus is succesvol afgerond en de vrouwen hebben een certificaat gekregen. Brijder Stichting In de Marokkaanse gemeenschap is het verslavingsproblematiek nog steeds een taboe. Desondanks is er vooral onder de Marokkaanse vrouwen een grote interesse naar informatie hierover. Stichting Zohor heeft op 12 februari in samenwerking met de Brijder en Sihhat een voorlichting over dit onderwerp georganiseerd. Na de eerste bijeenkomst in december 2003 is, op verzoek van de deelneemsters, deze tweede voorlichting georganiseerd. Aan deze voorlichting hebben 12 vrouwen deelgenomen. De voorlichting was tweetalig. De interesse was groot.
4
Oprichting Stichting Marokkaanse organisaties Haarlem: Op 24 februari 2004 werd de stad Al Hoceima en omgeving, in het Noorden van Marokko, opgeschrikt door een hevige aardbeving waarbij veel slachtoffers zijn gevallen. Dit gebeuren was voor de Haarlemse Marokkaanse organisaties reden om bij elkaar te komen en te bespreken op welke manier er hulp geboden kan worden aan de slachtoffers. Deze gesprekken resulteerde in eerste instantie tot de oprichting van de Stichting Samenwerkende Marokkaanse Organisaties Haarlem (SMOH). Stichting Zohor is een van de oprichters. Daarna hebben de deelnemende organisaties besloten, in samenwerking met een organisatie uit het getroffen gebied, tot het ontwikkelen en opzetten van een veeproject voor een dorp in omgeving Al Hoceima. Dit traject is nog volop in ontwikkeling. De goede samenwerking binnen de SMOH heeft zich niet beperkt tot het opzetten van een hulpplan aan de slachtoffers van de aardbeving. De leden van de SMOH weten elkaar steeds beter te vinden en werken steeds meer samen voor het realiseren van verschillende activiteiten. Haarlemmerhout Festival: Op 20 juni heeft Stichting Zohor als een van de leden van de Stichting Marokkaanse Organisaties Haarlem meegedaan aan het opzetten en organiseren van de Marokkaanse bijdrage aan deze grote multiculturele festival. Er is gezorgd voor Marokkaanse lekkernijen, Henna tatoeage, Arabische kalligrafie, tentoonstelling Marokkaanse artisanat, Marokkaans muziek…etc. Het was erg gezellig en er waren veel bezoekers. Marokkaanse Culturele dag: Op dinsdag 8 juni heeft Stichting Zohor op verzoek van Moskee Arrahman in Haarlem meegeholpen aan het organiseren en opzetten van een Marokkaanse Culturele middag in Buurtcentrum Binnensteeds. De activiteit was georganiseerd voor het personeel en vrijwilligers van Stichting Centrum Zuid. Deze dag kende een presentatie over de bouw van de nieuwe moskee, een presentatie over Marokko, een tentoonstelling van Marokkaanse kleding en artisanat, Henna tatoeage, Arabische Kalligrafie. Naast de Marokkaanse thee en lekkernijen konden de aanwezigen ook genieten van een heerlijke Marokkaanse maaltijd. Ongeveer 50 mensen hebben aan deze dag deelgenomen. Het succes van deze dag heeft ertoe geleid dat de Marokkaanse organisaties hebben afgesproken om in 2005 in het kader SMOH een vervolg te geven aan deze dag maar dan in een groter vorm en in ander kader. Huiselijk geweld Steeds vaker komen de bestuursleden en de overige vrijwilligers van Zohor in contact met het thema huislijk geweld. De vrouwen van Zohor hebben o.a. door de training die zij via de GGD hebben gevolgd de nodige ervaring opgebouwd in het omgaan met dit thema. Er zijn verschillende individuele gesprekken gevoerd met slachtoffers maar ook bij gesprekken met groepen vrouwen is dit thema vaak in informele sfeer besproken. Bij de gesprekken met de slachtoffers worden zij gewezen op het aanwezige hulpverleningsaanbod op dit gebied. In maart heeft Zohor op de vrije universiteit een gesprek bijgewoond waarbij een landelijk onderzoek huiselijk geweld werd besproken. Hierbij is met name gesproken over het bereiken van doelgroep.
5
Op 16, 23 en 30 september heeft Zohor samen met het Multicultureel Instituut Forum een serie bijeenkomsten rond dit thema georganiseerd. Het project was genaamd “Taboes bespreken”. Met een deelname van circa 20 vrouwen, van voornamelijk Marokkaanse afkomst, waren de bijeenkomsten goed bezocht. De leeftijd van de deelneemsters varieerde tussen de 22 en 50 jaar, eerste en tweede generatie. Tijdens de bijeenkomsten zijn de onderwerpen “Taboes, “Huiselijk geweld” en “Seksueel geweld” besproken. Er is een levendige discussie gevoerd. Op 7 oktober hebben een aantal vrouwen van Zohor, op uitnodiging van Forum, een workshop geleid over huiselijk geweld onder allochtonen en de hulpverlening aan deze doelgroep. Arabische les/ Voorlichting Marokkaanse vrouwen: De donderdagmiddag is er in het moedercentrum altijd een inloopmiddag voor Marokkaanse en Arabische vrouwen. De laatste tijd werd deze activiteit echter zeer slecht bezocht. Vanuit het sociaal cultureel werk waren er geen mogelijkheden om actief te investeren in het vorm geven van deze middag. Zohor heeft toen aangeboden om samen met het moedercentrum hier vorm aan te geven. Het doel was een activiteit op te zetten die veel vrouwen trekt en waaruit zij vervolgens ook makkelijker kunnen doorstromen/ mobiliseren voor andere activiteiten. Na een inventarisatie onder de doelgroep bleek er veel vraag te zijn naar Arabische les. Er is toen gekozen voor een model waarbij Arabische les in een informele sfeer gegeven wordt door vrijwilligers en waarbij de vrouwen ook verschillende thema’s kunnen bespreken. Het project “Taboes bespreken” dat in samenwerking met Forum is uitgevoerd is in dit kader aangeboden. Ook zijn via deze activiteit vrouwen geworven voor andere activiteiten zoals een GGD voorlichting. Er hebben 20 vrouwen deelgenomen aan deze activiteit c.q. cursus. De leeftijd van de vrouwen varieerde tussen de 27 en 45 jaar. Vier van de vrouwen waren van de tweede generatie en waren de Nederlandse taal machtig. De anderen vrouwen waren allen analfabeet en volgden Nederlandse taallessen. Moedercentrum Europawijk: Via moedercentrum de Malle Molen is Zohor betrokken bij de ontwikkeling van een moedercentrum in Europawijk. Pre woondiensten heeft ruimte beschikbaar gesteld voor het realiseren van dit project. Multiculturele feest Boerhaevewijk: Een aantal Marokkaanse vrouwen in Boerhaevewijk hadden Zohor benaderd met de vraag naar ondersteuning bij het organiseren van een Multiculturele vrouwenfeest. Zohor heeft samen met het opbouwerk deze vrouwen geholpen bij het vormgeven en organiseren van deze activiteit. Het Multiculturele feest heeft op vrijdag 18 juni plaatsgevonden. Er hebben 50 á 60 vrouwen deelgenomen. De meeste vrouwen waren van Marokkaanse afkomst. Daarnaast waren er een aantal autochtone Nederlandse, Surinaamse, Turkse en Arabische vrouwen aanwezig.
6
Fotografieproject: Na aanleiding van de moord op Theo van Gogh is Zohor benaderd door een fotografe die een project wilden opzetten waarbij ze verschillende moslimmoeders met hun kinderen zou fotograferen. Zij wilden graag vanuit haar vakgebied een bijdrage leveren aan het verbeteren van de sfeer en de relatie tussen moslims en niet moslims in Nederland. De foto’s zullen in een tentoonstelling geplaatst worden. De fotografe wilden met deze tentoonstelling ten eerste het universele kenmerk van het moederschap naar voren brengen: moslimmoeders zijn net als alle andere moeders in de wereld. Ten tweede wilde zij de verscheidenheid onder deze groep naar voren brengen. Zohor heeft aan dit project samengewerkt door mee te denken en te helpen bij het werven van deelneemsters. Heimwee project: Zohor heeft meegeholpen aan de realisatie van het Culturele project “Heimwee”die in Haarlem heeft plaatsgevonden. De deelname van Zohor bestond uit het leiden en verslaglegging van een bijeenkomst met migrantenvrouwen van Marokkaanse en Arabische afkomst. Het gesprek zou gaan over heimwee naar het land van herkomst en de relatie met Nederland. Deze bijeenkomst heeft op 13 oktober plaatsgevonden. Vierentwintig vrouwen hebben aan deze bijeenkomst deelgenomen. Een vrouw was van Irakese afkomst en een van Turkse afkomst. Alle anderen waren van Marokkaanse afkomst. Het gesprek heeft plaatsgevonden in het moedercentrum. De deelneemsters behoren tot de categorie eerste generatie migranten hoewel er wel verschillen zijn in leeftijd en datum migratie. De meeste vrouwen zijn in de leeftijd tussen 25 en 40 jaar en hebben vrij jonge kinderen. Er waren 9 vrouwen die wat ouder waren en wat oudere kinderen hadden waarvan er minimaal een al buitenhuis woont. Met uitzondering van 1 vrouw uit Irak waren bijna alle vrouwen analfabeet of laag opgeleid. Deze groep is een vrij behouden groep. De deelneemsters zijn allen cursisten van de Nederlandse lessen die in het Moedercentrum door Nova College aangeboden worden. Project Digitale Oase: Zohor werkt samen met Vereniging de Brug en Stichting HÖB aan het project Digitale Oase. Het project is een succesvol project waarbij een aanbod is ontwikkeld van huiswerkbegeleiding, themabijeenkomsten en computercursussen voor ouders. Dit in samenwerking met scholen. Oprichting Overleg Orgaan Marokkaanse Vrouwen Noord-Holland: In december heeft Zohor deelgenomen aan een tweedaagse ontmoetingsbijeenkomst van verschillende Marokkaanse vrouwen organisaties uit Noord-Holland. Deze ontmoeting was georganiseerd en ondersteund door “Multiple Choice”. Er waren meer dan 20 vrouwen aanwezig. Tijdens deze ontmoeting is er gewerkt aan het oprichten van een provinciaal overlegorgaan voor Marokkaanse vrouwenorganisaties. Het overleg is bedoeld voor uitwisseling, gebruik maken van elkaar expertise, het bestaande netwerk vergroten, indien nodig gezamenlijk
7
optreden inzake belangrijke provinciale of landelijke kwesties. Afgesproken is om in 2005 te starten met een eerste officiële overleg. Daarnaast is er ook voorlichting gegeven over de nieuwe familiewet in Marokko en de gevolgen hiervan voor de Marokkaanse Nederlanders. Lezing “Gelijke behandeling man en vrouw in de Islam en in het Christendom”: Op verzoek van het provinciale werkgroep moslims en christenen heeft Zohor een bijdrage geleverd tijdens een meeting met als thema: “Gelijke behandeling man en vrouw in de Islam en in het Christendom”. De bijdrage van Zohor bestond uit het verzorgen van lezing over de gelijke behandeling van de vrouw in de Islam. Overige activiteiten: Naast de eerder vermelde activiteiten heeft Zohor ook meegewerkt/ deelgenomen aan verschillende conferenties, discussies en overleggen zoals: • Deelname Gemeentelijke overleg en discussie over het nieuwe beleid voor zelforganisaties • Deelname conferentie “Loverboys” in Rotterdam • Deelname wijkavond na aanleiding van het onderzoek in de Boerhaevewijk “Dialoog over de Kloof”. • Deelname discussie workshop met als thema “Haarlem grenzeloos’ met leerlingen van het Schoter scholengemeenschap in Haarlem. • Deelname informatiebijeenkomst “De nieuwe Marokkaanse familiewet”bij Multiple Choice in Beverwijk. Daarnaast wordt Zohor vaak benaderd door studenten die voor het maken van hun scriptie of andere studieopdrachten de hulp c.q. medewerking van Zohor vragen. In 2004 heeft Zohor meerdere studenten ondersteunt.
8
Netwerken Naast de contacten die eerder vermeld zijn heeft Zohor vele andere contacten in Haarlem en omgeving maar ook landelijk. Een aantal organisaties uit ons netwerk zijn: • • • • • • • • • • • • • • • •
Vrouwengroep El Amal in Heemskerk/Beverwijk Vrouwengroep in Ijmuiden Marokkaanse Vrouwen Vereniging Nederland Multiculturele Werkgroep Meerwijk Netwerk Allochtone Vrouwelijke Beroepskrachten Haarlem Moedercentrum de Malle Molen Moedercentrum Noor Stichting Radius vrouwenwerk Stichting Radius migrantenwerk Buurt(opstap)moeders GGD Sihhat Stichting Marokkanen Tunesiërs Haarlemse Marokkaanse organisaties Stichting Radius Opbouwwerk Multicultureel Instituut Forum Slachtofferhulp
Regelmatig nemen bestuursleden van Zohor deel aan conferenties, bijeenkomsten en (eenmalige) overleggen waarbij men naast het verbreden van kennis ook het netwerk uitbreidt.
9
