Participatie en draagvlak Methodes voor participatie en het creëren van draagvlak voor stedelijke mobiliteitsmaatregelen
Agenda Theoretisch kader van participatie Actieprogramma participatietrajecten Goede voorbeelden
Participatie : vele gezichten Politieke participatie : - Beleidsgeöriënteerd: inspraak (info & advies…) - Openbare onderzoeksprocedures, bezwaarschriften, adviesraden, een hoorzitting… - Participatie 2.0 - Draagvlak als doel
Participatie : bottom-up -
Meer (dan) draagvlak als doel Burgerinitiatieven Uitvoeringsparticipatie Algemeen belang ipv NIVEA Vb. Fiets van Troye
Wettelijke verankering ‘mobiliteit’ EU -
Conventie Aarthus: recht op milieuinfo 2001 Transport White paper 2011 + Mobility package 2013 Civitas programma Sustainable Urban Mobility Plans : Planning for (and with) the people
De gemeente - dient initiatieven te nemen om de betrokkenheid en de inspraak van de burgers of van de doelgroepen te verzekeren bij de beleidsvoorbereiding, bij de uitwerking van de gemeentelijke dienstverlening en bij de evaluatie ervan”. - Mobiliteitsplan: Openbaar onderzoek + GBC - Milieuconvenant 2008- 2013: Milieuraad
De voordelen: win-win Voor burgers en stakeholders
Voor steden
Kunnen hun ideeën en bekommernissen beklemtonen.
Zorgt voor breed ‘eigenaarschap’ Dragen bij tot creatieve en nieuwe oplossingen (ervaringsdeskundigen) Neemt actief deel aan democratische besluitvormingsproces
Gelegenheid om beleid en maatregelen uit te leggen en/of te verantwoorden Creëren van draagvlak Voelen van ‘temperatuur, oppositie…’ Versterken van samenwerking Overtuigen van burgers om maatregelen te testen
Voor beide Betere bewustwording van de uitdagingen (en complexiteit van oplossingen) Hogere effectiviteit en efficientie van beleidskeuzes Grotere transparantie Kloof tussen burger en politiek verkleint Verhoogde legitimiteit van maatregelen en projecten Beter(e) (gebruik van) diensten en maatregelen
Vooroordelen
Kost (verloren)tijd en geld is moeilijk te organiseren Is moeilijk te kanaliseren Komt ‘bovenop’ kerntaken Schrikt af (bezwaren, schadeclaims, juridisering…)
“We doen het op onze manier…”
Actieprogramma Participatietrajecten Vlaamse Overheid MOW 3 jaar Inventaris goede praktijken, werkvormen en initiatieven 7 demonstraties Draaiboek Participatie van mobiliteitsplan tot wijkniveau Doel: komen tot een prototypisch participatietraject voor MP’en, herinrichtingsprojecten en participatie op wijkniveau
Beslissingsboom
Helpt je de juiste keuzes maken Doel: participatietraject op maat Planning – Implementatie – Evaluatie Duidelijkheid van bij start Procesmanagement Methodieken : “geen enige juiste…” Combineer participatie met: - media - (sociale) marketing - mobiliteitsmanagement, vb.bedrijfsvervoerplan
Participatie faciliteren? Stakeholders/burgers: verschillende rollen en indeling, vb. obv ‘betrokkenheid’ Kweekvijver civic skills
Vertaler
Mobilisator
Stakeholders Burgers Spreekbuis / actievoerder
Facilitator / bemiddelaar
Constructieve partner
Voorbeelden: vooraf… Gent als internationale ‘good practice’ -
Mobiliteitsplan Gent CIVITAS stad Stationsomgeving : ‘project zoekt ideeën’ Leefbare straten (fiets van Troje) Gent naar de maan (jongeren 2020) Participatief begroten (politie in wijken) …
“On Wheels”
Benut expertise door samenwerking!
Voorbeeld ‘Beter benutten’ NL Rapport ‘Grip op gedrag’ ( XTNT- CROW downloads) 71 cases Plaats van ‘gedragsbeïnvloeding in projecten ‘Slim Reizen’ en ‘Beter Benutten BIT-aanpak : Behavioural Insights Team • Understand: gedrag begrijpen • Interventions: maatregelen afstemmen • Results: monitoring & evaluatie
Voorbeeld ‘Beter benutten’ Succesvolle interventies: -
Informatieverstrekking, vb. teaser autodelen Sence of urgency, vb. parkeerproblemen Discontinuiteit aanwenden, vb. verhuis Hobbels wegwerken, vb. keuze alternatieven Faciliteren gewenst (= optimaliseren) gedrag Aanbod en vraag verbinden, E-freeway A’dam Beloning: vb. kortingbon, ‘that is not all…’ Benutten van sociale context : vb.wedstrijd, norm Segmentatie doelgroep(en): mobiliteitslevensstijl Directe marketing: geïnteresseerden aanspreken
Voorbeeld ‘Spitsmijden A2 NL 2300 (43000) spitsrijders Eindhoven- Den Bosch Belonen van ‘mijdplan’ (100€/maand) + faciliteren (reisinfo – feedback) Alternatieven proberen: e-bikes + buskaarten 56 % minder spits tijdens proef - 22% andere route (mijden binnenstad) - 22% ander tijdstip - 12%: OV of fiets
47 % blijft spits mijden 4maand nadien Self-persuasion: registreren ervaring website gedragswijziging Psychologische afstand: vrijwillig commitment, callemail-deelname (verwerkingstijd)
Voorbeelden Participatie 2.O -
Aachen: MP simulatie spel Hyvinkää : carbon footprint online cooperation Tallin: app fietscorridors en verbeteringen Facebook, Twitter en Web 2.O
Crowdfunding: van NIMBY tot PIMBY, vb. windmolenpark Utrecht Segment - 6700 nieuwe inw., -1,5mio autokms. - Nieuwe wn-ers: -20% auto, vooral fiets
10 Tips 1. Wees positief over je plan/acties 2. “Verandering is niet gemakkelijk, maar het wordt snel beter” 3. Start: (meest) haalbare / kleine schaal 4. Goede voorbeelden aanwenden 5. Houd alle betrokkenen op de hoogte 6. Fun + doen 7. Voordeel : people, planet, profit 8. Sleutelcompetenties 9. Beoordeel ideeën, niet de mensen 10. Risicomanagement: wees voorbereid…
Making Smarter Choices Work
Referenties Draaiboek participatietrajecten: http://www.mobielvlaanderen.be CIVITAS handbooks, Involving stakeholders & reaching citizens CIVITAS Elan (Gent) www.communityplanning.net www.crow.nl/online-kennis-tools www.epomm.eu www.vvsg.be > praktijkendatabank
Info en contact
Mobiel 21 Patrick Auwerx
[email protected] 016/31 77 08 http://www.mobiel21.be
