Stichting SWOS Welzijn en ondersteuning

Stichting SWOS Welzijn en ondersteuning Oranjeplaats 45B – 2871 TL Schoonhoven Activiteiten 0182 – 384550 Meldpunt 0182 – 381227 Mantelzorg 0182 - 381886 www.swoschoonhoven.nl e-mail: [email protected]

Beleidsplan 2016

1

Inhoud

I Inhoud ..................................................................................................................................................................... 2 Inleiding .................................................................................................................................................................. 3 Doelstelling ............................................................................................................................................................. 4 Gezamenlijk beleid, WELZIJN LOONT ................................................................................................................ 5 Wij zijn: .............................................................................................................................................................. 5 Wij leveren: ......................................................................................................................................................... 5 Omgevingsfactoren ................................................................................................................................................. 6 Maatschappelijke ontwikkelingen en trends ....................................................................................................... 6 Hoofdlijnen uit de gebiedsanalyse ...................................................................................................................... 6 Uitgangspunten ................................................................................................................................................ 6 Sociaal culturele activiteiten ........................................................................................................................... 7 Gezamenlijk optrekken ........................................................................................................................................... 7 Ondersteuning kwetsbaren en eenzamen ............................................................................................................ 7 Vrijwilligersmanagement .................................................................................................................................... 8 Organisatie .......................................................................................................................................................... 8 Voorheen Vlist .................................................................................................................................................... 9 Communicatieplan ........................................................................................................................................... 9 Naar de eigen achterban.............................................................................................................................. 9 In gezamenlijkheid ....................................................................................................................................... 9 En anderen .................................................................................................................................................... 9 Ontwikkelingsagenda ............................................................................................................................................ 10 Specifiek SWOS-beleid ........................................................................................................................................ 11 Activiteiten in het Dienstencentrum en De Brug .............................................................................................. 11 Diensten in de thuissituatie ............................................................................................................................... 11 Dagopvang ........................................................................................................................................................ 11 Activiteiten, gericht op allochtonen .................................................................................................................. 11 Communicatie en voorlichting .............................................................................................................................. 11 Communicatie ................................................................................................................................................... 11 Social Media ..................................................................................................................................................... 11

2

Inleiding Sinds 1-1-2015 is Schoonhoven onderdeel van de nieuw gevormde gemeente Krimpenerwaard. Deze gemeentelijke herindeling was voor de in de gemeente opererende welzijnsorganisaties, Stichting WON, SWOB en SWOS reden om tot een gezamenlijk beleidsplan te komen. Dit plan is dan ook integraal opgenomen in ons eigen plan (groene tekst). Aanvullend noteren we nog een aantar punten die specifiek voor Schoonhoven van belang zijn en dus onze volle aandacht verdienen.

3

Doelstelling De doelstelling van de SWOS, zoals verwoord in de statuten is: ”Het bevorderen van welzijn van mensen met een functiebeperking en mantelzorgers”, Weliswaar zijn de ouderen een heel belangrijke doelgroep waarvoor we ons inzetten, maar het gaat al enkele jaren niet meer alleen om ouderen. Ook jongere mantelzorgers kunnen op onze ondersteuning rekenen. Hetzelfde geld voor de eerste generatie allochtone inwoners, soms hebben zij op jongere leeftijd dan de andere inwoners van Schoonhoven behoefte aan hulp en steun. Door middel van het geven van advies en voorlichting, het aanbieden van activiteiten en het verlenen van diensten proberen we te bevorderen dat mensen zo lang mogelijk zelfstandig kunnen blijven functioneren, zelfredzaam zijn maar ook de regie over hun eigen leven kunnen blijven voeren.

4

Gezamenlijk beleid, WELZIJN LOONT Wij zijn: Op onze gezamenlijke ingang op internet zeggen we tegen onze (potentiële) cliënten: We gaan steeds meer naar de participatiemaatschappij, een maatschappij waarin de overheid niet voor alles meer klaar staat. Zelf zoeken binnen je netwerk naar de hulp die je nodig hebt. Maar niet iedereen heeft een uitgebreid netwerk waarin altijd wel iemand te vinden is om die hulp te bieden die op dat moment nodig is. Of toch? In de gemeente Krimpenerwaard vindt U drie welzijnsstichtingen die klaar staan voor ouderen en mensen met een beperking. Lokaal actief, lokaal bekend. En met de beschikking over een grote groep vrijwilligers. Alle kans dat ze u daar kunnen helpen. Alle kans ook dat u daar kunt helpen, als vrijwilliger op dat gebied waar u zich thuis voelt. Door het aanbieden van onze diensten voorkomen we dat mensen vroegtijdig afhankelijk worden van zorg, van welke aard ook. Wij bieden juist dat beetje steun, die motivatie om door te gaan waardoor mensen langer genieten van hun leven. Wilt U uw huis beveiligen tegen diefstal dan zorgt U voor goed hang- en sluitwerk. Uw auto onderhoudt U waarmee U ondermeer de verkeersveiligheid en uw portemonnee dient. U kiest voor onze organisaties om dezelfde reden, preventie! Uit het coalitieprogramma van de gemeente Krimpenerwaard halen wij onder andere dat het bestuur belang hecht aan:  :Signalerende preventie

  

Onderdeel van gemeenschap Dorps karakter Samenwerkingsverbanden

Welnu, hier zijn wij!

Wij leveren: Voor U ligt het gezamenlijk beleidsplan van de Stichting Welzijn en Ondersteuning Bergambacht (SWOB), de Stichting Welzijn Ouderkerk Nederlek (SWON) en de Stichting SWOS (SWOS). Hierin is beschreven hoe we samen streven naar een gelijkwaardig aanbod voor de gelijke delen van onze doelgroep. Naast dit gezamenlijk plan voeren de stichtingen op die terreinen die niet tot de raakvlakken gerekend worden een eigen beleid. Tenzij anders vermeld bedoelen we met ouderen mensen vanaf 65 jaar.

5

Omgevingsfactoren Maatschappelijke ontwikkelingen en trends 1. 2. 3.

Decentralisatie van taken en budgetten naar de gemeenten, gepaard aan bezuinigingen, zowel op het budget in de welzijns– en zorgsector als op de inzet van professionals. Door sluiting / vermindering van de opvang in verzorgings- en verpleeghuizen ontstaat meer thuisproblematiek en behoefte aan hulp. Meer zelfredzaamheid, meer uitgaan van eigen kracht wordt de slogan.

Door het bovenstaande zal een groter beroep worden gedaan op de welzijnsinstellingen. Er ontstaat meer behoefte aan diensten en activiteiten die gericht zijn op de eenzamen en kwetsbaren. 4.

Het ontstaan van een nieuwe gemeente met nieuwe verhoudingen. Druk op samenwerking van de welzijnsorganisaties in de Krimpenerwaard. 5. Opschuiven van welzijnsinstellingen naar meer aan zorg verwante taken. Toenemende vervaging van de grens tussen welzijn en zorg. 6. De gebiedsanalyse Krimpenerwaard over kwetsbare ouderen (REOS in de zorg, 2012, prognoses 2013 en verder) wijst op een verder toename van de omvang en problematiek bij ouderen (zie paragraaf 3) 7. Er ontstaat een grotere diversiteit aan doelgroepen: kwetsbare en vitale ouderen, jonge mantelzorgers, gehandicapten, licht dementerenden. 8. Vrijwilligersmanagement wordt bewerkelijker door het toenemend episodisch karakter van het vrijwilligerswerk. Er ontstaat een ander type vrijwilliger die meer op incidentele basis ingezet wil worden. 9. De opkomst van commerciële aanbieders in het welzijnswerk. 10. Digitalisering van de communicatie.

Hoofdlijnen uit de gebiedsanalyse Hieronder de selectie van knelpunten uit de gebiedsanalyse die voor ons gezamenlijk beleidsplan relevant is. 1. De komende jaren is sprake van een verdubbeling van de vergrijzing. Over twintig jaar zal het aantal 75 + ers gegroeid zijn van 4.100 naar 8.200. Het aantal alleenstaande ouderen neemt navenant toe. 2. In 2012 was 35% van de ouderen is kwetsbaar, waarvan 8% extra kwetsbaar. 3. 20% heeft geen wekelijkse activiteit. 4. De Krimpenerwaard kent in verhouding veel mantelzorgers. Het risico dat mantelzorgers zwaar of overbelast dreigen te raken heeft ook te maken met bovengenoemde trends. Ruim 10% is overbelast (SCP) 5. 38% is matig tot ernstig eenzaam. 23 % heeft een matig risico op depressies. 6. De Sociaal Economische Status SES is redelijk hoog. Desondanks kan 20% van de ouderen moeilijk rondkomen. Zo n 5% kampt met schulden. 7. In de komende 20 jaar zal het aantal demente ouderen verdubbelen van 2,5 % naar 5,5 % in 2035. Dat heeft consequenties voor de capaciteit van de beschutten en de onbeschutte dagopvang. De gebiedsanalyse noemt ook probleemgebieden (bijv. migranten, financiële problematiek) die niet in de gehele gemeente dezelfde aandacht behoeven. Voor zover van toepassing wordt in de additionele beleidsplannen daar aandacht aan besteed.

Uitgangspunten Onze activiteiten vinden hun oorsprong in burgerinitiatief en steunen bijna volledig op de inzet van vrijwilligers, ondersteund, gefaciliteerd en aangestuurd door beroepskrachten. Het belang van de welzijnsstichtingen is tweeërlei. In de eerste plaats preventief, willen we onze ouderen betrokken houden bij de maatschappij dan moeten we eenzaamheid, zich terugtrekken voorkomen en we moeten hen een programma aanbieden dat activeert. Maar, ouderdom komt

6

immers met gebreken, we moeten ook, waar nodig hulp bieden waardoor de oudere zelfstandig kan blijven functioneren. De scheidslijn is te trekken, de praktijk wijst uit dat veel ouderen met de jaren qua benodigde aandacht verschuiven van de eerste naar de tweede categorie. En dan is het goed dat ze bekend zijn met ons en ons werk. Zowel SWOB, SWON als SWOS hebben hun plaats in hun eigen werkgebied duidelijk gemarkeerd. Het aanbod is in de loop van jaren steeds meer aangepast aan de vraag van de lokale achterban en aan de veranderingen in de maatschappij. Hun werk is breed, laagdrempelig en hogelijk gewaardeerd. Dat leidt tot de volgende uitgangspunten voor een nauwe samenwerking:





Handhaving van de lokale activiteiten op alle terrein. Kennis van de lokale omstandigheden, persoonlijke kennis van de hulpvragende achterban en de beperkte mobiliteit voor een deel van de achterban zijn daarbij belangrijke argumenten. Maar zelfs de nog mobiele achterban zal niet snel naar een andere woonkern gaan voor het reguliere aanbod. De sterke kanten van iedere organisatie benutten om de zusterstichtingen te versterken.

Voorlopig zien we de beste dienstverlening in zelfstandig opererende stichtingen die toegroeien naar een vergelijkbaar, maar aan de eigen doelgroep aangepast aanbod.

Sociaal culturele activiteiten De sociaal culturele activiteiten hebben tot doel eenzaamheid te voorkomen. Door het organiseren van deze activiteiten komen mensen hun huis uit en leggen contact met anderen, vaak leeftijdsgenoten met een afnemend sociaal netwerk. Naarmate men ouder wordt verliest men immers meer generatiegenoten, vrienden, familie. We proberen deze mensen ook te betrekken bij onze activiteiten, in veel gevallen lukt dat. Doordat men op enig terrein als vrijwilliger bezig is blijft men nuttig voor de samenleving en dat is niet alleen goed voor de samenleving maar ook voor de vrijwilliger. Participeren mag het woord van deze tijd zijn, voor stichtingen als de onze is het core business. We verzorgen activiteiten op sociaal gebied en op het gebied van bewegen en bieden ook een educatief en een cultureel programma. De nog mobiele oudere zal voor een incidenteel aangeboden activiteit, bijvoorbeeld een pianoconcert de eigen woonkern nog verlaten maar de wekelijkse yogales of biljartmiddag zal alleen dicht bij huis bezocht worden. Al met al zijn deze activiteiten stuk voor stuk van groot preventief belang. Mensen die er gebruik van maken kunnen en willen langer zelfstandig functioneren.

Gezamenlijk optrekken Ondersteuning kwetsbaren en eenzamen Er zijn en worden een veelheid van activiteiten en diensten ontwikkeld die ingezet worden ter ondersteuning van kwetsbaren en eenzamen.  We stellen een ontwikkelingsagenda op, zie betreffende paragraaf;  Signalerend huisbezoek. Op termijn werken we aan stroomlijning van de aanpak leeftijdsgroep, vragenlijst, verslaglegging, vervolgacties etc.. Afstemmen met de methodiek van de sociale teams is daarbij wenselijk.  We bieden praktische ondersteuning, bijvoorbeeld met vervoer naar ziekenhuizen en sociale activiteiten en door het verrichten van kleine klusjes aan huis;  We stellen een gezamenlijke mantelzorgagenda op;  Samen leiden we netwerkcoaches op die lokaal ingezet worden;  We pleiten voor de integratie van onze welzijnsstichtingen met een WMO frontoffice – functie  We kiezen voor brede welzijnspunten. Daarmee bereiken we een bredere doelgroep;  Om de band met de huisartsen te verstevigen willen we gezamenlijk welzijn op recept in de 7

 

Krimpenerwaard uit gaan zetten; We streven naar samenwerking met partijen die (deels) dezelfde doelgroep bedienen; We willen kwetsbaar èn vitaal bereiken. De vitale ouderen kunnen ook de kwetsbaren van de toekomst worden. Door hun bekendheid met onze organisatie zijn en blijven we in beeld als de nood aan de man is. En het aanbod van bewegen, cultuur, cursussen e.d. is ook een vindplaats voor werving van vrijwilligers.

Vrijwilligersmanagement Naar schatting zijn ruim 600 vrijwilligers actief voor de welzijnsinstellingen in de Krimpenerwaard. Die groep groeit en vraagt de nodige aandacht. Het brengt ons tot de volgende prioriteiten: 1. Vrijwilligersmanagement moet een structurele basis krijgen. Redenen hiervoor zijn:  het toenemend incidentele karakter van het vrijwilligerswerk vraagt meer aandacht en tijd om voor het takenpakket voldoende vrijwilligers te vinden.  de toenemende behoefte aan vrijwilligers op basis van de gebiedsanalyse vraagt een voortdurende inzet op werving, intake en coaching.  De groeiende behoefte aan vrijwilligers met voldoende kwalificaties om ingezet te worden voor de kwetsbare en eenzame ouderen. Hierbij denken wij aan functies als maatje, netwerkcoach, schrijver van levensboeken, leiden van vertelkringen, klussen en administratieve hulp. respijtzorger, begeleider bij de niet beschutte opvang. 2. Er moeten flexibele vormen van vrijwilligerswerk worden aangeboden, die aansluiten bij de motivatie en interesses van vrijwilligers. 3. Gezien het takenpakket vragen continue deskundigheidsbevordering en scholing van vrijwilligers om een systematische aanpak. 4. Bij de uitbreiding van het aantal taken voor het welzijnswerk ontstaat meer behoefte aan vrijwilligers, die groepen vrijwilligers met eenzelfde taak gaan coördineren. 5. Kortom: actie op de 5 B`s: binnenhalen, begeleiden, behouden, belonen en beëindigen is niet alleen noodzakelijk, maar vraagt meer tijd van de professionele ondersteuning. Een noodzakelijke voorwaarde voor goed vrijwilligersmanagement is dat het niet op afstand kan, maar dat vrijwilligers zich gekend weten. Vrijwilligersmanagement zal dus dus dichtbij en op lokaal niveau gestalte moeten (blijven) krijgen.

Organisatie We willen de organisaties klein en beheersbaar houden. Samenvoegen leidt al snel tot meer overhead en lastiger communicatie. Onze kracht ligt juist in de goedkope en efficiënte manier van werken. Door lokaal te opereren kunnen we eenvoudig aansluiten bij de plaatselijke behoefte. De door ons gegarandeerde betrokkenheid en continuïteit zijn van groot belang, evenals naamsbekendheid. Door de lokale verbondenheid is het nodig dat het personeel ter plaatse voor informatie en advies werkplekken heeft, zodat ze laagdrempelig bereikbaar zijn voor cliënten en vrijwilligers. Medewerkers hebben verschillende kwaliteiten en door nauwere samenwerking kan er kruisbestuiving plaatsvinden. Deze kruisbestuiving zou ook plaats kunnen vinden tussen de verschillende vrijwilligers, aangezien in sommige kernen al projecten lopen, die in andere kernen opgezet gaan worden. Ook qua financiële verslaglegging willen we meer op elkaar gaan aansluiten. Al voor de begrotingen voor 2016 gaan de penningmeesters ervoor zorgen dat alle begrotingen hetzelfde format zullen gaan hanteren. Begrotingen worden daardoor beter vergelijkbaar hetgeen de transparantie ten goede komt. Daarnaast zoeken we naar een eenvoudiger te bedienen en eenduidige vorm van administreren. Momenteel werken SWOS, SWOB en Stichting WON met SWOffice. Dit programma is aan vervanging toe en we willen kijken of het zinvol is bij vervanging. In het verlengde hiervan is het de bedoeling dat we de jaarrapportage, jaarrekening, evaluatie prestatieafspraken en kwartaalrapportages ook in hetzelfde format gaan gieten. Dit zal op zijn vroegst in 2017, bij de verantwoording over 2016, het geval kunnen zijn.

8

Voorheen Vlist De voormalige gemeente Vlist heeft in oktober 2014 de SWOB gevraagd te helpen bij het opzetten van één welzijnsorganisatie in Vlist. Na een inventarisatie onder een 15 – tal groepen vrijwilligers, die actief zijn in het welzijnswerk, is een plan met aanbevelingen opgesteld onder de naam “Welzijn Vlist. Naar een krachtige organisatie”. De daarbij aangevraagde subsidie is op basis van opgestelde begroting door de gemeente Krimpenerwaard voor 2015 goedgekeurd. Er is in grote meerderheid de voorkeur uitgesproken voor een organisatiemodel waarin Bergambacht en Vlist gaan samenwerken onder één stichting met één bestuur. De personele bezetting wordt uitgebreid met een consulent welzijn. Het betekent dat in het stappenplan voor 2015 eerst bestuursleden worden geworven, een consulent wordt aangesteld en vrijwilligers worden gezocht voor diensten die in Vlist nog niet zijn ingevuld. Voor de nadere uitwerking verwijzen we naar het genoemde rapport.

Communicatieplan Naar de eigen achterban De stichtingen verzorgen ieder op eigen wijze de communicatie naar de eigen achterban, dat wil zeggen de clientèle, de vrijwilligers, de lokale samenwerkingsverbanden. Mogelijk in te zetten hulpmiddelen zijn:  Het jaarboekje met programma-aanbod;  De eigen website;  Social media als twitter en facebook;  De lokale pers als huis aan huisbladen voor incidenteel programma;  Een gezamenlijke webportal die tevens doorlinkt naar de afzonderlijke websites (http://welzijnkrimpenerwaard.nl ). In gezamenlijkheid Naar de gemeente:  Een op elkaar afgestemd beleidsplan/ werkplan;  Een qua format eenduidig financieel jaarverslag;  Idem een operationeel jaarverslag, respectievelijk verantwoording;  Idem subsidieaanvraag. Perscontacten over gezamenlijke activiteiten en eenduidige profilering worden in onderling overleg gedaan. En anderen Wanneer het contact met andere organisaties de hele gemeente betreft zal een afvaardiging uit de drie stichtingen daaraan deelnemen.

9

Ontwikkelingsagenda          

Onderzoek naar gewenste omvang en samenstelling van de doelgroep (smal vs breed); Geleidelijke invoering diensten en activiteiten oud Vlist; Rol in de frontoffice bij WMO – gerelateerde zaken (één loket voor de cliënt); Rol bij dagopvang; Rol binnen sociale teams; Ontwikkelinggezamenlijke vacaturebank voor vrijwilligers; Formuleren van prestatiegerichte afspraken met de subsidiegever inclusief controleparameters; Kapitaliseren inzet van vrijwilligers; Zoeken naar gezamenlijk administratiesysteem; De mogelijk onderzoeken tot de inzet van één webingang waar alle activiteiten op terug te vinden zijn.

10

Specifiek SWOS-beleid Activiteiten in het Dienstencentrum en De Brug Bij voldoende belangstelling handhaven we ons vaste programma zoals we dat in onze jaarbrochure vermelden. We gaan in een vaste cyclus een aanbod doen op educatief terrein en voorlichting, afgewisseld met cultuur en vermaak. Hiervoor kiezen we een vaste avond in de maand. In het kader van de maatschappelijk stages zullen we leerlingen van het Schoonhovens College en de Willem de Zwijger betrekken bij onze bezigheden. We onderzoeken de mogelijkheid ook in Schoonhoven Oost een beperkt activiteitenprogramma aan te bieden.

Diensten in de thuissituatie Bezuinigingen in de gezondheidszorg en professionele maatschappelijke ondersteuning, gecombineerd met een vergrijzende maatschappij zullen de vraag om thuishulp in allerlei vorm doen toenemen. Om aan die groeiende vraag te kunnen blijven voldoen zullen we meer vrijwilligers moeten werven, zowel als mantelzorgondersteuner, als respijtzorgverlener als in de sfeer van praktische thuishulp. We waken ervoor de grens van welzijn naar zorg niet te overschrijden.

Dagopvang We bezien de mogelijkheden om ook voor anderen dan niet geïndiceerde licht dementerenden een vorm van dagopvang te bieden. Voorwaarde daarbij is dat eventuele zorgaspecten door een professionele paartner verzorgd worden,

Activiteiten, gericht op allochtonen We willen in overleg met De Toekomst activiteiten voor de oudere allochtone vrouwen blijven organiseren. De ervaring leert dat iets nieuws leuk gevonden wordt maar dat al snel de aandacht en interesse afneemt. We zetten daarom vooral in op kortlopende projectmatige samenwerking en op gezelligheid zonder dwang. Nu het WMO-loket uit Schoonhoven verdwenen is verwachten we (mede op basis van recente ervaringen) een verdere toename in de hulpvraag van allochtone mannen, we richten daarop onze informatievoorziening in. Nieuwkomers krijgen via het Goudse ID-college bij ons de kans hun kennis van het Nederlands te verbeteren. Zij doen dit door samen met onze vrijwilligers in de keuken te helpen en als gastheer, -vrouw op te treden.

Communicatie en voorlichting In samenwerking met een deskundige van de RABO (contact is gelegd via de beursvloer in december 2014) bezien we de mogelijkheden om een groter deel van onze potentiële achterban te interesseren voor ons werk.

Communicatie Jaarlijks, in juni, ontvangt iedere zelfstandig wonende inwoner van Schoonhoven vanaf 60 jaar een boekje waarin we onze diensten aanbieden. Via de website, de huis aan huisbladen en de kabelkrant van Zilverstad TV communiceren we actuele ontwikkelingen en eenmalige activiteiten.

Social Media De Stichting heeft een eigen Facebookpagina, website en weblog. Er is groeiende belangstelling voor deze wijze van communicatie met de achterban. De ontwikkelingen zullen we nauwlettend volgen. Waar we kansen zien zullen we erop inspelen.

11