Stichting Rechtsbescherming Beleggers
Jaarverslag Over de periode november 2013 – november 2014 door C.M.A. Stevense
Copyright SRB Secretariaat Beatrixstraat 44 5331 TE Kerkdriel Telefoonnummer: 0031418631891 Mobiel: 0031628634699 Website: www.stichtingsrb.nl E-mail:
[email protected] K.v.K.: Rotterdam S 41129095 Verslag en samenstelling: C.M.A. Stevense
2
Programma van de SRB-BELEGGERSDAG op zaterdag 29 november 2014 in de Seringen- en Goudenregenzaal van het Party – Vergadercentrum ENGELS te Rotterdam. 09.00 – 09.50 uur Aankomst en registratie deelnemers Er wordt koffie met cake geserveerd 09.50 – 10.00 uur Opening door de dagvoorzitter, mevrouw drs. S.M.Y. Kok-Koops 10.00 – 11.00 uur Presentatie Eurocommercial Properties NV. door de heer E.J. van Garderen, Financieel directeur in de Raad van Bestuur Gelegenheid tot het stellen van vragen 11.00 – 11.15 uur Koffiepauze 11.15 – 12.15 uur Presentatie Nieuwe Steen Investments NV. door de heer J.J. Buijs voorzitter van de Raad van Bestuur Gelegenheid tot het stellen van vragen 12.15 – 13.30 uur Warm / koud buffet 13.30 – 13.45 uur Uitreiking Investor Relationsprijs 13.45 – 14.45 uur Presentatie Kendrion NV. door de heer P. Veenema voorzitter van de Raad van Bestuur Gelegenheid tot het stellen van vragen 14.45 – 15.00 uur Koffiepauze 15.00 – 16.00 uur Lezing door de heer dr. D.F Gerritsen, Assistant Professor, verbonden aan de Utrecht University School of Economics. Gelegenheid tot het stellen van vragen 16.00 – 16.15 uur Koffiepauze 16.15 – 16.30 uur Bestuursmededelingen en huishoudelijke vergadering Circa 16.30 uur
Sluiting door de dagvoorzitter, mevrouw drs. S.M.Y. Kok-Koops
Na afloop wordt u een drankje aangeboden.
3
Voorwoord Het verslag dat wij u hier aanbieden en de organisatie van de Beleggersdag 2014 werden mede mogelijk gemaakt door bijdragen en advertenties van het bedrijfsleven. Dit toont aan dat veel ondernemingen grote waarde hechten aan goede investor relations. Wij stellen deze bijdragen zeer op prijs. Bijdragen werden ontvangen van: Groothandelsgebouw NV Heineken NV. KPN NV Nieuwe Steen Investments NV. Eurocommercial Properties NV. Kendrion NV.
Rotterdam Amsterdam 's-Gravenhage Hoofddorp Amsterdam Zeist
De presentaties worden verzorgd door: Nieuwe Steen Investments NV. Eurocommercial Properties NV. Kendrion NV.
Hoofddorp Amsterdam Zeist
Advertenties in dit verslag zijn geplaatst door: Acomo NV. Ctac NV. DSM NV. Groothandelsgebouw NV. TKH Group N.V. Koninklijke Reesink NV. Koninklijke Wessanen NV.
Rotterdam ’s-Hertogenbosch Heerlen Rotterdam Haaksbergen Zutphen Amsterdam
Van de mogelijkheid om het logo op onze website te plaatsen maakten de volgende bedrijven gebruik: Aalberts Industries NV. Arcadis NV. Ctac NV. Engels Grandcafé - Restaurant – Zalen Holland Colours NV. Neways Electronics International NV. Nutreco NV. Randstad NV.
4
Doorn Arnhem 's-Hertogenbosch Rotterdam Apeldoorn Son Amersfoort Diemen
Koninklijke Reesink NV. TKH Group NV. Koninklijke Vopak NV. Koninklijke Wessanen NV. Wereldhave NV.
Zutphen Haaksbergen Rotterdam Amsterdam Amsterdam
Met dank aan: Advancebeleggingen.nl Analist.nl/analist.be HCC Beleggen
Amsterdam Arnhem/Zwaag (NH)
Het bestuur De heer De heer Mevrouw De heer
C.M.A. Stevense J.F. Westgeest U. B. Stadlander Mr. A.R. Koops
Voorzitter bestuurslid bestuurslid juridisch adviseur
In de loop van januari heeft de heer Westgeest laten weten dat hij heeft besloten zijn werk als secretaris binnen ons bestuur neer te leggen. Hij is met zijn bedrijf met verschillende zaken bezig en die vergen veel van zijn tijd. Hij verwacht dat het drukker gaat worden de komende maanden. Het voorbereiden van de Algemene Vergadering van Aandeelhouders en de benodigde reistijd om deze te bezoeken nemen voor hem veel tijd in beslag. Hij blijft overigens gewoon bestuurslid van onze Stichting en heeft de technologie op zich genomen. De ontstane vacature binnen het bestuur blijft voorlopig vacant. We denken dat rust creëren op dit moment het beste is. Onze voorzitter neemt voorlopig de taken van het secretariaat op zich. De heer Westgeest heeft de website van de SRB totaal vernieuwd. Om deze reden is onze website afgelopen zomer enige tijd uit de lucht geweest. Onze nieuwe website is nu ook toegankelijk voor smartphones en tablets. De technologische ontwikkelingen gaan bijzonder snel. Vooral op het gebied van mobiele telefoons en tablets die steeds een belangrijker onderdeel worden van onze samenleving. Vooral door de opkomst van social network media. Ook gaat de website nieuwe functionaliteiten bezitten, zoals een afgeschermd gedeelte voor aangeslotenen. Uiteindelijk is het ook de bedoeling dat alle betalende leden een inlogcode krijgen en in kunnen loggen. Men hoeft dan niet op het verschijnen van “De Aandeelhouder” te wachten maar men kan een artikel over een bezochte AVA of BAVA meteen lezen. Soms komt nu een artikel “als mosterd na de maaltijd” zoals een stukje over HES Beheer.
5
Op 3 september hield HES Beheer een BAVA. Op 17 september sloot de aanmelding. Op 22 september maakte Hestya bekend dat men het bod gestand doet en kondigde een na-aanmelding aan die op 6 oktober afliep. Onze nieuwsbrief verscheen echter pas op 10 oktober. Om dat alles te bereiken komt er heel wat bij kijken. De benodigde technieken zijn totaal verschillend van onze oude website. Wij merken dat beursgenoteerde bedrijven bij de opzet van een totaal nieuwe website dezelfde problemen hebben als wij. De functie van penningmeester is nog steeds vacant. De heer Stevense zorgt ervoor dat de betalingen en de ontvangsten naar behoren verlopen. De heer Koops houdt toezicht op de juistheid hiervan. De heer Stevense zal over enkele jaren de leeftijd van 70 jaar bereiken. De externe omgeving van onze Stichting is dermate aan het veranderen dat het beter is dat een jonger iemand de bestuurstaken overneemt. Het bestuur blijft rustig op zoek naar goede kandidaat-bestuurders. Het bestuur heeft één keer vergaderd. Verder zijn er enkele ontmoetingen geweest door de heren Stevense en Westgeest en de heren Stevense en Koops om het beleid door te nemen en af te stemmen. De sfeer en onderlinge verhoudingen in het bestuur zijn goed. De aangeslotenen communiceren actief met het bestuur via telefoon en e-mail. Tijdens de bestuursvergaderingen is er o.m. gesproken over actuele onderwerpen op het gebied van beleggen. Verder kwamen de Beleggersdagen van 2013 en 2014 aan de orde. Zoals bij iedere vereniging en stichting is het werven van leden een belangrijk punt in de bestuursvergaderingen. Er is een toenemende interesse voor onze Stichting. Wij hebben weer diverse nieuwe leden mogen verwelkomen.
Activiteiten In 2014 is er één excursie georganiseerd op vrijdag 14 november naar Van Rees in Dongen. Van Rees is sinds 1819 marktleider op het gebied van verwerking van thee. Het bedrijf is sinds enkele jaren onderdeel van Acomo. Onze nieuwsbrief “De Aandeelhouder” zal in 2014 zes maal verschijnen. Vanwege de forse stijging van de posttarieven de afgelopen paar jaar heeft het bestuur besloten om dat aantal terug te brengen naar zes in 2014. Om dit zonder inbreuk aan de inhoud te kunnen verwezenlijken is er een kleiner lettertype gebruikt.
6
Om een beleggersdag succesvol te organiseren hebben we een breder draagvlak gezocht. Advancebeleggen.nl heeft meteen volledige medewerking verleend. HCC beleggen, de praktische kennisbank van en voor beleggers, plaatsen steeds onze activiteiten in hun agenda en op hun website. De onafhankelijke website voor beleggers analist.nl & analist.be heeft een persbericht geplaatst onder de button “hot topics”. Contacten met de politiek en de AFM zijn het afgelopen jaar gecontinueerd. De heren Westgeest en Stevense hebben in het gebouw van de 2e kamer een gesprek gehad met mevrouw De Vries, kamerlid voor de VVD, over certificering van aandelen. We zijn op steeds meer Algemene Vergaderingen van Aandeelhouders actief. De aangeslotenen waarderen de actieve opstelling en het beleid. Om potentiële aangeslotenen makkelijker te kunnen bereiken is er een database aangelegd. Door tijdgebrek wordt er van dit kanaal te weinig gebruik gemaakt Niet aangeslotenen betalen € 10,-- meer voor de Beleggersdag. We hebben al enige jaren een actie dat men dan tevens aangeslotenen is voor het jaar volgend op onze Beleggersdag. Een actie die goed aanslaat. De ondernemingen waarderen eveneens de toegenomen activiteiten ondanks onze, soms felle, kritiek op bepaalde beleidszaken. We zijn al enkele jaren bezig met korte berichtjes op Twitter te plaatsen. Voornamelijk gedurende het seizoen van Algemene Vergaderingen van Aandeelhouders om vooraf te vermelden naar welke vergadering we gaan en na afloop in enkele woorden een indruk te geven van het verloop. We gaan hier zeer selectief mee om. Ook kunnen we een twitter bericht versturen indien we echt grote bewegingen op de beurs verwachten. Ook met WhatsApp hebben we inmiddels voldoende ervaring opgedaan om dit volop toe te passen in plaats van sms berichten. Verder zijn we met Facebook ervaringen aan het opdoen zodat we ook via dit medium kunnen communiceren. Voor wat betreft de banner waarbij bedrijven door middel van het afsluiten van een contract hun logo op onze site kunnen plaatsen wordt veel gebruik gemaakt. Op dit moment wordt de banner niet automatisch gescrold. Het is de bedoeling deze functionaliteit weer terug te laten komen. De logo’s zijn dan overzichtelijker en er komt weer meer ruimte vrij om het blok uit te breiden. Door de leus Solide Rendement voor Beleggers (SRB) meer onder de aandacht te brengen zijn en blijven we een landelijk opererende stichting die belangen van de particuliere belegger behartigt.
7
Bezochte (B)A.V.A.’s Ook in 2014 zijn wij als bestuur weer actief geweest door zoveel mogelijk op Algemene Vergaderingen van Aandeelhouders ons geluid te laten horen. Gedurende 2014 hebben mevrouw Stadlander en de heer Stevense de volgende vergaderingen*) bezocht: Mevrouw Stadlander heeft deze van Heineken N.V.,en Heineken Holding NV. bezocht. Door de heer Stevense zijn bezocht de vergaderingen van: Aalberts Industries NV., Acomo NV., Ahold NV., AirFrance-KLM NV., ASML NV., Docdata NV., DSM NV., Fugro NV., Groothandelsgebouwen NV., HES Beheer NV., Holland Colours NV., ING NV., Imtech NV. (2X), Kardan NV., Kendrion NV., KPN NV. (2X), Nationale Bank van België NV., Neways NV. (2X), NSI NV., Nutreco NV., Macinthosh NV., OCI NV.(2X), Pharming NV., Prosensa NV., Reesink NV., Sipef NV., TKH Holding NV., TNT NV. Vopak NV., Wereldhave NV. en Wessanen NV Bij ING is de vergaderingen van het Administratiekantoor (A.K.) bezocht. *) genoemde bezochte vergaderingen (AVA's en BAVA's) zijn bezocht tussen 1 januari 2014 en 29 november 2014
De gang van zaken bij de beursgenoteerde ondernemingen op de Euronext in Amsterdam Net als over het jaar 2012 was iedereen weer vol lof over het jaar 2013. Begin 2013 begonnen we met een stand van de AEX van 342,71. We eindigden met een stand van 401,79. Begin 2014 is de AEX rond de 400 blijven hangen. Op 2 januari sloten we op 399,82
Afbeelding 1: Koersverloop 15 jaar AEX
8
Afbeelding 2: Koersverloop 15 jaar AEX
In juli 2013 schreven wij: “Voor het laatste kwartaal, vooral in de maanden november en december, verwachten wij een redelijke stijging met de mogelijkheid dat de beurs in januari nog weleens zou kunnen gaan pieken.” Grafiek 1 vertoonden wij in ons vorig jaarverslag. Grafiek 2 werd vertoond in onze nieuwsbrief “De Aandeelhouder” van 8 juli 2014. Als commentaar schreven wij bij grafiek 2: “volgens deze grafiek is de beurs bezig met topvorming. Daarom verwachten wij t.a.v. de beurs de komende tijd weinig.” Vanwege alle onzekerheden en problemen in de wereld (IS, Oekraïne) is het van belang dat men aandelen in portefeuille heeft die jaar in jaar uit goed zijn voor een redelijk dividend. Wij begrijpen dat bedrijven onder bepaalde omstandigheden het geld in kas wil houden, maar kies dan voor een stockdividend uit de agioreserve. De agioreserve is geld van de aandeelhouders, verkregen doordat men bij emissies bereid was om meer te betalen dan de nominale waarde. In 2015 zal het nog wel gaan met de economie. Voor de jaren daarna hebben we nog veel vraagtekens. Bij TNT is men na het afblazen van de overname gaan saneren. Het ene na het andere bedrijfsonderdeel is verkocht. Zelfs de CFO, de heer Bernard Bot, is vertrokken. Hetgeen bij ons de uitspraak tijdens de AVA ontlokte dat er straks een bedrijf zonder activiteiten, maar met 2 werknemers overblijft, namelijk de bestuursvoorzitter, de heer Tex Gunning en de voorzitter van Raad van Commissarissen, de heer Antony Burgmans. Wij blijven van mening dat er meer moed, daadkracht en durf getoond moet worden bij TNT. Saneren en afstoten van minder renderende activiteiten is goed. Men zal de resterende activiteiten moeten versterken door middel van overnames. Kralen rijgen prima, zijn we altijd een groot voorstander van geweest. Echter, een gedurfde grote overname en deze tot een goed einde weten te brengen is noodzakelijk voor het voortbestaan van TNT. Zie Randstad met de overname van Vedior. Dat er redelijke marges zijn te behalen in deze markt voor “pakketbezorgers” blijkt wel uit de resultaten van UPS en FedEx. Op 18 februari 2015 komt men met een nieuw strategisch plan. We zijn benieuwd. Helaas zijn er weer fondsen van de beurs verdwenen, zoals o.a. HES Beheer, Simac en Unit4. Fondsen als Crown Van Gelder, Nutreco, Corio en Ziggo zullen de komende tijd van de beurs verdwijnen. Er zijn gelukkig ook nieuwkomers zoals Euronext, NN Group (het vroegere Nationale Nederlanden) en GrandVision (Pearle Opticiëns). Verder is Snowworld via de zogenaamde “reverse listing” door in de lege beurshuls van Fornix Bioscience te schuiven naar de beurs gebracht.
9
Onze Nederlandse AEX kent enkele vreemde eenden in de bijt in de vorm van buitenlandse fondsen zoals Gemalto en OCI. Vivenda Media Group heeft door de overname van Inverko Polymers B.V. de naam gewijzigd in Inverko dat actief is in de kunststof afvalrecycling.
Smart beta Een oude wijsheid is dat als men niet begrijpt hoe iets werkt het dan beter is om er vanaf te blijven. Zo wordt in de beleggerswereld tegenwoordig nog al eens gesproken over smart beta wat ook wel alternative beta, strategic beta, factorbeleggen of het oogsten van risicopremies wordt genoemd. Dat particuliere beleggers hier weinig vanaf weten is te begrijpen. Echter, zelfs professionele beleggers hebben hier verschillende definities voor. Smart beta komt voort uit het inzicht dat passief management niet outperformt. Anderzijds worden smart beta strategieën omschreven als 'domme alpha' of 'smart marketing' Bij smart beta geeft de “Bèta” de volatiliteit of het systematisch risico van een effect of een beleggingsportefeuille in vergelijking met de totale markt aan. De bèta van de markt is 1. Is deze hoger dan 1 is een beleggingsportefeuille meer volatiel dan de totale markt. Is de bèta lager dan 1 dan is deze minder volatiel dan de totale markt. Al in de jaren ‘20 van de vorige eeuw heeft men inzichten hierover verkregen en zijn er technieken ontwikkeld om deze strategie uit te kunnen voeren. Het begrip “waarde” is hierbij van groot belang bij het zoeken naar aandelen die veel waarde voor hun geld bieden. Een techniek die succesvol is gebleken. De interesse thans in ‘smart beta’ is ontstaan na de wereldwijde financiële crisis in 2007-2008. Men wilde het risico beter controleren. Voordien was dit het maximaliseren van het rendement. Volgens de aanhangers van deze strategieën geeft het passieve beleggen in een naar marktkapitalisatie gewogen index “antiwaarde”. Smart beta staat voor op regels of maatstaven gebaseerde beleggingsstrategie waarbij een niet naar marktkapitalisatie gewogen index wordt gebruikt. Men hanteert een index met een alternatieve samenstelling, waarbij men uitgaat van aandelenspecifieke karakteristieken. Dit kan op basis van volatiliteit, liquiditeit, dividend of bijvoorbeeld de lengte van bedrijfsnamen of per bedrijfstak. Hiermee probeert men een betere risico-rendementsverhouding te bereiken dan met een conventionele index.
10
Deze strategieën hebben gemeen dat ze transparant zijn. Ze bewegen van de naar marktkapitalisatie gewogen index weg en zijn erop gericht om waarde toe te voegen en het reduceren van risico’s op de lange termijn. Met indexbeleggen zijn de meeste beleggers wel bekend. Voorbeelden zijn het beleggen via een indexfonds of ETF dat alle constituenten van een bepaalde index zoals de MSCI World of S&P 500 vertegenwoordigd. Bij beleggen op basis van bedrijfstak loopt men wel grotere risico’s. Bij voorbeeld een smart beta-indices voor nutsbedrijven. Op zich is men verzekerd van een continue inkomsten stroom, echter men is afhankelijk van de overheden met hun wispelturige regelgeving. De meest gebruikte indices zijn naar marktkapitalisatie gewogen indices (Equalweighted). De marktkapitalisatie of beurswaarde van een onderneming (het aantal uitstaande aandelen vermenigvuldigd met de beurskoers) bepaalt de omvang van de onderneming in de index. Hoe groter de onderneming, hoe groter het aandeel of percentage in de index en in de portefeuille van het indexfonds of ETF. Kleinere ondernemingen zijn minder vertegenwoordigd. Het is deze wijze van samenstellen van de index waarop kritiek kwam. De reden was dat beleggers op deze manier juist meer overgewaardeerde aandelen en minder ondergewaardeerde aandelen in portefeuille krijgen. Men koopt de winnaars uit het verleden. Omdat deze aandelen erg gewild zijn stijgen ze en stuwen de index omhoog en ontstaat er een zeepbel. Als deze knapt, zijn de verliezen navenant. Om dit gegeven te vermijden, maar ook om het risico in een portefeuille te regelen of het rendement te vergroten, ontwikkelt men strategieën die de marktkapitalisatie links laten liggen (Fundamental weighted). Men richt zich op factoren die het rendement (van aandelen) bepalen (kwaliteit, waarde, momentum, volatiliteit of dividend). De alternatieve indices zijn speciaal ontworpen om te profiteren van inefficiënties in de markt. Tot slot kennen we de term low volatility. Hierbij legt men zich toe op aandelen met relatief kleine koersschommelingen. Smart beta doorbreekt dus diverse “linken”. Men creëert een “gelijk gewogen” index waarin alle aandelen even zwaar vertegenwoordigd zijn. Met als oogmerk dat een dergelijke portefeuille na verloop van tijd beter presteert. Het rangschikken op basis van deze 'factoren' kan leiden tot concentratie in bepaalde sectoren of landen. Daarom moet men bij selecteren op waarde ook gekeken worden waarom een aandeel goedkoop is. Zo moet bij het selecteren op lage volatiliteit onder andere ook de liquiditeit van het aandeel in de gaten worden gehouden. Dit om te voorkomen dat men te veel in kleine fondsen belegt met beperkte verhandelbaarheid. Als men uit zo’n fonds wil duurt het te lang voor men alles heeft verkocht.
11
Een voorbeeld van smart beta ETF’s die alternatief samengestelde indices volgen is het SPDR Euro stoxx Low Voaltility ETF (deze volgt aandelen uit de eurozone met een historische lage volatiliteit. Dus de EURO STOXX Low Risk Weighted 100 Index). Een ander voorbeeld is de iShares MSCI USA Momentum Factor EFT (men volgt een index die 100-150 large- en mid-cap aandelen bevatten met het sterkste koersmomentum gedurende de laatste zes tot twaalf maanden. De posities zijn afhankelijk van de momentumscore en marktkapitalisatie). Ook het Wisdom Tree Large Cap Dividend Fund (deze volgt een index die bestaat uit 300 grote dividend uitkerende ondernemingen. Deze worden opgenomen naar de mate van hun verwachte cash dividend in het komende jaar) is zo’n voorbeeld. Men kan het proces ook omdraaien. Men noemt dit smart beta 2.0. Hierbij kijkt men naar de outperformance die men wil bereiken. Op deze manier kan men één of meer actieve portefeuilles opbouwen die in verschillende mate van een marktindex afwijken. Zonder een goed computerprogramma is dit niet te verwezenlijken. Wil de belegger 1 procentpunt toevoegen dan kan de afwijking van de index oftewel de "active share" 40% tot 45% zijn. Bij een hoger nagestreefd percentage neemt de active share fors toe. Bij 3 procentpunt bijvoorbeeld kan dit tot 75% oplopen wil men kans hebben dit te bereiken. Waarde en kwaliteit zijn de twee factoren die afhankelijk van de cyclus het meeste rendement genereren. Om aan ieder aandeel op basis van deze factoren een score toe te kennen, heeft men tientallen variabelen nodig. De based indexing gaat met behulp van computer analyse. Een computermodel bepaalt het beleggingsproces welke aandelen wanneer worden gekocht of verkocht. Dat plaatst smart beta in het midden tussen actief en passief beheerde portefeuilles. ‘Smart beta’ is te zien als een hybride benadering die de strategische voordelen van actief portefeuillebeheer combineert met de lagere kosten die gepaard gaan door indexbeleggen. Er zitten ook nadelen aan smart beta. De slimme strategieën worden met terugwerkende kracht berekend (back-testing, data mining) en worden aangewend als bewijs dat de strategie werkt. Niet elke smart beta-benadering is even betrouwbaar. Door de wijze en frequentie van herbalancering van de index kan een ongewenst grote blootstelling aan bepaalde factoren zijn.
12
Er zijn beleggers die op zoek zijn naar manieren om factoren of omstandigheden in hun portefeuilles op te nemen of gewoon een methode zoeken om een actieve beheerstrategie met een goedkoper, op een index gebaseerd portefeuille te repliceren. Voor dezen zijn smart beta of factor-based portefeuille en/of ETFs zeker het bekijken waard. Het is raadzaam om niet mee te gaan in de hype. Sommige strategieën zijn door smart beta behoorlijk complex. Een belegger moet goed begrijpen hoe deze beleggingsstrategie is ontworpen. Op dit moment zijn we voor kwaliteit aangewezen op de Verenigde Staten van Noord Amerika (Apple, Intel Microsoft, IBM). Voor waarde moet men in opkomende markten en bedrijven beleggen. Als gevolg van de lage grondstofprijzen staan nu mijnbouw en metaalindustrie op de laagste waardering in meer dan 10 jaar. Om beleggen met smart beta tot een succes te maken moet men goed weten wat men doet. Het is niets anders dan het passief volgen van een index met nuanceringen gebaseerd op kwantitatieve rekenmodellen. Men zal het geduld moeten hebben om de volledige conjunctuurcyclus uit te zingen. Smart beta-strategieën presteren goed in een bullmarkt. Ze geven geen bescherming voor forse correcties door onverwachte gebeurtenissen. Ook de overgang naar smallcaps geven meer exposure aan het neerwaartse risico. Men moet niet de dupe worden van de eigen indexsamenstelling. Laag volatiele aandelen hebben al moeite om een beursrally bij te benen. Om het beter te doen kost nog meer moeite. Smart Beta is dus niet het ei van Columbus. Er kleven een groot aantal risico’s, aan zoals uit dit stukje blijkt. Ook kan fundamentele indexering ertoe leiden dat soms meer risicovolle goedkope aandelen worden gekocht. Bij dit soort aandelen geldt nog weleens “goedkoop is duurkoop”. Kwantitatieve rekenmodellen kunnen ook een veelvoud aan (onnodige) transacties teweegbrengen met de daarbij behorende kosten.
Stichting Rechtsbescherming Beleggers baseert zich op betrouwbaar geachte bronnen. Voor onjuistheden aanvaardt Stichting Rechtsbescherming Beleggers echter geen enkele aansprakelijkheid.
13
