2010 3
e kwartaal
Stichting Okinawa Kobujutsu Nederland
www.sokn.nl www.ryukuykobujutsu.nl
Stichting Okinawa Kobujutsu Nederland Sibeliusstraat 43 4614 VB Bergen op Zoom
COLOFON
VOORWOORD
Het streven is om het SOKN magazine 4 x per jaar te laten verspreiden onder alle ingeschreven en betalende leden van de SOKN.
Om Henk te helpen bij het samenstellen van dit magazine, gaat Maarten van Bloois een deel van de redactie en de lay-out verzorgen. Daarbij gaan Jan Bezemer en Ed Abrahams kopij verzamelen, zodat er hopelijk wat meer kopij komt. Zie je iets leuks of leerzaams in je sportschool, in een boek of op internet, dan is het van harte welkom! Deze keer bijdrages van shihan Rob Zwartjes, Henk Luijsterburg, Ed Abrahams en Maarten van Bloois
Correspondentieadres: Wim van de Leur Sibeliusstraat 43 4614 VB Bergen op Zoom Tel/fax: 0164-259226 E-mail:
[email protected] Functies: Head of the country: Rob Zwartjes Branch chief: Wim van de Leur Assistent Branch chief: Frank van den Nieuwendijk Bestuur: Wim van de Leur Jan Bezemer Ed Abrahams Roy Soentjens
De uiterste data voor kopij in 2010 zijn nog: 8 oktober en 9 december. Met vriendelijke groet, Henk Luijsterburg en Maarten van Bloois Coördinatie SOKN Magazine: - Henk Luijsterburg
[email protected] - Maarten van Bloois
[email protected] Coördinatie website: - Chris Tammes
[email protected]
-2-
Trainingsprogramma van het kobujutsu: Naarmate het Okinawa Kobujutsu meer bekendheid kreeg ging men zich meer bezig houden met de vraag: Hoe is deze krijgskunst van de RyuKyu eilanden ontstaan? Het is bekend dat in een bepaald tijdperk het voor de boerenbevolking verboden was wapens te dragen. Daarom zou de plattelandsbevolking zijn gaan oefenen met gewone boerenwerktuigen om zich te kunnen verdedigen. Dat kan echter geen afdoende verklaring zijn voor ons uitgebreide en goed doordachte kobujutsu programma. Als men even verder doordenkt komt men toch direct tot de ontdekking dat het trainingsprogramma met acht wapens niet geschikt is om zich voor te bereiden op een reële gevechtssituatie. Stel een boer werkt op het land met één sikkel(kama). Niemand werkt namelijk met in iedere hand een kama. Waar haalt deze onschuldige boer een tweede kama vandaan als hij door een boze buurman aangevallen wordt met een lange stok(bo)? Het zou helemaal spijtig zijn als hij de laatste maanden alleen met bo en sai getraind heeft. Mijn leraar Inoue Motokatsu Sensei (zich later noemende Inoue Gansho) heeft voor ieder wapen een boekje geschreven. In ieder boekje herhaalt hij steeds de belangrijkste negen punten. Ik noem er slechts drie: 1. 2. 3.
Karate en de Ryukyu martial arts zijn geheel van dezelfde oorsprong; Je moet in staat zijn wapens te gebruiken, maar je moet er nooit afhankelijk van zijn; Ieder wapen van de Ryukyu martial arts is zeer nuttig bij het -3-
trainen en bestuderen van de basistechnieken en de kata van karate. Voorbeelden: technieken met de tonfa komen overeen met de uraken uit karate. De kama technieken komen overeen met kake-te technieken. Handgereedschappen kan men zien als verlengstukken van ons lichaam. Denk bijvoorbeeld aan de nijptang, hamer, schep of wandelstok. Ik denk dat de oude budomeesters uit Okinawa vanuit deze gedachte hun basistechnieken en kata met wapens hebben ontwikkeld. Training met handwapens geeft een extra dimensie aan karatetraining (het trainen met lege handen). Het dwingt je tot uiterste voorzichtigheid en precisie. Een vuistslag kan men misschien nog wel eens incasseren. Maar na een slag op je hoofd met een tonfa sta je nooit meer op. Het accent komt meer te liggen op het ontwijken, het niet getroffen worden. Diegenen, die al vele jaren gekozen hebben voor de budoweg weten allang dat zij zich niet voorbereiden op een eventueel gevecht met kobudowapens. Zoiets komt immers nooit voor. Wat zij zich wel realiseren is dat deze levenslange trainingsweg een dieper inzicht geeft in de aard van het geweld en in de juiste toepassing van noodzakelijk en moreel toelaatbaar geweld. Dat is het doel van onze fysieke en mentale training.
ROB ZWARTJES
-4-
Promotie Okinawa Kobujutsu in Nederland jaren 80 Onderstaand artikel komt uit het blad: SAMURAI, vrij en onafhankelijk vechtsportblad, 14e jaargang nummer 1, januari/februari 1984. Probeer u een beetje in te leven in deze tijdgeest, waarbij de kennis over het Okinawa Kobujutsu nog niet zo ver was als nu. Opvallend is wel dat het merendeel lijkt te kloppen, maar u zult zeker zaken tegen komen die met de huidige kennis zijn achterhaald of eventueel moeten worden genuanceerd. Wat verder opvalt is dat een aantal namen worden genoemd van leraren en leerlingen die toen al het kobujutsu onderwezen in Nederland en nu, wellicht in mindere mate, nog steeds actief zijn. Veel leesplezier toegewenst, Henk Luijsterburg OKINAWA KOBUDO Onder Okinawa Kobudo wordt verstaan de wapens die op Okinawa in de loop der eeuwen naast het karate werd gebruikt. De geschiedenis van het Okinawa Kobudo loopt dan ook parallel aan die van Karate. Zowel het Okinawa Kobudo als het karate waren niet inheems, maar hebben wel in de loop der tijd een typische Okinawa aanwending gekregen. Beide zijn ontstaan (zoals algemeen bekend) in de periode van wapenverbod. In deze periode werd een ongewapend en een gewapend gevechtssysteem ontwikkeld. Het gewapend systeem bestond uit gebruiksvoorwerpen of voorwerpen die hiervoor door konden gaan. Het ongewapend en gewapend systeem stonden niet los van elkaar, maar vulden elkaar aan. Over de geschiedenis tot plm. 1900 is nagenoeg niets gedocumenteerd, e.e.a. door de grote geheimhouding waaronder -5-
alles werd beoefend. De voornaamste Okinawa kobudo wapens zijn: Bo of Kon Het hoofdwapen is de Bo, een stok van 182 cm lang. Hiermee worden stoot-, slag- en zwaaitechnieken uitgevoerd. Maar ook weringen, afklemmingen en immobilisatievormen. De andere wapens worden voornamelijk gebruikt tegen Bo-aanvallen, dat hierbij ook de plaats van een zwaard of speer kan innemen. Er zijn vier soorten Bo: de Rokushaku Bo, 182 cm; de Kyushaku Bo, 280 cm; de Sanyaku Bo, 90 cm en de Sunakake Bo, een roeispaan. Bo is het voornaamste wapen met de uitgebreidste trainingsvormen. Er zijn 22 Bo-Kata’s. Sai Een metalen drietand, die verspreid is over nagenoeg heel Azië. De Sai heeft geen vaste afmetingen of gewicht. De Sai wordt gebruikt tegen Bo of zwaardaanvallen en wordt hierna gehanteerd als slag/ en stootwapen. Het wordt gehouden in een normale greep of parallel aan de onderarm. Nunchaku Dit wapen is afgeleid van de Zuid/Oost Aziatische dorsvlegel en het wordt gebruikt als slag- en stootwapen. Ook worden er weringen en afklemmingen mee uitgevoerd. De enorme krachten die worden ontwikkeld al met het wapen zwaaibewegingen worden gemaakt zijn indrukwekkend. Tonfa Oorspronkelijk werd de tonfa gebruikt als handvat voor een molensteen. Het werd gebruikt bij weringen tegen zwaard en stokaanvallen, en er werden stoot-, slag-, en zwaaitechnieken mee gemaakt. -6-
Kama Een sikkel. Tekko Een soort boksbeugel. Suruchin Een ketting met gewichten. De wapens hebben dezelfde trainingsopbouw als het Karate: Kihon, Kumite en Kata. De Kumite’s zijn voorgeschreven vormen met wapens onderling. De geschiedenis na plm. 1900 Als de geschiedenis van het moderne Karate begint in 1903 met de eerste publieke demonstratie op Okinawa, en later wordt gevolgd door de introductie hiervan in Japan door G. Funakoshi, blijft het wapenarsenaal achter op Okinawa. Het is voor de hand liggend dat de Jappanners geen interesse hadden voor deze boerenwapens. Immers, hun eigen wapensystemen waren veel uitgebreider. Verder had in Japan nagenoeg iedere Ryu (school) zijn eigen Bo-training, en tegen zwaard en andere wapenaanvallen waren speciale wapens ontwikkeld zoals Jitte, een metalen vork met een zijtand, Kusarigama, een sikkel met een ketting en een metalen gewicht etc., zodat de Okinawa wapens zoals Sai, Suruchin en Kama ook weer niet echt nieuw waren, ook al was de aanwending anders. Het westen is pas bekend geworden met het Okinawa Kobudo na de Tweede Wereldoorlog, met de bezetting van Okinawa, vooral na 1950 met de Korea-oorlog, toen er op Okinawa een permanente Amerikaanse bezetting was van 100.000 man, en velen de beginselen van het Karate en kobudo tijdens hun verblijf daar opdeden. Ook de laatste decennia is de interesse in Japan toegenomen. Sommige karate-stijlen, waaronder het Shito-ryu, hadden het reeds vanuit -7-
Okinawa bij hun Karatebeoefening horen. Andere stijlen hebben het later ingepast. De Okinawa-Kobudo expert, die op gelijke hoogte kan worden geplaatst voor het moderne Okinawa-kobudo, zoals G. Funakoshi voor het Karate, is Taira Shinken (1902-1970). Hij was een van de laatste grote meesters, die door synthese van het Okinawa-Kobudo en het verzamelen en herzien van de oude kata’s een grote eenheid had verkrege, zowel in Okinawa als in Japan. Nagenoeg alle huidige Japanse experts in Okinawa Kobudo hebben bij hem getraind. Helaas viel na zijn dood in 1970 alles als los zand uit elkaar, en het zal ook nooit meer de eenheid worden die hij had verkregen. Dit hoofdzakelijk door de verticale Japanse structuur: de streng geschieden scholen met hun eigen grootmeesters, met hun eigen richtlijnene en interpretaties. Dit heeft het vervelende gevolg dat hetzelfde Kata op diverse manieren wordt uitgevoerd, terwijl men dit heeft geleerd van ezelfde leraar: Taira Shinken. Ditzelfde verschijnsel heeft het Karate ook met bijv. de 5 pinans(heians). Deze kata’s werden ontworden in 1907 door Anko Itosu (een van de leraren van Funakoshi) en waren oorspronkelijk bedoeld voor middelbare scholieren. Deze 5 kata’s worden nu ook door de diverse Karatestijlen op een totaal verschillende manier uitgevoerd en geïnterpreteerd. Het Okinawa-Kobudo werd door velen in Japan gekoppeld aan een karate-stijl(het heeft dezelfde oorsprong), terwijl anderen het beïnvloeden met hun diverse specialismen zoals bijv. het Kendo. Een van de grootste Japanse scholen in het Okinawa-Kobudo is de Ryu Kyu Kobudo Hozon Shinko Kai, o.l.v. Motokatsu Inoue (10e Dan). Hij is door Taira Shinken benoemd tot 1e Hanshi. Dit is de hoogste onderscheiding. Deze stijl is ook het beste ontwikkeld met kumite’s -8-
(vaste gevechtsvormen) met wapens onderling. En deze stijl is het best gedocumenteerd. Motokatsu Inoue heeft een Shito-ryu Karateachtergrond. In Europa wordt zijn systeem in de meeste landen beoefend. Voor Nederland is Rob Zwartjes, 6e Dan Karate, 4e Dan Okinawa Kobudo chief instructor. Hij heeft zijn leraarsbevoegdheid gehaald bij M. Inoue. Reeds een aantal jaren wordt het Okinawa Kobudo in Nederland beoefend, en wordt erin les gegeven; o.a. door B. Markusse, door Alex brouwer in Utrecht en door Wim van de Leur in Zeeland (Goes) en West-Brabant (Roosendaal). Vooral hoger gegradueerde Karateka’s, maar ook anderen die verdieping in het ongewapend en gewapend vechten zoeken, vinden in het Okinawa Kobudo een verruiming van hun zichtsveld. Het heeft nl. nog de echte Budo (Bujitsu) spirit. Men werkt met echte (levens-)gevaarlijke wapens en technieken. Het is goed om strakke technieken te krijgen en het geeft een grote precisie. Uiteindelijk is het systeem all round: d.w.z. ieder voorwerp kan een wapen worden, alles is vervangbaar. Het huidige Okinawa Kobudo is ver-Japansd, evenals het karate. Het is eerder een verrijking dan een verandering in het systeem. Dit door de enorme ervaring die de Japanners hadden in un andere gevechtssystemen, vooral met betrekking op verplaatsingen en ontwijkingen. In Japan wordt het Okinawa Kobudo meestal beoefend in Hakama(broekrok). Verder is in Japan de tendens aanwezig om het Okinawa Kobudo weer terug te brengen naar het Okinawa Kobujitsu, om het systeem puur te houden en versporting tegen te gaan. Wim van de Leur, 4e Dan Karate, 1e Dan Okinawa Kobudo. -9-
-10-
Mijn schild ende betrouwen...... Na een training van Wim van de Leur op een Masterclass in 2006, was ik al snel enthousiast voor één van exclusiefste wapens uit onze kobujutsu stijl: de tinbe en rochin. Met slechts één kata (het Kanigawa no tinbe), kihon, ippon kumite en 5 comprehensive kumite is de basis van dit wapen één van de kleinste van het hele systeem. Om te gaan oefenen bleek er een probleem te zijn: hoe kom je aan een tinbe (schild) dat voldoet aan de afmetingen? De meeste wapens uit ons systeem zijn vrij gemakkelijk te kopen of zelf te maken. Dat geldt ook voor de rochin (het korte speertje) dat met een korte stok en een punt al snel wat lijkt, maar zeker niet voor de tinbe. Volgens het boek van Inoue Motokatsu zijn er drie soorten tinbe: (zee)schildpadschild, riet en metaal. Het rugschild van een zeeschildpad is ongetwijfeld het mooist om als tinbe te gebruiken, maar is in Nederland niet te verkrijgen en op invoeren staat bijna de doodstraf. Inmiddels heb ik een metalen schild wat uitstekend functioneert, maar wat wel 4,5 kilo weegt. Als lid van de mobiele eenheid bij de politie was ik gewend om met een rieten schild te werken. Omdat dit licht, sterk en enigszins flexibel is en het één van de mogelijke materialen is voor een tinbe, ben ik op internet gaan zoeken naar een mandenvlechter. Die had ik snel gevonden en een telefoontje leerde dat ik een nieuwsgierige en perfectionistische mandenvlechter had gevonden, die kennelijk alles van riet of rotan kon maken. Ik heb nu na twee proefmodellen een rieten tinbe die zowel in afmetingen, handzaamheid en uitstraling goed voldoet. Het schildje weegt 450 gram en dat scheelt dus behoorlijk. De mandenvlechter zegt zelfs schilden van een Japanse rietsoort te kunnen maken, omdat deze nu als proef wordt gekweekt. De uiteindelijke prijs voor een rieten tinbe is nog niet bekend, maar zal ergens tussen de € 30,- en € 40,- De levertijd van de schilden is helaas enkele maanden. -11-
Om een idee te geven van het schild heb ik een paar foto’s bijgevoegd. Tot later, Maarten van Bloois
De rieten tinbe
Rochin met rieten tinbe
-12-
De eerste Clubkampieonschappen Ryu Kyu Kobujutsu bij Lu Gia Jen Op zaterdag 19 juni 2010 vonden de eerste clubkampioenschappen Ryu Kyu Kobujutsu van Lu Gia Jen plaats. Deze kampioenschappen waren onderdeel van een deel van het palet op die dag van Lu Gia Jen. Namelijk, er vonden ook de clubkampioenschappen Shotokan Karate en Judo bij Lu Gia Jen plaats. Voor wat betreft het Kobujutsu was dit heel bijzonder! Van beginner tot gevorderde nam deel aan dit kampioenschap. Er ontbraken 7 kobujutsuleden. Toch waren er 14 deelnemers. Het scheidsgerecht werd verzorgd door Willem Vos, Rob Vonk, Henk Bijl, Jan Bezemer (gast) en Ed Abrahams . De wedstrijden bestonden uit 2 onderdelen, te weten 15-basics en Kata. Elk onderdeel bestond uit 2 ronden. Gejureerd werd middels punten. De deelnemers konden zich verheugen op veel publiek, die zeer geïnteresseerd waren in de krijgskunst. Al met al werd het een spannende strijd, waar de eerste 3 plaatsen van elk onderdeel zich onderscheidde in honderdsten van punten. De uitslagen waren als volgt; Onderdeel 15-basics: 3e plaats Jeroen van Mastbergen; 2e plaats Rawie Djoegan; 1e plaats Gonzalo Villarubia. Onderdeel Kata: 3e plaats Jessica de Roos en Kim Hirdes, 2e plaats Jeroen van Mastbergen, 1e plaats Gonzalo Villarubia De aanmoedigingsprijs ging naar Erik de Nijs. Al met al een zeer geslaagd toernooi met een frisse concurrentie. Dit toernooi zal jaarlijks terugkeren. www.lugiajen.nl Ed Abrahams
-13-
Geslaagd: 10 april 2010 in de dojo van Lu Gia Jen in Den Haag: Angelique Smits voor 3e dan.
15 april 2010 bij Zanshin in Vlissingen: Paulien Verheije, Anke Vromen en Martin van der Klooster voor 5e kyu.
Angelique met de examinatoren.
samen 6 dannen
De drie Zanshin-kandidaten in actie.
-14-
20 juni 2010 bij Sportschool Van den Nieuwendijk in Zaandam: 3e dan Jean-Pierre Buyle Rob de Groot Hans Buur Kenneth Nwosu 2e dan Robin Koersen Annette Botterman Adrie Verschoor
De Zaandamse geslaagden met hun examinator.
-15-
-16-