STEVIN roadmapworkshop Organisatie EWI & CLIF met steun van STEVIN & CLIF
WELKOM
nog even snel een “mededeling”
bedrijvenstand op de netwerkmarkt:
[email protected] http://taalunieversum.org/taal/technologie/taalinbedrijf/
Situering • STEVIN: kijken naar de toekomst – roadmapworkshops in Vl en Nl (STEVIN‐PC) • focus op toepasbaarheid en valorisatie van STEVIN‐basismaterialen • aansluiting zoeken bij grotere beleidsinitiatieven in Vl en Nl
– NTU‐visietekst (a.k.a. “het rapport Boves”)
• Vlaanderen – geen sector‐ of belangenorganisatie voor TST (<‐> Nl: NoTAS) – rondetafels (VIA‐doorbraak “Innovatiecentrum Vlaanderen”)
• Europees niveau – DG INFSO: • Ondersteuning en creatie van een Europese TST‐sector (CA: LT Compass) • strategische onderzoeksagenda voor TST‐industrie (NeO: META‐net)
– DG Research: • CLARIN: infrastructuur (“onderzoeksvraaggestuurd” TST‐onderzoek ?)
Verhoopte resultaat •
•
•
Direct : een lijst van – (toekomstige) noden of problemen om te overwinnen – (toekomstige) TST‐technologie die daarbij helpt d.m.v. nieuwe producten, diensten of business‐modellen – (potentiële) onderzoeksthema’s om die TST‐technologie te bouwen of te verbeteren – andere begeleidende maatregelen of instrumenten Indirect: een rapport met – visie op een toekomst van het TST‐domein (ook nuttig voor META‐net) – stappenplan (met prioriteiten) naar die toekomst – in te passen in “Vlaanderen in Actie” – voor zover mogelijk ook aansluitend in een internationale context Groepering van Vlaamse “TST‐industrievoortrekkers”
Methode • Nadenken en samen discussiëren over wat de toekomst (5 tot 15 jaar) kan brengen voor taal‐ en spraaktechnologie (bij voorkeur voor het Nederlands) vanuit een vraaggestuurd perspectief (technologisch én maatschappelijk) • Bepalen welke kennis, gegevens, methodieken enz. (prioritair) nodig zijn om vanuit de huidige stand van zaken de vooropgestelde toekomst te kunnen realiseren • Vergelijken met een eerder georganiseerde workshop
methode geïnspireerd op de TST‐visie‐workshop georganiseerd in 2011 in Nederland
38 deelnemers • 15 CLIF‐leden: 8 Vlaamse onderzoeksgroepen – m.i.v. 3 notulisten
• 17 TST‐bedrijven: 13 KMO’s en 4 GO’s • Vlaamse overheid: – Dept. Economie, Wetenschap & Innovatie: • algemene begeleiding en beleidsachtergrond: 4
– Innovatiecentrum Oost‐Vlaanderen: 1 – VRT: 1
• “Sessieleiders”: – EWI (sessies 2 & 6) – Innovatiecentrum Oost‐Vlaanderen (sessies 3 & 4 ) – VBTS (sessies 1 & 5)
Agenda • • • • • • • •
09.45 – 10.00: 10.00 – 10.15: 10.15 – 10.30: 10.30 – 12.15 12.15 – 13.45: 13.45 – 15.30: 15.30 – 15.45: 15.45 – 17.15: – – – –
15.45 – 16.00: 16.00 – 16.30: 16.30 – 17.00: 17.00 – 17.15:
• 17.15 – ? :
welkom achtergrond en context pauze werkgroepen reeks 1 middagmaal werkgroepen reeks 2 pauze plenaire sessie samenvatting NTU‐rapport “Boves” discussie presentatie resultaten van de dag nabespreking resultaten van de dag
afsluiting en receptie
ACHTERGROND EN CONTEXT
De voorbije (25 jaar) TST voor het Nederlands ‘84 ’85 ‘86 ’90 ‘93 ’94
‘95 ‘96
‘97
Eurotra
EU
‘99 2000
‘02 ‘03
‘04 ‘05
‘08 ‘09 ‘10 ‘11
Euromap CLARIN
ELSNET (Enabler, Hope)
NL
privé
OCW/ NWO
DLT Rosetta
Begrijp. Taal
IMIX
TST‐prioriteiten: OVIS
SPIN: ASSP
CLARIN‐NL
CELEX
‘04 MMI
‘99
EZ
NL‐Translex
‘98
NTU (A)EWI IWT FWO privé
TST‐Centrale CLARIN‐VL‐NL
CGN
VL+NL
VL
‘12 ‘15
‘01
CLARIN‐ ERIC
‘02 STEVIN
TST‐platform
‘94 kortetermijn METAL
‘08 [langetermijn]
CLARIN‐VL
?
Recente voorgeschiedenis • > 25 jaar overheidsondersteuning van TST • VRWB Technologie en Innovatie in Vlaanderen: Prioriteiten (2006) – Synthesenota en aanbevelingen – Proces van prioriteitstelling en resultaten
• CLIF‐brainstorm (2008) • EWI‐TST‐vooruitblik (2008): – 48 stellingen met commentaren en scores
• Vlaanderen in Actie (2010) – 7 speerpunten
• Innovatiecentrum Vlaanderen (2011) • …. ?
VRWI clusters Logistiek, transport, diensten, supply chain management ICT & gezondheidszorg
Criteria: • Lange termijn samenwerking met academici en industrie • Open innovatie
Gezondheidszorg, voeding, preventie en behandeling
• Integratie, synergie, consolidatie (geen duplicatie van bestaande initiatieven)
Nieuwe materialen, nano‐technologie en verwerkende industrie
• Internationaal georiënteerd
ICT voor socio‐economische innovatie
• Vraag gedreven economisch potentieel
Energie en milieu voor diensten en industrie
• Potentieel waardecreatie voor alle partners
Uitwerking VRWI clusters •
Strategische cluster 1 ‐ Transport – Logistiek – Diensten – Supply Chain Management Prioriteiten: Intermodaal verkeer; intelligent supply chain management; intelligente vervoerssystemen; virtueel ontwerp en productie
•
Strategische cluster 2 – ICT en diensten voor de Gezondheidszorg Prioriteiten: E‐health met klemtoon op het elektronisch medisch dossier en de integratie van de verschillende zorginformatiesystemen; innovatieve zorgdiensten en producten op het vlak van (thuis)zorg; medische beeldvorming en –verwerking; multidisciplinariteit, informatica ten dienste van de biotechnologie, chemie en neurowetenschappen (grootschalige gegevensverzameling en systeembiologie – bioinformatica – chemoinformatica ‐ neuroinformatica)
•
Strategische cluster 3 – Gezondheidszorg: Preventie en Behandeling ‐ Voeding Prioriteiten: [Gezondheidszorg: Preventie en Behandeling] moleculaire diagnostiek en biomerkers; preventieve en therapeutische vaccins; celtherapie; moleculair biologisch onderzoek voor gerichte diagnose en therapie; translationele geneeskunde; interdisciplinariteit met toepassingen in de gezondheidszorg; [Voeding en Landbouw] relatie tussen voeding en gezondheid; agrarische biotechnologie; industriële biotechnologie
•
Strategische cluster 4 – Nieuwe Materialen – Nanotechnologie – Verwerkende Industrie Prioriteiten: Gestructureerde micro‐ en nanomaterialen; materialen voor de nano‐elektronica, micro‐optica, fotonica, micro‐mechanica, …; materialen met en unieke samenstelling; materialen en materiaalsystemen die interageren met de omgeving; enabling technologies
•
Strategische cluster 5 – ICT voor Socio‐Economische Innovatie Prioriteiten: Geavanceerde netwerken: breedband – mobiel – draadloos; eigenschappen/criteria van geavanceerde netwerken: gebruiksvriendelijkheid en “ambient intelligence”, “context awareness”, veiligheid; convergerende technologieën en applicatieontwikkeling; E‐toepassingen: e‐health en e‐society
•
Strategische cluster 6 –Energie en Milieu voor Diensten en Verwerkende Industrie Prioriteiten: Efficiënt energiegebruik in de industrie en gebouwen; smart grids; energiegeneratie (zonne‐energie; biomassa; efficiënt gebruik van fossiele brandstoffen; kernenergie; brandstofcellen); duurzaamheid van productieprocessen en producten (milieuvriendelijke productieprocessen (“closed loop”); industriële biotechnologie; agrarische biotechnologie; water‐, lucht‐ en bodemsanering
Vlaanderen in Actie •
belanghebbenden mobiliseren voor de transitie van de Vlaamse economie en samenleving
•
7 ViA doorbraakthema’s:
Pact 2020 • De Vlaamse overheid legde samen met de sociale partners en het georganiseerde middenveld de concrete doelstellingen voor Vlaanderen in Actie vast in het Pact 2020. meer dan 80 ondertekenaars
• 20 ambitieuze doelstellingen om van Vlaanderen een top‐5 EU‐regio te maken tegen 2020. 3% van BNP investeren in O&O tegen 2014
• Vijf centrale thema’s: – Meer welvaart en welzijn – Een competitieve en duurzame economie – Meer mensen aan de slag, in meer werkbare jobs en in gemiddeld langere loopbanen – Levenskwaliteit van hoog niveau – Een efficiënt en doeltreffend bestuur
EWI‐TST‐vooruitblik
EWI‐TST‐vooruitblik
3,95
3,93
3,75
3,63
3,59
3,59
3,56
3,56
3,31
Ook nog andere thema’s mogelijk • Veiligheid – onderzoeksdossiers linken, filteren chatboxes, scannen emails of telefoonopnames, …
• Welzijn – combinatie met robotica / mechatronica / domotica (thuiszorg), …
• Cultuur: – (ontsluiten van) digitaal erfgoed, creatieve industrie, …
• …
Vlaamse Innovatiesamenwerkingsverbanden (VIS) • een gestructureerde samenwerking van – in hoofdzaak Vlaamse bedrijven, – met al dan niet één of meerdere organisaties of kennisinstellingen, – met het oog op het uitoefenen van activiteiten van collectief onderzoek, technologisch advies en/of innovatiestimulering
• een sterke nadruk op de snelle implementatie van de projectresultaten bij de bedrijven en • én de mogelijkheid om het volledige traject van kennisverwerving tot kennisgebruik te ondersteunen in één project. (<‐> vroeger: VIS‐CO, VIS‐TD, VIS‐TIS en VIS‐RIS) • vraaggedreven karakter en de collectieve dimensie
6 SESSIES
6 Werkgroepen • Voormiddag – Toepassingsgebieden (1): zaal A: K. Goossens; J. Verhasselt; K. Luyckx – Technologische kloven (2): zaal Emile Francqui: H. Vermeulen; P. Spyns; W. Desmet – Maatschappelijke en sociale problemen (3): zaal D: R. Hauchecorne; P. Rutten; I. Schuurman
• Namiddag – Niche naar markt (4): zaal D: K. Goossens; P. Rutten; K. Luyckx – Markten en competenties (5): zaal A: R. Hauchecorne; J. Verhasselt; W. Desmet – Internationale trends en toekomstbeeld (6): zaal Emile Francqui: H. Vermeulen; P. Spyns; I. Schuurman
• Plenaire sessies: zaal A
performantie
Toepassingsgebieden (WG 1) dimensie
toepassing: …
hoog
Verre toekomst toepassing: …
draagbaar Binnen vijf jaar realiseerbaar
midden
laag
mobiel
“vast” Al beschikbaar (Nog de moeite?) langere wachttijd
Taken: 1) Plaats interessante toepassingen in de figuur en vul aan met eigen voorbeelden. 2) Duid eventuele afhankelijkheden of volgorde aan met een pijl. 3) Omcirkel de elementen van eventuele trends.
toepassing: …
even later
ogenblikkelijk responstijd
deelnemers sessie 1 • • • • • • • • • •
Patrick Wambacq Rudy Tirry Sabrina Poelvoorde Kris Van Bruwaene Piet Desmet Guido Beerten Anja Hötker Guy Coene Jos Van Sas Tom Vanallemeersch
Technologische kloven (WG 2) probleem om op te lossen: …
hoog
draagbaar
mobiel
midden
laag
“vast”
langere wachttijd
probleem om op te lossen: … probleem om op te lossen: …
dimensie
performantie
probleem om op te lossen: …
responstijd even later
ogenblikkelijk
Taken: 1) Inventariseer technologische problemen of uitdagingen die overbrugd moeten worden. 2) Onderlijn lastige “kloven”. 3) Duid eventuele afhankelijkheden of volgorde aan met een pijl.
deelnemers sessie 2 • • • • • • • • • • •
Paul Hermans Walter Daelemans Jean‐Pierre Martens Veronique Hoste Eric Van Horenbeeck Werner Verhelst Hans Van Mingroot Frank Van Eynde Sien Moens Hans Paulussen Saskia Debergh
Maatschappelijke en sociale relevantie (WG 3) probleem om op te lossen: …
hoog
draagbaar
mobiel
midden
laag
“vast”
langere wachttijd
probleem om op te lossen: … probleem om op te lossen: …
dimensie
performantie
probleem om op te lossen: …
responstijd even later
ogenblikkelijk
Taken: 1) Inventariseer enkele problemen of weerstanden bij maatschappelijke groepen. 2) Onderlijn lastige “kloven”. 3) Duid eventuele afhankelijkheden of volgorde aan met een pijl. 4) Geef enkele sociale of maatschappelijke uitdagingen met een rol voor TST. 5) Duid prioriteiten aan.
deelnemers sessie 3 • • • • • • • •
Dirk Van Compernolle Luc Meertens Carl Van Himbeeck Filip Degeijter Filip De Brabander Kris Demuynck Jo Cremelie Sabine Geldof
1)
2) 3) 4)
Niche naar markt (WG 4)
Inventariseer enkele markten/doelgroepen bij “innovators” en “voorlopers” waarop Vlaamse TST‐bedrijven zich best richten. Welke technologieën hebben groeipotentie? Vul het A(IDA)‐model in voor die markten. Geef aan welke competenties we hebben (H) of moeten ontwikkelen (O).
marktaandeel
vroege meerderheid
late meerderheid
voorlopers
nakomers
innovators E.K. Strong (1925) "Theories of Selling", Journal of Applied Psychology, volume 9, pp. 75‐86
2,5%
13,5%
34%
34%
16%
deelnemers sessie 4 • • • • • • •
Patrick Wambacq Veronique Hoste Werner Verhelst Jo Cremelie Kris Demuynck Sabine Geldof Jean‐Pierre Martens
1)
2) 3)
Inventariseer markten en/of doelgroepen bij de “meerderheid” waarop Vlaamse TST‐bedrijven zich best richten. Vul het A(IDA)‐model in voor die markten. Geef aan welke competenties we hebben (H) of moeten ontwikkelen (O).
Markten en competenties (WG 5)
marktaandeel
vroege meerderheid
late meerderheid
voorlopers
nakomers
innovators E.K. Strong (1925) "Theories of Selling", Journal of Applied Psychology, volume 9, pp. 75‐86
2,5%
13,5%
34%
34%
16%
deelnemers sessie 5 • • • • • • • • • •
Sabrina Poelvoorde Kris Van Bruwaene Eric Van Horenbeeck Guido Beerten Hans Paulussen Saskia Debergh Dirk Van Compernolle Luc Meertens Filip De Geijter Carl Van Himbeeck
technologisch haalbaar
Internationale trends, visies, toekomstsbeeld (5 – 15 jaar) ? (WG 6) lokaal realiseerbaar
++ trend: …
+ trend: …
++
Taken: 1) Plaats interessante trends (bv. uit de META‐net of NTU‐rapporten) in de figuur en vul aan met eigen ideeën. 2) Onderlijn de belangrijkste. 3) Duid eventuele afhankelijkheden of volgordes aan met een pijl.
+
trend: … 0
+
++
sociaal wenselijk
deelnemers sessie 6 • • • • • • • • • • •
Rudy Tirry Stijn Verleyen Walter Daelemans Filip De Brabander Piet Desmet Hans Van Mingroot Frank Van Eynde Sien Moens Guy Coene Tom Vanallemeersch Anja Höthker
SAMENVATTINGEN SESSIES
SLOT
Vooraleer af te sluiten Was deze dag interessant, nuttig ? Was de opzet, indeling goed ? Was de gehanteerde methode goed ? Moet dit herhaald worden ? Bv. in de aanloop naar Taal in Bedrijf (twee‐ of driejaarlijks)? • Wie had er nog bij moeten zijn ? • Suggesties, opmerkingen, verbeterpunten, … • Wie heeft interesse om tussentijdse versies van het rapport mee na te lezen of eventueel verder uit te werken ?
• • • •
