STERK MET MELK BESLISSINGEN NEMEN OP BASIS VAN BEDRIJFSECONOMISCHE KENGETALLEN. Dirk Audenaert Consulent Rundvee Boerenbond
INHOUD 1. DUURZAAMHEID : EEN VEELKLEURIG BEGRIP 2. KEN UW KOSTPRIJS 3. BEGRIPPEN IN DE DUURZAAMHEIDSSTER 4. BESLUIT
1. DUURZAAMHEID
Economische duurzaamheid Leefbaar inkomen blijft de basis
2. KEN UW KOSTPRIJS/ LITER(cijfers BB 2007) €/per 100 liter (tov 2006)
In %
Variabele kost 12, 50 (+ 10%)
62,5%
Vaste kost
37,5%
Totaal
7,50 (+ 0%) 20,00
100%
SAMENSTELLING VARIABELE KOSTEN ( BB, cijfers 2007) VARIABELE KOST
IN €/100 liter
In %
Krachtvoer
5,87
47%
Ruwvoeder (var.)
2,65
21%
Gezondheid
0,82
7%
Vruchtbaarheid
0,47
4%
Milieu+ Energie
0,82
7%
Onderhoud
0,65
5%
Overige
1,10
11%
Wat leren we uit onze boekhouding? - Inkomensverschillen blijven , ook in 2007 , verschrikkelijk groot!! 25% zwakste 25% beste Melkquotum
541.161
531.402
Melkproductie/ koe Prijs KV in €/ton Saldo/100 liter
7.730
7.383
216
214
18,24
27,09
WELKE PUNTEN VERDIENEN UW AANDACHT: (resultaat van de 25 % beste saldobedrijven in 2007) 1. Melkprijs Vet , maar vnl. Eiwitgehalte ( 44,42° V/35,8 ° E) Superheffing Melk aan kalveren 2. Vervangingskosten % vervanging koeien (26,5%) verkoopprijs NUKA (181€) verkoopprijs reforme koeien (607 €) 3. Ruwvoermelk-krachtvoerkosten RV-melk /jaar/koe (+ 500 liter of 3.444 literRV-melk/koe) kwaliteitsvol en smakelijk ruwvoeder blijft de basis 4. Intensieve ruwvoederwinning kg opbrengst/ha bepaalt de kostprijs per kg ruwvoeder op dure grond 5. Gezonde en vruchtbare veestapel preventieve aanpak (0,94 €/100 liter)
VASTE KOSTEN • • • •
• • •
“Bezint eer ge begint” Machines : (over)mechanisatie was nog nooit lonend Loonwerk ? Machineringen ? Arbeidsdruk. Groeien kost geld: zorg voor een evenwichtige groei Quotum NER veestapel Stal Grond Toekomstplanning : keuzes maken. Bouwen op de groei – realistische horizon Overheid/wetgeving : te weinig zekerheid op lange termijn. SCHAALEFFECT in melkveehouderij
Nieuwe begrippen • Milieu-parameters kg N/ liter melk • Arbeidsefficientie liter melk/ uur • Financiële draagkracht leningslast/liter • Fiscaliteit en sociale lasten forfait? • Premiebedrag/ liter
3. STERK MET MELK: WELKE PARAMETES ZIJN IN DE STER OPGENOMEN? 1. PRODUCTIVITEIT 1. ARBEIDSPRODUCTIVITEIT 2. LANDPRODUCTIVITEIT 3. KAPITAALSPRODUCTIVITEIT
2. RENDABILITEIT 1. RENDABILITEIT ARBEID 2. RENDABILITEIT EIGEN VERMOGEN 3. RENDABILITEIT TOTAAL VERMOGEN
1.1. ARBEIDSPRODUCTIVITEIT • SALDO = OPBRENGSTEN-VARIABELE KOSTEN (excl. Premies) • = SALDO/ VAK – Bepaling VAK (?) – 1 VAK = 3000 uren arbeid
• Gemiddeld 67. 854 € / VAK • Laagste : 46.000 € • Hoogste : 104.000 € Bepalend: arbeidsefficiëntie, specialisatie,bedrijfsgrootte
1.2. LANDPRODUCTIVITEIT = SALDO /HA • Gemiddeld : 2.974 € / VAK • Laagste : 1.962 € • Hoogste : 4.499 € • Bepalend : aantal liters melk per ha, aantal liters ruwvoermelk per ha, bedrijfsgrootte
1.3. KAPITAALSPRODUCTIVITEIT = saldo/ bedrijfskapitaal • Bedrijfskapitaal = - melkquotum (à 0,40€/liter) : 27% - grond in eigendom : 27% - gebouwen : 13% - veestapel : 17% - materiaal+ voorraden : 16% Bedrijfskapitaal= 12.470 €/melkkoe • Gemiddelde = 0,24 • Laagste = 0,17 • Hoogste = 0,34 Bepalend: saldo,restwaarde gebouwen,aankoop grond+machines
2.1. RENDABILITEIT ARBEID AI= mate waarin eigen arbeid en eigen vermogen op een eerlijke manier vergoed worden. Rendabiliteit arbeid = mate waarin arbeid op een eerlijke manier vergoed wordt. •
Arbeidsinkomen = saldo –vaste kosten (betaalde pacht,afschrijvingen en betaalde rente)- indirecte belastingen+ overheidssteun • Rendabiliteit arbeid = AI – fictieve vergoeding eigen vermogen • Winst op het bedrijf indien de eigen arbeid en het eigen vermogen is vergoed. • Gemiddelde : 50.686 € /V.A.K. • Laagste: 37.250 € (12,4€/u) • Hoogste : 73.709 € (24,5 €/u) = 16,90 €/uur t.o.v. 13,94 € geschoolde arbeidskracht
2.2. RENDABILITEIT EIGEN VERMOGEN = (Arbeidsinkomen – fictieve vergoeding eigen arbeid) / eigen
vermogen Eigen arbeid vergoed aan fictief uurloon van 13,94€/uur Gemiddeld : 6,5% Laagste : - 3,2% Hoogste : 27,4% Gemiddelde ligt boven de rente op de bank; dus eigen middelen investeren in het bedrijf is gemiddeld rendabel.
2.3. RENDABILITEIT TOTAAL VERMOGEN = (AI – fictieve vergoeding eigen arbeid + betaalde rente)/ totaal vermogen = vergoeding voor eigen kapitaal en vreemd kapitaal Gemiddeld : 5,1% rendement Laagste : 2,4% Hoogste : 11,5% Gemiddelde leningslast : 4,7% Conclusie : geld investeren in je eigen bedrijf brengt (gemiddeld !) op.
4. BESLUIT • Bedrijven “Sterk met Melk” halen een gemiddeld resultaat dat 15% boven het streekgemiddelde zit.(cf. gem. BB) (Voorbeeldfunctie) • Variatie tussen de bedrijven blijft bijzonder groot. • Melkproductie/koe is niet bepalend voor inkomen/liter en arbeidsefficiëntie. • Quotumgrootte is niet bepalend voor inkomen per liter. • Totaal aantal liters zijn wel bepalend voor bedrijfsinkomen. • Verdere analyseren per bedrijfstak, per koe en per liter is noodzakelijk. • Bijsturen , indien mogelijk. • Premie-ontvangsten vormen 35% van het totale arbeidsinkomen.
De toekomst voorspellen kan niemand, maar,… “Sterk met Melk”-bedrijven staan er sterker voor.
