STEMINARIES POST-ACADEMISCHE VORMINGEN IN STEMSTOORNISSEN
Universitair Ziekenhuis Antwerpen (UZA), Edegem, België Diverse data tussen september 2015 en december 2016
20 JAAR PAV STEM
ACHTERGROND Sedert 1996 organiseren de Dienst Neus-‐, Keel-‐ en Oorziekten & Hoofd-‐ en Halschirurgie en het Universitair Centrum voor Communicatie-‐ stoornissen van het Universitair Ziekenhuis Antwerpen samen met de Vlaamse Vereniging voor Logopedisten de post-‐academische vorming Stem. In 2016 zal dit toonaangevend initiatief 20 jaar bestaan, een goede voor de organisatoren om er deze keer een speciale editie van te maken. De aanpak van stemstoornissen is er deze voorbije 20 jaar indrukwekkend op vooruit gegaan, op vlak van zowel onderzoek als behandeling, en dit initiatief heeft daar in ruime mate toe bijgedragen. De organisatoren opteerden van bij het begin resoluut voor de combinatie van kennisverdieping, intensieve samenwerking tussen NKO en logopedie, het hanteren van internationale standaarden en het kritisch maar constructief analyseren van tradities en bestaande praktijken. In die periode mochten we honderden cursisten begroeten en velen van hen zijn dagelijks actief in het domein van de stemstoornissen. Naast de eigen faculty kon de organisatie rekenen op een groot aantal internationale sprekers, zoals o.a. Lesley Mathieson, Paul Carding, Stephanie Martin, Mara Behlau, Joseph Stemple en Nelson Roy. De traditie om state-‐of-‐the-‐art opleiding in specifieke vocologische topics aan te bieden, zal ook in 2015 en 2016 verder gezet worden met een nieuwe editie van STEMINARIES. STEMINARIES zijn een reeks van gespecialiseerde “voice seminars” die het resultaat zijn van een samenwerking tussen het UZA, de VVL, experts uit verschillende Vlaamse stemcentra en enkele internationale experts uit gerenommeerde stemcentra. Zij richten zich op stemthera-‐ peuten die in specifieke aspecten van het vakgebied specialistische kennis willen verwerven, ervaringen willen delen en vaardigheden ontwikkelen. Deze stem-‐seminaries worden gegeven aan groepen van maximaal 40 deelnemers zodat directe interactie met de docenten mogelijk is. Alle docenten zijn stemtherapeuten/vocologen met jarenlange ervaring en een academisch curriculum.
4
ACHTERGROND In deze editie zullen er vier tweedaagse STEMINARIES ingericht worden. De volgende thema’s zullen hierbij aan bod komen: muscle tension dysphonia (i.e., MTD), dysfonie bij kinderen, professioneel stemgebruik, en neurolaryngologie. Elke van deze vier STEMINARIES zal inzoomen op de klinisch relevante aspecten, zoals onderliggende pathologie, diagnostische perspectieven en aandachtspunten, therapeutische opties en technieken, chirurgische mogelijkheden, klinische beslissingen nemen, etc. Alle docenten zullen zoveel mogelijk interactie met de deelnemers bewerk-‐ stelligen en discussie stimuleren. Er zullen veel vragen gesteld worden en pogingen ondernomen ze te beantwoorden. Het programma in deze brochure is bedoeld om richting te geven aan de inhoud, maar is niet finaal en kan abankelijk van de actualiteit wijzigen. De vier tweedaagse STEMINARIES richten zich hoofdzakelijk tot logopedisten en nko-‐artsen, maar ook stempedagogen zijn welkom evenals andere geïnteresseerden die zich op een specifieke wijze willen verdiepen in de achtergronden, de diagnostiek en de therapie van patiënten met stemstoornissen. Ter afronding van 20 jaar post-‐academische vorming in stem en stemstoornissen, zal er in het najaar van 2016 een congres georganiseerd met als met als centraal thema state-‐of-‐the-‐art in klinisch handelen bij stemstoornissen. Meer details kunnen er op dit ogenblik niet over gegeven worden. Van zodra er concrete informatie over beschikbaar is, zal het gecommuniceerd worden via de VVL-‐media.
5
STEMINARIE 1 Professioneel stemgebruik MET INTERNATIONALE GASTSPREKER PROF. DR. ERIC HUNTER (MICHIGAN STATE UNIVERSITY) Dag 1, spreekstem -‐ maandag, 16 november 2015, 10u00-‐16u00 Voormiddag -‐ KENNEN ➡ Dosimetrie bij professionele stemgebruikers: hoeveel en hoe lang mogen de stemplooien belast worden? ➡ Wat zijn de consequenties van overmatige stembelasting? ➡ Waarom moet ik mijn stem opwarmen en hoe doe ik dat dan in de praktijk? Namiddag -‐ DOEN ➡ Stembelasting en vocale mogelijkheden: welke metingen zijn de moeite waard om te verkennen? ➡ Werken met een vocale beperking: hoe brengt men stembelasting en stembelastbaarheid in evenwicht?
Dag 2, zangstem -‐ dinsdag, 17 november 2015, 10u00-‐16u00 Voormiddag -‐ KENNEN ➡ Laryngostroboscopie bij professionele zangers: is een aangepaste methode vereist? ➡ Op verkenning in stemclassificatie: welk type zanger ben je? Namiddag -‐ DOEN ➡ Een professionele zanger meldt zich aan met vocale klachten: • wat is het laryngologisch beleid? • wat is het logopedische beleid? • wat is het zangpedagogische beleid?
6
STEMINARIE 2 Dysfonie bij kinderen MET INTERNATIONALE GASTSPREKERS PROF. DR. KATHERINE VERDOLINI (UNIVERSITY OF PITTSBURGH) DR. VICTORIA REYNOLDS (UNIVERSITY OF WESTERN AUSTRALIA) Dag 1 -‐ donderdag, 18 februari 2016, 10u00-‐16u00 Voormiddag -‐ KENNEN ➡ Hoe ontwikkelt de stem van kind naar bejaarde? ➡ Niet alleen omtrek, maar ook inhoud: wat moeten we weten over het weefsel van de stemplooien bij kinderen? ➡ Wat kunnen we verwachten van de stem na de puberteit? Namiddag -‐ DIAGNOSTISCH DOEN ➡ Laryngostroboscopie bij kinderen: wat zijn de mogelijkheden en beperkingen? ➡ Het onderzoek van de kinderstem: is een aangepaste methode vereist? Dag 2 -‐ vrijdag, 19 februari 2016, 10u00-‐16u00 Voormiddag -‐ KENNEN ➡ Mijn patiënt is hees … • moet het geopereerd worden? • moet het logopedische stemtherapie krijgen? ➡ Wat is de outcome van behandeling bij dysfone kinderen? Namiddag -‐ THERAPEUTISCH DOEN ➡ Stemtherapie bij kinderen … • van wetenschappelijke evidentie naar klinische praktijk (met als voorbeeld prematuur geboren kinderen). • van fysiologische kennis naar een therapeutisch programma.
7
STEMINARIE 3 Omgang met muscle tension dysphonia MET INTERNATIONALE GASTSPREKER PROF. DR. NELSON ROY (UNIVERSITY OF UTAH) Dag 1 -‐ donderdag, 21 april 2016, 10u00-‐16u00 Voormiddag -‐ KENNEN ➡ Wat is de betekenis van spierspanning op het niveau van de stemplooien? ➡ Wat zijn de kenmerken van gestoorde spanning in de intralaryngale musculatuur? ➡ Wat is muscle tension dysphonia (i.e., MTD, of spierspannings-‐ dysfonie)? ➡ Is ‘paradoxale stemplooidysfunctie’ ook een type MTD? Namiddag -‐ DIAGNOSTISCH DOEN ➡ Laryngostroboscopie: muscle tension patterns (i.e., MTP’s) her-‐kennen. ➡ Auditief-‐perceptuele beoordeling: luisteren naar specifieke kenmerken van MTD. ➡ Objectieve metingen: zoeken naar kwantitatieve argumenten om het perceptueel te staven/documenteren.
Dag 2 -‐ vrijdag, 22 april 2016, 10u00-‐16u00 Voormiddag -‐ KENNEN ➡ Welke stemtherapeutische technieken (klassiek of modern) zijn er voor MTD? ➡ Zijn er risico’s en restricties binnen deze behandeling? ➡ Wat is de evidentie van stemtherapie bij MTD? Namiddag -‐ THERAPEUTISCH DOEN ➡ Circumlaryngale manipulatie en herpositionering. ➡ Semi-‐occluded vocal tract. 8
STEMINARIE 4 Neurolaryngologie MET INTERNATIONALE GASTSPREKER PROF. DR. JULIE BARKMEIER-‐KRAEMER (UNIVERSITY OF UTAH) Dag 1 -‐ donderdag, 06 oktober 2016, 10u00-‐16u00 Voormiddag -‐ KENNEN ➡ Innervatie van de larynx: is er meer dan de nervus laryngeus recurrens? ➡ Welke neurologische aandoeningen veroorzaken dysfonie? ➡ Van centraal naar perifeer: wat is typisch voor dysartrie, vocale tremor, laryngale dystonie en stemplooiparalyse? ➡ Waarom, wanneer en hoe gebruiken we elektromyografie? Namiddag -‐ DIAGNOSTISCH DOEN ➡ Beeldvorming bij stemplooiverlamming: wat leert het ons? ➡ Wat kunnen we leren uit instrumentele methodes met inbegrip van aërodynamische metingen, akoestische metingen, etc.? ➡ Vocale tremor: hoe kunnen we het documenteren, onderscheiden van andere stoornissen en eventueel behandelen? Dag 2 -‐ vrijdag, 07 oktober 2016, 10u00-‐16u00 Voormiddag -‐ KENNEN ➡ Het belang van botox in de kliniek van neurogene stemstoornissen: op naar een mooier stemgeluid. ➡ Medialisatie-‐laryngoplastie: live surgery. ➡ Wat zijn de resultaten van behandelingen van unilaterale stemplooiparalyse? Namiddag -‐ THERAPEUTISCH DOEN ➡ Een denkkader voor de logopedische therapie van unilaterale stemplooiparalyse.
9
FACULTY - BEGELEIDING Alle docenten werkzaam in België zijn clinici met een jarenlange ervaring en een internationaal referentiekader. Ze zijn auteur van talrijke Nederlandstalige en internationale publicaties. ➡ Prof. Dr. Marc De Bodt, logopedist Universitair Ziekenhuis Antwerpen; Universiteit Gent ➡ Dr. Youri Maryn, logopedist AZ Sint-‐Augustinus GZA; Hogeschool Gent; Universiteit Antwerpen ➡ Prof. Dr. Louis Heylen Universiteit Antwerpen; Universiteit Gent ➡ Dhr. Fons Mertens, logopedist Turnhout ➡ Drs. Ben Barsties, logopedist Universiteit Antwerpen ➡ Prof. Dr. Dominique Morsomme, logopedist Université de Liège, ➡ Prof. Dr. Bernadette Timmermans, logopedist Erasmus Hogeschool Brussel; Vrije Universiteit Brussel; Universiteit Antwerpen ➡ Prof. Dr. Paul Van den Heyning, nko-‐arts Universitair Ziekenhuis Antwerpen; Universiteit Antwerpen ➡ Prof. Dr. Olivier Vanderveken, nko-‐arts Universitair Ziekenhuis Antwerpen; Universiteit Antwerpen ➡ Prof. Dr. Kristiane Van Lierde, logopedist Universitair Ziekenhuis Gent; Universiteit Gent ➡ Prof. Dr. Gwen Van Nuffelen, logopedist Universitair Ziekenhuis Antwerpen; Universiteit Antwerpen ➡ Dr. Monique Verguts, nko-‐arts AZ Sint-‐Augustinus GZA; AZ Diest
10
FACULTY - BEGELEIDING Volgende internationale experts zegden hun medewerking toe om via een “hybrid meeting” meer diepgang te geven aan specifieke vocologische thema’s. ➡ ➡ ➡ ➡ ➡
Prof. Dr. Julie Barkmeier-‐Kraemer, logopedist University of Utah Prof. Dr. Eric Hunter, fysicus Michigan State University Dr. Victoria Reynolds, logopedist University of Western Australia Prof. Dr. Nelson Roy, logopedist University of Utah Prof. Dr. Katherine Verdolini, logopedist University of Pittsburgh
11
PRAKTISCHE INFORMATIE All-‐in prijs ➡ Inbegrepen: toegang, drank, broodjesdiner, parkeerticket, syllabus (handouts en/of documentatie) ➡ Leden VVL: • €180 per STEMINARIE, • €660 bij inschrijving voor de 4 STEMINARIES. ➡ Niet-‐leden VVL: • €240 per STEMINARIE, • €900 bij inschrijving voor de 4 STEMINARIES. ➡ De inschrijving is pas definitief na betaling van het op u van toepassing zijnde inschrijvingsgeld op het bankrekeningnummer: IBAN BE52 2300 2024 2809. Gelieve het volgende te vermelden bij overschrijving: [Naam ] [Voornaam] STEMINARIE 1/4. Annulatie Wie zijn inschrijving wil annuleren, dient dit per e-‐mail naar
[email protected] te doen en rekening houdende met de volgende voorwaarden. ➡ Bij annulatie meer dan twee weken vóór deze vorming: u betaalt enkel €40 administratiekosten en het verschil wordt teruggestort. ➡ Bij annulatie minder dan twee weken vóór deze vorming: er wordt niets terugbetaald. U kunt in dit geval wel een collega als vervanger sturen, mits deze persoon een schriftelijke verklaring van u meebrengt. Bijkomende informatie en afspraken betreffende inschrijving en deelname ➡ Inschrijvingen dienen te gebeuren via de website van de VVL. Alle informatie en een e-‐formulier om online in te schrijven: zie www.vvl.be/ opleidingskalender/ op de verschillende data van de STEMINARIES. ➡ Deze intensieve cursus omvat 8 dagen. ➡ Inschrijven kan tot uiterlijk 31 oktober 2015. Er is voorrang voor VVL-‐ leden tot en met 21 oktober 2015. ➡ Accreditering voor artsen werd aangevraagd.
12
PRAKTISCHE INFORMATIE Minimum aantal deelnemers ➡ 20 Maximum aantal deelnemers ➡ 40 Data, uur ➡ 10u00-‐16u00 ➡ maandag 16 en dinsdag 17 november 2015 ➡ donderdag 18 en vrijdag 19 februari 2016 ➡ donderdag 21 en vrijdag 22 april 2016 ➡ donderdag 06 en vrijdag 07 oktober 2016 Locatie ➡ Universitair Ziekenhuis Antwerpen ➡ Auditorium, route 12 (tenzij anders aangeduid) ➡ Adres: Wilrijkstraat 10, 2650 Edegem, België ➡ Website: www.uza.be
13
PRAKTISCHE INFORMATIE Routebeschrijving en openbaar vervoer Universitair Ziekenhuis Antwerpen ➥ Website: www.uza.be/UZA/Bereikbaarheid/ De NMBS-‐stations Berchem Station en Antwerpen-‐Centraal hebben (quasi) rechtstreekse lijnen naar Gent, Kortrijk, Brussel, Mechelen, Nederland, etc. ➥ Website: www.b-‐rail.be/main/N/ Er zijn frequent Lijn-‐bussen tussen deze NMBS-‐stations en het ziekenhuis. ➥ Website: www.delijn.be Contactgegevens en extra informatie VVL, secretariaat ➥ Adres: Belseledorp 106B, 9111 Belsele, België ➥ Telefoon: +32 3 7221200 ➥ E-‐mail:
[email protected] ➥ Website: www.vvl.be
14
Vlaamse Vereniging voor Logopedisten Universitair Ziekenhuis Antwerpen
We kijken ernaar uit u te verwelkomen op editie 2015-‐2016 van de
STEMINARIES